Hoe kan een vliegtuig van de radar verdwijnen?

Magazine voor slimme oplossingen

Nr. 12- april 2014

Hoe kan een vliegtuig van de radar verdwijnen?

De toekomst van energie

Energie voor je

toekomst Total, een gas- en oliemaatschappij van wereldformaat, is actief in meer dan 130 landen. Ook in de chemische industrie speelt de Groep een toonaangevende rol. Zowat 97.000 getalenteerde medewerkers dragen bij tot het succes van deze activiteiten: exploratie en productie van olie en aardgas, raffinage en chemie, verkoop en distributie van aardolieproducten, zonne-energie en, binnen afzienbare tijd, ook biomassa. Op die manier komen ze tegemoet aan de wereldwijde vraag naar energie, zowel vandaag als in de toekomst. Total telt in België meer dan 4800 medewerkers. De hoofdzetel van de Algemene Directie Refining & Chemicals is gevestigd in Brussel. In Antwerpen beschikt Total over een optimaal renderende industriële infrastructuur, dankzij het grootste geïntegreerde platform voor raffinage en petrochemie van de Groep. In Feluy bevinden zich een onderzoekscentrum en een petrochemische fabriek. Twee vestigingen staan in voor de verkoop van chemische specialiteiten: in Gent voor de kleefstoffen van Bostik en in Nijvel voor het rubber van Hutchinson. Brussel huisvest ook de directie van Total Belgium, dat op diverse markten een ruim assortiment van aardolieproducten en specialiteiten verkoopt aan zowel particuliere als industriële klanten. Het netwerk telt meer dan 500 servicestations in België. Een nieuwe activiteit is Total Gas & Power Belgium, die onlangs is gestart met de levering van aardgas voor de bedrijfswereld.

www.careers.total.com

INHOUD ↙

09 25 32 ILYA en Ingenieur in beweging

04 06 09 12

16

2 in 1!

Actua

Ingenieur Paul Hopff over het mysterie rond vlucht MH370

Trillingscontrole van voetgangersbruggen

Verenigingsnieuws In de kijker

18

25

28

33

41

Socio-culturele activiteiten

Community Service Engineering

CARRIÈRE

Puzzelaar

Kalender

VeroTech: Vlaams-Brabantse Starter van het jaar Kevin Loncke: Ingenieur in het buitenland

COLOFON Adres van de redactie Desguinlei 214 2018 Antwerpen T 03 260 08 40 E-mail: [email protected] of [email protected] Verantwoordelijke uitgever Hans Van Heghe - Voorzitter ie-net vzw Coördinatie en contact Karolien Van Wiele, ie-net [email protected] T 03 260 08 58 Redactieraad Bart Demol, Niek Dobbels, Hans Van Heghe Vormgeving + Tablet Decom nv ‘t Hofveld 6c4 1702 Groot-Bijgaarden T 02 325 64 64 [email protected] www.decom.be Druk Drukkerij PrintPassie Astridlaan 215 3900 Overpelt T 011 80 90 90 www.printpassie.be Reclameregie Trevi nv Meerlaan 9 9620 Zottegem T 09 360 62 16 [email protected] april 2014 - ILYA/Ingenieur in beweging - nr.12 - 3

↘ ACTUA Gebruik juiste geneesmiddel maakt reizen naar Mars mogelijk

Thomas More en KU Leuven studenten onthullen ontwerp elektrische racewagen

Ruimteziekte lijkt sterk op wagenziekte, met symptomen zoals misselijkheid, lusteloosheid en braken. 70% van de astronauten krijgen er tijdens hun ruimtemissie mee te kampen. ­Aurélie Weerts (UAntwerpen) zocht naar een middel om de symptomen te bestrijden. “Tot op heden kregen de astronauten het geneesmiddel Promethazine, dat ook tegen bewegingsziekte op aarde wordt gebruikt, maar studies hebben aangetoond dat dit product niet doeltreffend genoeg is”, legt Weerts uit. “Bovendien veroorzaakt het ernstige slaperigheid, die de astronauten tegengaan met amfetamines. Geen ideale situatie dus.” In haar doctoraatsstudie ging Weerts op zoek naar een ander geneesmiddel, waarmee ruimteziekte doeltreffender en zonder het gebruik van amfetamines behandeld kan worden.

Negentien ambitieuze studenten van de ­Thomas More ­Hoge­school en de KU Leuven stelden het digitale ontwerp van hun nieuw ontwikkelde racewagen voor: de Umicore ­Thomas More e-car II. De racewagen is een elektrisch aangedreven voertuig en haalt in minder dan 4 seconden een snelheid van 100 km/u. In totaal zijn de studenten zeven maanden bezig geweest met de ontwikkeling van de elektrische wagen die gevoed wordt door een zelf-ontwikkelde batterij. De belangrijkste innovatie van de ­Umicore Thomas More e-car II is het gebruik van talloze ecologische materialen. In de batterijcasing kozen de studenten bijvoorbeeld voor basaltvezel en in de body maakten ze gebruik van het lichte vlasvezel. Daarnaast werd veel staal en aluminium gebruikt. De keuze viel op die materialen omdat ze zeer geschikt zijn voor recyclage. Later dit jaar zal de auto ingezet worden om deel te nemen aan races van de Formula Student competitie in Engeland (Silverstone Circuit), Duitsland (Hockenheimring) en Spanje (Circuit de Catalunya). Het project wordt ondersteund door Umicore dat binnen het kader van zijn ‘Powered by Umicore’ programma een reeks studentenprojecten rond schone mobiliteit ondersteunt.

Eigen gekweekte (blad)groenten goed wassen Ondanks de vele voordelen van stadslandbouw, toonde eerder onderzoek aan dat groenten die door stadslandbouwers geproduceerd worden niet altijd gezonder zijn dan groenten die je in de winkel koopt. Uit deze onderzoeken bleek dat het nodig is om met enkele richtlijnen rekening te houden om veilige en gezonde gewassen te kweken. Dit is erg belangrijk, want groenten geteeld in een stadsomgeving zijn namelijk kwetsbaar voor vervuiling door aanwezigheid van toxische elementen. Zo hebben bijvoorbeeld verschillende metalen zich gevestigd in de toplaag van de bodem en ook fijn opwaaiend stof is vervuilend. Om te na te gaan of in de Gentse stadsomgeving veilige en dus gezonde groenten kan kweken, werd door Compaan, het Laboratorium voor Analytische Chemie en Toegepaste Ecochemie en Labeur een experiment opgezet. De aanwezigheid van toxische stoffen in de sla was aanvaardbaar. Enkel het loodgehalte was in vele stalen erg hoog. Dit is vooral te wijten aan de afzetting van fijn stof. Na het reinigen van de sla werd het loodgehalte in de meeste stalen echter sterk verminderd. Wie gezond wil eten, moet dus gewoon zijn eigen gekweekte stadsgroenten zorgvuldig wassen. Verder is het ook aan te raden om je groenten in een beschutte omgeving te kweken. Je moestuin is dus best niet te dicht tegen de autoweg. Zo kan je vermijden dat opwaaiend stof op je gewas wordt nagelaten. 4 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

Sirris investeert in fabriekvan de toekomst Eind februari zakten meer dan honderd bedrijfsleiders en geïnteresseerden af naar de vernieuwde technologiehal van Sirris in Diepenbeek. Ze verkenden er de allernieuwste productietechnologie op de markt die automatisering mogelijk maakt voor kleine, hoogwaardige productseries. Grote publiekstrekker was de Baxter-robot, maar er viel (en valt) nog meer slimme technologie te ontdekken. In totaal investeerde Sirris op eigen kracht 850.000 euro in de nieuwe bedrijfsinfrastructuur in Hasselt/Diepenbeek. Daarvan ging 750.000 euro naar machines voor precisiebewerkingen op microniveau en 100.000 euro naar smart production-toepassingen (robotica). Die stevige injectie moet Belgische bedrijven klaarstomen voor wat in de maakindustrie ‘advanced manufacturing’ wordt genoemd: een verzamelnaam voor slimme, precieze en digitale productieprocessen.

NATO headquarters, Brussels // architect SOM-Assar // all engineering by VK // Image courtesy of Ministry of Defence

The design and engineering skills of an international team give rise to one of Europe’s largest self sustaining projects. Ready to use your skills?

Do you see the intrinsic possibilities of future buildings and infrastructure? And do you know that you can turn these possibilities into realities? Well, that’s exactly what we do at VK. We deliver fully integrated architecture and engineering services for demanding clients worldwide. People who want to invest in great buildings and infrastructure in a constantly evolving society. Want to help build tomorrow’s world? Check out how you can realize your ambitions on www.vkgroup.be/careers and send your cv to Martine Decock on [email protected].

architects & engineers

↘ DOSSIER

“Heel wat toestellen verdwijnen uit het zicht van de radar” Ingenieur Paul Hopff over het mysterie rond vlucht MH370

Primaire radar in Bertem.

Mysterieus en bizar kwam het over, toen we op 8 maart hoorden dat vlucht MH370 van Malaysia Airlines met 229 passagiers en 12 bemanningsleden aan boord ‘van de radar was verdwenen’. In de dagen en weken na de mysterieuze verdwijning werd het verhaal sterker en sterker. De Boeing had normaal moeten vliegen van Kuala Lumpur naar Peking, maar volgde kennelijk een heel andere route. Ingenieur Paul Hopff, voorzitter van de Expertgroep Lucht- en Ruimtevaart en attaché bij Belgocontrol, weet hoe het gaat, als er een vliegtuig op mysterieuze wijze verdwijnt: “Zolang er geen harde bewijzen zijn, krijgen we een explosie van hypothesen en theorieën.” Tekst: Luc Vander Elst

6 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

Hoe kan een vliegtuig van de radar verdwijnen? Paul Hopff: “Dat gebeurt dagelijks, want er is lang niet overal radardekking. Radars, in de traditionele betekenis van het woord, staan alleen op het vasteland opgesteld en hebben een bereik dat sowieso beperkt is tot de horizon. Dat betekent dat je op grondniveau 15 tot 20 kilometer radardekking hebt. Voor een hoogvliegend vliegtuig is dat zowat 300 tot 400 kilometer, maar dikwijls minder. Ben je verder verwijderd van de laatste radar, dan verdwijnt elk vliegtuig van de radar.”

VERSCHILLENDE SYSTEMEN

“Met de secundaire radar komen we bij ‘co-operative surveillance’. Die radarsystemen vereisen de actieve medewerking van een vliegtuig. Een secundaire radar ondervraagt een transponder aan boord van een vliegtuig. De 2D-localisatie van het vliegtuig doet de secundaire radar zelf, maar het vliegtuig stuurt bijkomende gegevens naar de radar terug, zoals bijvoorbeeld de hoogte. Zo kan een secundaire radar een vliegtuig in drie dimensies lokaliseren en het object identificeren met andere doorgestuurde codes. Dat maakt de zaak veel interessanter dan de primaire radar. Het bereik is gelimiteerd tot zowat 350 kilometer voor een hoogvliegend vliegtuig.”

Radar werd vooral in Engeland ontwikkeld vóór de Tweede Wereldoorlog. Er bestaan verschillende systemen. Paul Hopff legt uit. “De primaire radar is een onafhankelijke radar, ‘independent surveillance’. Een radar zendt via een antenne radiogolven - elektromagnetische straling – uit. Een object, een vliegtuig in de lucht bijvoorbeeld, stuurt die radiostraling terug en de radar ontvangt die gereflecteerde radiostraling met zijn antenne. De radar werkt volledig onafhankelijk van dat object. Hoe verder een vliegtuig zich van de radar bevindt, hoe kleiner zijn signatuur zal zijn voor die radar. Als de signatuur te klein wordt, dan wordt dat vliegtuig onzichtbaar voor die radar. In Maleisië geven de luchtvaartkaarten aan dat er een primaire dekking was tot zowat honderd kilometer buiten de kustlijn. Vanaf die afstand verdwijnt een vliegtuig daar normaal van de primaire radar.”

“Het vliegtuig moet wel medewerking verlenen. In het geval van dat Maleisisch vliegtuig is die medewerking blijkbaar plots gestopt. Zolang de secundaire radar een vliegtuig nog detecteert, is het vliegtuig in principe ook nog bereikbaar via de radio. Als het radarcontact vroeger dan normaal wegvalt, zal men dat vliegtuig altijd per radio oproepen om uitleg te vragen aan de piloot. Naast de twee genoemde systemen is er ook nog de afhankelijke of ‘dependent surveillance’. Via ‘automatic dependent surveillance broadcast’ (ADS-B) stuurt een vliegtuig om de seconde spontaan een aantal vluchtparameters uit, waaronder zijn positie. Maar het bereik van die uitzending is ook weer beperkt tot de fysieke horizon en niet alle vliegtuigen zijn al uitgerust voor ADS-B.”

Onafhankelijke radarsystemen werken autonoom, maar hebben als nadeel dat ze niets kunnen identificeren en dat ze geen informatie geven over de hoogte van een object.

Ondanks alle technologie blijven vliegtuigen buiten radarbereik boven de oceaan, toch zowat 2/3 van het aardoppervlak, en bijvoorbeeld ook in weinig bevolkte gebieden, zoals de Sahara.

SPECULATIE

“Momenteel lopen er projecten om ADSB-signalen te ontvangen per satelliet. Men hoopt op die manier meer informatie te krijgen over de positie van alle vliegtuigen. Als die ruimtegebaseerde ADS-B over enkele jaren zou lukken, dan kunnen vliegtuigen permanent worden gevolgd, op voorwaarde dat de uitrusting aan boord, die daarvoor nodig is, ook werkt. In het geval van vlucht MH370 werkten de transponders plots niet meer, om welke reden ook. Diezelfde transponders sturen de ADS-B-informatie uit en dan zou hier zelfs ruimtegebaseerde ADSB niets vermogen.”

STEVE FOSSETT Zijn er nog andere vormen van communicatie? “Elke vliegtuigmaatschappij volgt ook de operationele toestand van de motoren aan boord van elk vliegtuig op. Een aantal motorparameters wordt geregistreerd, in een bericht gestopt en per satelliet datalink doorgestuurd naar de grond. Maar kennelijk zouden ook die berichten in het Maleysisch vliegtuig tot stilstand zijn gekomen. Al is dat heel moeilijk vast te stellen, want het gaat niet om een continue stroom.” Komt dit soort mysterieuze verdwijningen vaker voor in de luchtvaartgeschiedenis? “Er zijn wel vliegtuigen die men nooit heeft teruggevonden, maar dat is toch wel al eventjes geleden. Een recenter voorbeeld is dat van de miljonair Steve Fossett. Toen hij met zijn vliegtuigje in de VS verdween, heeft het meer dan een jaar geduurd vooraleer men het wrak heeft teruggevonden. Er waren toen ook heel wat speculaties en je ziet dat nu ook hier: zolang er geen harde gegevens voorhanden zijn, krijgen we een explosie aan hypothesen en theorieën. MH370 was uitgerust met satcom: satellietcommunicatie. Dat dient in eerste instantie om de passagiers de mogelijkheid te geven om te telefoneren tijdens de vlucht, maar wordt ook in de cockpit gebruikt. Blijkbaar zijn er nog gedurende uren systeemberichten uitgewisseld via dat satcomsysteem, maar geen gesprekken of andere datacommunicatie. Op basis van die informatie en enkele veronderstellingen heeft men de twee

Via ‘automatic dependent surveillance broadcast’ (ADS-B) stuurt een vliegtuig om de seconde spontaan een aantal vluchtparameters uit, waaronder zijn positie.

mogelijke trajecten van het vliegtuig kunnen reconstrueren.”

VLUCHTRECORDERS Had men dat niet eerder kunnen reconstrueren? “Ik ga ervan uit dat men die informatie direct heeft nagegaan, maar het is me een compleet raadsel waarom men die zo lang niet gebruikt heeft en dan ook een week lang op een verkeerde plek heeft gezocht.” Kan een vliegtuig uren vliegen zonder dat het echt ergens wordt opgemerkt? “In de zone waar het vloog wel, ja. Boven het vasteland kan dat normaal niet. Boven bevolkt gebied is het heel onwaarschijnlijk dat een vliegtuig niet wordt opgemerkt.” Als men het vliegtuig vindt, kan men dan nog achterhalen wat er precies is gebeurd? “Zodra men brokstukken terugvindt, kan men enkele conclusies trekken over hoe het vliegtuig aan zijn einde is gekomen. Uit brokstukken kan men bijvoorbeeld afleiden of er een explosie of een brand aan boord is geweest, of er decompressie is geweest, enz. Zo kan men hypothesen ontzenuwen of bevestigen, maar dan kent men het precieze scenario nog niet. Daarvoor heeft men absoluut de vluchtrecorders nodig. Bij de Air France 447, een paar jaar geleden, heeft het bijna twee jaar geduurd, vooraleer men de vluchtrecorders op de bodem van de oceaan heeft opgevist. De huidige vluchtrecorders zijn onwaarschijnlijk stevig en heel betrouwbaar. Bij de Air France 447 heeft men die

volledig kunnen uitlezen. We kunnen dus alleen maar hopen dat men ook hier die vluchtrecorders zal terugvinden. Dat is de enige mogelijkheid om in zo’n onderzoek vooruitgang te boeken en uiteindelijk te begrijpen wat er gebeurd is.” Hoe komt het dat brokstukken van een vliegtuig aan het wateroppervlak komen en niet zinken? “Een vliegtuig bevat veel lichte voorwerpen die beginnen te drijven. Bij de Air France bijvoorbeeld was één van de eerste zaken die zijn teruggevonden het verticale staartvlak. De straalmotoren zijn te zwaar en die verdwijnen gegarandeerd naar de bodem, maar romponderdelen, vleugelonderdelen, enz. komen bovendrijven.” “Bij de mysterieuze verdwijning van de MH370 hebben we al heel wat hypothesen gehoord, maar tot nog toe is er geen enkele die mij heeft kunnen overtuigen. Elke hypothese kan neergesabeld worden door een of ander detail in het verhaal, zoals het nu bekend is. We zijn nu drie weken na de verdwijning en op basis van wat we tot nu toe hebben vernomen ga ik mij zeker niet laten verleiden tot hypothesen.”

Ingenieur Paul Hopff, voorzitter van de Expertgroep Lucht- en Ruimtevaart en attaché bij Belgocontrol april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 7

↘ VERENIGINGSNIEUWS

2013

Wordt 2-jarige master industrieel ingenieur uitgesteld? Vlaanderen kan zich dat niet veroorloven. De Vlaamse ondernemingen waarderen de toepassingsgerichte industrieel ingenieur. De integratie in de universiteiten in 2013 mag geen afbreuk doen aan dit waardevol ingenieursprofiel.

D

e OESO rapporteert dat Vlaanderen mee aan de top staat voor onderzoek. Qua patenten 7°plaats in de wereldranking, 1°op Europees vlak, 15% daarvan is geïnitieerd door de universiteiten. Wij zonnewagen Groep T creëren goede kennis maar nog te veel in uitgebreide bedrijfservaring mee te gesamenwerking met het buitenland. Met internationale context, de standaard voor ven. Een win-win voor alle partijen. Actudie kennis iets doen vraagt goeie recep- een ingenieursmaster. ele kennis toren in de bedrijven omPassion die te valoriseInternationale studenten-is enour docentenmofor quality and innovation driving force. We strivevanuit for het onderzoek vindt zijn weg naar de KMO’s, en concrete praktijk ren. In onze KMO’s hebben we wel goede biliteit kan dan op gelijkwaardige basis excellence in everything we do, and entrepreneurship at every probleemstellingen keren terug naar de ideeën maar weinig onderzoekers. De georganiseerd worden. Vooral voor inkoleidt tot nieuw onderzoek. uitdaging ligt in het faciliteren diekeymende studenten uit een 2-jarige master level isvanthe to our success. Naturally, we do ourdocenten work wat with Groep T experimenteert al enkele jaren kennisoverdracht. De industrieel ingeni- is een 1-jarige master geen optie. great respect for the environment. And the safety andmet well-being uitdagende projecten voor geïntereseur speelt daarin een cruciale rol. De masterproef kan dan begroot worden seerde studententeams zoals het Solar De studieduurverlenging is uitgelezen op 30always studiepunten wat overeenkomt met because ofeen our employees comes first. That’s at UNILIN Race team en het CQS-team. Deze studenkans om het op valorisatie en kennistrans- de reële studiebelasting. Ook de vakinhouwe like to make smart choices. So when it comes to ten your career, kiezen vrijwillig om hun 60-studiepunfer gerichte industrieel ingenieursprofiel delijke verdieping in de opleiding kan bewe invite wisely too. ten master over twee jaar uit te spreiden. te versterken en zo te vrijwaren vooryou de toterchoose uitgewerkt worden met domeinspeciZo krijgen ze tijd voor een uitdagend protoekomst. Met een curriculum van 120 fieke vakken aangevuld met keuzevakken. ject en een bijkomend pakket aan keuzestudiepunten kunnen de opleidingen zich Tenslotte kan voldoende tijd uitgetrokken vakken uit het aanbod van de universiteieindelijk profileren als volwaardige aca- worden voor een professionaliserings- en ten, wat hun competenties bij de start van demische ingenieursopleidingen in een innovatieproject om de studenten een hun carrière alleen maar ten goede komt. De noodzakelijke studieduuromvorming STAPPEN IN DE STUDIE OMVANG VERLENGING VASTGESTELD IN HET zal alle ingenieurs beter voorbereiden op ONDERWIJSDECREET Visit XXI: us at http://JOBS.UNILIN.COM het bedrijfsleven. Het dossier tweejarig curriculum mag niet meer uitgesteld worwww.facebook.com/unilingroup • het gezamenlijk aanvraagdossier is op tijd (vóór 30 juni 2012) ingediend; den, in het belang van het KMO-weefsel in • de Erkenningscommissie buigt zich momenteel over het dossier; www.linkedin.com/company/unilin Vlaanderen. De curriculum hervorming is • vóór 1 december brengt de Erkenningscommissie haar advies uit; nodig zowel voor de economische als de • de Vlaamse Regering neemt vóór 1 december 2012 op basis van dat advies haar technologische bijdrage die de industrieel besluit. ingenieur als innovator in de maatschappij ↘ NUTTIGE LINK: speelt. De VIK zal bij de overheid blijven aandringen voor haar steun in dit dossier. Structuurdecreet met de laatste aanpassingen van het Onderwijsdecreet XXI http://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document. Ing. Paul Bertels MSc asp?docid=13425

We are looking for smart engineers

UNILIN. FOR A SMART CAREER.

gedelegeerd bestuurder ie-net en VIK

8 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

DOSSIER ↙

Trillingscontrole van voetgangersbruggen Bij een bouwkundige constructie is het belangrijk om het trillingsgedrag al van bij de ontwerpfase betrouwbaar te voorspellen

De huidige trend naar slanke, lichte voetgangersbruggen maakt die structuren potentieel gevoelig voor trillingen die door de mens worden veroorzaakt. Aan studiebureaus en aannemers wordt gevraagd om een dynamische controle van hun voetgangersbrug uit te voeren om trillingsproblemen achteraf te vermijden. Het belang van een betrouwbare trillingscontrole van voetgangersbruggen werd benadrukt door enkele befaamde cases, zoals de Millennium Bridge in Londen en de Pont Solférino in Parijs.

P

eter Van den Broeck (45) is docent aan de faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen en verbonden aan de technologiecluster Bouw van KU Leuven @ KAHO Sint-Lieven (campus Gent) en het departement Burgerlijke Bouwkunde van de KU Leuven. Katrien Van Nimmen (27) is doctoraatsstudente aan het departement Burgerlijke Bouwkunde van de KU Leuven en KU Leuven @ KAHO Sint-Lieven. Op het vlak van onderzoek werken wij nauw samen met de afdeling Bouwmechanica van het departement Burgerlijke Bouwkunde van de KU Leuven , zegt Peter Van den Broeck. Die samenwerking is een gezonde synergie tussen fundamen-

teel en toepassingsgericht onderzoek, ook op het vlak van de expertise van mensen, de compatibiliteit van de apparatuur en de beschikbare financiële middelen.

VOORKOMEN BETER DAN GENEZEN

Met ons onderzoek willen we in de eerste plaats betrouwbaar kunnen voorspellen welke trillingen bouwkundige constructies zullen vertonen onder invloed van relevante menselijke activiteiten. Dat wil zeggen dat we naast voetgangersbruggen, ook studies uitvoeren voor lichte vloeren met grote overspanningen, stadions en trapstructuren. Bij een bouwkundige constructie is het van belang om

dat al van bij de ontwerpfase te kunnen bepalen, want het spreekt voor zich dat het veel moeilijker en duurder is om achteraf voor de nodige aanpassingen te zorgen. Als in de ontwerpfase blijkt dat het trillingsgedrag niet in orde is, dan kan nog tijdig worden ingegrepen door het structurele ontwerp aan te passen of door trillingsreducerende maatregelen te nemen. Zo n ontwerpprocedure is de basis voor een aanvaardbaar trillingsgedrag van de gebouwde constructie in gebruiksomstandigheden.

MILLENNIUM BRIDGE

Ons onderzoeksdomein heeft onverwacht veel aandacht gekregen sinds de opening van de Millennium Bridge in Londen. De Queen nam dat kunstwerk in gebruik, samen met tienduizenden voetgangers. De structuur was ontworpen om zulke grote menigtes te dragen, maar vertoonde al snel onaangename trillingsniveaus. Dat leidde tot de sluiting van de structuur na amper twee dagen. Het was de combinatie van een bijzonapril 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 9

↘ DOSSIER

“Ons onderzoeks­ domein heeft onverwacht veel aandacht gekregen sinds de opening van de Millennium Bridge in Londen.” gelen worden gecontroleerd. Inmiddels hebben we al van meer dan vijftien voetgangersbruggen numerieke modellen gemaakt, metingen uitgevoerd en veel geleerd uit de verschillen tussen meting en berekening. Op basis van die kennis en ervaring slagen we er hoe langer hoe beter in om zeer betrouwbare voorspellingen te doen in de ontwerpfase.”

RESONANTIE

Peter Van den Broeck en Katrien Van Nimmen

der slanke lichtgewichtstructuur, gevoelig voor mensgeïnduceerde trillingen, en de grote menigte die de structuur voelbaar aan het trillen had gebracht. Maar in dat geval was er ook iets opmerkelijks aan de hand: het grootste deel van de menigte wandelde bijna perfect ‘in pas’ over de structuur. Dat verwacht je niet in normale omstandigheden. Zo’n grote groep mensen vertoont in principe een grote variëteit in wandelgedrag en dus ook een behoorlijke spreiding aan stapfrequenties. Grondig onderzoek heeft geleid tot de observatie van het lockin-fenomeen, waarbij voetgangers hun wandelgedrag afstemmen op de duidelijk voelbare laterale beweging van de brug. Dat synchronisatiefenomeen deed het trillingsniveau exponentieel toenemen. Verder onderzoek heeft ondertussen ook het ‘triggerniveau’ bepaald vanaf wanneer dat lock-in-fenomeen kan optreden. In de ontwerpgidsen wordt daarom aangeraden om die drempelwaarde van de laterale versnellingsniveaus niet te overschrijden.” 10 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

TUNED MASS DAMPER

“De Millennium Bridge werd vervolgens op een ingenieuze manier aangepast. Dat was een grote uitdaging, want men wou het typische van de slanke brugvorm uiteraard behouden. Men is daarin geslaagd door de installatie van visceuze dempers en verschillende tuned mass dampers, zogenaamde TMD’s. De bouw van de Millennium Bridge kostte ongeveer 18 miljoen pond en de aanpassingen achteraf liepen op tot 5 miljoen pond. Ook in Vlaanderen worden TMD’s geïnstalleerd: bij de Van Beethovenbrug in Mechelen bijvoorbeeld. Die trillingsreducerende maatregelen zorgen ervoor dat ook bij een slank ontwerp het trillingscomfort kan worden gegarandeerd.” “Voorspellingen, berekeningen en computermodellen zijn prachtig, maar the proof of the pudding is in the eating. Na de bouw van zo’n constructie moeten er metingen worden uitgevoerd om te onderzoeken of het gedrag effectief in orde is. In die fase kan ook de efficiëntie van eventuele trillingsreducerende maatre-

“Eén van de belangrijke aspecten is ‘resonantie’. Bij dat fenomeen komt een van de belastingsfrequenties overeen met een van de eigen frequenties van de structuur. Doordat voetgangersbruggen vaak slanke lichtgewichtstructuren zijn, worden die structuren gekenmerkt door lage eigenfrequenties (< 6 Hz). Die eigen frequenties vallen perfect binnen het belastingsspectrum van verschillende menselijke activiteiten, zoals wandelen, joggen of lopen. Dat wil zeggen dat de structuur mogelijk belast wordt op een van zijn eigen frequenties, ritmes waarop de structuur graag in beweging wordt gebracht, ritmes waarbij er in verhouding tot de sterkte van de structuur slechts weinig energie nodig is om de structuur hevig aan het trillen te brengen. Bij een statische belasting is de respons van de structuur, zoals de doorbuiging, evenredig met de grootte van de aangrijpende belasting. Een enorm kleine kracht kan vanuit dynamisch oogpunt evenwel toch heel groot zijn door de frequentie-inhoud. Precies daarom

DOSSIER ↙

kunnen voetgangers, die relatief kleine krachten uitoefenen, er toch in slagen om een voetgangersbrug voelbaar aan het trillen te brengen.” “Als resonantie optreedt, heeft ook de demping van de structuur een grote invloed op de grootte van de structurele trillingen. In tegenstelling tot eigen frequenties en modevormen kunnen dempingsverhoudingen niet berekend worden met een numeriek model van de structuur. Die parameter wordt meestal begroot op basis van al bekende constructies die vergelijkbaar zijn qua type en materiaalgebruik. Zodra de bouw van de constructie voltooid is, kan ook de demping van de structuur experimenteel worden geverifieerd.”

METEN IS WETEN

“Betere materialen en betere meettechnieken laten slankere constructies toe, maar ze leveren ook wat meer trillingsgevoeligheid op. Bij de klassieke normgeving stelt men dat een dynamische analyse niet nodig is, als de eigen frequentie hoog genoeg is, maar dat beknot de vrijheid van de ontwerper om elegante constructies te bedenken en biedt bovendien geen garantie voor een aanvaardbaar trillingsgedrag in gebruiksomstandigheden. Net omdat men voor slankere, mooiere constructies kiest, moet men durven berekenen wat er in de praktijk echt met die brug zal gebeuren om een betrouwbare inschatting te maken van de te verwachten trillingsniveaus en dat zo nodig bij te sturen.” “Wij werken met seismische recorders die we op de brug plaatsen en die meten hoe de structuur trilt. Zo’n sensor kost maar liefst 6.000 euro, maar voor het onderzoek is het van cruciaal belang dat we over voldoende van die apparaten beschikken. Daarom is het fijn dat we kunnen rekenen op de goede samenwerking met de afdeling Bouwmechanica van de KU Leuven. Samen beschikken we momenteel over 12 draadloze sensoren. Dat maakt een nauwkeurige bepaling van de vervorming van een constructie mogelijk. De versnelling wordt onmiddellijk in drie richtingen geregistreerd.”

PERSOONSSENSOREN

“We gaan nu nog een stap verder in ons onderzoek door tegelijkertijd ook kleinere, draadloze sensoren op de proefpersonen te bevestigen die over de structuur wandelen, lopen en springen. Zo kunnen we de overeenkomsten analyseren tussen de bewegingen van de structuur en de bewegingen van de mensen die zich erop verplaatsen. Die analyse heeft de betrouwbaarheid van onze simulaties al gevoelig verhoogd. Daarnaast maken die metingen het ook mogelijk om een persoon te karakteriseren als een dynamisch systeem met een zekere massa, stijfheid en demping. Dat is vooral van belang bij grotere groepen mensen. Dan mag er uiteraard een grote dynamische impact verwacht worden, maar door de interactie tussen menigte en constructie is er ook een gunstige invloed op de demping. Om dat effect in rekening te brengen moet die interactie nauwkeurig beschreven kunnen worden.” “Bij de verdere uitbouw van ons onderzoek willen we vooral aandacht besteden

aan de nauwe samenwerking met de bedrijfswereld. Via IWT-TeTra-projecten, zoals Tricon en Optris, gesteund door de Vlaamse overheid en een groep van industriële partners in het kader van het Technologietransferfonds van het agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie, proberen we de state of the art te vertalen in gebruiksvriendelijke procedures voor de industrie. Daarnaast worden we ook vaak betrokken bij het ontwerp van nieuwe – vermoedelijk trillingsgevoelige – structuren voor de ontwerpstudie of voor een experimentele studie ter verificatie van het trillingsgedrag van de structuur.” “Trillingen kun je nooit volledig uitsluiten. Alles trilt. Maar het is onze taak om erop toe te zien dat elke constructie op een aanvaardbare manier trilt en die aanvaardbaarheid hangt af van het type constructie en van het gebruik dat ervan wordt gemaakt. We willen elke trilling reduceren tot een aanvaardbaar niveau. Daarom is inzicht in trillingsgedrag zo belangrijk.”

↘ INFO

Het handboek ‘Trillingscontrole van voetgangersbruggen – Tetra TRICON’ kan worden aangevraagd bij: [email protected] of [email protected]. april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 11

↘ VERENIGINGSNIEUWS

Viering 75-jarig bestaan KVIV-Limburg 26 april 2014

D

e VIV, Vlaamse Ingenieursvereniging, ging in 1929 van start in het Antwerpse, rondom de toenmalige bedrijven en de havenactiviteiten, als vereniging van de burgelijk ingenieurs en landbouwingenieurs met de volgende doelstellingen: • behartiging van de maatschappelijke belangen van de leden-ingenieurs. • de uitbouw van de “kunst” van het ingenieursberoep door wetenschappelijke vervolmaking. • de technische wetenschap ten dienste stellen van het Vlaamse volk. • afschaffen van de scheiding leidingevenden en de werknemers in de bedrijven, overbruggen taalkloof. De VIV moet tevens gezien worden als overkoepeling van de universiteitenalumni in het Vlaamse landsgedeelte. De gehele beweging kreeg de onvoorwaardelijke steun op wetenschappelijke vlak van de Vlaamse Universiteiten Leuven en Gent en van hun professoren. In de daaropvolgende jaren werden deze objectieven centraal uitgewerkt. Zeer vlug, reeds in de jaren dertig, werd bovendien op provinciaal vlak de VIV uitgebouwd door oprichting van gewestelijke (provinciale) afdelingen. Als laatste in de rij werd de afdeling Lim12 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

burg opgericht op 22 april 1939, op het stadhuis te Hasselt met als voorzitter ir. D’Haese. De toenmalige burgemeester Bollen gaf zijn visie door te stellen: “Eindelijk beroepsverenigingen in Limburg waar de grootindustrie nog in volksvreemde handen is.” Met geestdrift verenigden zich de universitaire ingenieurs in Limburg uit de Kempense steenkolenmijnen, de nonferro-metallurgie in het Noorden, de landbouw in Haspengouw en uit de overheidsinstellingen. Op deze provinciale schaal streefde men niet alleen de onderlinge professionele contacten na, maar vormden zich vriendenkringen rond culturele en maatschappelijke onderwerpen. Voor Limburg zag men een beloftevolle toekomst in landbouw en industrie. Het zichtbare beeld hiervoor was de pas gegraven “zilveren baan”, het Albert-kanaal. De afdeling Limburg – de kleinste – kende in de loop der jaren onder haar leden een hoge deelnemingsgraad aan activiteiten. Door bedrijfsbezoeken leerde men van de collega’s de werkinhoud kennen en successen waarderen. Vele voordrachten waren erg in trek (ook voor de partner) en de ontspanning kreeg een terechte plaats. Door de democratisering van het hoger onderwijs groeiden de aantallen afgestu-

deerden. Bij de viering 50-jaar KVIV-Limburg (1989) werd, in een academische zitting te Hasselt, ruggesteun verleend aan rector Martens van Uhasselt in zijn streven tot de oprichting van “kandidaturen burgerlijk ingenieur”. Hij ontwikkelde in zijn rede een arsenaal van argumenten, doch.. Naast de grote waaier van uiteenlopende activiteiten, genoten de leden verder van het regelmatig en verzorgd aanbod van wetenschappelijke artikelen, verslagen van KVIV-genootschappen, van tal-­ loze wetenschappelijke boekrecensies. Dit alles in het gewaardeerde Technisch Weten­schappelijk Tijdschrift, Het Ingenieursblad, ledenorgaan van KVIV. Tijdens de viering van ons jubileum in Hasselt (Campus Uhasselt) zullen we verder ingaan op onze historie. Naast het welkom van de Gouverneur van de provincie, zullen respectievelijk de Rector Luc De Schepper Uhasselt, Industrieel ir. R. Duchâtelet en de Viceminister-president Vlaamse regering Mevr. I. Lieten, hun visie geven over de opleiding van de ingenieur, de rol van de ingenieur in de toekomst en de ontwikkelingen in Limburg.

↘ INFO

Inschrijven voor de academische zitting (17.00 u) met nadien receptie, kan nog tot 22 april via www.kviv.be/jubileum.

VERENIGINGSNIEUWS ↙ Jubilarissen feest 2014

KVIV‒jubilarissen in de schijnwerpers 17 maart 2014 - Paleis der Academiën te Brussel

H

et is ondertussen voor het derde jaar op rij dat de KVIV haar trouwste leden, 50 en 60 jaar onafgebroken lid uitnodigt op een diner in het Paleis der Academiën te Brussel. En dit jaar waren er ook nog enkele leden die de kaap van 70 jaar lid bereikten. Allen werden ze, samen met collega s die in 1944, 1954 en 1964 afstudeerden, en de partners verwacht op 17 maart ll. In totaal waren we met niet minder dan 95 personen, een sterke verhoging tegenover de eerste twee edities. Het is dan ook een initiatief dat in de smaak valt: het is op de eerste plaats een blij weerzien van collega s met wie men de universiteitsbanken gedeeld heeft. Tijdens de professionele carrière zijn ofwel professionele of vriendschapsbanden ontwikkeld en soms is men elkaar totaal uit het oog verloren. We stelden vast dat de promotie 1964 van de KU Leuven toch wel een opmerkelijk initiatief genomen had: deze collega s hadden nl. kort na het afstuderen een vzw opgericht (Ingenium64) met als doel om de jaarlijkse bijeenkomst te organiseren. Algemeen voorzitter Luc Taerwe sprak een gelegenheidstoespraak uit waarin hij zowel informeerde over de locatie en de rijke historiek als over de KVIV als ingenieursvereniging, zowel vroeger als nu en met een blik op de toekomst. Tussen de gangen door ontvingen de jubilarissen een passende attentie. Er was een speciaal huldebetoon aan prof. ir. Daniel Vandepitte voor zijn 70 jaar onafgebroken lidmaatschap. Professor Vandepitte heeft in verschillende domeinen een uitzonderlijke loopbaan gerealiseerd. Binnen de KVIV was hij 50 jaar geleden (1963 ‒ 1965) algemeen voorzitter. Tot slot dankte ir. Rob Lenaers, die o.m. voorzitter was van KVIV-Jaarthema Boeiend bouwen voor morgen , de KVIV voor het gesmaakte en gewaardeerde initiatief om de jubilarissen in dat kader bijeen te brengen. ir. Hans Romaen, algemeen directeur KVIV Foto s: Daniël Geeraerts

50 jaar lid 60 jaar lid 70 jaar lid 50 jaar afgestu deerd 60 jaar afgestu deerd

maandag 17 maart Paleis der Acad emiën - Brus

sel

Algemeen voorzitter Luc Taerwe spreekt de gastrede uit.

De ontvangst en het aperitief. De marmeren zaal loopt vol.

Een lekker diner en groepsfoto s in zwart/wit.

De aanwezige KVIV-leden 50 jaar lid en afgestudeerden 1964

De drie delen Berekening van Constructies van prof. Daniel Vandepitte, het referentiewerk voor ieder bouwkundig ingenieur, naar voren gebracht door ir. Hans Romaen, algemeen directeur KVIV, tijdens de hulde aan prof. Daniel Vandepitte

Prof. Vandepitte en zijn echtgenote te midden de aanwezige KVIV-leden 60 jaar lid en afgestudeerden 1954, samen met algemeen voorzitter prof. Luc Taerwe en prof. Ludo Gelders, nieuwe voorzitter van de Vlaamse Koninklijke Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten.

LUC TAERWE VERKOZEN TOT ALGEMEEN VOORZITTER KVIV VZW Tijdens de Jaarlijkse Algemene Vergadering van KVIV, die op 27 maart plaatsvond in het Ingenieurshuis, is prof. dr. ir. Luc Taerwe verkozen tot algemeen voorzitter. Hij zal dit mandaat uitoefenen tot de JAV in 2016. Sinds juni 2013 en juli 2013 was hij respectievelijk algemeen ondervoorzitter en waarnemend algemeen voorzitter van KVIV. Ook werden Filip Pattyn en Dirk De Moor benoemd tot bestuurder van de KVIV vzw april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 13

↘ VERENIGINGSNIEUWS VIK JONGEREN : NIEUWE VOORZITTER Enkele weken geleden is Wouter Lowet verkozen tot nieuwe voorzitter van VIK-jongeren. Hij volgt Stijn Pauwels op, die onlangs is verkozen tot secretaris van de Raad van Bestuur van de Vlaamse Ingenieurkamer. Wouter is sinds meer dan 10 jaar actief binnen de regionale werking van VIK in Limburg. Voorts is hij als werkend lid van IE-net van in het begin betrokken bij de samenwerking tussen de jongeren van de twee ingenieursverenigingen.

↘ INFO

Via onderstaande link krijg je een overzicht van de VIKjongeren die er in de verschillende regio s actief zijn en een opsomming van activiteiten voor jonge ingenieurs. http://www.vik.be/vikjongeren Onze collega s van KVIV-jongeren hebben sinds kort ook een vernieuwde website: http://www.kviv.be/kvivjongeren

Mijn motivatie en ambitie om deze functie op te nemen zijn: In de afgelopen jaren heb ik samengewerkt met vele mensen binnen onze vereniging en heb ik goede contacten kunnen opbouwen met VIK-jongeren en KVIVjongeren. Die ervaring en bagage wens ik in te zetten om van de VIK-jongeren een hechte groep te maken en om deze zo optimaal mogelijk, in samenwerking met KVIV-jongeren, in een toekomstig IE-net jongeren in te passen. Op korte termijn wil ik de visuele aanwezigheid van onze vereniging op de hogescholen / universiteiten verhogen, zodoende dat de studenten een goed beeld krijgen van de werking van de ingenieursvereniging. Een product wordt pas gekocht als het gekend is!

YOUNG POTENTIAL WEEKEND VOOR EN DOOR JONGE INGENIEURS

Na succesvolle vorige edities en een zeer geslaagde EYE Conference in Antwerpen in september 2013 zetten de KVIV-jongeren en de VIK-jongeren zich in voor een volgende succesvolle editie van het Young Potential Weekend in 2014. Deze editie van Young Potential Weekend zal plaatsvinden van vrijdag 9 tot zondag 11 mei. Concept Het Young Potential Weekend staat synoniem voor een weekend boordevol interessante workshops, netwerkinggelegenheid, kennismakingen met potentiële werkgevers, ...! Het Young Potential Weekend, georganiseerd door KVIV-jongeren en VIK-jongeren nodigt jonge werkende ingenieurs uit op een verrijkend event in een ontspannen sfeer. Het geheel gaat door aan de kust, in de verzorgde accomodatie van de Duinse Polders te Blankenberge. Het Young Potential Weekend pakket biedt je een all-in mix van opleiding en ontspanning, van netwerking en socializing, kortom: alles wat nodig is om een weekend niet enkel relaxed, maar tevens interessant door te brengen! Laat de frisse zeewind door je haren waaien en geef je soft skills een nieuwe boost! Young Potential Weekend = absolute must voor young potentials! Doelpubliek Van 0 tot 10 jaar werkervaring - een brede waaier aan workshops biedt voor iedereen een boeiend programma! Ingenieur of geen ingenieur, iedereen is welkom!

↘ INFO

Ga naar www.youngpotentialweekend.be en maak je inschrijving in orde! 14 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

NACHT VAN DE INGENIEUR Op donderdag 27 februari vond in Diepenbeek de 15de editie van de Nacht van de Ingenieur plaats. De NVDI ging van start met een jobbeurs en de avond werd afgesloten met een spetterende studentenfuif. Dit event is het resultaat van een intense samenwerking tussen de VIK-jongeren en de studentenverenigingen ASG en Kerberus. Naast de vele bedrijven op de jobbeurs hadden de VIK-jongeren ook een infostand voorzien om de toekomstige ingenieurs te informeren over de werking van de ingenieursvereniging. Volgende editie: donderdag 12 februari 2015

student ingenieurs op de jobbeurs Studentenfuif met 1200 feestvierders

Editie

Jobbeurs met 20 high-tech bedrijven: o.a. ASML, Democo, Alliacta, Atlas Copco enz SAMENWERKING VIK-JONGEREN EN KVIV-JONGEREN Na de afspraken die in 1999 in Bologna zijn vastgelegd zijn we in het Vlaams hoger onderwijs landschap begonnen met het gelijkstellen van de bachelors en masters van hogescholen en universiteiten. Op heden treden alle ingenieurs (ir. s en ing. s) aan een universiteit af. Deze lijn wordt ook doorgetrokken in de ingenieursvereningen. Sinds 2011 bestaat er ook een community die alle ingenieurs vertegenwoordigd, ienet genaamd. Dit heeft er toe geleid dat de ingenieursverenigingen KVIV en VIK dichter met elkaar samenwerken. Bij de jongeren afdelingen zijn er reeds meerdere samenwerkingsverbanden terug te vinden, als EYE@Antwerp en het Young Potential Weekend, dat ook dit jaar van 9 tot 11 mei in Blankenberge wordt georganiseerd. Op dit moment zijn beide geledingen aan het kijken hoe ze de onderlinge samenwerking nog kunnen versterken opdat ingenieurs van verschillende faculteiten beter verenigd worden.

EYE

EUROPEAN YOUNG ENGINEERS In 2013 had Antwerpen de eer om 100 jonge ingenieurs uit alle uithoeken van Europa te mogen ontvangen voor de EYE@ Antwerp. In 2014 viert EYE haar 20-jarig bestaan. De 20 kaarsjes worden uitgeblazen op de EYE conference in Sarajevo in het weekend van 30 mei t.e.m. 1 juni. De lokale ingenieursvereniging STELEX is sinds kort lid van EYE en heeft zich geëngageerd om EYE@Sarajevo te organiseren.

↘ INFO

http://e-y-e.eu/wordpress/ http://www.eyesarajevo2014.com/ april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 15

↘ IN DE KIJKER

Wereldprimeur innovatie

Een nieuwe manier van netwerken I

n de huidige economie zijn innovatieve samenwerkingen cruciaal geworden. De steeds snellere markten en groeiend aantal technologieën hebben als gevolg dat je als bedrijf je innovatie best niet op je eentje uitwerkt. Daarnaast zien we ook een stijgend belang van een groot initieel marktbereik. Ook dit wordt best bereikt door het samengaan met partners. Toch blijven we in Vlaanderen hierin wat achter. Enerzijds houden we nog vaak vast aan onze kerktorenmentaliteit. Anderzijds zijn we ook vaak niet geneigd om onze expertises “van de daken te schreeuwen”. Daarom sloegen verschillende Vlaamse organizaties de handen in mekaar: VOKA, Innovatiecentrum, Agoria, imec, iMinds en verschillende innovatie-experten. Samen werd er ondersteunend materiaal uitgewerkt om innovatieve samenwerkingen op te zetten. Maar daarnaast worden er ook formats gedefinieerd. De eerste format is MeetMatchen: dit is een soort van “speeddating voor innovatie”: op basis van Big Data informatie over hun bedrijf, worden mensen dynamisch aan mekaar gekoppeld die met hoge waarschijnlijkheid samen een innovatieproject kunnen opzetten. Dit format wordt voor de eerste keer uitgeprobeerd op 15 mei in het Ingenieurshuis in Antwerpen. Het is wereldwijd de eerste keer dat mensen dynamisch gematcht worden op basis van hun profiel en we geloven dat hiervoor een grote toekomst weggelegd is.

↘ PRAKTISCH Ingenieurshuis, Desguinlei 214, 2018 Antwerpen. Donderdag 15 mei, ontvangst 19.30 uur. � Leden en gezin 5 EUR/persoon, 7 EUR/niet-lid

i kviv.be/netwerken

Antwerpen

Al die sluizen, bruggen, dokken en kades, kunnen die jou inspireren? Geen wereldhaven zonder topinfrastructuur. Met meer dan 10 grote projecten werken we aan de uitbouw van die infrastructuur. Werk jij mee om de haven nog vlotter toegankelijk te maken? Vind je inspiratie op www.portofantwerp.be/jobs

BELGIË BELGIQUE 2014 CERTIFIED EXCELLENCE IN EMPLOYEE CONDITIONS

16 - Ingenieur in beweging - nr.12 - april 2014

☞ ☞ ☞ ☞

Je wil je kennis over management en bedrijfswetenschappen uitdiepen Je wordt aangesproken door een opleiding die theorie en praktijk combineert Je zoekt een éénjarige opleiding met lessen op vrijdagavond en zaterdagochtend Je hebt een academisch diploma uit een andere richting dan Economie en Bedrijfswetenschappen

Postgraduaat in de Bedrijfskunde Fundamentals in Management

Infoavonden nieuwe lessenreeks

Voor info en inschrijvingen:

☞

www.econ.kuleuven.be/ond/postgraduaten/postgraduaatbedrijfskunde

12 juni en 2 september 2014 om 19.30 uur FEB, Naamsestraat 69, 3000 Leuven

[email protected] tel. 016 32 66 23

Groene stroom uit bedrijfseigen mest C

entrum Senior Ingenieurs VIK organiseert een bezoek aan een pocket vergistinginstallatie op het niveau van de boerderij BIOLECTRIC NV ontwikkelt en installeert mestgasinstallaties van 10 KW tot 40 KW. Door vergisten van bedrijfseigen mest op de boerderij kan men rendabele groene energie op lokale schaal winnen. Meerwaarde van mest: niet meer afhankelijk van stijgende energieprijzen, geen concurrentie tussen voeding en energie ... Klinkt te mooi om waar te zijn? Dit is de gelegenheid om het ter plaatse te bezoeken! Aanvoer van mest en afvoer van digestaat naar de externe opslag gebeurt volautomatisch. Het systeem wordt volledig op afstand gestuurd via internet door Biolectric, sporadisch wordt er controle ter plaatse gevraagd aan de uitbater. ↘ PRAKTISCH Installatie BIOLECTRIC Diestsebaan 73, 2230 Herstelt Dinsdag 10 juni, start om 14.00 uur, einde om 15.30 uur. � gratis voor VIK/KVIV-leden & partner ; 5 EUR/niet-leden

i Vik.be/sen/biolectric

Senioren april 2014 - Ingenieur in beweging - nr.12 - 17

RETTEB ROF REHTEGOT

MEDEWERKER TECHNICAL SERVICE (CONSULT) 1 ddni.kseDnoitpecer_6000_NYER

Bedrijfsdetails Met zijn 1500 medewerkers en vestigingen in meer dan 30 landen is Reynaers Aluminium een van de toonaangevende spelers in de ontwikkeling van aluminium systemen voor de bouwsector. Reynaers brengt een breed gamma van duurzame aluminium oplossingen op de markt die de ziel van een gebouw bepalen, gaande van ramen, deuren en verandas over gevelsystemen en zonweringen, tot systemen met geïntegreerde fotovoltaïsche panelen. Omdat klantentevredenheid binnen ons bedrijf steeds voorop staat, kunnen onze klanten rekenen op een uitgebreide service- en adviesverlening en op technische ondersteuning op het vlak van software, machines en opleiding. Deze unieke samenwerking wordt weerspiegeld in het motto van Reynaers: Together for Better. De Groep heeft zijn hoofdkantoor in Duffel, waar ook het Reynaers Institute is gevestigd: een uniek onderzoeks-, opleidings- en testcentrum waar Reynaers samen met architecten, constructeurs en aannemers permanent innoveert en aan een bouwvisie voor de toekomst werkt. Gedreven door innovatie en ondernemerschap, is de Reynaers Groep (die in 1965 werd opgericht), in volle bloei en realiseert een omzet van 315 miljoen euro bij klanten in meer dan 70 landen gespreid over de 5 continenten. Functiebeschrijving • Je zorgt voor technische ondersteuning bij het uitwerken van oplossingen voor projecten die binnen het consultteam behandeld worden. • Je tekent principedetails uit. • Je maakt stabiliteitsstudies en thermische studies. Hierbij kan je gebruik maken van onze softwarepakketten. • Je maakt materiaalstaten/technische dossiers op voor dergelijke projecten op basis van architectuurplannen. • Je geeft technisch advies op gestelde vragen van architecten/bouwheren Profiel • Je hebt een bachelor bouwkunde/mechanica of gelijkwaardig door ervaring • Kennis van gevelbouw (alu, glas,...) en schrijnwerk is een pluspunt • Je kan vlot communiceren in beide landstalen ( NL en FR) • Je hebt een goede kennis van bouwfysica (akoestiek, thermische isolatie,...) • Je kan goed met autocad werken • Je hebt oog voor detail en kan zelfstandig werken Aanbod Om deze boeiende en gevarieerde functie degelijk te ondersteunen, zorgen wij voor een aangename en stimulerende werksfeer in een internationale omgeving. Wij voorzien ook een specifieke opleiding om deze functie in al haar facetten tot in de puntjes te beheersen, alsook doorgroeikansen op termijn. Ten slotte verzekeren wij een aantrekkelijk salarispakket, aangevuld met extralegale voordelen. Interesse? Wil je werken in een toonaangevend bedrijf met een toffe werksfeer? Stuur dan meteen een sollicitatiebrief met je CV en vermelding van de functie naar Lesley Verdonck, [email protected]. Voor meer inlichtingen, bezoek onze website www.reynaers.com.

20:66/09/1 1 1

TOGETHER FOR BETTER

↘ VERENIGINGSNIEUWS

Puzzelaar 112 Hoofdvraag: TWEE KUBUSSEN Stel ” b” een integer getal Kunnen dan n + 3 en n2 + 3 perfecte kubussen zijn?

Bijvraag: hoeveel juiste antwoorden gaan we van deze puzzel ontvangen? Stuur uw antwoorden naar Ing. Roland Mebis MSc, Tabaartstraat 23, 3740 Bilzen of mail naar [email protected] vóór 23 mei 2014. We hebben boekenbonnen met een totale waarde van 50 euro klaarliggen voor de winnaars (vermeld zeker uw postadres te vermelden a.u.b.) Het antwoord van puzzelaar 110 vindt u op www.ie-net.be/ilya201412.

Winnaars Puzzelaar 111

De winnaars:

We hebben 25 juiste antwoorden ontvangen, nl. van:

Stefan Vandevorst , Drijvelingslos 29, 1741 Ternat (28),ontvangt binnenkort

Paul Aerts , Aartselaar (12); Bert Wildemeersch , Wilskerke (203); Daniel Goeminne, De Pinte (245); Dries Alaerts, (750); Erik Kint, Ronse (37); Frank Verschraegen(1234); Fredy Van Uytvanghe, Aalst (11); Gino De Graeve, Zele 38); Jacques Van den Broeck , Brussel (12); Jan Van Rokeghem, Gent (1196); Bene Janssens, Balen (163); Johan Verschaeve, (1500); Joost Vantrappen,

een boekenbon van 25 euro. Luc Lornoy, Burgemeester De Cocklaan 7, 9320 Erembodegem (30) en Yves Billet, Ann Hagsfelder Brunnen 2, 76139 Karlsruhe (20) delen de prijs en vinden binnenkort een boekenbon van 13 euro in de brievenbus.

Herent (495); Klaas Parmentier, (519); Bart Laeremans, Zottegem (13); Luc Lornoy, Erembodegem (30) ; Olivier Van Aelst, Ronny Meuwis , Hasselt; Sam Bonte,(43); Arne Van Damme ; Jan Van den Borge (15)Wim Aerts, Denderleeuw(5); Ivan Claeys, Schiplaken (37); Jonas Dupont.

Proficiat voor alle deelnemers! Ing. Mebis Roland MSc

Uw bedrijf in de kijker bij jonge ingenieurs en ingenieursstudenten! Dit jaar vindt het Young Potential Weekend plaats van 9 tot 11 mei in Blankenberge. De vorige edities waren erg geslaagd. Wacht dus niet langer en deel mee in ons succes door in te tekenen op onze sponsorvoorstellen en zo meer dan 100 jonge ingenieurs te bereiken. Dit kan reeds vanaf 400 euro. ie-net vzw, de KVIV en VIK-jongeren zorgen voor een weekend boordevol workshops en lezingen met focus op soft skills en netwerking. Een honderdtal jonge ingenieurs en ingenieursstudenten worden verwacht.

D Meer info

www.youngpotentialweekend.be en [email protected] tel. 03 260 08 50

Online inschrijven op onze sponsorvoorstellen kan via

1drv.ms/MzV0jl 24 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

CARRIÈRE ↙

Postgraduaat Community Service Engineering gaat eerste jaar in Kruisbestuiving tussen engineering en social profit kan meer vrouwelijke ingenieurs aantrekken

Vanaf oktober 2014 slaan de faculteiten Industriële Ingenieurswetenschappen en Ingenieurswetenschappen van de KU Leuven in samenwerking met de groep Gezondheid, Welzijn en Lerarenopleiding van Thomas More de handen in elkaar voor een nieuw postgraduaat. Tekst: Luc Vander Elst

M

et ‘Community Service Engineering’ mikt men op een synergie tussen de socialprofitsector en engineering. Inge Vervoort, coördinator van het nieuwe postgraduaat bij Thomas More, en Greet Langie, vicedecaan van de faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen, zijn ervan overtuigd dat technologie een belangrijke rol kan spelen voor een meer kwalitatief leven bij kwetsbare groepen in de samenleving. Het postgraduaat moet de brug slaan tussen twee werelden die nog veel van elkaar kunnen leren. Inge Vervoort: “Het idee is ontstaan uit de ervaringen met de Cera Awards. RVO Society organiseert die awards sinds 2001 en Cera ondersteunt ze. Studenten kunnen projectideeën opnemen uit een pool aan projecten die zijn aangebracht door socialprofitorganisaties. Wij merkten dat studenten soms heel veel tijd nodig hadden om zich in te werken in de context van de socialprofitsector. Daardoor haalden projecten soms niet het gewenste resultaat en sommige projectresultaten bleven achteraf vaak ook gewoon in de kast liggen. Met dit curriculum proberen

we de brug te slaan tussen ingenieurswetenschappen en de socialprofitsector, maar we proberen ook de vertaling naar de markt te maken.” De Cera Award brengt vooral ervaring in en biedt permanent mogelijke projecten aan. “Als we het werkveld bekijken, dan stellen we vast dat er wel veel projectwerk van die aard is, maar dat wordt niet

ondersteund door een curriculum. Tot op vandaag vonden we alleen een gelijkaardig curriculum in Finland, waar men het ‘wellbeing technology’ heeft genoemd. Je hebt ook ‘humanitarian engineering’, maar dat heeft een connotatie met ontwikkelingssamenwerking en dat willen we hier nu net vermijden. We willen hier focussen op kwetsbare doelgroepen of socialprofitorganisaties uit onze eigen april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 25

↘ CARRIÈRE

Inge Vervoort, coördinator van het nieuwe postgraduaat bij Thomas More, en Greet Langie, vicedecaan van de faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen.

maatschappij die ook graag geholpen worden via technologie.”

PIONIERSWERK

Greet Langie: “Dit postgraduaat is pionierswerk. Sommige mensen staan sceptisch, omdat de socialprofitsector een sector is met weinig middelen. De vraag is dan of zij straks ingenieurs kunnen in dienst nemen. We hebben dat onderzocht en je vindt inderdaad weinig ingenieurs op de loonlijst van socialprofitorganisaties, maar dat betekent nog niet dat ze bijvoorbeeld geen consultancywerk zouden kunnen doen voor de sector. Ze zouden ook een rol kunnen spelen in de sector van de assistieve technologie in Vlaanderen en grotere bedrijven met een bepaalde belangstelling voor markten of productontwikkeling in de zorgsector toonden al hun interesse.” Een belangrijk onderdeel van de opleiding is projectwerk dat individueel of in teamverband wordt uitgevoerd. Basis zijn reële noden van mensen en organisaties en de techniek moet centraal staan. Vakinhoudelijk is het postgraduaat ingedeeld in vier modules. Thematisch gaat men in op de uitdagingen voor kwetsbare groepen in de maatschappij, 26 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

op de soorten organisaties in de socialprofitsector en op het verband tussen de socialprofitsector en technologie. Een belangrijk aspect van de opleiding is het interdisciplinaire aspect: ingenieurs komen in contact met studenten uit andere beroepsgroepen en andere landen om van en met elkaar te leren. Is een ingenieur op zich niet interdisciplinair genoeg?

Langie: “Een ingenieur is zeker interdisciplinair opgeleid, maar er zijn tot op heden geen elementen uit de socialprofitsector opgenomen in het verplicht gedeelte van het curriculum.”

WERKEN EN STUDEREN Mikken jullie uitsluitend op mensen die al aan het werk zijn?

Langie: “In eerste instantie wel, maar op termijn willen we dit postgraduaat deel laten uitmaken van het postgraduaat ‘Innoverend ondernemen voor industrieel ingenieurs’. Dat postgraduaat is eerder bedoeld voor wie net zijn diploma industrieel ingenieur heeft behaald en zich nog een extra jaar wil specialiseren. Als de studieduurverlenging van de opleiding tot industrieel ingenieur er ooit

komt, waar we nog altijd heel sterk op hopen, dan kan deze opleiding gewoon een onderdeel worden van het curriculum. We zouden daar dan verschillende opties kunnen in inbouwen en in de optie ‘de ingenieur als manager’ zou het postgraduaat ‘innoverend ondernemen als industrieel ingenieur’ bijvoorbeeld kunnen inkantelen. Je kunt immers ook innoverend ondernemen in de socialprofitsector.” Vervoort: “Dat zouden keuzemogelijkheden worden. De studenten zouden dat ook kunnen invullen met een innovatiestage, aangevuld met opleidingsonderdelen die ze volledig zelf kiezen en die er eigenlijk moeten voor zorgen dat er voldoende academische kennis en vaardigheden worden ontwikkeld om die innovatiestage te kunnen uitvoeren op een hoog niveau. Door die keuzemodules kun je ook weer inspelen op de socialprofitsector. De modules die we nu ontwikkelen, kunnen we in dat reguliere programma inbouwen.”

MEISJES

Langie: “Ik ben ervan overtuigd dat we met ons postgraduaat meer meisjes kunnen aantrekken voor het ingenieursberoep. Uit internationale studies blijkt dat

CARRIÈRE ↙ meisjes uit heel andere overwegingen kiezen voor een technische opleiding. Jongens blijken meer geïnteresseerd in de ontwikkeling van apparatuur en het werken met apparatuur dan meisjes. Meisjes willen meer werken met en voor mensen en zijn veel minder geïnteresseerd in werken met machines en tools op zich. Dit graduaat speelt daar perfect op in.” Maar wie zich inschrijft voor het postgraduaat heeft al veel eerder de keuze gemaakt om ingenieur te worden?

Langie: “Dat klopt, maar zoals gezegd zie ik dit meer als een proefproject. Als dit postgraduaat succesvol blijkt te zijn, dan integreren we elementen in het curriculum van de opleiding tot industrieel ingenieur en dan kan het mee de keuze bepalen om voor ingenieursstudies te kiezen. Maar het is nu nog te vroeg om daar al conclusies uit te trekken. Laat ons eerst nagaan hoe vlot het postgraduaat loopt en hoe groot de aantrekkingskracht is.” Uit welke hoek komt het interdisciplinaire?

Vervoort: “Het interdisciplinaire komt o.a. voort uit de samenwerking met Thomas More. Er komt inbreng vanuit de opleidingen sociaal werk en ergotherapie, mensen met ervaring om tools aan te passen voor mensen met een bepaalde beperking. We zijn er goed voor geplaatst om dat bijna op maat aan te bieden. Dat is net de kracht van het programma: zowel ingenieurs als mensen uit sociale disciplines werken mee aan het curriculum. Ze ontmoeten elkaar en wisselen ideeën uit. Dat wordt sowieso een kruisbestuiving. We kiezen ook voor ‘blended learning’: een combinatie van virtueel en face-to-face leren. De contactmomenten zijn minimaal om vooral ook werkende mensen de kans te geven deel te nemen aan dit postgraduaat. Maar dat betekent ook dat we een platform hebben waar de studenten elkaar virtueel kunnen ontmoeten. Daar kan een ingenieur gemakkelijk in contact komen met mensen uit andere disciplines om hem vooruit te helpen bij zijn project. Toen we vorig jaar peilden naar de mogelijke belangstelling voor het postgraduaat, bleek dat mensen rond de leeftijd van 30 jaar het meest interesse hadden voor het postgraduaat. Mensen die ervaren dat ze iets missen.”

TWEE JAAR TESTEN

Het postgraduaat wordt ondersteund met een Europees project rond levenslang leren. Het loopt in eerste instantie twee jaar. Waarom wordt het postgraduaat in het Engels georganiseerd?

Vervoort: “Vooral omdat Vlaanderen vaak te klein is voor het potentieel van de projectresultaten. De markt moet de projectresultaten oppikken en voort ontwikkelen. Bovendien trekken we zo ook een internationaler publiek aan.”

Wie ingenieur is en het Engels voldoende beheerst, kan zich tot 12 september kandidaat stellen.

↘ MEER INFORMATIE

www.iiw.kuleuven.be/cse [email protected] Inge Vervoort - + 32 (0)14 56 23 10 - + 32 (0)498 46 40 78

Het engineeringbureau TUC RAIL is gespecialiseerd in spoorinfrastructuur en -technologie. Al 20 jaar is TUC RAIL toonaangevend en baanbrekend in technische expertise, flexibiliteit en creatieve oplossingen van studie over projectmanagement tot werfsupervisie. TUC RAIL werft verschillende profielen aan (m/v):

> CAD DESIGNER BOUWKUNDE Als Bachelor Bouwkunde teken je in opdracht van ontwerpingenieurs diverse projecten uit met betrekking tot weg-, spoorwegprojecten en burgerlijke bouwkunde, in AutoCAD 3D (Civil). Je stelt hoeveelheden op voor meetstaten als onderdeel van aanbestedingsbestekken.

> CONTRACT ENGINEER Je coördineert de opmaak van de bestekken voor grote infrastructuurprojecten (burgerlijke bouwkunde, elektrificatie, sporen, bovenleidingen, signalisatie) en levert een volledig en coherent aanbestedingsdossier binnen de afgesproken termijn. Je analyseert en vergelijkt offertes.

> STUDIE-INGENIEUR WEG- EN OMGEVINGSWERKEN Je voert technische ontwerpstudies uit voor weg- en spoorweginfrastructuur, stedenbouw, diverse wegenwerken en landschappelijke integratie. Je staat in voor het ontwerp, de coördinatie en de opmaak van de ondersteunende plannen van opmetingsstaten, de dimensionering van de netten, de berekening van het grondwerk en de opmaak van de ramingen. Dit alles realiseer je in samenwerking met landmeters en ontwerptekenaars. Aanbod: een contract van onbepaalde duur, een aantrekkelijk salarispakket aangevuld met extralegale voordelen. Je krijgt de kans een gevarieerde job uit te oefenen in een dynamische en gepassioneerde omgeving en de mogelijkheid om opleidingen te volgen. Interesse: solliciteer via jobs.tucrail.be of contacteer ons via [email protected] Meer informatie vind je op www.tucrail.be en jobs.tucrail.be

> ZET IETS IN BEWEGING > jobs.tucrail.be april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 27

↘ CARRIÈRE

28 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

CARRIÈRE ↙

“Onze sterkte is dat we de ingenieur centraal stellen” VeroTech is Vlaams-Brabantse ‘Starter van het jaar’

Veronique Van de Kerckhove is een gedreven industrieel ingenieur elektronica met een extra master in management op zak. Na enkele ervaringen als werknemer maakte ze haar jeugddroom waar: ze richtte haar eigen bedrijf op en werkt met ingenieurs aan projectsourcing voor onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten. Drie jaar later heeft ze met bio-ingenieur Gert Rülle een medezaakvoerder en heeft VeroTech 33 werknemers in dienst. De ambities zijn steil en onlangs promoveerde Trends VeroTech tot ‘Starter van het jaar in VlaamsBrabant’. De ingenieur centraal plaatsen en actief investeren in de consultants rendeert, zo blijkt. Tekst: Luc Vander Elst Foto: Stefan Dewickere

V

eronique Van de Kerckhove: “Onze community van ingenieurs ontwikkelt innovatieve producten op het vlak van mechanica, elektronica, embedded software en mechatronica in verschillende sectoren, zoals lucht- en ruimtevaart, automotive, medical, telecom of semiconductor. Wij laten al onze ingenieurs uitgroeien tot een gemeenschap waarin ze nauw met elkaar in contact staan om expertise en kennis uit te wisselen. Via Yammer, een online communicatieplatform, zijn ze met elkaar verbonden en kunnen ze makkelijk vragen stellen. Iedereen werkt aan nieuwe producten in een echte O&O-context.” Bij VeroTech draait alles rond de ingenieur. De werknemers leren van elkaar,

kunnen bij elkaar terecht en bouwen voort op elkaars ervaringen. Iedere werknemer kan een beroep doen op de rijke expertise die in het bedrijf voorhanden is.

SEMINARIES

VeroTech rekruteert ingenieurs via netwerking, sociale media en de eigen seminaries. “Inmiddels hebben we ook mensen voor sales en hr in huis. Wij rekruteren onze ingenieurs zelf: mensen zoeken, interviewen, nagaan op welke projecten ze inzetbaar zijn en matchen met de vraagzijde. Daar komt heel wat bij kijken. Nieuwe ingenieurs halen we vooral via netwerking binnen, maar ook onze eigen consultants brengen mensen aan, via publicaties krijgen we stilaan naambekendheid en onze jaarlijkse seminaries trekken zowel nieuwe potentiële werknemers als klanten aan. Onze ingenieurs organiseren die seminaries zelf: brainstormen over ideeën, onderwerpen vastleggen, sprekers vragen, … Daar leggen we interessante contacten met universiteiten, de overheid of bedrijven. We willen onze community ook uitbreiden met die platformen. Het moet een ecosysteem worden, waar bedrijven en ingenieurs ons op een andere manier leren kennen.”

COMMUNITY

De community is het hart van VeroTech: online, maar ook ‘in real life’. “Iedereen heeft een profiel op Yammer en kan daar ervaringen posten of bijvoorbeeld een verslag van een technische avond. Loopt iemand vast in een project, dan geraakt hij er via het platform vaak uit. Maar onze ingenieurs komen ook regelmatig samen: een maandelijkse lunch

bijvoorbeeld met een bepaald topic of iemand die zijn project presenteert. Trainingen voor het volledige bedrijf, zoals timemanagement of projectmanagement. Of we organiseren iets informeels per pijler. Zo wisselen we ideeën uit en neemt iedereen nieuwe best practices mee naar zijn project. De ingenieur staat hier centraal. Daar draait alles rond.”

MIX

Ingenieurs komen bij VeroTech werken, omdat ze op zoek zijn naar een nieuwe job of houden van variatie en innovatie. Je krijgt hier de kans in verschillende omgevingen te werken en met verschillende technologieën op projecten met een duur van 6 tot 18 maanden. Wij zijn eigenlijk permanent op zoek naar valabele werknemers. In onze concurrentiële markt onderscheiden wij ons van de anderen door onze ingenieurs volop kansen te geven om te groeien, training te volgen, op nieuwe projecten te werken of initiatieven te nemen.”

VRAAGZIJDE

Bedrijven hebben uiteenlopende redenen om een projectingenieur binnen te halen via VeroTech. Sommige bedrijven willen een ingenieur die tijdelijk een nieuwe expertise uitbouwt en vormgeeft, maar willen daarvoor niemand vast in dienst nemen. Andere motieven zijn de snelheid van aanwerving en de flexibiliteit. Vaak spelen ook financiële redenen een rol: via VeroTech een project uitvoeren heeft geen weerslag op de loonmassa of head count van een bedrijf. “Onze grote toegevoegde waarde is ook dat wij zowel met het bedrijf als met de ingenieurs in contact staan. Wij begrijpen beide kanten, daar waar een hr-afapril 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 29

↘ CARRIÈRE

“Als alle puzzelstukjes samenvallen, dan weet ik op welke manier we onze klant op de best mogelijke manier kunnen voorthelpen.” deling – met alle respect voor hun knowhow – vaak niet de nodige affiniteit heeft met het technologische aspect van een functie. Wij kunnen door de jobinhoud door lezen om te weten wat belangrijk is voor het management. Als bedrijf haal je hier eigenlijk ook niet zomaar één ingenieur binnen. Dankzij onze community haal je – onrechtstreeks – de expertise van tientallen ingenieurs binnen. Onze ingenieurs hebben een back-up en hebben bij de aanwerving vaak een tweede, intern technisch interview achter de rug, vooraleer ze in aanmerking komen om een bepaald project te kunnen uitvoeren bij de klant.”

POLSSLAG

Om de juiste mensen op de juiste plaats te krijgen probeert Veronique Van de Kerckhove vooraf goed de polsslag van een bedrijf aan te voelen. Behalve een ingenieur met de juiste capaciteiten wil ze ook een ingenieur die mooi in het plaatje van het bedrijf past. “Ik hecht heel veel belang aan mijn ontmoetingen met de klanten. Bij de prospectie zitten we al snel anderhalf uur te praten met een of meer managers. Liefst praat ik met de manager zelf of minstens met degene die met onze ingenieur zal samenwerken. Ik wil aanvoelen of het kan klikken. Dat plaatje vervolledig ik met achtergrondinformatie over het bedrijf: wat je elders hoort, ziet en leest. Eigenlijk leg ik voortdurend linken en 30 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

zo krijg ik een beeld van de ‘spirit’ van een bedrijf. Als al die puzzelstukjes samenvallen, dan weet ik op welke manier we onze klant op de best mogelijke manier kunnen voorthelpen. Wij kiezen voor kwaliteit en onze klanten bevestigen dat ook vaak. Wij willen effectief de juiste man of de juiste vrouw op de juiste plaats zetten. Als ons dat echt niet lukt, dan meld ik dat ook liever. Aan half werk heeft geen van de betrokken partijen een boodschap. Daarom wil ik een potentiële klant vooraf uitvoerig screenen.”

VERLOOP

VeroTech werft ingenieurs aan, leidt ze bijkomend op en geeft ze veel kansen en ervaringen op een vrij hoog niveau. Waarna ze dan elders kunnen gaan werken? “Dat vind ik kortetermijndenken. Vandaag zijn het onze werknemers, maar morgen worden het misschien onze klanten. We denken op lange termijn. Werknemers, ex-werknemers en zelfs kandidaten zijn onze ambassadeurs. De kans dat iemand zijn hele carrière bij VeroTech blijft is eerder gering, aangezien er een schaarste is aan ingenieurs en de vraag in de markt groot blijft. VeroTech vindt het belangrijk dat iedereen zich goed voelt bij dit bedrijf en dat iedereen kansen krijgt om aan interessante projecten mee te werken en zijn persoonlijke vaardigheden en ambities verder uit te bouwen Vertrekt er iemand? Ok, maar later stuurt die misschien een

vriend door naar ons of wordt hij klant. Zo blijven wij ook onze groei realiseren via ons netwerk.”

TRENDS

Trends verkoos VeroTech tot ‘Starter van het jaar’ in Vlaams-Brabant op basis van de innovatie, de groeicijfers en de gezonde financiële positie. VeroTech voelt dat al. “Voor mezelf was het een beloning, omdat ik met dit bedrijf ben begonnen. Maar ik was vooral fier op mijn werknemers. We hebben die titel binnengehaald dankzij onze gedreven werknemers en omdat onze klanten ons alle kansen hebben gegeven om samen te werken. Hoewel we de titel nog maar pas hebben binnengehaald, voel ik al wat meer positieve instroom van ingenieurs. Ook klanten zijn heel positief. Ik vind het vooral een erkenning van ons werk en ik ben ervan overtuigd dat we daar op termijn een positief effect van zien.”

TOEKOMST

Als belangrijkste uitdaging voor de volgende jaren schuift Veronique Van de Kerckhove een verdere groei naar voor. “Met 80 tot 100 werknemers wil ik over een paar jaar per discipline een stevig team uitgebouwd hebben. Dat is mijn primaire uitdaging. Dit jaar streeft VeroTech naar 40-50 werknemers. En op langere termijn wil ik ook interessante bedrijven en projecten uit het buitenland binnenhalen.”

“Ik werk mee aan de ontwikkeling van een veilige en duurzame mobiliteit!” PIERRE • Geboren in 1974 • Woont in Luik • Werkt sinds 2002 bij de spoorwegen • Hobby’s: computer, aikido, gitaar

De spoorwereld werkt met een aantal heel specifieke technologieën. Een daarvan is de seininrichting, een essentiële schakel voor de veiligheid op het spoorwegnet. In dit kader kan Infrabel, de netwerkbeheerder, rekenen op zijn ingenieurs voor de vernieuwing van de seininstallaties en de ontwikkeling van strategische projecten. Zo is Pierre verantwoordelijk voor de vernieuwing en ontwikkeling van de seininrichting in de streek van Luik. Bij het beheer van grote projecten is een goede samenwerking met de collega’s noodzakelijk? Ja, absoluut! Bij iedere fase kan ik rekenen op mijn collega’s, van de technisch sectorchef tot de technische elektromecanicien. In elk van de projectfases heeft iedereen een rol te spelen. Op kantoor is er de technisch ondersectorchef en het tekenbureau voor de studies en de plannen. Buiten is er een brigade van technici voor het terreinwerk. In feite bestaat mijn job uit een gezonde mix tussen kantoorwerk en werk op het terrein. Als ingenieur heb ik heel wat theoriekennis, maar ik zet de theorie ook graag om in de praktijk en ik houd ervan om de installaties die we ontworpen hebben met mijn eigen ogen te kunnen zien! Bovendien kan ik dankzij het werk op het terrein ook een goed contact onderhouden met de technische brigades!

Pierre, je bent ingenieur seininrichting, wat houdt dat precies in? Ik ben projectleider voor de werven van seininrichting. In dat kader werk ik dus mee aan verschillende strategische projecten: de concentratie van de seinhuizen, de uitrol van het nieuwe veiligheidssysteem TBL1+, aanpassingswerken aan overwegen en vernieuwing van de installaties. Concreet gezien ben ik als projectleider verantwoordelijk voor de studiefase, het administratief beheer, het budgetbeheer, de planning, de uitvoering van de werken door onze ploegen en door privébedrijven. Waarom heb je ervoor gekozen om bij Infrabel te werken? Toen ik in 2002 solliciteerde, wierven de spoorwegen ingenieurs aan in de streek van Luik. Ik was op zoek naar een boeiende job dicht bij huis, dus ik moest deze kans wel grijpen! Toen ik begon te werken heb ik opleidingen gevolgd over veiligheid, reglementering en vooral over de specifieke technologie. De seininrichting is een heel specifieke materie die je niet op school leert: EBP/PLP, TBL1+, ETCS, alle-relais seinhuizen, wissels… Deze technische aspecten zijn erg afwisselend en ik heb me er met plezier in verdiept.

Wat boeit je vooral in je werk? Ik houd van alle technische en technologische aspecten en van het werfbeheer. Maar ook van de talloze boeiende contacten binnen het bedrijf die zorgen voor een aangename sfeer op de werkvloer. Daarnaast ben ik ook fier dat ik actief bijdraag tot de veiligheid van het treinverkeer. De seininrichting is daarbij primordiaal. Tot slot heb ik ook de kans om mee te werken aan de ontwikkeling van een veilige en duurzame mobiliteit!

Bouw mee aan de trein van morgen. Als ingenieur. Ontdek al onze vacatures op

www.de spoorwegen werven aan.be

↘ CARRIÈRE

Kevin Loncke bouwt aan haven in Queensland

Kevin Loncke is burgerlijk ingenieur bouwkunde en werkt sedert oktober 2011 in Australië. Als projectingenieur werkt hij voor GeoSea, een dochteronderneming van DEME, aan de uitbreiding van een haven in Queensland. Het is niet zijn eerste ervaring, maar wel zijn eerste langdurige ervaring in het buitenland. Tekst: Luc Vander Elst

Hoe ben je in Australië terechtgekomen? “Op vraag van mijn werkgever. We bouwen hier – in een joint venture met een Australische firma - een 2 km lange jetty en een aanmeersteiger voor schepen. Ik ben eigenlijk eerder werfleider en ik stuur 15 tot 25 lokale werknemers aan. Ik bereid het werk voor en volg de uitvoering ervan op, meestal aan boord van een hefeiland. Het werk, dat is vooral palen slaan en verankeren, staalstructuren en betonnen dekstructuren installeren, enz. We zijn in Australië binnengehaald, omdat we die ervaring hebben en omdat we er het materiaal voor hebben. Ik doe 32 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

nu voor de eerste keer zo’n hele grote werf. De schaal van het geheel is groot genoeg om er een interessante ervaring van te maken voor ons.”

taar en geeft heel graag complimentjes. Als je dat inziet en je schikt je daarnaar, dan word je ook geaccepteerd en dan wordt er geluisterd.”

Als een Belg lokale mensen aanstuurt, wordt dat dan goed aanvaard? “Als je je aanpast wel. De Australiërs appreciëren mij, maar ik luister ook naar hun opmerkingen en ik ga ook buiten de werkuren met hen om. Dat appreciëren ze en op termijn luisteren ze dan ook naar je. Je moet hier de geplogenheden leren kennen: een ­Australiër verdraagt weinig commen-

Met hebben en houden verhuizen was een moeilijke beslissing? “Ja en nee. We hebben een dochter van 11 en dat is niet meer zo evident. Ze moet hier nieuwe vriendjes maken. We zoeken voldoende activiteiten ­buiten de school en dat valt hier erg mee: hier is heel veel te doen voor de kinderen. Maar ook de taal was voor haar een obstakel: vanuit het niets naar het ­Engels overschakelen. Geluk-

“In het buitenland vind je de mooiste werven en de interessantste jobs.” kig gaat dat wel vlot bij kinderen. Dit is een tijdelijke situatie en we weten nu nog niet waar we over een jaar zullen zitten. We staan er zeker voor open om ergens anders in het buitenland te gaan werken. Nu kan dat nog.” Je maakt hier deel uit van een grotere groep Belgen? “Hier zitten zowat 30 à 40 Belgen. Er zijn 5 of 6 gezinnen en de overigen zijn hier allemaal op bachelorbasis. Zij hebben een ander werkregime. Wie hier op familiebasis is, werkt vijf maanden in een werkweek van 5,5 dagen op 7. Daarna krijg je een maand vakantie. In het bachelorsysteem werk je gedurende twee maanden zes dagen op zeven en dan krijg je een maand vakantie. Wel blijft flexibiliteit belangrijk naargelang van de noden van de werf.”

Zijn jullie een aparte gemeenschap of proberen jullie te integreren? “Dat verschilt van persoon tot persoon. Wij hebben hier heel veel lokale kennissen, ook buiten het werk. Ik werk natuurlijk wel samen met veel Australiërs, maar ik speel hier ook bij een ­lokaal voetbalploegje. Mensen van buiten het werk die ik hier heb leren kennen. Dat geeft direct een heel andere indruk dan het lokale constructiewereldje.”

Wat boeit je in je werk hier? “De schaalgrootte van het project. We hebben een hele grote werf. Dat is niet te vergelijken met een normaal project met een projectmanager en een workmanager en een paar ingenieurs. Alleen al een staf van 200 mensen: zo’n grote schaal is veel moeilijker te omvatten. Het is op zich een grote uitdaging om de interactie tussen verschillende ­delen van het project in te zien.”

Wat is het meest boeiende van je buitenlandervaring tot nu toe? “We ontdekken hier een andere cultuur. Het zijn heel andere mensen dan bij ons. Het is een westerse beschaving en het zijn allemaal Engelsen, maar ze zijn toch anders. Veel vriendelijker en socialer dan Belgen in het algemeen, maar misschien zijn ze gewoon zo vrolijk omdat de zon hier elke dag schijnt? ”

Wat zijn de ambities, als dit werk ­gedaan is? “Ik wil verder doorgroeien in de constructie. The sky is the limit, maar ik blijf toch graag betrokken bij de uitvoering van uitdagende werven zoals deze. Ik wil zeker in deze branche voortdoen en liefst ook in het buitenland. Daar vind je immers de mooiste werven en de interessantste jobs.” april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 33

↘ OPLEIDING & VORMING

Bouw en infrastructuur Composieten in de bouw

Rotsmechanica

21 mei 2014

9 mei 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Ingenieurs warm maken om composieten ook in Vlaanderen in overweging te nemen • Yitzhak Rabin Centre (Tel Aviv) vormt rode draad • Ontwerp en concept • Berekening • Onderzoek en realisaties

• wat is rots (types/geologie) ? • paalfundering/ankers in het krijt • rots bij baggerwerken • rots in Vlaanderen • case studies & onderzoek

 CMO

 CMO

i www.ie-net.be/composieten

i www.ie-net.be/rotsmechanica

Bouw en infrastructuur Ontwerp en uitvoeren van vloeistofdichte betonconstructies

Collectieve verwarming in collectieve woningbouw

19 mei – 26 mei 2014

27 mei 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Definities • Criteria van vloeistofdichtheid • Constructieve aspecten • Dimensioneringsaspecten • Voorbeelden

• Praktijkcases rond sociale huisvesting en studentenhuisvesting • WKK en Warmtepomptechniek • EPB en energievoorziening

 MGO

 CMO

i www.ie-net.be/vloeistofdicht

i www.ie-net.be/collectief

Bouw en infrastructuur Praktische invulling van EC7 bij het ontwerp van diepe en ondiepe funderingen 22 september – 29 september 2014 Ingenieurshuis, Antwerpen

• Afleiding van grondkarakteristieken • Ontwerp van ondiepe funderingen • Ontwerp van diepe funderingen • Met oefeningen

23 september – 25 september 2014 Ingenieurshuis, Antwerpen

• Basiseigenschappen bitumineuze bindmiddelen • Invloed mengselcomponenten op laboratoriumprestaties van asfalt • De link – the gap – naar de praktijk

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/ec7

i www.ie-net.be/bitumen

Chemie ‒ Kunststoffen

Bouw en infrastructuur Uitvoeringsmethoden voor het bouwen van kademuren en aanlegsteigers 14 oktober – 4 november 2014 Ingenieurshuis, Antwerpen

• Types kademuren en steigers • Uitvoeringsaspecten en dimensionering • Grondonderzoek • Kademeubilair en verankeringen • Reële cases en recente praktijkvoorbeelden

34 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

Bitumen-asfalt: de link

Chemische procesengineering 25 april – 13 juni 2014 Ingenieurshuis, Antwerpen

• Dimensioneren en optimaliseren van pompen, compressoren, warmtewisselaars, distillatietorens, regelaars, kleppen • Noodzakelijke formules en vuistregels • Meerdere voorbeelden

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/kaaimuren

i www.ie-net.be/chemproces

OPLEIDING & VORMING ↙

Chemie ‒ Kunststoffen Lijmtechniek en voorbehandeling 29 april – 30 april 2014

Drukvaten, warmtewisselaars en opslagtanks

Ingenieurshuis, Antwerpen

9 oktober – 16 oktober 2014

• Combinaties tussen substraatkeuze, lijmkeuze en bijhorende voorbehandeling • Hoe correct voor te behandelen en te verlijmen • Nieuwe toepassingen van lijmen

Ingenieurshuis, Antwerpen

• toelichting normen • Aandacht voor materiaalkeuze, corrosie en inspectie • Basis breukmechanica, fatigue, brosse breuk • Safety valves en hun ontwerp

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/lijm

i www.ie-net.be/drukvaten

Communicatie

Elektriciteit - Elektronica

Heldere taal in technische rapporten

Elektriciteit op de werf

30 september – 7 oktober 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

28 april 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Schrijfstrategieën beheersen voor rapporten en aanverwante teksten. • In een hedendaagse stijl en taal schrijven. • De boodschap helder formuleren. • De boodschap duidelijk naar de lezer richten • Advies op maat via bespreking eigen rapporten

• Optimale vermogensverdeling op de werf • Verdeling van beschikbare vermogen • Welke kabels en welke sectie • Hoe een stroomuitval detecteren

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/rapport

i www.ie-net.be/elekwerf

Energie Postacademische opleiding Energietechniek in gebouwen

Industriële koeltechniek

12 februari – 18 juni 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

21 mei – 1 oktober 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Huidige stand van regeltechniek bij zuigercompressoren • Tweetrapskoelsystemen • Pompcirculatiesystemen • Praktische beschrijvingen met voorbeelden

• Basisbegrippen • Bouwfysica en ventilatie • Verwarming en koeling • Verlichting • Per module inschrijven mogelijk

 ADS

 MGO

i www.ie-net.be/ivpv-ienet-energietechniek-2014

i www.ie-net.be/koeltechniek

Energie Energiebesparingen in de procesindustrie

HVAC: Heating, Ventilation and Air-Conditioning

2 oktober – 23 oktober 2014

15 oktober – 10 december 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Systematische aanpak om energiekosten te reduceren • Talrijke voorbeelden uit de praktijk • Distillatie, stoomproductie, verdamping, elektrische motoren, warmtepompen, …

• Fysische processen • Praktische realisatie • Rentabiliteit op langere termijn

 MGO i www.ie-net.be/energiebesparing

 MGO i www.ie-net.be/hvac april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 35

↘ OPLEIDING & VORMING

ICT Avondactiviteiten Discussiegroep Software Testing 23 januari – 12 juni 2014

Aan de slag met wiki’s 22 mei 2014 Ingenieurshuis, Antwerpen

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Reeks van gratis avondvoordrachten • Test Service virtualisatie • Dice Game

• Wat is een wiki? • Hoe kan ik een wiki opzetten?

 ADS

 ADS

i www.ie-net.be/softwaretesting

i www.ie-net.be/wikiv2014

Landbouw & Voeding IPM en nieuwe technieken

Stadslandbouw : hype of realiteit?

24 april 2014

8 mei 2014

ILVO, Melle

ILVO, Melle

• Geïntegreerde gewasbescherming (of IPM) • Methode om schade aan planten onder economische schadedrempel te houden

• Duidelijke definitie van begrip stadslandbouw • Toename van maatschappelijke interesse • Nieuwe initiatieven bereiken een groter publiek • Dieper ingaan op technische uitdagingen

 CMO

 CMO

i www.ie-net.be/ipm

i www.ie-net.be/stad

Management Bedrijfsmanagement

Business-to-business marketing

9 mei – 3 oktober 2014

23 mei 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Financieel management en investeringsbelei • Business-to-business marketing • Contractenbeheer • Wegwijs in financiële rapportering • Management accounting: kostprijssystemen en budgettering • Strategisch en performance management, HR

• Inzichten worden aangereikt • Het vakjargon wordt toegelicht • Elementaire begrippen worden geïllustreerd met praktijkvoorbeelden

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/bedrijfsmanagement

i www.ie-net.be/b-to-b

Management REACH voor beginners

Reliability Engineering

5 juni 2014

27 augustus – 17 december 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Ingenieurshuis, Antwerpen • Verbeter het rendement van uw installaties • Verbeteren van de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van assets • Praktisch: stoommachine en spel “den ooievaar”

• Praktische cursus • Hoe intern organiseren • Afgewerkte producten of preparaten

36 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/reach

i www.ie-net.be/reliability

OPLEIDING & VORMING ↙

Management Human Resources Management

Contractenbeheer

12 september 2014

19 september 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Betere prestaties • Aanwerven en functioneringsgesprekken • Coachen, opleiden • Remuneratie, ontslag • Hoe communiceren

• De precontractuele fase • De contractuele fase • Soorten contracten en hun eigenheid • Telkens met voorbeeldclausules en voorbeeldcontracten

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/hrmanagement

i www.ie-net.be/contractenbeheer

Materialen - Machinebouw

Mechanica

Inzicht in lastechniek

Veiligheidskleppen in de procesindustrie

6 oktober – 24 november 2014 Ingenieurshuis, Antwerpen

18 november – 20 november 2014

• Pragmatische aanpak • Theoretische basis lastechniek • Basisbegrippen oa carbon equivalent, HAZ, • percentage ferriet, heat input, …

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Overdruk beveiliging • Codes en standaards • Geluid, design en installatie • Dimensionering en selectie • onderhoud

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/lastechniek

i www.ie-net.be/veiligheidskleppen

Mechanica

Milieu - Veiligheid

Piping en engineering 1 december – 15 december 2014

Functionele veiligheid – module Fellow in Machinery Safety

Ingenieurshuis, Antwerpen

21 mei – 28 mei 2014

• Een stortvloed van reglementen en normen • Aspecten van materiaalkeuze • Stromingsleer en drukvalberekeningen • Appendages en beveiligingsapparatuur • Sterte- en flexibiliteitsberekening van buisleidingen • Amerikaanse code B31.3

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Verklaring begrip en voorbeelden • Norm EN ISO 13849-1 • Performance level • MTFFd, DC en CCF • Voorbeeld uitwerken met behulp van Sistema

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/pene

i www.ie-net.be/moduleFunctVeiligheid

Milieu - Veiligheid

Onderhoud

Mastering Uncertainty in Advanced Geo-Hazard Engineering

Planning en scheduling van onderhoudsactiviteiten

27 mei 2014

2 oktober – 16 oktober 2014

GDF Suez, Brussel

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Risk related to large mass movements in seismic mountain regions • What are the potential risks and drawbacks of shale gas extraction? • Offshore geo-hazards, PSHA and risk assessment • Multi-hazard geo-risk Assessment

• De onderhoudsorganisatie • Werkvoorbereidingstechnieken • Werkinstructies • Preventief en standaardonderhoud • Risicoanalyse en Planning • Werkvoorbereidingsanalyse

 ADS

 MGO

i www.ie-net.be/geohazard

i www.ie-net.be/planonderhoud april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 37

↘ OPLEIDING & VORMING

Projectmanagement Projectplanning en –management 28 april – 2 juni 2014

MS Project: werken met het softwarepakket

Ingenieurshuis, Antwerpen

19 mei – 26 mei 2014

• Praktijkgerichte oefeningen • Accent op de planning maar ook andere technieken • Earned value analysis en performance indicators • Teammanagement en leiderschap • Bruikbare tips uit de praktijk

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Ingeven van de projecttaken • Het inbrengen van resources • Het opvolgen van een project • Aanmaken van views en rapporten • MS Project als bedrijfstool • Nieuw in de laatste MS Project relaeses

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/projectplan

i www.ie-net.be/msproject

Vaardigheden Effectief leidinggeven – Coachen Teammanagement

Leer uw technische kennis met succes te verkopen

24 april – 23 oktober 2014

8 mei – 15 mei 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Effectief Leidinggeven: basisinzichten en communicatieve vaardigheden • Coachen van medewerkers: medewerkers responsabiliseren en tot zelfstandigheid brengen • Teammanagement: inzichten in wat teams effectief of ineffectief maken

• Potentiële klanten zoeken en identificeren • Het verkoopgesprek en het argumenteren • Prijsverdediging • Offerte en verkoopovereenkomst

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/eflcoachteam

i www.ie-net.be/kennisverkoop

Vaardigheden Ontdek en benut jouw unieke sterkte als introvert persoon

LinkedIn

13 mei – 16 juni2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

Ingenieurshuis, Antwerpen

20 mei 2014 • Wat heb ik aan LinkedIn? • Wat kan ik met LinkedIn doen? • Belangrijkste functionaliteiten

• Je unieke persoonlijkheid • Kenmerken rond introvertie • Mechanismen • Je unieke sterkte • Je impact vergroten op het werk

 CBE

 ADS

i www.ie-net.be/introvertie

i www.ie-net.be/din

Vaardigheden Collaboration Tools

Kennisbeheer voor iedereen, ook voor u

2 juni 2014 Ingenieurshuis, Antwerpen

12 juni 2014

• Overzicht verschillende collaboratie tools, vb. OneNote, Yammer, Dropbox, ect. • Concrete voorbeelden • Voordelen en beperkingen van collaboratie tools

Ingenieurshuis, Antwerpen

38 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

• Verschillende vormen van kennis • Interne kennis beter benutten

 ADS

 ADS

i www.ie-net.be/collaboration

i www.ie-net.be/kennisv2014

OPLEIDING & VORMING ↙

Vaardigheden Coachen van medewerkers

Tablet University, verdien uw tablet terug in 2 weken

4 september – 2 oktober 2014 Ingenieurshuis, Antwerpen

15 september 2014

• Sterkere en slagvaardigere medewerkers • Meer tijd voor managementstaken • Beter gemotiveerde medewerkers

Ingenieurshuis, Antwerpen

• Voor de ingenieurs “on the move” • Cloud storage • Evernote, Dropbox, CAD/CAM, CRM • Papierloos werken

 MGO

 ADS

i www.ie-net.be/coachen

i www.ie-net.be/tablet

Vaardigheden Master class creating value during business conflict resolution

Teammanagement

17 september – 3 oktober 2014

Ingenieurshuis, Antwerpen

Kasteel Tivoli, Mechelen

• Onderhandelt u professioneel op hoog niveau bedrijfsconflicten met technische inslag? • Bent u voorbereid op de verplichte onderhandelingsfase opgelegd door de nieuwe wet op de Class Actions?

9 oktober – 23 oktober 2014 • Doelmatige groepen en een team • Verbeteren van werking • Teamdoelstellingen, rol van teamleider • Het besluitvormingsproces in groepen • De samenstelling van mijn team

 ADS

 MGO

i www.ie-net.be/conflict

i www.ie-net.be/team

Vaardigheden Mindmapping 14 november 2014 Ingenieurshuis, Antwerpen

• Wegenkaart van uw gedachten • Breinvriendelijk notities nemen • Op efficiëntere manier uw brein gebruiken • Uw manier van noteren optimaliseren

 MGO i www.ie-net.be/mindmap

Wenst u meer info over onze opleidingen, surf dan naar www.ie-net.be/academie of neem contact op met één van onze coördinatoren:  ADS - Amy Desmet ‒ [email protected] ‒ 03 260 08 67  CBE - Christine Beckers ‒ [email protected] ‒ 03 260 08 50  CBO - Chris Bonte ‒ [email protected] ‒ 0473 722 193  CMO - Christine Mortelmans ‒ [email protected] ‒ 03 260 08 63  MGO - Manuella Goyvaerts ‒ [email protected] ‒ 03 260 08 64 april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 39

PREPARED TO PUSH YOURSELF? Als chemisch bedrijf zijn we niet alleen een interessante werkgever voor ingenieurs met een chemische achtergrond, maar bieden we ook heel uitdagende functies aan INGENIEURS uit verschillende disciplines.

Ben je op zoek naar één van volgende uitdagingen? Projectengineering Leiding geven Betrouwbaarheid van installaties optimaliseren Fungeren als kenniscentrum op het vlak van procesanalyse Onderhoud van procesanalysetoestellen

Solliciteer dan voor één van onderstaande vacatures. De volledige functie-omschrijving kan je vinden op www.ineos.be

D INEOS Oxide in Zwijndrecht: Maintenance Teamleader Stuur je sollicitatiebrief met cv vóór 30 april 2014 naar [email protected] D INEOS ChlorVinyls in Tessenderlo: EIPCS Maintenance Engineer Specialities Stuur je sollicitatiebrief met cv vóór 30 april 2014 naar [email protected] D INEOS Olefins & Polymers in Geel: Mechanical Engineer Stuur je sollicitatiebrief met cv vóór 30 april 2014 naar [email protected] D INEOS Olefins & Polymers in Lillo: Maintenance Engineer Stuur je sollicitatiebrief met cv vóór 30 april 2014 naar [email protected]

ARE YOU IN?

↘ IE-NET - KVIV - VIK - KALENDER APRIL

ma 21 14.30 di 22 19.00 wo 23 14.30 wo 23 19.30 do 24 08.00 do 24 12.30 do 24 14.00 vr 25 13.00 vr 25 19.00 za 26 15.15 za 26 14.30 zo 27 14.00 zo 27 15.00 zo 27 10.00 zo 27 14.00 ma 28 10.00 ma 28 13.00 di 29 09.00 di 29 18.30 di 29 19.00 wo 30 13.00

2014

Sociaal Voordracht Cursus Bedrijfsbezoek Sociaal Studiedag Cursus Cursus Bedrijfsbezoek Viering Bedrijfsbezoek Sportief Bedrijfsbezoek Sociaal Sociaal Cursus Cursus Cursus Voordracht Voordracht Bedrijfsbezoek



Lentewandeling : de Magische Meersen & Doornhammeke Schoenen kiezen met kennis van schoenen Energietechniek in gebouwen Bezoek brouwerij Alvinne Louvre-Lens : bezoek aan het museum en zijn coulissen IPM en nieuwe technieken Effectief leidinggeven - Coachen - Teammanagement Chemische procesengineering Bezoek Manufacturing De Wit Viering 75 jarig jubileum KVIV Limburg Paprikakwekerij Gemapa Initiatie kleiduifschieten Bezoek radio Minerva Lentefietstocht Lentewandeling in het Hallerbos Projectplanning en -management Elektriciteit op de werf Lijmtechniek en voorbehandeling Draw Tower Gratings (DTG) TechBoost!2014 EURIDICE en ondergronds labo HADES

MEI 2014 do 1 14.00 zo 4 13.45 zo 4 14.00 DO 6 15.00 do 6 20.00 wo 7 18.00 do 8 12.30 do 8 19.00 vr 9 14.00 vr 9 16.00 vr 9 09.00 za 10 10.30 zo 11 12.45 di 13 do 15 19.30 do 15 17.30 do 15 07.45 do 15 18.00 za 17 10.00 za 17 10.00 ma 19 09.00 ma 19 14.00 di 20 18.00 wo 21 wo 21 15.00 wo 21 14.00 wo 21 16.00 wo 21 19.00 do 22 18.00 do 22 19.00 do 22 19.00 vr 23 14.00 za 24 10.45

sportief Sociaal Sociaal Bezoek Voordracht Bezoek Studiedag Cursus Cursus Studiedag Sociaal Bedrijfsbezoek Bezoek Workshop Voordracht Sociaal Sociaal Bezoek Bedrijfsbezoek Bezoek Cursus Cursus Workshop Bedrijfsbezoek Bezoek Cursus Studiedag Cursus Workshop Voordracht Voordracht Cursus Sociaal







Zevergem kviv.be/lentewandeling Leuven kviv.be/SchoenenMertens Gent/A’pen ie-net.be/ivpv-ienet-energietechniek-2014 Alvinne ovl/alvinne Lens kviv.be/LouvreLens Melle ie-net.be/ipm Antwerpen ie-net.be/eflcoachteam Antwerpen ie-net.be/chemproces Mechelen mln/dewit Hasselt kviv.be/jubileum Nevele kviv.be/Gemapa Andenne kviv.be/kleiduif Antwerpen vik.be/awn/minerva   Houtave kviv.be/lentefietstocht Halle kviv.be/Hallerbos Antwerpen ie-net.be/projectplan Antwerpen ie-net.be/elekwerf Antwerpen ie-net.be/lijm Geel vik.be/kpn/dtg Gent kviv.be/TechBoost Mol vik.be/lbg/hades



Fietsvierdaagse in Weywertz/Butgenbach Butgenbach kviv.be/Weywerz Bezoek Red Star Line Museum Antwerpen vik.be/awn/redstar Bezoek Red Star Line Museum Antwerpen kviv.be/RedStarLine Bedrijfsbezoek Janssen Pharmaceutica Geel ie-net.be/janssen Het verdriet van de gluten Gent kviv.be/gluten Bezoek NAC gemeentehuis Houthalen-Helchteren vik.be/lbg/nac Stadslandbouw: hype of realiteit? Melle ie-net.be/stad Leer uw technische kennis met succes te verkopen Antwerpen ie-net.be/kennisverkoop Bedrijfsmanagement Antwerpen ie-net.be/bedrijfsmanagement Rotsmechanica Antwerpen ie-net.be/rotsmechanica Young Potential Weekend Blankenberge youngpotentialweekend.be EcoNation intelligente lichtkoepels Gentbrugge kviv.be/econation Zoo Planckendael achter de schermen Muizen (Mechelen) vik.be/awn/planckendael Ontdek en benut jouw unieke sterkte als introvert persoon Antwerpen ie-net.be/introvertie Een nieuwe manier van netwerken Antwerpen kviv.be/netwerken WO I : leven met de herinnering Zonnebeke/Becelaere kviv.be/WO1 SCK-Mol en abdij van Postel Mol/Postel kviv.be/SCK Bouwproject : Kanaal in Wijnegem Wijnegem kviv.be/kanaal Janssen Pharmaceutica Beersel vik.be/janssenpharma Bezoek aan het Stadsarchief Gent Gentbrugge vik.be/sen/zwartedoos Ontwerp en uitvoeren van vloeistofdichte betonconstructies Antwerpen ie-net.be/vloeistofdicht MS Project Antwerpen ie-net.be/Msproject LinkedIn Antwerpen ie-net.be/din Verhaert Kruibeke kviv.be/verhaert Tyco Electronics Kessel-Lo kviv.be/tycoelectronics Functionele veiligheid - module van Fellow in Machinery Safety Antwerpen ie-net.be/moduleFunctVeiligheid Composieten in de bouw Antwerpen ie-net.be/composieten Industriële koeltechnieken Antwerpen ie-net.be/koeltechniek Aan de slag met wiki’s Antwerpen ie-net.be/wikiv2014 Rockwool en brandveiligheid Lokeren vik.be/wld/rockwool Wetenschappelijk onderzoek doet diamant nog meer schitteren Gent kviv.be/diamant Business-to-business marketing Antwerpen ie-net.be/b-to-b 5de huifkartocht “De Nete/Lier” Lier vik.be/mln/huifkar2014

april 2014 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - 41

IE-NET - KVIV - VIK - KALENDER ↙ di 27 12.00 Workshop Mastering Uncertainty in Advanced Geo-Hazard Engineering di 27 19.00 Voordracht IBM: Test Service virtualisatie di 27 12.30 Studiedag Collectieve verwarming in collectieve woningbouw do 29 - 09.00 Reis Marseile (Zuid-Frankrijk) zo 01 za 31 - 15.00 sportief Ing. tegen kanker Levensloop Koksijde zo 01

Brussel Antwerpen Antwerpen Marseille

JUNI 2014



zo 1 ma 2 18.00 di 3 18.00 vr 5 10.00 vr 05 18.00 vr 6 - za 14 ma 9 10.00 di 10 14.00 do 12 18.00 do 12 18.30 za 14 za 14 10.00 zo 15 14.00 za 28 13.45 za 28 14.15



Bedrijfsbezoek Workshop Bedrijfsbezoek Cursus Bedrijfsbezoek Sociaal

Hôpital Notre Dame à la Rose Collaboration Tools Sint-Pietersstation + Lovelinggebouw Reach voor beginners Bezoek Palm Breweries Seniorenreis naar Slovenië

sportief Bezoek Workshop Bedrijfsbezoek Sociaal Vergadering Bezoek sportief Sociaal

Familiewandeling op Pinkstermaandag Groene stroom uit bedrijfseigen mest Kennisbeheer voor iedereen, ook voor u Bezoek “Hamse Sleepdienst” Interactief fietsspel : het Reynaertmysterie VIK algemene ledenvergadering Mechelen: oud en nieuw Wandeling 100 jaar 1ste Wereldoorlog Art-deco stadswandeling

JULI 2014 do 17 08.15

Sociaal



Isvag Wilrijk en Red Star Line Museum Antwerpen

AUGUSTUS 2014 di 12 8.00 wo 27 13.00

Sociaal Cursus



Gentse kanaalzone : Eurosilo, Alco Bio Fuel en Floreac Reliability Engineering

SEPTEMBER 2014

di 2 14.00 Bezoek do 4 14.00 Cursus zo 7 13.15 Bezoek vr 12 14.00 Cursus ma 15 14.30 Workshop wo 17 09.00 Cursus do 18 19.30 Sociaal vr 19 14.00 Cursus ma 22 13.00 Cursus di 23 14.00 Cursus di 30 9.00 Cursus



Bezoek aan het Ursulinenklooster Coachen van medewerkers Bezoek dierenpark Planckendael Human Resources Management Tablet University Master Class Creating Value During Business Conflict Resolution Levensgenieter: Tasting whisky met optie sigaar Contractenbeheer Praktische invulling van EC7 bij het ontwerp van diepe en ondiepe funderingen Bitumen-asfalt: de link Heldere taal in technische rapporten

OKTOBER 2014

do 2 13.00 Cursus do 2 14.00 Cursus ma 6 14.00 Cursus do 9 9.00 Cursus do 9 14.00 Cursus di 14 13.30 Cursus wo 15 19.00 Cursus



Energiebesparingen in de procesindustrie Planning en scheduling van onderhoudsactiviteiten Inzicht in lastechniek Drukvaten, warmtewisselaars en opslagtanks Teammanagement Uitvoeringsmethoden voor het bouwen van kademuren en aanlegsteigers HVAC: Heating, Ventilation & Air-Conditioning

42 - Ingenieur in beweging - nr. 12 - april 2014

Koksijde

Lessines Antwerpen Gent Antwerpen Steenhuffel Slovenië Veerle - Laakdal Herselt Antwerpen Tessenderlo Waasland Antwerpen Mechelen Heuvelland (Wijtschate) Ronse



Wilrijk/Antwerpen



Gent/Lochristi Antwerpen



O.L.V.-Waver Antwerpen Muizen / Mechelen Antwerpen Antwerpen Mechelen Mechelen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen



ie-net.be/geohazard ie-net.be/softwaretesting ie-net.be/collectief kviv.be/marseille vik.be/wvl/levensloop

kviv.be/notredame ie-net.be/collaboration kviv.be/gentsintpieters ie-net.be/reach vik.be/mln/palm kviv.be/slovenië vik.be/kpn/merode vik.be/sen/biolectric ie-net.be/kennisv2014 kviv.be/hamsesleepdienst kviv.be/reynaert vik.be/vikav2014voorjaar vik.be/awn/mechelen vik.be/wvl/oorlog   kviv.be/ronse

kviv.be/isvag

kviv.be/eurosilo ie-net.be/reliability

vik.be/sen/ursulinen ie-net.be/coachen vik.be/mln/planckendael ie-net.be/hrmanagement ie-net.be/tablet ie-net.be/conflict vik.be/mln/windels ie-net.be/contractenbeheer ie-net.be/ec7





ie-net.be/bitumen ie-net.be/rapport

Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen

ie-net.be/energiebesparing ie-net.be/planonderhoud ie-net.be/lastechniek ie-net.be/drukvaten ie-net.be/team ie-net.be/kaaimuren

Antwerpen

ie-net.be/hvac



MULTIBODY DYNAMICS: Voorbeeld van een drie cilinder inwendige verbrandingsmotor met zowel starre als flexibele componenten zoals gebruikt bij de studie naar de mechanische eigenschappen van de motor.

VERIFIEER EN OPTIMALISEER UW ONTWERP MET

COMSOL MULTIPHYSICS

®

Met COMSOL Multiphysics kunt u de werking van uw ontwerp nabootsen. Alle fysische aspecten, zoals in de werkelijkheid voorkomen, worden meegenomen. Bekijk nu een korte introductie over COMSOL Multiphysics op www.comsol.nl/introvideo

Product Suite COMSOL Multiphysics ELECTRICAL AC/DC Module RF Module Wave Optics Module MEMS Module Plasma Module Semiconductor Module

FLUID CFD Module Mixer Module Microfluidics Module Subsurface Flow Module Pipe Flow Module Molecular Flow Module

MECHANICAL Heat Transfer Module Structural Mechanics Module Nonlinear Structural Materials Module Geomechanics Module Fatigue Module Multibody Dynamics Module Acoustics Module

CHEMICAL Chemical Reaction Engineering Module Batteries & Fuel Cells Module Electrodeposition Module Corrosion Module Electrochemistry Module

MULTIPURPOSE Optimization Module Material Library Particle Tracing Module

INTERFACING LiveLink™ for MATLAB® LiveLink™ for Excel® CAD Import Module ECAD Import Module LiveLink™ for SolidWorks® LiveLink™ for SpaceClaim® LiveLink™ for Inventor® LiveLink™ for AutoCAD® LiveLink™ for Creo™ Parametric LiveLink™ for Pro/ENGINEER® LiveLink™ for Solid Edge® File Import for CATIA® V5

© Copyright 2013–2014 COMSOL. COMSOL, COMSOL Multiphysics, Capture the Concept, COMSOL Desktop, and LiveLink are either registered trademarks or trademarks of COMSOL AB. All other trademarks are the property of their respective owners, and COMSOL AB and its subsidiaries and products are not affiliated with, endorsed by, sponsored by, or supported by those trademark owners. For a list of such trademark owners, see www.comsol.com/trademarks

Bouw mee aan de trein van morgen. Als ingenieur. Word een van de 300 nieuwe burgerlijk of industrieel ingenieurs bij de spoorwegen. Dan stuur je grote, innovatieve projecten aan. Zoals de verbetering van de mobiliteit op de Brusselse Noord-Zuidverbinding. Bovendien ben je mee verantwoordelijk voor de veiligheid van reizigers en personeel. En geniet je van doorgroeimogelijkheden, een aangename werksfeer, jobzekerheid en een aantrekkelijk loon.

Ontdek al onze vacatures op

www.de spoorwegen werven aan.be