Het magazine dat deugd doet • zomer 2014
www.facebook.com/magazinecava
SPECIAL behandelingskosten · vluchtmisdrijf een vader vertelt v
+
ENQ
WER UÊTE AL D JIJ GEPEENS EST DOE ? M EE!
een uitgave van CM midden-vlaanderen • editie 25
EEN JAAR ZONDER AUTO Nic balthazar, de ‘sukkelaar’ die op de fiets ging rijden
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 1
28/04/14 09:31
EDITO
EVEN IN HERSTELLING
Vayamundo De Kinkhoorn - Ravelingen en Ol Fosse d’Outh
We hebben voor elk wat happiness! PLOPSA ARRANGEMENT
AKTIVA MIDWEEK OF WEEK
in Vayamundo De Kinkhoorn-Ravelingen
in Vayamundo Ol Fosse d’Outh
INBEGREPEN • 5 dagen/4 nachten Een leuke • Logement op een appartement of studio, midweek aan lakens inbegrepen zee boordevol • Halfpension (ontbijt en middagmaal) kinder• Uitstap naar Plopsaland op woensdag activiteiten (ticket + vervoer inbegrepen) • Ontdek ons spiksplinternieuw speeldorp! • Di 1/7: Clown Rocky • Di 8/7: Papa Chico • Di 26/8: Clown Rocky • Kidsclub • Onbeperkte toegang tot het zwembad en het fitnesscenter BESCHIKBAARHEID Maandag 30 juni tot vrijdag 4 juli Maandag 7 tot vrijdag 11 juli Maandag 25 tot vrijdag 29 augustus prijs per Volwassene persoon per of kind vanaf midweek 12 jaar
€ 233
• • • • • • • • •
INBEGREPEN Schenk een 5 dagen/4 nachten of 8 dagen/7 nachten origineel cadeau Ontbijt Lunch in self-service (enkel in volpension) aan de liefste Avondmaal in self-service grootmoeder/ Drank inbegrepen tijdens de maaltijden grootvader ter (water, soft, pils, wijn van het vat) wereld! Welkomstdrink maandagavond Daguitstap naar Maastricht op donderdag - busvervoer & lunch inbegrepen** - vrij bezoek aan de stad, geen gids Onbeperkte toegang tot het fitnesscenter en het waterparadijs Aqua l’O - badmuts verplicht Animatieprogramma: Nordic walking, workshop rond gezondheid, ochtendgymnastiek, natuurwandelingen, biodanza (nieuw in 2014) … BESCHIKBAARHEID
Midweek (4 nachten): 2-6 juni, 9-13 juni*, 16-20 juni, 23-27 juni*, 1-5 september, 8-12 september*, 15-19 september,22-26 september*, 29 september-3 oktober, 20-24 oktober, 3-7 november et 10-14 november 2014
vanaf 3e volw*
Kind van 6 t.e.m. 11 jaar
Kind van 3 t.e.m. 5 jaar
Kind jonger dan 3 jaar
€ 125
€ 95
€ 70
gratis
* op hetzelfde logement. Supplement single € 60/midweek
Week (7 nachten): 2-9 juni*, 9-16 juni, 16-23 juni*, 23-30 juni, 1-8 september*, 8-15 september, 15-22 september,22-29 september*, 29 september-6 oktober, 20-27 oktober, 3-10 november et 10-17 november 2014 prijs per persoon
Volwassene of kind* vanaf 12 jaar
Midweek- Halfpension
€ 244
RESERVEREN
Midweek - Volpension
€ 296
Vayamundo De Kinkhoorn-Ravelingen Zeedijk 290-330, 8400 Oostende 059 70 16 97 en 059 55 27 55
[email protected] www.vayamundoclubs.be
Week- Halfpension
€ 369
Week - Volpension
€ 462,50
* Single toeslag: € 15,00/nacht. Geen single toeslag voor 25 kamers. ** Lunch enkel inbegrepen bij volpension (1 schotel en 1 drankje)
BUSVERVOER NAAR Ol Fosse d’Outh Busvervoer mogelijk met professionele begeleiding gedurende de periodes aangeduid met een sterretje.
Vayamundo is het nieuwe platform met interessante aanbiedingen van reizen in binnen- en buitenland, daguitstappen, evenementen en koopvoordelen. Bezoek ons en schrijf je in op
www.vayamundo.be
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 2-3
Nieuw uurrooster in 2014!
HOUFFA EXPRESS: Oostende Ravelingen - Oostkamp Van der Valk - Gent Ikea Groot Bijgaarden parking E40 - Leuven kruising terbankstraat / parking ziekenhuis - Lummen café afrit 26 - Hasselt zuid benzine station Oeral - Luik Station Guillemins (kiss & ride) • Min. 15 deelnemers per traject • Heen en terug € 50 Aankomst in Houffalize omstreeks 13u00 en vertrek vanuit Houffalize om 14u00. RESERVEREN Vayamundo Ol Fosse d’Outh, Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01,
[email protected], www.vayamundoclubs.be. De werken zijn begonnen tot en met juni 2015. Ga naar onze website voor meer informatie!
W
e hechten veel belang aan de mening van onze lezers. Van u dus. Want met çava? willen we de vinger aan de pols houden, voelen hoe de samenleving draait. Vandaar dat we in elke editie naar uw mening vragen, willen weten wat er scheelt. En kan het beter? Natuurlijk, maar niet alles moet beter, ook al zou je het tegendeel geloven zo net voor verkiezingstijd. Dit nummer is een ode aan het vertrouwen. Dat lijkt soms helemaal zoek te zijn, maar schijn (en de krantenkop) bedriegt. Want uit onze laatste enquête blijkt dat het met dat vertrouwen wel snor zit. ‘Vertrouwen is de bouwsteen van een relatie’ lees ik in de resultaten van ons grote lezersonderzoek. En ook dat ‘vertrouwen zich altijd herstelt’. Dat vind ik hoopvol. Jammer genoeg zijn er nog altijd mensen die overdreven veel vertrouwen hebben. En bijvoorbeeld in een auto stappen als ze te veel gedronken hebben. Vraag maar aan Jef die zijn zoon Nick verloor na een tragisch accident met vluchtmisdrijf. Hoe moet hij het vertrouwen herstellen? Ik vind dat we daar moeten helpen. Niet altijd als ‘de samenleving’, want dat klinkt soms zo abstract. Volgens mij kan een individu ook wonderen verrichten. Denk er eens over na tijdens het lezen. Paul De Bruyckere bladmanager
Inhoud 04
32
10
38
CM-ZORGMAKELAAR André en Maria getuigen
sTELLING Roken moet verboden worden in ruimtes waar kinderen aanwezig zijn
11,20,46 GESPOT Cijfers & weetjes
12
special Behandelingskosten in de gezondheidszorg
21
Hallo! CM-medewerker in de kijker
22
DE AUTO Het mobiliteitsplan van Nic Balthazar
27
verhaal Luc en Johan zochten een opvangplaats voor hun broer
mijn gedacht Rob Vanoudenhoven
39
vraag aan de straat Welk boek zit in jouw koffer?
40
vluchtmisdrijf Een vader vertelt over zijn verongelukte zoon
48
cm-deals Korting voor CM-leden & çava?-lezers!
50
RESULTATEN VERTROUWENsENQUÊTE Heb jij een blind vertrouwen?
56
cm-agenda Plan je activiteiten!
zeg eens aaa Word jij misselijk in de wagen?
28
say cheese Tweelingen
+
Enquête blz. 55 WERD JIJ AL EENS GEPEST?
Benieuwd naar de ‘making of’ van onze covershoot met Nic Balthazar? Ga dan snel naar www.facebook.com/magazinecava
Verantwoordelijke uitgever Jean-Paul Corin, Martelaarslaan 17, 9000 Gent · Bladmanagement Paul De Bruyckere · Redactie Peter Lambert, Jeroen Bruggeman, Katelijne Duerinck, Paul Van Roy, Het Salon · Concept, fotografie en vormgeving Het Salon, met dank aan: Uitleendienst Lochristi · Advertenties Publicarto 053 82 60 80,
[email protected] · Contact CM MiddenVlaanderen, Martelaarslaan 17, 9000 Gent, 09 267 56 67,
[email protected] · çava? is een uitgave van CM Midden-Vlaanderen en verschijnt in een oplage van 420 000 exemplaren huis aan huis in de arrondissementen Aalst, Eeklo, Gent en Oudenaarde. De CM-diensten en -voordelen die in çava? vermeld worden zijn informatief. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten en huishoudelijke reglementen. CM Midden-Vlaanderen is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de çava?-advertenties.
28/04/14 09:32
4
CM-ZORGMAKELAAR
XXX
5
Nieuwe trend: de zorgmakelaar
‘Het potje confituur maak ik niet open, voor de rest mag je me alles vragen!’ André (89) en Maria (84) zijn 58 jaar getrouwd en hebben hun hele leven doorgebracht op de boerderij in Bassevelde, een klein dorp in het noorden van Oost-Vlaanderen. André is er zelfs geboren. Tot André met pensioen gaat, houden ze koeien en varkens. Na z’n pensioen blijft hij werken in de moestuin, tot hij last krijgt van z’n rug. Een operatie is niet meer te vermijden. Korte tijd daarna doet Maria een lelijke val waarbij ze het bewustzijn verliest. Het loopt goed af maar de schrik zit er bij beiden in. Ze besluiten om te verhuizen naar een plek waar het ook goed is. Een plek waar ze zich veiliger voelen, waar ze steun kunnen krijgen als dat nodig is.
ANDRE: “Nu er zo de laatste jaren af en toe eens iets begint te mankeren aan ons, waarom zouden we dan nog alleen blijven op de boerderij?”
Tekst: Anneleen De Leyn fotografie: Studio 37
A
ndré: “’t Is eens iets anders hé. We zijn dat hier al snel gewend. We zijn altijd goed geweest, en nu er zo de laatste jaren af en toe eens iets begint te mankeren aan ons, waarom zouden we dan nog alleen blijven op de boerderij? ’t Doet wel raar hoor als je je vrouw zo buiten haar zelf vindt op de grond? Overal komt een einde aan. Dat is zo in ’t leven.” Het koppel heeft 2 kinderen en 4 kleinkinderen. De kinderen werken nog allebei en wonen ook te ver om vaak langs te komen. Maar alleen met z’n twee blijven, was voor hen geen optie meer. Ze verhuisden
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 4-5
naar een serviceflat van de Zilvertorens. Onder de kerktoren van het voor hen zo vertrouwde Bassevelde. Want een oude boom verplant je best niet. Veel achterlaten Maria moet nog wat bekomen van de verhuis. Ze schenkt koffie uit en zet lekkers op tafel maar het is nog wat zoeken om alles terug te vinden. De gastvrije ontvangst is voor Maria niet meer dan normaal: “Vroeger bakte ik vaak taart, want op de boerderij kwam er wel altijd iemand over de vloer”. Ze heeft het ➤
28/04/14 09:32
6
➤
CM-ZORGMAKELAAR
7
De ene persoon heeft meer administratieve vragen, de andere persoon heeft zorg nodig en dan regelt de zorgmakelaar de nodige verpleging aan huis. Nog een ander heeft nood aan meer sociale contacten. Debbie: “Dan laat ik hen weten welke verenigingen of activiteiten er bestaan in de omgeving of in het woonzorgcentrum naast de deur.” Met woonzorgcentrum Sint-Bernardus is afgesproken dat serviceflatbewoners er ’s middags kunnen eten en kunnen deelnemen aan activiteiten. “Eens hier wat meer bewoners gesetteld zijn, zal ik ook ontmoetingsmomenten organiseren. Of als ik merk dat hier veel kaarters samenwonen, richt ik misschien wel een kaartclubje op.”
moeilijk gehad na haar val. De hersenschudding die ze toen opliep, maakt haar soms nog wat draaierig. Maria: “André heeft al veel miserie gehad met mij, maar hij heeft me tot nu toe toch nog altijd geholpen.” (lacht) Ze hebben veel spullen moeten achterlaten voor de verhuis, een flat is uiteraard kleiner dan waar ze vandaan komen. André heeft het daar niet moeilijk mee. Maria iets meer, maar relativeert meteen: “Tja, da’s afstand doen hé. Maar als het dat maar is, beter afstand doen van m’n spullen dan van m’n man. Hoe zou ik het hier alleen moeten redden?” André mist vooral z’n moestuin, maar ook hier gaat hij heel rationeel mee om: “Ik heb dat altijd graag gedaan. Maar ik word dit jaar 90 jaar, waarom zou ik daar nog zoveel voor proberen te doen?” Een goede week na verhuisdatum, klinkt Maria toch al positief: “Ik woon hier al graag.” Niet zomaar een flat De flat waar André en Maria nu wonen is niet zomaar een serviceflat, het is een heel eigen en gloednieuw concept in samenwerking met CM. De woningen zijn aangepast aan de noden van ouderen, zo is er bijvoorbeeld in elke woning een alarmsysteem. Ook is elke flat voorzien van een tablet uitgerust met een ‘zorgapp’ of kortweg Z’app. Hiermee kunnen bewoners beeldbellen of ‘skypen’ met familieleden, vrienden en de zorgmakelaar. Met de zorgapp kan je ook boodschappen bestellen, zorg inschakelen, en nog veel meer. Zelfs voor de meeste ouderen wordt dit al gauw kinderspel. Zorgmakelaar Debbie Wie in een serviceflat of assistentiewoning van CM gaat
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 6-7
wonen, krijgt er meteen een ‘CM-zorgmakelaar’ bij, een nieuwe maatschappelijke functie. André: “Iemand die altijd vriendelijk is, die zegt: Je moet maar bellen als er iets is. Wij zijn dat niet gewoon.” De zorgmakelaar voor de residentie in Bassevelde is Debbie Verhelst. Zij is in de eerste plaats het aanspreekpunt of de vertrouwenspersoon voor de bewoners. Debbie: “De bedoeling is dat iedereen z’n vragen of verwachtingen aan mij overmaakt. Zo kan ik hierop inspelen met de bedoeling dat zij
Debbie Verhelst:
Eens hier wat meer bewoners gesetteld zijn, zal ik ook ontmoetingsmomenten organiseren. Of als ik merk dat hier veel kaarters samenwonen, richt ik misschien wel een kaartclubje op.
Belangrijke tussenschakel Een zorgmakelaar reikt de bewoners altijd de mogelijkheden aan die er zijn, zij kiezen dan uit het aanbod wat voor hen interessant is. Het is dus van belang die noden van persoon tot persoon goed te kunnen inschatten. De zorgmakelaar staat niet zelf in voor de zorg, maar is de (erg belangrijke) tussenschakel tussen het zorgaanbod
en wie hulp nodig heeft. Neem nu bijvoorbeeld dementie. Het is erg belangrijk om de eerste signalen hiervan in een vroeg stadium te ontdekken. Debbie: “Merken we bij iemand beginnende dementie op, dan praten we daar over en proberen we hulp in te schakelen. Dat kan medicatie zijn maar evengoed het aanbieden van cognitieve trainingen.” ➤
hier zo lang mogelijk kunnen wonen en er ook graag wonen. In het begin probeer ik zo snel mogelijk een vertrouwensband op te bouwen met de bewoners. Zo heb ik met Maria eens samen gekookt zodat ze haar nieuwe keukentoestellen wat gewoon kan worden. Ik voer ook met iedereen een gesprek om te horen op welke diensten en zorg de mensen nu al rekenen, of welke ze graag zouden willen. Dat kan bijvoorbeeld gaan om poetshulp, verzorging, warme maaltijden, of boodschappen laten doen.”
28/04/14 09:32
8
➤
CM-ZORGMAKELAAR
Op elke vraag een antwoord Kunnen bewoners nu echt met alle vragen terecht bij Debbie? “Met heel veel vragen wel denk ik. Ik luister eerst en als merk ik dat ik het probleem zelf niet kan oplossen, ga ik op zoek naar een oplossing. Stel, de lift doet het niet. Da’s een technisch probleem waar ik dan de nodige diensten voor opbel. ’t Is natuurlijk ook niet de bedoeling dat ik kom helpen wanneer ze hun pot confituur niet openkrijgen.
(lacht) Maar dat weten de bewoners ook wel. Ik ben wel altijd telefonisch bereikbaar. De mensen betalen mij uiteindelijk voor de service, dus die willen we dan ook garanderen.” Al wat we nodig hebben Voor André en Maria is nu nog geen extra hulp nodig. Maar wat niet is, kan nog komen natuurlijk. Ze blijven hier in De Zilvertorens volledig zelfstandig leven, zoals het tot nu
toe altijd was. Maar de dag waarop een van hen wel hulp of steun nodig heeft, is die verzekerd. Maria: “Wij voelen ons nu veiliger. Gesteund. Als er iets is, kunnen we rekenen op Debbie.” Moe maar voldaan van het verhuizen ploffen ze naast elkaar in de zetel. “We hebben hier al wat we nog nodig hebben. En we mogen nog altijd samen ouder worden. Wie kan dat nog zeggen op z’n tachtigste en bijna negentigste?” ●
CM BELEID CM gaat in zee met de vastgoedsector voor het uitbouwen van een ‘woon-zorg-markt’. Mensen leven langer en moeten ook zo lang mogelijk actief en zelfstandig kunnen blijven deelnemen aan de samenleving. De zorgvraag neemt dus niet alleen toe, ze verandert ook. De vastgoedsector springt hier al een hele tijd op in door aangepaste woningen te bouwen voor ouderen. Maar ook CM wil tegemoet komen aan de groeiende en evoluerende zorgvraag.
Met het lanceren van de CM-zorgmakelaar brengt CM een vernieuwende maatschappelijke functie in de ouderenzorg. CM schuwt daarbij de marktomgeving niet maar wil de functie van zorgmakelaar op een maatschappelijk verantwoorde wijze invullen. En dat in samenwerking met een aantal partners uit de thuiszorg en ouderenzorg. Directeur zorg en zorginnovatie CM MiddenVlaanderen Paul De Bruyckere : “Vroeger werden ouderen opgevangen door hun familie.
Velen gingen inwonen bij hun volwassen kinderen. Daarna kwam de periode dat de overheid de zorg subsidieerde. Een voorbeeld hiervan zijn de woonzorgcentra. En nu krijgen we een derde circuit, namelijk de ‘woon-zorg-markt’. Zorg en woonmarkt slaan nu de handen in elkaar om samen zo goed mogelijk tegemoet te komen aan de huidige noden en behoeften van de ouderen van onze maatschappij.” De vastgoedsector die al lang inspeelt op de behoeften van senioren,
klopte aan bij CM voor een constructieve samenwerking. Zij bouwen aangepaste woningen voor oudere mensen, CM zou instaan voor de toeleiding naar de zorg. “Bouwpromotoren hadden al lang een neus voor deze tendens omdat er een grote markt is voor dit soort woningen”, zegt De Bruyckere. “In CM vonden ze een goede en betrouwbare partner. CM staat ervoor gekend om kwalitatieve hulp te bieden. En wij vinden het als CM belangrijk om die woon-zorg-markt mee te helpen reguleren.”
1/1 living
SERVICEFLATS Van de 30 serviceflats van De Zilvertorens in Bassevelde zijn er nog een aantal te huur. Wie interesse heeft, kan contact opnemen met het woonzorgcentrum Sint-Bernardus in Bassevelde, zij verhuren de flats. Je kan het centrum bereiken op 09 323 92 28.
Je kan ook naar een infoavond komen in het CMkantoor van Eeklo op 14 mei en 10 juni telkens van 19-22 uur. Je kan dan ook een flat bezoeken. Ook in Ruien (Kluisbergen) en Sint-Niklaas staan er nieuwe projecten op stapel. Wie meer info wenst, kan bellen naar 0477 27 75 67 of surfen naar www.livingin.be
In Eeklo opent Vzw Residentie Stassano in het najaar de deuren en verhuurt assistentiewoningen. Wie interesse heeft, kan bellen naar 0496 69 20 17 voor meer informatie of surfen naar www.residentie-stassano.be .
CM zoekt ook nog vrijwilligers om ouderen de zorgapp te leren gebruiken. Zin om ‘Z’app-coach’ te worden? Neem contact op met de dienst Zorgend Vrijwilligerswerk op 09 267 57 62.
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 8-9
28/04/14 09:32
10
PRO & CONTRA
Tekst: Timothy Puype
GESPOT
11
Roken moet verboden worden in ruimtes waar kinderen aanwezig zijn
PRO
CONTRA
Hedwig Verhaegen ‘Volwassenen zijn beter beschermd dan kinderen’
D
e overheid is zich bewust van de gezondheidsrisico’s van passief roken. Daarom heeft ze de huidige rookwetgeving uitgewerkt. Hoe kan ze dan die risico’s voor kinderen negeren? Volwassenen zijn vandaag beter beschermd dan kinderen. 116.000 Vlaamse kinderen zitten dagelijks in de rook. En net zij zijn meer kwetsbaar, want hun lichaam is nog in volle ontwikkeling. Een kind dat opgroeit in de rook heeft dubbel zo veel risico op wiegendood en loopt twee tot drie keer meer kans op astma. En dan heb ik het nog niet over de verhoogde kans op kanker en hartziekten op latere leeftijd. Sommigen zien een verbod als een inbreuk op hun privacy, maar het recht op privacy is ondergeschikt aan het recht op bescherming van de gezondheid. Het is niet de bedoeling om mensen te sanctioneren. Met een verbod geeft de overheid wel een geloofwaardig signaal aan de samenleving dat roken in het bijzijn van kinderen niet langer kan. Hedwig Verhaegen is directeur Kennis en Beleid van de Vlaamse Liga tegen Kanker (VLK).
De afgelopen jaren mag je op steeds minder plaatsen roken. Ook over een rookverbod in ruimtes waar kinderen aanwezig zijn, is al heel wat inkt gevloeid. Moet zo’n wettelijk verbod er komen? çava? stak zijn licht op bij twee experten.
Laura De Keyzer ‘Het aanmanende vingertje werkt niet’
H
et spreekt voor zich dat Kind en Gezin het belangrijk vindt dat er niet gerookt wordt in het bijzijn van kinderen. Toch staan we niet achter een wettelijk verbod. We ijveren voor een meer pragmatische aanpak, een aanpak van dialoog met de ouders. Zo pakken we het nu ook aan. Bijna alle rokende ouders weten dat hun gewoonte slecht is voor zichzelf, maar ze staan er niet bij stil dat passief roken dat ook is voor hun kinderen. We moeten meer inzetten op sensibilisering. Daar kan de overheid in helpen met campagnes. Een verbod zou ervoor kunnen zorgen dat ouders niet langer durven praten over het feit dat ze roken waar hun kinderen bij zijn. En dan zitten we met een probleem, want dan kunnen wij het probleem ook niet langer aanpakken. Het aanmanende vingertje werkt op die manier tegenstrijdig. De openheid over het onderwerp moet bewaard blijven. Laura De Keyzer is centraal adviserend arts bij Kind en Gezin.
TENTOONSTELLING
STRAFFE GASTEN 50 jaar arbeidsmigratie zal in 2014 uitgebreid aan bod komen in Gent met vele tentoonstellingen, optredens en andere activiteiten. In het MIAT ontdek je straffe verhalen van straffe gasten. Arbeidsmigratie is van alle tijden. Al eeuwen lang zoeken mensen naar een goede job en een beter leven. 'Straffe gasten' zoomt in op twee eeuwen arbeidsmigratie. Hoe ontving België deze gastarbeiders? Bij welke werkgevers kwamen zij terecht? Unieke foto's, pakkende getuigenissen en objecten nemen je mee naar de textielfabrieken, de beluikhuisjes en de eerste handelszaken van nieuwko-
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 10-11
1/3 Wiezooz
De expo loopt nog tot 4 januari 2015 in het MIAT in Gent. Jij kan er gratis bij zijn dankzij çava? Stuur een mailtje naar
[email protected] en maak kans op een van de 5 duotickets. Veel succes!
Studeren in een museum Kom studeren bij Teleblok in Gent en Leuven. Traditioneel vinden studenten tussen 29 mei en 25 juni een luisterend oor bij Teleblok, de anonieme Telefoon en chathulpverlening van CM. Maar tijdens de komende examenperiode gaat Teleblok een stapje verder: zowel in Gent als in Leuven komt er een inspirerende studeerlokatie. • Tussen 6 en 22 juni openen STAM (Gent) en M (Leuven) sa-
Meer LEZEN? Op facebook.com/magazinecava lees je de rest!
mers. Beleef het verhaal van 50 jaar arbeidsmigratie naar Gent, op de plek waar het allemaal begon. Gezinnen met kinderen ontdekken deze expo met een zoektocht op wieltjes! Voor scholen is er een interactief parcours op maat van het technisch en beroepsonderwijs. Meer info op www. straffegasten.be
men met Teleblok, CM en MNM de deuren voor studenten. • Van 6 tot 13 juni wordt er in het STAM plaats gemaakt voor 50 studenten en tussen 14 en 22 juni schuift museum M de kunstwerken aan de kant voor het betere studiewerk. Naast een optimale studeerlokatie zorgt Teleblok ook voor de nodige laagdrempelige ontspanningsactiviteiten.
➝ Meer info en inschrijvingen vanaf 19 mei op www.teleblok.be
28/04/14 09:32
12
SPECIAL BEHANDELINGSKOSTEN
13
the sky kan the limit niet zijn Het zal je maar overkomen: je hebt een zware ziekte en alleen een dure behandeling biedt kans op overleving. ‘Doen’, is de eerste reactie. Maar wat als beslist wordt dat de prijs van die behandeling onverantwoord hoog is? Keuzes maken valt soms zwaar... Wie maakt die eigenlijk? En op grond van wat? Tekst: Femke Coopmans illustratie: Pieter Van Eenoge
➤
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 12-13
28/04/14 09:32
14
SPECIAL BEHANDELINGSKOSTEN
15
Een enquête over een moeilijke materie Om een beter zicht te krijgen over hoe de bevolking denkt over gezondheidszorg en behandelingskosten, lanceert het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg een grootschalige enquête. ‘20.000 Belgen mogen even God spelen’ of ‘Burgers beslissen mee over moeilijke morele vraagstukken’. Er is al wat geschreven over de grootste enquête ooit.
D
M
isschien herinnert u zich het verhaal van Alain Verspecht nog dat we een jaar geleden in çava? brachten. Hij heeft de zeldzame, onomkeerbare en voorlopig ook nog altijd onstopbare zenuwziekte ALS. Onder de vlag Een Hart voor ALS verzamelt een heel team rond Alain zelf fondsen voor verder onderzoek aan de Leuvense universiteit. En kleine Victor kent u zeker ook nog, het zevenjarige kereltje met de zeldzame immuunziekte aHUS dat een peperduur medicijn nodig had. 250.000 euro per jaar kregen zijn ouders en de minister
VOLGENDE EXPERTS KOMEN AAN BOD
Lieven Annemans hoogleraar in de Gezondheidseconomie aan de Ugent en de VUB.
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 14-15
van Volksgezondheid aanvankelijk te horen. En terwijl de pers van dichtbij meevolgde, deed de fabrikant er een royaal deel af. De gezondheidseconoom Behandelingen voor zeldzame ziekten zullen nooit rendabel worden, dat weet gezondheidseconoom Lieven Annemans beter dan wie ook. “Wij bekijken de sector vanuit een economisch perspectief. We vragen ons af hoe we de gezondheidszorg betaalbaar kunnen houden. Het moet voor iedereen
Irina Cleemput expert economische analyse Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE)
betaalbaar zijn en iedereen moet een gelijke behandeling krijgen. Daarnaast kijken we naar kosten en baten. Sommige medicijnen kosten veel, maar helpen weinig mensen. Dus die zijn niet echt hun geld waard. Victor kon behandeld worden met het medicijn Soliris. Er zijn slechts een 30-tal kinderen in het land die dat medicijn nodig hebben. Het medicijn kostte in eerste instantie 18.000 euro per maand, een gigantisch bedrag. Ik begrijp dat voor die zeer zeldzame ziekte de prijs
Kasper Raus bio-ethicus aan de UGent
Raf Mertens directeur van het het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE)
Lieven Annemans:
Het moet voor iedereen betaalbaar zijn en iedereen moet een gelijke behandeling krijgen.
voor de medicijnen heel hoog ligt: er moet veel onderzoek gedaan worden, dat moet terugverdiend worden en ze willen ook nog winst maken. Maar in dit geval was de prijs echt té hoog.” Kille beslissing? Niet leuk om te horen als je een dure behandeling nodig hebt en er wordt besloten dat ze niet terugbetaald wordt. Hoe wordt zo’n ogenschijnlijk kille beslissing eigenlijk gemaakt? Annemans verwijst naar het Engelse systeem: “Daar hebben ze het zo becijferd dat tegenover 1 gezond levensjaar een waarde van ➤
e vragen zijn niet van de poes. “Ziekte 1 komt voor bij 2.000 tot 10.000 mensen en elke patiënt kost weinig aan de samenleving. Ziekte 2 treft meer dan 100.000 mensen en kost een stuk meer. Bij welke ziekte is, vanuit het standpunt van de maatschappij, de behoefte aan een betere behandeling het grootst?” Dan zit je daar aan je keukentafel. Met tien van dat soort vragen voor je. “Het is niet makkelijk, maar dit is de praktijk”, geeft onderzoekster Irina Cleemput toe. Irina Cleemput is verbonden aan het KCE, het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg dat advies levert aan beleidsmakers en zorgverstrekkers en – instellingen. “Iedereen wordt vroeg of laat geconfronteerd met gezondheidszorg en veel mensen kennen hun voorkeuren wel en hebben ook een idee over terugbetalingen. Om te vermijden dat ze oordelen op basis van hun emoties, schotelen we hen nooit specifieke cases voor. Het blijft bij een algemene beschrijving van een aandoening, van de maatschappelijke gevolgen van een ziekte, van de impact van een behandeling op het leven van een patiënt ...” Raf Mertens, directeur van het KCE, vult aan: “Er zijn 24 versies van het enquêteformulier waarbij de verschil-
lende situaties telkens in andere dilemma’s tegenover elkaar gezet zijn. Het is niet de bedoeling om aan 20.000 Belgen concrete oplossingen te vragen, maar we willen wel een zicht krijgen op voorkeuren in complexe situaties. We kunnen wel denken dat we die aanvoelen, maar hoe zit dat in het echt? Ik heb ooit, toen mijn ouders en schoonouders nog in goede gezondheid waren, op een familiefeest aan ieder van hen gevraagd wat ze op het einde zouden verkiezen: dat we alles proberen? Of liever het maximale comfort en dan ook op een bepaald moment beslissen dat het genoeg geweest is? De vier antwoorden waren verrassend verschillend. Hoe zit dat in de bevolking? Moeten wij, als we op de rand van ons budget zitten, kiezen voor dat bijkomende kankergeneesmiddel dat een paar extra weken leven koopt? Of moeten we meer investeren in palliatieve eenheden en palliatieve thuiszorg? Uit de enquête gaan gewichten komen. Het wordt een tool die beleidsmakers zicht geeft op de visie van de burgers.” De resultaten van de enquête mogen we tegen november 2014 verwachten. Het KCE werkt hiervoor samen met de universiteit van het Nederlandse Twente.
28/04/14 09:32
16
SPECIAL BEHANDELINGSKOSTEN
17
De ethicus
➤ ➤
Lieven Annemans:
Je moet als maatschappij een grens kunnen aangeven waar producenten van behandelingen, medicijnen, machines ... rekening mee moeten houden.
24.000 euro staat. Een nieuwe therapie van bijna 49.000 euro die maar een half gezond jaar oplevert, is dus te duur. Maar de beslissingen worden niet gemaakt door robots en voor zeldzame ziekten kunnen uitzonderingen gelden. Alleen had in het geval van de ziekte waar Victor aan lijdt de producent hier een zeldzame ziekte gezien, een belangrijke medische nood en er een slag in geslagen, 250.000 euro. Hier is misbruik gemaakt van de maatschappij. Daarnaast mogen we niet vergeten dat de kosten van de behandeling die Victor nu krijgt, dus zonder het dure medicijn, nu natuurlijk
Graaf van Vlaanderenplein 33 9000 GENT
P: Sint-Annastraat 91-93
www.schoenenmatton.be
Met passie voor comfort! Dames - Heren Comfort - en schoenen voor losse steunzolen Diabeetschoenen Allergievrije schoenen
1/2 cMpub
Spierversterkende schoenen
O p e n v a n M a-Vr : 10.0 0 -18 .30 Z a: 10.0 0 -18 .0 0
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 16-17
ook geld kost. Het gaat dus om een afweging die je moet maken: wat kost het om Victor gezond te houden als we hem het medicijn geven tegenover wat het nu kost al aan de maatschappij als we het hem niet geven. Dit is de reële kost.” Zijn geld waard “Je moet als maatschappij een grens kunnen aangeven waar producenten van behandelingen, medicijnen, machines ... rekening mee moeten houden. Een geneesmiddel mag zeer goed zijn, maar als het maar een beperkte hoeveelheid gezondheid wint terwijl het erg
Hoe kijkt een ethicus naar dit soort vragen? Kasper Raus is bio-ethicus aan de Gentse universiteit.
E
thisch gezien zou je bedrijven dingen moeten kunnen opleggen. De overheid keurt een geneesmiddel goed, het bedrijf mag het op de markt brengen en er geweldig veel winst mee maken, maar dan moeten ze er ook voor zorgen dat het beschikbaar is voor wie het misschien niet kan betalen. Gezondheid is er voor iedereen.” Raus weet hoe duur het is om een nieuw geneesmiddel te ontwikkelen. “Medische testen, klinische proeven, patenteren ... Je zit snel aan vijftig miljoen. Er gelden de strengste eisen, en terecht, maar dat kost ook handenvol geld. Een universiteit die onderzoek doet, werkt altijd samen met bedrijven, want zelf kan ze het niet betalen. Maar bedrijven willen hun investering terugverdienen en bij wie kunnen ze het het makkelijkste halen? Bij de patiënt.”
“In een ideale wereld help je gewoon iedereen. Maar dat kan niet, want er zijn te weinig middelen voor te veel mensen”. Voor Raus is ‘medische nood’ doorslaggevend. “Het gaat dan niet over jong en oud, wel over het
aantal levensjaren dat iemand nog voor zich heeft. Hoeveel jaren kun je nog verwachten en welk effect heeft de behandeling daarop? Dat maakt dat een kwieke tachtigjarige nog volop in aanmerking kan komen voor behandelingen, terwijl iemand van 35 met een levensverwachting van 40 er minder gunstig voor kan staan.” De arts stelt behandelingen voor, de patiënt mag weigeren. Tegen je zin kan niets worden gedaan. Omgekeerd is het niet aan patiënten of hun omgeving om een bepaalde behandeling af te dwingen. “Reacties over overbodige behandelingen komen vaak pas achteraf. Als iemand een pacemaker krijgt en twee maanden later overlijdt, hoor je de familie wel eens zuchten over die zware en dure operatie. En beeld je in hoe het nieuws zou aankomen als de arts beslist had de operatie niet meer te doen? Een patiënt en zijn omgeving hebben op zo’n moment geen boodschap aan ‘de betaalbaarheid van het systeem’. Het is voor een zorgverlener niet altijd eenvoudig afwegen tussen de belangen van het individu en een betaalbaar gezondheidssysteem.”
KASPER RAUS Reacties over overbodige behandelingen komen vaak pas achteraf. Als iemand een pacemaker krijgt en twee maanden later overlijdt, hoor je de familie wel eens zuchten over die zware en dure operatie.
duur is, kan onze maatschappij dat niet betalen. Patiënten die erg lijden wil iedereen zo goed mogelijk helpen en daar wordt nu soms van geprofiteerd door kunstmatig hoge prijzen te vragen. Door op voorhand grenzen vast te leggen, geeft de
maatschappij aan wat wel en niet kan. Harde taal en ze komt niet van mij. De Wereldgezondheidsorganisatie, nochtans geen economische instelling, zei tien jaar geleden al: ‘Als we goed met de middelen willen omgaan, dan moeten we een signaal
geven over waar onze grenzen liggen’. Voor een politicus ligt zo’n onderwerp ook gevoelig”, gelooft Annemans. “Ze kunnen reacties krijgen als: ‘Dus u legt een grens op de waarde van een mensenleven? Een mensenleven is toch al het geld van de ➤
28/04/14 09:32
18
SPECIAL BEHANDELINGSKOSTEN
laat je adviseren
over de juiste oplossing bij een stoma
➤
wereld waard?’ Niet dus, want dan hebben we nooit genoeg. Als je met het beschikbare geld zoveel mogelijk wil doen, geef je het beter aan behandelingen die per geïnvesteerde euro veel gezondheid opleveren. Tegelijk laat je dan aan de industrie weten: we moeten werken aan behandelingen ‘die hun geld waard zijn’, zoals Test-Aankoop het zou noemen.” Vraag het aan de huisarts “De overheid moet algemene regels vastleggen en signalen geven aan de industrie,” vindt Lieven Annemans, “en als je dan op het individuele niveau kijkt, dan mag je verwachten dat een arts de nodige ethiek aan boord legt. Het blijft aan de arts, de patiënt en andere zorgverstrekkers om te beslissen.” Onder die andere zorgverstrekkers begrijpt de professor ook absoluut de huisarts. “Hij moet degene zijn die het overzicht houdt. De specialist beoordeelt één ziekte, de huisarts kan met zijn achtergrondkennis bijsturen. Dat wil zeggen dat de status van de huisarts geherwaardeerd moet worden. Wist je dat in Noorwegen een huisarts net zoveel verdient als een cardioloog? Die cardioloog kijkt er niet neer op de huisarts en studenten hebben net zoveel redenen om huisarts te worden als om een specialisatie te kiezen. Van zo’n systeem droom ik.” Nieuwe rol voor ziekenfondsen Ziekenfondsen mogen in de toekomst een duidelijke rol van bemiddelaar gaan spelen, vindt gezondheidseconoom Lieven
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 18-19
CM is uiteraard heel begaan met deze materie. Voorzitter Marc Justaert verwoordt het zo:
E
xperts zoals Lieven Annemans geven het terecht aan, de stijgende kosten van innovatieve, vernieuwende behandelingen dwingen ons tot keuzes. Keuzes die zich nog meer opdringen omdat heel wat politieke partijen willen besparen in de gezondheidszorg. De besparingen afwentelen op de patiënt, door bijvoorbeeld het remgeld voor doktersraadplegingen of medicatie te verhogen, is volgens CM geen optie. Uit onderzoek blijkt dat veel mensen het recht op dure behandelingen willen inperken voor 85-plussers, terminaal zieke patiënten en mensen met een ongezonde levensstijl. Ook dat is voor CM geen optie. Het zal maar uw familielid zijn dat te ziek of te oud wordt bevonden voor noodzakelijke zorg. Er zijn andere manieren om de uitgaven te beheersen. We kunnen de gezondheidszorg efficiënter maken. We hebben bijvoorbeeld 6,6 ziekenhuisbedden per 1.000 inwoners. In Denemarken zijn dat er 3,5. Door de zorg buiten het zie-
kenhuis beter uit te bouwen, kunnen we de uitgaven voor de ‘dure’ ziekenhuiszorg beheersen. Verder moet niet elk ziekenhuis de duurste robots in huis hebben of de meest gespecialiseerde ingrepen kunnen uitvoeren. De patiënt zal zich misschien iets verder moeten verplaatsen, maar hij wordt wel behandeld door de meest ervaren artsen met de meest geavanceerde apparatuur. De manier waarop ziekenhuizen gefinancierd worden, is dringend aan verandering toe. Want er is overconsumptie in onze gezondheidszorg. We kunnen het solidaire model, dat zorg betaalbaar houdt voor elk van ons, behouden. Er is alleen politieke moed nodig om het aanbod bij te sturen in functie van de behoeften. Als ziekenfonds willen we daar een grotere rol in spelen. De overheid zou ons de ruimte moeten geven om de prijs en de kwaliteit van de gezondheidszorg voor onze leden beter te sturen. Uw eigen gezondheid en die van het overheidsbudget zullen er wel bij varen.
MARC JUSTAERT De overheid zou ons de ruimte moeten geven om de prijs en de kwaliteit van de gezondheidszorg voor onze leden beter te sturen.
Lieven Annemans:
één van de voorstellen van CM vorig jaar was: laat ons beginnen met een premie van bijvoorbeeld 20 euro per maand die rechtstreeks naar de ziekenfondsen gaat, met eventueel een speciaal statuut voor mensen die het moeilijk hebben.
Annemans. “Zij kennen de beste ziekenhuizen voor een behandeling en gaan artsen daarin adviseren. Het klopt dat we meer zullen moeten investeren in gezondheid en dat kan niet allemaal meer via de sociale zekerheid. Eén van de voorstellen van CM vorig jaar was: laat ons beginnen met een premie van bijvoorbeeld 20 euro per maand die rechtstreeks naar de ziekenfondsen gaat, met eventueel een speciaal statuut voor mensen die het moeilijk hebben. Wanneer ziekenfondsen dat geld rechtstreeks krijgen, zullen ze daar ook iets voor in de plaats doen. Mijn voorstel: de kwaliteit van ziekenhuizen en artsen opvolgen en de keuze gemakkelijker maken voor huisartsen (en patiënten).” ●
Onze bandagisten verstrekken een uitgebreid gamma voor zowel colo-, ileo-, als urostomiepatiënten. Zij informeren je verder over aanverwante onderwerpen zoals voeding, vrije tijd en verzorging. Voor meer informatie omtrent stomaverzorging kan je vrijblijvend en in alle discretie terecht bij onze bandagisten. Afspraak via 09 242 43 44.
BOn
gratis infoboekje
‘Comfortproducten voor stomadragers’ Geef deze bon af bij uw volgend bezoek aan de Thuiszorgwinkel of aan onze bandagist. Naam:
"
De CM-VOORZITTER
Onze bandagisten begeleiden je discreet vanaf je ontslag uit het ziekenhuis. Zij nemen de tijd om de nodige informatie te verschaffen en je vragen te beantwoorden. Zij zoeken samen met jou naar een gepaste oplossing voor specifieke behoeften. Bijvoorbeeld: • De huidplaat blijft niet goed kleven • Ik heb last van lekkage • Ik heb huidproblemen • Ik heb problemen met het verwijderen
Adres: Telefoon: e-mail: *Geldig zolang de voorraad strekt. 1 bon per klant.
www.thuiszorgwinkel.be
28/04/14 09:32
Hallo!
GESPOT
20
QUOTE
Kobe Ilsen op Twitter:
21
Wie? Gusta Verbergt, CM-consulent in Mechelen. Wat? In haar vrije tijd speelt ze mee in musicals en doet ze vrijwilligerswerk bij Ziekenzorg. Waarom? “Mensen die na een optreden komen zeggen dat ze een leuke avond hebben gehad, daar doe ik het voor.”
Plechtig moment. Aangetekend verstuurd. Mn eerste GAS-boete. Reden: geen parkeerschijf. Dank u gemeente Zwijndrecht! Misschien volgende keer de auto laten staan en de fiets nemen, Kobe?
GEZONDHEID
culinair
MEDICIJNEN IN COLA-KRATTEN
EET EENS EEN INSECT
Waar ter wereld je ook bent, je zal altijd wel een Coca-Cola kunnen bestellen, ook in de meest afgelegen gebieden in Afrika. Hulporganisatie ColaLife maakt van de distributiekanalen van Coca-Cola gebruik om broodnodige medicijnen ook op die plaatsen te krijgen. Bij een proefproject in Zambia worden de medicijnen in AidPods gestopt die perfect in de lege ruimte passen tussen Coca-Colaflesjes in een krat. Dat moet voorkomen dat jonge kinderen in het land overlijden aan de gevolgen van diarree.
Er lopen op de wereld veertig ton insecten per persoon rond. De beestjes eten zou in één klap het voedselprobleem de wereld uithelpen. Toch staan we er nog altijd weigerachtig tegenover. Rob Steyaert en Anne Gourhant laten zich echter niet tegenhouden en verkopen sinds kort ook insecten in hun kruidenwinkel Spice Bazaar in Gent. Het gaat om vier soorten: meelwormen, buffalowormen, sprinkhanen en krekels. Misschien gaat insecten in hun geheel eten net iets te ver voor jou. Dan kies je beter voor een gerecht waar insecten in verwerkt zitten. In dierenpark Pairi Daiza verkopen ze sinds vorig jaar quiches met insecten in de Afrikaanse zone. Een lekker hapje als je naar de panda’s staat de kijken deze zomer. Smakelijk!
‘Als ik zing, zit ik in een andere wereld’
CM-MediKo Plan: nieuwe verzekering bij CM verzekeren voor diverse gezondheidskosten. Het CM-MediKo Plan verzekert o.a. kosten voor orthodontie (ook voor volwassenen), tandprothesen, dieetadvies, reis-
➝ Meer info op www.cm.be/verzekeringen.
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 20-21
vaccins, bevalling ... Hoe jonger je bent bij aansluiting, hoe goedkoper. De te betalen premie blijft je hele leven op dat niveau bevroren – op indexaanpassingen na. ©Studio 37
Je kon je bij CM al extra verzekeren tegen hospitalisatiekosten, vanaf dit jaar kan je trouwens nog aansluiten als je ouder dan 65 bent. Maar sinds kort kan je je ook extra
Benieuwd naar het volledige verhaal van GUSTA? Ga dan naar facebook.com/magazinecava
28/04/14 09:32
22
EEN JAAR ZONDER AUTO
‘En toen nam ik de stoere beslissing om hem gewoon weg te doen’ Nic Balthazar doet het nu een dik jaar zonder auto. Want je zorgen maken om het klimaat en elk een eigen auto, dat gaat niet samen. Toch niet als het ook anders kan. En al helemaal niet als het anders aangenamer, leuker, gezonder en beter is. Tekst: Femke Coopmans, fotografie: Filip Naudts
D
oor iedereen lastig te vallen met mijn klimaatverhaal – het wordt trouwens met de dag dramatischer en wie het nu nog niet ziet, is blind – kreeg ik altijd weer diezelfde vraag: maar hoe consequent ben je zelf? Ik heb kilometers gevlogen voor Vlaanderen Vakantieland. Lang geleden, voor ik de ‘sukkelaar’ werd die op dichtbijbestemmingen met de fiets ging rondrijden. Ik had een auto. Maar ik reed daar al erg weinig mee. Het moet vijftien jaar geleden zijn dat ik voor mezelf een mobiliteitsplan opmaakte en besloot om zoveel mogelijk met de fiets en het openbaar vervoer te doen. Mijn auto stond soms weken gewoon stil. En toen heb ik de stoere beslissing genomen om hem gewoon weg te doen. Het moest, uit principe. En dat was een moeilijke omslag”, vertelt Nic Balthazar, onze eigenste klimaatgoe-
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 22-23
roe. “Maar eens die auto weg was, zag ik heel snel de voordelen. Ik heb geen garagist meer, geen verzekeraar ... Je wordt er alleen maar beter van, gelukkiger en rustiger.” De gepersonaliseerde mobiliteitsmix Het mobiliteitsplan van Nic heeft een kernpunt: zijn Brompton plooifiets. “Oh, da’s een duur ding, zeggen de mensen dan. Weet je dat de gemiddelde Vlaming één dag op vijf werkt om zijn auto te bekostigen? Dat is pas een ridicuul duur ding. Maar schaf hem af en je kunt al een dag langer weekend vieren. Downshiften, ik geloof dat we daar echt gelukkiger van kunnen worden.” Het is niet zo dat er helemaal geen auto meer past in het plan. Er is er nog één in het gezin en Nic zelf is lid van ➤
28/04/14 09:32
24
EEN JAAR ZONDER AUTO
25
Nic Balthazar:
➤
Cambio. “Dat werkt via een app, ik tik vier cijfers in en ik ben weg met een auto. Heb ik hem niet meer nodig, dan zet ik hem netjes terug waar ik hem gevonden heb. Ik geloof dat we naar een ander soort mobiliteit moeten. Niet meer zonder nadenken de auto nemen als we iets verder weg moeten, maar bekijken welke mix op dat moment het beste werkt. Een lezing ’s avonds in Overpelt haal ik niet met enkel het openbaar vervoer. In een Cambiowagen door de file over de Antwerpse ring heb ik weinig zin. Maar wat wel kan: fietsen naar het station, de trein naar Hasselt en daar met Cambio naar Overpelt. In zo’n systeem pas je je vervoer aan aan je plannen. Het leuke is dat je je dagelijks kan bedenken. Ik kom met de trein in Brussel aan. Fiets ik dan verder, heuvel op, heuvel af, naar de VRT? Of neem ik de tram? Fietsen is tof, zelfs als het regent, geniet ik ervan. Ik heb een fietsbroek en een goede vest en kom heel anders binnen dan de mensen die, hoofd tussen de schouders, uit de auto stappen, snel naar binnen lopen en klagen over het weer.” ‘Dit lichaam krijg je niet gratis’ Maar je bent toch veel langer onderweg en met het openbaar vervoer is het altijd iets ... Nic Balthazar: “Zou jij er in New York ooit aan denken om een auto te huren? Neen, je koopt een metrokaart. Dat is tof, woelig, veel volk, je moet rechtstaan ... Maar bij ons moet iedereen bijna kunnen liggen in de tram. Van thuis tot aan de VRT ben ik een uur en twintig minuten onderweg. Met de auto is dat, als je kunt doorrijden, een uur. Maar je kunt
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 24-25
NEEM DE FIETS
1 keer op 3 rijdt de auto niet verder dan 5 kilometer. Dat is een kwartier of twintig minuutjes fietsen.
90 SMOGALARM
Als er smogalarm is en iedereen rijdt 90 i.p.v. 120 kilometer per uur op de autosnelweg, dan ligt de uitstoot makkelijk een kwart lager.
ZUINIG RIJDEN
Zuiniger gaan rijden bespaart je tot 10 % brandstof en tot 20 % in CO2 en fijn stof.
+30 % AIRCO AAN OF UIT?
Een ingeschakelde airco kan het brandstofverbruik verhogen met wel 30 %. Nic Balthazar zocht deze cijfers op voor çava?.
nooit meer doorrijden. Treinen hebben vertraging, ja, maar file is toch ook gewoon een soort vertraging? Als ik ergens op tijd moet zijn, neem ik consequent een trein vroeger en dan ben ik altijd eerder dan de mensen die het excuus ‘er was file’ nog durven te gebruiken. Bovendien heb ik onderweg al twee kranten gelezen, misschien een paar aangename gesprekken gehad en ook al twee keer een kwartier gefietst. Dit lichaam krijg je niet gratis!” Er mag al eens mee gelachen worden, maar hij meent het ook echt. “Het is bewezen dat een mens per dag twintig minuten moet bewegen om zijn metabolisme gezond te houden. Wat lees ik dan op van die sites die tips geven? Parkeer je auto niet voor de deur, maar aan de verste kant van de parking. Hilarisch! Neen, laat die auto gewoon staan en neem je fiets. Vooral ook als je de jaarlijkse ziektekosten als gevolg van fijn stof ziet: 5,22 miljard euro. Dat geld kun je ergens anders toch beter besteden? En de helft van alle kankerverwekkende uitstoot wordt veroorzaakt door transport. Terwijl iedereen denkt dat we wel stilaan tot inzicht gekomen zijn, is die uitstoot sinds 2000 nog eens met de helft gestegen. Het klopt dat auto’s nu een tikkeltje milieuzuiniger zijn, maar er rijden er ook veel meer rond.” En de kinderen dan? “De kinderen klagen ook niet. Ze zuchten soms als ze 25 minuten moeten fietsen naar een feestje. Maar dat is snel over”, zegt Nic. “Ze komen thuis, eten een stevige boterham en zijn sterker dan de achterbankgeneratie die als kasplantjes zachtjes van de achterbank naar een binnenspeeltuin wor-
den verplant en weer terug.” Nic beseft wel dat hij nooit hetzelfde zou doen als hij in Brussel woonde. “Als ouder word je een soort wolf wanneer je met je kinderen gaat fietsen en in Brussel is het levensgevaarlijk. Dus wat doe je dan? Je neemt je auto, net zoals iedereen en zo maak je het alleen nog gevaarlijker, zal er nog minder gefietst worden en zit je in een negatieve spiraal. Maar die kun je perfect doorbreken. Kijk naar Gent. Fietsen werd op een bepaald moment de kern van de mobiliteit en vandaag is er binnen de stadsring geen mens die nog denkt: ik neem even de auto om wat dichter richting centrum te rijden.”
Mijn auto, mijn vrijheid “Het leek een fantastisch ding. Ik kan ergens ook begrijpen dat jonge mensen zich nog altijd laten verleiden door BMW-reclames die hen doen geloven dat ze zo’n wagen nodig hebben. Geen files op die posters, fijn stof bestaat niet en je rijdt met een auto door een lege stad om hem vervolgens te parkeren op het strand. Ik was vroeger exact hetzelfde: mijn auto, mijn vrijheid, want je kan er de wereld mee berijden. Maar op dit moment zie ik er niet veel vrijheid meer aan en je maakt er de wereld helaas mee kapot.” Nic Balthazar weet wat psychologische studies bewezen: “Wij stappen in die kooi van staal, krijgen al die
Zou jij er in New York ooit aan denken om een auto te huren? Neen, je koopt een metrokaart. Dat is tof, woelig, veel volk, je moet rechtstaan ... Maar bij ons moet iedereen bijna kunnen liggen in de tram.
pk’s onder onze voet en voelen ons heer en meester. Het is een fantastische machine. Maar tegelijk is het van alle transportmiddelen ook het allerdomste. Om gemiddeld zeventig kilogram te verplaatsen, zetten wij dingen in beweging die tot
➤
ELEKTRISCHE FIETSEN
Met een elektrische fiets kun je op een aangename manier grotere afstanden afleggen. Winora F1 sportief fietsplezier
De Winora fietsen zijn kwaliteitsvolle elektrische fietsen met een goede actieradius. ➤
Winora C2AGT. Hoog rijcomfort. Zeer gebruiksvriendelijk.
De prijs/kwaliteitsverhouding is voortreffelijk. De Thuiszorgwinkels garanderen een perfecte naservice. Alle herstellingen gebeuren in eigen atelier door deskundig opgeleide fietsherstellers. Kom vrijblijvend langs voor professioneel advies en een testritje!
INFO 09 242 43 44 WWW.THUISZORGWINKEL.BE
28/04/14 09:32
26
EEN JAAR ZONDER AUTO
➤
een ton wegen. Dat is waanzin. De universiteit van Michigan berekende dat de brandstofefficiëntie met 67 % zou moeten verbeteren als je een auto wil vergelijken met een trein. En dan zit iedereen daar in de file, alleen, uit zijn neus te eten. Telefoontjes doen, wat op de smartphone tokkelen ... De zeven miljoen mensen die elk jaar overlijden door luchtvervuiling breng je dan niet in rekening. Ook niet dat elke Vlaming vijf gezonde levensjaren verliest door auto’s en fijn stof. Wij wonen in één van de drie meest vervuilde gebieden ter wereld. In het rioolputje van Europa. Omdat ons land zo dichtbevolkt is en omdat we overal een autostrade hebben
ZEG EENS AAA
Tekst: Timothy Puype
gelegd waar we er nog één tussen kregen.” Café De Wereld “Ik heb soms zin om over de E40 te gaan liggen en ooit ga ik dat nog doen ook”, belooft Nic Balthazar. “In San Francisco heb je een beweging die Critical Mass heet. Ze kijkt kritisch naar de in Amerika al helemaal waanzinnige manier waarop auto’s gebruikt worden en tegelijk gaat ze ervan uit dat je een bepaalde kritische massa nodig hebt om een omslag in denken en doen te bewerkstelligen. Elke vierde vrijdag van de maand rijden de leden van de beweging per fiets over een aantal centrale verkeersaders. Je weet dus dat er file zal zijn
en daar kun je maar één ding tegen doen: ook met de fiets komen. Voor veel mensen is dat ondertussen een reflex: op Critical Mass-dag gaan we met de fiets naar het werk. Wie zegt dan dat je mensen toch niet kunt veranderen? Drie jaar nadat we rokers lieten weten ‘wil jij nog roken, doe dan maar, maar niet meer in dezelfde ruimte’, klaagt niemand nog. Met auto’s kan identiek hetzelfde. De wereld is dat ene café waar we allemaal samenzitten, met onze kinderen, en daar zitten nog altijd een hele hoop mensen te doempen. ‘Je moet van iets sterven he’, zeggen die dan. Neen. Jij mag dat zo kiezen, maar niet ik. En mijn kinderen al helemaal niet.” ●
27
Dokter, dokter! Ik word altijd misselijk in de auto! Zintuigen die in de war zijn. Dat is de simpele oorzaak van reisziekte. Sommige mensen worden bijna onmiddellijk na het instappen in de wagen misselijk, draaierig en hebben braakneigingen. Tijd om onze huisarts Tom Jacobs op te zoeken voor oplossingen.
1
2
3
4
IN DE WAR
JIJ WEL, IK NIET
DOEN!
NIET DOEN!
Als je last hebt van de reisziekte krijgen je hersenen tegenstrijdige informatie van onze ogen, de gevoelszenuwen en het evenwichtsorgaan. Het brein reageert hierop alsof er een giftige stof in je lichaam zit waar het van af wilt. Je voelt je ijl in het hoofd, hebt last van verminderde concentratie, draaierigheid, kokhalzen, speekselvorming en braken. Op zich is dat een mooi geschenk van de evolutie van ons lichaam, ware het niet dat er eigenlijk geen gifstoffen aanwezig zijn in ons lichaam bij reisziekte.
Niet iedereen heeft last van reisziekte, zo blijkt. “Vooral kinderen tussen vijf en twaalf jaar zijn er gevoelig voor. Bij volwassenen treedt er gewoontevorming op. Migrainepatiënten kunnen echter blijvende last ondervinden van reisziekte”, volgens dokter Jacobs. “Sommige dieren kunnen er ook last van ondervinden, denk maar aan honden, katten en enkele knaagdieren, maar bijvoorbeeld ook apen. De meeste dieren zijn echter ongevoelig voor reiziekte.”
Let op het volgende als je reisziekte zo lang mogelijk wilt uitstellen: “Ga in een auto of bus vooraan zitten en kijk naar een vast punt in de verte. Let op je ademhaling en laat voldoende frisse lucht binnen in de auto. Gemberwortel, verkrijgbaar in de apotheek, OOK APEN of gemberthee HEbBEN LAST helpen ook en VAN REISZIEKTE hebben weinig bijwerkingen (maar let op als je bloedverdunners gebruikt!). Er zijn ook verschillende medicijnen tegen reisziekte.”
Naast de vele middeltjes die wel helpen, zijn er ook een pak fabeltjes die de ronde doen. “De wetenschappelijke waarde van armbandjes, acupressuur of antistatische strips achteraan de auto is niet bewezen. Je kan ze gerust proberen, want ze kunnen geen kwaad, enkel voor je portemonnee.”
CM-leden vertrekken zorgeloos op vakantie, dankzij de Mutas reisbijstand. Deze gratis bijstand verleent je de nodige begeleiding en komt tussen in de onkosten voor dringende medische zorg. Je vindt alle voorwaarden op www.cm.be.Verre reis gepland? Check dan vooraf zeker of je geen reisvaccins nodig hebt. CM geeft hiervoor trouwens een tegemoetkoming tot 25 euro per jaar aan alle leden die recht hebben op kinderbijslag. Meer info op www.cm.be.
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 26-27
28/04/14 09:32
28
SAY CHEESE
Tekst: Timothy Puype, FOTOGRAFIE: Filip Naudts
01
XXX
29
Linde (l) & Hazel (r) Daeyaert Leeftijd: 5 jaar
eeneiige TWEELINGEN Ze delen hetzelfde DNA en zijn voor mensen die hen niet kennen amper uit elkaar te houden. Maar als je ze goed kent, dan weet je maar al te goed dat tweelingen ongelofelijk verschillend kunnen zijn. çava? zocht enkele tweelingen op en bracht ze samen voor de camera.
Mama Veerle en papa Stefaan: “Hazel en Linde zitten in de derde kleuterklas, voor de eerste keer niet in dezelfde groep. Ze dragen ook nooit dezelfde kleren. Dat zijn heel bewuste keuzes die we gemaakt hebben. We vinden het belangrijk dat ze zichzelf kunnen zijn. Hazel heeft er zelfs voor gekozen om haar haren wat korter te laten dan Linde, want anders zie je bijna geen verschil.”
Wil je zelf een foto delen? Ga dan naar facebook.com/magazinecava!
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 28-29
28/04/14 09:32
03 RACHELE (l) EN PHILEMÈNE (r) DUTTRÉ Leeftijd: 70 jaar Philemène: “We dragen altijd dezelfde kleren, wonen naast elkaar, onze mannen zijn neven ... We zijn nog net niet samen getrouwd!” (lacht) Rachele: “Maar het scheelt niet veel, hoor. Ik ben in oktober vijftig jaar getrouwd, mijn zus twee maanden later. Maar we zijn niet getrouwd in hetzelfde kleed. Daar was geen discussie over.”
02 Joeri (l) & Claus (r) Brusselle Leeftijd: 28 jaar Claus: “Als mensen ons voor de ander aannemen, dan verontschuldigen ze zich meestal. Ik vind dat nochtans niet zo erg. Sowieso zwaai ik altijd terug naar iemand, ook als ik die niet ken (lacht).” Joeri: “Tegenwoordig woon ik in Deinze, Claus in Knokke. We gaan toch nog geregeld een pintje drinken en proberen nog wat samen te sporten. Maar met twee kindjes is het niet altijd gemakkelijk om af te spreken.”
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 30-31
28/04/14 09:32
32
XXX
VERHAAL
33
9 maanden wachten op een definitieve opvangplaats
Een parcours met ups & M downs
PETER: Door het verzamelen ben ik ook een eigen winkel begonnen, gespecialiseerd in water. Zo geraakte ik ook makkelijker aan bijzondere flessen.
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 32-33
Marc is 52 jaar en heeft een mentale en motorische beperking. Z’n hele leven lang zorgen z’n ouders dag en nacht voor hem, thuis in het vertrouwde nest. Tot de dag waarop vader komt te sterven. Moeder dementeert al een tijd en ze besluiten haar te laten opnemen in het rusthuis. Marc is de oudste uit een gezin van drie kinderen. Zijn jongere broers Luc (48) en Johan (43) willen hem helpen, maar hem opvangen in hun eigen gezin is geen optie. Dat is het begin van een lange en uitputtende zoektocht naar een geschikte opvangplaats …
Tekst: Anneleen De Leyn fotografie: Filip Naudts
arc is geboren met een aandoening van het centrale zenuwstelsel. Vooral de laatste jaren heeft hij hierdoor motorische problemen. Zo gaat stappen steeds moeizamer en zit hij nu in een rolstoel. Verstaanbaar praten lukt intussen ook niet meer zo goed. Marc kan een heel klein beetje rekenen en lezen. Administratieve zaken zoals het ondertekenen van documenten, kan hij zelf niet meer. Marc heeft intussen ook veel verzorging nodig en dus is permanente opvang voor hem echt noodzakelijk. Helse periode Mei 2013. De vader van Marc, Luc en Johan wordt opgenomen in het ziekenhuis. Marc gaat mee naar het ziekenhuis voor een tijdelijke opvangplaats, als ‘sociale opname’. Moeder gaat naar een rust- en verzorgingstehuis in de buurt. Vader sterft begin juni en snel daarna overlijdt ook moeder. Voor de broers Luc en Johan breekt een helse periode aan. Luc: “Er is te veel gebeurd op korte tijd: eerst het overlijden van onze vader, vier maanden later dan onze moeder, opvang zoeken voor Marc, de hele papierhandel van m’n vader en van Marc die erbij komt … Nu kunnen we eindelijk – na
een zeer hectische periode van negen maanden – weer op adem komen.” Voorrang? Luc en Johan kunnen in hun maandenlange zoektocht gelukkig rekenen op de steun van Lieve Anthonissen, maatschappelijk werkster bij CM. Opvang aanvragen voor mensen met een beperking verloopt volgens heel wat regels en procedures. Sinds eind 2011 gebeurt dat via een centraal registratiesysteem. Aangezien er een groot tekort is aan opvangplaatsen geeft de overheid voorrang aan mensen met de meest dringende noden. Zoals Marc, want de zorg van z’n ouders valt plots weg en zijn situatie blijkt dringend genoeg om snel een opvangplaats te mogen krijgen. En toch betekent ‘dringend’ blijkbaar niet dat het ook snel vooruitgaat. Tussen de bejaarden Maatschappelijk werkster Lieve checkt elke dag het centrale registratiesysteem op mogelijke open plaatsen. Intussen kan Marc terecht in twee verschillende rust- en verzorgingstehuizen, onder de formule ‘kortverblijf’. Hoewel dat het opvangprobleem van Marc en z’n broers tijdelijk van de baan helpt, ➤
28/04/14 09:32
34
VERHAAL
35
Marc heeft een hele periode in z’n leven gewerkt, maar de laatste jaren laat zijn gezondheid dat niet meer toe. Lieve zoekt dus op bezigheidstehuizen voor niet-werkenden, tehuizen waar mensen met een ernstige beperking verzorging, steun bij het wonen en psychosociale steun krijgen. Er zijn ook zinvolle dagactiviteiten. De toelatingsvoorwaarden hangen sterk af van voorziening tot voorziening. De leeftijd en het soort noden van iemand bepalen of de voorziening voor iemand geschikt is of niet. Lieve heeft Marc aangemeld bij een zestal bezigheidstehuizen, maar er komt geen schot in de zaak. Er komen maar heel weinig plaatsen vrij voor dat soort tehuizen en het lijstje kandidaten is erg lang.
Luc:
IN DE OPVANGPLAATS KREEG MARC ZIJN KAMER AL TE ZIEN EN DIE zag hij volledig zitten. Hij zag daar ook mensen schilderen en had er veel zin in. Jammer genoeg moesten we hem achteraf zeggen dat het toch niet kon doorgaan.
➤
is deze situatie verre van ideaal. Eerst en vooral kan je in een kortverblijf maar maximaal tien weken verblijven. Marc kon zich gelukkig goed aanpassen aan nieuwe situaties, maar afscheid nemen was moeilijker. Johan: “Hij kende juist iedereen en dan moest hij weer weg. Besefte hij dat nu of niet? Volgens mij wel. Want ik zag wel aan hem dat hij het daar lastig mee had.” Bovendien zat Marc er als prille vijftiger tussen bejaarden, een omgeving waar hij maar weinig nieuwe impulsen kreeg en waar hij contact met leeftijdsgenoten miste.
Altijd een beetje op reis Oktober 2013. Eindelijk een lichtpuntje in de hele zoektocht: Marc mag op kennismakingsgesprek. Alles verloopt goed en Luc en Johan hebben veel hoop dat dit een blijvende opvangplaats mag zijn voor Marc. Helaas blaast de voorziening op het laatste moment alles af. De accommodatie blijkt niet genoeg aangepast aan rolstoelgebruikers. Luc: “Ze toonden er zelfs al zijn kamer en die zag hij al volledig zitten. Hij zag daar ook mensen schilderen of met een activiteit bezig zijn, hij had er zin in. Maar achteraf moeten wij dan weer tegen hem zeggen: ’t gaat toch niet door. Gelukkig viel die ontgoocheling op het eerste gezicht nog mee bij Marc. Maar wat er precies in z’n hoofd afspeelt weten wij niet. We gaven hem ook altijd opnieuw hoop door hem te verzekeren dat het goed ging
komen. Ook probeerden we de humor erin te houden als hij weer ergens anders naartoe moest. Ik zei dan: je moet het zo zien, ’t is alsof je altijd een beetje op reis gaat, plezant toch?”
ren tussen hoop en wanhoop. En dan toch wel de professionele afstand kunnen houden. Maar ik moet toegeven dat ik toch wel een paar nachten gepiekerd heb over hoe we dit gingen oplossen.”
Gevoel van onmacht Hoewel Luc en Johan vanaf het begin veel vertrouwen hadden in Lieve om een opvangplaats te vinden voor hun broer, zijn ze na het bezoek aan de mogelijke opvangplaats allemaal zwaar ontgoocheld. Slecht nieuws overbrengen maakt deel uit van Lieves job, maar het blijft voor haar een zware dobber. “Het moeilijkste vind ik de onmacht als ik niets kan aanbieden en het balance-
Nieuwe pistes Voor Lieve blijft het een zaak van veel lobbywerk: mensen aanspreken, contacten leggen met voorzieningen, mensen op je weg vinden die mee helpen zoeken naar een oplossing. Meestal lukt het haar wel, maar de weg ernaartoe kan heel moeilijk zijn, vooral voor de familie maar ook voor de hulpverlener. “Vanaf het begin probeer ik een goede band op te bouwen met de mensen die
TRAPLIFTEN, HUISLIFTEN & PLATEAULIFTEN VRIJBLIJVENDE OFFERTE / BEZOEK
E SERVIC 7/7 24/24 -
Mannebeekstraat 3 | B-8790 Waregem |
[email protected]
BEZOEK ONZE WEBSITE : WWW.COMFORTLIFT.BE CAVA_160x115h.indd 1
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 34-35
BEL GRATIS : 0800 20 950
ik help. Ik probeer hen altijd te zeggen wat de realiteit is. Bij mislukkingen zal ik meteen ook nieuwe pistes voorstellen. Ik moet dus altijd snel andere mogelijkheden bedenken.” En weer wachten op goedkeuring November 2013. Het einde van de tweede keer dat Marc tien weken in een rust- en verzorgingstehuis verblijft, komt in zicht. Wat hierna komt, is nog een vraagteken. Na opnieuw intensief te bellen, zoeken en rond te vragen vindt Lieve een nieuwe optie. Weliswaar weer voor een periode van tien weken, maar nu in een geschikte opvangvoorziening voor Marc, een stap vooruit dus. Marcs ➤
Wij verhogen uw comfort ! ➤
26/03/14 10:45 28/04/14 09:32
36
VERHAAL
VOORZIENINGEN VAN DE VLAAMSE OVERHEID De Vlaamse Overheid investeert al jaren in voorzieningen voor of in steun aan personen met een beperking. Vandaag krijgt het VAPH of het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap ongeveer 1,36 miljard euro. Daarvan gaat 90 % naar mobiele begeleiding, ondersteuning aan huis, persoonlijke assistentiebudgetten, dagopvang en verblijven in een residentiële voorziening (met overnachten). Als de overheid nu meer zou investeren in het gehandicaptenbeleid, dan zouden de wachtlijsten wel weggewerkt geraken. Klopt niet. Daar zijn verschillende redenen voor: mensen worden steeds ouder, ook personen met een beperking, door meer medische inzichten en mogelijkheden. Steeds minder mensen kunnen rekenen op opvang binnen familieverband. En er worden meer vormen van handicaps erkend (in vergelijking met vroeger), bijvoorbeeld autisme. Er doen met andere woorden steeds meer mensen een beroep op Vlaamse steun voor mensen met een handicap.
Ondersteuningsmogelijkheden voor volwassenen met een beperking. Er zijn drie grote categorieën: ambulant, residentieel en semiresidentieel. Mogelijke formules volgens de aard en de ernst van iemands beperking zijn Begeleid Wonen, Beschermd Wonen, Dagcentrum, Begeleid Werken, Tehuis voor werkenden, Tehuis voor niet-werkenden, en Nursingtehuis. Daarnaast kan je ook zelf je zorg en ondersteuning organiseren via een Persoonlijk AssistentieBudget (PAB).
‘Wachtlijst’ is relatief. De overheid wil het fenomeen ‘wachtlijst’ ook nuanceren. Wie op een wachtlijst staat, krijgt in vele gevallen al een of andere vorm van ondersteuning. Bijvoorbeeld
Sinds begin 2014 waait er een nieuwe wind binnen het gehandicaptenbeleid. Vanaf nu wil de Vlaamse Overheid werken met een ‘Persoonsvolgende Financiering’. Dat bete-
vanuit een voorziening, of via ‘gewone’ hulpverlening, thuisverpleging, vrijwilligershulp, enz.
kent dat personen met een erkende handicap nu een basisondersteuning zullen krijgen, een (weliswaar beperkt) forfaitair bedrag per maand. Tot nu toe krijgen sommige mensen die op een wachtlijst staan niets van geldsteun. In het nieuwe systeem zullen zij op z’n minst die basisondersteuning krijgen. Een tweede onderdeel van het nieuwe beleid is het ondersteuningsplan op maat. De persoon met een handicap kan met het ondersteuningsplan via een cash budget of vouchersysteem zelf z’n hulp organiseren en betalen, al dan niet binnen een voorziening. Bedoeling van die nieuwe initiatieven is dat mensen met een beperking nu zelf de touwtjes in handen krijgen, en zo kunnen kiezen voor de steun die zij willen. Het is een heel andere manier van denken en doen, zowel voor mensen met een beperking als voor alle betrokken diensten en voorzieningen. Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen benadrukt dat dit geen besparingsactie is. Er moeten elk jaar nog steeds middelen bijkomen, klinkt het.
Meer info: www.vlaanderen.be/welzijnengezondheid, www.vaph.be, of de Vlaamse Infolijn 1700
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 36-37
toestand is intussen verergerd en hij heeft zwaardere verzorging nodig. Volgens de administratie moet je je dan eerst in een zwaardere categorie aanmelden. Met andere woorden weer een pak administratie en wachten op een goedkeuring. Naar The Rolling Stones Januari 2014. Alweer de laatste maand van Marcs voorlopige verblijf. Plots overlijdt er een bewoner, een open kans voor Marc misschien? Maar eerst moet hij nog een goedkeuring krijgen voor het feit dat hij nu meer zorg nodig heeft. Bovendien mag de voorziening mee beslissen over wie de vrijgekomen plaats mag innemen. Op maar een paar dagen van de einddatum van Marcs voorlopige verblijf, krijgt Luc een verlossend telefoontje van de sociale dienst van de voorziening om te zeggen dat de zoektocht voorbij is: Marc kan blijven waar hij nu zit! Een pak van het hart van Luc en Johan. En ook voor Marc is dat fantastisch nieuws voor zijn toekomst. Want hij zit daar heel graag. Johan: “Wat ze daar allemaal met de bewoners doen, dat is ongelofelijk. Zo gingen ze bijvoorbeeld schaatsen, met de rolstoel op het ijs!” Luc: “Ze gaan zelfs naar Werchter Classic, naar The Rolling Stones! Ik heb die in mijn hele leven nog niet gezien!” Marc is nu ook veel zelfredzamer dan vroeger. “Hij rijdt nu zelf met z’n rolstoel, wat hij vroeger niet deed. Hij smeert nu ook z’n boterhammen, en begint zich ook zelf te wassen. Hij moest daar al veel langer
opgevangen zijn, dat was eigenlijk beter voor hem geweest. Maar ja, ouders willen zo lang mogelijk zelf voor hun kind zorgen zeker ... Hoe zou je zelf zijn?
een CM-maatschappelijk werker... • geeft informatie en advies, ondersteuning en zorgbegeleiding bij vragen of problemen rond: (langdurige) ziekte, handicap, ouderdom, sociale voordelen, voorzieningen, (thuis)zorgsituaties... • onderzoekt het recht op zorgvergoeding • is contactpunt voor personen met een handicap
Lot uit de loterij Ook voor Lieve betekent de definitieve opvangplaats voor Marc een mooi eindresultaat van een lange zoektocht. “Helaas heb je niet alles zelf in de hand, zegt Lieve, “en dat geeft toch altijd een wat wrang gevoel. Als het dan gelukt is om een opvangplaats te vinden, ben je wel blij natuurlijk. Maar toch is er ook altijd dat dubbele gevoel dat het eigenlijk een lot uit de loterij is waar je weinig vat op hebt. Was die ene bewoner niet gestorven, hoe ging het dan verder?” ●
Goed om te weten • De hulpverlening door de dienst Maatschappelijk Werk is gratis en
er zijn geen wachtlijsten. • De dienst heeft ruime ervaring met problemen rond ziekte, handicap en ouderdom en met de gevolgen ervan op de persoon en zijn omgeving. • Vertrouwelijkheid, respect en discretie zijn een kwaliteitslabel van de hulpverlening. • Indien je niet mobiel bent, is een huisbezoek mogelijk. • Voor het maken van een afspraak met de Maatschappelijk Wer-
ker neem je contact op met ons telnr 09 267 59 09 of via mail
[email protected] Contact Je maakt een afspraak wanneer het je past in het CM-kantoor van uw woonplaats. Heb je moeilijkheden om je te verplaatsen? Dan komen we aan huis. Telefonisch bereikbaar op 09 267 59 09 van 8.30 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur. Op vrijdag tot 16 uur. E-mail:
[email protected]
“Terug makkelijk de trap op en af. Dankzij m’n traplift van ThyssenKrupp Encasa.” Onbezorgd blijven genieten van het comfort en de privacy van uw eigen huis? Daar staat geen leeftijd meer op. Een traplift van ThyssenKrupp Encasa brengt iedereen veilig en comfortabel naar boven. Over verschillende verdiepingen. Zelfs al is uw trap erg smal, steil of hebt u een wenteltrap. En dat allemaal dankzij onze unieke monorail. Die is niet alleen veilig en elegant, maar past ook in ieder interieur. Kortom, met een traplift van ThyssenKrupp Encasa blijft alles bij het oude. Behalve natuurlijk het gemak waarmee u voortaan de trap op en af gaat!
thuyssen krupp Comfortabel, veilig en gebruiksvriendelijk!
vend Vraag vrijblij maat. een offerte op Bel gratis
0800 94 365
Ontvang nu uw gratis documentatiepakket!
www.tk-traplift.be
2130057_Cava_180x125_Midden-VL+Mechelen-Turnhout.indd 1
28/04/14 09:33 30/01/13 10:16
38
VRAAG AAN DE STRAAT
Tekst & FOTOGRAFIE: Mathieu De Smedt
39
MIJN GEDACHT
EMMA Rob Vanoudenhoven, tv-maker
S
plaats ‘delict’, te komen. Ondertussen abine voorspelde een gewelkwam al fietsend de agent in kwestie dig weekend op meteoroloaan het woord aangereden. Het breder publiek, bijna gisch gebied. We bleven niet rob vanoudenhoven applaudisserend, meer blauw op straat bij de pakken zitten, propten je KENT HEM van ... programma's zoals rendeert, verwelkomt de agent en hoopt onze kinderen in de auto en alles kan beter, in snelrechttrein, een uitspraak tot puvertrokken met het hele gezin de xII werken van vanoudenhoven ... bliekelijke steniging tot eindelijk, mijn naar de kust. Vreugde en jolijt vrouw aankomt met mijn dochter. Gewegens fileloze rit, en daarenboven bood lukkig, nog in haar rolstoel. Het publiek Middelkerke ons een gehandicaptenparkeerweet zich met zijn emoties geen blijf en plaats aan, netjes op de rand van de zeedijk, keert zich plots tegen de agent. Ik neem het voor de op een worp van ons rolstoelvriendelijk familiehotelletje. agent op. Onze gehandicaptenkaart was ‘vervallen’. Tussen twee golven door was onze kamer al netjes ingericht Hadden we zelf niet door. en bij de derde golf genoten we al van een bik, een hap, en een lange dijkwandeling. Van een nachtelijk ijsje, naar de Wij weten dat Emma nooit zal kunnen stappen. Een was, de plas, een half uurtje slappe lach onder de dons, naar gehandicaptenparkeerkaart is niet voor het leven. de eerste knor. Dus om de zoveel tijd, moeten we met onze dochter naar één of andere instantie, om te bewijzen dat Het uitgebreid ontbijt, een logisch gevolg. De zon verzij nog steeds geen stap kan zetten. Door de vele warmde het terras, beroerde onze huid en nodigde ons uit misbruiken, heeft de agent in kwestie zijn werk naar voor een dagje, zon, zee, strand. Met stevige tred, en met behoren gedaan. Hem treft geen schuld, integendeel. een geweldig brede glimlach stapte ik naar mijn vlakbij Uit principe, zullen wij nooit op een gehandicaptengeparkeerde wagen, nog beladen met de nodige strandbeplaats gaan staan zonder onze dochter. Het is alleen nodigdheden. Getroffen door een anticycloonaal lagedrukzo jammer, dat het zoveel mensen ontbreekt aan gebied stond ik bij mijn wagen. Een wielklem. Een gigangezond verstand. Aan een greintje empathie ... Ik heb tische sticker op de zijruit. Een papiertje probeerde zich het geluk gehad om voor mijn tv-werk met Mijnheer met veel moeite al wapperend tussen de ruitenwissers uit Dehaene te mogen werken. Eén grote levensles, is te wringen. Aan de dijk genageld, geen snars snappend, het me bijgebleven. Vele mensen klagen over de poligegeven aan het verwerken. “Wacht, ik sta op een gehanditiek. Dat ze wetten moeten schrijven over een sanctie captenparking, de parkeerkaart is zichtbaar ..., mijn dochter tegen hondenpoep op de stoep voor uw voordeur (is is rolstoeler ... dit is een vergissing, waar staat de camera ...” één voorbeeld). Mocht iedereen een beetje gezond verstand hebben, zou men zijn hond niet laten drolOndertussen namen de ramptoeristen al plaats op de eerste len voor andermans voordeur of stoep. En zou men rij, ook aan de ramen van de belendende appartementen. het bij wet niet moeten verbieden. Hetzelfde geldt Het begin van het seizoen, nog weinig animatie. “Een misvoor ons verhaal. Helaas is het een minderheid, die bruiker van een gehandicaptenparkeerplaats op heterdaad het voor de rest voor iedereen verbrodt. Ik vraag die betrapt en het is nog een BV op de koop toe!” Ik bel het minderheid, gewoon, om elke morgen in de spiegel nummer, vermeld op de zijruitsticker. Meewarig geknik, te kijken en zich de vraag te stellen: hoe kan ik er een flarden tekst - “wat denkt dat stukske BV niet ... - sissen betere wereld van maken? Je wordt er zelf beter van voorbij. Nog effe en geen lunch, maar lynch spookt door en iedereen rondom jou ook. De wereld zou er toch mijn hoofd, dus ik bel mijn vrouw om zo snel als mogelijk zoveel beter uitzien. ● met mijn dochter Emma, ‘het bewijsmateriaal’, naar de
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 38-39
Welk boek zit in jouw koffer? De zomervakantie staat voor de deur en dat betekent: genieten! En hoe kan je dat beter doen dan rustig een boek te lezen wanneer je op reis bent? çava? trok de straat op en vroeg welk leesvoer mensen zoal in hun koffer steken.
NICO
ILHAN
ELS
Waarschijnlijk ga ik deze zomer op reis naar Frankrijk. Ik lees heel graag geschiedenisboeken die gaan over de Eerste en Tweede Wereldoorlog, dus er ligt al een grote stapel boeken klaar.
Ik heb ‘The birds without wings’ van Louis de Bernières klaarliggen. Ik ga deze zomer naar Turkije om mijn familie en vrienden te bezoeken en zal dan tijd hebben om wat te lezen.
Ik heb het eerste boek ‘Vader’ uit een reeks van Karl Ove Knausgård gelezen en ben van plan om in de vakantie aan de andere boeken te beginnen. Dat ga ik doen op Kreta.
HANNELORE
ELS
DOUK
Voor deze zomer staat ‘De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween’ op mijn lijstje. Ik ga op reis naar Zuid-Frankrijk om daar languit op het strand te liggen met mijn boek!
Ik ga fietsen in Twente of Madeira. ’s Avonds kan ik dan urenlang lezen. Dat zal nodig zijn, want ik ben van plan om een lijvig boek te verslinden: ‘Het Puttertje’ van Donna Tartt.
Binnenkort maak ik met enkele vrienden een roadtrip Europa. Het wordt een drukke periode, maar ik ga toch wat proberen te lezen in ‘The game’ van Neil Strauss.
heb jij een leuke leestip voor de vakantie? Op facebook.com/magazinecava kan je tip delen!
28/04/14 09:33
VLUCHTMISDRIJF
40
41
EEN VADER VERTELT OVER ZIJN VERONGELUKTE zOON NICK VERMEIREN 1.03.1994 18.03.2012
Vergeven kan ik het niet, ook al zou ik willen. Hij heeft mijn zoon laten liggen. Tekst: Willem-Jan van Ekert
Op 18 maart 2012 fietste Nick Vermeiren naar huis. Rond 19 uur werd hij frontaal aangereden door een terreinwagen. De dronken bestuurder stapte uit, zag dat Nick nog bewoog en reed vervolgens naar huis om de koeien te melken. Pas vier uur later werd Nick teruggevonden in een gracht. Dood. De jongen heeft in zijn doodsstrijd nog geprobeerd om er op eigen kracht uit te kruipen. Nick was net 18 geworden … Vader Jef probeert het allemaal te verwerken. Wanneer
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 40-41
Jef me binnenlaat in zijn woning, tref ik een pastoor aan en een huilende vrouw. “Mijn schoonmoeder, ze heeft het er nog elke dag lastig mee.” We gaan naar een kamer ernaast “dan kunnen we wat rustiger praten”. Hij lijkt kalm, toch is het voor Jef een hele opgave om iemand te woord te staan. De dag voor ons gesprek kwam de zaak tegen de dader voor, in hoger beroep. In het krantenverslag las ik dat Jef tijdens de zitting in tranen uitbarstte. ➤
28/04/14 09:33
42
➤
VLUCHTMISDRIJF
“Ik had plannen met Nick, samen een bakkerszaak beginnen. Dat was onze grote droom. Ik werk al jaren in de sector en Nick volgde een opleiding banketbakker aan de hotelschool in Hoogstraten. Die droom is nu aan diggelen …” Jef laat veel stiltes vallen, ik zie dat hij ermee worstelt om zich goed te houden. We zitten tegenover elkaar, hebben ongeveer dezelfde leeftijd en allebei twee zonen. “Nu is er nog één, Ben, die twee jaar ouder is. Hij laat aan mij niet merken wat hij voelt, maar ik zag onlangs op de Facebookpagina van Nick dat Ben heel openhartig over zijn gevoelens sprak, hoe moeilijk hij het ermee heeft …” Jef laat het me lezen. “Het doet me deugd om dat te zien. Weet je, ik werk nu al jaren zowat dag en nacht in die bakkerij en merk nu dat ik er veel te weinig was voor mijn jongens. Daar heb ik zo’n spijt van. Ik heb ze nauwelijks zien opgroeien. Ik weet dat ik het niet mag eisen, Ben leidt zijn eigen leven, maar ik verlang er zo naar dat Ben een gezin zal gaan stichten. Dat ik kleinkinderen heb … Dan heb ik weer iets om naar uit te kijken … Nu heeft het allemaal zo weinig zin.” Alleen naar het kerkhof En kan Jef er niet met zijn vrouw over praten, wil ik weten. “Dat lukt niet, ze is wat gesloten en verwerkt het op haar manier. Ze gaat ook liever alleen naar het kerkhof. Ik denk dat ze het nog altijd niet kan en wil aanvaarden.” We bladeren samen door enkele fotoboeken. Ik zie het leven van Nick in een paar minuten voorbijflitsen. Nick als baby, als kleine jongen met het gezin aan zee, Nick bij de scouts, aan het touwtrekken, zijn favoriete sport. Ik zie
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 42-43
43
“Een hoog pk en een laag IQ zijn verantwoordelijk voor 90 % van de ongevallen”
De kordate politierechter van Dendermonde Peter D’Hondt is voor velen een vertrouwd mediagezicht en zet meteen de toon met bovenstaande uitspraak. In zijn rechtbank krijgt hij ‘veel te vaak’ te maken met plegers van vluchtmisdrijf.
A
ls je bij het parkeren de voorbumper van je achterligger raakt en niets zegt, dan wordt dat in België al gecategoriseerd als vluchtmisdrijf. Maar er is natuurlijk de vlucht waar de gevolgen verschrikkelijk zijn, zoals bij Nick. Dat iemand quasi opzettelijk - ik bedoel dan onder invloed van drugs, alcohol, bij te hoge snelheid en dergelijke - iemand anders aanrijdt en toch het hazenpad kiest. Dat is erg. Ik word in de pers vaak opgevoerd als de baarlijke duivel die zonder enige vorm van nuance iedereen zelfs voor verkeerd parkeren de bak in draait.
9050 GENTbruGGE Land van neerleggen, enRodelaan die Ik vind dat imago 11 moeten aangepakt prima, want daar9300 AALsT Sint-Jorisstraat 27 worden. Niet op door verdwijnt lang9620 ZOTTEGEM L.De Metsstraat 15 de manier zoals de zaamaan het niet 9700 OuDENAArDE Deinzestraat 156een wet nu voorschrijft, respecteren van 9800 DEINZE Markt want nu is de miaantal cruciale76nor9880 AALTErnimumbestraffing Lostraat 39 men in het verkeer. 9900 EEKLO Garenstraat 46 voor onverzekerd Rijden en drinken besturen 100 (maal gaan niet samen. 6) euro, minder Laat daar geen misdan de jaarpremie! verstand over zijn. Voor mensen met Maar die kruistocht rijverbod is de inzake alcohol heeft minimumboete 500 er helaas ook mede euro (maal 6) en een voor gezorgd dat de gevangenisstraf van vluchtmisdrijven 1 jaar en een rijverstijgen. Heel vaak bod van 3 maanden. slaan mensen ook Met slechts een op de vlucht omdat verjaringstermijn hun documenten van 1 jaar. Ter niet in orde zijn of vergelijking: als je omdat ze niet verjouw voertuig met zekerd zijn. Mensen trekhaak niet die daarom dooraanbiedt bij de rijden zijn anti-socikeuring riskeer je aal. De verzekering een gevangenisstraf is ingevoerd omdat van 3 maanden. we niet perfect zijn Maar een verjaen fouten kunnen ringstermijn is 5 begaan. Je hebt jaar. Dat begrijp ik mensen die zich niet. daar niet willen bij
een goedlachse jongen en aan zijn lichaam te zien zou hij net zo’n stevige kerel als zijn vader geworden zijn.
Dan was hij nog even gelukkig geweest zoals hier op de foto’s.” “Toen ik die nacht thuiskwam van mijn werk zag ik dat Nick er niet was. Ik sprong direct weer in mijn auto om hem te zoeken. Toen ik op de plek van het ongeval aankwam, liep er een agent op me af. Hij deed kort het verhaal, nam mijn autosleutels af en bracht me naar huis. Ik had Nick al een paar keer op zijn gsm gebeld, de politie had bewust niet opgenomen.”
“Of ik me kan verplaatsen in de gedachten van de dader?” Jef denkt diep na, hij wikt zijn woorden. “Hij is na de aanrijding gewoon naar huis gereden. Hij had gedronken, het gerecht vermoedt 15 glazen bier. In mijn ogen is dat een mens zonder een hart of zonder gevoel. Zijn ouders zouden na zijn thuiskomst zijn gaan zoeken naar Nick. Pas vier uur later hebben ze hem gevonden. Toen was het natuurlijk te laat. Waarom hebben ze niet meteen naar de hulpdiensten gebeld? Dan was Nick er nog geweest.
Veel praten Jef laat me nu andere foto’s zien van Nick. Zoals de politie hem vond. Ik heb er moeite mee, denk aan mijn eigen
Jef: Ja, ik heb aan zelfmoord gedacht. Mijn huisdokter heeft urenlang aan de telefoon gehangen om het uit mijn hoofd te praten. Dat ik er moet zijn voor Ben, voor mijn vrouw…
zonen. Het is zo wrang, zo oneerlijk, dat een vader over zijn overleden zoon moet praten. Ik voel dat Jef er behoefte aan heeft, dat het zo een plaats in zijn leven gaat krijgen. Want ook zijn leven gaat door. “Of ik er ooit overheen geraak? Ik weet het niet. Ik ben veertien dagen thuisgebleven en dan beginnen te werken. ➤
VOETDAGEN
WEEs jE VOETPrObLEMEN ALTIjD EEN sTAPjE VOOr! Last van vermoeide benen en voeten? Pijnlijke eeltplekken? Probleemvoeten door diabetes? Moeite om geschikte schoenen te vinden? Onze podologen staan klaar met hun deskundig advies.
VOETAcTIEs voetverzorgingsproducten
tot 31/5
-15%
VOETscANDAGEN Laat je voeten scannen door onze professionals! Een voetscan op een drukplaat en een onderzoek van je voeten bepalen wat de oorzaak is van de klacht en samen zoeken we naar een goede oplossing. AALST Sint-Jorisstraat 27
maandag 2/6
EEKLO Garenstraat 46
vrijdag 6/6
GENTBRUGGE Land v. Rodelaan 11
stappentellers
slippers, sandalen en schoenen
NAZARETH Drapstraat 111A
woe. 21/5
maandag 26/5
OUDENAARDE Deinzestraat 156 donderd. 22/5
Afspraak voetscan via 09 242 43 44 of
[email protected]
INFO 09 242 43 44 WWW.THUISZORGWINKEL.BE
28/04/14 09:33
VLUCHTMISDRIJF
NIEUWE THUISZORGWINKEL SpEcIaaLZaaK bORSTZORG Drapstraat 111A NaZaRETH
BEAUTYNA
Z A R T H.BE E
1/1 TZW
Bent u op zoek naar dat tikkeltje meer? Hebt u zin om uzelf eens extra te verwennen? Dan denkt u wellicht niet direct aan de Thuiszorgwinkel. Fout gedacht! In onze nieuwe Thuiszorgwinkel in Nazareth selecteerden we voor u de mooiste lingerie en badmode voor dames na een borstoperatie. Hier vindt u ook homewear en sportkledij. Verzorgingsproducten, fitnesstoestellen, infraroodsauna, meetapparatuur...Een aanbod dat zorg draagt voor gezondheid, wellness en zorg. Voor een goed gevoel in elke fase van je leven.
Hier wordt zorg mooi
www.thuiszorgwinkel.be Info 09 242 43 44
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 44-45
45
maat interesseert me eerlijk gezegd minder. Of hij nu naar de gevangenis moet of niet (op het moment van dit gesprek was er nog geen uitspraak in hoger beroep, nvdr), ik wil de dader gewoon niet meer zien. En dat laatste valt me zwaar, hij woont hier in de buurt …”
Werken geeft me rust, jaagt de gedachten weg. Ja, ik heb aan zelfmoord gedacht. Mijn huisdokter heeft urenlang aan de telefoon gehangen om het uit mijn hoofd te praten. Dat ik er moet zijn voor Ben, voor mijn vrouw … Dat er anders twee slachtoffers zouden zijn. Maar het is zo verdomd moeilijk.”
voor ouders van verongelukte kinderen (zie kader). Daar ontmoet ik lotgenoten, praat ik met ouders die zelf ook een kind verloren hebben. Een dag na het ongeval kreeg ik bloemen van mensen die ik helemaal niet kende. Achteraf hoorde ik dat ze ook een kind verloren hadden …”
“Gelukkig krijgen we ook veel steun. Slachtofferhulp komt regelmatig langs en ik merk dat mijn vrouw zelfs begint uit te kijken naar die ontmoetingen. Zo kan ze ook haar hart luchten. Ik heb nu heel veel aan mijn moeder en vooral aan het OVK, de vereniging
De straf “Wat voor straf de dader moet krijgen?” Weer denkt Jef lang na. “Dat is een moeilijke vraag … Ik wil gewoon gerechtigheid, dat ik antwoorden krijg op al mijn vragen. Wat is er precies gebeurd, waarom hebben ze niet meteen gebeld … De straf-
“Vergeven kan ik het niet, ook al zou ik willen. Hij heeft mijn zoon laten liggen en laten afzien. Je ziet op de foto’s dat hij gevochten heeft voor zijn leven. Die wetenschap vreet aan me.” Ik neem afscheid van Jef, onhandig pak ik zijn schouder beet. Ik weet niet goed hoe je dat doet: iemands verdriet wegnemen. Onderweg naar huis bel ik naar mijn zonen. Gewoon, om te vragen hoe het met ze gaat. ‘Goed, waarom?’ Ik denk nog na over de woorden die Jef me bij het afscheid toesprak: “Het leven is een cirkel, ik moet die nu gewoon weer proberen in te vullen.” Als Jef blijft praten zoals hij tegen mij deed, gaat dat hem zeker lukken. ●
Zin om even uit te blazen in volle natuur? Vind je tweede adem tijdens een weekendje weg op eigen ritme. Laat de kinderen het beest uithangen en onze ervaren wandelgids je op sleeptouw nemen! De kleintjes kunnen slingeren aan touwen, plonzen in de waterplaza en uitrusten tussen de everzwijnen. Laat de regio je bekoren. Tem de wilde golven van de Lesse met de kajak, ga railbiken of neem de mountainbike.
INFO & RESERVATIE • + 32 82 64 43 57 •
[email protected] (tweetalig) • Massembre, 5543 Heer, provincie Namen. • www.massembre.be
Ook Massembre blaast uit! De kaarsjes op de taart tellen dit jaar een bijzonder aantal. Blader door naar ‘CM-deals’ en win een feestweekend in het groen.
28/04/14 09:33
GESPOT
46
WETENSCHAP
Urine wordt …
1
Elektriciteit Het klinkt vreemd, misschien zelfs een beetje vies, maar het zou in de toekomst wel de waarheid kunnen blijken. Onderzoekers zijn er namelijk in geslaagd om uit urine elektriciteit te produceren. De technische uitleg laten we even achterwege, maar wetende dat urine overal in de wereld aanwezig is, zou het wel eens een grote doorbraak kunnen betekenen.
2
Drinkwater En dat zelfs door een Belgisch bedrijf! QinetiQ uit Kruibeke mag namelijk een waterzuiveringsunit ontwikkelen die alle vloeistoffen aan boord van NASA-ruimteschepen zuivert tot drinkwater. Nu nog de astronauten overtuigen.
99
3
Afslankmiddel Al klopt dat niet helemaal. Door een injectie van water en plantaardige polymeren in de probleemzones zou het overtollige vet wel via je urine afgevoerd worden. Of het product helemaal veilig is, daar bestaat nog geen eensgezindheid over. Of de urine die je na zo’n behandeling uitscheidt nog bruikbaar is voor de twee toepassingen hiernaast, lijkt ons ook twijfelachtig.
rode tinten wijzen op luchtvervuiling
1/1
CIJFER
Zoveel tekens telt de naam van een Nieuw-Zeelander, die een weddenschap verloor. Hij moest zijn naam veranderen en heet nu voluit: Full Metal Havok More Sexy N Intelligent Than Spock And All The Superheroes Combined With Frostnova.
WIST JE DAT ...
Luchtvervuiling is te zien op oude schilderijen Door te kijken welke kleuren schilders gebruiken om de horizon te schilderen, kan je zien hoe vervuild de lucht was in die periode. Onderzoekers namen meer dan vijfhonderd schilderijen uit de voorbije vijf eeuwen onder de loep. Daaruit bleek dat ze meer rode kleuren gebruikten als de lucht vervuild was en meer groene tinten als dat niet het geval was. De luchtvervuiling was vooral afkomstig van vulkaanuitbarstingen.
SPORT
Bier is de nieuwe sportdrank Dat is toch de bedoeling. Een Canadese brouwerij brengt het drankje ‘Lean Machine’ op de markt. Je kan je echter afvragen of het nog wel om bier gaat, want het bevat amper 0,5 % alcohol en is verrijkt met voedingsstoffen, antioxidanten en elektrolyten. Het drankje is daarmee wel goed voor het herstel van je lichaam na het sporten.
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 46-47
28/04/14 09:33
48
CM-Deals 1
Echte vakantieliefde met Intersoc? JOUW VOORDEEL? ALL-IN GENIETEN IN ZINAL VANAF € 532
2
Hôtel les Diablons in Zinal (Zwitserland) Dit volledig gerenoveerde Intersoc-hotel is de perfecte uitvalsbasis voor een actieve vakantie. Tal van wandelingen en fietstochten leiden je naar een fantastisch panorama op de omringende bergtoppen. Met de inbegrepen aximo-pas maak je in dit majestueuze berglandschap bovendien gratis gebruik van het openbaar vervoer en krijg je diverse kortingen. Geniet deze zomer ook van
Zwanger? Gratis naar Zinal Ben je zwanger en wil je voor een laatste keer met twee op reis? In Zinal word je extra in de watten gelegd en ervaar je dat op vakantie gaan met kinderen probleemloos kan bij Intersoc. Tijdens onze babymoon-weken bieden we voor zwangere dames ook activiteiten aan, onder professionele begeleiding. Praktisch Meer informatie over Zinal en babymoon via 070 233 119 of via www.intersoc.be.
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 48-49
Het majestueuze Godshuis in Sint-Laureins biedt rust in een monumentaal 19de eeuws klooster. In de stilte van het Meetjesland onthaast je in luxueuze kamers en geniet je van de wellnessaccommodatie van dit fietsvriendelijk boetiekhotel.
3
JOUW VOORDEEL? 5 % KORTING VOOR CM-LEDEN
5% korting
JOUW VOORDEEL? KORTING VOOR çava lezers
CM
onze all-in: tussen 11.30 uur en middernacht zijn alle frisdranken, waters, fruitsappen, warme dranken, pils en wijn van het vat inbegrepen.
4
FAMILIEWEEKEND EN VERWENARRANGEMENTEN
fiets- en wellnessarrangement
VOORD eEL
Intersoc, de CMvakantiedienst, staat al 65 jaar garant voor echte vakantieliefde. De Intersoc-monitoren organiseren dagelijks te gekke kinderclubs en activiteiten voor jong en oud. Bij Intersoc geniet je 100 % van je vakantie.
49
Praktisch Bijzonder arrangement voor çava?-lezers: € 95 voor 2 personen, geldig van zondag tot en met vrijdag. Voor overnachting op zaterdag is er een toeslag van € 25.
Kom naar het plezantste land! JOUW VOORDEEL? ¤ 10 KORTING PP. VOOR CM-LEDEN
Bobbejaanland, dat is fun voor groot en klein. Met meer dan 40 attracties, vindt iedereen er wel eentje die zijn hart sneller doet slaan! Praktisch • CM-leden krijgen een korting op de toegangsprijs in
Bobbejaanland van maximaal€ 50: € 10 per persoon voor maximaal 5 personen. • Surf naar www.cm.be, druk de bon af en kleef er een gele klever op. Aan de kassa van Bobbejaanland ruil je de bon in voor korting op de toegangsprijs.
JOUW VOORDEEL? GRATIS FEESTWEEKEND
Ben of word jij dit jaar, net als Massembre, ook 65? Of ben je deze maand jarig? Stuur ons een mailtje met het codewoord ‘Verjaardagsweekend’ en je geboortedatum. Ligt jouw geboortedag het dichtst bij die van Massembre? Dan staan onze herten klaar om je met open hoeven en het nodige feestgedruis te ontvangen.
geldig voor 1 persoon in verblijfsformule Comfort in Halfpension, 2 nachten, t.w.v. € 108,60. Per betalende volwassene verblijft 1 kind onder 6 jaar gratis. We verwittigen de winnaars per e-mail. Praktisch: • + 32 82 64 43 57 •
[email protected] • Massembre, 5543 Heer, België • www.massembre.be
Extra info: We geven 22 weekends weg. De wedstrijd loopt t.e.m. 31 juli 2014. Het weekendje Massembre is
• Overnachting met ontbijt • Gratis gebruik sauna en hamam • Fietsroutes + 2 fietsen ter beschikking Het Godshuis Leemweg 11 9980 Sint-Laureins www.godshuis.be Reserveren: 09/2231510
[email protected] met vermelding ‘CM-çava’
5
VIER JOUW VERJAARDAG IN DE BOSSEN
Super familieweekend met Vayamundo • 3 dagen, 2 nachten • 5 % korting voor CM-leden + geschenk: fles La Chouffe per familie Niets boven een Vayamundo super familieweekend in Houffalize. Je vertrekt als een familie en komt terug als een super familie. Verwenarrangement • 3 dagen, 2 nachten • 5 % korting voor CM-leden + geschenk: fles Keyte per familie Geniet met het Vayamundo verwenarrangement tijdens een ontspannend weekendje uit aan zee van een VIP-ontbijt, 3-gangenmenu, onbeperkte
toegang tot het zwembad, speelparadijs … Info + boeking Super familieweekend • Vayamundo Ol Fosse d’Outh • 6660 Houffalize • 061/28.88.01 •
[email protected] • www.vayamundo.be Verwenarrangement • Vayamundo De Kinkhoorn & Ravelingen • Zeedijk 290-330 • 8400 Oostende • 059 70 16 97 • dekinkhoorn.ravelingen@ vayamundo.be • www.vayamundo.be Bij reservatie vermelding code: çava2014 + CM lidnummer doorgeven.
28/04/14 09:33
50
Enquête: VERTROUWEN
51
69,1 %
Voor getrouwde stellen is vertrouwen in een relatie iets belangrijker (69,1 %) dan voor samenwonende koppels (60,2 %).
HEB JIJ EEN BLIND VERTROUWEN? ‘Vertrouwen maakt dingen mogelijk.’ Het klinkt eerder als een geweldig cliché dan als een hippe slogan, maar dan wel een cliché met wetenschappelijk bewijs. In onze nieuwste çava?-enquête peilden we naar jullie vertrouwen en onderzoekster Sofie Marien laat zich hier en daar verrassen door de resultaten. Tekst: Femke Coopmans FOTOGRAFIE: Studio Edelweiss
➤
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 50-51
28/04/14 09:33
RESULTATEN VERTROUWENSENQUÊTE
➤
81,5 % van de 2.553 mensen die de online enquête invulden gelooft dat het makkelijker is om het vertrouwen te schenden dan om vertrouwen te krijgen. Een kostbaar goed dus, dat vertrouwen. Al vindt Sofie Marien, PhD, assistant professor politieke wetenschappen met een expertise in onderwerpen zoals vertrouwen, publieke opinie ... en onderzoeksmedewerker aan de Leuvense Universiteit, dat dat niet per se zou moeten: “Het idee leeft dat een beetje wantrouwen soms wel goed is. Dat merk je ook aan sommige vragen in deze enquête. Is jouw vertrouwen al eens geschonden en door wie? Een ander voorbeeld: als je portefeuille gestolen is, krijg je vaak reacties als ‘ben je wel
74 % 74,5 % geeft de politie een cijfer tussen 5 en 8/10.
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 52-53
voorzichtig geweest en heb je wel goed opgelet?’ Nochtans zegt wetenschappelijk onderzoek heel duidelijk: vertrouwen is goed. Vertrouwen maakt veel mogelijk. Denk aan collectieve acties, samen met mensen iets opzetten ... Zonder vertrouwen wordt dat moeilijker en ook duurder, want je bent veel langer bezig als je overal gedetailleerde afspraken over moet maken.” Sofie Marien verwijst nog naar de vraag of we geloven dat het geld dat we aan goede doelen doneren goed terechtkomt. 32,5 % denkt (zeker) van wel, 35,5 % gelooft dat (helemaal) niet. “Als je daar niet in vertrouwt, wordt het natuurlijk moeilijk om acties voor goede doelen te organiseren.” Laat je laptop maar staan De enquête geeft aan dat mensen vertrouwen één van de belangrijkste bouwstenen vinden in een relatie: 65,3 % is helemaal akkoord, 32,7 % is akkoord. Dat is bijna unaniem. Specialist Sofie Marien breidt dat uit: “Vertrouwen is een bouwsteen in een samenleving. Er zijn al veel studies gedaan naar het effect van vertrouwen op de economie, op armoede, criminaliteit, gezondheid ... En daar komt telkens hetzelfde uit: in een samenleving waar veel vertrouwen is, draait de economie beter, is er minder armoede, minder criminaliteit en de gezondheidscijfers zijn er hoger. Uiteraard gaat het ook in de andere richting: als je op een plek leeft waar het economisch goed gaat, dan is het ook makkelijker om mensen te
40,7 % is (helemaal) akkoord met de stelling dat ‘wie niemand vertrouwt zelf ook niet te vertrouwen’ is.
vertrouwen. Het ene versterkt het andere. Het gaat goed, je hebt vertrouwen, het gaat nog beter ... In Noord-Europa is het vertrouwen doorgaans veel hoger dan in Zuid-Europa. Ik heb zelf voor mijn onderzoek drie maanden in Finland gewoond. Studenten laten hun laptop daar tijdens de lunch gewoon in de bibliotheek staan en als ze terugkomen staat die er nog. Zoiets is bij ons al ondenkbaar en in Zuid-Italië helemaal. Wij zijn de middenmoter van Europa. Hoe meer je naar het noorden gaat, hoe groter het vertrouwen. Niet toevallig zijn dat ook de rijkste landen. Het ene versterkt het andere. Veel vertrouwen is dus goed voor een samenleving. En in een samenleving waar veel vertrouwen is, wordt dat vertrouwen ook minder geschonden.” De slechtste van de klas In de enquête werden ook punten uitgedeeld. De 2.553 deelnemers, waarvan 72,4 % vrouwelijk, bogen zich over een lijstje met instituten en gaven punten op tien. Huisartsen scoorden veruit het best. De meesten gaven hen een 8 (34,1 %) of een 9 (27,4 %) op 10. De diagnose van de huisarts wordt in 45,8 % van de gevallen ook geloofd, 32,1 % gaat thuis op zoek naar extra informatie. Daarna volgen onderwijs (28,2 % geeft een 7,
29,6 % een 8) en leerkrachten (25,9 % geeft een 7 en 32,7 % een 8), maar zij krijgen tegelijk ook een dikke nul op tien van respectievelijk 6,5 % en 6 %. Aan de staart van de lijst bengelen politici (16,4 % geeft 0/10 en 57 % geeft 3, 4, 5 of 6/10), de politieke instellingen (16,5 % geeft 0/10 en 58,5 % geeft een 3, 4, 5 of 6/10), de koning (25,7 % geeft 0/10 en 28,5 % geeft een cijfer lager dan 5/10) en de Kerk (30,9 % geeft een score van 0 op 10 en voor nog eens 28,5 % is de Kerk gebuisd). Van 25,4 % krijgt de Kerk wel een cijfer dat hoger is dan 5/10. Weinig verrassingen voor de experte: “Die verhoudingen zijn redelijk klassiek. In dit soort lijstjes scoren onderwijs en gezondheidszorg altijd
vertrouwen nu historisch laag is, zoals je zo vaak hoort zeggen. Mensen hadden vroeger niet meer vertrouwen in de politiek. Het is wel even gedaald na de politieke crisis, maar meer recente cijfers geven opnieuw het vroegere niveau aan. Dat is bijzonder en typerend aan vertrouwen, zowel vertrouwen in andere mensen als in instellingen: het herstelt zich altijd.” Of vertrouwen dan iets is dat in jezelf zit? “Voor een deel, maar het komt vooral door het sociale leven rond je heen. De adolescentie is wat dat betreft een cruciale fase. Daar wordt je vertrouwen gevormd door omgevingsfactoren als ouders, gezin, het land waar je woont ... Je ziet wel verschuivingen
69,1 % heeft vertrouwen in de toekomst, 15,9 % niet en de rest heeft geen mening.
goed en in politiek hebben mensen veel minder vertrouwen.” Vertrouwen herstelt zich altijd “Ik moet wel zeggen dat het gemiddelde voor politici in wetenschappelijke onderzoeken meestal iets hoger ligt, net erdoor of net gebuisd. En opnieuw zitten wij daarmee in het midden van Europa. Het klopt overigens niet helemaal dat het
doorheen generaties, maar bij een individu zijn er in de loop van zijn of haar leven zelden fundamentele veranderingen.” Het vertrouwen in de Kerk kan daar een voorbeeld van zijn: “Door de secularisering zijn mensen steeds minder katholiek gelovig. De Kerk is zijn positie in de samenleving al langer aan het verliezen en de recente schandalen doen daar natuurlijk
53
72,8 % VS
67,1 % Als men mij vraagt iets niet door te vertellen ... dan hebben mannen het daar iets makkelijker mee (72,8 %) dan vrouwen (67,1 %). 32,3 % van de vrouwen is het graag snel even kwijt aan iemand die ze vertrouwen. Bij de mannen is dat maar 26,3 %.
geen goed aan. Ze zijn nog wel vrij recent, dus het is moeilijk om in te schatten of de cijfers uit deze enquête een dipje aangeven of dat het echt slechter gaat.” Een buffer voor discriminatie Als je op straat wordt aangesproken door een onbekende, dan reageert 5,7 % wantrouwig en 51,7 % voelt wantrouwen, maar luistert toch naar de vraag. Heeft die onbekende een andere huidskleur dan stijgen die procenten naar respectievelijk 13 en 55. Sofie Marien vindt dat boeiende cijfers: “Het is soms moeilijker om mensen te vertrouwen die een beetje anders zijn. Je voelt een soort dreiging, misschien economisch of eerder cultureel ... Vertrouwen speelt op dat moment een interessante rol. Mensen die veel vertrouwen hebben, voelen precies diezelfde dreiging, maar zij gaan
➤
28/04/14 09:33
➤
Enquête: VERTROUWEN
die zelden omzetten in vooroordelen, racisme of discriminatie. Omdat zij in het algemeen geloven dat mensen gewoon te vertrouwen zijn, wordt dat vertrouwen ook een soort buffer tegen discriminatie.” Wie blaakt van zelfvertrouwen? Tot slot misschien nog de belangrijkste: vertrouwen in jezelf. De ruime helft (54,5 %) zegt meer dan genoeg zelfvertrouwen te hebben. En dat groeit met de jaren: van 38 % bij de 15- tot 25-jarigen naar 66 % bij de mensen ouder dan 55. Alleenstaanden hebben het het moeilijkst met zelfvertrouwen (44,8 %) en een scheiding hoeft blijkbaar geen deuk te betekenen, want twee derden (61,9 %) heeft alle vertrouwen in zijn of haar kunnen en dat is ongeveer evenveel als bij de getrouwden (59,5 %). Maar nieuwsgieriger is de experte naar de verschillen per opleidingsniveau. De online enquête werd, typisch, vaker
Top 5 van mensen waarmee we makkelijk over onze problemen praten 1. Partner 2. Een vriend(in) 3. Ouders 4. Huisarts of broer/zus 5. Kinderen
23 % 21,5 % 10 % 9,7 % 8%
Top 5 van mensen die ons vertrouwen schaden 1. Collega’s 2. Baas 3. Een vriend(in) 4. Partner 5. Familie andere dan ouders of kinderen
17,9 % 17,1 % 16,5 % 13,4 % 11,7 %
ingevuld door mensen met een hoger diploma. Maar dan nog zijn de verschillen opvallend genoeg. Van wie geen of enkel lager onderwijs genoot, heeft maar 44,7 % het gevoel genoeg zelfvertrouwen te hebben en die cijfers zwellen aan tot 58,4 % bij de universitairen. Mensen met een universitair diploma hebben ook meer vertrouwen
in de toekomst (81,5 %). Ze zijn zelfs een pak hoopvoller dan studenten (65,2 %) en al helemaal in vergelijking met mensen die enkel hun lager secundair afwerkten (54,5 %). “De grootste ongelijkheden in onze samenleving hebben met opleiding te maken”, bevestigt Sofie Marien. “Zelfvertrouwen, vertrouwen, participatie, interesse in politiek ... Het is een sterk patroon in al mijn onderzoek. Marc Bovens en Anchrit Wille, twee Nederlandse onderzoekers, spreken hier zelfs over een diplomademocratie. Je diploma geeft meer en meer je plaats in de samenleving aan. We kijken heel vaak naar geslacht en leeftijd, maar opleidingsniveau springt er altijd uit.” In onze enquête zag je inderdaad nauwelijks verschillen tussen de antwoorden van mannen en vrouwen. Alleen één ding was anders: mannen vertrouwen hun vrouw (72,2 %) makkelijker dan vrouwen hun man (61,3 %). Daar heeft niemand extra commentaar bij nodig. ●
Çava-wandeling 2014: doe mee! De çava-wandeling rond het thema ‘angst’ vorig jaar in Gent was een groot succes. Daarom organiseren we ook komende zomer weer een wandeling. Deze keer is het thema ‘vertrouwen’ en we trekken naar Antwerpen. • Antwerpen, een stroom van vertrouwen • Hoop, geloof, niet-bang,
vol vertrouwen in de toekomst.
• Rustgevend • Veiligheid, geborgenheid • Thuiskomen • ‘t Stad, een stroom van vertrouwen Tijdens de çava?wandeling van vorig jaar in Gent leerden we dat angst van alle tijden is. Doorheen de stad kwamen we tekenen tegen van angst en hoe de mensen zich daartegen wapen(d)en. Tijdens deze
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 54-55
wandeling in Antwerpen willen we vooral kijken naar hoe vertrouwen mensen wapent tegen die angst, hoe het iemand terug op de rails zet. Hoopgevend,
Praktisch U kunt de wandeling maken van 15 juni tot en met 15 september 2014. De gratis wandelgids ‘Antwerpen, een stroom van vertrouwen’ ligt voor u klaar op het infokantoor voor Toerisme (Grote Markt 13, 2000 Antwerpen). Er zijn weer enkele mooie prijzen te winnen.
doe mee !
OPROEP ENQUÊTE
VOND JE DIT INTERESSANT? DOE DAN MEE AAN DE NIEUWE ENQUÊTE EN LEES HET RESULTAAT IN DE VOLGENDE çAVA!
54
WIN EEN BONGOB O HEERLIJ N K LOGEREN
Werd jij al eens gepest? Pesten is een moeilijk bespreekbaar thema, maar dat wil niet zeggen dat we het onder de mat moeten vegen. Daarom wil çava? van jou weten wat jouw ervaringen zijn met pesten. Ben je zelf ooit slachtoffer geworden of was je eerder zelf de pestkop? Misschien is het ooit wel volledig uit de hand gelopen …? Vul meteen de çava?-enquête in en maak kans op een fantastische Bongobon ‘Heerlijk Logeren’ t.w.v. ¤ 94,40 om helemaal tot rust te komen. Deelnemen kan tot 20 juni 2014 op www.cava-enquete.be
28/04/14 09:33
AGENDA
BESTELBON Naam:
OOK ALS JE ER NIET MEER BENT, KAN JE NOG MEER BETEKENEN DAN JE DENKT.
VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.be/AGENDA
BABY EN KIND
BABY EN KIND
babymassage
Peuters in actie: Doe-sessie voor (groot)ouders en hun peuters
EEN GOED DOEL IN JE TESTAMENT HELPT OOK JE FAMILIE EN VRIENDEN
Een éénmalige oefensessie voor baby’s tussen 6 weken en 6 maanden. Babymassage creëert een warme band voor het leven en stimuleert de lichamelijke en emotionele ontwikkeling van je kindje. Het is voor ouder en kind een moment van rust en ontspanning.
Straat: Nummer:
Bus:
Postcode:
Gemeente:
geboortedatum:
/
/
Ontvangt graag de gratis juridische gids ‘Goed Geven’. Als ik een goed doel in mijn testament zou opnemen, dan denk ik aan de volgende organisatie(s): (aanvinken, aub)
❍ AMNESTY INTERNATIONAL ❍ ANTIKANKERFONDS ❍ APOPO ❍ ARTSEN ZONER GRENZEN ❍ ARTSEN ZONDER VAKANTIE ❍ BEDNET ❍ BLINDENZORG – LICHT & LIEFDE ❍ BOND ZONDER NAAM. ❍ CARITAS INTERNATIONAL ❍ ÇAVARIA ❍ CHARCOT STICHTING ❍ CHILD FOCUS ❍ CKG KAPOENTJE ❍ CLINICLOWNS
Praktisch Waar en wanneer Een volledig overzicht van alle sessies vind je op: www.cm.be/agenda Prijs • baby CM-lid gratis • andere € 10 Inschrijving op naam van de baby Ism Kind en Preventie Info en inschrijving 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected], Folder op aanvraag
Voornaam:
Actieve speel- en beweegtips voor groot(ouders) en hun peuters. Tussen 1 en 3 jaar is spelen, lopen, springen, dansen … kortom bewegen hun belangrijkste bezigheid. En wat is er leuker dan samen spelen en bewegen. Peuterbewegen geeft je een brede waaier aan spelimpulsen en beweegtips waarmee je thuis makkelijk aan de slag kan. Aangezien het om een doe-sessie gaat, draag je best losse en makkelijk zittende kledij.
Praktisch Waar en wanneer dinsdag 3 juni– van 10.00 uur tot 11.15 uur ALDC De Maretak, Albrechtlaan 119A, 9300 Aalst Prijs • CM-leden € 5 • niet-leden € 10 • CM-leden met verhoogde tegemoetkoming € 2,50 Ism Kind en Preventie, LDC De Maretak en Landelijke thuiszorg Info en inschrijving 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected],
GRATIS JURIDISCHE GIDS
BESTEL GRATIS DE GIDS ‘GOED GEVEN’ OP TESTAMENT.BE OF VIA DEZE BESTELBON
❍ BLAUWE WERELDKETEN ❍ KONINKLIJKE VILLA ❍ DE ROMA ❍ DE VRIENDEN DER BLINDEN EN SLECHTZIENDEN ❍ DE VRIENDEN VAN HET BORDET INSTITUUT ❍ DYADIS ❍ EEN HART VOOR LIMBURG ❍ EIGEN VERMOGEN VAN HET KONINKLIJK MUSEUM VOOR SCHONE KUNSTEN ANTWERPEN ❍ EUROPACOLLEGE ❍ FAMILIEHULP ❍ FONDS WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK VLAANDEREN ❍ FONDS VOOR WETENSCHAPPELIJK REUMAONDERZOEK ❍ GAIA ❍ GENEESKUNDE VOOR DE DERDE WERELD ❍ GREENPEACE ❍ HACHIKO ❍ HANDICAP INTERNATIONAL ❍ HART VOOR HANDICAP ❍ HEFBOOM ❍ HERITA ❍ INSTITUUT VOOR TROPISCHE GENEESKUNDE
❍ KONINGIN ELISABETHWEDSTRIJD ❍ ITINERA ❍ DE KETEN VAN HOOP ❍ KU LEUVEN ❍ LICHT VOOR DE WERELD ❍ MULTIPLE SCLEROSE LIGA ❍ MUCOVERENIGING ❍ MUSEA BRUGGE ❍ MUSEA & ERFGOED ANTWERPEN ❍ MUSIC FUND ❍ MUZIEKKAPEL KONINGIN ELISABETH ❍ NATUURPUNT ❍ NETWERK TEGEN ARMOEDE ❍ ONS ERFDEEL ❍ OXFAM SOLIDARITEIT ❍ OXFAM WERELDWINKELS ❍ PINOCCHIO ❍ PLANCKENDAEL ❍ SALVATORIAANSE HULPACTIE ❍ SANT’EGIDIO ❍ SIMILES ❍ SOS KINDERDORPEN ❍ SPULLENHULP ❍ STICHTING TEGEN KANKER ❍ STICHTING VOOR DE BLINDEN ❍ STICHTING VOOR TOEKOMSTIGE GENERATIES
❍ THINK-PINK ❍ UNICEF ❍ UNIVERSITEIT ANTWERPEN ❍ UNIVERSITEIT HASSELT ❍ UZ BRUSSEL ❍ VLAAMSE ALZHEIMER LIGA ❍ VLAAMS OOGFONDS ❍ VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL ❍ WELZIJNSZORG ❍ WWF ❍ ZOO ANTWERPEN
De organisaties die ik aanduid, mogen mij informatie over hun werking bezorgen.
Deze bon in een gefrankeerde omslag opzenden naar testament.be Huidevettersstraat 58-62 1000 Brussel
✁
CM
U kunt de gratis juridische gids ook bestellen via www.testament.be
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 56-57
28/04/14 09:33
CM 58
XXX
AGENDA
XXX
59
VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.be/AGENDA
BABY EN KIND
BABY EN KIND
GEZOND LEVEN
GEZOND LEVEN
KAZOU
KAZOU
Zwangerschapsyoga
Anders kijken en luisteren naar kinderen en jongeren
Yoga - rustgevende oefeningen
YOGA VOOR BEGINNERS
Als kookvrijwilliger mee met een Kazouvakantie?
Basiscursus voor animator in het jeugdwerk
Vanaf 12 weken zwangerschap. Zwangerschapsyoga stimuleert actief de band tussen moeder en baby. Via aangepaste houdingen blijf je soepel en ondervind je minder zwangerschapsklachten. Je partner neemt actief deel aan enkele sessies. Praktisch Waar en wanneer dinsdag 9 september – 18.30 uur tot 19.45 uur vervolgdata: 16-09, 23-09, 30-09, 07-10, 14-10, 21-10, 04-11, 18-11, 25-11 Muziekclub N9, Molenstraat 31, 9900 Eeklo Toegang voor 10 sessies • € 60, • CM-leden € 40, • CM-leden met verhoogde tegemoetkoming € 10 Info en inschrijving 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected],
Hoe kunnen we emoties van kinderen en jongeren beter begrijpen? Als ouder/opvoeder is het onze taak om ongewenst gedrag van onze kinderen en jongeren te corrigeren en bij te sturen. Soms zijn er omstandigheden of periodes waarin we meer negatieve communicatie gebruiken zoals voortdurend berispen, morren, reclameren. Maar afkeurend en afbrekend reageren helpt kinderen niet, integendeel. Wanneer dit langere tijd aanhoudt, kan hun ontmoediging leiden tot woede uitbarstingen, ontembare emoties of soms apathisch gedrag. Lut Celie maakt duidelijk dat kinderen en jongeren vragen om te luisteren en te kijken wat achter hun woorden en gedragingen schuil gaat. Praktisch Wanneer dinsdag 3 juni – 20.00 uur CC De Plomblom, Graanmarkt 12, 9400 Ninove Spreker Lut Celie, psychotherapeute, verantwoordelijke vzw De Bleekweide Prijs • € 5 • CM-leden gratis Info en inschrijving 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected]
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 58-59
Rustgevende yoga-oefeningen brengen naast lichamelijke ontspanning en versterking ook een grotere vastberadenheid mee. Er is geen specifieke voorkennis of lenigheid vereist. De oefeningen volgen de mogelijkheden van de groep en kunnen worden aangepast aan de individuele beperkingen van de deelnemers. Praktisch dinsdag 9 september – 14.00 uur tot 15.30 uur vervolgdata: 16-09, 23-09, 30-09, 07-10, 14-10, 21-10, 04-11, 18-11, 25-11 De Blauwe Poort, Collegebaan 49, 9090 Melle Prijs Toegang voor 10 sessies: • € 150 • CM-leden € 75 • CM-leden met verhoogde tegemoetkoming € 35 Info en inschrijving 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected] dinsdag 9 september 20.00 uur tot 21.00 uur vervolgdata: 16-09, 23-09, 30-09, 07-10, 14-10, 21-10, 04-11, 18-11, 25-11 Muziekclub N9, Molenstraat 31, 9900 Eeklo Prijs Toegang voor 10 sessies • € 120 • CM-leden € 60 • CM-leden met verhoogde tegemoetkoming € 25 Info en inschrijving 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected]
Praktisch Wanneer maandag 8 september – 18.15 uur tot 19.15 uur vervolgdata: 15-09, 22-09, 29-09, 06-10, 13-10, 20-10, 03-11, 17-11, 24-11 Muziekclub N9, Molenstraat 31, 9900 Eeklo Prijs Toegang voor 10 sessies: • CM-leden € 60 • niet-leden € 120 • CM-leden met verhoogde tegemoetkoming € 25 Info en inschrijving 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected],
Elk jaar trekken duizenden vrijwilligers tijdens de vakantie naar binnenen buitenland om de grenzeloze vakanties van Kazou te begeleiden. En allemaal hebben die vrijwilligers maar één doel voor ogen: kinderen en jongeren een onvergetelijke tijd bezorgen. Kazou Midden-Vlaanderen is nog op zoek naar mensen die willen koken voor de Kazouvakantiegangers. Een kookvrijwilliger • staat in voor gezonde en gevarieerde maaltijden gedurende een hele vakantie • staat samen met de monitorenploeg instaan voor onderhoud van het vakantiecentrum • jezelf verrijken bij het volgen van vormingen die nuttig zijn als kookouder of als lid van de technische ploeg Contactgegevens Stel je kandidaat of vraag extra informatie:
[email protected] Kazou Midden - Vlaanderen Martelaarslaan 17 9000 Gent 09 267 53 30 www.kazou.be
Voor jongeren geboren in 1997-1998. Kazou regio Land van Aalst zoekt enthousiaste jongeren om binnen- en buitenlandse jeugdvakanties te begeleiden. Monitoren zijn de hoofdspeelvogels van elke vakantie. Ze bereiden spetterende activiteiten voor en leiden ze in goede banen. Ze zijn er de hele tijd voor de vakantiegangers en zorgen voor animo. Praktisch • INFOAVOND vrijdag 12 september – 19.30 uur Hofstade, ‘Ons Huis’, • Steenweg op Aalst 8. • Aanwezigheid (of verantwoorde afwezigheid) is een must: inschrijvingsformulieren worden enkel ter plaatse bezorgd. • STARTDAG 4 oktober • BASISCURSUS (Massembre) 25 oktober tot 1 november • TERUGKOMAVOND 14 november Info en inschrijving 09 267 53 30,
[email protected] Prijs € 128 Kazou Midden-Vlaanderen organiseert ook basiscursussen in de paasvakantie van 2015 voor de regio’s Gent, Leie en Schelde, Meetjesland en Vlaamse Ardennen. Interesse? Stuur gerust een mailtje naar
[email protected]
28/04/14 09:33
CM 60
XXX
AGENDA
61
Zo hoort het.
VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.be/AGENDA
OKRA
THUISZORG
THUISZORG
VAARDIG EN VEILIG RIJDEN MET EEN ELEKTRISCHE FIETS
Praatcafé Dementie
Welkomdagen voor nieuwe vrijwilligers Voor oppassers Oppas bij chronisch zieken, bejaarden of personen met een handicap • je betekent een wereld van verschil voor de mantelzorger • dankzij jouw uitzonderlijke hulp kan de zorgbehoevende langer thuis blijven • je kiest zelf wanneer en hoe vaak CM zorgt voor • onkostenvergoeding van € 2,60 per oppasuur • verzekering • vorming en professionele ondersteuning
Als fietsen fysiek wat moeilijker wordt is de aankoop van een elektrische fiets voor velen een geschikt alternatief. OKRA SPORT heeft eigen lesgevers opgeleid die tijdens een cursussessie van 3 uur de nodige informatie en vaardigheden bijbrengen om veilig met een elektrische fiets de baan op te gaan. Zowel OKRA-leden als niet-leden kunnen deze cursus volgen. De deelname is gratis en bovendien krijgt elke deelnemer een mooie korting bij eventuele aankoop in een van onze Thuiszorgwinkels.
Praktisch De komende maanden zijn er nog diverse initiatieven gepland. Inschrijven is noodzakelijk. Sint-Maria-Aalter (27/5) – Aalst Sint-Jan (3/6) – Waarschoot (5 en 10/6) – Drongen-Luchteren (12/6) – Sint-Denijs-Westrem (17/6) – Gontrode (19/6) – Oosterzele (26/6) – Watervliet (1/7) – Evergem centrum-Wippelgem (3/7) – Nukerke (8/7) – Nevele (15/7) – Zaffelare (15/7) – Maldegem (19/8) – Wachtebeke (21/8) – Oostwinkel (26/8) – Ertvelde (28/8) – Bassevelde (4/9) – Melle (11/9) – Assenede (11/9) – De Pinte (18/9) Inlichtingen OKRA MIDDEN-VLAANDEREN – Dirk Van Beveren (09/269.32.14) of Marleen Van Den Eeckhout (09/269.32.22) of e-mail:
[email protected]
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 60-61
Praktisch
Bijeenkomsten voor familieleden en vrienden van mensen met dementie. De praatcafés dementie zijn een laagdrempelig, eenvoudig en spontaan gebeuren. De interactie tussen spreker en publiek, alsook de spontane ontmoeting met ‘lotgenoten’ en de uitwisseling van ervaringen staan centraal. Vrije toegang. Praktisch Inrichter: Thuiszorgcentrum, ism SIRO, Paradox, Meander en andere partners uit ouderenzorg Info:
[email protected] Eeklo: 09 267 50 92 Gent: 09 267 50 90 Aalst: 09 267 50 91 Deinze: 09 267 50 94 Oudenaarde: 09 267 50 93 • Lochristi, Sociaal Huis Lochristi, Bosdreef 5A, - 19.15 uur tot 21.30 uur dinsdag 27 mei Wijziging in de wetgeving m.b.t Wilsonbekwaamheid
• Gent, Clubhuis voor senioren, Patijntjesstraat 62, 14.00 uur tot 16.00 uur, maandag 16 juni Hoe omgaan met personen met Dementie? • Aalst, Ontmoetingscentrum De Brug, Hertshage 11- 19.30 uur tot 21.30 uur donderdag 19 juni ‘Genietend de zomer in’. We leggen de Mantelzorgers in de watten • Eeklo, LDC Zonneheem, Schietspoelstraat - 14.00 uur tot 16.00 uur, dinsdag 3 juni Mijn persoonlijke ervaring met dementie. Getuigenis van een mantelzorger Spreker: Rita Joos, mantelzorger • Oudenaarde, zaal ’t Eeckenhof, Sint Jozefsplein 9 - 19.30 uur tot 21.30 uur, donderdag 12 juni Jongdementie Voor verdere data en thema’s zie www.cm.be
donderdag 26 juni - 9.30 uur tot 16.30 uur Gent, CM – Lievens Bauwens Building, Martelaarslaan 17 Info en inschrijving 09 267 57 62,
[email protected] De toegang is gratis. Je wordt vooraf uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek. Voor nieuwe chauffeurs Minder Mobielen Vervoer • je brengt minder mobiele mensen snel, en op een veilige manier op hun medische bestemming • je bouwt een warm contact op en helpt hen een heel eind verder • je kiest zelf wanneer en hoe vaak CM zorgt voor • een onkostenvergoeding van € 0,34 per km • verzekering • vorming en professionele ondersteuning Praktisch donderdag 5 juni - 9.30 uur tot 16.30 uur Deinze, CM-regiokantoor, Kortrijkstraat 88 Info en inschrijving 09 267 57 62,
[email protected] De toegang is gratis. Je wordt vooraf uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek.
Ons team van professionele audiologen staat klaar om u de best mogelijke hooroplossing aan te bieden en onderscheidt zich op drie kwaliteitsdomeinen: advies en sensibilisering, adequate aanpassing en dienst-na-verkoop met een uitgebreide garantie.
GRATIS TEST HOOR
Maak vandaag nog een afspraak voor een vrijblijvende hoortest en advies over hooroplossingen bij onze audiologen Mileen, Barbara en Tamara.
Hoorcentra van Thuiszorgwinkel Midden-Vlaanderen AALTER Lostraat 39 AALST Sint-Jorisstraat 27 DEINZE Markt 76 EEKLO Garenstraat 46 GENTBRuGGE Land van Rodelaan 11 OuDENAARDE Deinzestraat 156 ZOTTEGEM L. De Metsstraat 15 Voor een afspraak bij onze audiologen bel 09 242 43 44 of mail naar
[email protected] www.aurilis.be
28/04/14 09:33
CM 62
AGENDA
VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.be/AGENDA
THUISZORG
THUISZORG
THUISZORG
OMGAAN MET DEMENTIE
VORMING: Zorgen voor, vanzelfsprekend of uitzonderlijk?
Vorming: Thuis hulp nodig? Waar kan ik terecht?
‘Mijn moeder leeft in het verleden. Hoe kan ik hier goed mee omgaan?’ ‘Mijn man begrijpt mij niet wanneer ik hem iets vraag. Hoe moet ik met hem communiceren?’ In Vlaanderen zijn er naar schatting meer dan 100.000 personen met dementie, waarvan ongeveer 65% thuis verblijft. Dementie is een heel ingrijpende ziekte en de zorg voor deze personen is een moeilijke opdracht. Mantelzorgers zijn vaak op zoek naar informatie en ondersteuning bij het omgaan met personen met dementie. In deze basiscursus trachten wij een antwoord te geven op veel van hun vragen. Kan je de persoon met dementie niet alleen laten dan kan je beroep doen op onze oppasdienst. Voor meer info bel de Zorgtelefoon op 078 152 152 Praktisch Waar en wanneer woensdag 4 juni 19.00 uur tot 21.30 uur vervolgdata: 11 juni Spreker Debbie Verhelst, referentiepersoon dementie Aalst, CM-kantoor, Hopmarkt 10 Info en inschrijving 09 267 50 91,
[email protected]
Hoe dragen we zorg voor de ander en tegelijk voor onszelf? Wat met het herkenbare schuldgevoel ‘dat je nooit genoeg gedaan hebt’? En hoe zorgen we ervoor dat we voldoende adem overhouden om verder te doen? Hoe omgaan met onze eigen kwetsbaarheid? Praktisch • dinsdag 10 juni 19.00 uur tot 21.00 uur Eeklo, CM-kantoor, Garenstraat 46 Info en inschrijving: 09 267 50 92,
[email protected] • donderdag 12 juni 14.00 uur tot 16.00 uur Aalst, CM-kantoor, Hopmarkt 10 Info en inschrijving: 09 267 50 91,
[email protected] • donderdag 12 juni 19.00 uur tot 21.00 uur Deinze, CM-kantoor, Kortrijkstraat 88 Info en inschrijving: 09 267 50 94,
[email protected] • woensdag 18 juni 19.00 uur tot 21.00 uur Gent, hoofdkantoor CM MiddenVlaanderen, Martelaarslaan 17 Info en inschrijving: 09 267 50 90,
[email protected] • donderdag 19 juni 19.30 uur tot 21.30 uur Oudenaarde, CM-kantoor, Sint-Jozefsplein 7 Info en inschrijving: 09 267 50 93,
[email protected]
Sleepy slaapcomfort Op maat van elke slaper “Was alles maar zo instelbaar als een bed van Ergosleep®”
Voor personen geconfronteerd met kanker. Word je geconfronteerd met kanker, dan verandert dit je leven. Wordt het moeilijk om (tijdelijk) je huishouden op te nemen? Heb je nood aan verpleegkundige zorgen? Vaak is het mogelijk om toch thuis te blijven als het wat minder gaat, mits de nodige hulp. We geven informatie en advies over thuiszorgdiensten en de inzet van vrijwilligers, welke taken ze kunnen opnemen en hoeveel het kost. Ook de financiële ondersteuning door CM in het kader van thuiszorg komt aan bod. Ism: Vlaamse Liga tegen Kanker. Praktisch • donderdag 5 juni 14.00 uur tot 16.00 uur Oudenaarde, CM-kantoor, Sint-Jozefsplein 7 Info en inschrijving: 09 267 50 93,
[email protected] • dinsdag 10 juni 14.00 uur tot 16.00 uur Deinze, CM-kantoor, Kortrijkstraat 88 Info en inschrijving: 09 267 50 94,
[email protected] • donderdag 26 juni 14.00 uur tot 16.00 uur Gent, LDC De Vlasschaard, Jubileumlaan 219 Info en inschrijving: 09 267 50 90,
[email protected]
Iedereen heeft een andere lichaamsbouw. Daarom biedt Sleepy u een persoonlijke slaapoplossing: Een Ergosleep ® boxspring, helemaal in lijn met uw SLAAP-DNA ®. Niet alleen mooi, maar vooral ook uniek en in een handomdraai afgestemd op uw lichaamsprofiel.
Kom langs en ontdeK gratis uw slaaP-dna® Uw slaapkwaliteit is uw levenskwaliteit Beleef het bij:
Sleepy GENT-OOSTAKKER
Sleepy GENT
Antwerpsesteenweg 1124 T. 09 355 98 01
Rooigemlaan 563 T. 09 226 17 71
Sleepy AALST
Sleepy SINT-NIKLAAS
Gentsesteenweg 329 T. 053 21 39 14
Sleepy ZINGEM Gentsesteenweg 56 T. 09 384 68 36
Heidebaan 9/19 T. 03 778 23 20
www.sleepy.be
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 62-63
28/04/14 09:33
SERRES IN CEDER BRITISH ORNAMENTALS BRAKEL TALLIEU & TALLIEU - WWW.TNT.BE
TUINBERGINGEN SERRE’S VERANDA’S BIJGEBOUWEN POOLHOUSES ORANGERIES
BRITISH ORNAMENTALS - Ronsesestraat 238, Brakel (baan Brakel-Ronse) 055 42 76 08 - OPEN vrijdag, zaterdag & ZONDAG van 10u tot 12u en van 13u30 tot 18u
GRATIS ACCESSOIRES BIJ AANKOOP SERRE KORTING BIJ AFGAVE VAN DEZE BON (NIET CUMMULEERBAAR MET ANDERE KORTINGEN)
Bezoek onze nieuwe website:
cm25_MV_LIJNTJES_DOSSIERNIEUW.indd 64
28/04/14 09:34