Jaargang 9, november/december 2009, nr. 5
Duurzaamheid Calduran combineert idealisme en commercie
Hibin Pensioenfonds Sterk vermogens- en beleggingsbeleid basis voor gezonde toekomst
Hibin Opleidingen Deeltijd-WW als oplossing
- Duurzaamheid Rijksgebouwendienst wil in gesprek met markt
Jubilarissen
Uitdagingen 2010
Imabo Budé in Beek vierde op 6 november
Omdat dit de laatste Hibinfo in 2009 is, alvast een vooruitblik
de heropening van het vernieuwde bedrijf
op 2010. We gaan een jaar in dat zonder twijfel het predikaat ‘moeilijk’ zal krijgen. Maar dat neemt niet weg dat er altijd
Dhr. A.J.Vink vierde op 2 juni zijn 40-jarig
kansen zijn. Ondernemers die de tijdgeest goed weten te
dienstverband bij Raab Karcher Tilburg
lezen, creëren meer kansen. Ik wil hier een paar ontwikkelingen noemen die kansen bieden. “Grofweg de helft van de hoofdaannemers B&U verwacht in de toekomst vaker prefab te zullen bouwen”, blijkt uit een publicatie van BouwKennis. De voordelen van prefab zullen alleen volledig tot hun recht kunnen komen door prefabelementen goed in de totale bouwstroom te verankeren. Zowel qua kennis als qua logistiek. Handelaren moeten daarin meegroeien. Specialisatie
is nodig om goed te kunnen
acquireren en adviseren. Bouwmaterialenhandelaren die deze rol goed vervullen, zullen zich ontwikkelen tot preferred suppliers op dit gebied. Iets soortgelijks speelt op het gebied van duurzaamheid. Als gevolg van de duurzame inkoop door de overheid, zal 2010 een cruciaal jaar zijn. Handelaren die zich weten te specialiseren en profileren als deskundige op het gebied van toepassing van duurzame bouwmaterialen, hebben een streepje voor. Een brancheorganisatie moet uiteraard verder gaan dan bovenstaande constateringen. De workshop ‘Hout, kansen in een krimpende markt’ is daar een voorbeeld van. Met behulp van externe deskundigen konden we leden veel praktische informatie bieden over de ins en outs van duurzame inkoop op dit specifieke terrein. Het is een activiteit die past in ons Herculesprogramma. In 2010 mag u meer activiteiten verwachten, bijvoorbeeld op het terrein van de prefab, en veelal in nauwe samenwerking met de toeleveranciers, onze buitengewone leden. Minstens zo belangrijk in een economisch moeilijk jaar, is rust aan het cao-front. We hebben een cao die loopt tot 1 juli 2010. In tegenstelling tot andere jaren hebben we de tijd om te kijken naar de invoering van meer maatwerk. De gedachte dat elke werknemer anders is en je nauwkeuriger wilt kunnen sturen om iedereen maximaal tot zijn recht te laten komen, staat voorop. Ik heb goede hoop dat we in 2010 tot implementatie daarvan kunnen komen. Al met al genoeg uitdagingen voor het nieuwe jaar. Ik wens u een voorspoedige start. Gert Smit Voorzitter Koninklijke Hibin
Kort nieuws
Bedankt Jan
Bedankt Egon
In een informele bijeenkomst heeft het bestuur van
Per 1 november 2009 is communicatiemedewerker
Koninklijke Hibin Jan Bom bedankt voor zijn inzet
Egon Wolf vertrokken bij Hibin. Zijn jaarcontract
voor de bouwmaterialenbranche en Koninklijke Hibin
kon niet worden verlengd. Directe aanleiding is
gedurende afgelopen vier jaar. Zijn vertrek bij Raab
de druk op de begroting als gevolg van de con
Karcher/Saint Gobain Distribution maakte het statu-
tributieverlaging in 2010. Egon trad ook op als
tair onmogelijk dat Jan Bom zijn bestuursperiode, die
secretaris van enkele afdelingen. Die werkzaam-
begin 2010 zou aflopen, vol zou maken. Niettemin
heden worden verdeeld onder de andere mede-
heeft de branche bijna vier jaar lang van zijn kennis
werkers van Koninklijke Hibin.
en inzichten gebruik mogen maken. Binnen het Hibinbestuur heeft Jan Bom steeds een markante rol gespeeld en een belangrijke bijdrage geleverd aan de
voorgelegd aan de Adviesraad, die zich hierover in
uitrol van het meerjarenbeleidsplan dat aan het begin
november zal uitlaten. Het bestuur legt tevens voor
van zijn zittingstermijn werd vastgesteld. Ter perse
dat men op korte termijn een vervanger wil benoemen
gaan van dit nummer was nog geen opvolger bekend.
en daarmee niet wil wachten tot de eerstvolgende
Het bestuur heeft een profielschets opgesteld en deze
ledenvergadering, omdat die pas in juni 2010 plaatsvindt. Advertentie
33
Kort nieuws
Advertentie
4
Kort nieuws
Koninklijke Hibin op LinkedIn Binnen het wereldwijde zakelijke netwerk LinkedIn
Het belangrijkste doel van LinkedIn is geregistreerden
bestaat sinds kort een apart stuk voor leden en relaties
te laten profiteren van elkaars (zakelijke) netwerk. Dat
van Koninklijke Hibin. Het is in de praktijk een gemak
gebeurt door contacten te leggen met mensen die u
kelijk toegankelijke nieuwsvoorziening én kan uitgroeien
kent en vertrouwt. U kunt vacatures plaatsen, het profiel
tot een overlegplatform. Daarmee is de LinkedIn-groep
van zakelijke contacten bekijken, discussies aangaan,
Koninklijke Hibin een platform voor de bouwmateria-
oproepen tot samenwerking plaatsen, berichten plaat-
lenhandel en de bouwtoelevering. U kunt het gebruiken
sen over (bedrijfs)activiteiten, vragen stellen over er-
om te netwerken met branchegenoten en u vindt er
varingen van anderen en nog veel meer.
het meest recente nieuws van de websites van o.a. Koninklijke Hibin, Cobouw en Bouwformatie. U kunt
Koninklijke Hibin zal de LinkedIn-groep ook gaan
er zelf vragen stellen of discussies openen over zaken
gebruiken om brancheactiviteiten onder de aandacht
die de branche aangaan. LinkedIn is een professioneel
te brengen en om praktijkverhalen te verzamelen over
netwerk dat gericht is op het met elkaar in contact
bijvoorbeeld duurzaamheid of nieuwe logistieke con-
brengen van mensen met eenzelfde professionele inte-
cepten.
resse of vanuit eenzelfde vakgebied. In Nederland heeft LinkedIn een grote vlucht genomen. Er zijn honderden
Nog niet actief?
groepen als de Hibin-groep, die door gebruikers als
Maak dan eerst uw eigen profiel aan op www.linkedin.com
welkome aanvulling worden gezien op hun netwerk en
en meld u vervolgens bij de groep.
informatievoorziening.
ESF-subsidie maakt bijscholen aantrekkelijk Voordelig bijscholen juist in deze tijd van recessie? De ESF-subsidieregeling maakt het mogelijk. Deze maatregel van het Europees Sociaal Fonds maakt jaarlijks zo’n 100 miljoen euro vrij voor Nederland. Een deel daarvan is bestemd voor de verbetering van de arbeidsmarktpositie van laaggeschoolde medewerkers, of medewerkers zonder startkwalificatie. Het betekent dat dankzij deze subsidiepot twintig opleidingen uit het aanbod van Hibin Opleidingen met een nettokorting die kan oplopen tot 25%, kunnen worden aangeboden. Het gaat hier om opleidingen variërend van Baliemedewerker Bouwmaterialenhandel tot de opleiding Management voor de Bouwtoelevering. Juist met het oog op de toekomst een slimme investering. Wanneer straks de economie weer aantrekt is het mo-
Meer informatie?
gelijk om meteen door te pakken met medewerkers
www.hibinopleidingen.nl , of 026 363 35 55
die extra gekwalificeerd en gemotiveerd zijn.
(Ghislaine Hoenderboom, manager Hibin Opleidingen)
Kort nieuws
Digitaal loket voor duurzaamheid Bezig met duurzaam ondernemen en concrete vragen, suggesties of problemen met bijvoorbeeld belemmerende regelgeving? Een speciaal digitaal loket van het ministerie van VROM biedt uitkomst. Bij ‘Idee VROM’ kan men vragen, ideeën en belemmeringen op het gebied van duurzaam ondernemen melden. Binnen drie weken volgt dan een reactie of een voorstel voor een oplossing. VROM wil op deze manier het duurzaam produceren van goederen en diensten zo goed mogelijk ondersteunen. Het initiatief is een onderdeel van het rapport ‘Duurzaam inkopen versie 2.0’. Het rapport is van de hand van het Kennisnetwerk Duur zame Productketens, een initiatief van SenterNovem. In het rapport staan suggesties over hoe om te gaan met de positionering en aansturing van duurzaam inkopen in de organisatie. De publicatie is bestemd voor bedrijven en overheidsorganisaties die hun duurzaam inkoopbeleid willen verbeteren. In het Kennisnetwerk Duurzame Productketens is een aantal koplopers onder de duurzaam producerende bedrijven verenigd. www.vrom.nl
1 december Bouwformatiedag: samenwerken in de bouwkolom Samen sta je sterker. Dat is het thema van de
Koninklijke Hibin-voorzitter Gert Smit maakt deel uit
Bouwformatiedag 2009 die op 1 december plaatsvindt
van het forum waarmee de dag van start gaat. In de
in Zeist. Bouwformatie organiseert de dag in samen-
middag krijgen de deelnemers handvatten aangereikt
werking met Buildsight. Bedoeling is om de bouwkolom
met de bedoeling samenwerkingsverbanden te zoeken
een platform te bieden en de samenwerking tussen
en de eigen positie grondig door te nemen. Aan het eind
alle partijen te versterken.
van de dag trekken Gert Smit, Rinus Platschorre (NVTB)
6
en Charles Groenhuijsen de conclusies van de dag. Charles Groenhuijsen interviewt op deze dag kopstukken uit de bouwkolom over de stand van zaken in de
Meer informatie?
bouw tijdens het plenaire ochtendprogramma.
www.bouwformatie.nl/congres
Kort nieuws
Website biedt veiligheidsinfo verffabrikanten Wie op zoek is naar concrete informatie over veiligheid, gezondheid en milieu in relatie tot verf en verfproducten kan terecht op www.veiligmetverf.nl. Op deze website kunnen professionele gebruikers van verf op een eenvoudige en snelle manier alle veiligheidsinformatiebladen van verffabrikanten vinden. De website is een gezamenlijk initiatief van de VVVF (Vereniging van Verf- en drukinktfabrikanten) en de VVVH (Vereniging van Verfgroothandelaren). Volgens de wet moet de verkoper van verf aan een professionele klant een veiligheidsinformatieblad (VIB) verstrekken. Als reactie hierop ontwikkelden de VVVF en de VVVH de website voor het snel en doelmatig verstrekken van deze informatie. Op deze website is ook alle informatie te vinden over de geldende wetgeving. Koninklijke Hibin is onlangs gestart met het project
zette applicatie gevaarlijke stoffen. In het project
REACH. Doelstelling van het project is het collectief
wordt tevens de mogelijkheid onderzocht om een
registreren, vastleggen en inzichtelijk maken van data
website voor bouwmaterialen in te richten, zoals
van gevaarlijke stoffen, waardoor deelnemende bedrij-
www.veiligmetverf.nl. Voor verdere informatie over
ven zich bezig kunnen houden met hun core-business
het project kunt u contact opnemen met Peter van
en gebruik kunnen maken van een door Hibin opge-
Heijgen (
[email protected]).
Pluim voor Raab Karcher De commissie Consumentenzaken (CCZ) heeft een pluim uitgedeeld aan Raab Karcher. In de afwikkeling van het faillissement van de firma Kwakkel in Apeldoorn heeft Raab Karcher zich coulant opgesteld in de afhandeling van enkele zaken die niet geheel binnen de garantieregeling vielen. Daarmee heeft Raab Karcher het keurmerk Hibin Borg, en daarmee de branche, een dienst bewezen. Voorts heeft de commissie ingestemd met een campagne om de vindbaarheid van de Borg-website op internet te vergroten. In tegenstelling tot andere jaren ontvangen begin januari álle bij Hibin aangesloten vestigingen een instorepakket promotiematerialen voor Hibin Borg. Dit betekent ook dat de commissie alle vestigingen een factuur van 195 euro zal sturen voor een eigen bijdrage in de promotionele kosten.
Adverteren in Hibinfo In één keer effectief de hele bouwmaterialenhandel bereiken? Adverteer dan in Hibinfo. Het blad verschijnt in 2010 vier keer. Voor 275 euro (niet-leden 400 euro) plaatst u al een halve pagina. Meer weten?
[email protected], of (026) 363 35 55.
7
Marktinformatie
Duurzaamheid zorgt voor grotere adviesrol handel De toelevering in de bouwketen krijgt steeds vaker te maken met de vraag naar duurzaamheid en energiezuinigheid. Van de handelaren in bouwmaterialen heeft een zeer groot deel de adviesrol zien groeien. Hiervan geeft meer dan de helft aan dat de behoefte aan advies over de milieuvriendelijkheid van producten en materialen is toegenomen. Ook de industrie richt zich in sterke mate op de vraag naar duurzaamheid en energiezuinigheid. Aan de fabrikanten van bouw materialen is gevraagd op welke trends de R&D-afdelingen inspelen. De belangrijkste trend is volgens 68% van de fabrikanten het streven naar meer duurzaamheid. Dit blijkt uit onderzoek voor het BouwKennis Jaarrapport 2009/2010.
Als het gaat om duurzaamheid in de bouwketen zijn
advies willen hebben over bijvoorbeeld de energiezui-
fabrikanten en de handel twee belangrijke spelers. Dit
nigheid van materialen.
zijn immers de partijen die aan de toeleveringsvraag van
8
de bouwende en ontwikkelende partijen en de eindge-
R&D speelt in op duurzaamheid
bruiker moeten voldoen. Wat de bouwmaterialenhandel
De bouwmaterialenindustrie kan door zijn antenne-
betreft is er in eerste instantie veel aandacht voor het
functie belangrijke ontwikkelingen in de sector snel
logistieke aspect van duurzaamheid. De bouwmaterialen
signaleren. Aan de fabrikanten is daarom gevraagd op
handel is immers verantwoordelijk voor een groot deel
welke trends de R&D-afdelingen momenteel inspelen.
van de beleveringen van bouwplaatsen in Nederland.
De belangrijkste trend is volgens 68% van de fabrikan-
De rol die de bouwmaterialenhandel speelt in de
ten het streven naar meer duurzaamheid. Het kan
groeiende aandacht voor duurzaamheid gaat echter
hier gaan om milieuvriendelijke bouwmaterialen, maar
verder dan dat. Hierbij zou onder andere de toene-
bijvoorbeeld ook om producten die langer mee gaan.
mende adviesfunctie van belang kunnen zijn. Een focus
Hiermee is het percentage R&D-afdelingen dat op de
op duurzaamheid zorgt er namelijk voor dat andere
vraag naar meer duurzaamheid inspringt met maar
facetten van producten en materialen mee gaan spelen
liefst 20 procentpunten gestegen ten opzichte van de
bij een aankoop. Naast de traditionele aspecten als
meting van vorig jaar.
kwaliteit en esthetische aspecten zullen afnemers ook
Adviesrol over duurzaamheid neemt sterk toe
In de afgelopen vijf jaar is het belang dat marktpartijen
Het mag duidelijk zijn dat de industrie zich de komen-
hechten aan de adviserende rol van de handel duidelijk
de jaren sterk richt op het ontwikkelen van duurzame
toegenomen. Van de handelaren vindt namelijk 44%
en energiebesparende materialen. Hiermee wordt
dat de adviesrol met betrekking tot professionele
eens te meer duidelijk dat duurzaamheid geen kort-
klanten is gegroeid.
stondige trend is, maar een blijvend element in de bedrijfsvoering van de bouwketen.
Professionele klanten hebben de afgelopen jaren vooral meer adviesbehoefte gekregen over het gebruik van
Maar op welke wijze merkt de handel de vraag naar
systemen of materialen. Deze adviesbehoefte is volgens
meer duurzaamheid? Wordt de rol van de bouwmate-
handelaren met 80% gestegen, gevolgd door advies
rialenhandel op het gebied van duurzaamheid inder-
over de inhoud van producten en materialen (63%).
daad vergroot aan de hand van de adviesfunctie? Om deze aanname te peilen, is aan de handel gevraagd of
Ook de behoefte aan advies over de milieuvriendelijk-
de adviesrol voor professionele klanten de afgelopen
heid van producten en materialen is sterk gestegen.
vijf jaar is toegenomen. Hierna is gevraagd op welke
Van de handelaren die aangeven dat hun adviesrol de
gebieden er meer behoefte is aan advies.
afgelopen jaren is toegenomen, noemt iets meer dan
9
Marktinformatie
de helft een toename aan advies over de milieuvrien-
Trends waar R&D-afdelingen op inspelen (in %)
delijkheid van producten en materialen. Bouwende partijen die zich hierop richten, kijken dus in grote
Meer duurzaamheid
68
Totaalconcepten
66
Energiebesparing
61
Meer gemak eindgebruiker
56
Handel krijgt kansen om adviesrol te claimen
Systeemoplossingen
46
Het huidige kabinet focust sterk op duurzaamheid en
Bouwtijdverkorting
39
Onderscheidende vormgeving
37
Klant vraagt meer maatwerk
25
pen is dit de helft en de gemeenten streven naar 75%
Anders
5
in 2010. Tevens heeft minister Van der Laan van WWI
mate naar de handel voor advies over de duurzaamheid van bouwmaterialen.
energiezuinigheid. Zo heeft de Rijksoverheid de ambitie om in 2010 bij 100% van haar inkopen duurzaamheid mee te nemen. Voor provincies en waterschap-
gezworen om het energielabel tot een goed eind te
Bron: BouwKennis, juni 2009
brengen. De onlangs gepresenteerde nieuwe variant stuitte wederom op de nodige kritiek. Maar ook van het energielabel mag verwacht worden dat het op den
Adviesrol handel voor professionele klanten 10
duur de beoogde functie zal gaan vervullen; meewegen
in afgelopen 5 jaar (in %)
in het verkoopproces.
Toegenomen
44
Onveranderd
30
Afgenomen
6
Weet niet/geen mening
20
Bron: BouwKennis, juni 2009
Het is inmiddels duidelijk dat de vraag naar duurzaamheid geen hype is die straks weer overwaait. Van een manier om de organisatie te onderscheiden van de concurrentie, verschuift duurzaamheid straks naar een fundamentele plaats binnen elke organisatie. Niet voor
Ledennieuws
niets is duurzaamheid het meest genoemde thema waar de R&D-afdelingen van fabrikanten zich nu op richten. Het aandeel duurzame bouwmaterialen zal
Aspecten waarover professionele klanten meer adviesbehoefte hebben gekregen (in %)
hierdoor de komende jaren toenemen. Het is aan de
Gebruik van systemen of materialen
80
bouwmaterialenhandel om de bouwende partijen hier-
Inhoud van producten en materialen
63
Milieuvriendelijkheid van producten en materialen
53
Anders
13
laren de adviesrol al heeft zien toenemen. Ook advies
Weet niet/geen mening
3
over duurzaamheid wordt hierbij vaak genoemd.
Bron: BouwKennis, juni 2009
in wegwijs te maken. Uit het onderzoek blijkt dat een groot aandeel hande-
Wanneer steeds meer afnemers zich zullen richten op duurzaamheid zal dit ook steeds meer vragen opleveren op dit gebied. Denk hierbij aan hergebruik van materialen, energiezuinigheid, maar ook aan de afkomst van materialen. De diversiteit op het gebied van de duurzaamheid van materialen biedt de bouwmaterialenhandel veel kansen om de adviesrol in de toekomst nog verder te claimen. 11
Meer informatie? Voor meer informatie over het BouwKennis Jaar rapport 2009/2010 kunt u contact opnemen met Jacco Ridderhof van BouwKennis (
[email protected], 010 2066996).
Duurzaamheid
Ideale combi van idealisme en commercie Het klinkt als het ideale duurzame proces. En misschien is het dat ook wel. Calduran Kalkzandsteen in Harderwijk stapte in het Fascinatio 4-project: een duurzaam woonproject waarbij elke deelnemende partij een duurzaam component inbrengt. In het geval van Calduran betekende dit het leveren van gerecycled kalkzandsteen. Duurzaam bouwen in optima forma?
Opdrachtgever, de woningcorporatie Comwonen, wilde
In het geval van het Fascinatio 4-project ontstond een
in Capelle aan den IJssel een complex van 92 woningen
samenwerkingsverband tussen Oranje BV (leverancier
bouwen. Door een samenspel van betrokken partijen
van granulaat), Holcim (betonmortel en gerecycled
werd besloten om zoveel mogelijk producten te ge-
beton), Icopal (gerecycled dakbedekkingsmateriaal),
bruiken met een duurzaam karakter. Idealisme gecom-
Comwonen, Calduran en aannemer Stebru.
bineerd met commercie. Calduran krijgt de kans in het project te stappen. Directeur Henk Schaap hoeft niet erg lang na te denken en besluit de stap te wagen. “Calduran probeert bewust de berg afval te verkleinen. We putten uit natuurlijke grondstoffen en ik vind het belangrijk dat we nadenken over hoe we daar een bijdrage aan kunnen leveren. Daarbij gaan we zo ver mogelijk. We kunnen recyclen, dan geef je producten een nieuw leven. Maar wij kiezen waar mogelijk voor cradle to cradle, dan maak je de cirkel echt rond en breng je je product zo schoon mogelijk terug in de oorspronkelijke toestand.” Commitment Bijkomende factor is dat de rijksoverheid met ingang van 2010 voor 100 procent duurzaam wil inkopen. Voor gemeenten, provincies en waterschappen geldt respectievelijk 75 en 50 procent. Er zit dus ook financieel toekomst in duurzaamheid. Calduran besloot zo’n twee jaar geleden zich dan ook waar mogelijk te richten op duurzaamheid. “Een kwestie van je maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen”, licht Schaap toe. “En natuurlijk moet het per saldo ook wat opleveren. Duurzaam ondernemen betekent vaak ook meer 12 12
betalen. Voor veel ondernemers is dat de reden om af te haken. Maar het gaat dan ook om een mindset: je moet als ondernemer verantwoordelijkheid willen dragen. Wij hebben er onze bedrijfsfilosofie van gemaakt. En dat is niet altijd makkelijk, dat geef ik toe. Het gaat om commitment en als manager moet je dat uitdragen.”
Duurzaamheid
Samenwerken is een absolute voorwaarde wil een
ja dus. “Duurzaamheid leeft. De ‘Dura Vermeers’ en
dergelijk duurzaam project slagen, weet Schaap. “Je
‘Heijmanssen’ zijn er volop mee bezig. De overheid
hebt meerdere partijen nodig. Het is geen kwestie van
heeft een duidelijk streven. Wat dat betreft denk ik
gewoon even een gebouw platgooien. Er moet goed
dat andere bouwmaterialenhandelaren er slim aan
nagedacht worden over welke materialen hergebruikt
doen door de mogelijkheden te bekijken. Sta ervoor
kunnen worden. Elke schakel is belangrijk en dus moe-
open. Wanneer je zorgt dat je duurzame materialen
ten alle neuzen dezelfde kant op staan.”
kunt bieden pak je een voorsprong. Duurzaamheid is geen hype, het is realiteit. Sluit je daarom aan bij wat
Investeren in contacten
onvermijdelijk komen gaat en pak je kansen. Zorg dat
Eind december wordt het duurzaam gebouwde woon-
opdrachtgevers weten dat jij duurzame producten
complex in Capelle aan den IJssel officieel geopend.
kunt leveren. Dat is een kwestie van investeren in con-
Calduran is inmiddels al volop bezig met een tweede,
tacten. Maar wanneer je eenmaal bij de juiste partijen
soortgelijk duurzaam project in Den Haag, en voor
aan tafel zit en men je weet te vinden, gaat de bal van-
twee andere potentiële projecten lopen nu gesprek-
zelf rollen. Opdrachtgevers hebben betrouwbare partij-
ken. Voor Schaap is de vraag of deze vorm van duur-
en nodig die invulling kunnen geven aan een duurzaam
zaam ondernemen de toekomst heeft een simpele:
inkoopbeleid. Kun je dat, dan levert het je veel op.”
Het Fascinatio 4-project in aanbouw
13
Hibin Opleidingen
Bij Nelemans wordt iedereen beter van deeltijd-WW Het kostte wat uitzoek- en regelwerk, maar het resultaat is er dan ook naar voor BouwCenter Nelemans. Het bedrijf koos ervoor om met deeltijd-WW voor een aantal van zijn medewerkers het bedrijf door de recessie te loodsen. “We willen hoe dan ook de kwaliteit binnen het bedrijf behouden.”
De keus was zwart of wit: een aantal medewerkers
teit behouden. Dus nu het minder gaat wilden we
ontslaan en zo proberen de economische crisis te
absoluut geen mensen ontslaan. Dat zou een verlies
doorstaan, of via een alternatief traject proberen ie-
van kwaliteit betekenen wat ons in de toekomst veel
dereen toch binnenboord te houden. Voor BouwCenter
geld gaat kosten.”
Nelemans was de keus snel gemaakt. De mogelijkheid
14
van deeltijd-WW, eerder dit jaar door het kabinet in-
Geen extra kosten
gesteld, was dé oplossing. “Enkel jaren geleden hebben
In totaal 27 medewerkers van Nelemans kwamen in
we een soort minicrisis gehad”, vertelt Rob Braaksma
aanmerking voor het deeltijd-WW-traject, ruim de
namens Nelemans. “Toen hebben we afscheid moeten
helft daarvan zijn showroommedewerkers. Het bedrijf
nemen van een aantal medewerkers. Vervolgens trok
dook eerst zelf in de materie van beschikbare moge-
de business weer aan en bleken we verzwakt doordat
lijkheden. Braaksma: “We hebben contact opgenomen
niet alle specialiteiten even sterk meer vertegenwoor-
met UWV, FNV, ROC. En daarna is met Ghislaine
digd waren. Dat is de les die we toen geleerd hebben:
Hoenderboom van Hibin Opleidingen het scholings-
zorgen dat je interne organisatie perfect staat, kwali-
traject besproken. Een drietal opleidingen bleek
Hibin Opleidingen
Deeltijd WW Deeltijd-WW is een tijdelijke maatregel van het kabinet waardoor werkgevers medewerkers toch in dienst kunnen houden tijdens een periode van recessie. Medewerkers werken dan tijdelijk maximaal de helft minder, zonder dat ze ontslagen hoeven te worden. Met een WW-uitkering voor de niet gewerkte uren wordt het salaris aangevuld. Wanneer de economische situatie verbetert kunnen ze weer volledig worden ingezet. Aan deeltijd-WW is een scholingverplichting verbonden: in de tijd dat niet wordt gewerkt, volgt de medewerker een opleiding. Meer informatie: www.hibinopleidingen.nl, Ghislaine Hoenderboom, manager Hibin Opleidingen: (026) 363 35 55
geschikt voor onze medewerkers. De mbo-opleiding
Perfecte keuze
‘Commercieel Medewerker Binnendienst’ is prima
Nelemans heeft het “heel breed” aangepakt, licht
voor onze showroommedewerkers. Daarnaast is er nog
Ghislaine Hoenderboom, (manager Hibin Opleidingen)
de CTB-2 opleiding ‘Projectverkoop en -belevering’ en
toe. “Het bedrijf heeft zelf de basis gelegd en zich
de opleiding ‘Timmerman machinaal’. Het mooie is dat
zelf georiënteerd. Daarna zijn ze met Kenniscentrum
deze opleidingen subsidiabel zijn, zodat je nauwelijks
Handel, Kenniscentrum Bouwmaterialen, ROC en
extra kosten maakt. En dat is natuurlijk ook een be-
Hibin Opleidingen om de tafel gaan zitten om een op-
langrijke factor.” Nelemans besloot de opleidingen
leidingstraject op maat te ontwerpen. Voor Nelemans
mogelijkheden zelfs zo ver mogelijk ‘op te rekken’.
was het uitgangspunt het vertrouwen dat ze hebben in de toekomst. De economie gaat op een bepaald
Tegelijk met de medewerkers in het deeltijd-WW-
moment weer aantrekken, dan heb je meteen goed
traject volgt namelijk ook een aantal medewerkers die
gekwalificeerde en gemotiveerde medewerkers nodig.
daar niet onder vallen één van de opleidingen. “Waarom
Dit traject is een perfecte keuze om dat te bereiken.
zouden we dat niet doen?” legt Braaksma uit. “Hier
Ik ben hier voor de branche heel blij mee. Ik hoor ook
wordt iedereen beter van. Op deze manier verhogen
geluiden van bedrijven die er voor kiezen om toch
we het kennisniveau van iedereen. En de collega’s die
afscheid te nemen van medewerkers; maar na de
in het deeltijdtraject zitten doen iets uitermate nuttigs
recessie krijgen we zeker weer te maken met krapte
in de tijd dat ze niet werken. We behouden onze
op de arbeidsmarkt. Niet op de laatste plaats door
medewerkers en komen er alleen maar sterker uit. En
de verdergaande vergrijzing. Nelemans kiest wat dat
wanneer de economie straks weer aantrekt kunnen
betreft voor de lange termijn. Ze laten zien dat er
we meteen anticiperen op veranderende marktom-
meer opties zijn dan het ontslaan van mensen, zonder
standigheden.”
dat het in de financiën loopt.”
15
Duurzaamheid
Rijksgebouwendienst eist duurzaamheidsverklaring bij nieuwbouw en grootschalige renovatie We zijn nog maar enkele weken verwijderd van een structureel duurzaam inkopende overheid. Maar wat betekent dat in de praktijk van de bouwmaterialenhandel? Welke criteria worden gehanteerd? Hoe werkt het besluit van de Tweede Kamer van afgelopen zomer in de praktijk uit? De verwachting is dat bouwbedrijven de eisen van de overheid op het gebied van materiaalgebruik een-op-een aan de handel zullen ‘doorsturen’. Dus is het voor de branche van belang rechtstreeks met opdrachtgevers te praten. Directeur-Generaal van de Rijksgebouwendienst Peter Jägers licht toe hoe een en ander in de praktijk zal gaan werken en zich zal ontwikkelen.
Peter Jägers, Directeur-Generaal Rijksgebouwendienst
De bedoelingen zijn duidelijk. Op de website van het
heeft een lange geschiedenis op het gebied van duur-
Ministerie van VROM staat: “Met duurzaam bouwen
zaam bouwen. De uitdaging ligt nu vooral in het verder
belasten we – nu en in de toekomst – het milieu zo
verduurzamen van de gebouwenvoorraad. Als een van
min mogelijk bij het bouwen, gebruiken, renoveren of
de grootste beheerders van vastgoed kunnen wij daad-
slopen van gebouwen. Duurzaam bouwen draagt daar-
werkelijk het verschil maken door voortaan duurzaam
mee bij aan de oplossing van wereldwijde milieupro-
in te kopen. Het toepassen van de criteria voor duur-
blemen als de klimaataantasting door broeikasgassen
zaam inkopen is daarbij één van de instrumenten.
en het opraken van grondstoffen.” En ook: “De focus
Daarnaast zetten wij specifiek in op het verminderen
van duurzaam inkopen ligt op die productgroepen
van het energieverbruik in onze panden.
waar meetbare duurzaamheidswinst kan worden geboekt. Aan de producten uit deze productgroepen
Voor kantoorgebouwen zijn er vooral prestatiegerichte
worden minimumeisen op milieugebied gesteld waar-
criteria vastgesteld. Door het stellen van eisen aan het
aan de inkoop van producten en diensten van de over-
eindproduct en niet het eindproduct in detail voor te
heid moet voldoen. Daarbij is onder meer – waar mo-
schrijven, is er ruimte om samen met de markt naar
gelijk – aangesloten bij beschikbare en gangbare keur-
individuele oplossingen te zoeken. Zo worden bijvoor-
merken.”
beeld eisen aan nieuwbouw en renovatie gesteld in GreenCalc, een bepalingsmethode voor de milieupres-
16
Er zijn al mensen die waarschuwen voor een
tatie van een gebouw met behulp van levensduurkosten
administratieve tijger en wijzen op het risico
analyse. Bij huur en aankoop wordt het kader gesteld
dat duurzaamheid een kwestie van ‘afvinken’
met behulp van het energielabel. Met de vastgestelde
wordt. Het meten van het totaaleffect zou lei-
gunningscriteria kunnen verdergaande duurzaamheids-
den tot meer vrijheid voor marktpartijen en
ambities ingevuld worden.
meer ruimte voor innovatie. Hoe staat de Rijksgebouwendienst in deze discussie?
Waar ligt in de praktijk de bewijslast? Het is zeker niet de bedoeling dat het toepassen van de
Zeker in de bouw zijn nog grote slagen te maken op
criteria voor duurzaam inkopen leidt tot een toename
het gebied van duurzaamheid. De Rijksgebouwendienst
van de administratieve lasten. Daar staat tegenover
Duurzaamheid
dat als er bijvoorbeeld een nieuw kantoorpand gebouwd gaat worden, of als er een dak vervangen wordt, de Rijksgebouwendienst wel wil weten of
Richtlijn Ministerie VROM voor nieuwbouw
de criteria voor duurzaam inkopen zijn toegepast. Er zal dan gevraagd worden om een verklaring van de
Het gebouw heeft minimaal een GreenCalc+-score 200 én voldoet aan
opdrachtnemer dat hij aan de eis voldoet, en een
de eis ten aanzien van binnenmilieu uit de ‘Maatlat Groenverklaring zeer
beschrijving van de manier waarop dit gebeurt.
duurzame utiliteitsbouw 2006’ óf het gebouw heeft minimaal een GPRGebouw-score 7 voor elke module (energie, materialen, afval, water en
Hoe wil de Rijksgebouwendienst de duurzaam-
gezondheid) (GreenCalc+ en de Gemeentelijke Praktijk Richtlijn – GPR
heidseisen concreet in aanbestedingen en
– zijn instrumenten om de milieukwaliteit van gebouwen te vergelijken).
bestekken verwerken?
Als contractvoorwaarde geldt dat er sprake is van een instandhoudings-
De criteria voor duurzaam inkopen zijn al zo geformu-
plan (dit plan bevat de te nemen onderhoudsmaatregelen gedurende de
leerd dat ze vaak een-op-een in een contract of
levensduur van het gebouw).
bestek opgenomen kunnen worden. In onze vraag aan de marktpartijen zal voortaan altijd het voldoen aan de criteria voor duurzaam inkopen als eis meege nomen worden. Hiertoe zullen onze standaarden, bijvoorbeeld voor het programma van eisen, bestek en huurovereenkomst, per 1 januari 2010 aangepast zijn. Is er in de eerste fase contact met marktpartijen om gezamenlijk tot werkbare oplossingen te komen? De Rijksgebouwendienst stelt sinds jaar en dag duurzaamheidseisen. In het verleden met behulp van het nationaal pakket duurzaam bouwen en nu met de criteria voor duurzaam inkopen. De criteria voor duurzaam inkopen zijn door SenterNovem ontwikkeld met behulp van stakeholders. Bij de productgroep gebouwen waren 104 stakeholders betrokken. Het in voldoende mate beschikbaar zijn op de markt en het niet leiden tot substantiële meerkosten over de levens duur zijn hierbij als randvoorwaarde gesteld. Het toe17
passen van de minimumeisen voor duurzaam inkopen leidt hierdoor niet tot topduurzaamheidsniveaus, maar zorgt ervoor dat voortaan elke aankoop minimaal een voldoende op duurzaamheid scoort. Voor verdergaande
Het Vopak-gebouw in Rotterdam. Met een GreenCalc+- score van 216 behoort
duurzaamheidsniveaus gaan wij graag het gesprek aan
het tot de top 10 van gerealiseerde gebouwen met een GreenCalc+- score in
met de markt.
Nederland
Pensioenen
Sterk vermogens- en beleggingsbeleid basis voor gezonde toekomst Hibin Pensioenfonds De recente berichten zijn positief: de pensioenfondsen klimmen snel uit het dal. Bedroeg de dekkingsgraad van veel fondsen nog geen half jaar geleden minder dan 90 (De Nederlandsche Bank schrijft minimaal 105 voor), inmiddels lopen de dekkingspercentages van de fondsen weer op. Geldt dat ook voor het Hibin Pensioenfonds? En wat zijn de verwachtingen voor de toekomst? Gerard Mantel (voorzitter Hibin Pensioenfonds) en
Spruijt: “Natuurlijk ben ik uitermate blij met het feit
John Spruijt (bestuurder Hibin Pensioenfonds namens
dat het herstel zo snel gaat. Maar wat snel kan stijgen,
vakbond De Unie) zijn het er over eens: de toekomst
kan even snel weer dalen. Het is een broos proces. De
ziet er voor de pensioenfondsen – het Hibin
dekkingsgraad stijgt weliswaar, maar het recente ver-
Pensioenfonds incluis – veel beter uit dan eind 2008.
leden heeft ons laten zien hoe snel het mis kan gaan.”
Maar zekerheid is er nooit, benadrukken ze. “We zijn 18
voorzichtig optimistisch”, beklemtonen ze. “Het gaat
Veilig dekkingspercentage
absoluut bergopwaarts”, vertelt Mantel. “Mede dankzij
Inderdaad, want bedroeg het dekkingspercentage van
het sterke herstel van de beurzen herstelt het dek-
het Hibin Pensioenfonds in augustus 2008 nog 131, in
kingspercentage sneller dan verwacht. Maar: je weet
oktober was dat al gedaald tot 115. En eind 2008
nooit wat er morgen gebeurt. Dit snelle herstel biedt
kwam het dekkingspercentage uit op 93. Dalende
daarom nog geen zekerheid voor de lange termijn.
beurskoersen en een dalende rente waren hier de
Toch gaat het momenteel absoluut de goede kant op.”
oorzaak van. De Nederlandsche Bank (DNB) bepaalde
Pensioenen
het bij uitstek in staat is dergelijke hobbels onderweg te nemen. Hiervoor is een sterk vermogens- en beleggingsbeleid nodig, zodat je gemiddeld over tien tot vijftien jaar je rendementsdoelstelling haalt.” Spruijt: “Fluctuerende beurskoersen, of ze nu negatief zijn of positief, zijn wat dat betreft dus vooral van invloed op de korte termijn. Dat laten de recente ontwikkelingen des te meer zien. Er ligt een herstelplan met het oog op een dekkingspercentage van 105 in 2013, maar dankzij de stijgende beurskoersen is dat nu al bijna gehaald.” Mantel: “Wat betreft beleggingen is het Hibin Pensioenfonds altijd zeer behoudend.” Spruijt: “De manier waarop de diverse pensioenfondsen hun vermogensbeheer aansturen verschilt niet veel en wordt vooral bepaald door bijvoorbeeld de grootte van het fonds, de leeftijdsopbouw, de populatie en het deelnemersbestand.” Herstelplan als leidraad Mantel: “We hebben het herstelplan, dat is in principe de leidraad voor de korte en middellange termijn. Door de aantrekkende beurskoersen en de rente lovorig jaar daarom dat pensioenfondsen die te maken
pen we daar nu al twee jaar op vooruit. Maar dat kan
hadden met onderdekking een herstelplan moesten
morgen zomaar weer anders zijn. Kijken we naar de
opstellen. Zo’n herstelplan bevat maatregelen die er
toekomst dan is het geen kwestie van de economische
toe leiden dat het dekkingspercentage verbetert en in
ontwikkelingen volgen en afhankelijk van de prestaties
2013 weer minimaal 105% is. Het Hibin Pensioenfonds
van het fonds opnieuw indexeren. We willen een fi-
heeft afgelopen september het definitieve herstelplan
nancieel gezond fonds waarbij de regeling en de pre-
ingediend, nadat cao-partijen zich hadden uitgespro-
mie met elkaar in balans zijn. Daarom hebben we als
ken over de te nemen maatregelen. “Wat dat betreft
cao-partijen afgesproken dat de premie kostendek-
heb je elkaar als werkgevers en werknemers nodig”,
kend moet zijn. De verhoging van de premie en de
verduidelijkt Spruijt. “Het gaat om een goede samen-
verlaging van het opbouwpercentage gaan daar voor
werking, dat is uiteindelijk het beste voor de pensioen-
zorgen. Naast deze twee maatregelen bouwt het be-
uitkeringen. En in dit geval is die prima.”
stuur van het Hibin Pensioenfonds ook een aantal
We moeten ons niet alleen maar laten leiden door
maatregelen in de beleggingen in, zodat een eventuele
heftig schommelende dekkingspercentages en aande-
toekomstige economische dip zo weinig mogelijk in-
lenkoersen, waarschuwen beide bestuurders. “Dit zijn
vloed heeft op de financiële positie van het fonds.”
eigenlijk dagkoersen. Het zekerstellen van toekomsti-
Spruijt: “2008 heeft ons geleerd dat absolute zeker-
ge pensioenuitkeringen is lange termijnbeleid”, legt
heid niet bestaat. Ook pensioenfondsen kunnen in
Spruijt uit. Mantel: “Pensioenfondsen zijn als olietan-
zwaar weer geraken. Met de genomen maatregelen is
kers. Trap je op de rem, dan duurt het drie kilometer
echter een solide basis gecreëerd voor de toekomstige
voor deze stilliggen. Dus voordat een genomen maat-
pensioenen van de medewerkers in de bouwmateria-
regel effect sorteert, kunnen externe factoren korte
lenhandel.”
termijn effecten veroorzaken, die niet voorzien en misschien niet gewenst zijn. De kracht van een pensi-
Meer informatie?
oenfonds is juist zijn lange termijn horizon waardoor
www.bpfhibin.nl
19
Agenda
Dynamische kalender Agenda 1 december
Bouwformatiedag
2 december
Bestuursvergadering Koninklijke Hibin
7 december
Bijeenkomst Netwerk Jong Hibin
10 december
Hibin Commissie Hout
18 januari
Hibin Fabrikantendag
9 februari
Afdelingsvoorzittersoverleg
9 juni
Hibin Branchedag/Algemene Ledenvergadering
Cursuskalender 30 november
Klantgerichte magazijn-/ baliemedewerker
3 december
Bouwdeelcursus Ramen en Deuren
3 december
Leiding geven in de bouwmaterialenhandel
9 december
Bouwdeelcursus Buitenwanden
17 december
Bouwdeelcursus Installaties in Badkamer en Keuken
Kijk voor meer informatie over de cursussen op www.hibinopleidingen.nl.
Colofon Hibinfo is een uitgave van de Koninklijke Vereniging van Handelaren in Bouwmaterialen in Nederland (Hibin). Hibinfo verschijnt tweemaandelijks en wordt verspreid onder leden en relaties van de Hibin. Overname van artikelen uit deze uitgave is, mits integraal, toegestaan onder voorwaarde van bronvermelding.
Oplage: 1.300 Redactieadres: Hibin, t.a.v. Peter van Heijgen, postbus 2161, 6802 CD Arnhem, 026 - 363 35 55,
[email protected].
Redactiecommissie: Jaap Breunesse, Peter van Heijgen, Ghislaine Hoenderboom en Gert Smit. Concept, tekst, ontwerp en lay-out: Bijl, partners in public relations, Rotterdam.
