een ingenomen standpunt zal hij niet snel wisselen voor een ander. In december 2001 is Jan Scheele lid geworden van het Dagelijks Bestuur van

Dagelijks Bestuur… Jan Scheele neemt afscheid Jan Scheele is zijn carrière begonnen als zeeman op de grote vaart. Daarna is hij gaan werken bij Du Pont de Nemours, een opdrachtgever en multinational, waar hij te maken kreeg met het aspect veiligheid in productie en veel ervaring heeft opgedaan. Na deze baan heeft hij een korte periode gewerkt bij Van Gansewinkel die een poot voor industriële reiniging wilden opzetten en vervolgens heeft hij gewerkt bij de toenmalige Nederlandse vestiging van Smet Jet in Barendrecht. Via bekenden in de branche kwam Jan Scheele bij Verstraete Verbrugge in Terneuzen, dat ook veel industriële reinigingswerkzaamheden deed. VV was een familiebedrijf met korte lijnen en direct overleg. Jan voelde zich daar als een vis in het water. Mogelijkheden te over met veel eigen initiatief en eigen verantwoordelijkheid om de zaken te regelen.

Na de overname van VV door Delta kwam hij terecht bij een grote organisatie waarin industriële reiniging een ondergeschikte rol speelde. Bij Delta waren allerlei vormen van energie opwekking en distributie de core business. Na enkele jaren dat Jan daar eerst voor de I.R. tak werkte, kreeg hij het voor elkaar om ‘van de wind te gaan leven’. Sinds 2010 werkt hij in nu in de windenergie. Jan Scheele is een gedreven vakman die technische onderwerpen tot op het bot kan uitdiepen. Hij weet er veel van en

een ingenomen standpunt zal hij niet snel wisselen voor een ander. In december 2001 is Jan Scheele lid geworden van het Dagelijks Bestuur van de SIR. Eerst als portefeuillehouder Druk Vacuüm. Onder zijn leiding heeft de werkgroep Druk Vacuüm de 5e druk van het handboek Druk / Vacuüm Reinigen tot stand gebracht. Daarin is voor het eerst het onderwerp ”statische elektriciteit” opgenomen en wel op een prominente plaats. Jan Scheele is de “uitvinder” van het aardingscontrole apparaat om statische elektriciteit te voorkomen of af te voeren. Jan heeft er erg lang en intensief op gehamerd om dat onderwerp goed in de greep te krijgen en in het handboek te laten opnemen, zowel in de werkmethoden als in de technische eisen van de druk vacuüm wagens. Sinds december 2007 nam hij de portefeuille Hoge Druk onder zijn beheer. De portefeuille Druk Vacuüm droeg hij over aan Lejo Bekker als nieuw lid van het Dagelijks Bestuur. Jan Scheele is sinds 2003 ook examinator voor hoge druk en druk vacuüm en treedt hij sinds vorig jaar ook op als voorlees examinator voor hoge druk examens. Hij wil nog een aantal jaren examinator bij de SIR blijven.

Jan Scheele zou Jan Scheele niet zijn als hij niet op bijzondere manier afscheid had genomen. Tijdens de Algemene Vergadering van december 2010 gaf hij een presentatie met als titel “KEEK op de SIR”. Aan de hand van een aantal sheets en indrukwekkende foto’s gaf hij een voordracht waarin hij uitlegde dat er tijdens het bestaan van de SIR heel veel ten goede is verbeterd. Met name de veiligheid en de arbeidsomstandigheden van de medewerkers in de I.R. branche zijn enorm vooruitgegaan en “industrieel reiniger” is echt een vak geworden. Aan het eind van zijn betoog gaf hij nog een aantal tips mee: • Maak Veiligheid niet ondergeschikt aan economie • Veiligheid heeft een hoge graad van “onderhoud” nodig • Opleidingen moeten meer praktijk gericht zijn • Hogere graad van automatisering bij hoge druk werkzaamheden • Meer opdrachtgevers overtuigen van noodzaak voor veilig werken bij industriële reiniging en dat opdrachtgevers actief lid moeten worden van de SIR Als dank en waardering ontving hij uit handen van voorzitter Jonny Kappen een uniek SIR Certificaat van Veiligheidstechneut 1e klas. Daarbij ontving hij ook de gouden SIR speld voor zijn jarenlange inzet voor het bevorderen van veilig werken bij industrieel reinigen. Daarbij was hij altijd zeer begaan met de mensen die dit werk uitvoeren. De redactie

Jan is een groot voorstander van de SIR doelstellingen en roemt de manier waarop de SIR is samengesteld en hoe de richtlijnen tot positieve resultaten hebben geleid.

31

DE MEEST GEÏMITEERDE, MAAR NOOIT GEËVENAARDE

REINIGINGSMACHINE !

2

jaar / ans

GARANTIE

Hogedrukreiniger met vacuümsysteem

Hogedrukreiniger met 2 persoonsbediening

Hogedrukreiniger - skid uitvoering

DiBO Nederland bv Industrieweg 7 4181 CA Waardenburg (NL) T: +31 (0)418 65 21 44 F: +31 (0)418 65 16 05 [email protected] www.dibo.nl

32

UW TOTAALLEVERANCIER MET EEN UITGEBREID GAMMA REINIGINGSMACHINES ! www.dibo.nl

Ad_SIR_185x260.indd 1

28/01/11 09:29

leren van ongevallen intro

De belangrijkste doelstelling van de SIR is het veilig werken binnen de industrie en dus het voorkomen van ongevallen en incidenten door juiste en volledige toepassing van de SIR richtlijnen. Het melden en leren van ongevallen is een essentieel onderdeel in dit proces. Binnenkort zullen alle SIR bedrijven worden verzocht om de ongevallencijfers van de laatste vijf jaar aan de SIR te melden om zo een betrouwbare ongevallen statistiek te kunnen opbouwen voor de gehele I.R. branche. Deze cijfers zullen aan de bedrijven bekend worden gemaakt.

In het magazine van het NVVK is een onderzoek van TNO gepubliceerd dat interessant is voor zowel de SIR als haar leden. Met toestemming van de auteur, Linda Drupsteen van TNO, kunt u hieronder lezen wat haar bevindingen zijn.

leren van incidenten Waar zitten de knelpunten

Samenvatting van een vragenlijstonderzoek onder leden van de NVVK. De NVVK is de Nederlandse Vereniging voor Veiligheidskunde. Zie www.veiligheidskunde.nl.

Dit onderzoek wordt uitgevoerd met Niek Steijger, Jop Groeneweg en Gerard Zwetsloot

Inleiding Zowel in onderzoek als in de praktijk is steeds meer aandacht voor leren van incidenten. Dit is te merken aan de hoeveelheid seminars en congressen die wordt georganiseerd over dit thema, maar ook aan vragen die vanuit bedrijven gesteld worden over incident onderzoek, analyse en naar hoe je hiervan het beste kunt leren. Wanneer de programma’s van de verschillende seminars en congressen worden bekeken valt op dat de woorden incident en investigation veel voorkomen, zoals ook te zien is in de figuur. Maar hoe zorgvuldig het onderzoek en de analyse ook plaatsvinden, dit leidt niet altijd in voldoende mate tot leren. Worden de juiste lessen getrokken? Worden hieraan de juiste acties gekoppeld en worden deze uitgevoerd? En wordt er ook teruggekeken of de oorzaken van het incident daarmee zijn weggenomen? Om het leren van incidenten te kunnen verbeteren is het nodig om deze vragen te beantwoorden, om beter inzicht te krijgen in het leerproces en om te achterhalen waardoor er niet of juist wel geleerd wordt van een incident. Deze vragen maken ook onderdeel uit van mijn promotieonderzoek, dat wordt uitgevoerd in samenwerking met TNO. In dit onderzoek is een model gebruikt om processtappen in het leren van incidenten te

analyseren. Hierin zijn 4 fases te onderscheiden: • Incidentonderzoek & analyse • Plannen van interventies • Interveniëren • Evalueren Zoals in het plaatje is weergegeven leidt elke fase tot een bepaalde uitkomst en deze vormt de input voor de volgende fase. De feedbackpijlen geven aan dat informatie uit de laatste fase weer input geeft voor eerdere fases.

33

De fases bestaan elk uit een aantal stappen. Deze stappen zijn gebruikt voor het ontwikkelen van een quick scan, die via http://quickscan. learningfromincidents.com is in te vullen. Hiermee kan worden geanalyseerd of alle stappen zijn georganiseerd, hoe ze werken in de praktijk en er wordt ook gevraagd in welke stap de grootste problemen ontstaan. Eind juni is aan de leden van de NVVK een oproep gedaan om deze quickscan in te vullen en ongeveer 450 mensen hebben dit gedaan. Ook hebben veel van deze mensen de antwoorden uitgebreid toegelicht, de resultaten uit de toelichtingen zal ik hier kort per fase samenvatten. Incidentonderzoek & analyse De meeste deelnemers hebben aangegeven dat het melden wel formeel geregeld is in hun bedrijf, maar dat het in de praktijk niet altijd goed werkt. Bijvoorbeeld doordat het gevoel bestaat dat het onveilig is om te melden omdat men daarop afgerekend kan worden, maar ook omdat men meer meldingen zouden willen zien van near misses, naast de meldingen van ongevallen.

34

Plannen van interventies Het belangrijkste probleem in de tweede fase is om van de uitkomst van een analyse te komen tot goede aanbevelingen. Zelfs als er oorzaken op organisatorisch of op systeemniveau worden gevonden, wordt er vaak gekozen voor concrete korte termijn maatregelen. De keuze voor de aanbevelingen is ook sterk afhankelijk van de persoon die bepaalt en de manier waarop hij of zij naar veiligheid kijkt. Interveniëren Het implementeren van acties blijkt lastig omdat er teveel acties gedaan moeten worden. Acties van incidenten, audits en reguliere acties stapelen zich op. Hierdoor blijven vaak de complexe acties liggen. Evalueren Dat er acties blijven liggen wordt regelmatig aangegeven, en soms ook geëvalueerd. Maar of de acties die wel worden gedaan ook goed zijn uitgevoerd en of zij het gewenste effect hebben, wordt zelden beoordeeld. Of de maatregelen effectief zijn en of de oorzaken van een incident zijn weggenomen is dus vaak onbekend en hiermee wordt een belangrijke stap om te kunnen leren niet gezet.

Algemeen Ook valt op dat voor stappen later in het leren van incidentenproces, er minder vaak wordt aangegeven dat een stap goed geregeld is of goed werkt. Alhoewel ook daar verbeteringen mogelijk zijn, is men over de eerste fase redelijk tevreden. Voor de laatste fase wordt echter aangegeven dat het slechts in ongeveer de helft van de gevallen is geregeld en minder vaak werkt in de praktijk. Ook op de vraag waar de belangrijkste bottleneck zit antwoorden de meeste mensen “de evaluatie”.

Conclusie 1 De resultaten uit de quick scan laten zien dat in alle fases knelpunten kunnen ontstaan. 2 Problemen in de ene stap beïnvloeden bovendien de volgende stappen. Bijvoorbeeld wanneer de eerste stap: het melden, niet wordt uitgevoerd, zal er minder, of minder goed worden geleerd. 3 Als alle stappen in het leren van incidentenproces zijn geregeld en de stappen worden uitgevoerd betekent dit niet per se dat de organisatie ook heeft geleerd. Hoe goed de stappen worden uitgevoerd, hoe hierover gecommuniceerd wordt en hoe zij input vormen voor de volgende stappen is ook van belang. Bovendien is in deze fase van het onderzoek met de quick scan nog niet gekeken naar de werking van de leerlussen (2e en 3e orde leren) of de context waarin het leren van incidentenproces plaatsvindt. 4 Antwoorden op de quick scan laten zien waar problemen optreden in het leerproces, maar niet wat deze problemen zijn en wat de oorzaken zijn. 5 Enkele tips om de belangrijkste knelpunten te vermijden: 5 • Let op dat de acties gerelateerd zijn aan de uitkomst van je analyses 5 • Monitor de uitvoering van de acties 5 • Evalueer of genomen acties effectief zijn 5 • Deel de informatie, gedurende het hele proces en niet pas als een actie is uitgevoerd

Linda Drupsteen, onderzoeker bij TNO

(bron: NVVK info, december 2010)

35

Reym is een landelijk opererende dienstverlener op het gebied van industriele reiniging, transport en afvalmanagement. Reym beschikt over vijf vestigingen die strategisch gelegen zijn in het land.

ATM Moerdijk is een van de grootste verwerkers van gevaarlijke afvalstoffen ter wereld. ATM beschikt over verschillende installaties en is over de weg en ook direct over diep water bereikbaar.

Sterk door samenwerking Door de intensieve samenwerking tussen Reym en ATM is de keten van inzameling tot en met verwerking volledig onder eigen regie. Dit noemen we Total Care.

36

Reym Groep Hoofdkantoor Computerweg 12 d 3821 AB AMERSFOORT Tel.: 033 - 455 88 90 [email protected] www.reym.nl

SIR.indd 1

Afvalstoffen Terminal Moerdijk ATM Vlasweg 12 4782 PW MOERDIJK Tel.: 0168 - 389 289 [email protected] www.atmmoerdijk.nl

30-6-2010 15:04:55

ZUIGgRAVEN

of GRAAFZUIGEN of GRONDZUIGEN? Met een zuiggraaf machine kan al dan niet vervuilde grond of andere droge stoffen op moeilijk bereikbare plaatsen worden weggezogen en in een laadruimte opgevangen. Het zuigeffect wordt verkregen door een rootsblower die bestaat uit twee naar elkaar toedraaiende wangen waarmee een onderdruk met een grote capaciteit kan worden verkregen. Groot voordeel van het werken met een zuiggraaf machine is dat men nauwkeuriger kan werken dan met normale graafmachines. Ook worden onder de grond liggende leidingen of kabels niet kapot getrokken. Een zuiggraaf machine is een installatie die op een vrachtwagen is gebouwd en die bestaat uit een aantal componenten zoals de laadruimte, de blower of ventilator, een filterkamer en een zuiggraafarm met een grote diameter van veelal 25 cm. Daarnaast zijn er de hydraulische, pneumatische en elektrische circuits die een veilige en effectieve werking mogelijk maken. De motor van de vrachtwagen drijft via een power take off (pto) de blower en de hulpscircuits aan. De werkgroep Druk Vacuüm investeerde de afgelopen periode veel tijd en energie aan het vergaren van alle beschikbare kennis

en ervaring over deze nieuwe techniek teneinde dit te verwerken tot een nieuw en belangrijk hoofdstuk van het nieuwe handboek Druk / Vacuüm Reinigen. Zuiggraaf machines werden in eerste instanties gebruikt door aannemers van grondwerken, maar omdat deze units steeds vaker werden ingezet in situaties waarbij vervuilde grond werd opgezogen en er dus kans was op explosie, heeft een aantal belanghebbenden het initiatief genomen om deze nieuwe techniek te onderwerpen aan richtlijnen van de SIR. Net als druk vacuüm wagens, worden zuiggraaf machines regelmatig gecontroleerd op een aantal veiligheidspunten om daarmee te voldoen aan de SIR eisen. Deze nieuwe techniek heeft het vakgebied druk vacuüm reinigen aangevuld en uitgebreid. Als je meer wilt weten over deze techniek dan verwijzen wij graag naar het nieuwe handboek Druk / Vacuüm Reinigen van maart 2011. De redactie

70 M3 ... OF 700 M3 ? BEL BAKER. Rechtstreeks geleverd op uw project locatie, zijn de 70 m3 tanks van BakerCorp de bewezen oplossing voor uw tijdelijke vloeistofopslag. Onze professionaliteit, betrokkenheid en servicegerichtheid, gestoeld op meer dan 65 jaar ervaring, maken ons de aangewezen partij voor al uw vraagstukken inzake vloeistofopslag. BakerCorp. Uw specialist voor huur-tanks!

• Shutdowns • Geplande onderhoudsprojecten • Calamiteiten • 24-uurs service

37 Interesse? Bel dan +31(0) 168 331 610 / www.bakercorp.eu Bloemendaalse Zeedijk 10, 4765 BP Zevenbergschen Hoek (NL)

Nieuw Trainingscentrum advertentie:SAIO 4-1-10 13:26 Pagina 1

|||||||||||||||||||||||

Nieuw Trainingscentrum SAIO! SAIO verzorgt haar uitgebreide pakket SIR-trainingen nu in een volledig vernieuwd en modern trainingscentrum. Goed bereikbaar en centraal gelegen op een van de mooiste plekken in de Rotterdamse haven. En er is meer nieuws: Forse uitbreiding cursusaanbod met onder meer ADR- en Transportopleidingen Veel trainingen van SAIO zijn inmiddels CCV-gecertificeerd en tellen mee als verplichte nascholing chauffeurs (Richtlijn Vakbekwaamheid) GROTE BESPARINGEN door 40% ESF subsidie bovenop opleiding- en verletvergoedingen van SOOB Neem voor een afspraak of meer informatie over de subsidie gerust contact met ons op.

SAIO Safety Training Quarantaineweg 98 3089 KP Rotterdam Heijplaat Havennummer 2620

38

tel +31 (0)10 204 22 55 fax +31 (0)10 204 22 44 [email protected]

Zie www.saio.nl voor ons complete trainingsaanbod

RYZOLIN B.V. - added value in chemistry Since 1996

RYZOLIN SAFETYCLEAN ® - serie Decontamineren, C.I.P., C.T.R RYZOLIN® - Basis series & Tailor made geeft u de juiste selectie van de beste chemie voor uw cleaning applicatie voor reinigen van installaties met : Crude Oil, Hot Oil, Mercaptanen, Visbreaker Oil, Polymeren, Resins, Glues, Gas, Zuurstof, Calc.Carbonaat, Teer, Paraffine, Tectyl, etc. Bel of mail voor vrijblijvend selectie advies RYZOLIN B.V. Research & Development Production - Consultancy Sales  Pres. Kennedylaan 19 - 2517 JK Den Haag  Tel. +31 (0)70 - 325 91 15  Fax +31 (0)70 - 325 91 42  Email: info @ryzolin.com  Internet: www.ryzolin.com

39

Toekomst SIR

Paul McCartney lid van de SIR? Neen, we hebben deze vermaarde Beatle niet kunnen strikken om in juni de Safety Awards SIR 2010 te komen uitreiken, maar wie weet hebben we hem dan kunnen verleiden om een van zijn nummers te brengen? Nee, helaas, Paul komt niet. Toch moest ik er aan denken toen ik laatst een artikel las in het Veiligheidsnieuws van Prebes, waarin de schrijver zich afvroeg of zijn vereniging in 2025 - als hij 64 jaar zou zijn - nog wel zou bestaan. ‘When I’m sixty-four’ is een bekend nummer en na wat gezoek in mijn CD kast vond ik de dubbelaar van The Beatles. Om mijn geheugen wat op te frissen heb ik dat nummer nog maar eens afgespeeld. Ergens in het liedje zingt Paul McCartney: ‘will you still need me and will you still feed me, when I’m sixty-four?’. Op zich is het niet zo gek om die vraag een beetje te ‘versirren’ en mogen we ons afvragen: ‘will SIR need you and will SIR feed you?’ in 2025. Het zou te ver gaan om de gehele tekst in een SIR versie te vertalen, maar op zich is het best een rechtvaardige vraag of de SIR over 14 jaar nog wel bestaat, en zo ja, in welke hoedanigheid zal dit dan zijn? Nog belangrijker, heeft de wereld van de industriële reiniging dan nog behoefte aan een organisatie als de SIR? De meeste leden van het huidige Dagelijks Bestuur zullen dan vanwege hun leeftijd niet meer actief zijn binnen de SIR. Maar één ding staat als een paal boven water; het erfgoed van de SIR zal nooit verloren gaan! Alle kennis en ervaring die de SIR in de loop der jaren bij elkaar heeft gebracht, blijft bestaan en zal

óók in 2025 toegepast worden, alleen op welke manier dat laat zich raden. Onlangs liet een groot petrochemisch bedrijf in het zuidwesten van Nederland weten dat het handmatig hoge druk reinigen, met bijvoorbeeld pistolen en kruipslangen, niet meer is toegestaan. Deze bij de SIR aangesloten opdrachtgever voert een sterk innovatief beleid dat, in samenwerking met haar contractors en leveranciers, de technische problemen als gevolg van dit beleid oplost. Inmiddels wordt er her en der hard gewerkt aan verdere automatisering van het vak hoge druk reinigen. Het zal niet lang meer duren voordat de eerste échte cleaning robots op de markt verschijnen. Eén gegeven staat vast; robots zullen geen SIR examen hoeven af te leggen. Wel zal de komende generatie bestuursleden, werkgroep medewerkers en andere deskundigen die de SIR een warm hart toedragen, ook bij deze nieuwe en onafwendbare evolutie de nodige invloed aanwenden om deze toekomstige manier van industrieel reinigen zo veilig mogelijk te laten geschieden. Een goeie tip voor alle vijftigers, je bent sneller ‘sixty-four’ dan je denkt! Hans Buitendijk

40

Innovation as core

+ Betere prestaties + Makkelijker in gebruik + Langere levensduur + Eigen ontwerp en productie + 60 verschillende configuraties

NOZZLES VOOR PROFESSIONALS Verbeter prestaties dankzij nieuw design

DUT

Onze nieuwe nozzle-collectie is ontworpen voor professionals die gaan voor resultaat. Elk reinigingsproject tot 1500 bar is voortaan makkelijker, sneller en veiliger te realiseren met deze duurzame DERC-nozzles. Onze drie basismodellen kunnen bovendien in meer dan 60 configuraties worden geleverd.

3 nozzletypes, 60 configuraties

DST

+ Beter resultaat, dankzij verhoogde doorstroomsnelheid + Super-accuraat, door vernieuwde productiemethode + Makkelijker te bewegen in bochten, door optimale lengte + Duurzamer, dankzij materiaalkeuze en behandeling + Flexibel, want korte levertijd en eenduidige prijs + Altijd goed, want 60 configuraties + Metrische en SE draadaansluiting

DPT

Bel ons direct: +31 (0)186 621484 Europa’s toonaangevende One Stop Shop voor Waterjetting Professionals

www.salotech.nl

41

Hét adres voor vakkundig personeel

Werkt beter Kijk op www.tcc-hoogvliet.nl

Hét adres voor al uw industriële opleidingen

Voor meetbaar resultaat Kijk op www.training-cursuscentrum.nl 42

DEHA ENGINEERING

Adverteerders index Design and Manufacturing Industrial Equipment www.dehaengineering.nl

DEHA ENGINEERING

The safest equipment for the best results Het juiste adres voor: ONTWERP EN ONTWIKKELING VAN INDUSTRIËLE GEREEDSCHAPPEN HD KEURINGEN OP LOCATIE ONDERHOUD-, REPARATIES EN AANPASSINGSWERKZAAMHEDEN

Naam adverteerder

-

Amphitec B.V. ASC Safety Training BakerCorp DeHa engineering Derc Salotech DIBO Nederland B.V. HCG Groep Koks Group Mees van den Brink B.V. Mourik Services B.V. Provi Reym B.V. Ryzolin B.V. SAIO Safety Training Salomon Jetting Parts B.V. TCC Tristar Industries Nederland B.V. TWS Personeelsdiensten Uitzendbureau Zuidgeest Van Spelden Vecom Group B.V.

pagina nr.

6 7 37 43 41 32 18 26 4 27 29 36 39 38 30 42 10 18 5 7 39

DEHA engineering - Nijverheidsweg 6 - 4529 PP Eede (Zld.) Tel: +31 (0)117 494259 - Fax: + 31 (0)117 494266 - www.dehaengineering.nl

Data van geplande bijeenkomsten in 2011 19 april Dagelijks Bestuur 27 april werkgroep Gaswassen 10 mei werkgroep Veiligheid 11 mei werkgroep Druk Vacuüm 24 mei Dagelijks Bestuur 25 mei werkgroep Hoge Druk 15 juni Algemene Vergadering 23 juni bijeenkomst Examinatoren en Gecommitteerden 16 augustus Dagelijks Bestuur 30 augustus werkgroep Adembescherming 27 september werkgroep Veiligheid 11 oktober Dagelijks Bestuur 12 oktober werkgroep Chemisch-Technisch 22 november Dagelijks Bestuur 6 december werkgroep Veiligheid 7 december Algemene Vergadering

Voor nadere informatie kunt u terecht bij het secretariaat van ons stafbureau [email protected].

Bijeenkomst voor de werkgroep combiwagens wordt nog gepland.

43

44