Bewust Duurzaam Bouwen inleiding
Inleiding
2
3
Energie
Energieverbruik België 2005 4
Energieverbruik woning Totaal: ca. 28.000 kWh
5
Energieverbruik woning Totaal: ca. 3.000 kWh
6
Energieverbruik woning Doorsnee woning
2.800 €/jr
Energiezuinige woning
300 €/jr
Verschil: 2.500 € per jaar 7
Bron: Dutry en Co
8
Warmteverliezen beperken isoleren = energie besparen = geld sparen
9
Basisprincipe 1
Energie Driehoek 3
2
10
Overheid Richtlijn energieprestatie van gebouwen = verplichting
Verplichtingen doorgeven aan de 3 gewesten
11
Europa Verplicht landen: -berekeningsmethode
-eisen -certificaten
-controle CV en Airco -opleiding deskundigen
12
Vlaams gewest EPB nieuw- en vernieuwbouw
EPC verkoop / verhuur EPC publieke gebouwen Audit CV elke 5 jaar Audit Airco’s > 12 KW Subsidies om beleid aan te moedigen via netbeheerder 13
14
Vlaams gewest PRIORITEITEN 1. Alle daken of zoldervloeren degelijk isoleren 2. Alle enkele beglazing vervangen door hoogrendementsglas
3. Alle verouderde verwarmingsinstallaties vervangen door condensatieketels
15
Vlaams gewest PRIORITEITEN
2020 16
Een overzicht
Duurzaam bouwen is een totaalconcept!
17
Een evenwichtsoefening
18
3 stevige pijlers
19
Duurzaam
Foto: Harry Wad
Brundtland-rapport:
Our Common Future (1987) http://www.un-documents.net/wced-ocf.htm
• Gro Harlem Brundtland • Voorzitster VN commissie WCED • Noors premier (1981; ‘86-’89;’90-’96) 20
Duurzaam Duurzame ontwikkeling:
ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen Drie generaties door Ineke van Dijk - Stolwijk 1965
21
Nieuwbouw 2021 = BIJNA ENERGIE NEUTRAAL = E30 (woongebouwen) E40 (scholen en kantoren)
22
23
Bio-Ecologisch Ecologische • Impact op milieu minimaal
Biologisch • Natuurlijke producten voor welzijn en comfort gebruiker
Bio-ecologisch http://www.vibe.be/
24
25
Passief Zeer energiezuinig - specifieke eisen • Criteria • Aanbevelingen http://www.passiefhuisplatform.be/
26
Passief • Netto energiebehoefte voor verwarming ≤ 15 kWh/m²jaar (obv PHPP-berekening)
• Luchtdichtheid n50 ≤ 0,6 h-1 (obv een luchtdichtheidsmeting) • Temperatuuroverschrijdingsfrequentie boven 25°C ≤ 5% (obv PHPP-berekening) https://vimeo.com/74294955
27
28
Bioklimaat Oriëntatie Locatie Zon = energie Wind = ventilatie
29
Activehouse Open gedeeld netwerk en kennis http://www.activehouse.info/
30
Daglicht Thermische omgeving Binnenluchtkwaliteit Energievraag Energievoorziening Jaarlijkse energieprestatie Milieubelasting Drink- en afvalwater Duurzame materialen
31
Moscow, Russia Copenhagen, Denemarken
32
DE DUURZAME WIJK - Waregem
EXCELLENT
www.deduurzamewijk.be
Labels voor gebouwen
34
Milieuverklaringen Volgens norm (ISO 14020 - …). Type I, II en III. I. Labels II. (Bedrijfs)verklaringen III. EPD’s
Algemene principes = veel vrijheid = moeilijk vergelijkbaar.
35
Type I: Labels
36
Type III: EPD CPR (Construction Product Regulation = door EU opgelegde regelgeving) BPR (bouwproducten regelgeving) Van kracht vanaf 1/6/2013: EPD wordt een eis van CE-markering voor bouwproducten.
37
EPD
LCA: uitgebreide studie (100-den blz) PCR: wat beschouwen voor bepaald soort product EPD: leesbare samenvatting = communicatie 38
LCA - levenscyclus
39
EPD
40
duurzaam gebouw Materiaal
Constructiedeel
Gebouw
Gebouw
42
Gebaseerd op:
43
Gebouw - maatstaf Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Wegingsfactoren Certificatie:
Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Management (12%) • Door een geïntegreerd management een efficiënte samenwerking verkrijgen tussen de verschillende leden zodat met een duidelijke ambitie dezelfde visie wordt nagestreefd. • Onderhoudstoets
Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Transport (12%) • Bereikbaarheid van de bouwplaats • Bereikbaarheid voor fietsers en voetgangers • Bereikbaarheid via openbaar vervoer
• Transport tijdens gebruiksfase • Voorziening voor fietsenstalling • Personenwagen – parkeren MAX
• Werf transport
MIN
Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Water (8%)
• Beperken drinkwaterverbruik
• Hergebruik van regenwater • Zuiver water is schaars. Slechts 0,26% van de zoetwatervoorraden zijn beschikbaar voor menselijk gebruik Tuin; 4%
Was; 15%
Toilet; 27%
Schoonmaa k; 4%
Bad/douch e; 40%
Afwas; 7% drinken en koken; 3%
Minstens 50% van ons waterverbruik hoeft geen drinkwater te zijn
Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Water (8%)
Type dak
Reductiecoëfficient
plat dak met grind plat dak met bitumen plat dak met leien of pannen hellend dak met leien of pannen hellend dak met geglazuurde pannen hellend dak met bitumen
0,6 0,7 to 0,8 0,75 tot 0,9 0,9 tot 0,95 0,9 tot 0,95 0,8 tot 0,95
Bron: www.waterportaal.be
“Een hellend dak zorgt dus voor de grootste hoeveelheid regenwater in uw opslagtank”
5000L
Tabel: Correctiecoëfficiënten voor de opvang van neerslag bij verschillende dakbedekkingsmaterialen
Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Landgebruik en ecologie (10%) • • • •
Gebruik van eerder bebouwde gebieden Inventarisatie en behoud van natuurlijke entiteiten Voorzien van publieke groene zones Etc.
Vervuiling (8%) • Bestrijding van verschillende vormen van vervuiling die schade aan het natuurlijk milieu en de bio-diversiteit kunnen veroorzaken • Vervuiling tijdens de werffase; bijvoorbeeld door stofproducerende processen te beheersen bijvoorbeeld nat verzagen van pannen op de werf
Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Materiaal en afval (15%) • Rationeel materiaalgebruik: o Grondstoffen besparen en zoveel mogelijk recuperen o Niet overdimensioneren = compact bouwen o Gebruik van gerecycleerde materialen • Gebruik van duurzame materialen o Materialen met milieuverklaring type I
Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Materiaal en afval (15%) • Gebruik van duurzame materialen o Materialen met milieuverklaring type III
EPD = een milieuprofiel van een materiaal Beschrijft de milieu-impact van een materiaal per impactcategorie gedurende de levenscyclus van dat product Levenscyclusanalyse (LCA) op productniveau
EPD conform Europese EN15804 en 15942 en Belgisch Koninklijk Besluit (in opmaak) obv MMG studie – Milieugerelateerde materiaalprestatie van gebouwelementen – op weg naar een geïntegreerde milieubeoordeling van materiaalgebruik in gebouwen.
Impactcategorie Opwarming aarde
verzuring
vermesting
Aantasting ozonlaag
Uitputting nietfossiele grondstoffen
Uitputting fossiele grondstoffen Landgebruik Vorming van fotochemische oxidanten
Eco-toxiciteit
Landgebruik biodiversiteit
Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Materiaal en afval (15%) • Gebruik van duurzame materialen o Gebruik lokale materialen; lokaal geproduceerd met lokale grondstoffen o Hou rekening met de levensduur van het materiaal
LEVENSDUUR DUURZAAMHEID
≈ INITIELE IMPACT
• Afval voorkomen o Gebruik van demonteerbare onderdelen Om materialen te hergebruiken Om gemakkelijker gescheiden te kunnen worden voor recyclage => Een dakpan is gemakkelijk demonteerbaar en herbruikbaar
Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Energie (20%)
• Beperken van de energievraag o Beheersing en benutting van zonnewinsten o Oriëntatie o Compact bouwvolume Dakoversteek beperkt oververhitting in de zomer en laat zonnewinst toe tijdens de winter
•
o Thermische isolatie en luchtdichtheid Gebruik van hernieuwbare energiebronnen
Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen Gezondheid, comfort en sociale waarden (15%) • • • • • • •
Daglicht en zonlichtbeschikbaarheid Luchtkwaliteit Thermisch comfort Akoestisch comfort Aanwezigheid van basisvoorzieningen Minimaal wooncomfort garanderen Duurzame woonvormen = functionele flexibiliteit en aanpasbaarheid = levenslang wonen Bijvoorbeeld: extra slaapkamer door inrichting zolderruimte
Wat onthouden? • BEN-woning de standaard voor Vlaanderen tegen 2021 • Duurzaam bouwen is meer dan het energieverbruik van de woning: • Duurzame materialen • Locatie • Compactheid • Gebruik hernieuwbare energiebronnen • ….
3D bouwknopen
http://www.bouwknopenuit voeren.be/bouwknopen/
