Duurzaamheid Inhoud. Rijksbeleid en de voorbeeldrol van de Rijksgebouwendienst. DEEL 1. Duurzaamheid en energiezuinigheid

Duurzaamheid 2020 Rijksbeleid en de voorbeeldrol van de Rijksgebouwendienst Ir. Herman Eijdems Ir. Arnout Baak

3e kennisdag NVBV

Inhoud DEEL 1. Duurzaamheid en energiezuinigheid • Herman Eijdems, unitleider Bouwfysica Historie: EER en PIT Scenario 2020 > duurzaam inkopen > energie 2020 > duurzaam beheer > cradle 2 cradle Afdeling Duurzaam en Comfort DEEL 2. Ontwikkelingen Rgd Bouwfysica • Arnout Baak, adviseur Bouwfysica – Historie: WERRB – Scenario 2020 > productief en gezond > integraal PvE/OS > individuele beïnvloeding – Nieuwe werkwijzen 2

3e kennisdag NVBV Herman Eijdems / Arnout Baak

Portfolio ministeries

musea

kantoren

monumenten archieven

laboratoria

adviescolleges parlement

gevangenissen paleizen 3

internationale instituten rechtbanken 3e kennisdag NVBV Herman Eijdems / Arnout Baak

Historie in duurzaamheid

Rijkswaterstaat Terneuzen

Alterra Wageningen

Rijkswaterstaat IJmuiden

Belastingkantoor Enschede

4


EER, PIT en CEI collectieve energie inkoop • 57/58 deelnemers 90% • 100% CO2-vrij in 2010 • elektriciteit en gas • 285 GWh / 60 Mm3 gas

programma innovatieve technieken

zonlichtpijp

• 12 technieken • looptijd 2002-2008

lokale wtw en balansventilatie

• € 5.500000,-

werkplekverwarming

compacte windturbine

vacuüm glas

anidolisch plafond

elektrochrome glas

energie efficiënte rijkshuisvesting • 10 jaar 1989-1999 • van 100 -> 101 (30%) • fl. 112 milj. maatregelen

witte LED 5

holografisch optisch

• fl 30 milj. programma


Scenario 2020 Energiebesparing 25 % in 2020 (2% per jaar, referentie 2006) Energievoorziening klimaatneutraal in 2012 100 % Duurzaam Inkopen Erkend door de markt als voorloper in Duurzaam Bouwen C2C voorbeeldprojecten Andere ordening markt => geïntegreerde contracten/PPS Concentratie op kerntaak overheid => inkoop, toetsing, kennisborging Optimaliseren bedrijfsvoering => Rijkswerkplek 10-20 % minder m² => OGH, ambtenaar 2.0, web 2.0 Stimuleren innovatie bouwproces => BIM, CAD, levensduurbenadering

Gebruikswaarde Toekomstwaarde Belevingswaarde

6


Duurzaam Inkopen Nieuwbouw Minimaal GC+ 200 of GPR 7 Renovatie Minimaal GC+ 200 of 60 punten verbetering; GPR 7 of 2 omhoog Huur Minimaal label C of 2 labelstappen of flexibel inbouwpakket, energiezuinige verlichting en regeling (tvt 10 jaar) Beheer en onderhoud Energieplan en prestatiegerichte contracten; groot aantal maatregelen Sloop

7


Energie ambitie 2020 Aanleiding Studiedag ECN/TNO 2007

Programmaplan basispakket => collectief, PPS ? maatwerkpakket => EPA, natuurlijk moment innovatieve technieken => PGT, M€ 20 gedragsverandering

Inbedding Beleidsprogramma “Schoon en Zuinig”

Kansen

Uitvoering Pilots Belastingdienst, RWS, RvdR Programma Groene Technieken Versnelling Energie-Inkoop

8

Ambities Doelen

Bedreigingen


Visie

Energie ambitie 2020

9


Energie ambitie 2020

10


Duurzaam Beheer Beheer en Onderhoud=> veilig en duurzaam! • • • • •

FCIB = functioneel controleren en inregelen Doorontwikkelen conditiemeting Integrale Inspecties => BOEI Voorraad in de vingers => EPBD Energy Performance Integration in Corporate Real Estate Management => EPI-Crem stap 1: vlekkenplan / gebruik

2

ontwerp

huidig 3 1 10

m3/h/m2

5 m3/h/m2

20 m3/h/m2 10 m3/h/m2

20 m3/h/m2

stap 2: inregelen op prestatie

20 m3/h/m2 10 m3/h/m2

5 m3/h/m2

20 m3/h/m2

20 m3/h/m2

20 m3/h/m2

ontwerp 10 m3/h/m2

10 m3/h/m2

vereist

5 m3/h/m2

10 m3/h/m2

25 m3/h/m2

10 m3/h/m2

+ onderdruk 20 m3/h/m2 11

10 m3/h/m2

20 m3/h/m2


Cradle 2 Cradle EI/EPC

Greencalc

label G 1,9

100

2000

label C 1,5

150

2010

label A 1,1

200

2020

label A++ 0,5

1990

400

2030

nulenergie

1000

2050

energieleverend

> 5000

Breeam-NL

C2 C

n.a.

n.a.

pass

n.a.

good

filosofie

very good

pilots

excellent

convenanten ?

outstanding

???

???

reikwijdte 12


bandbreedte

Duurzaam en Comfort Rijksgebouwendienst staven

vastgoed

Restauratie

frontoffice

Advies en Architecten

Advies

Ingenieurs

Constructie

Bouwfysica

Vraag of probleem in bestaande bouw

beheer

projecten

PPS&I

Ontwerp

Functionele analyse

Klimaattechniek

Elektrotechniek

transport

gebouwenmarkt

(nieuw)bouw

bestaande bouw

-

TA

monumenten

backoffice

backoffice

ba ck of fi

D&C

ce ffi

ce

backoffice

V&B

Duurzaam – Comfort - Veiligheid - Beveiliging marktthema’s Vraag of probleem in programma

marktthema’s


Inhoud DEEL 1. Duurzaamheid en energiezuinigheid • Herman Eijdems, unitleider Bouwfysica Historie: EER en PIT Scenario 2020 > duurzaam inkopen > energie 2020 > cradle 2 cradle > duurzaam beheer Afdeling Duurzaam en Comfort DEEL 2. Ontwikkelingen Rgd Bouwfysica • Arnout Baak, adviseur Bouwfysica – Historie: WERRB – Scenario 2020 > productief en gezond > integraal PvE/OS > individuele beïnvloeding – Nieuwe werkwijzen 14

M

ce

V&B

Duurzaam – Comfort - Veiligheid - Beveiliging

13

monumenten

intake

of fi ck ba

D&C

-

TA

D&O

M

intake

ba ck o

bestaande bouw

ice of f ck ba

D&O

-

-

ba ck of fic e

(nieuw)bouw

gebouwenmarkt


Historie: Werrb Wettelijke eisen en Rgd-richtlijnen voor bouwfysica Aanvullend op het Bouwbesluit, bijvoorbeeld: > Stedenbouwfysisch comfort (wind en zon) > Thermohygrisch comfort (temp. snelheid en vocht) > Luchtkwaliteit (verversing en verontreiniging) > Visueel comfort (daglicht, uitzicht, kunstlicht en reflecties) > Akoestisch comfort (geluidsisolatie binnen gebouwen en galm)

15


Scenario 2020 Productiviteit en gezondheid

1

:

10 :

100

energiekosten : gebouwkosten : salariskosten [euro/m² pj] >Investeren in het gebouw ⇒ lagere energiekosten (DI), hogere gebouwopbrengsten, lagere salariskosten (P&G); >Salariskosten vormen verreweg de grootste kostenpost. Hier valt mogelijk de meeste winst te behalen (en kunnen duurzame maatregelen mee worden betaald). >BESLISSEN OP BASIS VAN LEVENSDUURKOSTEN

16


Scenario 2020 Productiviteit en gezondheid een extra ambitie (MIG 200) 100 is financieel en technisch haalbaar energiekosten : gebouwkosten : salariskosten [euro/m² pj] realisatiekosten stijgen gemiddeld 4,6% >Investeren in het gebouw ⇒ lagere energiekosten (DI), hogere 3% (P&G); hogere kosten - 5,3% besparing gebouwopbrengsten, lagere salariskosten o.b.v. levensduurkosten >Salariskosten vormen verreweg de grootste kostenpost. Hier valt mogelijk de meeste winst te behalen (en kunnen duurzame maatregelen mee worden betaald).

1

:

10 :

>BESLISSEN OP BASIS VAN LEVENSDUURKOSTEN

17



1

:

10 :

100


18



1

:

10 :

100

energiekosten : gebouwkosten : salariskosten [euro/m² pj] >Investeren in het gebouw ⇒ lagere energiekosten (DI), hogere gebouwopbrengsten, lagere salariskosten (P&G); productiviteitswinst >Salariskosten vormen verreweg de grootste kostenpost. Hier van valt 1 à 2% worden verwacht ten opzichte mogelijk de meeste winst te behalen (enkan kunnen duurzame maatregelen van de huidige situatie mee worden betaald). mbv duurzame installatietechnische en materiaaltechnische >BESLISSEN OP BASIS VAN LEVENSDUURKOSTEN maatregelen

19



1

:

10 :

100


20


Scenario 2020

21


Scenario 2020 Integraal PvE / Outputspecificatie Verder streven naar omschrijving kwaliteit op het gebied van klimaat en materiaal: > Aandacht verschuift van functionele eisen naar eisen op het gebied van comfort en gezondheid (SBS, daglicht, ATG, binnenluchtkwaliteit). Streven naar prestatie-eisen met behoud ontwerpvrijheid: > Geen uitsluiting van oplossingen; > De markt volledige ontwerpvrijheid. Beslissingen op basis van levensduurkosten: > PPS: verlengen contractduur naar 20 jaar. > DUURZAAM GEBOUW + OMGEVING

22


Scenario 2020 Integraal PvE / Outputspecificatie Verder streven naar omschrijving kwaliteit op het gebied van klimaat en materiaal: > Aandacht verschuift van functionele eisen naar eisen op het gebied van comfort en gezondheid (daglicht, ATG, binnenluchtkwaliteit). Streven naar prestatie-eisen met behoud ontwerpvrijheid: > Geen uitsluiting van oplossingen; > De markt volledige ontwerpvrijheid. Beslissingen op basis van levensduurkosten: > PPS: verlengen contractduur naar 20 jaar. > DUURZAAM GEBOUW + OMGEVING

23


Scenario 2020 Integraal PvE / Outputspecificatie Verder streven naar omschrijving kwaliteit op het gebied van klimaat en materiaal: > Aandacht verschuift van functionele eisen naar eisen op het gebied van comfort en gezondheid (daglicht, ATG, binnenluchtkwaliteit). Streven naar prestatie-eisen met behoud ontwerpvrijheid: > Geen uitsluiting van oplossingen; > De markt volledige ontwerpvrijheid. Beslissingen op basis van levensduurkosten: > PPS: verlengen contractduur naar 20 jaar. > DUURZAAM GEBOUW + OMGEVING

24


Scenario 2020 Integraal PvE / Outputspecificatie

Beslissingen op basis van levensduurkosten: > PPS: verlengen contractduur naar 20 à 30 jaar.

25


Scenario 2020 Individuele regelbaarheid Werkplekconditionering als oplossing voor duurzaamheid en comfort: > Gebondenheid aan (type) werkplek en werktijden vergroten belang van persoonlijke werkplekinrichting; > Individuele regeling van licht, lucht, warmte en geluid.

26


Nieuwe werkwijzen

Intensiever gebouwgebruik (hogere bezetting, flexplek); Interactieve digitale werkomgeving (web 2.0); Communities of Practice. > Open en sociaal wat betreft kennisdeling; > voor de klanten van Rgd, maar ook voor haar eigen werkwijze.

27


Bedankt voor uw aandacht ! Delft, 14 mei 2009

28


Duurzaamheid Inhoud. Rijksbeleid en de voorbeeldrol van de Rijksgebouwendienst. DEEL 1. Duurzaamheid en energiezuinigheid

Recommend Documents