Een educatief programma voor groep 8 (en 7)
Handleiding Deel 2 Draaiboek Woordvoerders van de Eendenkooi
Inhoudsopgave Deel 2: programma Eendenkooi 1. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5.
Planning en organisatie Voordat u begint Voorbereiding op het veldbezoek Bezoek aan het natuurgebied Voorbereiding eindpresentatie De afsluiting van het programma Woordvoerders van de Natuur
2. 2.1. 2.2. 2.3.
Voorbereiding op school Inleiding Uitvoering Afsluiting
3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5.
Op bezoek in de eendenkooi Locaties Programma Inleiding Uitvoering Afsluiting
4. 4.1. 4.2. 4.3.
De presentatie: Dit vinden wij van de eendenkooi! Inleiding Uitvoering Afsluiting
2
1. Planning en organisatie In dit deel vindt u de informatie voor de uitvoering van het programma Woordvoerders van de Eendenkooi (onderdeel van het Nationaal Park Scholenproject voor het primair onderwijs in de gemeente Steenwijkerland). 1.1. Voordat u begint 1. Lees dit draaiboek goed door. 2. U heeft al een datum gereserveerd voor het veldbezoek aan de Eendenkooi. • Regel het vervoer naar de Eendenkooi. • Regel desgewenst begeleiders. 3. Stel de datum vast waarop de voorbereiding in de klas kan plaatsvinden (ongeveer 1 week voor het veldbezoek) • De boswachter maakt met u hiervoor een afspraak. • Regel eventuele benodigdheden voor deze voorbereiding. 4. Stel datum en tijdstip vast waarop u de eindpresentatie laat plaatsvinden (maximaal 4 weken na het veldbezoek aan de Eendenkooi). • Bepaal waar u de eindpresentatie wilt laten plaatsvinden en voor wie: (groot)ouders, nationaal park medewerkers, maar misschien ook omwonenden of wethouders? • Bepaal welke presentatievorm(en) bij uw school/leerlingen passen en hoe u dit wilt organiseren. • Inventariseer de mogelijkheden die de accommodatie biedt. • Check of accommodaties en mensen op geplande datum beschikbaar zijn. 5. Informeer de ouders van uw leerlingen en nodig hen ook alvast uit voor de eindpresentatie. 6. Inventariseer welke materialen u nodig heeft voor het veldbezoek en de eindpresentatie, of nog moet aanschaffen. 1.2. Voorbereiding op het veldbezoek 1. U bereidt de leerlingen voor op Woordvoerders van de Eendenkooi. Een medewerker van Natuurmonumenten of Staatsbosbeheer kan het inhoudelijke deel hiervan verzorgen (PowerPoint). 2. Deel kinderen alvast in groepjes in. 3. Stel de presentatievorm(en) vast. 4. Regel eventueel digitale camera’s voor als leerlingen foto’s nodig hebben voor de eindpresentatie. 5. Informeer de leerlingen over passende kleding (i.v.m. muggen, teken) en meebrengen van versnaperingen. 6. Vraag eventueel iemand om foto’s te maken voor bijvoorbeeld de website van de school. 1.3. Bezoek aan het natuurgebied 1. Eventueel routebeschrijving voor chauffeurs/begeleiders, tijdstip van vertrek en terugkomst (incl. belangrijke tel.nrs.) 2. De medewerker van het nationaal park is voor noodgevallen bereikbaar op: 06-12890380. 1.4. Voorbereiding eindpresentatie 1. Check accommodatie 2. Stel een programma op voor de eindpresentatie. 3. Plan in wanneer de leerlingen hun presentatie uitwerken. 4. Zorg voor voldoende materialen en mogelijkheden voor de presentaties van de leerlingen. 5. Stuur uitnodigingen (reminders) aan ouders en andere genodigden (b.v. het nationaal park, omwonenden en de lokale pers). 6. Vraag iemand om foto’s te maken. 1.5. De afsluiting van het programma Woordvoerders van de Eendenkooi 1. Foto’s op website van de school plaatsen. 2. Verzamel de krantenartikelen. 3. Plaats uw ervaringen met enkele foto’s op www.woordvoerdersvandenatuur.nl. Ook leuk als PR voor uw school en leuk om te zien wat andere scholen doen.
3
2. Voorbereiding op school 2.1. Inleiding U legt de leerlingen uit wat het doel is van het programma Woordvoerders van de Eendenkooi, wat zij gaan doen en geeft een oriëntatie op de lesinhoud. 2.2. Uitvoering Als voorbereiding op het project kunt u gebruik maken van bijgeleverde PowerPointpresentatie. Deze presentatie kan deels ook worden gegeven door een boswachter. De boswachter neemt contact met u op om hiervoor een afspraak te maken. U kunt de PowerPoint presentatie via uw digitaal schoolbord presenteren. Uiteraard kunt u het ook printen en het de leerlingen op papier meegeven. De volgende punten komen bij de voorbereiding aan bod: • U legt de leerlingen uit wat het doel is dat zij een presentatie gaan geven over de eendenkooi: wat zij erover hebben geleerd, wat ze daarvan vinden en waarom. Net als een journalist dat bijvoorbeeld doet in opdracht voor een krant, het journaal of voor een documentaire. Hiermee worden zij Woordvoerders van de Eendenkooi. • U stelt de boswachter voor (of geeft desgewenst zelf de inleiding over de eendenkooi). • De boswachter vertelt vervolgens over de eendenkooi en betrekt de kinderen daarbij. Ook wordt verteld over de planten en dieren die er leven. • U licht het gehele progamma Woordvoerders van de Eendenkooi toe: een voorbereidend veldbezoek waarbij zij als verslaggevers de eendenkooi gaan bezoeken, de voorbereiding op de presentatie en de uitvoering van de presentatie. • U deelt de klas op in subgroepjes van 5 leerlingen. De veldopdrachten zijn opgenomen in handleiding, deel 3. Het is niet de bedoeling dat u deze van te voren met de leerlingen bespreekt. 2.3. Afsluiting Vat kort samen en spreek af wie van de kinderen wat meeneemt. Denk hierbij aan: • Per groepje een klein notieboekje met potlood. Dit kan een schriftje zijn voor tekeningen en aantekening in het veld als voorbereiding op hun presentatie. Ook kunnen de leerlingen in dit boekje antwoorden van de veldopdrachten noteren. • Eventueel een tas om vondsten mee te nemen die zij willen gebruiken voor de eindpresentatie. • Digitale camera’s voor als ze foto’s nodig hebben voor de eindpresentatie • Kleding advies voor het veldbezoek: - laarzen of waterdichte schoenen - oude kleren die vies mogen worden - lange broek en shirt met lange mouwen zijn beslist noodzakelijk in verband met muggen en teken! - regenkleding (afhankelijk van weersverwachting) • Zelf een versnapering meenemen voor tijdens de pauze. • Geef een brief voor de ouders mee aan de leerlingen.
4
3. Op bezoek in de Eendenkooi Na de voorbereiding in de klas bezoeken de leerlingen de eendenkooi. 3.1. Locaties In onderstaand schema ziet u waar u moet verzamelen. Op het afgesproken tijdstip wordt de groep ontvangen op het verzamelpunt en naar de ingang van de eendenkooi gebracht. De Grote Otterskooi: • Verzamelen waar de Kooiweg op de Thijssegracht uitkomt, ten noorden van Dwarsgracht • Vanaf het verzamelpunt wordt met de boot gevaren naar de eendenkooi. De Kloosterkooi: • Verzamelen op het parkeerterrein in Kalenberg-Zuid, tegenover het Doevehuis, Kalenberg-Zuid 1,8377 HE Kalenberg • Vanaf het verzamelpunt wordt gewandeld naar de eendenkooi. De Kloosterkooi kunt u ook per fiets bereikten. In dat geval kan verzameld worden bij de ingang van de Kloosterkooi. Geef dat s.v.p. tevoren door aan
[email protected] of 06-12890380. 3.2. Programma In onderstaand schema ziet u de indeling van het programma. Het middagprogramma is een half uur korter om zo goed mogelijk aan te sluiten aan de schooltijden. De mogelijkheid bestaat dat ’s middags niet elk groepje aan alle opdrachten toekomt. Veldbezoek ‘s ochtends Veldbezoek ‘s middags 9.00 uur Aanwezig op verzamelpunt 13.00 uur Aanwezig op verzamelpunt Vertrek naar eendenkooi Vertrek naar eendenkooi 9.15 uur Introductie door boswachter 13.15 uur Introductie door boswachter 9.30 uur Opdrachten in de eendenkooi 13.25 uur Opdrachten in de eendenkooi 11.00 uur Afsluiting door boswachter 14.35 uur Afsluiting door boswachter 11.15 uur Terug naar verzamelpunt 14.45 uur Terug naar verzamelpunt 11.30 uur Terug naar school 15.00 uur Terug naar school 3.3. Inleiding veldbezoek Bij de ingang van de eendenkooi worden de leerlingen verwelkomd door de boswachter (kooiker), de beheerder van de eendenkooi. De boswachter houdt een inleidend praatje en bespreekt kort het programma. 3.4. Uitvoering veldbezoek De leerlingen gaan als verslaggever de eendenkooi ontdekken. Ze doen er zeven opdrachten. De veldopdrachten staan in handleiding deel 3 uitgewerkt. Er kunnen maximaal 7 groepjes van 5-6 leerlingen gevormd worden. • Elk groepje ontvangt een routekaartje. • Voor elk groepje is een schrijfplankje, potlood en papier beschikbaar, maar elke heuse verslaggever heeft natuurlijk zelf een notitieboekje op zak! • Bij elke opdracht is een post aanwezig die de leerlingen stimuleert en kan helpen bij de uitvoering ervan. • Ieder groepje wordt na de inleiding door de boswachter door een post meegenomen en begint met een andere opdracht. Daarna vervolgen ze de route naar de volgende opdracht. • In het programma is geen pauze opgenomen waarbij de gehele klas bij elkaar komt. Ieder groepje regelt dit zelf. 3.5. Afsluiting veldbezoek Het bezoek aan de eendenkooi wordt afgesloten door de boswachter. • De leerlingen kunnen eventueel nog vragen stellen aan de boswachter (kooiker). • De leerlingen hebben nu alle informatie verzameld om de eindpresentatie te kunnen maken en vormgeven. Tot slot worden de leerlingen uitgezwaaid.
5
4. De presentatie: Dit vinden wij van de Eendenkooi! Door het bezoek aan de eendenkooi hebben de leerlingen veel geleerd over de werking van eendenkooi en over de natuur. Maar zij hebben ook veel beleefd. Zij zijn nu dan ook in staat om op hun eigen manier hun opgedane ervaringen in de eendenkooi te verwerken tot een presentatie aan volwassenen. Dit laatste onderdeel is een heel belangrijk onderdeel van het programma Woordvoerders van de Eendenkooi! Zo’n presentatie vraagt enige voorbereiding, maar kan vaak in combinatie met andere vakken plaatsvinden. Zorg er voor dat u van te voren een keuze heeft gemaakt voor wie de leerlingen hun presentatie gaan houden en op welk moment. Denk ook na over locatie en vergeet niet de gasten tijdig uit te nodigen. Tips voor goede presentatie momenten. • Koppel de presentaties aan de spreekbeurt • U kunt de presentatie combineren met de ouderavond/10-minutengesprekken. Ouders kunnen dan rondkijken bij de kraampjes of workshops van de kinderen. • Als de presentatie onder schooltijd plaatsvindt, zorg er dan wel voor dat er voldoende genodigden zijn. NB! Combineren van de presentatie met kerstmusical of andere niet natuurgerelateerde voorstellingen, raden we nadrukkelijk af. De Woordvoerders moeten als woordvoerders alle aandacht kunnen krijgen voor het werk dat zij hebben verricht en de boodschap die zij graag willen overbrengen. 4.1. Inleiding U bespreekt met de leerlingen de verschillen tussen wat zij nu weten en hoe zij over eendenkooien dachten aan het begin van dit programma. U kunt ook de omgeving van de eendenkooi vergelijken met de directe schoolomgeving. • Kunnen er eenden leven? • Welke dieren voelen zich er thuis? • Staan er (oude) bomen? U vertelt dat zij dit natuurgebied hebben leren kennen en het belangrijk is dat ze als verslaggevers hun mening over dit gebied geven aan anderen. Daarom mogen zij als woordvoerder optreden en wat zij geleerd en beleefd hebben presenteren. 4.2. Uitvoering De leerlingen gaan aan de slag met de voorbereiding. In handleiding deel 3 vindt u een aantal voorbeelden. Belangrijk bij de keuze van de presentatievorm is dat zo veel als mogelijk alle leerlingen het woord kunnen voeren! 4.3. Afsluiting De leerlingen hebben zich voorbereid en kunnen de presentatie gaan geven. De presentatie wordt beëindigd met applaus en een positief bedankje voor de leerlingen. U kunt eventueel ook certificaten uitreiken aan de leerlingen. Een voorbeeldcertificaat is beschikbaar.
6