Editoriaal Beste Orchideeenliefhebber, Laat ons hopen dat de nazomer aangenaam lS, zacht en niet al te vochtig. Oat zou ons de voorbije, eerder traditionele Belgische zomer helpen te vergeten. In vergelijking met vorig jaar was het koel en nat. Voor de groententuin 'genoten' we van een flau'vve zomer. Onz.e orchideeen hebben echter minder geleden als vorig jaar toen de hitte soms ()IWer draaglijk was.
011cidilll/l concolor Hook. © ,111110 COII/perl/olle
gezien in regio Oost-Vlaanderen en gefotografeerd door Alma Compernol/e
De tentoonstelling in d UGent Plantentuin was, naa r \ elen n:: gezegd hebben en laten zeggen hebben, een heel mooi evenem ent met duizenden mooie en een aantal zelden geziene orchideeen. Wie zij daar weer dat er tijdens de zomer geen interessank orch i deeen -hij bedoelde botanische soorten- bloeien? Die had dus enorm ongelijk. De evenementen van de Genste Feesten trokken, jamm r \ ~ r de organisatoren, al het volk naar de feestenzone zodat slechts cch t ~Ln teresseerden de weg naar de tentoonstelling vonden. J iet ~l' 'U echter want geen enkele betrokkene heeft eraan toeg ' stokt:'n. Er \ as zelfs een interessant batig saldo. In dit nummer van 'Bet Venll.s schoentje' b kijken we de 13 \ an ie serie over het geslacht Anguloa en MaggiS is oak weer van de rartij . We gaan eveneens op bezoek in een heus Paplziopedilul1l-hot l. b i een aflevering 'Filatelie' en een boekb spreking. Tot slot krijgen \\ l: ~ impressie van de voorbije, voornoemde tentoonstelling. En niet te vergeten ... Alma's fotogalerie! Veellees- en kijkgenot! Rik eirynck, augustus 2007.
Blctilla striata (TIll/lib.) Rchbf © !l1"'1I c"",!,cl"lloi/c Z end a rtik c.b e n Ilutt ig" info rmati e o m in ' JJet Vcn ll s:;choclltJc' tc publi ccre n naar de rl'd.l(tc ur
voor:
find no e m ber voo r pu b licalie in he t nUt11T11er va n het e rst(' k wa rt a"t (vcrzC'll d lllf!, eind mrl(lI't ),
Ei nd fe bruilri voor publiccltie in h e t l1umml'r V,"l hd tweed(' kW
Ei n 1 " \'001' pub li ca lie in hl't n Ulllllle r v.:I n het dcrde kwartdi.11 (\·crzend ing ('ind ::;t~pt(:" l1lb er) .
F· ,t I .TlI:-; LI S V(lo r public<1ti(' in hl:.,t 1ll1ll1llH.' r vn n het v ie r-ci e kwa rta al (veo.endin g e ind d ece mber) .
De Orchideevriend vzw
Maatschappelijke zetel: K.L. Ledeganckstraat 35, 9000 Gent.
- Bankrekening 738.1120199.65
et Venusschoentje
een
ohart
voor
orchideeen Driemaandeliiks tijdschrift van de
Orchldeeen Verenigi ng Vlaanderen vzw 28· jaargang nr. 3 juli-augustus- se ptember 2007
In ait nummer...
Raad van Beheer Voorzitter Paul Noben Kempenstraat 172 3590 Diepenbaek Tel. : 011 32 38 00
[email protected]
p.50 p.52 p.53 p.56 p.65
Ondervoorzitler Freddy Braet Oudenaardsehaerweg 46 981 0 Nazareth Tel.: 09-3283256
[email protected]
p.67 p.68 p. 70
Secretaris Magda Fox Katseistraat 21 3890 Gingelam Tel.. 011-883171 magda.fox@skynetbe
p. 72
Regionaal nieuws Evenementen Cultuurkalender Anguloa Dr. H.F. Oakeley Boekbespreking Rik Neirync.k MaggiS Maggi Stevelinck Paphiopedi/um-hotel J oland Schollaert Filatelie A lain Provisl Tentoonstelling een impr sie...
Penningmeesterl Ledenadministratie Luc Swennen & Alfons Noel (zie p. 1)
Redacteur Rik Neirynck Koninging Astridlaan 159 9820 Battelare Tel. : 09 362 7662 rik.nelrynck@scarl t.be
Bibliotheek Karel Otten P.J.Triesthof 25 9050 Gentbrugge Tel.: 09 330 06 98 karel.otten@pandora. be
Bestuurders Maurice Casteleyn Maggy Van Rulo Theofile Vreugde Jean De Schaever Anne Ronse Johan Vandevoorde Eric Terry Joris Van der Plaetse Noel Desmet
Verantwoordelijke uitgever
Lidgeld van de Orchideeen Vereniging Vlaanderen m t abonnement op • 'Het Ven llsscl1(1e.ntje': 15 Euro
Aandacht: Vanaf 2008 ko ' t het OV. v. lidgeld 20 euro. Leden kwmen zich ook via de OVV abonneren op: • 'Orchideeen' (Nederland) • 'Die Orchidee' (Duitsland) • 'The Orchid Review (Gr. Brittanie) • 'Journal ni r den Orchideen freund' (Duit"land) Verdere inlichtingen bij de penningmeester / ledenadministratie.
Werkten mee aan dit tijdschrift: Roland Schollaert & Alma Com per nolle, Maggis St velinck, Marijke Comille, Andrei Lena rd, tefanie Colpaert, Karel Otten, H enry Oakeley, Alain Provist en Rik Neirynck. Redactie: Marijke Comille, Rik Neirynck, Karel Otten.
Paul Naben. Diepenbeek inhoud
49
Regio Antwerpen I
Verantwoordelijke:
Theo Vreugde, Wijveld 28, 3010 Wijgmaal. De bijeenkomsten gaan door elke tweede Orchiflora Duffelsesteenweg 347 te Kontich. Iedereen is welkom vanaf 20u.
016-4449 80 van de maand bij
vr~ d ag
Data 2007
14 september 12oktober 9 november 14 december
Regio Brabant
I
Regio Limburg I
Regio West-Vlaanderen I
Steenlaelia's (=Iithofytisch groeiende Laelia-soorten) Veiling Afrika Kwis
Verantwoordelijke:
Anne Ronse, Kruisstraat 43, 1851 Humbeek. 02-269 6680 De bijeenkomsten gaan door elke derde zaterdag van d e maand in het Recreatiecentrum van Ttterbeek vanaf 14u. Neem de Ring rond Brussel (west), neem uitrit 14 en volg d e richting Ninove tot Itterbeek. Volg de richting Itterbeek centrum. Aan de er keerslichten rechtsaf en na tweehonderd meter ben je aan het Reere tie centrum.
Verantwoordelijke:
Paul Noben, Kempenstraat 172 3590 Diepenbeek. tel. 011-32 3800 De bijeenkomsten gaan door elke derde vrijdag van de rna nd in Taverne 'Oe Slagmolen', Siagmolenweg 76, te Genk (tel. 089-3521 32) om 20u.
Verantwoordelijke:
Joris Van Der Plaetse, Oorlogsvrijwilligerslaan 2a 8200 Sint Andries (Brugge). De bijeenkomsten van regio West-Vlaanderen gaan door in d cafeta ria van de sporthal aan de Koning Albertstraat 6 te Ardooie Vanaf 2006 gaan de bijeenkomsten door op de eerste vrijdag van de maand. Het programma voor de volgende bijeenkomst wordt ko rt na de voorbije bijeenkomst op de site www.come.t%rchidee geplaatst.
De O.V.V. website.
Surf naar www.orchidee-vlaanderen.be en mail al jouw tips en bemerkingen
naar onze webmaster Christel Van Cleempoel op
[email protected]
Regionaal nieuws
50
Regia Oast-Vlaanderen I Rik Neirynck, K. Astridiaan 159, 9820 Bottelare. Tel. 09-362 7662 De bijeenkomsten gaan door in de parochiezaal van Nazareth juist achter de kerk van Nazareth. Aanvang om 20u. De zaal is gemakkelijk te bereiken vanop de Oudenaardse steenweg (Gent Oudenaarde). Volg richting Eke-Nazareth tot aan de kerk van Nazareth. Er is een zeer ruime parking dichtbij de zaal. Verantwoordelijke:
28 september 26oktober 30 november 21 december
28 juni 2008
Ten huize van.. . Dirk en Jenny (aan de hand van foto 's en commentaar). Thailand door Herman Terborch met plantenverkoop. Foto's van leden met ervaring die zelf een avond vullen. Eindejaarsbijeenkomst: Gezellig samenzijn met bespreking van de te verloten planten. Tombola plantenbesprekingen Tombola aanwezigheden Maandelijkse tombola
Dag van de Orchidee
Belangrijk bericht!!!
Nieuwe O.V.v. Regia!!!
De Orchideeenvereniging Vlaanderen richt een nieuwe regionale club op in het Leuvense.
De eerste bijeenkomst zal doorgaan op maandag 5 november 2007 m 20 u. in
de Sporthal Ymeria, Pastoor Bellonstraat 29 te Wijgmaal.
Ierdereen i weJ k m !
Inf : 016-414 980
BELANGRIJK BERICHT! Wij vragen met aandrang om
aile adresveranderingen zo vlug mogelijk aan de LEDENADMINISTRATIE mee te delen.
Ledenadministr tie: lfons N el K rkhofstraat 13 3670 Meeuwen-Gruitrode e-mail: Alf.noci@skynet. be Penningmeester: Luc Swennen luc.swennen@ imac.be bankrekening O.V.v. vzw 738-1120199-65 !BAN nr.: BE 18 7381 1201 9965 BIC KREDBEBB
Regionaal nieuws
51
Evel1ementen
Orchideeen
I 2008 19° World Orchid Confer n c an 23 tot 27 januari (pas op: d data werd n recen t erand erd! ) in he t Shera ton Miami Mart Convention Center. Info: www.1 9WOC.com
2009 10, 11, 12 n 13 april 2009 :
Orchideeententoonst lling in Alden Bi zen, een organisatie va de
O.V.V. regio Limburg.
21 tot en met 24 mei 2009: O rchideeententoonst lling in de Plantenhlin UGent, een organis tie van de O.v.v. regio Oost-Vlaanderen.
EOCCE 2009: Dresden
zie www.orchidee.de
20 oktober 2007:
Jaarlijkse Ruilbeurs an de O.VV vZ\V ingerich t door
O.V.V.- regio Vlaams-Brabant in h t Recredtiecen trum \Tan
Itterbeek te Dilbeek. G ratis toegang van 14.00 u tot 17 00 u.
Evenementen
52
Culttiufkalender
We publiceren al sinds 1999 een cultuurkalender
jouw kweekruimte. In elk gevaL .. scheur noaH te roeg wan t r is niets mooier dan een grote plant die massa 1 in bloei staat.
Uit aile 'septemberpublicaties' van die kalender
We kunnen reed s gebn tikte en apm uw te gebrui ken potten eens grondig 'kuisen'. 5t nen patten z ullen we eerst grondig afwassen en en. ze dan, een ze weer dr g zijn , antsmetten in d Oat kan prim itief gebemen maar is d aarom met minder Ieuk. Het kan ook in de oven van het lcktrisch of gas forn uis. De primitieve manler? Er zljn hoofdzakelijk twee me thoden die eig nlijk op h tzelfde neerkomen. Je hebt er all en wa t pIa ts in open Iueht voor nodig. Van en hoe eelheid bakstenen maak j een ronde oven van onge eer zestig centim eter diameter en een m ter hoog. Wil j dat 'gepru ts' vermij den, tracht dan een ijzeren va t te vinden van onge eer dezelfde fm tin gen. L g onder in de oven een 15 cen timeter dikke laag hou tsehaafsel. Op d ie la g zet j een laag patten rno i na st mekaar me t d opening naar boven. Boven d ie laag potten komt een vijf cen timeter dikkc Iaag hou t chan f el. Dc arboven weer e n taag potten, enzo vo rt.. . Aile mag g ed maar niet aI te hard aange dmJ.-t worden. Helemaal van boven kom t een vijftien centimeter dikke laag hO ll tschaafsel. Gebruik bij voor keur chaafsel van eiken- of beukenhou t. Steek het houtsd1aafsel bovenaan in brand, h et 'u ur zal 1 ng zaam smeuJen en het kan geru t enkel dagen d ur n vooraleer aIle schaafsel opgebrand is. De temperatllllr in de ton zal tamelijk hoog oplopen (meer dan vieThon derd gmden) zodat alle m gelijke restan ten die aan de potten zijn blijven lakken, zullen verb randen. Ook mogelijke bacterien, in ecteneieren of irussen zullen defin itief ui tgeroeid worden. P!astiekpotten zetten we te week in e.en grote plastiekton. Doe een seh ut detergent in het wa ter. a enkele dagen was je de p otten grond ig schoon, sp I ze af en zet ze weer te week in een 'eau de javel' opIossing. Laat ze gerust en week staan en ~poel de patten dan nog eens af om de javelresten te v rwijderen. Zet de gekuiste potten in een droge ruimte. Waa r het droog is komt er z ieh mind er o ngedier te verstop pen. Je vermijdt dus dat jouw ' verse' patten en id ale sehuilplaats worden voor p issebedden of slakken die er rnissehien hLU1 eieren in leggen. Strooi voor aIle z ker heid toch maar "vat sia kkenkorreis tussen de opgesta pelde potten maar pas op! Kleine kinderen kunnen die slakkenkorrels weI eens aIs snoepjes aanzien. Maak dus dat alles onbereikbaar is voor kinderhanden. Als het ogenblik aangebroken is am de patten te gebruiken, mag je ze best nog een grondig controleren. Maak ze
heb ik enkele zinnen gepJukt die van nut kunnen zijn en op een rijtje gezet
Ai de weerbe richten nach tvorst aankondigen, nem en we alle pIanten d i buit n staan terug naar bilU1en. Let erap da t je met de planten geen ongedierte mee na r binnen brengt. Zowel lakken a ls pissebed den verschuilen zich maar a l te gra g in de patten en een s binnen worden ze actief. D ie pi e edden zijn niet zo chad e1ijk maar Iakken kunnen zoal we wet n, nogal wa t schade veroorzaken. Z ve.rstaan zelfs de kW1st om da t te doen wanneer het een kweker het minst uitkom t, nl. als een bloemtak op punt staat om te gaan bi eien bijvoorbeeld . Maar het naj ar is eigenIijk aak heel geschik t om het volgende voorjaar voor te bereiden. N u aI kunn n we b paJen w elk p tmengsels we zuIlen gebru iken, welke p lan ten w zlI llen erpotten en wanneer we dat zullen doen. Bij e n aan tal kwekers (zie onze adverten tie ) kun je potmengsel aankopen die kan t en klaar zljn. Wil je ec.hter het po tmengsel zelf maken, dan moet je de ingredienten bij en zi n te zoeken. Oa t is met altijd een vuudig maar mits een beetje zoekw rk lukt het weI. Eens je alies gevand en en aangek cht hebt kan het 'mengen' beginnen. Maak altijd meer p tmeng eI klaar dan j denkt nodi te z ullen hebben. Zo kom j , eens je aan het verp tten ben t, niet vo r verrassingen te taan. Jawel.. . r zijn altijd wei een aantal p lanten meer te vin den di m gen verpot w rden dan oor pronkelijk gedaeht, vandaar. We gaan ok na of e niellwe potten moeten aan kopen en w Ik potmaten we nodig hebben. Schaf altijd wat meer potten van dezelfde maat aan dan je denkt nodig te zulJen h ebb n. Bij het verplanten vaJlen planten weI eens ui teen in meerdere deeIplanten en d ie hebben ook een pot nodig. En ... uiteraard is het ver potten 0 keen ideaal momen t am grotere planten te scheuren als da t om een of andere reden nodig is. Je wilt bijvoorbe Id een vriend of vri.endin met een deel stuk verrassen of de plant is te groat geworden voor
Cultuurkalender
53
me t cen bor teltje nog eens goed zuiver; ze zijn dan ldaar voor gebruik Vergeet niet: "proper w rke n" is heel belangrijk voor een geslaagde kweek. Tegen begin oktober neemt de sterkte van het 20n licht mel'kbaar af. Dit betekent d at het schermwit van de s rre mag verwijderd worden en planten die op de vens terbank gekweekt worden, zullen niet meer te lij den hebben v an di recte zon bestraling. Op het eind van de maand moeten aile planten die nog buiten staan naar biruwn gebracht worden. Zet ze op een koele p laats met veel lich t. Vensterbankkweker moeten h un plan teJl nu aile mogelijke lich t geven. Op het zuiden gerichte venster banken zijn n u ideaal. Alleen de echt schaduwminnen de p lan ten zoals som mige Pleurothallis-achtigen, Ma sdevallia-soorten, een aantal schaduwminnende ter restrisd l soorten (1 e.s de goede boeken l !!) kunnen best nag w t van het zonlicht afgeschermd worden tot eind Qktober. Bet r laat dan nooit: controleer of de verwarming werkt en vooral of ze weI goed werkt! Probeer de luch tvochtigheid aan de lage kant te houden (60% gemiddeld) en zorg voor een goede luchtcirculatie. Huiskamerkwekers zullen vooral de lichthoeveel heid en de luchtvochtigheid in de gaten moe ten hou den. Die luchtvochtigh id kan een vvaar probleem zijn omdat in de m est h llizen al volop verwarmd wordt en jllist die verwarming is er de oorzaak van dat de luchtvochtigheid daal t t t bijna ontoelaatbare waarden. D roge Ilicht zorgt erYOOr dat de p lan ten vlugger hun vocht verdampen. Controleer d e planten en het pot mengsel zeer regelmatig en in tegenstelling tot sene kwekers zullen de hlliskamerkwekers misschien weI twee- tot driemaal per week moeten water geven. Beluister de weersvoorspellingen met zoveel moge lijk aandacht. Niet het weer dat voor de dag nadien wordt voorspeld, is het belangrijkste, wei de interpre tatie die aan de totale weerkaart gegeven wordt van het oostelijk deel van de Atlantische oceaan en geheel West-Europa. Hieruit kan men afleiden of er bijvoor beeld nachtvorst op komst is en of het al dan niet vee I zal regenen. Zoek in huis, voor de kouder te kweken planten, een koel plekje met aile mogelijke licht, direct zonlicht zal hier zeker geen zonde zijn.
's Nachts kan de luchtv c.htigheid z wei blll ten als in de serre hoog oplopen. Z lang de buitentemperatu ren het toelaten, kan je d us best verl uch t n. Binnen zal dus zeker voor voldoend e lllchtcircula tie moe ten gezorgd worden zoniet dreigen onze meest tere bl e men door Botrytis besmet t ra ken. Ze zien er d n zwart be p ikkeld tot bevlekt uit en in he t erg te eval errot ten ze zelfs. De ember is voor de meeste orch ideeenliefhebbers een m aand om naar uit te kijken, n iet omda t het een donkere maand is, nee, het is een maand waarin heel y at planten zull n bloeien. December i mi ' chien wel de start van n et bloeiseiz en va n orchide en. Maa r .. . He t geb urt z r d ikv ijl da t de ember een miezerige, donkere maand i ,da nk d r kan hat niet en tegen de jaarwisseling is het helemaal h pel () "vat h t lich t betreft. Een serrekweker zaL ·en zo perfect mogelij ke bal os m oeten z ien te v inden tu Sen het i 0 leren van zijn serre (wat het lich d reigt buiten te hou den) en het aanbied en van aile b schikbare Licht. December is min meer de donkerst maand v het jaaJ". Bij bewolkte hem I is de lichtho ve Ih id zo miniem d at een bijverlichting wei eens noodzakelijk kan zijn. De ideale lichtindeling van 12 UUT dag en 12 Uuf nacht zoals vele rchideeen in h un Yind plaats gewoon zijn, wordt flink verstoord . Kijk ok uit \-vaar de planten staan. Zet de p lanten nooit dich t tegen de r uiten want conde ati aan die ruiten kan eel schade aanrichten aan planten. Het temperatu ur erschil is daar te hoog in v gelijking met de iets vefd er van de ruiten afgelegen ruim t s. Ook bet verschil aan luchtvochtigheid kan nogal err ssend zijn. Bladeren die de ruiten raken klmnen bevriezings verschijnselen vertonen als gevolg van de extreme ver schillen tussen de rui ttemperatuur en de t m peratuUl' van d e I uimte waarin de planten gekweekt w r den. Verlucht n ooit als het te koud is of hoogstens heel kart. Cymbidium-planten maken nu hun bl emtakken en de 'vluggertjes' bloeien reeds. Wil je de planten lang in bloei hebben? Geef ze dan een niet te warme plaats. De planten die hun bloemtakken maken zullen teveel warmte niet cht w aarderen, ze zuBen hun bioemtak ken afstoten. H ou de planten vochtig maar niet te nat en... als de planten n g buiten staan (pas op voor nacht vorst), verschiet dan niet als hier en daar een slakje van de bloemstengel komt meegenieten.
Cultuurkalender
54
Insect 1plagen zijn moeilijker te b strijden. Het is m ij al opgeval len dat slecht geworteld en zieke plan ten rapper ten pro i vall n aan insecten dan go d groeiende, g zonde plant n. Behandelingen m et een insecticjd zijn zeker in gr tere collecties nvermijde ljjk. Zo'n behandeling pas je bes t toe vlak voor de win ter (bv. ejnd november) en vlak na d win ter (half februari). Pas op! Gebruik nooit lange hjd hetzd fde insec ticid . In kleinere collecti s zuUen een pon en een zach t werkende 10 g p lossing goede hulpm idde len zijn om h t teveel aan insecten van de planten af te wassen. Ais er daarna in het voorjaar of tij dens de zomer weer een aanval van insecten te zien is, moet de behandeling herhaald worden.
De winter die n u stille ~ es aan oor de d ur staat, heeft echter meer te bieden . Vroeg danker beteken t lange avon den. Velen onder ons hebben toegang tot het in ternet da t vol informa tie zit. Ga op zoek! Maar pas op: verre van alle in formatie op het in ternet is de juiste mfOTmati . En eveneens velen onder ons h ebben al zo graag een goed boek in handen, waarom me t een boek over orchideeen? Geef jezelf e ns een goed rchideeen boek cadeau of g ef toekomstige mi lde sch nkers een tip ... Je weet, de ein ejaarsfee t n met hun cadeau~es zijn op komst. Vergeet niet .. . Orchideeen kweken is geen wiskun de m aar heeft mee r te m aken met kennis en 'FingerspitzengeWhl'.
Ais de nachten kouder worden, beginn 1 mllizen warmere plekje' te zoeken om t verwinteren. Veelal beperk t de schade zi h tot wat muizcngeur d ie zich in de serr verspreid t maar in enkele u itzonderlij g " al len is de sch ade niet echt plezant. Kl ine muisje am u seren zich weLeens met het wegroven van de poUinia van de bloemen waardoor deze z er rap verwelken. Soms knagen ze d bl m n va n de teeltjes af n Leg gen d ie da n op een hoopj en ook d groene wortel pun tje eten ze heel gra g. Grotere muizen proberen in een of andere pot te overwin teren en na de winter bou wen ze er zelfs een nestj voor hun nakomelingen . Dat is op zich missd 1ien nie t zo erg moe ' ten ze het pot mengse1 in de potten laten. Maar ja, een ne t heeft plaats nodig en om d ie p laa ts te mak n wroeten ze heel wa t potmengsel naar buiten. Al je d us ergens in de serre na t een pot e onverklaarbaar grote h oeveel heid pOlmengsel ziet liggen, mag je erv n ui tgaan dat er een muizen familie in een van d nabije potten huist. Heb j d ie hoop po tmengsel ech ter niet bem r kt en ecn pot b gint tij dens !let water geven p lots Ie p iepen en onm iddellijk daarna passeer t 'de mllize.nkoer " we] dan b n j er 'de vis u' ge tujge van: er wooen muize n in d ie pot. Als je die p t dan eens heel goed doorspoelt, blijft e muizenfamilie uit die po t weg. In het ergste geval moe t je m uizenvergif leggen en binnen de w ek ben je d ie muizen kwijt. Blijf echter p je hoede. Er zijn in d ~ w ereld nogal wat muizen d ie het ' 5 winters koud hebben n die naar een wa rm schu iloord op zo k gaan. Het gebeurt heel d ikwijls dat, als de ene muizenfamilie 'wegg p sf is, de ander binnen de kortste keren de plaats overneemt. Eens het na de w inter buiten warmer w ordt, verlaten de mu izen de serre om zich aan de gezond buitenlucht n al wat daa r groeit en bloeit te goed te d oen .
Rik Neirynck, augu tus 2007
• Ro""e
Orchideenzucht
R68weg 11 . Stukenbrock 0-33758 Sch/oB Hofte-Stukenbrock Tel. (05207) 920539· Fax (05207) 9205
4 - 6 juJi 2008
DOG Sommertreft info: + 49 5207 920 539
Op zaterdag en Zondag open van 1Qu. t t l6u. Op drnsdag tot en met vrijdag open van 10u. tot l8u.
www.roellke-orchideen.de
Cultuurkalender
55
,
Tijdens de jaargang 2007 van ons tijdschrift bekijken we het geslacht Anguloa van dichterbij
Bij de vier witte Anguloa-soorten is het ros tellum, b ven van de stig ma-holte, even groot als bij de gele / rode soorten. Aan beide zijden van de pollinia bevind t er zich echter een naar beneden hangend uitsteeksel. Deze lIitsteeksels v mn n zo tvvee 'scher pe' bogen dit in tegenstelling tot deze bij de gele / rod e soorten, die een rondere boag vormen.
Een revisie van het geslacht Anguloa Ruiz & Pavon
Anguloa uniflora Ruiz & Pavon in Prodromus Flora Peruvianae et Chilensis (1794) 1:118, t.26 voor het geslacht en in Systema vegetabilillm Florae Perll ian e et Chilen is (1798) 1:228 vo r de soort. Type in Rui z & Pavon herbarium Madrid . Microfiche !.
door Dr. Henry F. Oakeley
Deel3 De witte Anguloa-soorten
-
Vf\( ,~L om't
-
Meerder plan n va n de chte Anguloa Ul1iflora Ruiz & Pay n wer den jarenlang in Eu ropa gekweekt (bijvoorbeeld Allg1l1oa ItIliflora 'Wossen' SM/(B)/D.O.G . 1993 in de collectie van Franz Glan7 uit Duitsland). Het was pas to n ik in 1997 Peru bezocht en er een in alcohol g pre pareerde bloem zag bij O rquideas Peruanas, een orchide "nkwek rij in de omgeving van Lim , ie in de omgeving van Prev ist in de C ntral Cordilleras verzam ld a, dat het onderscheid met de m T ver prei- I de (Peru, Ecuador en C lombi a) Angu/oa ebumea oor mij d uidelijk werd. Volgens Ruiz & Pavon kwam deze soort in Noord-Peru voor maar aangezien ze n oit in de7.e gebieden gereisd hebben is het heel goed mogelijk dat er verwarring ontstond met Al1guloa eburnea.
/. ,,(.{~_
~ /,l/,,"~.r,,
f/""'IoL 1'.............
? ~ £.. -.,."... ....,£.
V
~4tr//~ ~.""S;11
' /.14ft t!"~
J
~~~
~;:,/,/ .-?~~
Deze soort is endenlisch in Peru en zowel de g chriften va n Hipolito Ruiz , Is in Systema melden dat dez A ngll ioa ort ontdekt werd in sept mber 1786 te Muna ten noord oosten an H uanuco op d oostelijke hellingen va n de C ntral Cordilleras die zich u itstrekken van het naorden tot het 0 t n 'an Lima. Ze werd ook in belangrijke hoeveelheden te Tanna in de Junin pro vincie gevonden in 1779-80. In 'Prodromu ' vinden we een goed gra vure van d ze plant d oor Felix Prieto maar toch bestond er geduren de 150 jaar verwarring tussen de drie volgende soorten: Allgll!oo ebllrnea B.5. Williams, A ngu/oa vhgina/is Linden ex Schlechter n d 'rueuwe' Angllloa togl1ettiae Oakeley.
.._ : : '.ot:_ /;} -=-.
,.. / . . .
...-~."..
~ ..-'1't... 4jJ
..-'3-",
Kleurenfoto: zie cover front van 'Het Venusschoentje' 2007-01.
De bloemen van Allguloa ul1iflora hebben witte tot rozekleu rige bloe men en de laterale lobben van de lip en de callus zijn geel tot oranje gekleurd . De lip lijkt w buisvormig aangezien de randen van de lip elkaar bijna of zelfs helemaal raken. De lip is bolvormig ter ho gte van haar basis, in het midden is ze wat versmald zoals een Coca-Cola fles terwijl ze dan distaal weer w ijd er wordt. De lange laterale lobben zijn breed en ze buigen aan hun uiteinden naar buiten om. Als men in d lip kijkt, is een bijna rechthoekige opening te zien. De middenlob is ze r klein, tongvormig en is naar achteren omgebogen. Ook de callus is op merkwaardige wijze naar achteren gebogen.
Anguloa deel 3
56
':'·r
', .
,.......
~
...
--.. ,
Anguloa deel 3
57
Anguloa uniflora var. treyeranii Rolfe
in Lind enia (1891), vii : t.310, 47-48.
Ang. uniflora va r. treyeranii kan best als een cultivar aanzi n worden -Angl/loa llniflora 'Treyeranli'- want er is geen I: nkel opmerkelijk verschil met Anguloa uniflora Ru iz & Pavon . De lat rale lobben en m iddenlob van de lip zijn geel van klelU en binnenin de lip loop t een transversale rozerode str ep. Er is een d uidelijk ver schil met, en daardaor is het een structurele variant van Ang. uniflom. sensu Rolfe n on Ruiz & Pavon die Rolfe in. Lindenia 1887 afbeeldd maar die nu geidentificeerd werd (zie onder) als een nieuwe soort namelij k Allguloa tognettiae Oakeley.
Anguloa ebumea B.S. Williams
in Orchid Growers Manual (1868), 3rd ed. 66-8. ill ustrations in Orchid Album (1884) iii, t. 133 en Lindenia (1892) vii, t.348 [30] (al Ang. lmiflora ar. ebllr nea), illustratie in Bot. Mag. (1854) t.4807 (als Ang. llni flora) en in Orchis (1 16) x:122-145) (tot synoniem her leid met Ang. uniflora) . Ik heb het herbariumspecimen en de originele afbeelding van de illustratie in Bot. Mag; (1854) -bei den in Kew- als lectotype en als iconotype gekozen. H et is goed mogelijk dat Linden deze soort uit Colombia meebracht in 1843 en dat ze voor het eerst in Europa bloeide in 1844. Het specimen van Anguloa eburnea die als Anguloa uniflora aigebeeld staat in Bot. Mag. werd door War szewicz uit Co lombia (Quindios) ge'in troduceerd in. 1852 en b lo ide in de kwekerijen van de heren Jackson in Kingston, Engelan d in 1854. Ik ben akk ord met Rolfe waar hij noteert op het Kew lectotyp blad, waaraan oak voormelde riginele afbeelding vastgemaak t is, dat het hier n i t gaat om A ng. uniflora Rui z & Pavon. Dit was het p robleem dat ontston d tussen A ngllioa uniflorn en andere witte Anguloa-soort n omdat refer 1'1 ties d ie niet vergezeld gaan van een illustra tie onmoge Jijk te interpl'eteren zijn. Rolfe aanzag Anguloa eb urnea als een variant van A nguloa Ul zijIora en Schlechter als een synoniem. Dit laatste kan ni t verbazen omda t de plan t waarvan Schlechter dacht dat het Anguloa urziflora was, in feit Anguloa eburnea was. Deze is wijder verspreid dan Angu.lon uniflora want ze wordt zowel in Peru als in Colombia gevonden terwijl ze niet verrneld word t in Venezuela n och in Ecuador.
De bloemen zijn groter d an die an A ngllloa llniflora, w it van kleur met feUe dw arse r ze trepen langs de binnenkant van de op een p roefbui.s lijkende lip waar van d zijlobben over bijn hWl gehcle lengt mekaar overlap pen. Distaal buigen d ie lobb n om en vonnen Is het ware de rand van de 'pro fbuj', an opz ij gezien Lijken ze cU'iehoekig. Aan haar ba i versmalt d lip, er is chter geen 'kn ik' zoals bij AI/gill t7 virginalis. De midd enlob is verlengd, ruitv nrmig, breder dan de c Hus, glad en wa t naar achteren gebogen. De opening d i door de laterale lobben en d middenl b g vormd word t is V-vol'mig wan neer fron taal aanschouwd lllet de p unt van de V tel' hoogte van de middenlob. De w itte call us is glad, distaal tvveetandig en' s lechts een weinig gebogen. Een goed voorbeeld van de verwarring die er heer ste omtrent d e Al1guloa-soorten toen die in Europa ge'in trod uceerd werden van ai de jaren 1840 is het volgend e: aan h t b en vermelde lectotypeblad voor l1guloa ebllnzea i er een tweede specimen gelabe1d alsAngliloa uniflora afkomstig van Linden. Op deze label staat da t he t om een gele bloem met een witachtige lip gaat die door Mr. Deppe in Cuba verzameld werd . Rolfe stelde deze fou t vast (er zijn geen Anguola-soorten te vinden op Cuba) en noteerde dat hier sprake was an Anguloa clowesii.
Anguloa deel 3
58
•
Anguloa deel 3
59
Anguloa virginalis Linden ex Schlechter
in Orchis (1916) 10:132-135. De eerste verwijzing naar deze naam is te vinden in Gardeners' Chronicle (1851),392. Type in Kew! Voor kwekers was het heel moeilijk om te achterha len hoe deze plant en haar bloemen er juist uit zagen. De meermaals gebruikte verwijzing van de Gardeners' Chronicle is slechts een korte nota waarbij Angl.lloa virginalis te koop gesteld werd voor £2 tot £3,25p (= £3: 5 shillings) bij Stevens' Sale in een collec tie van orchideeen uit New Grenada (nu Colombia) en dat kan men moeilijk een beschrijving noemen. Illustraties of beschrijvingen waren haast niet te vin den. Het holotype of isotype in de blauwe folders van het Lindleyherbarium in Kew is van Angllioa virgillalis zoals hieronder beschreven. Op het Lindley herbariumblad bevindt zich Lindens gedrukt label: 'Etablissmerzt Botal1ique et D'Horticulture de f. Linden, Av. Luxembourg. No 43. Voyage de L Schlim.
Anguloa virginalis Lindell. Fl. blanc pur terrestre. Nile Granada, provo de Ocana Hauteur 1550 metres 1851 fl. en AOl/t'. De woorden en nummers zijn met de hand geschreven en onderlijnd. Rolfe schreef hierbij: A. virgi na/is Linden / A. Imiflora Lindley (non Ruiz & Pavon) / Anguloa uniflora Ruiz & Pavon fide Rchb.f. in Bonplandia II p.280. Ik interpreteer deze nota van Rolfe alsof voor hem Lindley's Anguloa Ulliflora in Bot. Mag. Anguloa uirgillalis was maar volgens de grootte van de lip moet dit Anguloa ebumea zijn. In Bonplandia staat een lijst uit Orchideae Schlimianae waaronder '48. Anguloa ul1iflora Ruiz & Pavon! Walder in Ocana Juli. 4-5,000 'Nr. 43', dit kon aldus om het even wat zijn. Volgens Schlechter was de plant door Linden mee gebracht uit Venezuela en Colombia in 1843, een expe ditie die mede gefinancierd werd door de heren Rucker, Clowes en George Barker. De plant bloeide in de serres van deze laatste. Ik yond deze Al1guloa-soort in Peru en ze wordt vermeld in Ecuador, Bolivia en Colombia, echter niet in Venezuela (Nationaal herbari um noch door Foldats) alhoewel ze daar waarschijnlijk wei groeit.
opener zijn dan die van de andere witte Anguloa-soor ten. De lip is korter en de zijkanten overlappen mekaar, ze maken van de lip een korte buis met een bolle basis. lets distaal van de aanhechting met de onderkant van de stempelzuil heeft de lip een diepe knik waardoor ze naar voren buigt. De middenlob is smaller dan de cal lus, ze is lang met parallel lopende zijkanten, ze loopt uit op een spitse top en ze buigt wat naar achteren. Op de petalen en de lip zien we fijne roze vlekjes die wei eens in mekaar lopen. In 1849 beweerde Williams dat Anguloa virgilwlis bruine vlekken had. Het is dus mogelijk dat hij naar de juiste plant verwees. Omdat Schlechter een illustratie maakte op basis van een open gevouwen en geperste lip, is de typische 'knik' onzicht baar die bij een laterale aanblik wei duidelij k is. De eer ste illustratie van deze voor de diagnose cruciale 'knik' is een foto bij Kennedy's artikel uit 1976. De eerste beschrijving verscheen in het artikel (1991) van de auteur (H.E Oakeley).
Anguloa virginalis var. turneri (B.S. Williams) Oakeley var. nov. stat. nov.
De roze Allguloa turneri B.s. Wil1iams, h eft even eens de bolle, aan haar basis' geknikte' lip en afgaande op het herbariumspecimen in Kew (zie hierond er) is het een kleine vorm van Allgllloa uirgina/is Linden die moet herleid worden tot Anguloa virginalis v r. tll meri.
Anguloa turneri B.S. Williams
in Orchid Growers Manual (1894) 7th ed. 103. Lectotype! in Lehmann Herbarium in Kew, ref: HK 6070 'Nr, Cali ... 1300 - 1600 ill.' and HK 718 ex Cali, Colombia 1200 - 1600 ill. Ik heb deze herleid tot een varieteit van AlIgllla vir ginalis Linden.
Nota:
Een kleurenfoto van Anguloa virginalis zie je op de cover front van dit tijdschrift.
De bloemen zien er wat samengedrukt uit, ze zijn smaller dan die van Anguloa uniflora of Anguloa ebumea. De petalen neigen naar buiten waardoor de bloemen
Anguloa deel 3
60
\
L "1. /,~ ../u--.~
. ~ ~~d/~-' r.d' t6-. --'-rv~L6~ 1J.-4 .e-~;://~--- .... ~L-?4,., /~
(;4-
!'7,/,;{.",
/ '74v """-·""4~ ~.<-C
~/r__ h~,~~~«k~,kJC..&; ~~ .../ ~C
~
. . /J
.~
Anguloa deel 3
61
AnguJoa tognettiae Oakeley sp. nov.
Anguloa eburnea B.S. Williams similis sed flo re sub erecto, lab 110 tubifom1e, non pandudforme, lobis late ralibus lab lliobtusis elongatis reeur vatis, lobo media elongato rhomboideo, eallo clare £lavo et apiee non recurva ta d_istingll nda. Type: Hart. ex Venezuela in de collectie van Vilma 1i gnetti, La Puerta, Venezuela. (holo K !)
Een kleinbloemige, mooie, witte Angllloa-soort uit Venezuela genoemd naar Vilma Tognetti, een briljant am a teur orchideeenkweker van La P uerto, Edo. Trujillo, Venezuela, waar ik d bloemen voor het eerst zag. De eerste afbeelding van de bloem is door Rolfe gep ubliceerd in Lindenia (1887) iii:1l-12, t.lOO onder de naam Angliloa Imiflora. Dez A nguloa is mogelijk ook p resent in het Venezolaanse Nationale Herbarium met als referentie 1 3.121 van Edo Merida op 1600 m. en Edo. Tachira op 1,900 - 2,300 m. (juni 1975).
o kleine bloemen staan met hun opening naar boven. De petalen hebben smaile, hal taande pll ntige uiteinden. De lip is een reehte, smalle bill'> d ie noeh spits, noeh 'geknikt' is aan haar bas is. Haar zijkanten over[appen z rus bij A l1gu loa ebumea maar de 1 terale lobben zijn lang r, wat omgebogen. Van opzij bekeken lijken ze reehthoekjg. De mid den lob is langer, t ngvor mig tal ruitvorm ig. 0 caUus is pvallen , tweetandi g, gee! en langs binn n van raze str p n voorzien; distaal is hij wat erbr ed. Dr. Henry F. Oakeley, oktober 1998 (20 7)
We danken Dr. Henry F. Oak l y vo r dez artike lenreeks an zijn hand . Aile fo to's en tekerungen zijn © Dr. H.F. Oakeley.
Anguloa deel 3
62
Anguloa deel 3
63
Anguloa deel 3
64
BoeKbes p ~ekj n g
•
Proceedings of the 18th World Orch id Conference 11tot en met 20 maart 2005 Dijon - Frankrijk
Dit gigantische werk, uitgegeven op het einde van hetzelfde jaar waarin het WOC werd georganiseerd (dit moet een wereldrecord zijn!), opent met e n voorwoord (in het Engels en het Frans) door Mrs. Joyce Stewart, Immediate Past President of the World Orchid Conference Trust.
Uitgegeven door Aline Raynal-Roques en Al bert Roguenant in samenwerking met Daniel Prat.
In het eerste hoofdstuk 'Presentation of the 18th WOC' worden we gelnformeerd over de geschiedenis van de World Orchid Conferences, het 18° WOC de sponsoring, Bourgondie en de stad Dijon (p. 14 - p. 23).
France Orchideesl Naturalia publications December 2005 A4 formaat 621 bladzijden zeer veel kleurenfoto's
Het tweede hoofdstnk informeert over de 'World Orchid Show': de opbonw van de show, de jurering (met lijst van de bekroningen), de educatieve evenementen en de standen van de ver nigingen. Er wordt echter aileen aandacht geschonken aan de Franse vereniging S.F.O. en er wordt jammerlijk genoeg geen aandacht ge chonken aan verenigingen zoals de 'Groupe de R mandie' van de S.O .G. (Zwitserland) of de 'Bournemouth Orchid Society' (Engeland) (p. 26 - p . 67). Een de rde hoofdstuk schenkt aandacht aan 'The Conference'. AUe bij de openino eremonie gehouden speeches worden gepubliceerd (p. 70 - p. 1). H et vierde h o f s tuk g eft een indru k van de belangrijkste 'ParaUele Evenementen' zoal d kunsttentoon t ll ing in het 'Palais des Dues' (John Day, Henriette L couHe, Eri Nelson, Gilles Bosquet), het concert van middeleeuws mll 'ek, ... en n atuurlijk het super Boergondische 'Closing Diner ' in het indrukwekkend e Chateau du Clos de Vougeot (p. 84 - p. 94). Het vijfde hoofdstuk 'Scien tific Contrib ttions' geeft een indruk weer van de congressite, het voorsteUen van de w tenschappelijke werken, h t jureren van de wetenschappelijke posters, ... (p. 96 - p. 107). Het zesde hoofdstuk 'Lectures and Posters' illustreert het belang van dit congres. Van p . 109 tot en met p . 529 worden aBe voordrachten en posters weergegeven. Veel daarvan met de voUedige teksten, andere met een korte inhoud. Ze zijn aile meer dan het lezen waard. Enkele voorbeelden? • Phylogeny of the genus Masdevallia Ruiz & Pavon based on mor phological data (p. 111 - p . 116) • Temperature effects on Hower induction of two Phalaenopsis Orchid Hybrids (p. 120 - p . 124) • The Mata Atlantica biotope (Brazil) and the genus Baptistonia (p. 128-p. 134) • The future of standard Cattleyas (p. 140 - p. 146) • Just how many Orchids are there? (p. 161 - p . 172) • New insight into the classification of Cymbidium (from molecular systematic analyses) (p. 181 - p. 190) • Why does my orchid have more than one name (p. 205 - p . 210) • Snakeskin Orchids. The genus Oeceoclades (p. 221 - p. 224) • Evolution of the Orchid hobbyist through the centuries (p. 233 - p. 235) • The Orchids of Madagascar. New developments (p. 240 - p. 257)
Boekbespreking
65
• Orchids of France (p. 289 - p . 300) • Orchid conservation and CITES (p. 301 - p. 305) • New directions in Va nda breeding (p. 332 - p. 337) • The new genus ida A. Ryan & Oakel y (p. 358 - p. 365) • Wil d Orchids C nservation in Sabah (Malaysia) (p . 372 - p. 378) • Cypripedilln7 in China (p. 389 - p. 398) • Tn search f the true Pleurothallis (Pleur thallidinae: Orchidaceae) (p. 408 - p. 416) • Orchids of New Guinea (p. 444 - p. 451) • Orchids and sustainable livelihood: an initiative in Nepal Himalaya to manage globally threatened biodi versity (p . 474 - p. 479) • Orchids in Eastern Europe and their conservation (p . 479 - p. 485) • Thai Orchid production for the \-"orld markets (p. 490 - p. 497) • N ew Orchid H ybrids of the Singapore Botanic
Gar d ens (p. 512 - p. 518)
en ... nog veel meer!
Het zevende hoofd stuk 'Panels' gee.ft verslag en ze1fs volled ige teksten an 'panels' die gehouden wer den tijdens het congres: • Panel on conservation and CITES, The criminaliza tion of flower growing, ClTES a nd the Orchid commu nity, ex situ cultivation of terresb:ial orchids fo r the con servation. • Panel on cultivation, water and potting med ia in orch id cultivation. • N rth American Cypripedium species - Culture and biology. • Panel on the computer techniques of com m w1ica tion, Orchjd N ews - a vir tual magazine, ... (p. 31 - p . 604).
II< w et het, sorry, en jij lezer weet het oak weI dat 1k mij sterk in de organ· atie van dit 18° V OC ge··nga. geerd heb, vooral dan in de organisatie van de jurering van de standen en de orclUde en. Ik ben dus m isschi n wat subjectief aangaande dcze ' Proceedi ngs' . Hoe dan oak, ik ben er zeker van da t dit boek 0 r elke lezer, of zij/ hij in Dijon erbij was of niet, een m r dan kl urrij k souvenir zal zijn. Dil boek is he t lezen waard, het is ook een waar showboek. Rik · eirynck, februari 006
Botanische Orchideeen & lillandsia's Tolakkerweg 162 - 3739 JT Hollandsche Ra
Het achtste h oofd tuk 'Results' rapporteert over d iverse meetings d ie ged urende het WOC gehouden werd n: Eu ropean O rchid C uncil (EOC), O rchid Specialist Group (OSC), ln t rn ationa l O rchid Commission (TOC) en het ite Selection Committee or het 20° WOC in 2011 (p. 605 - p. 610) . R e t negende hoofdstuk rapporteert over de 'Closing Ceremony'(p. 611 - p. 615) . Di t boek shut met een postscriptum van de hand van Mrs. Vinciane Dumont, voorzitter van het 18° WOC in Dijon 2005 (p. 616 - p . 617), enkele dankwoor den (p. 618), en een index van allen die als lector (pos ters inbegrepen) meegewerkt hebben (p. 619 - p. 620).
Boekbespreking
66
I
Tel. .31-(0)35 - 577 1222 Fax 31-(035· E-mail: orchid.'I; Jbbe'l
r
m
S
www.orchidwubben.com
Deuren open: van maandag tot en met vrijdag van 1Qu. tot 12.30u. van 13.3Qu. tot 18u. op zaterdag
van 10u. tot 17u.
ooerla ~
03
a
ORCHIDS ORCHIDS ORCHIDS
Help, daar lig ik nu wakker van!
Kan men ooit tev '1 orchideeen hebben?
Dit is e n moeilijke vraag.
Wie kan zoiet b slisse I wanneer neem ik de beslis
sing dat dit teveel is? H oeveel tijd mag het onderhoud eigenlijk in beslag nemen ? Heeft iemand daar e n tijds meter voor? Is een hal e dag water geven d limiet of mo en er nog een twintigtal bij? Zijn wij bezeten? Moet het steeds meer, mooier, klei ner, gra ter? Kunnen wij nee zeggen tegen n t d ie ene? Is uitbreidlng niet net het fijm: ervan? Het onbekende, kan ik d it ook? Zouden w ij r ons beroep kunnen van maken? Hel kas en 01 hangend, staand, liggend, wachtend? H oe zou het zijn de gehele dag m t ons hoofd tu ' sen de wortels? Of zit onze liefd niet in de verkoop ervan? Kent iemand al de an two rderl. Reaches? Altijd welkom op Maggi007@ kynet.bp
Mag
•
I
brand. Andere soorten waren er niet. Nu stelde ik daar de vraag: "Hoe oud zijn deze planten?" Bleek dat een 2 jarige Cypripediul11 maar ongeveer 2 tot 3 centimeter groot is. Dus mijn C. reginae zou 6 jaa1' oud zijn. Om dit oak aan te tonen, werd mij een bak met verspeende zaailingen getoond. Och, wat waren die klein. Daar stond een C. kel1tllckiense van 3 jaar: amper 3 em groot. Dan heb ik oak eens de ba kken van d P leiones opgezoeht. Daar had ik meer gelllk. u had ik voor mijn vertrek thuis tegen mijn vriend gezegd: "lk koop ma xim um 4 pi n~es namelijk 2 'cypen' en 2 Pleion s." Kwestie van mijn budget niet uit het oog te verliezen. Maar daar was er volop keuze. En ja ... dan is het niet simpel om te kiezen. Het gevolg is dat ik in plaats van de voorziene 4 planten r toch 8 meenam naar h uis. H oe komt dit toch? Ik ne m het besluit dat vier plantjes ge.noeg is en ik kom toch met het dubbele thuis. Kunnen andere lief hebbers zich hier in herkennen? Komen zij ook steeds met meer orchideeen terug of hebben zij een manier gevonden am zic h te houden aan het vooraf bepaalde aan tal? Wie weet hoe? Craag een tip! Ifaggi007@skyn et.be
Ossendrecht
Na het bi iwonen van een lezing over inheemse orchideeen had ik het idee opgevat om ook ens Cypripedillms te proberen. lk ging dus via het internet op zoek en kwam een berichtje tegen van iemand die Cypripediums en Pleione's over had . Oat kwam a ls geroepen, ik begon mailtjes te versturen. Oaar zou ik in ieder geval de so rten kunnen vinden die ik zocht. Het adres wa s in Nederland, maar wat moest ik nu: laten opsturen of zelf afhalen? Ik zie graag wat ik koop, kwestie van gee.n kat in de zak te kopen. Ik koos du voor de trip naar Ossendrecht in Nederland am de planten zelf op te halen, best span nend. Ik beschik niet over een CPS dus stippel ik mijn ro ute uit met behulp van autorOllte en een landkaart, heel ouderwets. Maar het werkt nog steeds. Na een uurtje rijden was ik ter plaatse. Wie verwachtte daar in een winkel of kwekerij te komen had het mis. De ver koper, e n vrouw, heeft daar gewoon op de parking van het bedrijf van haa1' man een hoek waar zij samen met andere tropische planten ook enkele orchideeen soorten had staan. Dus even goed in de bakken kijken am dan op zoek te gaan naar de Cypripediums die ik op het oog had. De C. reginae had i ' direct gevonden en dan ging ik op zoek naar C. macral1thum, C. kentuckiense, C. calceolus. Die waren er niet en de C. hennJi-planten waren ver
8ezeten
Volgens mijn vriend ben ik bezeten! Volgens mijn familie lijk ik w I bezeten! Bezeten van orchideeen w 1 te verstaa n. 1aar wat is dat, beze ten zijn? Is niet iedere hobby veeleisend? Ik denk aan niets anders, ik droom ervan en ben er continue mee bezig. Ik hou er en hele agenda op n a. Wanneer heb ik tijd voor de v zorging. Wanneer kan ik bijeenkomsten bijwonen (ook andere regia's) en er zelfs verlof voor nem . Welke tentoonst lling, kwe kers en f winkels ga ik bezoeken. Welke boeken zal ik eerst e ns lezen? Waar kan ik andere boeken vinden en welke ga ik via het internet proberen op de kop te tik ken (2e hands). Ik ben er uren en dagen zoet mee en last but not least al mijn orchideeen zet ik in een bestand op mijn Pc. Ik heb oak van al mijn orchideeenfoto's o p PC gezet in onderverdelingen, lijsten, enzovoort ... Mijn screen savers zijn ook allemaal foto's van orchideeen. Is dit TIU bezeten zijn? Moet er nu een orchideeen uitdrijver komen? Wie kan mij helpen am het nag beter te doen?
[email protected]
•
MaggiS
67
Vorige keer maalcten we kennis met een echt plantenhotel
het Vijf sterren
Paphiopedilum-hotel
van Roland Schollaert die ons in een nieuw artikeltje een korte rondleiding geeft
Drie jaar geleden kocht ik in Duitsland een bloeiende Paphiopedilwll IWl1gianurll. Een plant met een iantastisch bi em van 16 centimeter bre d n 14 centime ter hoog di daarenboven
k aangenaam geurde.
N de bloei heb ik de plant erpot in een volge mij klas iek men se] 'an na mclijk 8 delen schors (geen romm el met ve I tot mna r mooie harde stukken), 2 delen veenmos en 1 deel hou t kool of ' ulca korrels. Gew nlijk ziet men, na het verpotten, de plant "in gang schieten". Met doorzichtige bloempotjes is dit wei handig. Je ziet de groeip un tjes en de nieuwe worteltjes langs de p otwand groeien! Zod ende eet je dat alles OK is. N u we het over verpotten hebben; ik raad iedereen aan: "Do het ieder jaar!" Dit kan e treem overkomen maar tot mijn chad en chan de h eb ik al verschill nde keren meegemaakt da t, wanMer je e n p lan t uit de p t schud die et al 18 maand tot 2 jaar onaangeroetd in, taat, m ar dan de helft van de wortels dood zijn. Een Paphiapedifu m heeft al niet v eel wortels, dus .. . Die bewus te P. hangianum had een goed ortelge tel met nogal wat levende wortels. N a het verpotten kwam er echte r tot mijn verbazing geen schot in de zaak: Rustperiode? Een maand of zes vroe er had ik nog eetl. P. hangiallul1l gekocht die, voortgaand op he t uitzicht van de p otgrond en de p lant, maximum 6 maand in de po t stond. Op zijn West-Vlaams gezegd: "De p lant ging niet vooruit en niet ach teruit." Zij stand daar maar te s taan. Het was dus d uidelijk dat ik nu onraad rook. Weeral een P. hangianu/11 die 'lastig' doet. In juni beslo t ik orde op zaken te stellen. Nummer t\ ee d ok verpotten! De sukkelaar had nag 2 levende wortels, de rest wa rot. Bezint eer je begint Het ezegde Bezin t eer je begint indachtig, nam ik het boek Hpper Orchids of Vietnam' van Averyanov ter hand. Daarin las ik: Vindplaats van P. hangian um . Immer groene bossen, half tot helemaai gesio ten, p . t r1.. geero deerde kalkrotsen op een hoogte van 450 tot 750m. Trop' d1 m esson klimaat, met kou de d ro e \"li.n ters en vochtige (natte) \0\ arme zomers. Van november tot april bijna geen regenval. De gemiddetde wintertem peratullI is 14 a 16° C, m et als kouds te nachttemperaturen 3 tot SoC in januari en februari. Maxim umtemp rat uren in juni en augustus: 25 tot 28°C. Ii tale gemiddelde neerslag per jaar: 1200 tot 140 mm. Begin fe bruari tot einde m aart aanhoudetlde mist en lichte mo treg n. Luch tvochtigheid is op dat ogenblik 10 %. Het grondopper lak blijft in die periode nagenoeg d raog. De bijge\'oegde foto's in h et boek tonen duidelijk dat de wortels van die plan t praktisch zander bedekking van mos of wat dan ook, gewoon op d e ro tsen 'kleven', die ratsen staan ms bijna verticaal. H et water loopt er dus zo van af. I
Paphiopedi/um-hotel
68
,
Conclusie
Een zeer luchtig m ngsel is nod ig. Ik heb en schaal genomen van 21 centimeter doorsnee en 8 centimeter h og. Op de bodem legd e ik een laag van 2 a 3 cen ti meter doLomietbrokken. Daarbovenop kwarn dan het meng el waarin d planten komen te staan: J /3 . chors, 1/3 een mos en 1/3 dolomietbrokken. Het veenmos client in di t geval om het meng 1t ch een beetje voch tig te houden In theorie zou het nog luchtiger moeten of kunnen, maar in onze serres met ons klimaa t zou het mengsel te vlug uitdrogen. Je zou er in da t geval bijna naast moe ten blijven staan om continu water te geven! Ik hoop hiermee, mijn Vieb1amese gas ten in mijn 'ho tel' tevred en te stellen. Ik hOll jllllie op d hoogt. De hotelmanager, Schollaert Roland, juli 2007
• Botanische Orchideeen Coendersberglaan 46
5709 MA Helmond
Nederland
t I: 0031(0)492 59 22 71
www.botorch.com
~."' I
-f
••
~~~ -~: ::~
i~
•
-,,~
r*
:'c.. ,
..,
'"1~
•
,
.,. • ,I
,~
~
Paphiopedilum -hotel
69
t 26
!iNO ANGIUIE O ' ' ' ! CIEi •
Ud)', .tlpper l,n:.htd Crpr1rc
:
10m...! >
26 .
ENOAHGt lt. 'O s,.ellS
Lm)"r,
dlpp.er-O
ud
: ...en,,""I•., ",lttOl•• ••.••••••••.••..•..••.. ..•.......•...•
Uf'\.-Iwl.".
t
Dat er ook in Europa mooie orchideeen groeien en bloeien is onder tussen door de meeste orchideeenliefhebbers al wei geweten. Over het 'onderwerp Europese orchideeen' werd door de jaren heen heel wat gepubliceerd. Sommige van die publicati s zijn m oi tot zeer mooi. Ook op het internet kan zeer veel informatie, al dan niet met foto 's ge'illustreerd, gevonden worden. Ook de posterijen blijven met achterwege. In he t vorige numer van 'Het Venusschoen tje' bespraken we kort een reeks ni uwe postzegels die dit jaar in Roemenie uitgebracht werden. Hie.r bekijken we enkele postzegels die in diverse Europese landen uitgebrach t werd n . Jammerlijk genoeg kunnen we de postzegels met in kleur w eerge ven, toch wensen we jullie veel kijkgenot. Alain Provist, augustu 2007
···26
lIj,. ....-......... . I.
26
Hongarije
"ND~ .. GI • .:O ~'I C I!!S :
r-"D~ NQ. UIIi D 5 .. ICIIS
b d) "", llpper l!n.J11d
LMr ssbppe:rarclud
.
um "leM., ,ok,.r•.:
. . . . . CrJUlpodl .....-_......... ...... ......:-...........()ynJl"fI1lDl . . . . ...-....... .- .........'..
~~m~
trio ,..
~
t
·
26
fHO~'''a.''.O J,,1 c ln : 14<1):' \UJIP"f or<:h ld : eJl'"""'" col«ol.. :
26 u.\y" I.pprr " ... h,d
~AGYAR~
~AGYA R p01!~ :
£ND"NCl[aE O ,,'!.Clf S
t
Cyt"........ " d""llb .•.............. .............• ..•. ...•...
~Ii.. m.""
tr~~"'W'
I
Udy'J 26 i.1P,,""tum ",[""Iw
!:HDAHGllllm srlc, U
~hpper o!"cl'dd
·26
./
~AGYAR PO,.EA,
:
ItH.DAHQ ER ILID SPIC.tEI
:
u.d)'S "llppcr urchld
Cy'" .... ..,Jm,J..
t.
t
: I""' ........... ........ ......................
Dca... ,n - -
00<1.... n
Groot Brittannie
26 Udy', Url"" ,,,,,hul 26 WI"ubf'P"t on:hld : ypnp
I!:NO AN GI' JIl ~D ".eC:lI! 5
IHOAHOSlU;: D sfI,cHu,:
t r.
t
Crpfl r~I." .... ....•....... ............. .•..........
~Km ..~
I
"
".m
Filatelie
70
M'\oYAR POSTA
j
I>1AGYAR POSTA
Belgie
BELGIE16
T U
F.O.C. P.1112
NATUUR
EPIPACTIS HELLEBORINE
.,-------- - Rusland _ __ _ __ _ _ __
FD.C. P.111 4
_ _---1
• Filatelie
71
Een impressie
EI1cyc/ ia mariae
Acantephippill m malltil1ial1u III
©
© Ste Fanie
ndre. Lenard
olpaert
© SteJanie COlpaert
Aerangis citrata, © Andre"( Lenard
Tentoonstelling
72
aLle foto's op deze bladzijde: © Alma Compernolle
lin 1,;'i1IPI" Ir, ,I- ( \ ml' _i CdT \" 1'1T!. UP Phd'pijnt'll; dl!tll~r"1cl'rd In de .::ollcctil' Rl,l.md ~<.;lwllll'rt
AIIIJ ~It lIlt
\.111