Edegem en San Jerónimo (Peru) : ondersteuning bij het gemeentelijke marktbeheer Marc Konings, milieuambtenaar Edegem
Basisgegevens San Jeronimo Oppervlakte
10,53 km2
Bevolking
28.856 (2007)
Hoogte
van 3.220 tot 4.300 meter
Ligging
Op de Andes gebergte, aan de rand van de provinciale hoofdstad Cusco. Het historische centrum is gelegen in een dal. De verschillende 11 rurale gemeenschappen bevinden zich langs de bergflanken.
Verdeling
Het grootste deel van de bevolking leeft in het stedelijke gebied (ongeveer 90% van de bevolking) waar toch ook nog een groot deel van de oppervlakte (8.734,33 ha) gebruikt wordt als landbouwgrond, zoals in de rurale zones.
Lokale economie in San Jeronimo •
De belangrijkste economische activiteiten in San Jeronimo zijn:
•
Kleinhandel en werkplaatsen voor voertuigen, schilderwerken, elektriciteit, houtdraaierij, meubelbekleding, …
240 handelaars (geregistreerde + ?? Informele handel)
Landbouw (aardappelen, maïs, granen…)
1.916 activiteiten
Steenkapperij in Huaccoto
2 bedrijven
Steenbakkerijen voor productie van dakpannen en bakstenen
100 tal bedrijfjes met een totaal van 450 werknemers
Dagelijkse markt ‘Vinocanchon’
1400-tal kleinhandelaars en 300-tal groothandelaars
Als randgemeente van Cusco werken er veel inwoners van San Jerónimo in de grote stad in sectoren als toerisme, bouw, kleinhandel, bedrijven, …
Lokale economie in het kader van de stedenband • De dagelijkse markt in San Jeronimo is een zeer belangrijke economische activiteit voor de inwoners van San Jeronimo, Valle Sur en stad Cusco. • De markt heeft de laatste jaren een grote expansie gekend. • Onder begeleiding van de NGO Guaman Poma (van Cusco) is er heel wat geïnvesteerd in infrastructuur met ondermeer de installatie van vaste kramen. • Er wordt al sinds 2004 gewerkt aan het kwaliteitszorgsysteem, die bevat heel wat hiaten. • Het systeem houdt controle van marktkramen en de aangeboden handelsproducten op het vlak van hygiëne en kwaliteit in. • Ook de schoonmaak en het afvalbeheer vormen hierbij een aandachtspunt.
Het Federaal programma • Algemene doelstelling: De leefomstandigheden van de bevolking in de gemeenschappen van SJ zijn verbeterd als gevolg van een goed gemeentelijk beheer van het leefmilieu en de lokale handel. • SD 1: SJ is in staat om de markt Vinocanchon op een adequate en participatieve wijze te beheren met het oog op de verdere ontwikkeling als kwaliteitsvolle centrale handelslocatie. • SD 2: SJ zorgt via een integrale benadering van de afvalproblematiek voor duurzame maatregelen waarbij het storten van afval en het ontwijkgedrag vermindert.
De markt Vinocanchon
Situatie voor federaal programma • Werking: – Meer dan 1000 handelaars onvoldoende organisatie, middelen, personeel en kennis bij de gemeente. – Kwaliteitscontrole centrum nog in handen van NGO door onvoldoende beheercapaciteit (en wil) binnen het gemeentebestuur. – Geen stabiele gemeentelijke organisatiestructuur geen duurzaam marktbeheer.
Probleemanalyse Economische aspecten: •Gevolgen voor alle sectoren •Bestaanszekerheid op lange termijn •Financiele balans
Institutionele aspecten: •Ontbreken lange termijnplanning •Geen sociale zekerheid •Ontbreken van een beheersplan en -orgaan
Ecologische gevolgen:
Sociale aspecten: •Sociale zekerheid •Rechten van arbeiders •Arbeidsveiligheid •Kinderarbeid •Mensenrechten
Lokale ontwikkeling
•Vervuiling grondwater •Afvalproblemen •Luchtvervuiling •Erosie door ontbossing
Duurzame maatschappelijke ontwikkeling vraagt: 1. mentaliteitswijziging, 2. institutionele versterking op lokaal vlak 3. uitwerking en uitvoering van maatregelen 4. goed beheer van de economische en sociale programma’s
Twee resultaten verwacht: 1. Beheersorgaan: Het gemeentelijke beheersorgaan voor de markt vormt een effectief beleidsinstrument om de markt op een adequate en participatieve wijze te beheren. 2. Beheersplan: Het duurzaam beheersplan voor de markt wordt door het gemeentebestuur van San Jeronimo uitgevoerd op een participatieve wijze.
Knelpunten: 1. Draagkracht keuze van organisatiestructuur voor het marktbeheer: privé gemeentelijke vzw gemeentelijke dienst lokale economie.
X
2. Draagvlak interne onrusten en reserves van de handelaars tegenover het beheer van de gemeente.
2008: Eerste maatregelen Maart – april Interne overleg en discussie over de meest geschikte structuur binnen het gemeentelijke kader. April- Mei
Oprichten van een gemeentelijk beheersorgaan voor de markt. Vaststellen en invullen van organogram met ondermeer aanstellen van marktcoördinator.
Mei – Juni
Informatie en sensibilisatieacties gevolgd door vormingssessies voor handelaars en het marktpersoneel . De interesse voor deze opleiding en informatiesessies lag zeer hoog.
Juli
Operationaliseren van het beheersorgaan en het marktcomité, aanstellen van 3 technici: • kwaliteit- en veiligheidsbewaking (marketing acties) • boekhouder (administratie en financieel beheer) • voedselveiligheid (werkzaam in het kwaliteitscontrole centrum) Er is een marktbeheersplan opgemaakt met doelstellingen en vooropgestelde resultaten.
2008: Eerste maatregelen Augustusseptember
Interne instabiliteit. Onvoldoende overtuiging van sommige groepen van handelaars. Gemeentebestuur neemt het probleem niet volledig in handen, interne conflicten tussen de technici en de marktcoördinator.
Oktober
Aanpassingen binnen het marktpersoneel: nieuwe boekhouder. Nieuw marktcomité waarin alle secties vertegenwoordigd zijn. De erkenning van het marktcomité heeft een positieve invloed op de werking van de markt. Het marktbeheersorgaan organiseert sessies over verschillende onderwerpen (voedselveiligheid, kwaliteitszorg, werking van de markt, …) voor zowel handelaars als marktpersoneel.
November – Vormingen: 5 verschillende secties van de markt kregen de workshop rond december afvalverwerking. De eerste geplande maatregelen (aanpak van de ambulante handel, veiligheid in en rond de markt, voedselveiligheid,…) zijn in uitvoering. Planning activiteiten 2009.
Evaluatie TR 1.1 Beheersorgaan Het gemeentelijke beheersorgaan voor de markt heeft een positieve invloed op het marktgebeuren. De structuur waarin gewerkt wordt is duidelijker voor handelaars en marktpersoneel. Hierdoor zijn er minder conflicten en meer participatie. Er moet nog verder gewerkt worden op alle domeinen.
TR 1.2 Beheersplan Er werd een beheersplan op participatieve wijze opgemaakt. Dit beheersplan staat nog in de kinderschoenen. Toch zijn er al enkele resultaten: -Veiligheidscomité en samenwerkingsstructuur met plaatselijke politie - richtlijnen rond ambulante handel - herstructurering van marktindeling (verplaatsing van kramen omwille van functionaliteit.) -Jaarplanning en “systematische” uitvoering
2009: verankering van het nieuwe beheersorgaan en planning Januari maart
Uitvoering cursussen en vormingen afgelast van 2008 Aanpassingen binnen het marktpersoneel: nieuwe voedselveiligheid technicus.
April- juli
Lopende zaken 2008. Stabiele werking.
Augustus
Uitvoering geplande acties werkjaar 2009: Investeringen- algemeene onderhoud, software Vormingen- teamwork, afvalbeheer Sensibilisatieacties- selectieveinzameling (afval), markt reglement
September
Planning werkjaar 2010. Voorbereiding werkbezoek in oktober.
Toekomst • 2010: – Nieuwe structuur moet bewijzen dat ze zelfstandig kunnen verder doen – Verkiezingen instabiliteit in het personeelsbeleid voor begin 2011 ??? – Uitdaging: het beheersorgaan kan zich valideren voor de ogen van de bevolking en de handelaars. Daardoor wordt het een stabiele structuur binnen het gemeentebestuur (dromen kost niets) – Tijdige uitvoering van de jaarplannen !!!
Enkele tips • Niet lopen voor je kunt stappen • Bijstellen van het programma (dynamisch) • Respect voor de keuzen van de zustergemeente • Continu contact houden • Stabiliteit van personeel in het zuiden
Duurzame ontwikkeling: Duurzaamheidprisma
Economisch
Institutioneel • Participatie • Integratie
Ecologisch
Sociaal
