De Gabonese economie Gabon en Kameroen zijn lid van The Economic Community of Central African States (ECCAS) die tien lidstaten telt (Angola, Burundi, Centraal-Afrikaanse Republiek, CongoBrazzaville, de Democratische Republiek Congo, Equatoriaal Guinea, Sao Tomé & Principe en Tsjaad). De Economische en Monetaire Gemeenschap van Centraal-Afrika (CEMAC) verenigt 6 landen, namelijk Kameroen, Congo-Brazzaville, Gabon, Equatoriaal Guinea, de CentraalAfrikaanse Republiek en Tsjaad. ECONOMISCHE BASISINFORMATIE VOORNAAMSTE ECONOMISCHE INDICATOREN 2012
2013(r)
2013(r)
2015 (p)
Groei van het BBP (%)
5,5
5,6
5,1
5,4
Inflatie (jaargemiddelde)
2,7
0,5
4,7
2,5
Begrotingssaldo / BBP (%)
1,5
1,6
5,9
-2,0
Lopend saldo / BBP (%)
14,0
12,1
12,2
6,0
Overheidsschuld / BBP (%)
18,5
18,8
18,5
18,
STERKE PUNTEN VAN GABON • • • •
•
•
vijfde grootste aardolieproducent van Sub-Saharaans Afrika tweede grootste Afrikaanse houtproducent grootste mangaanproducent ter wereld Na de toekenning van dertien concessies voor de offshore exploratie van aardolie in oktober 2013 keurde de regering in augustus 2014 zeven nieuwe offshore exploratieconcessies goed. De overheid, die de wetgeving betreffende aardolie heeft herzien, lijkt vastberaden de controle over de sector te versterken en een groter deel van de aardolie-inkomsten te verwerven. Ze rekent nog steeds op een verdubbeling van de aardolieproductie binnen vijf à zeven jaar. Er worden inspanningen geleverd op het gebied van de diversifiëring van de economie via het plan "Opkomend Gabon", gebaseerd op drie pijlers: Groen Gabon, Industrieel Gabon, Dienstverlenend Gabon. Oprichting van het Agence Nationale de Promotion des Investissements (ANPI):
SLEUTELSECTOREN VAN DE MISSIE Energie en Dorpshydraulica ( zuivering van drinkwater) In het kader van het driejaarlijkse programma 2013-2015 werden een twintigtal overheidsopdrachten voor de elektriciteitsvoorziening van plattelandsgebieden toegekend aan Kleine en Middelgrote Ondernemingen (KMO's) voor een totale waarde van 10 miljard CFA-frank, ofwel 15.244.901 euro. De vraag naar technische & financiële partners is sterk in deze activiteitensector vanwege de werven die hieronder staan opgesomd: • • • • • •
18 projecten voor de aanvoer van drinkwater, vergezeld van een waterzuiveringsstation Boren van 200 waterputten en renoveren van 400 waterputten. Bouwen van 20 mininetwerken voor drinkwater in dorpen van meer dan 300 inwoners Aanleggen van 8 waterdistributienetten in verschillende districten van het land Plaatsen van 100 voltaïsche systemen Aanpassen van de thermische centrale van Oyem (noorden van Gabon) 1
Landbouw (groententeelt, subsector v.d. verpakking, certificering), project "Ferme école" Gabon importeert meer dan 80% van zijn voedingsmiddelen. Bijgevolg hangt het land volledig af van het buitenland voor zijn voedselveiligheid (in het bijzonder van Kameroen). De Gabonese landbouwsector heeft rechtstreeks betrekking op 20% van de bevolking. Jaarlijks importeert Gabon voor 300 miljard CFA-frank, ofwel ongeveer 4 miljard euro. Het project "Ferme école" zou de basis kunnen vormen voor een partnerschap met het nieuwe GRAINE-programma (Gabon des Réalisations Agricoles en des Initiatives des Nationaux Engagés) dat voortvloeit uit het nationale economische beleid en dat een programma is voor het begeleiden van een nieuwe generatie competente, productieve en solidaire landbouwers bij de oprichting en ontwikkeling van landbouwcoöperatieven op het nationale grondgebied. Het treinvervoer (aanleggen van nieuwe spoorlijnen, beveiliging van de sporen) Voor deze sector komt het erop aan tegemoet te komen aan de onmiddellijke behoeften van het Transgabonais-spoornet dat 710 km spoorlijnen telt die moeten worden onderhouden en die nood hebben aan nieuwe investeringen. SETRAG, de concessiehouder van dit spoornet, plant een deel van zijn wagons en locomotieven te vernieuwen of te herstellen alsook bepaalde baanvakken van het net te versterken. Op de enige spoorweg die de hoofdstad Libreville met Franceville (zuidoosten) verbindt, vonden de laatste tijd een reeks treinontsporingen plaats die een invloed hadden op de werking en de resultaten van SETRAG. De economische impact is des te meer significant omdat zowel de nationale als regionale de handelsbetrekkingen zeer gering van omvang zijn. BOW-sector (Bouw en Openbare werken) / woningen/ infrastructuur De BOW-sector en de sector van de bouwmaterialen hebben in 2014 een zware klap gekregen wegens de budgettaire moeilijkheden. Bovendien blijft de vraag naar woningen ondermaats (5000 woningen/ jaar). De explosie van de binnenlandse schuld heeft daar volgens experts zeker mee te maken. Het Agence Nationale des Grands Travaux et Infrastructures (AGNTI) stuurt alle budgetten van deze sector. De oorspronkelijke enveloppe voor de ontwikkeling van infrastructuur bedraagt bijna 9 miljard euro. Een deel van deze opdrachten wordt aan plaatselijke KMO’s toegekend, op voorwaarde dat ze hun financiële kredietwaardigheid, hun management- en technische capaciteiten kunnen aantonen. Er bestaat een niche voor de "industriële compagnonship", een werkelijke win-winsituatie.
2
De Kameroense economie Kameroen ligt in Centraal-Afrika. In het zuiden grenst het aan Equatoriaal Guinea, Gabon en Congo-Brazzaville, aan de Centraal-Afrikaanse Republiek en Tsjaad in het oosten, en aan Nigeria in het westen. • Administratieve hoofdstad: Yaoundé • Economische hoofdstad: Douala In Kameroen zijn alle Afrikaanse klimaattypes aanwezig: Een vochtig tropisch klimaat dicht bij de Atlantische oceaan, een tropisch Sahelklimaat in de regio's aan het Tsjaadmeer. Het land heeft 22 miljoen inwoners en telt meer dan 250 bevolkingsgroepen. De economische groei van Kameroen zou volgens het IMF in 2013 4,6% hebben bedragen en het schat dat de reële groei van het BBP in de komende jaren boven de 5% per jaar zal blijven. De daling van de prijs van een vat aardolie zal een effect hebben dat vandaag nog niet voldoende kan worden ingeschat op de plaatselijke en regionale economie. PANORAMISCH OVERZICHT VAN KAMEROEN De Kameroense economie is de meest gediversifieerde van Centraal-Afrika. • • • • •
• •
•
De groei van het BBP bedroeg 4,9% in 2014 en zou volgens de vooruitzichten 5,1% bedragen in 2015. Ondanks de politieke en veiligheidscrises in het noorden blijft het land stabiel, maar het moet de economische groei benutten om de armoede te verlichten. Hoewel Kameroen op wereldvlak maar een bescheiden economische speler is, beschikt het wel over sectoren als de landbouw, de houtindustrie, de visvangst, de mijnbouw en de koolwaterstoffenindustrie. De land- en bosbouwactiviteiten (24,7% van het BBP) steunen zowel op de teelt van handelsgewassen (cacao, koffiebonen, palmolie, suikerriet, hevea) als op de teelt van voedingsgewassen (bakbanaan, maïs, maniok). Koolwaterstoffen (8,8% van het BBP). De koolwaterstoffensector levert een aanzienlijke bijdrage aan de begrotingsinkomsten (25% van de begroting) De gasexploitatie biedt interessante vooruitzichten op middellange termijn (vloeibaar maken van gas). Er zijn momenteel heel wat projecten rond de vele delfstoffen (kobalt, bauxiet, ijzererts) lopende (vooral m.b.t. ijzererts). De industrie (23,3% van het BBP) omvat vanuit een regionaal oogpunt een groot aantal sectoren (dranken, suikerfabrieken, olieslagerijen, zeepfabrieken, meelfabrieken, aluminium, cement, metaalnijverheid, primaire houtverwerking) maar blijft weinig competitief wegens een gebrekkige toegang tot elektrische energie. De dienstensector wordt gedomineerd door transport, handel en mobiele telefonie.
MACRO-ECONOMISCHE INDICATOREN VAN KAMEROEN
Performantie-indicatoren GROEI VAN HET BBP
2012 2013 2014 2015(P) 5.6
4.8
5
5.1
REËEL GROEIPERCENTAGE VAN HET BBP PER INWONER 1.9
2.4
2.5
2.7
INFLATIE
2.4
2.3
2.5
2.5
BEGROTINGSSALDO (% BBP)
-1.9
-3.7
-4.1
-4.6
LOPENDE REKENING (% BBP)
-3.3
-3.3
-3.4
-3.6
Bron: Gegevens van de nationale besturen; de vooruitzichten (v).
3
STERKE PUNTEN VAN KAMEROEN • Landbouw-, aardolie- en delfstofvoorraden • Gediversifieerde economie in vergelijking met die van andere aardolie-exporterende landen. • Lopende modernisering van de infrastructuur • Omvangrijke schuldverlichting in 2006 in het kader van het multilaterale schuldverlichtingsinitiatief (MDRI) Bron: http://www.coface.com/Economic-Studies-and-Country-Risks/Cameroon
SLEUTELSECTOREN VAN DE MISSIE Energie •
Bouw van het stuwbekken van Lom Pangar in het departement Lom et Djerem, een regio in het oosten van het land;
•
Bouw van de waterkrachtcentrale van Memve'éle met een capaciteit van 201 Megawatt, samen met een energietransportlijn van 225 Kilowatt voor het energietransport richting de hoofdstad Yaoundé;
•
Bouw van een gascentrale in Kribi in het departement Océan, met een capaciteit van 216 tot 300 Megawatt, samen met een energietransportlijn van 225 Kilowatt van 100 kilometer voor het energietransport naar Edéa, met in het vooruitzicht een financiering van 155 miljard CFA-frank;
• •
Bouw van de waterkrachtdam van Mekin; Aansluiten van 66 locaties op het elektriciteitsnet, waarvan 33 in de zuid- en noordwestelijke regio's, 26 langs de Kameroens-Nigeriaanse grens en 28 in de Mandarabergen, met financiering uit de begroting ten belope van 2,764 miljard CFAfrank.
Gezondheidszorg • Bouw van 4 algemene ziekenhuizen, 164 districthospitalen, 155 arrondissementele medische centra, 93 privéhospitalen; 193 privé-gezondheidscentra zonder winstoogmerk; 289 klinieken/ polyklinieken en 384 zorgpraktijken; • De bouw van 12 laboratoria voor erkende medische analyses met als referentie het Centre Pasteur; • De ingebruikneming van een Centrale Nationale d'Approvisionnement en Médicaments en Consommables médicaux Essentiels (nationale bevoorraddingscentrale voor geneesmiddelen en essentiële medische verbruiksgoederen); en 10 regionale farmaceutische bevoorradingscentra (CAPR); • De oprichting van drie openbare geneeskundefaculteiten in Yaoundé, Douala en Buea Transport • Bouw/ renovatie van havens en waterwegen
(Bouw van het Industrieel-maritiem
complex van Kribi) •
•
(Renovatie van de sporen van de westelijke spoorlijn tussen Douala en Kumba en van het baanvak EsékaMakak op de Transcamlijn. Ontwikkeling/ versterking van het luchtvervoer (Modernisering van de luchthavenvoorzieningen van Yaoundé, Douala, Garoua en Maroua Salak)
Uitbreiding/ renovatie van het spoornet
4
Landbouw- en veeteeltsector: Landbouw: de belangrijkste pijler van de Kameroense economie De landbouw stelt 70% van de actieve bevolking tewerk en draagt voor ongeveer 42% bij aan de Kameroense economie. • Teelt van handels- en voedingsgewassen, • Katoen, • Palmolie, • Cacao-koffiebranche • Rubberbranche • Suikerbranche • Bananenbranche De overheid investeert eveneens in de voedingsmiddelensector om de productie en verpakking van fruit en groenten respectievelijk te verhogen en te verbeteren. De aanvragen stromen binnen! Dit soort projecten maakt veel kans om een grote plaatselijke steun te krijgen en de concurrentie in dit domein lijkt nog niet te groot.
Bosbouw De houtbranche is een van de pijlers van de nationale economie De houtbranche is goed voor 5% van het BBP, voor 10% van de staatsinkomsten buiten de aardolie, en ze genereert ongeveer 30% van de exportmiddelen van het land buiten de aardolie • Kameroen heeft het tweede grootste bosbestand van Afrika, namelijk meer dan 18 miljoen exploiteerbare hectare bos, wat neerkomt op 40% van de oppervlakte van het land. Er worden ongeveer 80 boomsoorten verhandeld; abachihout (zacht wit hout) en sapelihout (hard roodbruin hout) zijn goed voor een derde van de export, maar men exploiteert ook mahoniehout, moabihout en azobéhout.
Al deze grote projecten leveren een grote industriële economische return op voor verschillende sectoren en dus zijn de zakelijke kansen en de mogelijkheden tot samenwerkingsverbanden met plaatselijke bedrijven legio. Er bestaat in Kameroen een Beurs voor onderaanneming (BSTP), die met Europees geld wordt gefinancierd en onder de controle van ONUDI staat, waar ondernemingen gecertificeerde en kwaliteitsvolle onderaannemers kunnen vinden.
5
