Editie Nederlandse versie. Data: dé natuurlijke grondstof. van deze eeuw

Editie 13 | 2014

Nederlandse versie

Data:

dé natuurlijke grondstof

van deze eeuw

Data: dé natuurlijke grondstof van deze eeuw

Intro | 3

Iedere dag genereren we wereldwijd meer dan 2,5 miljard gigabyte data: ze zijn dé natuurlijke grondstof van deze eeuw. De invloed ervan op hoe we dingen doen, als individuen en bedrijven, is net zo ingrijpend als die van elektriciteit in de vorige eeuw. Maar hoe maken we nu zo goed mogelijk gebruik van al die data voor een betere wereld? En hoe helpen technologieën voor analytics, cloud, mobile, social business en security daarbij? Dat is de uitdaging die we bij IBM aangaan, samen met onze partners, klanten en andere partijen. Cognitief computing: de toekomst

En Splendid Data doet verhaal van een

Traditionele systemen kunnen de

kostenefficiënte relationele database-

Security vergt gedragsverandering

groeiende en voortdurend bewegende

oplossing die uitstekend geschikt is voor

Een punt van aandacht is natuurlijk

datastroom niet bijhouden. Er zijn nieuwe,

inzet binnen een cloudomgeving.

security. Hoe beveiligen we onze data, die we via zo veel kanalen beschikbaar

zelf lerende systemen nodig, zoals cognitief

maken? Ook daar wordt op alle fronten

van IBM Inspire Beyond Today’s Technology

Mobile en social: een nieuw perspectief

leest u hoe Watson met cognitive cooking

Mobile en social technologieën veranderen

alleen is niet voldoende. Een radicale

tot de meest geweldige recepten komt.

hoe we werken en leven. We delen de

gedragsverandering is noodzakelijk om het

Maar de toepassing van cognitive

kennis en inzichten die we uit alle data

hoofd te bieden aan veiligheidsrisico’s in

computing en analytics door Watson

destilleren en communiceren op nieuwe

het nieuwe digitale tijdperk en de toekomst

zorgt ook voor doorbraken op serieuzer

manieren met medewerkers, klanten

met een gerust hart tegemoet te zien, zo

vlak, zoals bij de behandeling van

en partners. Joost Farwerck, lid van

stelt Kristin Lovejoy, General Manager van

levensbedreigende ziektes. Daar levert

de Raad van Bestuur van KPN, deelt

onze Security Services Division.

ons IBM Center for Advanced Studies een

zijn visie op mobile en social en geeft

Dit is maar een kleine greep uit wat u

bijdrage aan, samen met diverse medische

voorbeelden van slimme toepassingen die

allemaal kunt lezen in deze IBM Inspire

centra. Ze proberen bijvoorbeeld met

onze maatschappij en het bedrijfsleven

Beyond Today’s Technology. Maar u

behulp van analytics de diagnosetijd voor

ten goede komen. Regionale omroep

begrijpt: het magazine biedt u weer volop

darmkanker terug te brengen van weken

RTV Drenthe vertelt hoe het sociale

inspiratie rond Big Data, analytics, cloud,

naar enkele dagen.

netwerkplatform IBM Connections en een

mobile, social business en security. Ik wens

nieuwsredactiesysteem het mogelijk maken

u veel leesplezier.

computersysteem Watson. In deze editie

werk van gemaakt. Maar technologie

Cloud computing als basis

om effectiever samen te werken en ‘story

Bij het toegankelijk maken van data, speelt

based’ nieuwsvoorziening te bieden via

Harry van Dorenmalen

cloud computing een steeds grotere rol. Zo

verschillende kanalen.

ChairChairman IBM Europe

vertelt IBM Business Partner Ctac hoe het

Dat mobiele technologie ook levens kan

Algemeen Directeur IBM Nederland

klanten een betrouwbaar fundament biedt

redden, blijkt uit het artikel over het

voor al hun bedrijfsprocessen, met een

automatische noodroepsysteem eCall.

platform op basis van IBM Power Systems.

Nieuw digitaal magazine: responsive, interactief en groen

De nieuwe digitale versie van het IBM Inspire Beyond Today’s Technology magazine kunt u echt overal lezen - ook op uw mobiele telefoon. Want de vormgeving wordt automatisch aangepast aan het apparaat waarop u het magazine leest. Vanuit de artikelen klikt u bovendien direct door naar andere relevante content, die u ook eenvoudig deelt. Behalve een aangename, interactieve leeservaring biedt de digitale Inspire nog een belangrijk voordeel: een aanzienlijke papierbesparing. Wel eens een pdf op een mobiele telefoon gelezen? Vaak gaat dit gepaard met veel scrollen en inzoomen. Niet bij de nieuwe digitale versie van ons magazine - u kunt het magazine net zo goed op uw mobiele telefoon als op uw tablet- of desktopcomputer lezen. Dat komt door de ‘responsive’ vormgeving: als u het magazine opent, krijgt u de versie gepresenteerd die geschikt is voor het apparaat dat u op dat moment gebruikt. Doordat alle content van het magazine zo ‘lean’ mogelijk is, kunt u deze ook snel laden - wat voor verbinding u ook gebruikt.

Interactief en intuïtief Een papieren magazine lezen is typisch iets wat u alleen doet. De digitale editie van het IBM Inspire Beyond Today’s Technology magazine zorgt juist voor interactiviteit en betrokkenheid. Als u meer wilt weten over een bepaald onderwerp, dan klikt u gemakkelijk door naar bijvoorbeeld presentaties, videofilmpjes, onderzoeksrapporten of andere waardevolle informatie. Met hetzelfde gemak deelt u ook content, bijvoorbeeld met collega’s of vakgenoten. De navigatie is intuïtief: u kunt zich helemaal concentreren op de inhoud.

Aangename ‘groene’ leeservaring Jaarlijks gebruiken we enorme hoeveelheden papier. Toch vinden we het moeilijk om afscheid te nemen van drukwerk. Met de nieuwe digitale Inspire is er geen compromis nodig tussen de kwaliteit van uw leeservaring en het ontzien van het milieu. Dat past perfect in het beleid van IBM, want ‘groen’ is daarin al jaren een topprioriteit.

ibm.com/inspire/nl

Inhoud Fotoverslag - SolutionsConnect 2014

6

Cloud Blog - Mag IT ietsje meer zijn 10 Case Story - Ctac: optimale beschikbaarheid cloudservices gegarandeerd

12

Fotoverslag - XaaS Market.nl

15

Case Story - Opensourcedatabase op IBM PowerLinux dringt TCO drastisch terug

16

Blog - Cloud als efficiënt winkelcentrum

18

Big Data & Analytics Studentenwedstrijd - Master the Mainframe 22 Case Story - Data maakt het verschil bij de World Solar Challenge

24

Case Story - Gemeenteraad dankzij Analytics terug aan het roer

30

Interview - Sous-chef Watson vindt een wereld van nieuwe smaken en gerechten

32

Mobile Interview - De visie van KPN op mobile en social 36 Blog - Back-end van mobiele apps vragen meer aandacht

39

Interview - eCall vermindert aantal verkeersdoden

40

Case Story - Optimale cliëntenzorg door glasvezel

42

Social Case - 'Story based' nieuwsvoorziening bij RTV Drenthe

46

Interview - Innovatieve oplossingen voor een betere wereld

48

Interview - Verfrissende ideeën van jonge talenten

49

Security Interview - Back to basics: IT-beveiliging weer afstemmen op een nieuwe technologische werkelijkheid Blog - Met je neus op de Mona Lisa

51 54

What inspires you? Interview - IBM meest homovriendelijke bedrijf ter wereld Interview - Duwtje in de rug voor talentvolle vrouwen Interview - Op klimaatexpeditie voor een groene economie Interview - Social Responsibility in de praktijk

59 62 66 68

Colofon 69

IBM SolutionsConnect 2014

Inspelen op het digitale tijdperk

Fotoverslag | 7

Snelle technologische ontwikkelingen veranderen het gedrag van klanten en de manier waarop organisaties werken. Een transformatie naar het digitale tijdperk is nú noodzakelijk. Maar hoe geeft IT daar op de juiste manier invulling aan? Meer dan 500 IT-managers en -professionals kwamen op 19 november naar IBM SolutionsConnect 2014 in Utrecht voor het antwoord op deze prangende vraag. Door Kitty Döppenbecker

O

rganisaties staan momenteel

Cloud & Infrastructure Solutions, Big

dankbaar gebruik van gemaakt. Speciale gast

voor grote strategische en

Data & Analytics, Security, Mobile &

IBM’s Chef Watson zorgde met cognitive

praktische uitdagingen op

Social Business en de ontwikkeloplossing

cooking voor culinaire hoogstandjes, die

IT-gebied. Ze moeten de

IBM DevOps. De deelnemers maakten

met veel smaak werden genuttigd. Via

juiste prioriteiten bepalen en stappen zetten

nader kennis met bewezen oplossingen en

de IBM Connect Benelux app konden

om de transformatie naar het digitale

kregen concrete handvatten om actie te

de deelnemers voorafgaande aan het

tijdperk in goede banen te leiden.

ondernemen, op basis van presentaties van

evenement aangeven welke gerechten zij

de laatste trends, use case en demo’s.

graag geserveerd zouden zien. Een live-

Denk aan voldoende computerkracht

uitzending van BNR’s ‘Zakendoen met’

voor de verwerking van hun explosief

Kennis uitwisselen en genieten

groeiende datavolumes, in combinatie

IBM SolutionsConnect 2014 bood ook

met functionaliteit en vaardigheden

volop gelegenheid om informeel kennis

Een meer gedetailleerd verslag van het

voor analytics om inzichten uit deze

en ervaring uit te wisselen met experts en

geslaagde evenement vindt u op

data te halen. Of aan de keuze voor een

collega’s van andere organisaties. Daar werd

ibm.com/SolutionsConnect/nl. n

infrastructuurplatform dat hun klanten en medewerkers altijd, overal en met de juiste ervaring toegang tot applicaties biedt. En hoe profiteren ze zonder risico van de productiviteitsverhoging van mobiel werken? Naast security worstelen ze ook met thema’s als privacybescherming, compliancy en kostenefficiency.

Concrete handvaten voor actie Tijdens IBM SolutionsConnect 2014 lieten IT-managers en technisch specialisten zich inspireren door experts, partners en klanten van IBM. Het programma bood hen elk vanuit hun eigen perspectief inzicht in de grote thema’s van vandaag. Zo waren er tracks op het gebied van

zorgde voor een extra buzz op de eventvloer.

Cloud | 9

Cloud — groei met cloud als drijvende kracht Cloud versnelt innovatie. Organisaties kunnen direct reageren om zich aan te passen aan de wensen en behoeften van klanten, medewerkers, partners en leveranciers. Daarbij hebben ze optimaal toegang tot de benodigde software en processen. De grote uitdaging ligt echter niet alleen in de technologie. De cloud is vooral ook een kwestie van cultuur, van de bereidheid om te innoveren. Zo ontstaan er nieuwe soorten inzichten door cloud en analytics te combineren. Een dynamische cloudstrategie is nodig om resultaat te behalen.

Mag IT ietsjes meer zijn

Blog | 11

In de recentelijk gehouden IBM WebSphere Technical University waren meer dan 250 sessies en labs dus vervelen was er niet bij. Interessante sessies en, helaas, ook wat minder interessante. Voor mij, als techneutje, was er genoeg te snoepen. Veel achter de knoppen kunnen zitten. Leuk! Door Frank van der Wal

H

et is niet de eerste keer

die om de 250 meter een sensor bezit,

een signaal uitstuurt met als onderwerp

dat ik er over schrijf dus ik

dan heb je er 20000. In het http protocol

"lekje". Vervolgens kunnen er snel acties

riskeer reacties als "Heintje

stuur je informatie vanuit een browser-

ondernomen worden.

Davids!" en "Heb je niets

achtige intiteit naar een sensor en alleen

nieuws", maar ik blijf de IBM BlueMix

dán kan er een antwoord komen. Heb je

Ondanks dat het een IBM vinding was

en Internet of Things toch wel heel erg

20000 sensoren moet je die dus allemaal

hebben we al lang geleden het openbaar

interessant vinden. En de ontwikkelingen

een-voor-een nagaan met een request,

gemaakt. Het is nu aan de MQTT

gaan enorm snel. In een vijftal jaar zullen

het antwoord afwachten en dan naar de

community om het te onderhouden, en het

er iets meer dan 8 "connected devices" per

volgende gaan. Als dat één seconde duurt,

is bijna gecertificeerd door de OASIS (een

inwoner van de wereld zijn. Ruim over de

ben je ruim 5 uur onderweg. In die 5 uur

standaardisatie organisatie)

200 miljard. En deze aangesloten dingetjes

kan je veel olie verliezen als er een lekje is.

kunnen van alles zijn, van sensoren die een

Bovendien moet de sensor een soort van

MQTT berichten kunnen er met 100.000-

paar euro(cent) kosten tot dingen als de

inbedded webservertje hebben hetgeen

den zoniet met miljoen uitgestuurd

iPhone6 Plus, of tegen die tijd de iPhone

alleen maar stroom kost en de kosten van

worden, en nog steeds behapbaar blijven.

10 ExtraPlus.

een sensor omhoog doet gaan.

IBM heeft een appliance die dat voor je kan

Tevens is http een "zwaar" protocol als het

doen. IBM mEssageSight heet die.

Ik moedig iedereen aan om zelf een BlueMix

gaat om bandbreedte. Ja, wij in onze rijk

account aan te maken of eens te kijken op

voorziene bandbreedtes malen er niet om,

Facebook gebruikt MQTT voor hun

IBM Internet of Things website. Binnen vijf

maar als er een pijpleiding dwars door de

Messenger functie. Ook hier geldt weer,

klikken kan je een apparaatje (virtueel of in

wildernes loopt, is elke bit versturen duur.

het lichtgewicht karakter maakt het erg

het echie) aangesloten hebben.

interessant voor mobieltjes. Want niet MQTT is een protocol waarbij de sensor

alleen de bandbreedte telt, maar als het

Een interessante technologie die erg

volledig zelfstanding (dus zonder eerst

protocol lichtgewicht is, heeft het ook

gelinkt is met het IoT en die eigenlijk al

gevraagd te worden) informatie uitstuurt.

minder energie nodig waardoor de batterij

meer dan 10 jaar oud is, is MQTT. Het

Minimum is 2 bytes, maar kan iets oplopen

niet al te veel belast wordt.

staat voor Message Queue Telemetry

als er security wordt toegevoegd, maar

Transport en is het meest handige protocol

blijft erg lichtgewicht. Het protocol

Ik heb erg het gevoel dat we aan het begin

om sensoren informatie te laten sturen en

voorziet ook in een Onderwerp (Subject)

staan van dat hele Internet of Things, dat

ontvangen. Het is een IBM vinding gedaan

dat meegestuurd kan worden.

het een ontwikkeling is die baanbrekend

door oa Andy Stanford-Clark. Hij was

is en veel in de wereld kan veranderen.

bezig om oliepijpleidingen te monitoren

Een applicatie (of andere MQTT devices)

en merkte dat als je het http protocol

kunnen zich abonneren (Subsribe) op een

gebruikt, er een limiet is aan het aantal

bepaald onderwerp. In het oliepijplijn

sensoren die je langs kunt gaan.

voorbeeld betekent dat er een applicatie

Stel je hebt een pijpleiding van 5000 km

'luistert' of er een van de 20000 sensoren

Hopelijk gunstige veranderingen. n

Ctac: optimale beschikbaarheid cloudservices gegarandeerd

Case | 13

Hoe zijn organisaties ook in de cloud verzekerd van een optimale beschikbaarheid van hun infrastructuur, applicaties en data? Met de cloud computing-diensten van ICT solution provider Ctac kunnen klanten rekenen op de hoogst mogelijke servicelevels. Aan de basis ligt een open IBM-platform. Het biedt een betrouwbaar fundament voor de bedrijfsprocessen van de klanten van Ctac en helpt ze hun doelen te realiseren. Door Kitty Döppenbecker

"

We ontwikkelen branchegerichte

Virtualisatie standaard

dit meestal zonder downtime voor de

oplossingen voor klanten in diverse

Sinds vijf jaar vormen IBM-oplossingen

klanten. Zo kunnen we ze een hogere

sectoren, ter ondersteuning van al

een belangrijk onderdeel van de cloud-

uptime bieden. Ook onze storagesystemen

hun bedrijfsprocessen”, zegt Rob

infrastructuur van Ctac. “We maken

kunnen we online updaten. Plus voor ons

van Acquoy, Operational Manager Managed

gebruik van IBM Power Systems, een

is de kostenefficiëntie, omdat het tijdens

Services van Ctac. De solution provider

IBM Storwize-storagelaag met SVC

gewone werkuren kan gebeuren”, zegt Van

helpt zijn klanten ook bij het inrichten,

voor virtual storage en van IBM Hana-

Acquoy. Met de virtual storage-oplossing

onderhouden en vernieuwen van hun ICT-

appliances voor de snelle verwerking en

van IBM kan Ctac zijn klanten bovendien

infrastructuur en het implementeren van

beschikbaarheid van big data”, vertelt

high-availability storage bieden. Van

cloudservices. Van Acquoy: “Vanuit onze

Guy Schwartzmans, Senior Technical

Acquoy: “Hun systemen en data zijn real-

datacenters bieden we zowel infrastructuur-,

Consultant van Ctac. De keuze voor

time, active-active, beschikbaar via twee

platform- als softwareservices via de cloud

IBM werd destijds mede ingegeven door

datacenters. Valt een cruciaal component of

aan. Op dat gebied lopen we voorop.” Ctac

een klant die een SaaS-oplossing op

zelfs een van de twee datacenters helemaal

is genoteerd aan Euronext Amsterdam,

het IBM AIX-besturingssysteem nodig

uit, dan werken ze ongestoord verder via

heeft ongeveer 480 medewerkers en

had. Schwartzmans: “Ze wilden daarbij

het andere.”

opereert in Nederland, België en Frankrijk.

gebruikmaken van virtualisatie en dat konden we met IBM Power Systems standaard bieden.” Daarnaast was Ctac

In de afgelopen jaren is de focus van Ctac

op zoek naar een nieuw storageplatform

verschoven van kleine en middelgrote

met meer f lexibiliteit en online

organisaties naar middelgrote en grote

maintenancemogelijkheden. De IBM

organisaties. “We hebben onze technische

Storwize storage-systemen boden de juiste

infrastructuur en processen naar een hoger

performance en functionaliteit in compacte

niveau gebracht, zodat we ook aan de

building-blocks.

beschikbaarheidseisen van grote organisaties kunnen voldoen”, zegt Van Acquoy. Zo

Uptime omhoog

breidde Ctac het aantal datacenters uit. Ze

De IBM-oplossingen helpen geholpen om

zijn bovendien elk voorzien van dubbele,

de stabiliteit en f lexibiliteit van de cloud-

gescheiden externe netwerkverbindingen

infrastructuur van Ctac te verbeteren. “We

voor een maximale beschikbaarheid.

kunnen bijvoorbeeld virtuele servers online

Daarnaast werden de systemen voor de

‘verhuizen’, dus zonder dat we de systemen

verwerking en opslag van applicaties

moeten stilleggen. Door de robuustheid

en gegevens vernieuwd en leidden de

van de IBM Power-oplossingen hoeven

automatisering en f lexibilisering van de

we niet vaak systeempatches uit te

processen van Ctac tot betere prestaties.

voeren en moet het al gebeuren dan kan

“

We kunnen ook aan de beschikbaarheidseisen van grote organisaties voldoen.”

“

Betere prestaties

Minder CPU’s nodig Ctac startte met IBM Power Systems 7, maar heeft sinds juli 2014 ook de nieuwe Power Systems 8 in gebruik. “Daarmee beschikken we over dezelfde

Uitdaging Een stabiele en flexibele infrastructuur realiseren als basis voor het via diverse datacenters leveren van cloudservices met een optimale beschikbaarheid.

verwerkingskracht met minder CPU’s. Dat scheelt in de kosten. We kunnen ongeveer tweemaal zoveel taken tegelijkertijd uitvoeren, door het toepassen van SMT8”, aldus Schwartzmans. Een andere ontwikkeling is dat Ctac sinds anderhalf

Oplossing Een platform op basis van IBM Power Systems 7 en 8, met IBM SAN Volume Controller en IBM Storwize V5000 en V7000 voor storage en IBM SAP Hana voor de verwerking en opslag van big data. Certificering als IBM Business Partner.

jaar IBM Business Partner is. Van Acquoy: “Daarmee hebben we nog beter toegang tot de expertise van IBM en hebben we meer inzicht in de richting waarin het productportfolio van IBM gaat. Dat helpt ons om onze infrastructuur verder te optimaliseren om klanten nog beter van dienst te zijn.” Bovendien kan Ctac ze nu ook systemen leveren voor hun eigen, interne datacenters. “Daar kunnen we ze dan ook weer onze services op aanbieden. Dat is nog een pro”, aldus Van Acquoy.on

Kernvoordelen Hogere beschikbaarheid van clouddiensten door minder downtime als gevolg van onderhoud of storingen, waardoor ook aan de eisen van grote organisaties kan worden voldaan. Hogere kostenefficiëntie. Bredere toegang tot kennis van IBM-oplossingen en nieuwe mogelijkheden om klanten van dienst te zijn.

Fotoverslag | 15

XaaS Market.NL 2014 Dat de XaaS Market.NL 2014 van 17 september j.l. een groot succes is geweest waar veel te horen, zien en netwerken was, ziet u wel op deze foto's.

Coen Hamers en Max ten Dam (rechts), respectievelijk Sales Manager en CEO van Splendid Data

Opensourcedatabase op IBM PowerLinux dringt TCO drastisch terug

Splendid Data zet hoog in met PostgresPURE Uitdaging Een relationeel databasesysteem ontwerpen dat tegemoetkomt aan de wens van enterpriseklanten om de almaar oplopende licentiekosten significant terug te dringen, zonder concessies te doen aan functionaliteit, betrouwbaarheid, beschikbaarheid en schaalbaarheid.

Oplossing PostgresPURE: een combinatie van het complete, kant-en-klare Postgres-databasesysteem en de hoogwaardige PowerLinuxservertechnologie van IBM, gebaseerd op de krachtige Power8-architectuur en het opensourcebesturingssysteem Linux.

Kernvoordelen PostgresPURE biedt een flexibele, stabiele en veilige databaseomgeving tegen een TCO die dankzij de abonnementsstructuur bijzonder laag is. De oplossing is makkelijk inzetbaar, kan in korte tijd massieve datavolumes verwerken, leent zich voor fysieke, virtuele én cloudtoepassingen en wordt geleverd inclusief releasebeheer en 7x24 uur Nederlandstalige ondersteuning.

Case | 17

IBM Business Partner Splendid Data heeft in zijn nog maar korte bestaan een naam opgebouwd als leverancier van geavanceerde Postgresoplossingen. De meest recente uitbreiding van het productportfolio betreft de opensourceoplossing PostgresPURE: een compleet, kant-enklaar Postgres-databasesysteem, geïntegreerd met IBM’s hoogwaardige Power8 Linux-servertechnologie. Deze robuuste en betrouwbare oplossing elimineert de doorgaans hoge kosten van databaselicenties, waardoor de Total Cost of Ownership (TCO) gemiddeld maar liefst tachtig procent lager is dan bij vergelijkbare oplossingen. Door Jan Croes

S

plendid Data is hét kenniscentrum

uitermate geschikt voor virtualisatietechnieken

en beschikbaarheid toonden de PowerLinux-

voor Postgres-databases en

als VMWare en voor gebruik binnen

servers zich veruit superieur. En ook qua

daaraan gerelateerde producten,

een cloudomgeving als OpenStack. De

schaalbaarheid staken zij de Intel-processors

diensten en projecten. Het bedrijf

ondersteuning van SELinux staat in voor een

de loef af, terwijl ze ongeveer even duur

is in 2013 opgericht door database-experts

efficiënte beveiliging. En de schaalbaarheid

zijn. Samen met onze PostgresPURE-

met jarenlange ervaring in bedrijfskritische

maakt het tot een toekomstvaste investering.”

database vormen ze dan ook een

omgevingen die wilden inspelen op de snelle

Maar het belangrijkste voordeel is volgens hem

onverslaanbare combinatie.”

opkomst van PostgreSQL: een relationeel

de prijs. “PostgresPURE wordt afgenomen via

databasesysteem op opensourcebasis. Dit vormt

een abonnement in plaats van via een licentie.

Kracht ligt in de synthese

een professioneel alternatief voor traditionele

De gebruiker betaalt dus niet voor het gebruik

Splendid Data heeft forse ambities; de lat

systemen als Oracle of Microsoft SQL Server

van het product, maar uitsluitend voor diensten

ligt hoog. Het bedrijf wil als leverancier van

die in de ogen van klanten behalve duur ook

als het upgraden naar nieuwe versies van de

Postgres-databasesystemen aan grote en

nogal rigide zijn. “Om aan de vraag van klanten

software en de 7x24 uur Nederlandstalige

middelgrote organisaties, zoals multinationals,

naar goedkopere en flexibelere technologie

support. Daardoor is hij slechts een fractie van

overheidsinstellingen, retailondernemingen

te voldoen, hebben we al diverse Postgres-

het bedrag kwijt dat hij voor een traditionele

en banken en verzekeraars, op termijn een

oplossingen op de markt gebracht, waaronder

relationele database kwijt zou zijn.”

dominante speler worden in Europa én de Verenigde Staten. Ten Dam: “Gezien de

een tool voor de migratie van complexe Oracleapplicaties naar Postgres en een BigData

Echte enterprisefunctionaliteit

functionaliteit en prijs-kwaliteitverhouding die

Engine voor de distributie van grote volumes

De PowerLinux-servers van IBM waarop

ons, in samenwerking met IBM ontwikkelde,

gestructureerde gegevens. Jongste loot aan de

de software van Splendid Data draait, zijn

nieuwe vlaggenschip biedt, ben ik ervan

stam is PostgresPURE: een stabiele Postgres-

ideaal voor de zware, web-enabled taken

overtuigd dat dit gaat lukken. Niet in de laatste

oplossing die draait op de solide Power 8

waar bedrijven tegenwoordig voor staan.

plaats omdat IBM ook bij de uitrol in het

Linux-serverhardware van IBM”, zegt Max ten

De systemen paren het vermogen en de

buitenland een belangrijke rol zal gaan spelen

Dam, CEO van Splendid Data.

snelheid van IBM’s Power8-hardware aan het

en nauw met ons zal blijven optrekken bij zowel

opensourcekarakter en de kosteneffectiviteit van

de verdere ontwikkeling van het product als de

Open source in het kwadraat

Linux. Daarmee voorzien zij de Linux-wereld

noodzakelijke sales- en marketingactiviteiten. In

“PostgresPURE is, net als PowerLinux, puur

van echte enterprisefunctionaliteit. Hamers is

de synthese ligt onze kracht.” n

open source. Dit betekent dat gebruikers er

enthousiast over de capaciteit en degelijkheid

alles aan kunnen koppelen wat zij willen ‒

van de IBM-servers. “Tijdens technische testen

webapplicaties, specifieke bedrijfstoepassingen,

in complexe settings, intern en bij klanten,

noem maar op ‒ zonder daarbij gehinderd

bleek de PowerLinux-server aanmerkelijk meer

te worden door een ‘vendor lock-in’”, vult

datavolumes aan te kunnen dan de Intel-server.

Coen Hamers, Sales Manager van Splendid

Bij de laatste moest bij gelijk volume veel eerder

Splendid Data

Data, aan. “Daarnaast is PostgresPURE

een extra server ingezet worden. Qua prestaties

Binnenhof 62-a, 1412 LC Naarden

De cloud als efficiënt winkelcentrum In Nederland zijn we er niet zo aan gewend. Maar wie wel eens over de grens komt, kent ze vast: de luxe winkelcentra met de mooiste winkels, makkelijk toegankelijk vanaf de snelweg, grote parkeerplaatsen, een eigen mobiele app als wegwijzer. Zulke winkelcentra met premium-beleving zijn nu ook online verschenen. Grote ICT-leveranciers bieden hun diensten via appstores inmiddels op een totaal nieuwe manier aan, maar het wordt pas echt luxe winkelen als je er álles kunt halen: niet alleen software, maar ook de bijbehorende infrastructuur en platforms. Oftewel: alle IT as-a-service. Door Rob Pennock, Cloud Expert bij IBM Benelux

Blog | 19

I

n een samenleving waarin het

Vier eisen

zakendoen steeds meer in de

Om die persoonlijke winkelervaring te

Van hybride omgeving naar werken met apps

cloud plaatsvindt, is het zaak dat

creëren, moet een marketplace in de cloud

Met de komst van zulke marketplaces

leveranciers hun aanbod daarop

aan vier eisen voldoen:

geven ICT-leveranciers invulling

• een op rollen gebaseerde aanpak:

aan een trend die al langer gaande is.

aanpassen. Of het nu gaat om analytische software, ontwikkelplatforms voor apps of

appstores zijn vaak gericht op grote,

Volgens onderzoeksbureau Gartner

de hardware waar het allemaal op draait, de

ongedefinieerde groepen. Zinvoller

blijft de cloudmarkt de komende tijd

cloud levert het: direct, door de gebruiker

is het om je op specifieke groepen te

f link groeien: zo’n 80 procent van alle

op maat samengesteld en zonder hoge

richten, zoals algemeen management,

organisaties is van plan om dit jaar gebruik

kosten vooraf. Diverse ICT-leveranciers

IT-management en ontwikkelaars.

te gaan maken van cloudoplossingen. Het

zijn daarom hard bezig geweest met het

Elke bezoeker van de store krijgt

zelfbedieningsconcept van een marketplace

ombouwen van hun producten tot apps.

op die manier een heldere navigatie

stelt deze organisaties in staat via een

aangeboden, met tips op maat over

hybride omgeving naadloos te migreren

One-stop shopping in de cloud

de producten en diensten die hij uit

naar het werken met apps.

Die zijn inmiddels verkrijgbaar via tal

het schap kan halen of met elkaar kan

van appstores. Veel softwareleveranciers

combineren om een unieke applicatie te

De cloud kan ICT-diensten op een heel

creëren die bij zijn bedrijfsproces past.

eenvoudige manier bij mensen voor de

beschikken over zo’n online-winkel en bieden daarnaast hun apps aan via een

• variatie: in veel appstores ligt de

deur af leveren, helemaal aangepast aan hun

online-winkelcentrum als Pilvi. Maar voor

focus op één type service, maar voor

wensen, zonder dat de leverancier zelf een

de shopper ishet een stuk praktischer als

het echte one-stop shopping dat een

miljoen productvariaties hoeft te creëren.

het principe van one-stop shopping voor

winkelcentrum biedt, is een brede

In plaats daarvan kan ICT nu worden

echt álle IT opgaat. Dus niet alleen de

variatie aan clouddiensten nodig. Dus

aangeboden op dezelfde manier als in een

apps, maar ook de hardware waar ze op

niet alleen software-as-a-service, maar

luxe winkelcentrum: met nadruk op gemak,

draaien of de services voor het onderhoud.

ook infrastructure-as-a-service en

kwaliteit en beleving. En met dezelfde

platform-as-a-service.

vanzelfsprekendheid als waarmee je na dag

Op die manier creëer je de winkelervaring

• gecombineerde expertise: een

die we ook tegenkomen in de luxe

succesvol online-winkelcentrum draait

winkelcentra aan de rand van de

op de gebundelde expertise van alle

stad: een plaats waar je als marketeer,

aanbieders. Juist die kennis zorgt ervoor

financieel specialist, IT-manager of

dat de apps op een effectieve manier

applicatieontwikkelaar wilt zijn om via je

met elkaar kunnen worden gebundeld

pc, tablet of smartphone naar hartenlust

en daarmee echt aansluiten op

te shoppen naar oplossingen voor ál je

de bedrijfsprocessen van elke

zakelijke behoeften. De ‘winkelervaring’

potentiële shopper.

die je aangeboden krijgt, hangt daarbij

• een gemeenschappelijke

bovendien af van de rol die je in jouw

broedomgeving: gebundelde kennis krijgt

organisatie hebt. Maar wat die rol ook

pas concreet vorm in een gezamenlijke

is, wat je zoekt is eenvoudig te vinden, te

ontwikkelomgeving voor nieuwe apps.

begrijpen, te bestellen, uit te proberen en

Die bestaat niet alleen online, maar zeker

te kopen.

ook offline, in ‘ontwikkelgarages’ waar developers gezamenlijk nieuwe ideeën kunnen uitbroeden.

winkelen tevreden naar huis rijdt, je tassen gevuld met mooie dingen. n

‘AlleeWonen realiseert integratieplatform’ Lees de case in deze Inspire!

Imtech ICT kenmerkt zich door de breedte van haar activiteiten. Als full-service ICT dienstverlener bundelt onze organisatie de krachten van tal van softwarespecialisten. U profiteert van onze uitgebreide expertise en het vermogen om gerichte oplossingen te bieden voor al uw vraagstukken. Lees voor meer informatie over één van onze oplossingen de referentiecase ‘AlleeWonen realiseert huurdergemak dankzij integratieplatform van Imtech ICT’ in deze uitgave van de Inspire. Imtech ICT Zaltbommel T. +31 418 57 07 00

www.imtech-ict.nl

Big Data & Analytics | 21

Big Data & Analytics — transformeer uw bedrijf snel en overtuigend met nieuwe inzichten In de digitale wereld van vandaag liggen data ten grondslag aan bijna alle veranderingen: in de technologie, het bedrijfsleven en de maatschappij. Dat is niet voor niets, want gegevens groeien exponentieel in volume, snelheid en variëteit. Dat maakt data tot de nieuwe natuurlijke grondstof. Bij goed presterende bedrijven is de kans 3,6 keer groter dat ze analytics inzetten dan bij andere ondernemingen. Ze weten niet alleen meer over hun klanten en hun medewerkers, maar data en analyse helpen hen ook om nieuwe kansen te zien en productieinnovatie aan te wakkeren. Met de toenemende hoeveelheid en waarde van data staan organisaties voor de uitdaging om een ITarchitectuur, -tools en -practices te realiseren die de behoeften van hun business ondersteunen.

“Ik wist niets van mainframes, met Master the Mainframe is er een wereld voor me opengegaan. Heel interessant, vooral als je beseft dat een groot deel van onze economie op dit soort systemen draait. Ik zit nu in fase drie ‒ de opdrachten worden steeds wat moeilijker, maar zijn nog steeds haalbaar. Qua tijd kan ik de wedstrijd prima combineren met mijn studie. Het is zeker goed voor mijn toekomstige carrière in de IT. Ik kan het andere studenten aanraden om mee te doen.” Lucas Reintjens, student toegepaste Informatica, Katholieke Hogeschool Leuven

Doe mee aan Master the Mainframe Inschrijven voor Master the Mainframe is nog mogelijk tot 14 januari 2015. Studenten van hogescholen en universiteiten in Nederland, België en Luxemburg van 18 jaar en ouder, met basiskennis van ICT en programmeren én de juiste instelling, kunnen zich aanmelden via https://ibm.biz/BdFpUg. Kijk ook op Facebook voor meer informatie: MasterMainframeBNL.

Studentenwedstrijd | 23

Master the Mainframe-studentenwedstrijd

Unieke ervaring in de wereld van Enterprise Computing Ook dit jaar biedt IBM Benelux studenten de kans om een kijkje te nemen in de fascinerende wereld van Enterprise Computing tijdens ‘Master the Mainframe’, van 19 september 2014 tot 14 januari 2015. Naast basiskennis van ICT en programmeren, zijn enthousiasme, gedrevenheid en een competitieve instelling voldoende om mee te doen aan deze wedstrijd. Wat er te winnen valt? Een unieke kans om echte mainframe-ervaring op te doen, met direct uitzicht op een baan. En mooie prijzen, niet te vergeten. Door Kitty Döppenbecker

D

e populariteit van de huidige

Drie fases

Leren van echte experts

mainframes neemt toe:

Master the Mainframe bestaat uit

De winnaars van de derde ronde in

steeds meer grote, vaak ook

drie fases. In de eerste fase worden de

Nederland, België en Luxemburg

internationale organisaties

deelnemers vertrouwd gemaakt met

krijgen elk een iPad. Maar meedoen

kiezen voor dit platform als basis voor

verschillende mainframeaspecten. Ze leren

aan Master the Mainframe is veel meer

hun meest vitale bedrijfsprocessen. Dit

de user interface kennen en maken kennis

dan ‘fun’ of een mooie prijs. Het is een

betekent dat er ook een nieuwe generatie

met diverse concepten. In de tweede fase

bijzondere mogelijkheid om samen met

van mainframe-experts nodig is. Door

passen ze de kennis en vaardigheden uit

echte mainframe-experts het domein van

deel te nemen aan Master the Mainframe

de eerste fase toe. Ze gaan aan de slag met

Enterprise Computing te ontdekken.

kunnen studenten van hogescholen

programmeren en het ontwikkelen van

De deelnemers doen waardevolle kennis

en universiteiten zich bekwamen op

applicaties. Daarbij krijgen ze ook te maken

en ervaring op waarmee ze hun kansen

mainframegebied. Mainframe-ervaring is

met verschillende besturingssystemen. De

op een veelbelovende baan in de ICT

geen vereiste om mee te doen, de wedstrijd

laatste fase duurt enkele weken en is de

aanzienlijk vergroten. n

is zelfs speciaal bedoeld voor studenten die

meest uitdagende. De studenten moeten

weinig of helemaal geen kaas van dit soort

dan taken uitvoeren gebaseerd op situaties

systemen hebben gegeten.

die ervaren systeemprogrammeurs in de praktijk tegenkomen.

Het berekenen van de optimale aerodynamica op basis van big data’

“

Foto: Joost van Baars

“

Data maakt het verschil bij de World Solar Challenge

Case | 25

Solar Team Twente heeft in 2013 voor de vijfde keer deelgenomen aan de World Solar Challenge. In vijf dagen heeft hun zonneauto The RED Engine Australië van noord naar zuid doorkruist met een gemiddelde snelheid van ongeveer 80 kilometer per uur – en dat puur op zonnekracht. Met als resultaat de derde plaats in de race. Een uitstekende prestatie die gebaseerd is op kennis, techniek, teamwork en grote hoeveelheden data. Door Joost Hanraets

D

e World Solar Challenge

berekenen van de optimale aerodynamische

volgauto, ofwel de Decision Making Unit

vindt om de twee jaar plaats.

vorm gebeurt namelijk op basis van

(DMU). Met alle informatie werd in de

In deze competitie gaan

big data. Daarvoor hebben we speciale

DMU de optimale snelheid op elk moment

verschillende studententeams

rekenclusters gebruikt die de rekentijd

zo nauwkeurig mogelijk bepaald. Dat

van universiteiten verspreid over de wereld

verkorten. In plaats van ongeveer tien

gebeurde door real-time sensorgegevens

de strijd met elkaar aan. Het doel? Met een

dagen met een normale computer, duurde

uit de auto direct in een rekenmodel in te

auto aangedreven door zonne-energie als

het nu bijna vier uur om deze berekeningen

voeren en te analyseren, maar ook door

eerste de finishlijn in Adelaide passeren. In

uit te voeren.” Vervolgens bouwde Solar

vooruit te kijken naar bijvoorbeeld de

vier à vijf dagen leggen de teams een afstand

Team Twente een schaalmodel en testte

route en weersvoorspellingen van latere

van ongeveer 3.000 kilometer af, van Darwin

dit in een windtunnel. “Met de gegevens

dagen. “Voor dag vier was er slecht weer

in het noorden tot Adelaide in het zuiden

uit de windtunnel hebben we het design

voorspeld. We hebben onze strategie al

van het continent. Solar Team Twente van de

doorontwikkeld en The RED Engine

dagen daarvoor hierop afgestemd door

Universiteit Twente en Saxion Hogeschool

gebouwd. Daarna hebben we de auto

energie te sparen. Daardoor hebben we

is een van de ruim vijftig deelnemers uit 25

nog uitgebreid getest op onder andere

de laatste dag onze derde plek definitief

verschillende landen. De afgelopen jaren

een komcircuit. Ook daarbij hebben

veilig gesteld door de achtervolger op grote

presteerde het zestienkoppige team steeds

we de nodige gegevens verzameld

afstand te zetten.”

beter dan de voorgaande editie. Deze lijn

en geanalyseerd.”

heeft het Solar Team Twente doorgetrokken.

Strategie

podiumplek met hun auto The RED

Data was ook belangrijk bij het bepalen

Engine. Hoe is Solar Team Twente tot dit

van de strategie. Sedee licht toe: “We

topresultaat gekomen? En welke rol heeft

begonnen de race met een volle accu.

(big) data hierbij gespeeld?

Het was ons doel om vijf dagen later aan te komen met een volledig lege accu.

The RED Engine

Dat klinkt simpeler dan dat het is, want

Data en analytics spelen een cruciale rol

er zijn zoveel factoren die meespelen

bij de Solar Challenge. Ten eerste bij de

bij het bepalen van de juiste snelheid.

bouw van de auto. “Naar aanleiding van

Denk daarbij aan het vermogen van

aerodynamische rekenmodellen hebben we

de motor, de actuele in- en output,

eerst een 3D-model van The RED Engine

temperatuur, snelheid, wegcondities,

ontworpen”, zegt Koen Sedee, Externe

route en weersvoorspellingen.” Solar

Betrekkingen Solar Team Twente. “Dat

Team verzamelde en analyseerde al

vroeg om gigantische rekenkracht. Het

deze gegevens tijdens de race vanuit de

“

Optimale snelheid op elk moment zo nauwkeurig mogelijk bepalen’

“

Dat resulteerde in een welverdiende

Foto: Joost van Baars

In de praktijk

Juiste software

De input van de zonnecellen, temperatuur,

Tijdens de race vonden in de DMU constant

“We zijn nu bezig met het samenstellen

wind, snelheid – er zijn heel veel

analyses plaats van grote datahoeveelheden.

van een nieuw team voor de World Solar

verschillende gegevens van invloed op de

Dat vroeg om de juiste software. Business

Challenge 2015”, zegt Sedee. Vanaf

optimale snelheid. Hoe verzamelde en

Analytics en Information Management-

september 2014 gaat dit team aan de slag

analyseerde Solar Team Twente al deze

partner Imtech ICT voorzag Solar Team

met de ontwikkeling van de nieuwe auto.

data in de praktijk? “De zonneauto werd

Twente van de nodige ICT-oplossingen.

“Dit gebeurt in grote lijnen op dezelfde

volledig bestuurd vanuit de DMU. Via

Een voorbeeld daarvan is een op Google

manier als wij dat gedaan hebben: op basis

WiFi stond deze volgauto in verbinding

Maps-lijkende applicatie om bijzonderheden

van complexe rekenmodellen. We hopen

met de The RED Engine, waardoor we

in de route aan te geven. “Een paar uur voor

dat het nieuwe team daarvoor nog betere

continu real-time data konden uitlezen en

ons konvooi uit reed een verkenningsauto.

rekenclusters kan gebruiken en beschikt over

analyseren in de DMU”, zegt Sedee. In deze

Vanuit hier werd in de applicatie aangegeven

nog verder gefinetunede software, zoals een

volgauto zaten onder andere een strateeg,

waar we bijvoorbeeld een stoplicht, afslag

navigatiefunctie in de Google Maps-achtige

meteoroloog, data-aquisist en raceleider.

of gat in de weg tegen zouden komen. De

applicatie. Daarmee kunnen ze hopelijk nog

Zij namen alle strategische beslissingen.

desbetreffende points of interest zagen we

een tree hoger op het podium komen door

Daarvoor beschikten ze ook over de nodige

meteen op de digitale kaart. Deze info was

op basis van nog betere data-analyse het

ICT, zoals laptops met analysesoftware en

niet alleen handig om de snelheid vast te

verschil te maken.” n

rekenmodellen. “Ook haalden we real-time

houden, maar droeg ook bij aan de veiligheid

gegevens van internet, bijvoorbeeld over het

van de bestuurder.”

weer. Daarvoor hadden we de beschikking over een speciale satellietverbinding van Inmarsat om data te streamen, best bijzonder midden in de outback van Australië.”

“

‘Real-time data uitlezen en analyseren’

Foto: Haico Stegink

Foto: Haico Stegink

“

DMA Institute

DMA Institute boekt 6000% performanceverbetering met PureData for Analytics The DMA Institute is een innovatief en toonaangevend internationale specialist op het gebied van ‘Digital Media Auditing’ en Big Data. De missie van The DMA Institute is om transparantie te brengen op de digitale advertisingmarkt en de daadwerkelijke waarde van online mediagebruik te achterhalen. Met het oog op schaalvergroting en internationalisering koos de organisatie voor de strategische inzet van de IBM PureData System for Analytics (powered by Netezza).

Smart Information Solutions Onderdeel van i³ groep Ir. D.s. Tuijnmanweg 1 4131 PN Vianen 0347-324600 www.smart-is.nl [email protected]

Advertorial | 29

De Big Data-wereld is drastisch aan het veranderen. De hoeveelheid data die in de huidige digitale wereld omgaat, roept om een structuur die traditionele analysesoftware in veel situaties niet meer aan kan brengen. Bedrijven die orde in de chaos scheppen en hun gestructureerde en ongestructureerde data combineren en analyseren, kunnen hier hun voordeel mee doen en de concurrentie een stap voorblijven. De vraag naar de juiste apparatuur en ondersteuning is daarmee gerechtvaardigd. Zo ook voor The DMA Institute, de dataleverancier die gespecialiseerd is in het auditen van de resultaten van digitale mediacampagnes.De absolute top van adverteerders, mediabureaus, uitgevers en researchbureaus maakt gebruik van de diensten van The DMA Institute.

Strategische oplossing “Veel organisaties zetten tegenwoordig online marketing-campagnes in. Het is onze missie om de daadwerkelijke waarde achter de gebruikte digitale media inzichtelijk te maken. Dit doen we door web clicks en mediagebruik te analyseren”, zegt Jeroen Schweitzer, lead IT-architect bij The DMA Institute. “Voor ons spelen ICT en rekenkracht, zeker gezien de complexiteit van de vragen die we aan de data stellen, een belangrijke rol. Voorheen analyseerden we met behulp van een zelfgebouwde, geclusterde x86-serveromgeving. Dit systeem kon wel worden uitgebouwd, maar dat zou vervolgens geen extra benodigde performance leveren. Het systeem zat simpelweg vol. Met het oog op onze schaalvergroting en internationalisering, zochten we naar een strategische oplossing. Om meer data sneller te kunnen verwerken, zijn complexere algoritmen nodig, die meer rekenkracht vereisen. Dat was een leuke uitdaging.”

Optimale performance The DMA Institute zocht de hulp op van Smart Information Solutions, onderdeel van i³ groep en bekend om zijn geïntegreerde oplossingen om omgevingen optimaal te laten performen tegen de juiste prijs. “Wij zien dat veel bedrijven frustraties hebben over de kosten die gemaakt worden om de IT-omgeving in de lucht te houden, terwijl de toegevoegde waarde nihil is”, zegt Victor Meerloo, Business Consultant bij Smart Information Solutions. “Wij helpen met het doorbreken van deze scheefgroei, door gericht te kijken naar wat onze klanten precies willen doen en daar de juiste systemen voor te leveren. De grootste voordelen voor een afnemer zijn namelijk vaak niet alleen te behalen in zijn eigen omgeving, maar leveren juist voordelen op voor zijn klant. Dit gaat uiteraard niet alleen op in omgevingen die web clicks of mediagebruik analyseren, zoals bij The DMA Institute het geval is, maar bijvoorbeeld ook bij research, innovatie of real-time media bidding.”

PureData System for Analytics Smart Information Solutions begreep de wensen van Vellance, die voortkwamen uit de behoeften van The DMA Institute. Smart Information Solutions attendeerde Vellance op IBM’s PureData System for Analytics, powered by Netezza. Ook Vellance zag

hierin een uitstekende oplossing voor de wensen en behoeften van The DMA Institute.The DMA Institute besloot een Proof of Concept aangegaan. “Er werden tweehonderdmiljard records als testdata op het platform gezet”, zegt Schweitzer. “Het resultaat was een significante performanceverbetering met 6000%. Doordat we vele malen meer input konden verwerken in een veel kortere tijd, kregen we ook meer ruimte om vervolgens weer andere vragen op de data los te kunnen laten. We waren echt overtuigd, ook al is het geen kleine stap om je hele analyse-platform te veranderen.”

Uniek The DMA Institute begon in juni 2013 met de inzet van de PureData System for Analytics. Niet alleen de samenwerking tussen de partijen werd als uniek beschouwd, maar het trok ook de aandacht van Krishnan Parasuraman, CTO IBM Netezza wereldwijd en door velen gezien als een ‘industry thought leader’ op het gebied van Data Warehousing, Business Intelligence en Performance Management voor Digital Media. Hij kwam twee keer over vanuit de Verenigde Staten en werd zelfs betrokken bij het implementatietraject, dat bijzonder goed verliep. “Smart Information Solutions en Vellance handelden onze vragen netjes af en zij stelden zelfs iemand voor een dag per week beschikbaar. We zijn erg tevreden over de manier waarop alles is verlopen en al helemaal over IBM PureData Systems for Analytics”, zegt Schweitzer.

Effectiviteit De overgang naar de PureData Systems for Analytics heeft The DMA Institute geen windeieren gelegd. Het model dat nu voor The DMA Institute in gebruik is, is uitgerust met 32 parallelle processen die tegelijkertijd de complexe data lezen en analyseren. “In de huidige situatie voldoet alles, maar mocht de organisatie het willen, dan kunnen ze in de toekomst het platform verder uitbreiden”, zegt Meerloo. “Met de inzet van de IBM PureData Systems for Analytics kan The DMA Institute zich zonder meer op het gebied van zware analytics onderscheiden ten opzichte van de concurrentie. Geen enkel ander systeem is in staat om dergelijke zware analytics, workloads en query’s te verzorgen. Tegelijkertijd hoeft Vellance niet langer losse componenten te beheren en is de beheerlast enorm terug-gelopen. Hierdoor kunnen ze in de toekomst meerdere PureData Systems forAnalytics inzetten.” Een ander voordeel is volgens Meerloo dat een heel pakket aan statische analysemethoden al in de database aanwezig is, wat een enorme performancewinst betekent. In deze zin is de IBM PureData Systems for Analytics ook zeer geschikt voor grote financiële instellingen of ziekenhuizen, die voor hun hele afrekening afhankelijk zijn van de financiële analyses die ze doen. Dankzij de optimalisatie van de werkprocessen, hebben ook zorgorganisaties en productiebedrijven baat bij deze oplossing. “Waar de druk in de toekomst op analyse en onderzoek ligt, biedt de IBM PureData Systems for Analytics een uitkomst. Dit project bij Vellance en The MDA Institute is daarvan het bewijs”, aldus Meerloo van Smart Information Solutions.

Gemeenteraad dankzij analytics terug aan het roer Big brother, black box: het beeld dat bij lokale overheden bestaat over analytics, is niet mals. Ten onrechte, want juist moderne analytics kunnen veel meer met de al aanwezige data dan de huidige methodiek van het aan elkaar knopen van bestanden – zónder daarmee bewust de privacywetgeving te omzeilen. Het aantal toepassingen is groot: van fraudedetectie tot het bestrijden van schooluitval. Beginnen kan bovendien in kleine stappen. Maar dan moet de politiek wel aan het roer zitten en keuzes maken. Door Jaap Vink

H

et is een heet hangijzer bij

Computer says no?

beslissingen onbewust beïnvloed door

gemeenten, zeker in de

Moderne analytics zouden een uitweg voor

allerlei dagelijkse omstandigheden: als

discussie over ten onrechte

dit dilemma kunnen zijn, maar helaas bestaat

we trek hebben of in het zonnetje zitten,

uitgekeerde bedragen: in

daarover bij sommige lokale overheden

kunnen we opeens anders tegen de wereld

pogingen om fraude te bestrijden, zijn

nog het beeld van een black box: een doos

aankijken.

in de afgelopen jaren vele bestanden aan

waar je gegevens in stopt en die vervolgens

elkaar gekoppeld, maar in de uitvoering

beslissingen neemt waar je geen vat op

Menselijke tekortkomingen

lopen gemeenten voortdurend tegen

hebt. Dat is een misvatting, want deze

Met analytics kun je die tekortkomingen

obstakels op. De privacywetgeving speelt

nieuwe cognitieve technologie doet in feite

opheffen. Ten eerste kun je veel meer

daar – terecht – een grote rol in, maar

hetzelfde wat de mens doet: op basis van

data tegelijk gebruiken om patronen te

in plaats van daaraan te gehoorzamen,

patronen herkennen wat er aan de hand is.

herkennen, ten tweede kom je tot een oordeel zonder daarin je eigen voorkeuren,

worden er allerlei omwegen bedacht om die te omzeilen. Zo worden de

De mens is vanouds sterk in het

vooroordelen of gemoedstoestand te laten

gekoppelde bestanden in een afgesloten

herkennen van patronen, maar kent

meewegen. Cognitieve technologie emuleert

computersysteem gezet en krijgen de

toch ook enkele tekortkomingen. Deels

als het ware het menselijk denken, maar dan

mensen die ermee werken een beperkte

zitten die in onze hersenstructuur

zonder de tekortkomingen. Dat is van belang

hoeveelheid informatie te zien: er komt

ingebakken – lees daarvoor bijvoorbeeld

omdat de Wet gelijke behandeling van

bijvoorbeeld een lijstje uit van burgers

het werk over beslissingsheuristiek van

overheden vraagt dat de regels consequent

met wie misschien iets aan de hand is,

de Nobelprijswinnende econoom Daniel

worden toegepast, ongeacht de personen op

maar om privacyoverwegingen mogen de

Kahneman, maar denk ook aan het feit dat

wie ze betrekking hebben.

medewerkers niet zien wat er aan de hand

ons werkgeheugen nu eenmaal beperkt

is. Dát moeten ze zelf maar uitzoeken.

is. Voor een ander deel worden onze

Case | 31

Maar blijft het beeld van een onmenselijke

bijstand: zij kijken niet alleen naar wie er

in de personeelssfeer: wie gaan er misschien

computer daarmee toch niet een beetje in

geen recht op heeft, maar ook naar wie er

weg? Hoe kunnen we nieuwe medewerkers

stand? Nee, want het blijft een computer:

wél recht op heeft maar nog niet krijgt.

binnenhalen? Wat is de volgende stap in

die voert uit wat mensen hebben bedacht.

Het rechtmatigheidsbeginsel is voor een

hun carrière?

Je werkt per definitie met subjectieve

betrouwbare overheid immers een groot

inputfactoren, ook al omdat je óók bij

goed, en dat is op deze manier efficiënter in

Natuurlijk is fraudedetectie de toepassing

analytics rekening moet houden met wet- en

te vullen.

met de duidelijkste business case, omdat die

regelgeving, zoals de antidiscriminatieregels,

rechtstreeks terugleidt naar de begroting.

die zeggen dat je geen onderscheid mag

De meeste gemeenten zijn echter nog op

Denk daarbij niet alleen aan uitkerings- of

maken op leeftijd, geslacht, geaardheid of

de oude manier bezig. Zij laten mensen

belastingfraude, maar ook aan fraude van

overtuiging. Het normenkader waarbinnen

patronen in hun bestanden ontdekken of

medewerkers of leveranciers. De return on

je werkt, is kortom bepalend, en dat kader

koppelen bestanden op een ouderwetse

investment van analytics-projecten loopt

wordt geschapen door politieke keuzes.

manier aan elkaar. Juist die data-matching –

sterk uiteen, maar een terugverdientijd

ten onrechte nog weleens gelijk gesteld aan

van een jaar is heel realistisch. Er zijn

Politieke keuzes aan de basis

analytics – werkt de black box in de hand.

in de fraudesfeer zelfs voorbeelden van

Net zo subjectief – en bovendien veel

Bovendien missen deze gemeenten een boel,

duizenden procenten rendement in de

belangrijker – is de vraag met welk doel

want ze laten nog veel gegevens liggen die ze

eerste drie maanden. Zo financieren deze

je analytics wilt inzetten. Ook dat is een

wél mogen gebruiken.

oplossingen zichzelf. Toch is niet alle

politieke keuze. Dat is goed te illustreren

winst meteen in geld uit te drukken – een

aan de hand van het voorbeeld van

Stapsgewijs ervaring opdoen

streven dat ook niet bij een overheid zou

fraudedetectie. Met analytics kun je heel

Beginnen hoeft niet moeilijk te zijn. Door

passen. Maar de economische lange

goed frauduleuze aanvragen herkennen,

prioriteitstelling kunnen enkele kleine

termijn winst voor Nederland is wel degelijk

maar het omgekeerde geldt dan natuurlijk

projecten worden aangewezen die in de

groot als schooluitval met succes wordt

ook: ook niet-frauduleuze aanvragen kun

bestaande IT-oplossingen kunnen worden

teruggedrongen, de misdaad effectiever

je herkennen. Dat maakt het mogelijk om

ingepast. Zo hoeven gemeenten bestaande

wordt bestreden of herintreders vanuit de

fraudedetectie op een positieve manier op

IT-investeringen niet ongedaan te maken.

bijstand weer aan het werk worden geholpen.

te pakken, namelijk door de goedwillende

Sterker nog, ze kunnen zo zelfs meer

aanvragers – de ruime meerderheid – veel

rendement opleveren.

‘Big brother’ ontstaat niet door technologie

Die stapsgewijze aanpak is ook noodzakelijk

Analytics kan op al deze gebieden een

om de organisatie te laten kennismaken met

nuttige bijdrage leveren. De technologie

Ook bij het bepalen van je fraudestrategie

de nieuwe manier van denken. Tijdens die

kan immers patronen herkennen zónder

moet je keuzes maken. Gemeenten

eerste projecten kun je ervaring opdoen en

databestanden aan elkaar te koppelen.

hebben beperkte middelen, dus wat wil je

ontdekken wat er in de organisatie nog moet

Omzeilen van de privacywetgeving is

bereiken? Wil je zo veel mogelijk fraudeurs

worden aangepast om effectief met grotere

daarmee niet langer nodig. Bovendien

ontdekken? Wil je zo veel mogelijk geld

analytics-projecten aan de slag te gaan.

gebruiken gemeenten in hun

sneller te behandelen. Zo kun je je een servicegerichte overheid tonen.

beslissingsproces nog maar een klein

terughalen? Of wil je je richten op alleen analytics allesbehalve een black box is, maar

Vele toepassingen, duidelijke business case

dat politieke keuzes en beleidsdoelstellingen

Het aantal gemeentelijke toepassingen

altijd aan de basis staan.

voor analytics is intussen legio: van het

De vraag of deze nieuwe technologie ‘big

de grote fraudeurs? Zo wordt duidelijk dat

percentage van de gegevens die je wél mag gebruiken; ook daar liggen grote kansen.

identificeren van risicojongeren tot

brother’ in de hand werkt, is eigenlijk de

Voorzichtig beginnen met analytics

het bestrijden van schooluitval, van het

verkeerde vraag. ‘Big brother’ ontstaat niet

analyseren van verkeersstromen om

door technologie maar is een politieke keuze.

Wat is de huidige stand van zaken op

een lagere CO2-uitstoot te bereiken tot

Met andere woorden, computersystemen

lokaal overheidsniveau? Enkele gemeenten

het voorkomen van onnodig preventief

mogen steeds slimmer worden, de mens

hebben inmiddels een bemoedigend begin

onderhoud aan wegen, bruggen en riolering.

moet aan het roer blijven staan. Met analytics

gemaakt. Deze koplopers zijn op een

Maar ook voor de ambtelijke organisatie zelf

kan dat juist beter dan ooit. n

positieve manier bezig met de aanvullende

zijn toepassingen te bedenken, bijvoorbeeld

“

Cognitive Cooking gaat veel verder dan lekker eten.

“

Big Data en Analytics in de keuken

Sous-chef Watson vindt een wereld van nieuwe smaken en gerechten

Interview | 33

Vlees, vis, groente, fruit … zolang er mensen zijn, wordt er gegeten en dus ook gekookt. Je zou zeggen dat alle variaties en bereidingswijzen wel zo’n beetje zijn uitgedacht. Maar cognitief computersysteem Chef Watson zet de keuken op zijn kop. Meesterkok Kokmeijer is razend enthousiast. Koken krijgt een kwaliteitsimpuls en daar worden we allemaal beter van. Door Theo Loth

"

Innoveren is tijdrovend. Voordat bij

Koksmuts

maken?’ De 100 receptsuggesties die Chef

ons een nieuw gerecht op de kaart

Chef Watson is IBM’s beroemde cognitief

Watson doet, variëren van heel traditioneel

komt, zijn we zo anderhalf jaar

computersysteem met als het ware een

en klassiek tot uniek en uitermate

verder”. Dat zegt Onno Kokmeijer,

koksmuts op. Chef Watson is de perfecte

verrassend. De kok heeft daarmee een

Executive Chef van Ciel Bleu Restaurant,

keukenhulp, ter ondersteuning en

perfecte basis om zijn creativiteit bot

het befaamde tweesterrenrestaurant Hotel

inspiratie van de kok van vlees en bloed.

te vieren.”

Okura Amsterdam. Ingrediënten moeten

Die blijft de baas. Maar in één opzicht is

worden gekozen, bereidingswijzen bedacht

Chef Watson de meerdere van de kok: hij

Chef Watson is zelf lerend, in die zin dat

en geproefd, en vervolgens is het eindeloos

kan makkelijk zeven of acht smaken aan

ook de interactie met de gebruiker tot

testen en sleutelen tot Kokmeijer en zijn

elkaar koppelen, terwijl de meeste mensen

verdere verfijning van het systeem leidt.

team tevreden zijn is. “Pas dan komt het op

niet verder komen dan twee en chefs

De inhoud wordt doorlopend uitgebreid

de menukaart. Kwaliteit kost nu eenmaal

hooguit drie smaken.

met de suggesties en experimenten van

tijd. Maar als het sneller kan, dan graag!”

de overige gebruikers en de leden van de Hoe gaat dat dan? “We hebben de

Bon Appétit community. Teerlink: “Anders

Innovatie, productvernieuwing,

specifieke kenmerken van alle 35.000

dan een search engine of een kookboek

kennisdeling en verbetering zijn

recepten van het Amerikaanse Institute

dat met een lijst van eerder ingevoerde

sleutelwoorden in de visie van Kokmeijer.

of Culinary Education en meer dan 9.000

recepten komt op basis van een zoekvraag,

Hij is dan ook een man met een missie.

consumentenrecepten van het Amerikaanse

houdt IBM’s Chef Watson rekening met

Kokmeijer staat open voor alles wat kan

tijdschrift Bon Appétit in Watson

menselijke voorkeuren en de uitwerking

helpen om de gastronomie verder te

gedaan. Het gaat dan om ingrediënten,

van ingrediënten op elkaar om zeer

brengen en om de kwaliteit te verhogen

smaak, bereidingswijzen, soort keuken,

creatieve receptsuggesties te presenteren.

van wat er in de restaurants of bij de

combinaties, kleur, voedingswaarde,

In feite is Chef Watson een uitvloeisel

mensen thuis op tafel komt. Hij gaat

houdbaarheid, moleculaire structuur en

van IBM’s doorlopende onderzoek of een

de dialoog aan met de – door sommige

chemie ... noem maar op,” zegt Marc

computer creatief kan denken. Voedsel

vermaledijde – voedingsindustrie, zoekt

Teerlink, Chief Business Strategist

is een interessant domein, omdat het

verbinding met collega’s over de grenzen

van de kersverse IBM Watson divisie.

iedereen raakt.”

en draagt bij aan het verbeteren van de

“De gebruiker, dat kan een kok,

beroepsopleidingen. Het is geen wonder

voedingstechnoloog of consument zijn,

Koken wordt veelal als een kunst gezien,

dat hij uitermate geïnteresseerd was toen

krijgt op basis van een zelf ingevoerde

maar in feite ligt er heel veel chemische

IBM zich meldde met het Cognitive

vraag een serie mogelijke combinaties

en biologische wetenschap ten grondslag

Cooking with IBM’s Chef Watson concept.

en bereidingswijzen voorgeschoteld. Ik

aan een goed gerecht. Chef Watson

“Al was het alleen maar om feeling te

noem maar iets vergezochts: ‘ik krijg een

kan net zo rationeel omgaan met smaak

houden met de jongere garde. Die is

boeddhist, een imam, een priester, een

als een mens doet met zijn smaak- en

volledig digitaal ingesteld en verwacht dat

rabbi en een veganist te eten. Zelf heb ik

reukpapillen. Het menselijk brein kan

de computer en internet hen ook in hun

een glutenallergie. En ik wil iets maken op

zich eenvoudigweg geen voorstelling

werk verder helpen.”

basis van spinazie. Iedereen moet aan zijn

maken van alle combinaties die er mogelijk

trekken komen. Chef Watson: wat zal ik

zijn. Watson kan een triljoen (1018)

“

Voordat bij ons een nieuw gerecht op de kaart komt, zijn we zo anderhalf jaar verder.

“

Zie Chef Watson Consumenten krijgen via de site van Bon

combinaties aan. Door de computer de

Cognitive Cooking kun je gerechten op het

chemische samenstelling van ingrediënten

spoor komen die wel lekker smaken. Of denk

aanen het Appétit anderewerk partners toegang tot

te laten analyseren, ontwikkelen koks en

aan ouderen met specifieke tekorten die in

de functionaliteit. Ik zou zeggen: laat je

voedingstechnologen nieuwe recepten

plaats van pillen een menu op maat krijgen

Deze winter reistWatson!” de IBMn inspireren door Chef

en kunnen zij ingrediënten combineren

dat specifiek is ontworpen om hun tekorten

die niet alleen smakelijk en gezond zijn,

aan te vullen.” Moderne plagen als obesitas,

maar ook efficiënt te produceren. Hetgeen

suikerziekte en de steeds verder om zich heen

eveneens leidt tot reductie in verspilling en

grijpende voedselallergieën zouden een halt

afval. Er is dus een groot maatschappelijk

toegeroepen kunnen worden.

Watson Food Truck rond om het publiek kennis te laten maken met nieuwe recepten en met de kracht van Cognitive Computing.

belang mee gemoeid. Voedsel op maat is ook in de haute cuisine

Obesitas

in opkomst. Kokmeijer: “Mensen komen

Chefkok Kokmeijer is om die reden in

natuurlijk voor de menukaart en vanwege

Europa een enthousiast ambassadeur voor

de reputatie van de keuken. Maar ze stellen

de mogelijkheden van Cognitive Cooking

het erg op prijs als je aan de vaste gerechten

with IBM’s Chef Watson. “Echte innovaties

een voor hen persoonlijke touch kunt geven,

komen altijd van buiten. Het elektrisch licht

door bijvoorbeeld een ingrediënt uit hun

werd niet door kaarsenmakers uitgevonden

land van herkomst toe te voegen. Of iets

en e-mail niet door de postbedrijven.

met de kleur van het gerecht te doen. Met

Zo is het ook voor de voedselsector.

Cognitive Cooking kun je dat realiseren,

Cognitive Cooking gaat ons helpen

zonder dat de kwaliteit van je originele

diepgaand te innoveren. Het gaat veel

gerecht in gevaar komt.”

verder dan lekker eten. Het zal helpen voedsel gezonder en kwalitatief beter te

Wat betekent Cognitive Cooking with

maken, met minder E-nummers, minder

IBM’s Chef Watson voor de gebruiker?

kleur- en conserveringsmiddelen en met de

Marc Teerlink: “Chef Watson is in oktober

mogelijkheid om voeding af te stemmen op

tijdens Food Valley Expo gelanceerd. Chefs,

de behoeften van het individu.

instellingskoks en voedselproducenten

De aanwezige koks koken nieuwe gerechten op basis van het IBM’s Chef Watson systeem dat begrijpt snapt waarom duizenden verschillende recepten lekker zijn, welke smaken mensen prefereren en hoe de verschillende ingrediënten chemisch op elkaar inwerken. Bezoekers van de IBM Watson Food Truck en het publiek kunnen stemmen welke gerechten zij het lekkerst vinden. http://watscooking.citrus.nl/

kunnen voortaan kiezen om een eigen Teerlink vult aan “Neem bijvoorbeeld een

besloten omgeving te creëren om recepten

kankerpatiënt die een chemokuur volgt.

te ontwikkelen en te waarborgen dat hun

Bekend is dat alles dan naar ijzer smaakt. Met

intellectueel eigendom beschermd blijft.

IBM’s Chef Watson is genomineerd voor de Horecava Innovation Award. Stemmen kan tot en met 9 januari via: https://www.facebook.com/horecava.

Mobile | 35

Mobile is niet alleen overal — het is dé manier om transacties te doen In de laatste tien jaar zijn de functionaliteit en populariteit van mobiele technologie gegroeid. Mobile is niet alleen een aantrekkelijke manier geworden om informatie, valuta, goederen en diensten uit te wisselen — organisaties en professionals in allerlei sectoren geven er ook de voorkeur aan. Echter, zonder apps te bouwen en te draaien voor verschillende soorten apparaten, data, transacties en gebruikers kunt u niet mobiel gaan. Dat vergt een benadering die alles omvat, van mobile demand-systemen en technologieplatformen tot een bedrijfsmodel dat speciaal voor mobile werd ontwikkeld. Daarmee zorgt u voor ongekende integratie en hebt u ook complexe zaken onder controle, van strengere beveiligingseisen tot de ontwikkeling van omni channel-ervaringen.

“

4G legt de basis voor meer mobiele mogelijkheden’

“

De visie van KPN op mobile en social

Interview | 37

E-mail, Whatsapp, Twitter of communities - we communiceren nu veel vaker digitaal dan vroeger. We hebben dan ook een ruime keuze aan communicatiemogelijkheden, waaruit we de optie kiezen die op dat moment onze voorkeur heeft. Toch is er een rode draad in onze veranderende manier van communiceren. Steeds vaker doen we dat mobile en social. Dat is een ontwikkeling die de grootste telecomprovider van Nederland, KPN, nauw aan het hart gaat. Hoe kijkt KPN aan tegen mobile en social? En welke toekomstmogelijkheden biedt de opkomst van deze communicatiemethoden? Joost Farwerck, lid van de Raad van Bestuur van KPN, vertelt daar meer over. Door Joost Hanraets

Hoe verwacht u dat mobile zich verder gaat ontwikkelen?

video kunnen streamen en razendsnel

Toen ik begon bij KPN, werd er nog

downloaden. 4G zal de ontwikkelingen van

Hoe heeft social-communicatie de manier van werken bij KPN veranderd?

nauwelijks gebruik gemaakt van de mobiele

nieuwe mobiele toepassingen dan ook een

“Social is voor ons een extra toepassing

telefoon. Inmiddels hebben we een

boost geven. De eerste tekenen daarvan zien

bovenop de communicatie met klanten

computer in onze broekzak waarmee je

we al. Bijvoorbeeld ambulancemedewerkers

en medewerkers die perfect past in onze

altijd, overal verbonden kan zijn, een totaal

die via 4G hartfilms vanuit de rijdende

transitie naar verdere online dienstverlener.

andere wereld! Dat heeft de telecomwereld

ziekenwagen alvast doorsturen naar het

Zo is social media onderdeel van

voorgoed veranderd. Onze omgeving

ziekenhuis en journalisten die videocontent

onze geïntegreerde multichannel

is enorm snel aan het digitaliseren. Dat

via ons mobiele netwerk real-time uploaden

klantcontactaanpak. Hiermee maken we

verandert de manier van werken en het

naar de redactie. Zo legt 4G de basis voor

het klanten makkelijk om contact op te

sociale leven en het brengt ook nieuwe

meer mobiele mogelijkheden.”

nemen. Ze kunnen namelijk altijd een

grote bestanden kunnen versturen en

communicatiekanaal naar wens kiezen:

en tablet hetzelfde kunnen als thuis,

Welke valkuilen zijn er bij het toenemende gebruik van mobile toepassingen?

onder dezelfde voorwaarden. Met KPN

“Veiligheid is een belangrijk aandachtspunt:

Compleet spelen we daar nu op in als

doordat we meer online doen, worden

eerste zet. Hiermee kunnen klanten thuis

we kwetsbaarder. Deze angst voor

en onderweg op hun smartphone onze

kwetsbaarheid merken we vooral in

diensten afnemen vanuit één abonnement.

ons zakelijke aanbod, bijvoorbeeld van

Dat is mede mogelijk door 4G.”

CloudNL. Met deze dienst kunnen klanten

mobiele proposities. Onze klanten willen en verwachten dat ze op hun smartphone

altijd en overal bij hun data en applicaties in

Wat is de invloed van 4G op mobile?

de cloud. Zijn mijn gegevens wel adequaat

“Door de landelijke uitrol van 4G kunnen

momenteel speelt. Wij spelen daarop in: als

we de technologische mogelijkheden van

Nederlandse telecomprovider met een eigen

mobiele devices nu ten volle benutten.

landelijke infrastructuur kunnen we onze

Onze klanten beschikken namelijk over

klanten daarin volledig geruststellen.”

een mobiel datanetwerk waarmee ze

beveiligd? Dat is een van de vragen die

online, chat, Twitter of telefonisch. We hebben ook een social media-team dat onder andere Facebook- en Twitterfeeds

“

Bouwen aan de netwerkfundamenten voor de Nederlandse maatschappij’

“

kansen. We zien een integratie van vaste en

de slag gegaan met de implementatie van

interne communicatie hanteren we

een specifiek mobiel netwerk waarmee

dezelfde aanpak. Door social te integreren

bijvoorbeeld een digitale energiemeter,

in onze communicatie kunnen we

de slimme meter, op afstand uitgelezen

real-time de vinger aan de pols houden.

kan worden.”

Hierdoor hebben we meer tevreden klanten en medewerkers.”

Wat kunnen telecom en ICT voor elkaar betekenen?

Welke toekomstplannen heeft KPN voor de combinatie telecom en ICT? “We willen ons ICT-aanbod voor de

“Telecom en ICT vullen elkaar aan:

zakelijke markt steeds verder integreren.

zonder de juiste hardware en software

Hierbij willen we ook applicatiediensten

kunnen wij geen vaste en mobiele

leveren. We bieden dus een totaaloplossing

communicatiediensten leveren. Daarom

waaruit elke organisatie de gewenste

investeren we continu in ICT, bijvoorbeeld

diensten kan kiezen - grote bedrijven,

in onze netwerkinfrastructuur. Maar

mkb’ers en zzp’ers. Daarnaast bouwen we

bovenal investeren we in mensen. ICT

de komende twee à drie jaar verder aan de

is namelijk voor een groot deel gebouwd

netwerkfundamenten voor de Nederlandse

op kennis, terwijl telecom vooral een

maatschappij. Ons netwerk heeft immers

kapitaalintensieve sector is. Ook op dat

een belangrijke maatschappelijke functie:

vlak kunnen telecom en ICT elkaar goed

miljoenen Nederlandse consumenten,

aanvullen. Niet voor niets werken we vaak

organisaties en bedrijven maken hier

samen met ICT-partners bij het bedenken

dagelijks intensief gebruik van. Naast

en realiseren we nieuwe mobile en social

verbeteringen aan ons netwerk, richten

toepassingen. Zo is IBM onder andere

we ons op meer maatschappelijke

nauw betrokken geweest bij de presentatie

thema’s. Dat doen we onder meer door

van LTE Broadcast in de Amsterdam

slimme oplossingen te ontwikkelen voor

ArenA. We hebben samen met IBM een

bijvoorbeeld de zorg, energiebranche en

speciale app ontwikkeld waarmee we

het onderwijs. Ongetwijfeld zullen social,

LTE Broadcast konden demonstreren.

mobile en ICT-partnerships ook hierin een

Daarnaast zijn we ook gezamenlijk aan

belangrijke rol spelen.” n

“

Door social te integreren in onze communicatie kunnen we real-time de vinger aan de pols houden’

“

nauwlettend in de gaten houdt. In onze

Blog | 39

Back-end van mobiele apps vragen meer aandacht Succesvol appje bouwen? Simpel. Zorg voor mooi beeldmateriaal en speel in op de trend van het moment. Bij de eerste golf van mobiele applicaties ging de aandacht bij het ontwerpen vooral uit naar het uiterlijk. Als ie maar hip was! De focus lag veel minder op de vraag hoe die apps betrouwbaar en doelmatig verbinding leggen met de achterliggende bedrijfssystemen. Als het er maar mooi uitziet. Door Lennert de Waal

E

en goed uitziende,

op regressie te testen en die singel point of

hebt een designer nodig, een software-

gebruiksvriendelijke interface

failure uit de definitieve app te weren.

ontwikkelaar, en een team om de back-end

is belangrijk voor een app,

Een andere bottleneck zijn de miljarden

er aan te breien. Daarnaast moet je als

maar de echte waarde zit in de

gegevens die apps genereren. Niet

ontwikkelaar ook nog eens rekening houden

manier waarop de app op een beveiligde

zozeer de data zelf, als wel het analytisch

met de verschillende platformen waarop

en efficiënte manier gegevens uitwisselt

vermogen. Die bouw je niet in de app in.

je app gaat draaien. Is het een iOS-app,

met de rest van de wereld. Het gebruik

Die analyses moet je aan de achterkant

een android, windows of blackberry

van apps wordt ook hoe langer hoe

uitvoeren. In de nieuwste generaties

app? En hoe push je dan op hetzelfde

professioneler. Maar zakelijke apps vereisen

auto’s, zitten bijvoorbeeld apps die de

moment updates naar die apps? Met App-

een veel zwaardere beveiliging dan voor

motorische gezondheid van de wagen live

frameworks voorzie je ontwikkelaars van

consumenten-apps. En die security moet

verzenden naar de back-end systemen van de

een eenvoudige koppeling met het back-end.

vanaf dag één juist zitten. Waar vroeger

garage. De auto meldt zelf dat er vreemde

App-frameworks zijn complete bouwstenen

een tweede of derde versie van een app nog

trillingen optreden, die een vroegtijdige

waarmee banken, telecombedrijven,

een kans maakte, heeft die vandaag meestal

beurt nodig maken. Maar je hebt krachtige

overheden, winkelketens of autofabrikanten

afgedaan als versie één niet direct aanslaat.

analysesoftware nodig om die stroom aan

apps bouwen die zij onder hun eigen

De consument dicteert hoe apps er uit zien

data zinvol te verwerken. Het vereist ook

merknaam op de markt brengen. Met

en die consument wil een hippe, snelle en

een zeer dynamische infrastructuur. Een

behulp van een waaier aan hulpmiddelen en

betrouwbare app.

ander voorbeeld is file-informatie. Met

tools weten de ontwikkelaars in een mum

een navigatiesysteem moet je nog steeds

van tijd de app op een veilige manier aan de

Succesvolle apps hebben oog voor de

zelf beslissen of omrijden loont. De gps

back-end te koppelen.

complexiteit van de back-end. Een beetje

is niet slim genoeg. Alleen met sterke

hippe en modieuze app googchelt met

analysesystemen kan je die besluitvorming

Door ontwikkelaars een platform te bieden

gegevens uit verschillende bronnen en

automatiseren, waarbij je gebruik maakt

waarin mobiele veiligheid en gautomatiseerd

bestaat steeds vaker uit een samenvoeging

van informatie uit meerdere bronnen,

kwaliteitsmanagement voor alle soorten

van allerlei voorgeleverde diensten. Aan de

bijvoorbeeld sociale media en centrale

platformen geldt, kan de levenscyclus

achterkant van de app ontstaat hierdoor een

verkeersinformatie. Zulke analysekracht

van apps, van idee tot realisatie, versneld

wirwar aan apparaten en besturingssystemen

zit niet in een app en kan alleen geleverd

worden. Hierbij test de ontwikkelaar de apps

en neemt de complexiteit exponentieel toe.

worden door zware back-end systemen met

direct in complexe en diverse omgevingen,

En natuurlijk ook het aantal “single points

enorme rekenkracht.

krijgt hulp bij de koppeling met de back-

of failure”. Met virtualisatiesoftware is het

end en bouwt en ontwerpt in een hoog

mogelijk tal van combinaties van apparaten

Je zou denken dat het dan ook bijzonder

tempo veilige mobiele apps voor alle

en besturingssystemen geautomatiseerd

complex is om een app te bouwen. Je

besturingssystemen. n

eCall vermindert aantal verkeersdoden Een auto die het kanaal inrijdt, een nachtelijk ongeluk waarbij de bestuurder ongemerkt overlijdt in de berm, een onwel geworden automobilist die frontaal tegen een boom botst - enkele recente dodelijke verkeersongevallen waar snelle hulp het verschil had kunnen maken. Met eCall kunnen hulpdiensten ongeveer 50-60% sneller ter plaatse zijn. Daarom moet vanaf oktober 2017 elk nieuw type auto in Europa uitgerust zijn met dit noodoproepsysteem. Zo kunnen we het aantal Europese verkeersdoden met ongeveer 2.500 per jaar verminderen. Door Joost Hanraets

V

indt er een ongeluk plaats?

andere de GPS-locatie, het chassisnummer

Veel auto’s met eCall gebruiken IBM-

Dan stuurt eCall automatisch

en de rijrichting. Daarnaast belt eCall

software voor de gegevenstransitie naar

een bericht naar de

automatisch het Europese noodnummer

de back-office en analyseren van deze

centrale hulpdienst met de

112. De bestuurder hoeft hier niets voor te

autodata. “Dat is niet voor niets, want

belangrijkste gegevens, zoals de locatie

doen – vaak is hij daar ook niet toe in staat

eCall bevindt zich in het hart van onze

en het aantal inzittenden. eCall werkt via

na een ongeluk. Wordt een bestuurder

strategie: innovatie op basis van Big

on board units met chiptechnologie van

opeens onwel, dan kan hij ook handmatig

Data, Analytics en Mobile”, zegt Eric-

onder andere NXP Semiconductors en op

eCall in gang zetten door op de noodknop

Mark Huitema, Global Manager Smarter

basis van IBM-software. Bij een ongeluk

te drukken. Per 1 oktober 2017 verplicht

Transportation bij IBM. “Daarnaast

stuurt de eCall-unit via een interne sim-

de Europese Unie (EU) autofabrikanten

zet IBM haar kennis en ervaring van

kaart en het mobiele telefoonnetwerk

om elk nieuw voertuig te voorzien van

oudsher graag in voor projecten met een

automatisch een databericht naar het

eCall. 112-alarmcentrales moeten 1 april

duidelijke maatschappelijke meerwaarde.”

nationale hulpdienstcentrum. Deze

2017 klaar zijn voor eCall. Het systeem is

IBM ziet veel toekomstmogelijkheden

Minimum Set of Data (MSD) bevat onder

inmiddels uitvoerig getest in de hele EU.

voor connected car-functies op basis van

Interview | 41

eCall-technologie. “Bijvoorbeeld opt-in-

gemoeid. Naar verwachting keurt het

optioneel, net als allerlei andere Connected

diensten voor preventive maintenance,

Europese Parlement het begin 2015 goed.

Car-services zoals internet based

het aan de overheid doorgeven van gaten

verkeersinformatie. De auto-eigenaar kan

in de weg of melden van potentieel

In Nederland

gevaarlijke verkeersituaties zoals mogelijk

“Doorberekend naar Nederland zorgt eCall

overstekende schoolkinderen.”

voor tien tot vijftien minder verkeersdoden

eCall is een dienst die mogelijk wordt door

deze extra service zelf aan- en uitzetten.”

per jaar. De noodketen wordt efficiënter

de connected car: een auto die via draadloze

Stand van zaken

omdat het ongeval direct bekend wordt

netwerken verbonden is met internet en

Eerder was 1 oktober 2015 de datum waarop

met juiste locatie. Ook zijn er enkele

met andere voertuigen in de buurt. In de

Brussel eCall verplicht stelde voor nieuwe

efficiencyvoordelen in cijfers uit te drukken”,

toekomst zullen fabrikanten hun auto’s

autotypes. Deze datum is onlangs verplaatst

zegt Van Hattem. “eCall vermindert het

voorzien van steeds meer connected car-

naar 1 oktober 2017. “Veel autofabrikanten

aantal voertuigverliesuren met minstens een

functionaliteit. Vanuit veiligheidsoogpunt

zijn al intensief bezig met eCall. Wij weten

miljoen.” Veel autofabrikanten zoals BMW,

zien NXP en IBM daarbij vooral een

dat verschillende producenten eCall-

Volkswagen en Volvo voorzien nieuwe typen

belangrijke rol weggelegd voor auto-

diensten nu al, dus ver voor 1 oktober 2017,

auto’s al van connected car-functionaliteit

autocommunicatie. Geraets: “Via een

aanbieden”, zegt Maurice Geraets, Directeur

zoals eCall. Ook in Japan, Rusland en de

WiFi-variant voor automotive kunnen

New Business bij NXP Semiconductors.

VS wordt een variant van eCall verplicht.

auto’s onderling gegevens uitwisselen,

De EU juicht deze ontwikkeling toe – hoe

“Autoproducenten zagen eCall eerst als

bijvoorbeeld over hun snelheid. Remt er

eerder, hoe beter. Met eCall bespaart

een verplichting om units in te bouwen en

een vrachtwagen 300 meter verderop?

Europa naar schatting namelijk 26 miljard

dus om investeringen te doen. Nu zien ze

Dan kan een auto daarop anticiperen door

euro op jaarbasis. Daarvoor zijn volgens

steeds meer de connected car-mogelijkheden

automatisch zijn snelheid aan te passen. Zo

Geraets drie hoofdreden. “Door eCall zijn er

van de ingebouwde eCall-componenten,

kan slimme technologie ons nog een stap

minder verkeersdoden. Daarnaast dalen de

zoals WiFi en telefoon. Hiermee kunnen ze

verder brengen in het verbeteren van de

zorgkosten aanzienlijk. Tot slot verbetert de

automobilisten op verschillende manieren

verkeersveiligheid.” n

verkeersdoorstroming omdat na een ongeluk

extra service, comfort en veiligheid bieden.”

de weg sneller weer vrij is.”

Privacy “Het Ministerie van Veiligheid en Justitie

Bij een ongeluk geeft eCall de

overweegt deelname aan een Europees

voertuiggegevens door, geen

project dat er voor moet zorgen dat de

persoonsgegevens van de bestuurder of

112-centrale op tijd is aangepast voor de

passagiers. Daarnaast verstuurt eCall deze

ontvangst en afhandeling van eCall. Het

data alleen wanneer er daadwerkelijk een

project richt zich vooral op het verbeteren

ongeluk plaatsvindt. “In dat geval wegen

van de ICT-infrastructuur bij Europese

de voordelen op tegen de eventuele

112-alarmcentrales”, zegt Jan van Hattem,

privacygevoelige nadelen. Bovendien

Projectleider eCall bij Rijkswaterstaat. “Als

identificeren hulpdiensten de passagiers

het Ministerie van Veiligheid en Justitie tot

ter plekke toch wel”, aldus Geraets. In de

deelname besluit, neemt ook het Ministerie

toekomst kan eCall ook een bredere dataset

van Infrastructuur en Milieu aan het project

doorspelen. Deze Full Set of Data (FSD)

deel. Europese bedrijven en organisaties

bevat bijvoorbeeld het aantal in werking

kunnen aangeven hoe ze kunnen bijdragen

getreden airbags, aantal personen zonder

aan het verbeteren van eCall of andere

gordel en eventueel persoonlijke gegevens

connected car-functionaliteit, bijvoorbeeld

van de eigenaar, bijvoorbeeld de bloedgroep

door een datakoppeling voor digitale

en leeftijd. Ook kan eCall een verwijzing

vrachtbrieven te realiseren. Het EU-project

naar een externe database doorgegeven met

staat open voor alle ideeën en partnerships.”

medische info of actuele ladingsgegevens.

Met het plan is ongeveer 50 miljoen euro

Huitema: “Dit is niet verplicht, maar

Optimale cliëntenzorg door glasvezel

In de bossen bij Zeist en Amersfoort wordt een compleet nieuwe wijk gebouwd met zowel woningen voor mensen met een verstandelijke beperking als woningen voor particulieren: Sterrenberg, een initiatief van Abrona. IBM ondersteunde Abrona bij de aanleg van een glasvezelnetwerk waarmee Abrona haar cliënten optimale zorg kan bieden. Door Joost Hanraets

Case | 43

I

n Sterrenberg worden 440 nieuwe

openbaar gebied. IBM ondersteunde

woningen gebouwd. Verspreid in

Abrona bij het ontwerp en de aanleg van

de wijk liggen 250 appartementen

het glasvezelnetwerk. “IBM adviseerde

voor cliënten plus een aantal

ons onder andere over de infrastructuur,

“

Dienstverlening die perfect is afgestemd op de zorgvraag

ondersteunende zorgvoorzieningen van

de koppelingen van het redundante

Abrona. Deze voorzieningen zijn deels

glasvezelnetwerk met alle zorggebouwen

bedoeld voor de huidige bewoners van de

en onze nieuwe computerruimte.

Abrona-locatie Sterrenberg. Daarnaast

Daarnaast was IBM verantwoordelijk voor

zijn er faciliteiten die de gehele wijk kan

dit lokale rekencentrum, van het ontwerp

gebruiken zoals het restaurant. In 2010

tot de realisatie. Tot slot is de levering en

zijn Abrona, de gemeente Zeist en de

installatie van de netwerkcomponenten,

projectontwikkelaar gestart met de bouw.

inclusief WiFi en het beheer van de

Uiteenlopende diensten

Inmiddels zijn alle woningen en faciliteiten

netwerkswitches, bij IBM ondergebracht”,

“Elke dienst die een netwerk nodig heeft,

voor de cliënten van Abrona klaar. Een

zegt Adrie van Weerdenburg, Teamleider

kunnen we nu via één glasvezelnetwerk

deel van de particulierenwoningen is klaar

ICT bij Abrona. “Daarbij was IBM altijd

aanbieden. Vroeger moesten we daarvoor

en het is de verwachting dat de rest rond

bereid om een stapje extra te zetten, ook

verschillende netwerken realiseren

2020 gereed is. Sterrenberg heeft alles

als dit buiten hun aandachtsgebied viel. Zo

en onderhouden. Dat resulteert in

wat de cliënten van Abrona nodig hebben:

dachten de IBM-medewerkers mee over de

veel lagere structurele kosten”, zegt

aangepaste woningen met domotica via

inrichting van voorlopige glasvezelringen

Van Weerdenburg. Daarnaast heeft

glasvezel, locaties voor dagbehandeling en

voor oude gebouwen en hebben ze

Abrona de domoticaoplossingen

zorgverleners in de buurt. Tegelijkertijd

daarvoor tijdelijke switches geregeld.”

gestandaardiseerd binnen zijn netwerk.

“

Ook dat vereenvoudigt het onderhoud.

wonen de cliënten niet langer in een afgezonderde instelling, weg van de

Domotica

Gegevensoverdracht via glasvezel verloopt

normale maatschappij. Ze wonen midden

Het glasvezelnetwerk vormt de

bovendien sneller dan via kabel, waardoor

in een woonwijk en maken onderdeel uit

ruggengraat van de zorgverlening aan

de dienstverlening sneller is dan voorheen

van de lokale samenleving.

de Abrona-cliënten in Sterrenberg. Via

en ook applicaties eerder beschikbaar zijn.

dit netwerk kan Abrona de bewoners een

Omgekeerde integratie

breed scala aan domoticavoorzieningen

“We kunnen eenvoudig nieuwe

Abrona wil de kracht van het individu

bieden, van cliëntenalarmering via

functionaliteit in onze infrastructuur

benutten: niet alleen cliënten met

alarmapparaten tot internet en het

integreren. Zo hebben we

een beperking laten integreren in de

online sluitsysteem voor alle sloten.

recent IP-telefonie aan een

maatschappij, maar ook zorgen dat de

Maar ook hele specifieke zorg verloopt

cliëntenalarmeringssysteem op één

maatschappelijke situatie perfect afgestemd

via glasvezel. Jansen: “We kunnen onze

van onze locaties gekoppeld.” Ook qua

is op de zorgbehoefte van haar cliënten.

zorglocaties, zowel op Sterrenberg als op

capaciteit is Abrona f lexibeler dankzij

Dat kan uitstekend op Sterrenberg.

nagenoeg alle andere locaties in de regio,

glasvezel. “Nu kunnen we makkelijk

De cliënten blijven op dezelfde plek

uitluisteren via het netwerk. Dat betekent

minder of meer servercapaciteit via ons

wonen, alleen wordt er een wijk om ze

dat zorgverleners op afroep beschikbaar

netwerk beschikbaar maken. Ook willen

heen gebouwd. “Een soort omgekeerde

kunnen zijn tijdens bijvoorbeeld de avond

we wellicht op termijn ons rekencentrum

integratie”, zegt Maurits Jansen, Manager

en nacht. Daardoor kunnen we onze

verhuizen naar een externe locatie. In

vastgoed, ICT & Facilitair bij Abrona.

cliënten dienstverlening bieden die volledig

beide gevallen biedt glasvezel ons de

“Sterrenberg past perfect in onze filosofie.

is afgestemd op hun zorgvraag. Wanneer

mogelijkheid om dit relatief eenvoudig

De cliënten hebben alle benodigde zorg in

bijvoorbeeld een bewoner een epileptische

te doen. Kortom, met ons nieuwe

de buurt en toch leven ze in een wijk waar

aanval krijgt, ontvangt de zorgverlener

glasvezelnetwerk kunnen we onze cliënten

ze volwaardig lid zijn van de samenleving.”

in de buurt direct een melding en kan hij

op Sterrenberg altijd snel en eenvoudig

meteen ter plekke poolshoogte nemen”.

de optimale service bieden, nu en in

Glasvezelnetwerk

Ook personenalarmering, personenoproep,

de toekomst.” n

Abrona besloot in Sterrenberg een

inbraakalarmering inclusief

glasvezelnetwerk aan te leggen. Dat is

camerabeveiliging en VoIP-telefonie

uniek: dit is een van de weinige private

verlopen via het glasvezelnetwerk.

glasvezelnetwerken in gemeentelijk

Mede mogelijk gemaakt door Network Solutions, IBM Business Partner

Social | 45

Social Business — werk op hele nieuwe manieren Met het gebruik van sociale netwerken zijn de interacties tussen mensen, organisaties en merken voor iedereen openbaar. Een volledig nieuwe bron van gegevens over mensen is ontstaan. In het bedrijfsleven is social geëvolueerd van een persoonlijk interactiemedium naar een onmisbaar instrument om de betrokkenheid te verhogen, zowel van medewerkers als van klanten. Door nieuwe inzichten uit data te halen, is het mogelijk om nieuwe kansen te creëren en echt contact te maken met individuen. Dit helpt om de organisatie te versterken en de loyaliteit van klanten te verhogen. Om een social business te worden, staan organisaties voor de uitdaging een nieuwe cultuur te realiseren, terwijl ze de veiligheid en compliance garanderen.

Uitdaging Een sociaal netwerkplatform ontwikkelen waarop alle journalisten en hun collega’s kennis kunnen delen voor ‘story based’ nieuwsvoorziening.

Oplossing IBM Connections 4.5 als sociaal netwerkplatform met het nieuwsredactiesysteem NIS5 van Ilionx.

Kernvoordelen Efficiënte mobiele interne samenwerking, sneller publiceren van nieuwsitems ongeacht het medium, projectmanagement voor grote evenementen.

‘Story based’ nieuwsvoorziening bij RTV Drenthe Behalve via radio en tv biedt RTV Drenthe in de laatste jaren steeds meer informatie via internet en sociale media. Sinds kort maakt de regionale omroep daarbij gebruik van IBM Connections als sociaal netwerkplatform, in combinatie met het nieuwsredactiesysteem NIS5 van Ilionx. Daarmee kan RTV Drenthe vanuit communities aan actuele nieuwsonderwerpen werken, of het nieuws nu wordt verspreid via tv, radio, websites of sociale media. Dit maakt ‘story based’ nieuwsvoorziening mogelijk. Door Ketchum

D

e behoefte aan een andere

tot inmiddels een miljoen per maand.

In die andere aanpak staat het

werkwijze was het gevolg

Vervijfvoudigd dus. De ene helft via

nieuwsonderwerp centraal, niet het

van het toenemende belang

mobiel, de andere helft via internet.

medium. Bovendien moet het mogelijk

van online media. “Bij

Maar er is natuurlijk online veel

zijn nieuwsberichten snel en eenvoudig

die groei vergeleken staat de klassieke

meer aan de hand. Een deel van onze

aan te passen door voortdurend nieuwe

nieuwsvoorziening via tv en radio in

doelgroep maakt ook enthousiast gebruik

informatie, filmbeelden, graphics en andere

wezen stil”, aldus Floris Mulder, chef

van uiteenlopende sociale media om

elementen toe te voegen. Dat kan alleen

bureau van RTV Drenthe. “Zo is het

informatie tot zich te nemen en te delen.

binnen een mobiele omgeving die alle

aantal online bezoekers de laatste vier

Daarin moeten wij meegaan en dat vraagt

media in real time met elkaar verbindt.

jaar sterk gestegen, van 200 duizend

om een andere aanpak.”

Case | 47

De bestaande intranetoplossing van

en te verspreiden over verschillende

De redactie van RTV Drenthe houdt

RTV Drenthe, waarvan ook IBM

nieuwsplatforms zoals tv, radio, internet

zich deels bezig met de reguliere

Lotus Domino deel uitmaakt, bood die

en sociale media als Facebook en Twitter.

programmering en is deels betrokken

mogelijkheden niet. “Vandaar dat we op

Voor alle functies en rollen binnen RTV

bij werkgroepen en projectteams om de

zoek zijn gegaan naar een alternatief”,

Drenthe zijn workf lows beschikbaar,

verslaggeving van sportevenementen

aldus Mulder. “We hebben goed om ons

van planners, researchers, journalisten,

(bijvoorbeeld de motorrace TT

heen gekeken, maar we kwamen toch

bureauredacteuren en bureauchefs tot

Assen en de wielerronde de Gouden

redelijk snel uit bij de combinatie van IBM

aan documentalisten, fotografen en

Pijl), bloemencorso’s en andere

Connections 4.5 en een upgrade van ons

cameramensen. Een belangrijk onderdeel

publiekstrekkers in goede banen te leiden.

nieuwsredactiesysteem NIS4 naar NIS5.

van NIS is het Media Asset Management

Voor dit soort evenementen biedt de

Enerzijds waren de kosten lager dan bij

System (MAM) voor de opslag en het

projectmanagementmethode binnen IBM

andere aanbieders, anderzijds sluit deze

beheer van video, audio, foto’s, pdf’s en

Connections uitkomst. Het is daarmee

combinatie in technologisch opzicht heel

andere documenten in een volwaardige

mogelijk de aanpak voor dergelijke

goed aan bij wat we al in huis hebben. En,

multimedia-omgeving.

evenementen in het systeem vast te leggen

niet onbelangrijk, ze maakt waar wat ze belooft.”

waardoor taken en verantwoordelijkheden “Prachtige systemen die bieden waar wij

direct voor iedereen duidelijk zijn. Zo

behoefte aan hebben”, aldus Mulder. “Maar

ontstaat een werkwijze die efficiënter

IBM Connections 4.5

de mensen moeten er wel mee willen en

is en snellere resultaten van betere

IBM Connections is een toonaangevend

kunnen werken. Vandaar dat wij heel veel

kwaliteit oplevert.

sociaal netwerkplatform waarmee

aandacht besteden aan een zo zorgvuldig

organisaties de juiste mensen

mogelijke introductie, onder meer door

Goed onderweg

samenbrengen, nieuwe werkwijzen

het inschakelen van interne ambassadeurs.

“We zijn er nog niet”, zegt Mulder, “maar

sneller doorvoeren en de gewenste

Daarbij zijn we bijzonder goed geholpen

we zijn wel goed onderweg. Ook door

resultaten boeken door kennis te delen

door Ilionx, de IBM Business Partner en

onze eigen organisatie intensief bij de

met alle betrokkenen. Het platform bevat

ontwikkelaar van NIS.”

invoering te betrekken. Dat maakt een verschil van dag en nacht. Want dan neem

bovendien uitgebreide mogelijkheden om projecten te starten, in te richten en te

Evidente voordelen

je mensen aan de hand mee. Ambassadeurs

sturen en is naadloos te integreren

De acceptatie van de nieuwe systemen

hebben echt invloed en er wordt dus ook

binnen bestaande intranetomgevingen.

binnen RTV Drenthe is groot – opvallend

geluisterd naar wat ze te melden hebben.

In de filosofie van IBM Connections

volgens Mulder omdat de organisatie de

Dat vergroot het draagvlak alleen maar.

staat de mens centraal, voor een

afgelopen tien jaar veel vernieuwingen

De belangrijkste verandering die ik zie is

optimale samenwerking op en tussen

op IT-gebied heeft doorgemaakt, met

dat er een stevige basis in de plaats komt

alle organisatieniveaus.

wisselend succes. “Maar de voordelen van

van het losse zand dat we nu vaak zijn. Dat

de nieuwe oplossing zijn evident. Iedereen

bij projecten het direct duidelijk is wie

NIS5

zegt: dit is wat we nodig hebben. Ze zitten

verantwoordelijk is en welke taken iedereen

Het is de bedoeling dat de komende tijd

al ja te knikken voor ik uitgesproken ben.

moet uitvoeren. En dat onze getalenteerde

aHet is de bedoeling dat de komende

Ik moet zelfs de verwachtingen temperen.

mensen die hard werken en hart voor de

tijd alle medewerkers van RTV Drenthe

Want journalisten zijn een traditioneel

zaak hebben – ofwel de kracht die in deze

via dit platform alle applicaties gaan

volk, eigenzinnig en gehecht aan hun

organisatie zit – niet hun tijd hoeven te

gebruiken en alle kennis gaan delen die

eigen manier van werken. Vandaar die

verspillen met het zoeken naar informatie,

zij voor hun werk nodig hebben. De

zorgvuldige introductie waarvoor we ruim

maar dat ze al hun energie kunnen steken

belangrijkste journalistieke applicatie is

de tijd uittrekken. Vergeet niet: het is

in het maken van het product.” n

NIS5, die tijdens de overgang parallel

voor ons echt een nieuw avontuur

aan NIS4 draait. Deze software biedt

omdat we voor het eerst meemaken

een samenwerkingsomgeving waarin het

dat alle geledingen van het bedrijf bij

mogelijk is om nieuwsberichten te maken

elkaar komen.”

Interview | 48

Innovatieve oplossingen voor een betere wereld De wereld verandert snel en innovatie is belangrijker dan ooit. Niet alleen voor het succes van bedrijven en instellingen, maar ook om maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. Het IBM Center for Advanced Studies (CAS) slaat de brug tussen organisaties, onderzoek en de wetenschappelijke wereld om tot nieuwe, werkbare oplossingen te komen waar iedereen baat bij heeft. Voorbij het vanzelfsprekende kijken, dát is wat CAS drijft. Door Kitty Döppenbecker

"

Bij CAS doen we twee dingen:

twintig kortlopende projecten: Extreme Blue,

Met CAS Labs, tot slot, wordt een klant

innovatie en onderzoek. Daarbij

Explovate en CAS Labs. “Extreme Blue is

uitgekozen en onderzocht wat hem

werken we nauw samen met lokale

een innovatieprogramma, waarin we binnen

meerwaarde zou kunnen bieden. De

universiteiten, IBM research

twaalf weken een oplossing uitwerken voor

Wit: “We kijken bijvoorbeeld naar de

en klanten om kennis op te bouwen

een strategisch klantvraagstuk. Het vormt

ontwikkelingen en kansen in de markt

en antwoord te bieden op strategische

de basis van onze innovatieactiviteiten”, zegt

en hoe we een slimme oplossing kunnen

vraagstukken”, zegt Pierre de Wit, CAS Lead

De Wit. “Maar klanten willen verder en

ontwikkelen waar het bedrijf en de

IBM Benelux.

meer. Hieruit is het Explovate-programma

samenleving beide van profiteren.”

ontstaan. Een combinatie van ‘explore’ and

Inzichten die levens redden

‘innovate’, waarbij we in overleg met een

Neem voor meer informatie over CAS

CAS voert bijvoorbeeld onderzoek uit rond

klant een innovatieproject vormgeven.”

Benelux contact op met Pierre de Wit,

advanced analytics, cognitive computing en

Robert-Jan Sips, Wing-Yan Man of Manfred

social media. De Wit: “Zo onderzoeken we

Overmeen ([email protected]). n

met de VU, UMC Utrecht en UMC Leiden hoe we met behulp van advanced analytics de diagnosetijd voor darmkanker van zes weken naar drie dagen kunnen terugbrengen. En samen met de VU Amsterdam en IBM research kijken we hoe we cognitieve, zelflerende systemen sneller kunnen voeden met kennis. De inzichten die we opdoen, gebruiken we ook voor oplossingen voor onze klanten.” De onderzoeksthema’s worden bepaald vanuit de wereldwijde CAS-organisatie en op basis van lokale ontwikkelingen. Jaarlijks lopen er bij CAS Benelux circa vijf onderzoeksprojecten.

Uitdagende innovatieprojecten De activiteiten op innovatiegebied krijgen vorm in drie programma’s met jaarlijks zo’n

Interview | 49

Extreme Blue

Verfrissende ideeën van jonge talenten Breng jonge talenten, klanten en IBM-experts samen om oplossingen te bedenken voor strategische bedrijfsvraagstukken. Dat is de formule van IBM’s succesvolle innovatieprogramma Extreme Blue. Het resultaat? Een snelkookpan waaruit allerlei vernieuwende en praktisch toepasbare ideeën opborrelen. Door Kitty Döppenbecker

"

Het is ongeloof lijk wat een

de prestaties van de IT-omgeving te

dynamiek en energie er vrijkomen

optimaliseren. Voor Nutreco was het een

Extreme Blue is een

als je talentvolle jonge mensen

methode om met digitale voedselsamples

innovatieprogramma van het IBM

bij elkaar zet. Ze benaderen

te werken. Communicatiegigant Liberty

Center for Advanced Studies (CAS),

vraagstukken op een eigen manier,

Global (UPC) kreeg een app voorgesteld

de onderzoeksafdeling van IBM. Het is

met de allerlaatste kennis. Dat leidt tot

om de entertainmentkeuze van klanten te

gericht op de ontwikkeling van nieuwe

verfrissende ideeën”, zegt Cees van der

vergemakkelijken en inzicht te krijgen in

concepten door jonge talenten, zowel

Lee, Project Manager Extreme Blue van

hun gedrag. En voor het UWV werd een

masterstudenten als pas afgestudeerde

IBM Benelux.

app ontwikkeld die werkzoekenden en

IBM-medewerkers. Organisaties die

werkgevers eenvoudig bij elkaar brengt.

geïnteresseerd zijn in deelname aan

Het was dit jaar voor de twaalfde keer dat

Van der Lee: “Met de Nederlandse

Extreme Blue kunnen contact opnemen

de zomerstage van het Extreme Blue-

Hartstichting zijn we in gesprek over de

met Cees van der Lee (ceesvdlee@

innovatieprogramma plaatsvond. Uit

verdere uitwerking van hun concept. Dat

nl.ibm.com) of Pierre de Wit (pierre.

ruim 250 aanmeldingen selecteerde IBM

geldt ook voor enkele andere ideeën. Want

[email protected]) van het CAS.

Benelux 32 masterstudenten. In acht teams

we willen onze klanten er waar mogelijk in

(vijf Nederlandse en drie Belgische) gingen

de praktijk van laten profiteren.” n

ze onder begeleiding van IBM-mentoren twaalf weken aan de slag in de IBM Client Centers in Amsterdam en Brussel, omgebouwd tot bruisende hotspots. Binnen een week moest ieder team veertig ideeën voor een klantvraagstuk bedenken, om die samen met de klant terug te brengen naar tien en uiteindelijk van drie tot één oplossing, waarvoor ze een business case en een proof-of-concept uitwerkten.

Stap naar praktijk De Nederlandse teams bedachten dit jaar voor chipfabrikant ASML een concept om met ‘gamification’ het beheer en

Security — spoor op, stel prioriteiten, pak aan en voorkom beveiligingsinbreuken Voor chief information security officers houden groeikansen zoals de cloud en mobile ook risico’s in. Het begrensde netwerk zoals wij dat kennen is aan het verdwijnen. Bedrijven doen niet langer enkel zaken binnen hun onderneming en het razendsnel groeiende aantal eindpunten leidt tot complexe beveiligingsomgevingen. Met de toenemende aantrekkingskracht van technologieën zoals cloud, mobile, big data en social media stijgt het aantal aanvallen op bedrijven exponentieel. Ze worden ook steeds geraffineerder en hebben een enorme impact. De sleutel voor bedrijven die voorop willen lopen in security, is een dynamische beveiligingsstrategie te ontwikkelen die kan evolueren met de bedreigingen om hen heen. Daarnaast is het zaak om een betrouwbare partner te vinden met de nodige technologie, expertise en ervaring. Zo kunnen ze een antwoord vinden op de beveiligingsbedreigingen van vandaag en die zelfs vooruit blijven.

Security | 51

Back to basics: IT-beveiliging weer afstemmen op een nieuwe technologische werkelijkheid Het technologielandschap onderging het afgelopen decennium weliswaar ingrijpende wijzigingen, maar de beveiligingsprincipes blijven overeind. Wij mogen niet alle heil verwachten van betere software en detectiemogelijkheden, maar moeten onze protocols voor een organisatiebrede beveiligingspraktijk dringend aanpassen aan de eisen van de nieuwe IT-omgeving. Dit komt neer op een radicale gedragswijziging. Door Kristin Lovejoy, General Manager van de IBM Security Services Division

W

ie tegenwoordig door

NIST-framework. Dat is geen hopeloos

zijn en nemen dit als uitgangspunt van hun

de gangen van een

lange lijst van IT-beveiligingsmaatregelen

handelen. Geen enkele infectie dulden

willekeurige beurs

die een bedrijf in een onneembare

betekent dat u de zuurstoftoevoer naar uw

over IT-beveiliging

vesting veranderen, maar een praktisch

organisatie afsluit.

loopt, ziet tientallen standjes van

governance-model. Bij IBM stelden wij

softwareleveranciers met hetzelfde

10 essentiële veiligheidspraktijken op die

Categoriseren en segmenteren

verkooppraatje: Wij hebben de wonderpil

bewezen hebben dat ze resultaat opleveren

Organisaties die prima scoren op

om u te genezen. Ongeacht de kwalen

voor al onze klanten, ongeacht hun grootte

veiligheidsgebied evalueren ook de echte

waaraan de systemen en netwerken van uw

of sector (zie kaderstuk). Ze actualiseren de

risico’s. Niet elk incident verlamt uw

organisatie lijden, hoe complex de risico’s

gezonde basisprincipes van beveiliging bij

netwerk, niet elke gebruiker heeft toegang

ook zijn in deze radicaal veranderende

de huidige stand van de technologie. En ze

tot vitale bedrijfsgegevens, niet elk systeem

IT-wereld: met onze tool verdwijnen al

geven u inzicht in hoe hoog uw organisatie

is even kwetsbaar. Smartphones zijn

uw problemen.

is geklommen op de ladder naar een steeds

bijvoorbeeld potentiële infectiehaarden,

betere beveiliging.

maar als ik voor een bedrijf werk, vind ik gegevensdiefstal uit een bepaald toestel

Voor bedrijven is deze lokroep

Erkennen dat wij allemaal besmet zijn

minder erg. Ik maak mij veel meer zorgen

ze zijn voor de veiligheidsrisico’s die gepaard gaan met de bliksemsnelle

Bij deze essentiële praktijken zitten

kanaal om toegang te krijgen tot het hele

technologische revolutie van de laatste

bepaalde gedragspatronen die typisch

netwerk. Zo schaal ik ook de kwetsbaarheid

jaren. Het zijn ook verwarrende tijden.

zijn voor de meest deskundig beveiligde

van een HR-beheerder lager in dan het

Bedrijfsleiders kunnen intern nauwelijks

organisaties en attitudeveranderingen die

mogelijke risico van een IT-programmeur

advies inwinnen over de kwestie: er zijn nu

cruciaal zijn voor succesvolle processen en

die in backendsystemen kan ingrijpen.

meer beveiligingsfuncties in organisaties

praktijken.

Een bommentapijt leggen is dus

dan ervaren professionals om ze uit te

Alles begint bij het besef dat een

geen goede praktijk. Een goed

oefenen. In de buitenwereld worden ze

wondermiddel niet bestaat. Zoals bij elk

antivirusprogramma installeren of een

om de oren geslagen met ISO-protocols

biologisch systeem zijn al onze netwerken

paar standaardcursussen geven en dan

voor IT-beveiliging die zo streng zijn,

al besmet en ontstaan er elke dag

maar hopen dat alle problemen van de

dat bedrijven hun computers beter

nieuwe mutaties. De veiligheid van een

baan zijn: zo werkt het niet. Optimaal

meteen onder de grond stoppen. Uit

middelgrote organisatie komt elke week

veiligheidsbeheer is een attitude die

wanhoop gaan ze shoppen op de markt

gemiddeld 1.764.121 keer in het gedrang.

steunt op een heldere geest en zin voor

voor beveiligingssoftware, maar die is

324 keer gaat het om een kwaadaardige

verhoudingen. Zoiets als: je kan infecties

hopeloos gefragmenteerd: ongeveer 250

aanval en twee keer vloeit er een belangrijk,

niet stoppen. Maar is het kanker of gewoon

bedrijven verdringen elkaar in de top

bedreigend incident uit voort, dat zijn

een verkoudheid? Door nieuwe risico’s

10 tot 20 procent. Iedereen roept hét

er dus een 100-tal per jaar. Nauwelijks

correct te benoemen, slagen de best

wondermiddel in de aanbieding te hebben

een jaar geleden lagen deze cijfers 22

presterende bedrijven erin om prioriteiten

en toch verschillen hun remedies radicaal

procent lager. De ecologie van infecties en

toe te kennen aan de bedreigingen van de

van elkaar.

terreurdreiging heeft bovendien niemand

nieuwe technologieën.

Het probleem heet niet technologie,

onder controle. Volgens generaal Keith

maar inzicht. Onze reactie op de

Alexander, hoofd van het Amerikaanse

Er is een gedragsrevolutie nodig

nieuwe bedreigingen van het afgelopen

Cyber Command, zou slechts één

Als één attitude intelligente bedrijven

decennium? Nog meer oplossingen

procent van alle veiligheidsissues ooit

onderscheidt van andere, dan is het wel

aangedragen door IT, terwijl het vooral

ontdekt worden.

een compromisloos en organisatiebreed

een managementaanpak op maat van het

Wij zijn ook kwetsbaarder geworden: elke

veiligheidsbewustzijn. Bij naar schatting

nieuwe tijdperk is die wij nodig hebben.

gebruiker gaat nu met meerdere (mobiele)

95 procent van alle incidenten speelt de

Alleen een universele en collectieve

toestellen op het netwerk. En hoe

“menselijke factor” een rol. Gebruikers

strategie beschermt tegen de nieuwe risico’s

complexer de situatie, hoe meer risico’s: als

verliezen hun laptop of mobieltje,

waaraan bedrijven van nu, die totaal anders

er meer toegangspunten zijn, wordt onze

dubbelklikken op malware, installeren

functioneren dan vroeger, blootstaan.

verdediging exponentieel verdund.

geen beveiligingspatches, laten

De Amerikaanse regering heeft dit

Kortom, de best presterende organisaties

slapende accounts openstaan, schakelen

begrepen. Zij ontwikkelde onlangs het

erkennen dat compromissen onvermijdelijk

beveiligingsinstellingen uit, … de lijst is

onweerstaanbaar, doodsbenauwd als

over het gebruik van die telefoon als een

Interview | 53

eindeloos. En veel hiervan is perfect te vermijden. Tegenwoordig dragen wij het hele

'De 10 essentiële praktijken'

bedrijfsnetwerk op zak. Wij zijn zelf het meest kwetsbare onderdeel geworden. Veel organisaties willen dat hun IT-afdeling de klus op afstand klaart en collega’s zo weinig mogelijk verontrust. Maar dit werkt niet in een omgeving met de meest diverse toestellen en alomtegenwoordige netwerken. In de 19e eeuw werd cholera in het westen niet uitgeroeid door overheidsprogramma’s alleen. Er was een sociale beweging voor nodig: mensen begonnen massaal handen te wassen, vermeden stilstaand water en gingen hygiënischer met afval om. Natuurlijk belet niets u sterkere firewalls te bouwen en betere detectiestrategieën te ontwikkelen. Maar als gebruikers gedachteloos blijven klikken op elk link die ze onder ogen krijgen, bestrijdt u epidemies in plaats van geïsoleerde uitbraken. Toporganisaties erkennen de noodzaak van systematische bewustmaking en opleiding over IT-veiligheid en leggen zowel de nadruk op het dagelijks gedrag als op bepaalde praktijken.

Hoop voor de toekomst De weg naar een veiligere IT-omgeving voor onze bedrijven is nog lang, maar we mogen de hoop niet opgeven. Slimme bedrijven ontwikkelen een aangepaste respons op elke bedreiging en passen die universeel toe in een beveiligingsmodel voor onze tijd. Hoop is natuurlijk nog geen strategie. Je moet er ook iets voor doen: gebruikers ‘hygiënisch’ leren werken, leidinggevenden bewustmaken en druk laten zetten. Gedeelde inzet levert uiteindelijk een beheersbare infectiesituatie op. Met elke andere aanpak behandel je verkoudheden, maar krijg je de kanker nooit weg. n

1. Ontwikkel een risicobewuste bedrijfscultuur Ga op bedrijfsniveau voor nultolerantie voor collega’s die een loopje nemen met de veiligheid. 2. Beheer incidenten en reageer Het is essentieel om bedrijfsbrede inspanningen te leveren voor intelligente analytics en de capaciteit om automatisch te reageren. 3. Verdedig de werkplek De beveiligingsinstellingen op elk bedrijfstoestel moeten centraal worden afgedwongen en beheerd. En de gegevensstromen in het bedrijf mogen alleen toegankelijk zijn voor bevoegde gebruikers. 4. Ga voor ingebouwde beveiliging Bedrijven kunnen niet langer diensten aanbieden en die pas later beveiligen. Vanaf het prille ontwerp moet veiligheid ingebakken zijn en compliance regelmatig getest. 5. Hou het overzichtelijk en schoon Beheerders bewaken alle online en offline programma’s in het bedrijf, laten alleen de nieuwste versies toe en installeren systematisch updates en patches. 6. Oefen strikte controle uit over netwerktoegang Bedrijven die alleen geregistreerde data toelaten via gemonitorde toegangspunten maken het zich veel gemakkelijker om malware op te sporen en te isoleren. 7. Wantrouw de cloud IT-diensten in de cloud schurken soms dicht aan tegen data en systemen waar u geen controle over heeft. Tools en procedures om uw organisatie te isoleren en mogelijke bedreigingen te monitoren, zijn dus belangrijk. 8. Hou de buren in de gaten De veiligheidscultuur van een bedrijf moet ook leveranciers en onderaannemers omvatten. Vergelijk het met de kwaliteitseisen die een generatie geleden aan alle relaties werden opgelegd. 9. Bescherm de bedrijfsjuwelen Inventariseer uw kritische activa – data, documenten, privé informatie – en zorg telkens voor aangepaste afscherming en encryptie. 10. Ken uw pappenheimers Gebruik accurate systemen om mensen te identificeren, hun rechten te beheren en die rechten meteen te schrappen als ze het bedrijf verlaten.

ICT-security nieuwe stijl doet ongezien zijn werk

V

roeger was beveiligen eenvoudig. Je zette een hangslot op de deur en niemand kwam erin.

Zo bewaken we traditioneel onze spullen, online doen we hetzelfde met onze waardevolle data. Daarvoor hebben de meeste organisaties diverse beveiligingslagen in het leven geroepen: eerst de fysieke hindernissen van detectiepoortjes en toegangspasjes, daarna op de werkplek via user-id’s, wachtwoorden, security keys en allerhande beveiligingssoftware. Vaak zijn de belangrijkste bedrijfsgegevens alleen toegankelijk via vaste kantoor-pc’s met allerlei internetrestricties.

Dat mag niet van de zaak

Met je neus op de Mona Lisa

En dat terwijl er nu een generatie opstaat die wars is van zulke beveiliging. Hoezo

Foto: Licensed under Public domain via Wikimedia Commons

kan ik bij de McDonald’s niet met mijn

Zomaar op kijkafstand staan van een kostbaar kunstwerk, zonder dat je wordt geblokkeerd in je beleving. Zo kunnen kunstliefhebbers in het Louvre de Mona Lisa bewonderen. En toch is het schilderij zwaar beveiligd. Je merkt er alleen niets van. Diezelfde benadering van beveiliging is nodig om de nieuwe generatie kenniswerkers overal en altijd hun werk te laten doen. Niet door een doos over de Mona Lisa te zetten, maar door ICT-security te creëren die ongezien zijn werk doet. Het kan dankzij big data en analytics. Door Erno Doorenspleet

eigen iPad bij mijn werk? Wie vandaag de dag een universiteit bezoekt en ziet hoe het talent van de toekomst werkt, met al hun hulpmiddelen in de cloud, dan sta je verbaasd over de ‘f low’ waarin ze hun werk doen, overal en altijd. Het is een manier van werken waarmee ze enorm productief en creatief zijn. Maar als die talenten het bedrijfsleven binnenkomen, stuiten ze op een andere wereld. Mag het niet van de zaak? Dan droppen we het toch zelf even ergens in de cloud? Maar daarmee worden alleen maar nieuwe beveiligingsrisico’s gecreëerd. Het huidige beveiligingsdenken is veelal nog doordrenkt van de ref lex tot verbieden en ‘dichttimmeren’. Verbieden, want medewerkers mogen om securityredenen dit niet en dat niet. En dichttimmeren, want zo houden we onze

Blog | 55

bedrijfsgeheimen binnen. Beveiligen zal

Verdachte patronen signaleren

Tot slot is het zaak om snel en adequaat te

wat dat betreft altijd een wapenwedloop

Het mooie is: dat kán. Aan de basis ligt

kunnen handelen. In het verleden zagen

blijven. Als je hoge muren opwerpt,

een nieuwe kijk op beveiligen: niet alleen

we vaak aanvallen aankomen, maar we

bedenkt de vijand een hogere ladder.

tegenhouden van bedreigingen die je al

konden niet ingrijpen. Of we moesten

Als je een gracht om je fort heen legt,

kent, maar ‘big data’ en analytics inzetten

alle systemen twee dagen op slot doen,

vindt hij het buskruit uit. Steeds verder

om verdachte patronen en afwijkend

om vervolgens op zoek te gaan naar het

dichttimmeren is dus een logische ref lex.

gedrag te herkennen. Zo kunnen we

lek. Nu kunnen we gericht maatregelen

Maar als je jonge, getalenteerde mensen

toewerken naar beveiliging die op drie

nemen, zodat medewerkers kunnen

aan je wilt binden, zul je het anders

niveaus werkt: preventie, detectie en

blijven werken – ook op de iPad bij de

moeten aanpakken. Want als je alleen

respons. Dankzij die drietrapsraket

McDonald’s – en klanten online zaken

blijft verbieden en dichttimmeren, haal je

kunnen we iedere medewerker zijn werk

kunnen blijven doen. Bij een lek of

de nieuwe generatie kenniswerkers uit die

laten doen en pas ingrijpen als het echt

een ander security-incident kunnen we

creatieve f low.

nodig is.

bovendien sneller forensisch onderzoek

Een fort of het Louvre?

In de eerste preventielaag kunnen

Let wel, de noodzaak tot beveiligen is er

analytics-oplossingen ons helpen doordat

niet minder om geworden. Het aantal

ze precies weten hoe een component

Integrale benadering

beveiligingsincidenten is afgelopen jaar

zich hoort te gedragen – op basis van

Wie moet deze verandering gaan

wederom toegenomen. De criminele

alle big data die daarover beschikbaar

oppakken? ICT-beveiliging is de

organisaties die ons aanvallen, zijn slim.

is – en anderzijds heel snel afwijkingen

verantwoordelijkheid van de Chief

Ze zijn georganiseerd als een bedrijf en

daarop kunnen constateren. Zo kunnen

Information Security Officer. Veel

nemen briljante mensen in dienst, met als

er gerichte maatregelen worden genomen

CISO’s hebben een achtergrond in

enige verschil dat die voor een ‘andere’

nog voordat er zich daadwerkelijk een

de ICT-wereld en dragen vele jaren

carrière hebben gekozen. Maar de vraag

gevaar heeft voorgedaan, vaak ook zonder

aan beveiligingsdenken met zich mee.

is hoe je de strijd aangaat. Als we Het

dat de gebruiker er last van heeft. In

Het blokkerende beveiligingsdenken

Nieuwe Werken echt mogelijk willen

aanvulling daarop kunnen eigen, veilige

is daar een onderdeel van – en dat is

maken, moeten we onze eigen organisatie

cloudoplossingen een antwoord zijn op de

de comfortzone waar CISO’s nu uit

niet langer als een fort zien. In plaats

openbare filesharing-diensten die nu zo

kunnen stappen. In samenspel met de

daarvan kunnen we inspiratie opdoen

populair zijn.

andere disciplines in de organisatie, want

verrichten naar herkomst en oorzaak, om zo gaten structureel te kunnen dichten.

ICT-beveiliging vraagt om een integrale

in een museum. Als je eenmaal binnen

aanpak. Met HR, met procesmanagement,

Je kunt de Mona Lisa bekijken en zelfs

Afwijkend gedrag constateren en adequaat ingrijpen

heel dichtbij komen, zonder dat je wordt

De detectielaag voeden we met andere big

steeds vaker ICT-beveiliging in zijn totale

geblokkeerd in je beleving.

data: bijvoorbeeld over het verkeer tussen

risicoplaatje opneemt.

bent, kun je vrij rondlopen in het Louvre.

aangestuurd door de risk manager, die

servers en pc’s. Dan valt het de analyticsToch is de Mona Lisa goed beveiligd. Je

software vanzelf op als er ergens kort na

Een goede zaak, want in de nieuwe

merkt er alleen niets van. Toch houden

elkaar honderden inlogpogingen worden

online-wereld hoort ICT-beveiliging

camera’s onrustig rondlopende bezoekers

gedaan of als er om drie uur ’s nachts

een normaal onderdeel van de dagelijkse

in de gaten. Onzichtbare laserstralen zetten

gegevens worden verstuurd naar een land

bedrijfsvoering te zijn. Geen verzekering

een waarschuwingstoon in werking zodra

waar het bedrijf geen zaken doet.

tegen schade, maar een best practice.

je ook maar één vinger uitsteekt naar het

Ook informatie over botnets,

Risk officers en CISO’s kunnen met hun

schilderij. En vanuit een geheim deurtje

geïnfecteerde machines, spammers

collega’s in de organisatie hand in hand

stormen er opeens bewakers naar binnen

en phishers – de zogenaamde security

toewerken naar het nieuwe faciliterende

als iemand toch iets kwaads in de zin heeft.

intelligence – wordt in het systeem

beveilingsdenken. Zodat ook de nieuwste

Zo zouden we ook naar online security

ingevoerd. Units als IBM X-Force zijn

generatie kenniswerkers bij wijze van

moeten kijken. Het moet er zijn, maar

dag en nacht bezig met het verzamelen en

spreken met zijn neus op de Mona Lisa

je hoeft niet te ervaren dat het er is. Met

analyseren van deze gegevens.

kan staan. n

andere woorden: niet steeds nee zeggen als beveiliger, maar een enabler worden.

Imtech ICT

AlleeWonen realiseert huurdergemak dankzij informatieplatform van Imtech ICT AlleeWonen verbetert de digitale dienstverlening, zowel voor de huurder als voor de medewerker, dankzij interactieve portalen van Green Valley en een integratieplatform van Imtech ICT. Huurders kunnen zo eenvoudig gegevens raadplegen en wijzigingen doorvoeren en telefonisten hoeven niet meer meerdere systemen te openen voor het beantwoorden van één huurdersvraag. Met name de betalingen met iDEAL blijken populair onder de huurders. Woningcorporatie AlleeWonen, gevestigd in Breda en Roosendaal, heeft bijna

bezig waren, konden we eenvoudig de juiste leveranciers en ervaren men-

20.000 woningen in beheer en verhuur. Ook verhuurt de vestiging in Breda

sen erbij betrekken.' Zo was bijvoorbeeld Joop Reijnhoudt, Business Con-

studentenwoningen. 'We wilden graag sterker inzetten op digitale dienst-

sultant bij VVA-informatisering, aan het werk bij WonenBreburg. Reijnhoudt

verlening', vertelt Monique van As, informatiseringadviseur voor wonen, van

is vervolgens ook door AlleeWonen ingehuurd als projectleider. Hij legt uit:

afdeling Informatisering & Automatisering (I&A) bij AlleeWonen. Door de dienst-

'Het mooie van woningcorporaties is dat ze geen concurrenten van elkaar

verlening digitaal en interactief te maken, kunnen huurders hun aanvragen

zijn. Kennis van de ene corporatie mag bij een andere gebruikt worden.

indienen op het moment dat het hen het beste uitkomt. Bovendien kan de

Corporaties kijken geregeld bij elkaar in de keuken. Bij AlleeWonen hebben

balie nu elke middag dicht blijven, omdat de meeste huurdersvragen digitaal

we zelfs ontwerpen van WonenBreburg als basis mogen gebruiken.'

of telefonisch snel afgehandeld kunnen worden. Het project bestond uit vier onderdelen: een nieuwe website met een huurdersportaal, een klantinforma-

Huurdersportaal en klantinformatieportaal

tieportaal en intranet.

Op het huurdersportaal vindt de huurder niet alleen zijn eigen gegevens,

Bij elkaar in de keuken kijken

maar bijvoorbeeld ook gegevens over contracten en onderhoud van zijn woning. Indien aan de orde ziet hij openstaande posten en kan hij deze

Door het goede voorbeeld van andere woningcorporaties te volgen, koos

direct via iDEAL betalen. Vooral van dit laatste wordt veel gebruik gemaakt,

AlleeWonen voor de portalen van Green Valley. Voor deze portalen heeft

weet Van As. Ook worden aanvragen steeds meer digitaal ingegeven.

Imtech ICT een bewezen integratie-oplossing, wat de keuze voor deze ICT-

'Het ligt vervolgens aan de aard van de aanvraag of de wijziging direct in onze

leverancier vereenvoudigde. AlleeWonen was namelijk niet de eerste wo-

systemen wordt doorgevoerd. Bij sommige formulieren is een beoorde-

ningcorporatie die zich met digitale dienstverlening bezighield. Van As: 'De

lingsmoment gewenst. Zo kan niet zomaar de naam van de hoofdhuurder

vraag ontstond bij ons eind 2012. Doordat andere corporaties er al mee

aangepast worden', zegt Van As. Reijnhoudt: 'We bekijken momenteel of

Advertorial | 57

meer aanvragen geautomatiseerd kunnen worden. Het voorstellen van een betalingsregeling, bijvoorbeeld, wordt nu altijd gecontroleerd door de afdeling Huurincasso. Maar ook hier zijn enkele aanvragen die, zodra ze voldoen aan bepaalde voorwaarden, automatisch doorgevoerd kunnen worden. Wel betekent dat voor de medewerkers dat ze die controle moeten loslaten.' Niet alleen de huurders, ook de medewerkers van AlleeWonen hebben baat bij digitalisering. Zij zoeken de betreffende huurder op in hun klantinformatieportaal en weten hem sneller te helpen. 'De telefonisten moeten eenvoudig en snel de informatie voor handen hebben. Dat lukt niet als er zeven verschillende systemen openstaan', vertelt Reijnhoudt.

ESB van Imtech ICT vergemakkelijkt het beheer Beide portalen halen dankzij de ESB (Enterprise Service Bus) van Imtech ICT hun informatie slechts van één plek. Reijnhoudt vertelt: 'Een corporatie heeft een systeem met klanten huurdergegevens, een ander systeem voor documenten en onderhoudsplanningen en reparaties staan weer op een andere plek. De ESB van Imtech ICT koppelt al die systemen.' Freek Cox van Imtech ICT: 'Deze ESB-technologie zetten wij regelmatig in. Tot nu toe is de ESB altijd gebaseerd op IBM WebSphere Application Server of IBM Websphere Process Server, al dan niet in combinatie met ons eigen – op Open Source gebaseerde – Neptune, maar onze integratielaag kan indien gewenst ook op andere systemen gebaseerd zijn.' Reijnhoudt: 'Alle logica zit binnen de ESB, niet in de portalen. Het portaal geeft alleen de informatie weer die hij doorkrijgt. Het voordeel hiervan is dat de logica maar één keer en op één plek ingesteld hoeft te worden. Dit verbetert de beheersbaarheid en de herbruikbaarheid.' Dit aspect is nieuw aan de portalen van AlleeWonen. Bij WonenBreburg, bijvoorbeeld, is er ook logica aan de portalen toegevoegd.

Ervaring na één jaar De eerste fase van het project (website en huurderportaal) zijn opgeleverd in juni 2013. Het klantinformatieportal en het intranet volgden in oktober van dat jaar. 'Tot nu toe zijn we erg tevreden. We merken vooral dat iDEAL goed gebruikt wordt', vertelt Van As. 'Maar een klantervaring kunnen we moeilijk geven. Een huurder heeft niet vaak behoefte aan contact. Het opzeggen van de huur, bijvoorbeeld, gebeurt gemiddeld eens in de zeven jaar.' Reijnhoudt: 'Bij WonenBreburg is wel een klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Hun huurders bleken tevreden. Aangezien we voor AlleeWonen veel hebben overgenomen van WonenBreburg, en hier en daar zelfs hebben verbeterd, gaan we ervan uit dat ook deze huurders positief zijn.'

Imtech ICT T +31 (0)418 570 700 F +31 (0)418 570 766 E [email protected] W www.imtech-ict.nl

Bij de medewerkers is er nog een slag te winnen. Van As: 'We moeten nog wat meer processen automatiseren, maar het gaat ook grotendeels om mindsetting. Sommigen vinden het lastig om de controleslag los te laten.' Zodra dit digitaal beter verloopt, kunnen de medewerkers efficiënter werken, zo weet de informatiseringadviseur. Daarom zoekt Van As, samen met Reijnhoudt en de rest van het projectteam, nog altijd naar betere processen. 'Enerzijds kunnen we processen aanpassen omdat het door de techniek beter kan, maar anderzijds ontwikkelen we door op basis van wat wij nu echt willen', vertelt ze.

Toekomst De eerste twee portalen zijn inmiddels ruim een jaar in de lucht, maar het werk is nog niet af. Ten eerste wordt het huurdersportaal steeds interactiever, om nog meer mogelijk te maken voor de huurder. Reijnhoudt: '80 procent van alle klantprocessen moet digitaal afgehandeld kunnen worden. Of dat haalbaar is, moet nog blijken, maar dat is wel ons streven.' Van As vult aan: 'Bovendien zijn we bezig met de ontwikkeling van een reparatieverzoekenportaal. De huurder kan dan niet meer alleen de vraag om reparatie indienen, maar ook rechtstreeks een afspraak inplannen. Hij kiest een tijdvak dat het hem het beste uitkomt om een monteur over de vloer te krijgen. Ook deze ontwikkeling is bedacht om het de huurder gemakkelijker te maken. Natuurlijk hebben wij er van AlleeWonen profijt van, maar vooral het gebruiksgemak van de klant is voor ons belangrijk.'

Samenwerking met Imtech ICT 'De samenwerking met Imtech ICT is goed verlopen. Het allerbelangrijkste daarbij was dat de mannen van Imtech daadwerkelijk hier aanwezig waren', blikt Reijnhoudt terug. 'We planden vaste dagen in dat we met de gehele werkgroep bij elkaar kwamen, dus zowel met de ‘gewone mensen’ van AlleeWonen als met de technische mannen. Dat is heel goed bevallen. Wijzigingen konden gelijk getest worden.' Samen keken ze bijvoorbeeld naar de vraag ‘Wat wil AlleeWonen laten zien en welk veld in welke database bevat die informatie?’ of ‘Waar in de keten blijft het bericht hangen en wat moet dan gewijzigd worden?’ Reijnhoudt zal deze werkwijze ook bij andere soortgelijke projecten absoluut voorstellen.

What inspires you? IBM's Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen-beleid is wereldwijd gericht op educatie in de meest brede zin van het woord: van taalonderwijs in de peuterzaal, veilig internetten op de basisschool, technieklessen op de middelbare school tot en met computergebruik voor senioren. De achtergrond is dat educatie een belangrijke voorwaarde is om de kwaliteit van de samenleving te verbeteren; een goed functionerende en opgeleide samenleving is een conditie sine que non voor een florerend zakenleven. Wereldwijd hebben tot 1 september 2014 258.498 IBMers 17.270.955 uur bijgedragen aan goede doelen, voor Nederland is dat 2.127 medewerkers en 174.355 uur. Momenteel is 32% van de IBMers actief als vrijwilliger. Veel medewerkers zijn intrinsiek gemotiveerd om hun kennis en ervaring in te zetten voor een goed doel. IBM faciliteert deze werknemers o.a. met voorlichting, ondersteuning en donaties. Bovendien is er een database (On Demand Community) voor vraag en aanbod rond lopende projecten, een vrijwilligersforum om ideeën uit te wisselen en een automatische matching van openstaande projecten medewerkersprofielen. Ook externe organisaties kunnen hun behoefte aan kennis en ervaring met een inschatting van de benodigde tijd kenbaar maken in de database www.ibm.com/ibm/ondemandcommunity.

Interview | 59

Succesvol diversiteits- en LHBT-beleid

IBM meest homovriendelijke bedrijf ter wereld Een open cultuur die niemand uitsluit en een divers personeelsbestand - het is niet alleen zoals het hoort, maar leidt ook tot een rijkere, sterkere organisatie. IBM zet zich hier al decennialang voor in en adviseert ook andere bedrijven op dit gebied. Een kroon op het werk is de recente benoeming tot ‘meest LHBT-vriendelijke bedrijf ter wereld’, waarbij LHBT staat voor lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders. Door Kitty Döppenbecker

I

edereen moet zichzelf kunnen zijn

bijvoorbeeld ook een lijst van out-executives

naar IBM, hoe we het als wereldwijde

in een organisatie en persoonlijke

die tot de LHBT-gemeenschap behoren.

organisatie doen. Wij weten hoe belangrijk

ervaringen kunnen meenemen. Hoe

een goed diversiteits- en LHBT-beleid is en

Nog veel werk te doen

die kennis en ervaring delen we graag met

verschillende inzichten. Dit zorgt ervoor dat

Dat IBM afgelopen oktober tot ‘meest

andere organisaties. Er is nog veel werk te

teams beter samenwerken en helpt bij het

LHBT-vriendelijke bedrijf ter wereld’ werd

doen, zeker buiten de Westerse wereld.”

zoeken naar oplossingen. In een open cultuur

uitgeroepen door de Stichting Workplace

De praktijk leert dat LHBT het moeilijkste

is er bovendien meer begrip voor wat er bij

Pride, is voor Pijnenburg een bevestiging

thema is. Pijnenburg: “Als je dat goed kunt

klanten leeft, het versterkt de relatie”, zegt

van het feit dat IBM vooruitloopt met zijn

aanpakken, dan komt het met de rest van je

Marijn Pijnenburg, Business Development

beleid op dit gebied. “Veel bedrijven kijken

diversiteitsbeleid ook in orde.” n

meer verschillende mensen, hoe meer

Executive Workforce Diversity and LGBT Markets van IBM. Hij maakt deel uit van een team van drie dat zich fulltime bezighoudt met diversiteit en LHBT voor externe relaties van IBM wereldwijd.

Rolmodel IBM voert een zeer breed diversiteits- en LHBT-beleid. “We hebben verschillende programma’s ter ondersteuning van ons beleid. Een daarvan is Straight Allies, een programma dat met mentoring en cursussen de bewustwording van medewerkers rond LHBT vergroot. Maar we werken ook samen met NGO’s om de weg vrij te maken voor groepen als vrouwen of mensen met een beperking, en we zijn actief in diverse netwerkorganisaties”, zegt Pijnenburg. Het management heeft een belangrijke functie als rolmodel. Daarom heeft IBM

Foto: Marijn Pijnenburg, IBM en David Pollard, Executive Director Workplace Pride Foundation (rechts)

Avnet Technology Solutions Benelux

Inspanningen Avnet Technology Solutions Benelux bekroond met vijf IBM Awards Als wereldwijd value-added distributeur van computerproducten, -software en –diensten, zet Avnet Technology Solutions zich in voor een duurzame relatie met zijn IBM Business Partners en voor het realiseren van de juiste oplossingen en services voor hun eindklanten. Het feit dat Avnet hierin uitblinkt, blijkt uit de waardering die Avnet van IBM ontvangt. Dit jaar werden de inspanningen van Avnet voor zijn IBM Business Partners en hun eindklanten bekroond met welgeteld vijf IBM Awards in Nederland en België.

Beatrix de Rijkweg 8 5657 EG Eindhoven The Netherlands T +31 (0)40 2 502 602 F +31 (0)40 2 510 255 E [email protected]

Veluwezoom 42 1327 AH Almere The Netherlands T +31 (0)36 547 82 00 F +31 (0)36 547 82 60 E [email protected]

Kouterveldstraat 20 B-1831 Diegem Belgium T +32 (0)2 709 9000 F +32 (0)2 709 9800 E [email protected]

Advertorial | 61

Avnet Technology Solutions biedt meerwaarde door, naast het leveren van producten en oplossingen, tevens te voorzien in aanvullende ondersteunende diensten. Op die manier draagt Avnet bij aan de ontwikkeling van zijn business partners en leveranciers. Samen met IBM biedt Avnet de juiste mensen, middelen en innovatieve diensten om business partners te ondersteunen bij het aanbieden van de juiste oplossing voor de eindklant. Deze inspanningen werden door IBM bekroond met vijf IBM-awards in Nederland en België: IBM Smart Services Award, IBM Smarter Financing Award, IBM Choice Award for Marketing Excellence, IBM Thank You Award en de 2014 EMEA VAD University Award (IBM Software).

IBM Smart Services Award (NL)

het ‘IBM Smart Solutions’-partnerportaal, waar IBM Business Partners kant-en-klare marketingmaterialen kunnen vinden om IBM-oplossingen te promoten. Voor dit unieke Marketing-as-a-Service-concept ontving Avnet

IBM Business Partners hebben te maken met veel administratieve zaken,

Benelux de IBM Choice Award for Marketing Excellence Europe. Veerle van

zoals het regelen van de onderhoudscontracten van hun klanten, het

der Linden, Senior Marketing Executive bij Avnet TS, vertelt: “We helpen

maken van nieuwe proposals of het inkopen van de IBM-systemen die

onze business partners graag een hogere omzet te genereren. Daarom

zij leveren aan hun klanten. Avnet speelt hierin een grote rol door veel van

bieden wij, voor verscheidene IBM-oplossingen, marketingmaterialen als

deze werkzaamheden voor de business partner gemakkelijker, sneller en

e-mailings, printmailings, video-animaties, landing pages en call scripts aan.

efficiënter te maken. Serena Berkleef, Account Executive Services IBM

Deze materialen personaliseren wij voor de partners, zodat zij direct de markt

bij Avnet TS, vertelt: “Veel business partners kloppen bij ons aan voor be-

kunnen benaderen. Er zijn op deze manier al veel succesvolle campagnes

paalde services. Wij helpen ze bijvoorbeeld bij het maken van nieuwe pro-

uitgerold en we krijgen daarom veel waardering van onze partners en IBM

posals, adviseren over welk service-contract het beste past bij de eindklant

voor dit concept. Het pakt goed uit voor zowel de partner, IBM, Avnet als de

en attenderen onze partners erop als een contract afloopt. Samen zorgen

eindklant, die profiteert van de beste IBM-oplossing voor zijn organisatie.”

we ervoor dat de klant het beste aanbod ontvangt. Er zijn zelfs business graag bij ons doen omdat ze zo tevreden zijn over het gemak en de snel-

2014 EMEA VAD University Award (IBM Software, BE)

heid. Sinds 2011 zet Avnet stevig in op services en houd ik me er fulltime

IBM heeft een groot aanbod aan software-oplossingen voor alle bedrijfstech-

mee bezig. Het is erg leuk om de erkenning van IBM hiervoor te krijgen.”

nische en organisatorische uitdagingen. Denk daarbij aan oplossingen binnen

partners die rechtstreeks bij IBM mogen inkopen, maar dat nog steeds

IBM Smarter Financing Award (NL)

de thema’s big data, security, collaboration, analytics en mobile. In België heeft Avnet zeer goede resultaten geboekt als het gaat om de licentieverkoop voor

De award voor de financieringsoplossingen van Avnet werd dit jaar voor de

IBM Software. Avnet verkocht in 2013 28 procent meer nieuwe licenties dan

tweede keer op rij in de wacht gesleept. Ook vorig jaar ontving Avnet Finance

het target was, en dat is een prestatie om trots op te zijn. “Samen met onze

Solutions, de servicetak van Avnet die actief is in financieringsvraagstukken,

business partners hebben we veel organisaties kunnen voorzien van de juiste

de IBM Smarter Financing Award. Dit benadrukt de continuïteit en kwaliteit

IBM Software-oplossing die past bij hun behoeften en business-problemen,”

van deze services. “Wij vinden het belangrijk dat de eindklant op de hoogte

licht Bruno Willekens, Account Manager IBM Software bij Avnet TS, toe.

is van de financierings- en leasemogelijkheden die zij hebben. Vaak worden

“Deze resultaten hadden we niet kunnen boeken zonder de inzet van onze

cruciale IT-investeringen namelijk uitgesteld of van de baan geschoven

business partners. Tevens toont het aan dat de softwareproducten van IBM

vanwege budgetkwesties. Met behulp van IBM Global Financing kan Avnet

zeer goed aansluiten op de huidige behoeften van eindgebruikers.”

Finance Solutions een op maat gesneden financieringspakket samenstellen voor de klant,” aldus René Stuiver, Credit Leader Western Region bij Avnet

IBM Thank You Award (NL & BE)

TS. “De samenwerking met onze business partners is hierin erg belangrijk,

De kers op de taart was de award die Avnet van IBM kreeg voor alle bewezen

zij attenderen hun klanten op de mogelijkheden wanneer er sprake is van

expertise en diensten in het afgelopen jaar. Met de ‘Thank You Award’ bedankt

budgetkwesties. Zonder onze business partners en de eindklanten hadden

IBM Avnet voor de goede samenwerking, de service en het vertrouwen. Over

wij deze prijs niet opnieuw gewonnen. Het geeft aan dat zij onze financiële

de service-prestaties van Avnet, vertelt Marco Gons, Business Line Executive

services en de continuïteit daarin waarderen, en dat is erg fijn om te weten!”

TSS IBM Benelux: “Als distributeur heeft Avnet in 2013 buitengewone presta-

IBM Choice Award for Marketing Excellence Europe

ties geleverd. Ze waren bijvoorbeeld betrokken bij vele van de grote maintenance deals via het partnerkanaal.” Leon Blits, Director IBM Global Financing IBM Benelux, prijst de prestaties van Avnet op het gebied van financing: “Ze

Veel IBM Business Partners hebben niet altijd de tijd, het budget of de

hebben bewezen dat ze financial services met succes als een echte dienst

mankracht om een marketingcampagne voor een IBM-oplossing te

kunnen aanbieden. Avnet staat voor ‘smart’: specifiek, meetbaar, acceptabel,

ontwikkelen en daarmee de sales te bevorderen. Daarom creëerde Avnet

realistisch, tijdsgebonden. Maar die laatste ‘t’ staat ook voor toonaangevend!”

Cross Mentoring

Duwtje in de rug voor talentvolle vrouwen Vrouwen zijn nog altijd ondervertegenwoordigd in managementfuncties en vormen een hele kleine minderheid in de top van het Nederlandse bedrijfsleven. Veel bedrijven lopen zo de voordelen van een gemengd managementteam mis. De stichting Opportunity in Bedrijf wil dat veranderen, onder meer via het Cross Mentoringprogramma. Dit programma geeft talentvolle vrouwen een duwtje in de rug en biedt managers meer inzicht in de kansen en belemmeringen in carrières (M/V), diversiteit en leiderschap. Vier deelnemende organisaties, waaronder IBM, vertellen wat Cross Mentoring hun oplevert. Door Kitty Döppenbecker

Interview | 63

H

et succesvolle Cross Mentoring-programma van netwerk- en expertisecentrum Opportunity in Bedrijf loopt ondertussen zes jaar. Jaarlijks doen er circa 125 mentees en evenveel mentoren uit heel diverse

organisaties aan mee. “De mentees zijn allemaal vrouwen en worden door hun organisatie geselecteerd voor deelname. Het zijn ‘high potentials’ en/of ze staan op een kruispunt in hun carrière”, vertelt Margo van Berkel, Directeur/Programmamanager van Opportunity in Bedrijf. De mentoren, zowel mannen als vrouwen, zijn ervaren (senior) managers of coach/loopbaanbegeleiders. Voor meer informatie over Cross Mentoring en andere In het programma wordt iedere mentee een jaar lang aan een

programma’s van Opportunity in Bedrijf: www.opportunity.nl.

mentor uit een andere organisatie gekoppeld. De mentor heeft de functie van vraagbaak, rolmodel en klankbord. Van Berkel: “In dat jaar vinden er verschillende een-op-een mentoringgesprekken plaats, waarbij de mentee de agenda bepaalt. Daarnaast zijn er plenaire bijeenkomsten, waar de mentees hun ervaringen en dilemma’s ook met andere deelnemers kunnen delen. Dat dit alles cross-company gebeurt, is voor deelnemers een grote meerwaarde.”

Meer ambitie bij solliciteren “Het diversiteitsbeleid binnen BZ is gericht op leiderschap, bewustwording en empowerment. Cross Mentoring ondersteunt de empowerment van vrouwen. We merken dat ze geleidelijk aan wat ambitieuzer worden bij het intern solliciteren. Het programma helpt onze organisatie om zich meer open te stellen naar buiten en ervaringen uit te wisselen. De deelnemers waarderen de kans om elders ‘een kijkje in de keuken’ te krijgen. Voor de mentees is het steuntje in de rug door een ervaren leidinggevende belangrijk, ook als sparringpartner voor vragen rond loopbaanontwikkeling. Ze kunnen vergelijkingen maken tussen organisatieculturen en zien hoe de hazen lopen bij BZ en bij anderen. De mentoren zien hun deelname aan het programma als een interessante uitwisseling en als een mogelijkheid om hun vaardigheden verder te ontwikkelen. Cross Mentoring is waardevol voor BZ en past bij de modernisering van de diplomatie die momenteel plaatsvindt.” Bertien de Langen, Senior HRM Adviseur, Ministerie van Buitenlandse Zaken

Mensen laten groeien “Cross Mentoring ondersteunt het diversiteitsbeleid van IBM en past binnen het kader van de carrièreontwikkeling van vrouwen door opleiding en management development. We krijgen inzichten om onze programma’s te verfijnen en onze mensen te laten groeien. En het is een mooie gelegenheid om samen te werken met klanten en prospects. Zowel mentoren als mentees vinden dat het programma een frisse blik biedt op hun eigen performance en die van de organisatie. Ze vinden het leerzaam om te horen hoe andere organisaties vergelijkbare uitdagingen aanpakken. Het is nu tijd om over de grens te kijken, met ‘spiegel-mentorships’ op basis van vergelijkbare koppels in Nederland. Want bij veel deelnemende bedrijven is internationale ervaring een carrièrevoorwaarde. De eerste pilots daarvoor starten in 2014. Ook zijn we nieuwsgierig hoe we social en mobile kunnen inzetten binnen Cross Mentoring. En het lijkt ons een goed idee om over vier jaar een lustrumevent te organiseren met alle deelnemers.” Linda de Borst, Leader Industry Marketing, Business Development & Innovation, IBM en Lead IBM Nederland Smarter Women's Network

Cross-over intervisie steeds belangrijker “Cross Mentoring helpt ons het aandeel vrouwen op manager- en directieniveau te verhogen, als onderdeel van ons diversiteitsbeleid. We bieden het programma aan aan vrouwen op een leidinggevende positie met verticaal groeipotentieel. Het programma draagt bij aan deze verticale ontwikkeling. En het maakt vooral mentoren meer bewust van de verschillen tussen mannen en vrouwen en de drijfveren van vrouwen. We krijgen van beide kanten positieve reacties, variërend van ‘prima initiatief dat voor mentee en mentor inspirerend kan werken’ (mentor) tot ‘hartstikke mooi programma, goed om eens een heel andere wereld in te stappen’ (mentee). Ik voorzie dat het aantal deelnemende bedrijven de komende jaren zal toenemen. Cross-over intervisie en leren worden steeds belangrijker. Bovendien is het ontzettend leuk. Hoe mooi is het dat de vrijwillige inzet en het commitment van mentees en mentoren over zo veel bedrijven heen bijdragen aan de ontwikkeling en doorstroom van vrouwen!” Vanessa Bakker-van Hemert, Management Development Adviseur, Delta Lloyd

What inspires you? | 65

Vraag naar mentoring voor vrouwen “Binnen Janssen stimuleren we diversiteit, bijvoorbeeld met een vrouwennetwerk en een Diversity & Inclusion-team. Het vrouwennetwerk heeft Cross Mentoring geïntroduceerd, naast ons bestaande mentoringprogramma. Er was vraag naar specifieke begeleiding van vrouwen. De mentoren zitten over het algemeen op een hoger niveau binnen de organisatie en de mentees krijgen de mogelijkheid om te zien hoe bepaalde zaken binnen andere organisaties geregeld zijn. Het maakt dat ze zich sneller ontwikkelen. Iedereen is erg positief over Cross Mentoring, mentoren én mentees. Zelf ben ik mentee geweest, ik heb er veel aan gehad. Ik heb mezelf beter leren kennen en meer inzicht gekregen in hoe ik me verder kan ontwikkelen binnen de organisatie. Wij willen de komende jaren deel blijven nemen aan het programma, het is sterk opgezet en moet zo doorgaan. Zelf denken we erover om eens een event voor het programma te organiseren.” Esther Meerkerk-Slottje, Teamleader/Bestuur vrouwennetwerk, Janssen Biologics

Op klimaatexpeditie voor een groene economie Dat ons klimaat sterk verandert, hebben we allemaal wel al eens gehoord. Maar dat het echt vijf voor twaalf is, realiseren we ons in het Westen eigenlijk nauwelijks. Toch worden de gevolgen van de klimaatverandering steeds tastbaarder. Zo zijn grote delen van Afrika en Centraal-Azië aan het uitdrogen en wordt landbouw er steeds moeilijker. Hoog tijd voor actie, vonden Robert-Jan Sips en Gert Jan Keizer!

Interview | 67

R

obert-Jan Sips leidt voor

data over het klimaat en hoe dit een impact

IBM de academische

heeft op de landbouw. Ze willen hiervoor

onderzoeksprogramma’s in

een beroep doen op de lokale bevolking

Nederland bij het Center for

en vooral ook de jeugd inspireren en

Advanced Studies (CAS). Onderzoek rond

bewust maken van de problematiek én de

watermanagement en sensoren vormt de

mogelijkheden om er samen iets aan te

rode draad in zijn carrière. Zijn roeimaatje

doen.

Gert Jan Keizer zet als zelfstandig business developer duurzaamheidsprojecten

Maar hoe verzamel je de nodige data?

op. Beide heren vonden elkaar in hun

Met het soortgelijke project TAHMO in

gemeenschappelijke passie om iets te

Afrika als voorbeeld willen Sips en Keizer

de hele wereld kunnen deelnemen met als

doen voor onze planeet in nood. Hun

de plaatselijke landbouwers leren om te

doel zo goedkoop mogelijke, maar toch

uitgangspunt is simpel: er wordt wereldwijd

gaan met meetstations en zo klimaatdata

efficiënte meetsensoren te ontwikkelen

te veel gepraat over de klimaatverandering

te ontsluiten, zodat de rest van de wereld

die in Centraal-Azië kunnen worden

en te weinig actie ondernomen. Daar willen

ook kan helpen bij het onderzoeken

ingezet. De data die daaruit voortvloeien,

zij dan ook verandering in brengen.

van het probleem. Er is echter één

kunnen worden gebruikt om irrigatie te

groot obstakel: de bestaande apparatuur

verbeteren en nieuwe, sterkere gewassen

Tijd voor actie

hiervoor is te duur. Goedkope sensoren

te telen. Uiteindelijke doel is dan om de

Om de wereld meer bewust te maken van

zijn onontbeerlijk om het project te doen

regio nieuw leven in te blazen door het

de klimaatverandering en meer gegevens

slagen.

stimuleren van een groene economie om zo

hierover te verzamelen, richtten beide heren

de klimaatopwarming tegen te gaan.

in de zomer van 2013 de coördinerende

De twee roeiers hebben al hun spaargeld in

stichting Dutch Courage op en startten ze

hun grote avontuur gestoken. Maar dit is

Robert-Jan Sips en Gert Jan Keizer

het project Poseidon. Hun ambitie? Hun

niet voldoende om goedkope meetsensoren

beseffen dat ze in hun eentje het probleem

kennis over water, sensoren en duurzaamheid

te ontwikkelen. Daarom gaan ze tijdens

van de klimaatverandering niet kunnen

delen, de Nederlandse innovaties op dit

hun expeditie ook contacten leggen met de

oplossen. Wat ze wel kunnen, is hun

vlak uitdragen en onderzoek naar water en

lokale academische, politieke en industriële

steentje bijdragen door mensen bewust te

klimaat stimuleren. Uiteindelijke doel is

wereld om kennis te delen, samenwerking

maken van de problematiek, hun kennis

om een zinvolle bijdrage te leveren aan het

te bevorderen en fondsen te werven.

te delen en wereldwijde samenwerking te

klimaatprobleem van onze planeet.

stimuleren. Daarbij kunnen ze alle hulp Hoewel het project vrijwillig is en los

gebruiken van vrijwilligers en bedrijven die

Maar hoe begin je aan zo’n omvangrijke

staat van IBM en de TU Delft, kan het

dezelfde passie hebben voor duurzaamheid

opdracht? Om een fenomeen zoals de

wel op de steun van beide organisaties

en die technologie willen inzetten om de

klimaatverandering aan te pakken, kan je

rekenen omdat het aansluit bij hun

wereld te verbeteren. Want de droom van

het best beginnen bij de bron en daarom

research- en innovatiestrategie. Zo wordt

Sips en Keizer stopt niet in Centraal-Azië:

ondernemen Robert-Jan Sips en Gert

het project uitgevoerd door vrijwilligers

op termijn willen ze soortgelijke projecten

Jan Keizer vanaf september 2014 een vier

van beide organisaties (voor IBM via de

opzetten in Afrika en Zuid-Amerika. De

maanden durende expeditie door onder

On Demand Community), die vanuit eigen

kennis en de technologische middelen zijn

andere Siberië, Mongolië en Oezbekistan.

enthousiasme en persoonlijke motivatie

beschikbaar om hun droom te realiseren;

Tijdens deze tocht is het de bedoeling om

meedoen. Daarnaast wordt er actief kennis

nu moet er gewoon gehandeld worden om

informatie te verzamelen en de plaatselijke

gedeeld om het nodige onderwijsmateriaal

het tij te doen keren. n

bevolking bewust en betrokken te maken met

te genereren. Bovendien wordt het

de situatie.

educatiemateriaal vormgegeven op basis van IBM-technologie en -standaarden

Voor meer informatie:

Het klimaat redden met één meting per keer

(zoals Bluemix en MQTT).

http://dutchcourage.org

Gebrek aan water vormt in Centraal-Azië

Naar een groene economie

één van de grootste problemen. Sips en

Na de expeditie loopt het project gewoon

Keizer willen Azië hierbij helpen, maar

door. Dan volgt er bijvoorbeeld een

daarvoor hebben ze behoefte aan adequate

competitie waaraan studenten van over

Social Responsibility in de praktijk Eén onderdeel van het Corporate Social Responsibility-programma (CSR) is het Corporate Service Corps (CSC), waarbij internationale teams van IBM’ers de bevolking in ontwikkelingsgebieden ter plekke ondersteunen om sociale en economische uitdagingen het hoofd te bieden. Inmiddels hebben ongeveer 2.400 IBM’ers in ruim 200 CSC-teams het leven van om en nabij 140.000 mensen in ontwikkelingsgebieden positief beïnvloed. Hoe helpen de IBM’ers de lokale bevolking? En wat hebben ze zelf van hun buitenlandervaring geleerd? Een Nederlandse deelnemer vertelt over haar persoonlijke ervaringen in Kenia. Door Alexandra Hagens-Bakker

Interview | 69

Vier verschillende projecten

opwindend nieuws: ik

Ons team was verdeeld in vier subteams die

was aangenomen voor het

allemaal aan projecten voor verschillende

Corporate Service Corps (CSC)

klanten werkten. Voor Strathmore

2014/2015. Hoewel ik het liefst naar Afrika

University of Nairobi moesten we

wilde, wist ik niet naar welk land ik zou

software ontwikkelen met BlueMix. De

gaan. Dat bleef een verrassing tot begin

opdracht voor de Federation of Kenya

2104. Op een koude januari-ochtend kreeg

Employers (FKE) betrof het onderzoeken

ik het welkome verzoek om deel te nemen

en definiëren van een stagesysteem voor

aan het Kenya 8-team. Vanaf dat moment

studenten in overheids- en commerciële

begon het voorbereiden, denken en

organisaties. Voor Kenyan Agribusiness

dromen over deze geweldige kans. Dankzij

and Agro-industry Alliance (KAAA) ging

IBM’s CSC-programma!

het om het analyseren en definiëren

“

Je leert dat bestaande ideeën en oplossingen niet altijd van toepassing zijn.

“

E

en jaar geleden kreeg ik

van de toeleveringsketens voor rijst en

Multicultureel team

zuivel. Over het vierde project, voor het

De voorbereiding startte bijna direct met

Women Enterprise Fund (WEF), vertel ik

een kick-off en teamintroducties: met

hieronder meer.

vijftien mensen uit diverse landen en twaalf Met onze projecten boden we direct

multiculturele club. Tijdens wekelijkse

ondersteuning voor een aantal belangrijke

calls bereidden we onze opdracht verder

sociale, economische en politieke punten

voor. We praatten over Kenia, bespraken

van Kenya Vision 2030. Dit programma

culturele verschillen, verbeterden onze

streeft ernaar Kenia tegen 2030 te hebben

adviesvaardigheden, deelden informatie

veranderd in een veilig en schoon land met

over Afrika en regelden allerlei praktische

nieuwe industrie en middeninkomens, dat

zaken. Enkele weken voor ons vertrek

een hoge kwaliteit van leven biedt aan alle

hoorden we onze projectopdracht, zodat

inwoners. Wie daar meer over wil weten,

we meer in detail konden ingaan op onze

kan kijken op http://www.vision2030.go.ke/.

klanten en het werk dat we in slechts vier weken tijd gedaan moesten krijgen.

Kredieten voor vrouwen Mijn subteam, dat voor WEF werkte,

Van vreemden naar goede vrienden

bestond uit vier personen met een

Toen ik op 1 mei aan boord zat van het

softwareverkoop, corporate marketing,

vliegtuig, kon ik niet geloven waar ik

IBM Global Business Services en

naartoe ging en waarom, maar bij de

ik van het IBM Services Centre.

landing in Nairobi realiseerde ik me al

WEF (http://www.wef.co.ke/) is een

snel dat het werkelijkheid was. Het eerste

semioverheidsorganisatie die vrouwen

belangrijke moment van de reis was de

toegankelijke en betaalbare kredieten biedt

persoonlijke ontmoeting met het team.

om een bedrijf te starten of uit te breiden

Grappig om te bedenken dat we heel goede

om zo welvaart en werkgelegenheid te

vrienden zouden worden, terwijl we die

creëren. Ons doel was de strategie van

ochtend allemaal vreemden voor elkaar

WEF onder de loep te nemen en nieuwe

waren die op het parkeerterrein van een

manieren te vinden om de impact van de

appartementsgebouw stonden te wachten

organisatie op ‘women empowerment’ te

op de bus die ons naar de stad zou brengen.

meten. Onze aanbevelingen dragen bij

verschillende IBM-achtergrond:

“

Met onze projecten ondersteunden we een aantal belangrijke sociale, economische en politieke punten van het Kenya Vision 2030programma.

“

verschillende nationaliteiten waren we een

“

Het geeft energie om de passie te zien die mensen hebben om hun land te helpen.

“

aan het verbeteren van de efficiëntie van

Bijzondere ontmoetingen

Kenia. Het respect voor elkaars cultuur,

WEF’s belangrijkste bedrijfsprocessen:

Ons werk beperkte zich niet tot WEF-

de toewijding voor het werk, de grote

kredieten verlenen en innen, vrouwen

kantoren, we gingen ook naar de

betrokkenheid bij de projecten, de drang

helpen om toegang te krijgen tot

achterban. Zo trokken we eropuit om

om de gemeenschap te ondersteunen of

markten en het opbouwen van capaciteit.

vrouwengroepen te ontmoeten en ze

gewoon de verbazende safaritrips: ik zal

Ook bieden ze een leidraad voor het

vragen te stellen over de leningen en

elk moment mijn hele leven koesteren.

voortbestaan van het fonds op de langere

opleidingen van WEF. Ook bezochten

Het is zo’n mooi land. En we hadden zo

termijn, met respect voor de sociale missie

we andere NGO’s met vergelijkbare

veel plezier! (Hoewel ik moet zeggen dat

van de organisatie.

activiteiten als die van WEF. Daarnaast

ik het verkeer van Nairobi niet zal missen

gingen we op een vrijdagmiddag met

– vreselijk! Ik miste bijna mijn vlucht

Andere wereld

de hele groep van vijftien IBM’ers naar

naar huis doordat mijn bagage vast kwam

Werken voor WEF heeft me de kans

de Jacaranda School voor geestelijk

te zitten in het verkeer, terwijl ik op de

gegeven om mijn ‘comfortzone’ te verlaten

gehandicapten, waar we getrakteerd

luchthaven stond te wachten in het donker

en aan iets anders te werken in een heel

werden op sport, zang en een modeshow.

en de regen naar beneden stroomde.) n

andere omgeving. Ik leerde dat bestaande

Het bezoek aan het IBM Research Lab

ideeën en oplossingen daar niet altijd van

Africa was ook een bijzondere ervaring.

toepassing zijn. Zo hebben Keniaanse

Het was een mooie gelegenheid om de

vrouwen misschien geen toegang tot

teams te ontmoeten die oplossingen

internet, vooral in landelijke gebieden,

ontwikkelen voor de grootste

maar doen ze wel al hun bankzaken via

problemen van het land, zoals zorg

een simpele mobiele telefoon met een

en watervoorziening.

pesa betekent geld in het Swahili). Behalve

Momenten koesteren

de verschillen in het dagelijkse leven,

Het was een verrijkende en unieke

was ook het werk zelf nieuw. Termen als

ervaring om in Nairobi te zijn en ik heb

financiële insluiting, microfinanciën, women

veel geleerd. Het gaf zo veel energie om

empowerment, kredietbeoordeling, NGO’s

de passie te zien die de mensen hebben

en nog heel veel andere werden onderdeel

om hun land te helpen om zich verder te

van mijn dagelijkse vocabulaire. Ik moest me

ontwikkelen. Waarschijnlijk zal niemand

ook in deze onderwerpen verdiepen.

van ons team ooit nog zoiets meemaken als onze opdracht voor vier weken in

“

Keniaanse vrouwen hebben misschien geen internettoegang, maar doen wel al hun bankzaken via een mobiele telefoon.

“

applicatie die M-Pesa heet (M voor mobile,

Colofon Het IBM Beyond Today’s Technology Magazine is een uitgave van IBM Nederland B.V. IBM en het IBM-logo zijn handelsmerken of geregistreerde handelsmerken van International Business Machines Corp. In de Verenigde Staten van Amerika en/of andere landen. Andere bedrijfs-, product- of servicenamen kunnen handels- of servicemerken van anderen zijn. ©IBM Corporation 2014. Alle rechten voorbehouden.  

Redactieteam

Creatie/Vormgeving

Adverteerders

Alexandra Hagens-Bakker

VisionMakers Enschede

Imtech

Erno Doorenspleet

 

BP Solutions

Frank van der Wal

Fotografie

DMA Instute

Jan Croes

Martine Siemens

Avnet

Joost Hanraets, Copykracht

Joost van Baars

IBM

Kitty Döppenbecker, intocopy

Jan Smit, IBM

Uitgever

Kristin Lovejoy Lennert de Waal

Drukwerk

IBM Nederland B.V.

Rob Pennock

Adare International

ibm.com/inspire/nl  

Theo Loth Ketchum

Advertenties

Adresgegevens

 

Kinga Polspoel

IBM Nederland B.V.

Projectmanagement

[email protected]

Johan Huizingalaan 765

Arlette Warmerdam, IBM

 

1066 VH Amsterdam

Met hulp van alle IBM Benelux

Telefoonnummer: 020 - 513 5151

marketing- & communicatiemedewerkers

[email protected]

 

facebook.com/ibm.nederland

twitter.com/ibminnederland

instagram.com/ibmbenelux