Docentendag 2010 Algemene Technieken Inhoud • Duurzaam Beheer en Onderhoud • Zonne-energie • Noodverlichtingsinstallaties • Sprinklerinstallaties
André Derksen Projectcoördinator
Duurzaam Beheer & Onderhoud Aanleiding: onderzoek TNO en Halmos: • 2001 onderzoek naar voorbeeldprojecten duurzaam bouwen installaties functioneren niet als bedoeld.
Duurzaam Beheer en Onderhoud
• 2004 onderzoek in een groot aantal (meer dan 50 Ugebouwen) heeft een duidelijk beeld opgeleverd over: • de aangetroffen kwaliteit in relatie tot energie en comfort in gebouwen • mogelijke oorzaken (waar gaat het mis in het bouwproces?)
1
Programma Initiatief & haalbaarheid
Ontwerp
Uitwerking (tot bestek)
Realisatie
Onderhoud en beheer
Niet aangebrachte voorzieningen Vooral warmtepompen 15% van geconstateerde onvolkomenheden lk h d Niet optimale stooklijnen
Studie i.o.v SenterNovem
Effect op energiegebruik
Max 40%
Daglicht regeling
+25%
85% van geconstateerde onvolkomenheden Niet optimale stooklijnen Forse toename automatisering apparatuur
• Gebruikstijden zijn verlengd • • •
+23% +10% tot 30%
• •
+28% in 10 jaar
Het zwaartepunt zit o.a. in het opleveren van de installatie maar met name in het beheren en onderhouden van de installatie *Niet zo zeer een probleem van technische conditie *Wel een probleem van geleverde functionaliteit
Conclusies onderzoek • • • •
Bevindingen
> 70% klimaatinstallaties functioneert niet goed Gevolg mindere kwaliteit van het binnenklimaat Energiegebruik 30% hoger dan nodig Huidige wijze onderhoud en beheer van klimaatinstallaties leidt niet goed functionerende installaties (regieonderhoud en inspanningscontracten)
Fundament voor Duurzaam beheer en onderhoud
•
Na nachtventilatie komt verwarming in bedrijf Inblaassetpoint ventilatie zijn verhoogd om sneller aan te warmen of lokale koudeklachten te voorkomen Stooklijnen verwarming zijn sterk verhoogd om koude klachten te voorkomen Ketelcircuit ook in zomer (bij geen vraag) in bedrijf ventilatielucht wordt eerst gekoeld en vervolgens weer verwarmd. Koeling en verwarming werken tegen elkaar in
Conclusie: 30% energiebesparing mogelijk
Huidig onderhoud en beheer gebouw
gebruik
Installatie
• tte veell d denken k iin ttechnische h i h componenten t en niet in prestaties en concepten • kwaliteit binnenmilieu en energiegebruik worden niet gemeten • er zijn geen financiële voordelen • symptoombestrijding i.p.v. bronbestrijding
2
Duurzaam onderhoud en beheer
Definitie & Doelstellingen (Terug)brengen en in stand houden van gebouw en installaties op het niveau als beoogd en het borgen van de prestaties op lange termijn
• Langere levensduur van (onderdelen van) gebouw • • •
Kennis toegankelijk maken
en installaties Beter (ervaren) comfort door gebruikers Betere energie-efficiënte en verantwoord energiegebruik Beperken afval en verantwoord materiaal gebruik.
Belang van duurzaam beheer en onderhoud
• Richtlijnen duurzaam beheer en onderhoud • Richtlijnen functionele controle opleveren klimaat installaties
Kennis opgedaan bij inspectie (gebouwbeheerders) toegankelijk maken voor andere partijen
3
Belang van duurzaam beheer en onderhoud
Opleidingtraject • In het kader DB&O worden 3 opleiding ontwikkeld: – Technisch beheerder DB&O – Inspecteur DB&O – Adviseur DB&O
Technisch beheerder DB&O • HBO werk- en denkniveau • Opleidingsduur ½ jaar • Toetswijze – Examens per module – Thesis gebaseerd op eigen werksituatie – Presentatie thesis
4
Inspecteur DB&O • MBO/MBO+ werk- en denkniveau • Opleidingsduur 1 jaar • Toetswijze – Examens per module – Werkstuk gebaseerd op eigen werksituatie
Adviseur DB&O • HBO werk- en denkniveau • Opleidingsduur 1 jaar • Toetswijze – Examens per module – Thesis gebaseerd op eigen werksituatie – Presentatie thesis
Zonne-energie • Doelstellingen duurzame energie:
Zonne-energie
– RES Directive: 20% DE in 2020 – Schoon en zuinig: 20% DE in 2020 – Turbulente g groei. In 2020: • 300.000 zonneboilerequivalenten per jaar • 50.000 daken voor PV systemen per jaar
– Nagenoeg alle bedrijven in de branche krijgen er mee te maken!
5
Randvoorwaarden voor groei • Kwaliteitsgroei en afzetgroei gaan gelijk op – De vraag naar kwaliteit professionaliseert
• Voor een versnelde groei (maatschappelijk belang): – Infrastructuur “kwaliteit” kwaliteit systematisch begeleiden – Verantwoordelijken in dat proces:
Masterplan Zonne-energie • Ontwikkeld in opdracht van: – AgentschapNL, UnetoVNI, OTIB, Holland Solar
• Ontwikkeld door: – ISSO,, BDA,, DWA,, Gramsbergen g Solar,, vAconsult
• Aanbieders: de bedrijven en Holland Solar • Dienstverleners: ISSO, OTIB, UnetoVNI • De overheid
Kennis ontwikkelen • Actualiseren ISSO-publicatie 14 – Zonneboilers, ontwerp, uitvoering, advisering (1992)
• Actualiseren ISSO/publicatie 78
Opleiding • Te ontwikkelen opleidingen: – Zonnestroomsystemen – Zonnewarmtesystemen – Bouwkundige g montage g systemen y op p daken
– Handleiding zonnestroom voor ontwerper en installateur (2005)
• ISSO-publicatie 59 “Grote zonneboilers” is actueel
6
Zonnestroomsystemen • Opstellen document met definitieve leerdoelen, competentieniveau en didactisch lesmodel • Ontwikkelen lesstof op basis van geformuleerde leerdoelen, onder andere: – Instructie electrotechnische montage – Checklist veilig werken met spanning – Checklist controle werking systeem
• Ontwikkelen beschrijving en tekeningen ten behoeve van practica
Bouwkundige montage systemen
Zonnewarmtesystemen • Opstellen document met definitieve leerdoelen, competentieniveau en didactisch lesmodel • Ontwikkelen lesstof op basis van geformuleerde leerdoelen, onder andere: – Instructie installatietechnische montage – Checklist veilig werken met spanning en water – Checklist controle werking systeem
• Ontwikkelen beschrijving en tekeningen ten behoeve van practica
Practica
• Opstellen document met definitieve leerdoelen, competentieniveau en didactisch lesmodel • Ontwikkelen lesstof op basis van geformuleerde leerdoelen, onder andere: – Instructie bouwtechnische integratie systemen – Checklist veilig werken op hoogte – Checklist controle werking systeem op het dak
• Ontwikkelen beschrijving en tekeningen ten behoeve van practica
7
Practica
Practica
Noodverlichting • Opleiding tot noodverlichtingsdeskundige: – Instructieboek Noodverlichting – ISSO-publicatie 79 – Cursus
N d Noodverlichting li hti
• • • • • •
Wettelijke kaders Toelichting op de normen Uitvoeringsvormen noodverlichting Projecteren Inspectie Onderhoud
– Examens bij Cito
8
Noodverlichting • Nieuwe ontwikkelingen: – Updaten ISSO-publicatie 79 – Nieuwe ISSO-publicatie voor het ontwerpen en installeren van Noodverlichtingsinstallaties – Aanpassen Instructieboek – Aanpassen examens, splitsing tussen inspecteur (niveau 2) en adviseur (niveau 4)
Sprinklerinstallaties • Het doel van een sprinklerinstallatie: – Het automatisch detecteren – Signaleren – Bestrijden Van een brand.
• Specialistisch en onbekend vakgebied • ISSO-publicatie 42 voor meer duidelijkheid in: – – – –
S i kl i t ll ti Sprinklerinstallaties
Sprinklerinstallaties Weinig wetgeving voor sprinklerinstallaties Vuurwerkopslag Gelijkwaardigheid in kader van Bouwbesluit Eisen vanuit de verzekering Continuiteit in bedrijfsvoering Regelgeving R l i NEN-EN 12845 NEN 1073 VAS
Procedures rondom besluitvorming Het ontwerp van een sprinklerinstallatie De aanleg van een sprinklerinstallatie Beheer en onderhoud van sprinklerinstallaties
9
Soorten Sprinklerinstallaties • Natte installatie (75%) • Droge installatie (15%) • Pre-action systeem dichte sprinklers bewakingslucht tussen alarmklep en sprinklers toepassen in ruimten die kwetsbaar zijn voor water • Deluge systeem open sprinklers aansturing alarmklep door extern signaal toepassen bij snelle branduitbreiding (olieopslag, hangar)
10
