24.06.2011
Duurzaam bouwen in België
Constitutionele context
Federaal: Productbeleid (normen) Regio’s: leefmilieu, wonen, rationeel energieverbruik, ....
1
24.06.2011
Sector
70 000 ondernemingen Vooral KMO
Belg:
Zelfbouwer >80% bewoner-eigenaar
WTCB
Collectief centrum
Maatschappelijk
Passieve huizen Discussies PV Wijkontwikkeling Overstromingen Renovatie
2
24.06.2011
Federaal
Productnormen EPD’s
Format ontwikkeld door BMP
Milieu-informatie voor bouwproducten “creëert gezond binnenklimaat, milieuvriendelijk”
“PVC: 100 % recycleerbaar en milieuvriendelijk”
“milieuvriendelijk beton”
“zeer milieuvriendelijke dakpan”
“Aluminium is milieuvriendelijk “
3
24.06.2011
EPD’s - Algemeen Doel van een EPD:
Informatie over milieu-aspecten van
producten, gebaseerd op LCA en bijkomende informatie Kopers en gebruikers bijstaan om productvergelijkingen te maken Verbetering van milieuprestaties aanmoedigen Informatie aabieden om milieu-aspecten van producten over hun volledige levenscyclus te evalueren
Specifiek voor bouwproducten: aanbieden van bruikbare data en informatie voor de milieu-evaluatie op gebouwniveau
DuWoBo-transitiearena 6-04-2011
3 – Toelichting BMP - initiatief
Basisprincipes 1- Basiseis = format & inhoud EPD garandeert : • Eenvoudige, duidelijke & correcte communicatie • Duidelijke & correcte data/gegevens • Flexibiliteit in functie van de productgroepen/-families 2- brongegevens: gevalideerde LCA en/of bestaande EPD 3- ‘communicatie format’ • Pagina = recto/verso • Opname van de minimum eisen cf. prEN15804 • module ‘cradle to gate’ • Normatieve milieu parameters 8
4
24.06.2011
DuWoBo-transitiearena 6-04-2011
3 – Toelichting BMP - initiatief + aanvullende gegevens : • Algemene gegevens • Technische eigenschappen • Specifieke toepassingskenmerken • Referenties (markeringen, attesten, normen,..)
9
DuWoBo-transitiearena 6-04-2011
Case 1 - ETERNIT – CEDRAL fibre ciment façade panels
10
5
24.06.2011
Vlaanderen
Project transitiemanagement Referentiekaders Energiebeheer Water Afval Bodem
Transitiemanagement streefbeelden
Vandaag
Business as usual
6
24.06.2011
Transitie
Transitiemanagement: sturing van de
overgang (transitie) van huidig systeem naar gewenst systeem Brede waaier van actoren Streefbeelden en paden Vele wegen leiden naar Rome Open voor experimenten
Systeemverandering: transitie management
Project: opgestart door Vlaamse Milieu Administratie (LNE) Methodiek: ontwikkeld o.m. In Nederland (energietransitie) Arena: om en bij de 200 stakeholders Leerproces
7
24.06.2011
Andere voorbeelden van transities
Andere voorbeelden van transities
8
24.06.2011
Stand
Transitie-agenda “Vlaanderen in de steigers”: maatschappelijke agenda Erkend door Vlaamse regering als strategisch document Coördinerende bevoegdheid MP 100 tal organisaties 100 tal projecten R&D Studies Beleidsvoorbereiding Kennisverspreiding en sensibilisatie Maatschappelijke experimenten
9
24.06.2011
10
24.06.2011
Cohousing
11
24.06.2011
12
24.06.2011
13
24.06.2011
14
24.06.2011
Referentiekaders
15
24.06.2011
Maatstaf duurzaam bouwen
HET AFWEGINGSINSTRUMENT DUURZAAM WONEN EN BOUWEN 2. Werking van het instrument: systeemarchitectuur
16
24.06.2011
http://www.lne.be/themas/duurzaambouwen-enwonen/bestanden/AFWEGINGSINSTRUM ENT-20BLAUWDRUK.pdf
17
24.06.2011
Sustainable Building council
De Belgian Sustainable Building Council wil een open representatief platform zijn met als doel:
duurzaamheid via meetinstrumenten in criteria vast te
leggen (Belgisch niveau) het gebruik van deze meetinstrumenten te promoten projecten te (laten) certificeren; communicatie en vorming rond duurzame aspecten van bouwen en wonen te organiseren.
Momenteel
Opbouw structuur
Evenwicht federaties/voorlopers/overheden
Referentiëlen
Maatstaf (Vl) Studie (Brussel) Convergentie Valideo/internationale systemen (BREEAM)
18
24.06.2011
Energiebeheer
EPB
Bij invoering in 2006: E 100 Momenteel E 80 Regeerakkoord: E 60 (economisch optimum)
Europa tegen 2020: Bijna energieneutraal
Duurzame energie
Gesubsidieerd Smart grids
19
24.06.2011
Bestaande gebouwen
EPC (energieprestatiecertificaat) EAP (energieauditprocedure) Energierenovatieplan 2020
Ondersteuning
Afweging product / prestatie Prestatie
Evenredig met besparingen Innovatiestimulerend Maar: enkel rekening houdend met korte termijn
Product
Lancering Critische massa Economisch belang op lange termijn
20
24.06.2011
Water
Watertoets Prioriteitenlijst
Hergebruik Infiltratie Bufferen en vertraagd afvoeren
Afval=grondstof
21
24.06.2011
Bouw- en sloopafval
Nieuwe sector sinds jaren 80 10 miljoen ton in Vlaanderen Vlaanderen aan de top: >90% recyclage
Hoe aangepakt
Sectorieel overleg Draagvlak
Markt geopend voor recyclageproducten Kwaliteitsbewaking Bestekken
Storten: maatschappelijke kost aangerekend (nadat alternatief er was)
22
24.06.2011
23
24.06.2011
Bodembeheer en grondverzet
Brussel
Voorbeeldgebouwen BSBC Cluster ecobuild
24
24.06.2011
Wallonië
Cluster CAP2020
Samenwerking bouwprofessionals Diverse werkgroepen
Duurzaamheid
Wetten van de chemie en de fysica Het hoofd komt soms wat anders uit dan
de buik LCA, LCC
25
24.06.2011
Duurzaam bouwen uit het hart maar met het hoofd
26
