Remote sensing vliegtuig: (PH-MNZ)
I
r |
RIJKSWATERSTAAT DIRECTIE NOORDZEE BIBLIOTHEEK S I G N A T U U R . : C2>^^-Z_
Een nieuw vliegtuig In juni 1992 is door het Ministerie van Verkeer en Waterstaat een nieuw vliegtuig, uitgerust met opsporingsapparatuur in gebruik g e n o m e n . Dit vliegtuig, een Dornier 228-212, vervangt de Cessna 404 en w o r d t voor een periode van 10 jaar van Martinair Holland gehuurd door Rijkswaterstaat, directie Noordzee. Operationele viuchten boven zee vinden in Kustwachtverband plaats en boven binnenwateren en havens voor de regionale directies van Rijkswaterstaat. M e t het nieuwe vliegtuig zal het aantal vlieguren per j a a r t o e n e m e n van ca 800 met de Cessna tot maximaal 1700 met de Dor-
nier. Hierdoor w o r d t voor Nederland bereikt w a t in de Derde Noordzee ministers conferentie was o v e r e e n g e k o m e n : de intensivering van de lucht surveillance boven de Noordzee. Per vlucht bestaat de bemanning van het vliegtuig u i t 2 vliegersen 2 waarnemers. De vliegers zijn in dienst van de Rijkspolitie, dienst Luchtvaart, terwijl de waarnemers in dienst zijn van in de Kustwacht samenwerkende diensten, zoals het ministerie van Verkeer en Waterstaat, de Rijkspolitie te Water, de Douane, het ministerie van Economische Zaken en het ministerie van Landb o u w , Natuurbeheer en Visserij.
Waarom wordt er geviogen? Het gedeelte van de Noordzee dat door Rijkswaterstaat w o r d t beheerd, het zogenoemde Nederlands deel van het Continentaal Plat, is 57.000 k m groot. Dat is ongeveer 1,5 maal zo groot als Nederland. O m regelmatig op snelle wijze een overzicht te verkrijgen van de toestand van de zee is een vliegtuig een onmisbaar middel. M e t name kunnen verontreinigingen snel2
ler w o r d e n opgespoord. M e t behulp van de in het vliegtuig geinstalleerde remote sensing apparatuur kan 's nachts en bij slechte weersomstandigheden een beeld beschikbaar k o m e n . Remote sensing is het o p afstand w a a r n e m e n en verkennen van een object of oppervlakte.
De operationele inzet Onder operationele inzet w o r d t verstaan: - het uitvoeren van nationale beheersvluchten boven de Noordzee, - internationale viuchten in het kader van het verdrag van Bonn, - kustwachttaken - viuchten in verband met handhavingstaken boven binnenwateren en havens. Het Kustwachtcentrum coordineert na
afstemming met de opdrachtgevers de inzet. De routinematige beheersvluchten w o r d e n verdeeld over de dag en nacht periode. Het vliegtuig is gestationeerd op Schiphol. O p een uur afroep is het 24 uur per dag inzetbaar.
De taken van het vliegtuig MSTWACHT
M e d e d o o r de gei'nstalleerde moderne sensoren is de Dornier 228-212 (PH-MNZ) geschikt voor meervoudige toepassingen, zoals: - het opsporen en identificeren van verontreinigingen (olie/chemicalien) en de bron, - begeleiding van het opruimen van ver-
ontreinigingen (luchtcobrdinatie), het toezicht op het vaargedrag van de scheepvaart, - de controle op het w e r k g e b i e d van de visserij, - het z o e k e n naar en herkennen van natuurverschijnselen zoals, z a n d b a n k e n , fronten, lange golven, -
Technische gegevens van het Remote Sensing vliegtuig, roepnaam: PH-MNZ. 1. Vliegtuig Dornier 228 - 212, 19 zits passagiers vliegtuig. Bovendekker, spanwijdte: 12,67 mtr t w e e motoren Garret: 776 Pk, t u r b o p r o p , geen drukcabine. max. take-off gewicht: 6.400 kgs. min. vliegsnelheid: 85 kts max. kruissnelheid: 225 kts economische kruissnelheid: 175 kts max. vlieghoogte:12,000 ft (zuurstof) max. vluchtduur: 6 uur bij 170 kts. cabine a f m e t i n g e n (Ixbxh): 7,08m x 1,35m x 1,55m. b e m a n n i n g : 2 piloten, 2 waarnemers. 1a. Navigatie instrumenten Racal Avionic R-NAV II system, g e k o p p e l d met Decca, GPS, Loran en V O R / D M E . Gedetailleerde kaarten van de gehele N o o r d z e e met alle objecten. 1 b. Weer/zoek radar Bendix 1400 met 18" radarschotel g e k o p p e l d met R-NAV system voor " d o e l " positie. 1c. Communicatie airborne VHF met verlengde frequency band, HF tx/rx en M a r i t i e m e VHF.
i d . Sensor installatie Direct achter het landingsgestel bevindt zich een apparatuurruimte afgedekt met kunststof deksel, w a a r i n schuifdeuren zijn aangebracht. In deze ruimte zijn de UV/IRlinescanner, de IR-camera en de videoen foto-camera's bevestigd. In de cabine zijn t w e e b u l b w i n d o w s en t w e e te o p e n e n f o t o - r a m e n . 2.
Remote Sensing apparatuur Leverancier: Terma Elektronik, Aarhus, Denmark: Operator- en Observer consoles en apparatuur kabinet; S a m e n b o u w van d o o r derden geleverde d e l e n :
2a. Slar -Zender frequency: 9375 ± 30 M h z prf: 0 - 2,000 Hz (afhankelijk van vliegsnelheid of te selecteren). pulse w i d t h : 0,25 usee of 0,6 usee. max. v e r m o g e n : 20 K W . - Ontvanger: IF detection: lin. of log. (te selecteren) B a n d w i d t h : in relatie met pulse w i d t h V i d e o output: 1,5 - 5 V signaal/ruis: < 5,5 dB
r
- Antenne: een dubbelzijdige antenne horizontale bundel breedte: 0.57° verticale bundel breedte: 24° versterking: 30.8 dB polarisatie: verticaal afmeting: lengte 12 ft. Range resolution: 75m (pulse w i d t h .25 usee) 25 m w i t h same pulse w i d t h but m a x i m u m prf at 150 grounspeed. 2b. UV/IR-linescanner Type: A i r b o r n e Bi-spectral Scanner Daedalus, ABS 3500, A n n A r b o r M i c h i g a n . Cryo gesloten koel systeem. Thermische infrarood detector: 8,5 - 12,5 u m n a u w k e u r i g h e i d : .2 graden IFOV: 2,5 milliradians digitized FOV: 86° rotatie snelheden: 12.5 25, 50 en 100 scans/sec. V/H 0.25 radans/sec roll correctie ± 15° of roll automatic. Instelbare referentie temperatuur. Ultraviolet detector: 0,32 - 0,38 um Uitbreiding referentie mogelijk tot multispectraal scanner 2c. IR-camera Type: Talytherm, Rank Taylor Hobson Ltd Joule Thomson. Gesloten koel systeem. Spectrale bandbreedte: 8 - 1 3 um Field of view, horizontaal: 60° verticaal: 40° n a u w k e u r i g h e i d : .1 graad 2d. Verticaal o p g e h a n g e n v i d e o camera JVC KY-25 met 16x z o o m lens. 2e. Foto-camera's Nikon F4, een met standaard 50 mm lens en een met 35 mm lens. De laatste is verticaal o p g e h a n g e n . 2f. Operator en Observer console Een 14" Barco beeldscherm, presentatie van sensoren. Een 10" Barco beeldscherm, presentatie van software menu. Een 10" Barco beeldscherm, presentatie van navigatie kaart, video compositie en beelden van het
identificatie systeem. Toetsenbord en dubbele trackball, 386 computer met 100 M b y t e , respectievelijk 200 M b y t e geheugenruimte (harddisc). M a r i t i e m e VHF en navigatie meeleesstation. Afstandsbediening van video camera en foto-camera. Weerradar meeleesscherm geinstalleerd in het observer console. Het identificatie systeem w o r d t alleen bediend vanaf het observer console. 2g. A p p a r a t u u r kabinet Bevat alle benodigde electronica om de SLAR en UV/IR-ls, de video integratie en hardcopy printer en de papierprinter te laten w e r k e n . Hoofd computer, 486 met 200 M b y t e g e h e u g e n hard disc, digitale tape recorders als extern opslagmedium. Twee Super-VHS video recorders. 2h. S o f t w a r e Het hoofdsysteem draait Unix 5, terwijl de beide consoles Microsoft W i n d o w s met een pull d o w n menu gebruiken o m de sensoren en de datastromen te bedienen. Data annotatie is beschikbaar op alle sensoren. 2i. Identificatie systeem (sept. 1992) Het Leica/Astromed ICCD camera systeem, softwarematig gestuurd. Top grade P86000 CCD chip, 578x385 pixels, 22x22 micron pixels. Low readout noise and wide dynamic range. Low dark current. Full hardware documentation package. Frame grabbing software om de o p g e n o m e n beelden te processen.
z o o g d i e r e n - en v o g e l o n d e r z o e k op de Noordzee, het z o e k e n naar drenkelingen, bijv. vermiste surfers,
het lokaliseren van lozingspunten in havens en o p binnenwateren, het uitvoeren van speciale opdrachten.
De inrichting van het vliegtuig
—
Naast navigatiesystemen (satelliet) en moderne communicatiemiddelen, die in de cockpit zijn g e b o u w d , is er een aparte a p p a ratuurruimte (dome) onder het vliegtuig g e m o n t e e r d . Hierin zijn de opsporingssensoren ondergebracht. De instrumenten in de d o m e zijn vanuit de cabine bereikbaar. In de cabine zijn t w e e lessenaars (consoles) g e b o u w d , w a a r i n de bedieningsapparatuur en de beeldschermen zijn geinstalleerd. De afbeelding t o o n t de opstelling van de sensoren. Uitgelicht zijn het Operator Console en het Observer Console.
observer Console
Operator Console
Remote sensing apparatuur Side Looking Airborne Radar (SLAR) De SLAR is een radar, die d o o r middel van een vaste antenne naar beide zijden van het vliegtuig signalen uitzendt en teruggekaatste signalen (echo's) ontvangt. De SLAR beslaat gemiddeld een strook van 50 kilometer breedte. Veranderingen in het g o l f p a t r o o n w o r d e n weergegeven en de w a a r n e m e r herkent en interpreteert de verschillen. Deze veranderingen, ondermeer veroorzaakt d o o r olie, algen of z a n d b a n k e n , k o m e n als zwarte delen o p het beeldscherm. De echo's van schepen of platforms zijn in het wit afgebeeld.
De gegevens w o r d e n digitaal en a n a l o o g opgeslagen voor verdere b e w e r k i n g .
Ultraviolet / InfraRood linescanner (UV/IR-ls) Door de horizontale verplaatsing van het vliegtuig b o u w t de linescanner nauwkeurig lijn voor lijn een beeld op. De UV-sensor meet het verschil in reflectie van Ultraviolet daglicht. De IR-sensor onderscheidt het verschil in warmtestraling tussen de diverse oppervlakken of objecten. Door de instelbare temperatuurreferentie is het mogelijk tot 0.2° C nauwkeurig temperatuurverschi I te meten. V a n w e g e het grotere meetveld is deze scanner geschikt voor het nader verkennen van verontreinigingen op zee. Bij oiieviekken bijvoorbeeld is er een verschil in warmtestraling tussen de dikke en dunne plekken in de vlek. Deze informatie geeft bij opruiming van de olie aan w a a r d e grootste concentratie ligt. Ook van de UV/IR-ls w o r d e n de gegevens digitaal en/of a n a l o o g opgeslagen voor verdere bewerking. IR-Camera (IR-C) Bij het gebruik van de IR-camera kan gekozen w o r d e n voor de b e e l d o p b o u w zoals bij een normaal videobeeld, of voor een beeldo p b o u w lijn voor lijn. Infrarode straling geeft informatie over verschil in temperatuur van een object. Deze camera kan absolute temperatuurverschillen meten met een nauwkeurigheid beter dan 0.1° C. M e t dit systeem kan efficient gezocht worden naar lozingspunten in havens en op binnenwateren en is tevens geschikt voor nadere verkenning van lozende schepen op zee. Beide IR systemen kunnen toegepast worden bij het onderzoek naar scheurvorming
in het w e g d e k of het o p z o e k e n van plekken waar sneller opvriezing zal voorkomen dan in de directe omgeving. Identificatie Camera (IC) Dit systeem bestaat uit een Intercooled Charged Coupled Device (ICCD) camera met besturingselektronica en een computerprogramma. Tijdens nachtvluchten of onder slecht zicht condities is het mogelijk met deze camera de naam van een verdachte lozer vast te leggen. Het computerprogramma geeft de mogelijkheid de digitaal opgeslagen informatie te b e w e r k e n , zodat uiteindelijk de naam leesbaar is.
Indentificatie van een schip's nachts (N.B. Het schip op de foto heeft geen verontreiniging veroorzaakt)
Foto- en video camera's Duidelijke presentatie van een object of een verontreiniging d o o r normale foto's en/of video-opnamen. A l l e beelden zijn voorzien van datum, tijd en positie.
Uitgave: Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat Generaal Rijkswaterstaat, Directie Noordzee
Informatie: Directoraat Generaal Rijkswaterstaat, Directie Noordzee Postbus 5807 2280 HV Rijswijk (ZH) Telefoon 070 - 3 94 95 00 Fax 0 7 0 - 3 90 06 91
Foto's: Directoraat Generaal Rijkswaterstaat, Directie Noordzee
Juni 1992
Colofon
