m
STUDENT Gerrie Eijkhout:
‘Haal eruit wat erin zit’
dulair nummer 1
11 september 2009
j aargang 25 w w w.ou.nl
BESTUUR
O N D E R ZO E K
ONDERWIJS
Annie Brouwer:
Kelly Meusen:
Paquita Perez:
‘Dicht op huid bestuur’
‘Peerassessment in basisonderwijs’
7 10
14
27
‘Docenten moeten bereikbaar zijn’
c
lofon
Modulair verschijnt maandelijks, telt 32 pagina’s en een oplage van 32.000 exemplaren. Het blad wordt uitgegeven door de afdeling Voorlichting, Service en Informatie van de Open Universiteit Nederland (ISSN 0920-2560). Studenten en alumni krijgen het blad (gratis) bezorgd. Er is ook een digitale editie (inclusief archief): www.ou.nl/modulair
12
Studentenraad
'Stel je kandidaat'
Redactie Hoofdredactie: Frans Bogaert Eindredactie: Beppie van der Heijden/ Frans Bogaert
14
Redactionele bijdragen Marijke te Hennepe, Zweitze W. Hofman, Fred Meeuwsen, Frans Bogaert, Leon Mussche (cartoon), Paul Troost, Ingrid Frints, Bep Franke, Rikki Dijksman, Bert Verleysen, Johannes Kraak, Carla Berkhout, Wim van Driessche, John Arkenbout, Fred Mulder Overige bijdragen Walter Bazen, Nanda Boers, Paul van den Boorn, Bep Franke, Paul Franck, Henk Frederiks, Peter Nederlof, Michiel Oosterzee, Maddy Rothkranz, Marga Winnubst
Fotografie Peter Strelitski, Chris Peeters, Johan van den Boomen, Frans Bastings, Kees Bennema, Janine Cranshof
Voorzitter Raad van toezicht mr. Annie Brouwer-Korf:
Druk OBT, Den Haag Terrapress mat 80gr
‘We zitten dichter op de huid van het bestuur’
Advertenties Voor advertenties kunt u rechtstreeks contact opnemen met de hoofdredactie
Redactieadres Secretariaat: Nicolle Delnoy (045-5762645) of Romy Ewoldt (045-5762858) Postadres: Valkenburgerweg 177 Postbus 2960, 6401 DL Heerlen T 045-5762670 (hoofdredactie) F 045-5762766 e-mail:
[email protected] www.ou.nl/modulair
‘Peerassessment ook nuttig in basisonderwijs’
Bestuur
Grafische vormgeving Visuele communicatie en documentverwerking, Janine Cranshof Basisontwerp: Exit Communicatie, Wessem
Redactieraad Modulair (en e-Modulair) worden redactioneel bewaakt binnen de uitgangspunten zoals geformuleerd door de Redactieraad. Leden: voorzitter Koos Baas, ing. (Informatica); drs. Nanda Boers (Psychologie); Frans Bogaert BA (Voorlichting, service en informatie); drs. Dick Disselkoen (Cultuurwetenschappen); drs. John Dohmen (Rechtswetenschappen); Peter Honig (studiecentra); dr. Marga Winnubst (CELSTEC); Bernadette Kop (Ondernemingsraad/ Studentenraad); drs. Max van Luik (Managementwetenschappen); Henny Schut (Marketing en communicatie); drs. Bep Franke (Natuurwetenschappen).
Onderzoek
MAANDELIJKS 4
NIEUWS
12 S T U D E N T E N R A A D
18 S E R V I C E
5
CO LU M N S T U U TJ E
13 FORUM
20 I P O
6
EN DAN (NOG)
14 O N D E R ZO E K
21 O N D E R W I J S
DE STUDIE ...
16 A C T I V I T E I T E N R O O S T E R
30 T E N TA M E N I N F O
DE STUDENT
17 STAR T EN SUPPOR T
31 A F G E S T U D E E R D E N
7
LUSTRUM
inh
ud
DE STUDENT Student Managementwetenschappen drs. Gerrie Eijkhout:
‘Bereik je iets, dan is dan altijd knap’
Start & Support
‘Studiecoach’ volgt wat er leeft bij studenten
IPO - Student meer centraal
Top-9 verbeterpunten
Onderwijs
‘Docenten moeten goed bereikbaar zijn’
17 20 27
3 Modulair 11 september 2009
nie
ws
Oud-politieman Wouter Stol hoogleraar Cybersafety Het College van bestuur van de Open Universiteit heeft dr. Wouter Stol benoemd tot bijzonder hoogleraar Politiestudies, met bijzondere aandacht voor ‘cybersafety’. De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden financiert deze leerstoel bij de faculteit Managementwetenschappen. Met de leerstoel willen de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en de Open Universiteit via onderzoek een bijdrage leveren aan veiligheid in de digitale wereld en de slagkracht van politie en justitie daarin vergroten. Wouter Stol zal zich in de eerste plaats richten op het beschrijven en begrijpen van problemen met ‘cybersafety’, en met het functioneren van politie en justitie op dat gebied. Politie en justitie hebben een kennisachterstand als het gaat om veiligheid op internet. Doel van het onderzoek is die kennisachterstand verkleinen en het repertoire aan effectieve werkwijzen vergroten. Daarnaast gaat het erom een bijdrage te leveren aan de educatie van politiemensen door het aanbieden van academisch onderwijs over politie en politiemanagement. Dat zal gebeuren via begeleid afstandsonderwijs van de Open Universiteit. Prof. Stol wil graag in contact komen – het vormen van een afstudeerkring – met studenten van de Open Universiteit met een politieinteresse. Stuur een mailtje aan:
[email protected].
Van Apeldoorn’s inleiding Nederlands recht In juli 2009 verscheen de tweeëntwintigste druk van Van Apeldoorn’s inleiding tot de studie van het Nederlandse recht. Deze uitgave is een bewerking van enkele medewerkers en oud-medewerkers van de Open Universiteit: mr. K. Albers, prof. mr. P. Boon, prof. mr. J. Reijntjes, prof. mr. J. Rinkes, mr. P. Slangen en prof. mr. J. Teunissen. Verder heeft ook prof. mr. dr. J. Brouwer bijgedragen aan de totstandkoming van deze uitgave. Het boek van de Amsterdamse hoogleraar L.J. van Apeldoorn (1886-1979) heeft al vanaf zijn eerste druk in 1933 enkele generaties studenten de weg gewezen in de complexe materie van het recht. Het biedt een inleiding in het recht op historische grondslag. De student wordt vanaf
Vignet Open Universiteit wint ‘red dot award’ Het vignet van de Open Universiteit heeft de internationale ‘red dot award: communication design 2009’ gewonnen. Met meer dan 11.000 inzendingen in drie categorieën is de jaarlijkse ‘red dot design award’ één van de grootste en belangrijkste designcompetities ter wereld. De internationale jury beoordeelde in de categorie ‘communication design’ in
het begin bijgebracht dat het recht enkel kan worden begrepen in en vanuit zijn maatschappelijke context. Het boek confronteert de
totaal 6.112 inzendingen uit zo’n 40 landen. Er werden 471 inzendingen beloond.
lezer met de vraag wat ‘recht’ precies is, en wat de verhouding is tussen recht en rechtvaardigheid.
Gemiddeld ontvangt slechts 8,5 procent van alle inzendingen deze prestigieuze prijs. Het vignet, dat in ons logo samen met het woordmerk gebruikt wordt, is ontworpen door Zuiderlicht Maastricht. De uitreiking vindt plaats op 9 december 2009 in het red dot design museum in Essen. De winnende ontwerpen, waaronder ons vignet, worden gepresenteerd in het International Yearbook Communication Design 2009/2010. Verder worden de winnende ontwerpen een jaar lang getoond op de tentoonstelling in het red dot design museum en op www.red-dot.de.
4 Modulair 11 september 2009
c Online-bibliotheek voor onze studenten
lumn
Masterfase: geen kers op de taart
Vanaf 1 februari 2010 kunnen onze studenten online de bibliotheekvoorzieningen van de Universiteit Maastricht raadplegen.
Een collega vraagt zich af of hij direct een master Bedrijfskunde zou kunnen doen. Ik weet dat niet, maar ik merk dat
Daardoor hoeven onze studenten vanaf dat moment niet meer naar een universiteitsbibliotheek of studiecentrum te gaan om bronnen te raadplegen, behalve voor specifieke (hand)boeken of artikelen.
ik hem dat ook niet echt aan zou raden. Ik heb de master (althans in mijn studie Psychologie) namelijk niet het meest interessante deel van de studie gevonden. Het is inhoudelijk
Het leidt dus tot meer vrijheid om te studeren wanneer men wil en het zal veel tijd en reiskosten besparen. Gezamenlijke inspanningen van het College van bestuur en onze
niet bepaald de kers op de taart die het naar mijn gevoel zou moeten zijn. Voor mij zou een master specialistische verdieping moeten geven. Je kiest immers een specifieke
Studentenraad hebben ervoor gezorgd dat hiervoor een contract is getekend met de Universiteit Maastricht. Van 1 augustus 2009 tot 1 februari 2010 wordt gewerkt aan implementatie. De ICTinfrastructuur wordt in die periode voorbereid, er wordt een pilot
richting die je het meest aanspreekt. Maar in de praktijk gaat de helft van de tijd zitten in stage lopen (de eerste kennismaking met de beroepspraktijk) en een scriptie schrijven (meer een praktijkoefening onderzoeksvaardigheden dan
uitgevoerd en er vindt een evaluatie plaats.
inhoudelijk relevant) en krijg je maar een paar inhoudelijke vakken. Wat ook inhoudt dat als je je bachelor hebt afgerond, je nog nul komma niks van de praktijk hebt gezien. Terwijl daar nou juist de bachelor voor bedoeld zou kunnen zijn. Je kunt je een zelfde constructie voorstellen als bij huisartsen die een gespecialiseerd verpleegkundige hebben die mensen met astma of diabetes begeleiden. Nee, als het aan mij lag, zou ik de opleiding anders indelen. De propedeuse zou ik gelijk houden. Daarin moeten alle
Roel Kreijns, coördinator van studiecentrum Brussel, is met zijn vriendin Sarah De Schepper sinds 15 augustus 2009 op voetreis (2.500 km) naar de Spaanse bedevaartplaats Santiago de Compostella.
inleidingen op de basisvakken aan de orde komen. In de bachelor zou ik een flink stuk algemene stage stoppen en een scriptie (dat was in mijn tijd nog niet, maar ik geloof dat studenten tegenwoordig een bachelorthesis moeten schrijven, dus dat lijkt er al op). Mensen die dan stoppen, kunnen enigszins praktisch aan de slag. In de master zou ik dan echte specialistische vakken stoppen die je nodig hebt voor je gekozen specialisatie. Vervolgens loop je nog echt een stage in jouw specialisatie en schrijf je een inhoudelijk stuk over een (beperkt) onderwerp binnen jouw specialisatie. Zo wordt de master meer inhoudelijk en kies je ook werkelijk iets als je een keuze moet maken uit de aangeboden masters. Maar ja, ik kan dat wel vinden, maar in de praktijk
Daarmee willen zij geld inzamelen om mensen te ondersteunen die momenteel verstoken zijn van hoger onderwijs. Samen met de Vrije
komt er natuurlijk niets van terecht; de studie is veel te kort. Door mijn plannen zou de bachelor langer worden en
Universiteit Brussel en met universiteiten in Nederland is een project gestart om deze mensen via de Open Universiteit een kans op hoger onderwijs te geven. Uiteindelijk doel is een netwerk van universiteiten over de hele wereld vormen, zodat deze mensen via zelfstudie en
de master toch niet korter. Bovendien is de vraag of je in de bachelor al alle vakken kunt stoppen die mensen nodig hebben om stage te kunnen lopen. En dan is dit probleem ook nog een probleem dat niet alleen op de Open Universiteit speelt, maar op alle universiteiten. Maar toch. Ik zou
Roel Kreijns maakt voetreis voor studenten
afstandsonderwijs een diploma kunnen halen bij een universiteit in hun eigen land. Op http://educationwalk.eu staat meer informatie en daar kunt u ook lezen hoe u hun initiatief financieel kunt ondersteunen. Verder zullen Roel Kreijns en Sarah De Schepper op die website ook verslag doen van hun voetreis. Wanneer u studenten kent die in aanmerking zouden (moeten)
de masterfase veel leuker vinden als er meer inhoudelijke verdieping gegeven wordt in de gekozen specialisatie. Wie weet wel een goede oplossing? Stuutje van Vulpen
komen voor participatie in het project, wilt u dan zo vriendelijk zijn dat te melden via
[email protected] of
[email protected].
e modulair Het meest recente nieuws is te vinden op eModulair. www.ou.nl/emodulair
5 Modulair 11 september 2009
en dan (nog) de st
die
Wim Van Driessche Studeren bij de Open Universiteit kan vanuit verschillende motieven. Interesse, vergroten van de deskundigheid of gaan voor die felbegeerde academische titel. Al of niet om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Zo’n solistische studie vereist echter ook de kunst van het inpassen in een leven dat zich in velerlei opzicht kenmerkt door drukte. En dan nog de studie. Hoe inventief zijn onze studenten? De redactie vroeg dat aan de Vlaming Wim Van Driessche (40), student Cultuurwetenschappen. Tekst: Frans Bogaert
Belangrijkste bezigheden overdag?
Blijft wekelijks (gemiddeld) over voor de studie?
‘Ik was opvoeder in een secundaire school. Werkte daar in de bibliotheek, verrichtte administratieve taken zoals schoolpasjes maken en hield toezicht tijdens recreaties. De laatste drie jaar was ik sterk betrokken bij het Europese project Comenius. Met een Duitse en een Spaanse school hebben we een musical gemaakt, die we in de drie landen hebben gespeeld. Ik neem momenteel een jaar verlof zonder wedde om de master bij de horens te grijpen. Hoewel ik vanaf 21 september als gids in het nieuwe museum Leuven rondleidingen geef voor de tentoonstelling ‘Rogier Van Der Weyden. De Passie van de Meester’. Voorts verlies ik me tomeloos in schilderen op hardboard en hout met acryl en olieverf.’
‘Tijdens de bachelor was ik altijd gedisciplineerd aan de slag. Dat betekende alle dagen van een half uur tot maximaal twee uur lezen. Er is nog de nazorg aan de bachelorscriptie. Wekelijks staat het nu op een zeer laag pitje. Ik moet opnieuw energie zoeken.’
Studeer bij de Open Universiteit sinds …
Studieproblemen? Ik heb twee vijfjes laten staan. Het allerlaatste sys-tentamen, Ritueel en Symboliek, heb ik drie keer moeten doen. Het ging niet meer. Van een vier naar een vijf, om uiteindelijk een zeven te halen.’
Leukste opmerking van de achterban over mijn studie? ‘Mijn vrouw: ‘‘Dan slaap ik vreemd genoeg binnenkort met een bachelor.’’’
‘September 2004, ik vond de Open Universiteit via internet. Ik was toen 35 jaar en al langer op zoek naar een cultureel getinte studie of bijscholing. Maar ik piekerde over duur, intensiteit en niveau.
Lees altijd in Modulair?
Dat ik de studie in alle anonimiteit kon doen, was doorslaggevend. Het heeft vier jaar geduurd voor ik het verteld heb aan anderen
studenten. In een hunkeren naar houvast haalde ik daar motivatie uit. Ik had door Modulair ook snel in de gaten dat de studie goed
dan mijn vrouw. Het is een belangrijke beslissing geweest en ik sta er toch versteld van dat ik nog altijd in het peloton zit.’
gepland moet en moest worden. In het laatste jaar van de bachelor heb ik Modulair minder gelezen, omdat het zo’n ‘‘verschroeiend’’ druk jaar was.’
‘Vooral in het begin van de studie las ik de ervaringen van andere
Wo-studie of een enkele cursus? ‘Ik ben begonnen met de oude oriëntatiecursus als kennismakings-
Binding met de Open Universiteit, zeker dit lustrumjaar?
pakket. Daarna heb ik drie modules bijgekocht om ten slotte de Open Universiteit-wind ten volle de zeilen te laten bollen.’
‘Ik behaal er voor het eerst een bachelordiploma! De Open Universiteit is ook als mijn strenge leermeester. Ik kreeg en krijg er een lesje in bescheidenheid.’
Nog te gaan? ‘Mijn bachelorscriptie heb ik net ingediend, dus de masteropleiding ontvouwt nu haar moeilijkheidsgraad voor me. Dit jaar heb ik tien
Wat de Open Universiteit vooral moet doen?
modules afgewerkt, verbijsterend veel voor een middelmatig student als ikzelf en niet voor herhaling vatbaar. Wat een stress …’
de sporadische, maar intense, contacten tussen docenten en studenten, bijvoorbeeld tijdens zomerscholen.’
Bezigheden waarvoor de studie moet wijken?
Ultieme tip(s) voor medestudenten?
‘Mijn creativiteit, waaronder het schilderen. Maar ook het theater, zeg maar mijn zin voor drama, het werk en mijn privéleven.’
‘Zoek feedback en durf een naslagwerkje erbij te nemen. De cursussen van de Open Universiteit zijn geen simpele kost.’
6 Modulair 11 september 2009
‘Evenwicht bewaren tussen het specifieke van afstandonderwijs en
de st
dent
Ophouden met zeuren’, zegt Gerrie Eijkhout over mensen met een lichamelijke beperking. Zelf is hij een goed voorbeeld van iemand die niet zeurt. Na de nodige omzwervingen door het onderwijs haalde Gerrie zijn doctoraal Bedrijfswetenschappen en vond met online-onderzoek een gat in de markt. Een bloeiend onderzoeksbureau is het resultaat. ‘Soms zeggen mensen dat het knap is wat ik allemaal bereikt heb. Maar waarom is dat voor mij nou knapper dan voor een ander? Ik werk er hard voor en dat doen anderen ook.’
‘Haal eruit wat erin zit’
Tekst: Paul Troost Beeld: Peter Strelitski
Af en toe moet Gerrie Eijkhout (39) diep in zijn geheugen duiken, want het is alweer bijna zeven jaar geleden dat hij in de bedrijfskunde afstudeerde. Hij had toen een allesbehalve gewone onderwijscarrière achter de rug. Op de basisschool kreeg hij het advies om naar de mavo te gaan. Daarna ging Gerrie naar de havo, want hij bleek meer in zijn mars te hebben, en hij sloot zijn middelbare schoolperiode uiteindelijk af met een vwo-diploma. ‘Ik ben wat ze noemen een late leerling.’ Zijn gehele middelbare schooltijd volgde hij onderwijs op De Monnikskap in Nijmegen, een school voor leerlingen met een chronische ziekte of een lichamelijke handicap. ‘Er zijn honderden spierziekten, maar de spierziekte die ik heb, heeft geen naam. Een ongedefinieerde spierziekte dus. Ik moet ermee leven, want er valt niets tegen te doen.’ Zijn ziekte is in lichte mate progressief, alleen in zijn puberteit verhevigden zijn klachten aanmerkelijk. De laatste twintig jaar verergert zijn spierziekte heel langzaam waardoor zijn conditie geleidelijk iets minder wordt.
Twee modules Na zijn middelbare school wilde Gerrie in Tilburg Economie gaan studeren. Maar toen speelde zijn lichamelijke beperking hem parten. Hij kon geen woonruimte vinden waar hij voldoende hulp en verzorging kon krijgen. Omdat hij aan de Universiteit van Tilburg niet op afstand kon studeren en zijn aanwezigheid bij colleges en werkgroepen gewenst was, dreigde hij een heel studiejaar te verliezen. Om dat te voorkomen, raadde zijn studieadviseur hem aan bij de Open Universiteit op eigen gelegenheid twee statistiektentamens te doen. Zou hij in Tilburg een woning vinden en toch met Economie beginnen, dan had hij die tentamens in elk geval al gehaald. In het verloren jaar deed Gerrie beide modules, maar hij keerde niet meer naar Tilburg terug.
8 Modulair 11 september 2009
de st
dent
Praktisch ingesteld Gerrie besloot een studie dichter bij zijn woonplaats in het Gelderse Groesbeek te zoeken. Dat werd Beleidswetenschappen in Nijmegen. Hij kwam van een koude kermis thuis, want al gauw merkte Gerrie dat het vak helemaal niet aan zijn verwachtingen beantwoordde. Toen er zich in die periode ook nog een droevige familiegebeurtenis voordeed, hield Gerrie Beleidswetenschappen voor gezien. Na enkele maanden kwam de Open Universiteit in beeld waar hij zonder colleges te volgen in zijn eigen tempo dus al twee statistiekmodules had gehaald. Op zijn drieëntwintigste besloot hij aan de Open Universiteit te gaan studeren. Eerst Economie en na het behalen van zijn propedeuse Bedrijfskunde. ‘Economie vind ik buitengewoon interessant, maar het vak is me toch iets te abstract. Wat moet ik er straks mee, vroeg ik me af. Ik ben een praktisch ingesteld mens en wil dingen in de praktijk zien.’
‘Voor studenten met een fysieke beperking is de Open Universiteit een uit komst ’ Merkonderzoek ‘De Open Universiteit paste helemaal bij me’, vertelt Gerrie enthousiast. ‘De studieopzet is persoonlijk en dat beviel me. Door mijn ziekte ben ik soms vermoeid. Voelde ik me ’s morgens niet fit, dan studeerde ik ’s middags of ’s avonds.’ Gerrie omschrijft zichzelf als een solitair persoon die niet al te veel moeite heeft zelf zijn leven in te richten. ‘Zelfdiscipline, ik durf dat gerust te zeggen, dat heb ik wel. Ben je gedisciplineerd, dan is de Open Universiteit een uitermate geschikte universiteit om te studeren. Zeker als je, zoals in mijn geval, een fysieke beperking hebt.’ Van die beperking heeft hij in zijn studie niet al teveel hinder ondervonden. ‘Ik heb wat moeite met typen en als het nodig was, kreeg ik een uurtje meer om de ten-
Naam: Leeftijd: Woonplaats: Vooropleiding: Beroep: Student: Begonnen: Alumnus:
Gerrie Eijkhout 39 Groesbeek MAVO (1987), HAVO (1989), VWO (1991) Zelfstandig marktonderzoekbedrijf Managementwetenschappen 1991 Afgestudeerd doctoraal Bedrijfskunde (2002)
Dat laatste werd het. Hij zag een gat in de markt, namelijk onlineonderzoek. Gerrie doopte zijn bedrijf om tot AsqY (‘ask you why’) Online.nl. Om zijn plan uit te werken, kreeg hij subsidie van de Stichting Syntens. Die is opgericht op initiatief van het Ministerie van Economische zaken en verleent onder meer financiële steun aan startende IT-bedrijven. Samen met het bedrijf Webdesigning.nl uit Nijmegen ontwierp hij een website. ‘Het bijzondere is dat ik respondenten via een chatbox interview. Tegelijkertijd kan ik op het scherm van de respondent een reclamefilmpje of een product projecteren. Er zit ook een soort virtuele flip-over bij. Die dingen kan ik tegelijk gebruiken.’ Volgens Gerrie verhoogt het online-contact de betrouwbaarheid van zijn onderzoek. ‘Omdat het contact niet face-to-face is, is de kans op een sociaal wenselijk antwoord kleiner. Op afstand zijn respondenten ook wat directer en oprechter, is mijn ervaring.’ Zijn manier van enquêteren leent zich uitstekend voor merkonderzoek, een onderzoeksrichting waarmee hij tijdens zijn afstudeeronderzoek al ervaring opdeed.
Kijk naar mogelijkheden ‘Het grappige is dat ik nu vooral met offline-onderzoek mijn brood verdien’, zegt Gerrie lachend. Hij haalde bij gemeenten onderzoek binnen naar het functioneren van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Die wet kende hij al een beetje door zijn vrijwilligerswerk voor een platform in Groesbeek dat de belangen van mensen met een beperking behartigt.
tamenantwoorden te typen. Voor de hulp daarbij van studiecentrum Nijmegen heb ik alleen maar lof.’ Zijn scriptieonderzoek regelde hij Met nadruk zegt Gerrie dat hij dit onderzoek via acquisitie heeft zelf. ‘Ik vertelde al dat ik de dingen in de praktijk wil zien. Daarom gekregen, want hij wil zich beslist niet op de markt presenten als wilde ik een praktijkgericht onderwerp.’ Gerrie solliciteerde bij vereen onderzoeker die een lichamelijke beperking heeft. ‘Het klinkt schillende bedrijven. Bij supermarktketen Jan Linders kon hij aan de misschien pretentieus, maar ik vind het belangrijk dat ik op mijn slag met een merkonderzoek naar Limbourg Limousin, rundvlees persoon beoordeeld wordt. Ik heb een handicap, maar ik voel me van Franse origine. Voor zijn afstudeerscriptie kreeg hij een negen.
geen gehandicapte. Ik heb mijn kwaliteiten en die durf ik op tafel te leggen. Met zo’n houding kun je veel meer bereiken.’ Volgens
Chatbox
hem moet de maatschappij op dezelfde manier omgaan met mensen die een beperking hebben. ‘Kijk primair naar de mogelijkheden van iemand’, stelt hij. ‘Soms zeggen mensen dat het knap is wat ik allemaal bereikt heb. Maar waarom is dat voor mij nou knapper dan
Het mag geen verbazing wekken dat een zelfstandig en ondernemend persoon als Gerrie voor zichzelf begint. ‘Dat was een bewuste keuze, want net als met mijn studie bij de Open Universiteit zou ik dan eigen baas zijn.’ Eijkhout Consultancy was zijn eerste bedrijf. Dat werd geen succes door wat hij ‘beginnersfouten’ noemt. ‘Toen stond ik voor de keuze: stoppen en een baan zoeken of het over een
voor een ander? Ik werk er hard voor en dat doen anderen ook.’ Een handicap is volgens Gerrie niet het criterium. ‘Bereik je iets, dan is dat altijd knap. Haal eruit wat erin zit, daar gaat het om.’
andere boeg gooien.’
9 Modulair 11 september 2009
‘We zitten dichter op de huid van het Bestuur’ Ruim 18 jaar was ze burgemeester. Tot 2008 van Utrecht. Daarna is mr. Annie Brouwer (63) gewoon doorgegaan, onder andere als voorzitter van de Raad van toezicht van de Open Universiteit Nederland. Volgens haar zijn de Raden van toezicht weer dichter op de huid van de instellingen gaan zitten. Dat neemt niet weg dat er zowel binnen de Raad als met het College van bestuur met plezier wordt gewerkt. Op de vraag of Modulair niet (ook) wat kritischer zou moeten zijn, antwoordt ze: ‘Waar ik vooral over zou uitpakken, zijn de toch al jaren goede rankings van de Open Universiteit in landelijke studentenenquêtes.’
Het prikken van een datum voor een interview bleek niet gemakkelijk. De oud-burgemeester zou het toch zeker wat rustiger aan zijn gaan doen, althans dat was de veronderstelling. Op de dag dat we 1 uur, bij haar thuis, hebben weten vast te leggen, heeft ook de trein nog eens vertraging, precies dat hele uur. Gelukkig heeft ze vandaag wat extra ruimte. In haar fraaie huis in het centrum van Utrecht, met een wat verwilderde, natuurlijk aandoende tuin, worden we – ook de fotograaf is gearriveerd – ontvangen met chique glaasjes koffie en petit fours. We pakken snel enkele sociale minuutjes in het zonnetje. Als om ons heen het klikken van de camera klinkt, begin ik met mijn vragen. Op mijn als onschuldige opening bedoelde vraag dat een datum prikken best nog moeilijk was, antwoordt mevrouw Brouwer zelfverzekerd: ‘Maar ik heb ook nog een baan!’
U heeft het nog druk… ‘Ik werk 60 procent per week bij de Onderzoeksraad voor veiligheid,’ en nog voordat ik wil opmerken ‘Maar dat is toch die Raad waar…’ vult mevrouw Brouwer aan: ‘… Pieter van Vollenhoven voorzitter van is. De Raad kent vijf leden, daarnaast beschikken we over een ambtenarenapparaat van 70 mensen. De Raad buigt zich over een breed palet aan veiligheidsonderwerpen. Zo coördineer ik op dit moment het onderzoek naar de hulpverlening na de crash in februari van dit jaar van het vliegtuig van Turkish Airlines.’
In uw agenda paste ook nog het voorzitterschap van onze Raad van toezicht (RvT)? ‘Ik werd benaderd door collegevoorzitter Theo Bovens. Wij kenden elkaar nog van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten,
ik als burgemeester van Amersfoort en hij als wethouder van de gemeente Maastricht. Natuurlijk moet je ook affiniteit hebben met de organisatie. De manier waarop laatbloeiers – hun sterke wil en motivatie – hun studie klaren, sprak mij al langer aan. Daarnaast ben ik bestuurder van professie. Meer persoonlijk kon ik nu eens in alle vrijheid kiezen voor precies datgene waar ik echt zin in had en tegenover onderwijs stond ik nog fris en onbevangen.’
Waaraan moet iemand voldoen om zitting te nemen? ‘Op de eerste plaats moet iemand beschikken over een fors netwerk. Daarnaast bestuurlijke ervaring bij bedrijfsleven of overheid. Bij het aanzoeken van RvT-leden wordt verder gelet op differentiatie met betrekking tot de soort expertise die zij meenemen zoals onderwijs, wetenschap, financiën, bestuur of beleid. Ofschoon we als RvT een gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen, vervult elk RvT-lid bepaalde taakaccenten. Bijzonder aan deze samenstelling voor mij als voorzitter is dat ik deze leden nu eens niet reeds elders in bestuurlijk Nederland was tegengekomen, een frisse club dus.’
Onlangs stond in de Volkskrant dat een goede Raad van toezicht op afstand opereert, maar bijstuurt wanneer nodig… hoe hanteerbaar is zo’n uitgangspunt? ‘Tegen de achtergrond van de recente bestuurlijke crises bij grote instellingen, bijvoorbeeld in de gezondheidszorg, zitten de Raden van toezicht volgens mij toch weer dichter op de huid van het bestuur. Als er wat aan de knikker is, worden ook snel kritische vragen gesteld aan de leden van de RvT, terecht trouwens. Dus Raden van toezicht en Bestuur schuiven weer wat meer naar elkaar toe. Overigens worden Raden geacht aan kritische zelfevaluatie te doen, op grond van de zogenaamde "Code voor goed bestuur." Dat doen we dit jaar voor het eerst.’
Raad van toezicht De Raad van toezicht (RvT) van een universiteit, geregeld bij de WHW, houdt toezicht op het College van bestuur (CvB) en is verantwoording verschuldigd aan de minister van OCW. De RvT benoemt ook het CvB. De Raad is o.a bevoegd tot het goedkeuren van: het bestuurs- en beheersreglement; het Instellingsplan; de begroting; het jaarverslag; de jaarrekening; de instelling dan wel opheffing van studiecentra; het reglement van de Studentenraad. Samenstelling: mw. mr. A.H. Brouwer-Korf (voorzitter); mw. drs. P.J.E. Bieringa MBA; prof. dr. R. Van Esbroeck; dhr. P. Valks; prof. dr. ir. J.M.L. van Engelen.
10 Modulair 11 september 2009
In het artikel stond ook te lezen dat vooral het samenspel binnen de RvT, maar ook de interactie met het Bestuur belangrijk zijn… ‘De sfeer binnen de Raad is prima, het is een leuke, uitstekend gemotiveerde club. Het plezier van met elkaar willen werken straalt ervan af. We komen dan ook gedegen voorbereid naar de overlegbijeenkomsten met het College van bestuur, minimaal vier keer per
jaar en tussentijds als daar bijzondere aanleiding toe is. Het overleg en de contacten met het College vinden plaats in een open en heel prettige sfeer. Vragen die aan het College worden voorgelegd – ook tussentijds is er intensief mailverkeer – worden meteen beantwoord. Twee weken vóór elk driemaandelijks overleg komen Theo Bovens en bestuurssecretaris Harry Ummels bij mij langs, en bepalen we gezamenlijk de agenda. Wat speelt er allemaal, wat is informatief, waarover moet gediscussieerd worden? Uit de overvolle bestuursagenda destilleren we dan de belangrijkste kwesties, en die zijn nog talrijk genoeg. Soms vraagt het College extra aandacht voor bepaalde zaken. Op de dag van de vergadering tussen RvT en CvB heb ik nog 1 uur vooroverleg met Theo Bovens.’
Met wie respectievelijk met welke andere gremia onderhoudt de RvT contact? ‘Eenmaal per jaar overleggen we met de Ondernemingsraad, zij het redelijk terughoudend omdat we niet tussen dat gremium en het College terecht willen komen. Daarnaast is er – wanneer daartoe aanleiding is – ook contact met de Studentenraad. Het bijwonen van de jaarlijkse diesvieringen, dit lustrumjaar zowel in Nederland als in Vlaanderen, gebeurt vooral vanuit onze nauwe betrokkenheid met de organisatie. Landelijk treffen de RvT-voorzitters van alle universiteiten elkaar twee keer jaar. Die bijeenkomsten zijn vooral bedoeld om gezamenlijk de strategie van de universiteiten ten opzichte van het beleid van de minister te bespreken. Eén keer per jaar woont ook de minister die vergadering bij.’
Het kan niet anders dan dat u in Modulair tevergeefs heeft gezocht naar kritische berichtgeving over zaken als missie of strategie. Wat vindt u daarvan? ‘Ik vraag me af onze studenten daar op zitten te wachten, zeker zij die studeren naast een baan en/of gezin. Zij zullen veeleer geïnteresseerd zijn in de kwaliteit van hun opleiding. Waar ik vooral over zou uitpakken, zijn de toch al jaren goede rankings van de Open Universiteit in landelijke studentenenquêtes.’
De RvT heeft nogal wat bevoegdheden. De crux lijkt te zitten in de bevoegdheid ‘goedkeuring’. Hoe kunt u kritisch en verantwoord goedkeuren? ‘Wij zijn toch van een andere discipline, opereren veeleer vanuit een soort helikopterview. Een algemeen gedeeld beeld van Raden van toezicht is dat het ook niet te zeer vakmensen moeten zijn zoals van de organisatie waarop zij toezicht houden, omdat je dan de neiging hebt om toch op de stoel van de bestuurders te gaan zitten. Onze werkwijze is die van het kritisch stellen van vragen en mee de strategie voor de toekomst uit te stippelen. Statutair is bepaald dat wij o.a. de begroting vaststellen. Dat vraagt wel om een gedegen voorbereiding, waar ik persoonlijk garant voor sta. Vervolgens is het aan het College om besluiten te nemen.’
Welke ontwikkelingen binnen de instelling hebben op dit moment de bijzondere aandacht van de RvT? ‘Op het gevaar af dat ik wat droogjes ga opsommen – zie het Jaarverslag – beperk ik mij hier tot een tweetal nieuwe initiatieven: het betreden van de hbo-markt en open educational resources. Een telkens terugkerende kwestie is natuurlijk die van de financiën. Daarbovenuit rijst de vraag hoe de instelling de overvolle agenda meer praktisch voor elkaar krijgt.’
Over Annie Brouwer-Korf Mr. Annie Brouwer-Korf (1946) is sinds februari 2008 voorzitter van de Raad van toezicht. Tot januari van dat jaar was zij burgemeester van Utrecht (sinds 1999). Daarvoor was zij burgemeester van Zutphen en Amersfoort. Brouwer werkt drie dagen in de week voor de Onderzoeksraad voor veiligheid in Den Haag. Ook is zij voorzitter van de Raad van toezicht van het Nationale Reumafonds. Zij wordt regelmatig benaderd voor advies; zo was zij (o.a.) voorzitter van de Adviescommissie veiligheid en persoonlijke levenssfeer, en voorzitter van de Adviescommissie publieke omroep. Haar politieke roeping dateert van mei 1977, het moment waarop zij 13 dagen werd gegijzeld met medepassagiers tijdens de Molukse treinkaping bij de Punt. Omdat ze zwanger was, werd ze samen met een andere zwangere vrouw eerder vrijgelaten. Zes dagen daarna zou de kaping gewelddadig worden beëindigd. De gebeurtenis deed haar voor de politiek kiezen.
Neemt de Open Universiteit in dat opzicht niet te veel hooi op haar vork, temeer daar het toch altijd werken is met (te) krappe middelen? ‘Ik denk dat de Open Universiteit niet anders kan. Het moet. Stilstand is achteruitgang. Wel is het zaak dat ook de werkvloer overtuigd is van de noodzaak, dat het personeel het leuk vindt zelfs. Ze moeten trots zijn op de Open Universiteit. Wat dat betreft, heb ik groot vertrouwen in het College van bestuur, het zijn stuk voor stuk goede netwerkers. Theo Bovens kent bijvoorbeeld het politieke wereldje als geen ander. Daar mogen jullie best blij mee zijn!’
Tekst: Frans Bogaert Beeld: NFP Photography - Henk Tukker
11 Modulair 11 september 2009
pinie S T U D E N T E N
RAAD
Speerpunten Nu de zomervakanties weer grotendeels afgelopen zijn, is het misschien leuk om terug te kijken naar de dingen waar we mee bezig geweest zijn. Als speerpunt hadden wij online-bibliotheekvoorzieningen genomen. Na heel wat jaren van steeds weer hierop terug komen, eerst als een roepende in de woestijn, naderhand toch samen met het College van bestuur, kunnen wij eindelijk succes boeken. Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad en was gekoppeld aan een aantal andere zaken, waarvan de meest belangrijke een goed identitymanagementsysteem was. Maar de contracten tussen de Open Universiteit en de Universiteit Maastricht zijn eindelijk getekend. De mediatheek van de Open Universiteit is al twee jaar gesloten, maar de online-voorzieningen zullen nu eindelijk geïmplementeerd worden en de bedoeling is dat iedereen vanaf februari 2010 de bibliotheekvoorzieningen thuis kan raadplegen op zijn eigen computer. Drie uitvloeisels van het identitymanagementsysteem zijn de Open Universiteitmailadressen, de toegang tot SURFspot.nl en de toegang tot SURFnet, toch weer een stukje gelijktrekken met de overige universiteiten. Een nadeel hiervan echter was dat wij niet meer gratis EndNote en Reference Manager konden downloaden. Dit is onder andere door een vraag van één van ons weer teruggedraaid. Een ander onderwerp waar wij ons op korte termijn in moesten verdiepen, was de vernieuwde Wet op het hoger onderwijs (WHW). Er klopte een aantal zaken niet, maar vooral de medezeggenschap was voor ons weer niet zo geregeld als bij de overige universiteiten. Wij hebben brieven gestuurd naar diverse Kamerleden en de onderwijscommissie. Er zijn wel vragen over gesteld, maar helaas heeft niemand de wet geamendeerd, dus er ‘ligt’ nog een traject naar de Eerste Kamer. Verder houden wij de vinger aan de pols bij het project 'De student meer centraal' en is een aantal vragen van ons over contact tussen docent en student meegenomen in de enquête Studentinzicht, waarvan de uitslagen op het moment dat ik dit schrijf nog niet officieel bekend zijn. De faculteit Natuurwetenschappen heeft op eigen initiatief al een pilot gedaan om te komen tot betere afspraken over contacten tussen docent en student. De resultaten waren zeer positief. De nieuwe afspraken zullen doorgevoerd worden en de docenten zullen daar ook op aangesproken worden. Hopelijk vindt dit navolging bij alle andere faculteiten. Ook heeft Janny de Jonge toegezegd deel te nemen aan de werkgroep Greening Open Education; hoe kan afstandsonderwijs meewerken aan een beter milieu. Elke suggestie hiervoor van jullie kan hierbij helpen.
Stel je kandidaat In Modulair 8 (pagina 12) heb je uitgebreid kunnen lezen over de vervroegde verkiezingen voor de Studentenraad (SR). Het gaat om de zittingsperiode 2010-2012. Spreekt het je aan om een bijdrage te leveren aan het overleg zoals daarover in iedere Modulair wordt bericht, stel je dan kandidaat, dat kan van 14 t/m 21 oktober. Houd ook de berichtgeving op Studienet in de gaten! Daarop komt te staan hoe de digitale kandidaatstelling in zijn werk gaat. Verder zal digitale communicatie alleen plaatsvinden via de studiemailaccounts van de Open Universiteit. De verkiezingen, met voorafgaand het voorstellen van de kandidaten op de verkiezingswebsite, vinden plaats van 24 november t/m 2 december. Van 18 t/m 20 januari 2010 vindt een introductiecursus voor de nieuwe Studentenraad plaats. Zie voor verdere informatie en de officiële Algemene Openbare Kennisgevingen (AOK) inzake de SR-verkiezingen de website van de Studentenraad (ga naar Studienet > ‘Handige links’ > Studentenraad > Informatie). Vragen kun je stellen aan:
[email protected].
Rikki Dijksman
Tien goede argumenten om zich kandidaat te stellen - Bewaken kwaliteit van het onderwijs. - Vertegenwoordigen belangen van Vlaamse studenten
Weet je dat: - je bij SURFspot.nl software en hardware kunt kopen met behoorlijke kortingen; - er aan bol.com de vraag gesteld is of ook studenten van de Open Universiteit korting kunnen krijgen op studieboeken; - je weer gratis EndNote of Reference Manager kunt downloaden. De link staat op Studienet; - er steeds meer open-sourceprogramma’s zijn. Een voorbeeld is OpenOffice (in plaats van Microsoft Office), dat je legaal en gratis kunt downloaden.
en vergroten van de naamsbekendheid van de Open Universiteit in Vlaanderen. - Vergroten kennis van de organisatie. - Opdoen bestuurlijke ervaring. - Meedenken over verbeteringen van de universitaire organisatie.
- Adviseren over veranderingen. - Overleggen met gremia zoals Ondernemingsraad en Raad van decanen. - Medezeggenschap van studenten uitbreiden via wettelijke basis (WHW). - Hobbels in het contact tussen docenten en studenten wegnemen. - Omdat het uitermate boeiend en leuk is!
12 Modulair 11 september 2009
FORUM Forum publiceert ingezonden brieven van studenten en medewerkers van de Open Universiteit die discussies kunnen uitlokken over actuele onderwerpen. De redactie moedigt reacties van studenten graag aan. Wilt u een bijdrage leveren aan de rubriek Forum dan kunt u uw brief sturen naar de redactie van Modulair, Postbus 4444, 6401 CX Heerlen of e-mail:
[email protected]. De lengte van uw inzending moet (bij voorkeur) 150 woorden zijn. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen en brieven te redigeren en in te korten.
Buluitreiking Kom dacht ik, laat ik mezelf na tien jaar studie eens in de bloemetjes zetten. Tenslotte studeer je niet elke dag met een negen voor je scriptie Nederlands recht af. Maar ik had buiten de waard gerekend (zie: www.ou.nl/uitreiking). En dat terwijl we iedere maand in Modulair lezen dat studenten vaak een baan hebben (zoals ik) en/of een gezin (zoals ik). Ze moeten goed kunnen plannen en deze universiteit moet ze daarbij zoveel mogelijk helpen. Kijk echter eens naar de lijst met de plaatsen en data van de diploma-uitreikingen: hoe kom je erop om deze midden in de week te organiseren of ergens in het hoge noorden? De Open Universiteit houdt blijkbaar geen rekening met
Promotieonderzoek loopbaanintenties
onze carbon footprint, de erbarmelijke situatie van het Nederlandse
Naast mijn studie aan de Open Universiteit ben ik tevens bezig aan een promotieonderzoek aan de Universiteit van Bordeaux. Voor dat laatste ben ik op zoek naar studenten en alumni van de Open Universiteit. Met de vergrijzing in de samenleving en het aankomende vertrek van de eerste golf babyboomers, wordt er veel gesproken over de ‘oudere medewerker’ van morgen. Onderwerpen zoals langer doorwerken, bijscholen en employability passeren regelmatig de revue. Het doel van dit onderzoek is het bestuderen van een aantal concrete loopbaanintenties van de tweede golf babyboomers. Ik ben daarvoor op zoek naar studenten/alumni in de leeftijdsgroep 45-55 jaar, die actief zijn op de Nederlandse arbeidsmarkt en die dit najaar deel willen nemen aan een enquête. Overigens heb ik met de redactie van Modulair afgesproken t.z.t. mijn onderzoeksgegevens te publiceren. Als u interesse heeft om deel te nemen aan dit onderzoek, dan kunt u via e-mail contact met mij opnemen: johannes.
[email protected] of
[email protected].
openbaar vervoer, de vreselijke drukte op de immer opgebroken Nederlandse wegen, het feit dat een werkende student niet altijd ettelijke vrije dagen kan of wil opofferen om zijn of haar getuigschrift in ontvangst te kunnen nemen en, last but not least, het feit dat studenten tijdens hun lange studiejaren vaak een hechte band met hun eigen studiecentrum hebben opgebouwd en totaal geen affiniteit hebben met ver afgelegen studiecentra die ze nog nooit van binnen gezien hebben. Ik behaalde in juli dit jaar mijn diploma. De eerste uitreiking vindt plaats in Den Haag op 16 september, midden in de week. Dat gaat me te veel vrije dagen kosten. De daaropvolgende uitreiking vindt plaats op 14 november, maar die is in Groningen. Ik woon in Luxemburg en dan zou ik dus meer dan 1000 km op en neer moeten voor mijn diploma. De volgende uitreiking is in Utrecht, op 11 december. Maar tegen die tijd is het behalen van mijn master niet meer dan een vage herinnering waarvoor ik geen ijzel, regen of sneeuw meer ga trotseren. Daarmee belanden we alweer in 2010. Eindhoven ligt dan het dichtstbij voor mij. Die uitreiking valt echter op 25 juni 2010. Laten opsturen dan maar? Wat een treurnis. Laat de Open Universiteit net
Johannes Kraak, masterstudent Strategy and Organization
als vroeger gewoon regelmatig kleine diploma-uitreikingen organiseren, zonder al te veel poeha. Een bloemetje, een paar woorden voor de gelukkige, een drankje en een hapje, meer is echt niet nodig. Dan had ik naar Heerlen kunnen komen. Veel collega's, vrienden en kennissen zouden dan ook meegekomen zijn om de afstudeervreugde met me te delen. Maar Groningen? Nee, dat is iedereen te ver. Als ik daar voor kies, dan zal ik daar in mijn uppie – zonder familie of vrienden – moeten vieren. Gezellig!!!
Belangrijke data (2009) kandidaatstelling en verkiezingen Studentenraad
Carla Berkhout, afgestudeerd rechtenstudent
- Woensdag 14 t/m woensdag 21oktober: inzage in het kiesregister en kandidaatstelling. - Maandag 2 november t/m vrijdag 13 november: melding per e-mail aan het Stembureau dat je per volmacht wilt stemmen. - Dinsdag 24 november: verzenden per e-mail van de inlogcode en wachtwoord voor het digitaal stemmen aan iedere kiesgerechtigde student. - Dinsdag 24 november t/m woensdag 2 december: digitale verkiezingen voor de leden van de Studentenraad. - Donderdag 3 december: uitslagbepaling en officiële bekendmaking van de uitslag van de verkiezingen.
13 Modulair 11 september 2009
onderz
ek
Peerasses
Kelly Meusen MSc wilde een onderwerp waarbij ze de opgedane kennis kon toepassen in haar dagelijkse werk. En dat lukte. ‘In mijn scriptie onderzoek ik of training van de vaardigheid peerassessment bij leerlingen in het basisonderwijs een positief effect heeft op uitvoering van deze spreekbeurten.’ Haar eigen school deed mee aan het onderzoek.
Tekst: Fred Meeuwsen Beeld: Kees Bennema
Kelly Meusen (27) is ten tijde van het interview lerares op de John F. Kennedyschool in Breda. Ze staat voor groep 7. In het nieuwe schooljaar gaat Kelly zich vooral bezighouden met het kwaliteitsbeleid van haar school en ze gaat startende leerkrachten coachen en begeleiden. Werken in het basisonderwijs bevalt Kelly goed, vooral inrichting van leersituaties, onderwijstechnologie en kwaliteit van onderwijs hebben haar interesse. Vandaar dat ze in 2004 aan de Open Universiteit startte met de masteropleiding Actief Leren (nu Onderwijswetenschappen). ‘Het bleek een vernieuwende studie, gericht op recente ontwikkelingen, die inhoudelijk perfect aansloot bij mijn interesses.’ Op een miniconferentie van de Open Universiteit over actief leren stuitte ze op haar scriptieonderwerp. ‘Een van de onderwerpen was assessment. Dat intrigeerde me, vooral omdat ik een onderwerp zocht waarbij ik de opgedane kennis zou kunnen toepassen in mijn dagelijkse werkzaamheden, in de
er dan ook over dat men in het basisonderwijs nauwelijks bekend is met assessments, laat staan met de uitgebreide mogelijkheden en voordelen ervan. ‘Ik vond dat er onderzoek nodig was om aan te kunnen tonen welke positieve effecten assessments kunnen hebben op de kwaliteit van onderwijs en het leren van basisschoolleerlingen. Met mijn scriptie wilde ik daar een bijdrage aan leveren.’ Kelly meent dat assessments horen bij een maatschappij waarin het ontwikkelen, verwerven en toepassen van kennis, vaardigheden, attituden en competenties steeds belangrijker wordt. ‘En met behulp van assessments, waarin toetsing, instructie en evaluatie geïntegreerd zijn, worden leerlingen en studenten opgeleid tot competente beroepsoefenaars die in staat zijn zichzelf kritisch te beoordelen, kritisch na te denken en problemen op te lossen. Wat mij betreft kan dat al op de basisschool beginnen. Ook daar kun-
bovenbouw van het basisonderwijs.’
nen leerlingen al uitgedaagd worden om kritisch na te denken en communicatieve vaardigheden te ontwikkelen.’
Assessments in het onderwijs
Peerassessment
De implementatie en toepassing van diverse assessmentvormen wordt in het onderwijs belangrijker en wint steeds meer terrein.
Bij het opstellen van het onderzoeksplan en in gesprekken met haar scriptiebegeleider dr. Desirée Joosten-Ten Brinke, kwam Kelly
Onderzoek wijst uit dat assessments in het voortgezet en hoger onderwijs een positief effect hebben op leren. Kelly verbaasde zich
er al snel achter dat assessment alleen een te breed onderwerp was en dat ze het moest verfijnen. Ze kwam uit bij peerassessment.
14 Modulair 11 september 2009
SCRIPTIE
sment ook nuttig in basisonderwijs
‘Dat is een evaluatievorm waarbij leerlingen volgens vooraf opgestelde criteria aangeven in hoeverre medeleerlingen doelstellingen hebben gerealiseerd. Ze beoordelen dus elkaar. In het basisonderwijs kan peerasssessment ingezet worden voor het aanleren van een kritische denkhouding, het vermogen om eigen werk te evalueren en communicatieve vaardigheden goed te ontwikkelen. De communicatieve vaardigheid wordt onder andere getoetst door het geven van spreekbeurten. In mijn scriptie onderzoek ik of training van de vaardigheid peerassessment bij leerlingen in het basisonderwijs een positief effect heeft op uitvoering van deze spreekbeurten.’
Een training peerassessment geeft leerlingen zelfvertrouwen, inzicht en ze leren reflecteren op hun eigen vaardigheden en die van andere kinderen.’ Onderzoek Binnen drie maanden had Kelly haar onderzoeksplan geschreven. Het onderzoek verrichte ze gedurende vier maanden in groep zeven van haar eigen school en van basisschool de Driezwing, ook in Breda. ‘Ik formeerde twee groepen: een controlegroep en een experimentele groep, op mijn school. De experimentele groep werd ondersteund met een training in peerassessmentvaardigheden. De controlegroep voerde peerassessments uit zonder training.’ Kelly liet leerlingen van beide groepen een spreekbeurt voorbereiden. Ook kregen de leerlingen een spreekbeurt op video te zien, die door de leerlingen en de docenten op een formulier beoordeeld werd. In de eerste ronde spreekbeurten startte de trainingen van peerassessments. Na de laatste spreekbeurt uit de eerste ronde werd de video opnieuw vertoond en beoordeeld. In de tweede fase hielden de leerlingen een tweede spreekbeurt die ook weer door medeleerlingen en docenten werd beoordeeld. ‘Voor leerlingen een ander kunnen beoordelen, moeten ze beschikken over vaardigheden om hun eigen leerproces en resultaat te beoordelen. Daar ging mijn eerste training over. Daarna ging het over criteria voor een goede spreekbeurt en omgaan met deze criteria. In les vier leerden ze feedback geven en ten slotte ging het over feedback ontvangen en feedback toepassen op de spreekbeurt. De kinderen kregen zo handvatten die hen helpen eigen kennis en vaardigheden in te schatten en ze weten welke eisen gesteld worden aan de spreekbeurt. Ze kunnen dan aangeven wat goed en minder goed was aan de spreekbeurt en verbetertips geven.’
Effecten Om de effecten te meten, had Kelly 22 meetmomenten ingebouwd. Zo kon ze zien of de training effect had op de kwaliteit van de peerassessmentvaardigheden die de leerlingen uitvoerden en hoe deze vaardigheden zich ontwikkelden gedurende de training.
Ook kon ze onderzoeken of er een relatie bestond tussen de peerassessmentvaardigheden en de uitvoering van de spreekbeurt en ten slotte of de aangeleerde vaardigheden constant bleven naarmate de tijd verstreek. Uit de analyse van de gegevens bleek dat een training een positief effect heeft op de kwaliteit van de peerassessmentvaardigheden. Kelly meent daarom dat zo’n training ook positief kan werken bij andere activiteiten, zoals een opstel of een boekbespreking schrijven. ‘Het geeft de leerlingen zelfvertrouwen, inzicht en ze leren reflecteren op hun eigen vaardigheden en die van andere kinderen.’ Een duidelijke relatie tussen peerassessmentvaardigheden en uitvoering van de spreekbeurt kon Kelly niet aantonen. Verder blijken herhaalde oefening en training noodzakelijk om deze vaardigheden constant van kwaliteit te laten zijn.
Fantastische ervaring Kelly kijkt met heel veel plezier terug op haar onderzoek, dat ze in maart afrondde. Niet alleen kreeg ze enthousiaste reacties van de leerkrachten en leerlingen die aan het onderzoek meewerkten, ook haar begeleidster Desirée Joosten-Ten Brinke was vol lof. De scriptie vormde zo een mooie afsluiting van een geweldige studie. ‘Onderzoeken op wetenschappelijk niveau, opgedane kennis kunnen toepassen en daadwerkelijk resultaat zien, dat was een fantastische ervaring. De vele uurtjes die in het hele proces zijn gaan zitten, zijn ruimschoots de moeite waard geweest.’
‘De vele uurtjes zijn ruimschoots de moeite waard geweest.’ In de rubriek Onderzoek komen beurtelings een hoogleraar/docent en een scriptiestudent aan het woord. Bij de Open Universiteit staat het onderzoek in dienst van het onderwijs. Op de eerste plaats gaat het om onderwijstechnologisch onderzoek ter vernieuwing van het onderwijs. Zulk onderzoek wordt gedaan bij het Ruud de Moor Centrum (onderwijspraktijk), het Netherlands Laboratory for Lifelong Learning (leven-lang-leren) en het Centre for Learning Sciences and Technologies, CELSTEC (zie hierna). Bij faculteiten wordt vakgericht, disciplinair onderzoek verricht. De vorm van het daarvan afgeleide afstudeeronderzoek – bachelor- en masteropleiding – verschilt per faculteit: individueel, groepsopdracht, in samenwerking met bedrijven, in onderzoekskringen, et cetera. Het wetenschappelijke onderzoek bij CELSTEC, heeft als doel kennis en inzicht verkrijgen in duurzame en ‘evidence-based’ oplossingen die het leren op school, tijdens werk, thuis en onderweg bevorderen. CELSTEC combineert onderzoek in the Learning Sciences met innovaties en inzichten betreffende nieuwe media, mobiele toepassingen en het internet. Het onderzoek wordt uitgevoerd binnen verschillende programma’s. CELSTEC verzorgt (ook) de Masteropleiding Onderwijswetenschappen. De cursussen sluiten nauw aan bij de inzichten uit de verschillende onderzoeksprogramma’s. Zo worden de theorieën omtrent ‘instructional design’ die centraal staan in het programma ‘Learning and Cognition’ in de cursussen als uitgangspunt genomen. Verder zijn de docenten van de opleiding ook werkzaam in één van die drie programma’s, wat de synergie ten goede komt. Ook scriptieonderwerpen sluiten zoveel mogelijk aan bij het eigen onderzoek. Belangstelling voor de scriptie van Kelly Meusen?
[email protected].
15 Modulair 11 september 2009
activiteitenr Voor actuele informatie/aanmelden:
t -VTUSVNEBH.BOBHFNFOUXFUFOTDIBQQFO [JFEÏ[F
webpagina (www.ou.nl) van uw
Modulair) t -BOEFMJKLFEBH/BUVVSXFUFOTDIBQQFO TD6USFDIU [JF déze Modulair)
faculteit of studiecentrum.
ma 12 t 8PSLTIPQ.VMUJQMFDIPJDFUFOUBNFO TD"NTUFSEBN
di 13 t 8PSLTIPQ.VMUJQMFDIPJDFUFOUBNFO TD/JKNFHFO
do 15 t 8PSLTIPQ'BBMBOHTU TD6USFDIU
Aanmelden workshops: www.ou.nl/studentsupport.
SEPTEMBER za 12 t 3POEMFJEJOH+IFSPOJNVT#PTDI"SU$FOUFS %FO#PTDI (ValC-hof, sc Nijmegen) do 17 t -F[JOHEPPSQSPGES8JMMFN"MCFSU8BHFOBBSA%F[BBL Holleeder’ (sc Utrecht, zie déze Modulair) za 19 t -VTUSVNFYDVSTJFOBBS&NEFO NFOUPSBBUTHSPFQ ma 21 di 22 wo 23 do 24 vrij 25 za 26
Cultuurwetenschappen, zie lustrumkalender Modulair 7) t #JKFFOLPNTUPWFSQMFJUFOFOQSFTFOUFSFO "NTUFSEBNTF Juridische Vereniging, sc Amsterdam) t 0QFODPMMFHFT3FDIUTXFUFOTDIBQQFO TD"NTUFSEBN [JF déze Modulair) t -F[JOHEPPSEST4UFWFO.FJKFSPWFSCPSEFSMJOF .FFUJOH Point Psychologie, sc Zwolle) t -FFTHSPFQ Lolita, Vladimir Nabokov (ValC-hof, sc Nijmegen) t 0QFOJOHBDBEFNJTDIKBBS$VMUVVSXFUFOTDIBQQFO (sc Nijmegen) t -F[JOHEPPS3PMBOE1BQFPWFSMFFSTUSBUFHJFÑO TD&JOEIPWFO
t -F[JOHEPPSQSPGNS+BD3JOLFTA0OEFSOFNJOHTSFDIU (sc Eindhoven) t %JFTOBUBMJT )FFSMFO [JF Modulair 8, p. 17) t 3POEMFJEJOH6OJWFSTJUFJUTCJCMJPUIFFLFO4UVEJFOFUQSBDUJDVN (sc Groningen)
t 0QFOJOHBDUJWJUFJUFOKBBS 4VTUFS#FSULFO TD6USFDIU
ma 28 t -F[JOHEPPSEST"OESÏ3JFUNBOPWFSOFVSPQTZDIPMPHJF di 29
oster
(De Studiekamer, sc Den Haag) t -F[JOHEPPS(FSEF8JOEPWFS-VJL %F7FSMJDIUJOH TD#SFEB
t -FFTHSPFQ Lolita, Valdimir Nabokov (ValC-hof, sc Nijmegen)
OKTOBER
za 17 t 5SBJOJOHQMFJUFOFOQSFTFOUFSFOEPPSNS"SEWBOEFS4UFVS (AJV, sc Amsterdam) ma 19 t -F[JOHEPPSEST5IPNBT7SJFOTPWFSNVNNJFTFO di 20
piramiden (Retor, sc Nijmegen) t -F[JOHEPPSEST8PVUFS4UFGGFMBBSA.V[JFL (De Verlichting, sc Eindhoven)
t -F[JOHEPPSQSPGNS+BD3JOLFTA0OEFSOFNJOHTSFDIU (sc Eindhoven) do 22 t 8PSLTIPQ.VMUJQMFDIPJDFUFOUBNFO TD&JOEIPWFO
wo 2
t -JUFSBUVVSDMVC Een daad van barmhartigheid, Tonni Morrison (De Verlichting, sc Eindhoven) 23 - 25 t 3FJTOBBS3PUUFSEBN 4VTUFS#FSULFO TD6USFDIU
za 19 t 0QFODPMMFHFT3FDIUTXFUFOTDIBQQFO TD"NTUFSEBN [JF déze Modulair) t 8PSLTIPQ.POEFMJOHQSFTFOUFSFO TD;XPMMFFO sc Rotterdam) wo 28 t $VMUVSFMF$POUBDU(SPFQ TD;XPMMF
do 29 t 8PSLTIPQ.VMUJQMFDIPJDFUFOUBNFO TD&OTDIFEF
za 31 t 3POEMFJEJOH6OJWFSTJUFJUTCJCMJPUIFFLFO4UVEJFOFUQSBDUJDVN di 27
(sc Groningen)
NOVEMBER ma 2 di 3 do 5
t -F[JOHEPPSEST)FOLWBOEFS)POJOHA;FMGLFOOJTJT weten wat je niet bent’ (De Studiekamer, sc Den Haag) t 8PSLTIPQ*OGPSNBUJFWBBSEJHIFEFO TD%JFQFOCFFL
t 8PSLTIPQ4USFTTNBOBHFNFOU TD-FFVXBSEFO
t -F[JOHEPPSQSPGNS+BD3JOLFTA0OEFSOFNJOHTSFDIU (sc Eindhoven)
vr 6
t 8PSLTIPQ.VMUJQMFDIPJDFUFOUBNFO TD(SPOJOHFO
t 3FHJPOBMFEBH-FUUFSLVOEF TD&JOEIPWFO
t #F[PFLTUFSSFOXBDIU"TUFO %F7FSMJDIUJOH TD&JOEIPWFO
t -VTUSVNGFFTU0OEFSXJKTXFUFOTDIBQQFO &GUFMJOH [JF lustrumkalender Modulair 7) t 8PSLTIPQ*OGPSNBUJFWBBSEJHIFEFO TD6USFDIU
ma 9 za 3
t 8PSLTIPQ.JOEGVMOFTT TD3PUUFSEBN
t -F[JOHEPPS-FPOJF4OJKEFSFONS-PVJTEF#PFGPWFS
wo 11 t 8PSLTIPQ'BBMBOHTU TD"NTUFSEBN
do 12 t 'JMPTPGJFDMVC %F7FSMJDIUJOH TD&JOEIPWFO
privaatrecht (AJV, sc Amsterdam) t &YDVSTJFOBBS-VJL %F7FSMJDIUJOH TD#SFEB
t 8PSLTIPQ.JOENBQQFO TD;XPMMF
t 4UBHFBWPOE TD/JKNFHFOJTN4:/"14
t 8PSLTIPQ5JNFNBOBHFNFOU TD%FO)BBH
3 en 4 di 6 wo 7
t .FOUPSBBUBWPOEEPPSTUVEFOUFO.POJRVF1FUFSTFO Ineke Vonk (Homo Ludens, sc Amsterdam)
t -F[JOHEPPSQSPGNS+BD3JOLFTA0OEFSOFNJOHTSFDIU (sc Eindhoven) za 10 t -BOEFMJKLFTUVEJFEBH %F7FSMJDIUJOH TD&JOEIPWFO
t -BOEFMJKLFEBH$VMUVVSXFUFOTDIBQQFO 3BECPVE do 8
t &YDVSTJFOBBS3PUUFSEBNTDI-FFTLBCJOFU (Cultuurwetenschappen, zie déze Modulair) za 14 t 8PSLTIPQ4UVEFSFONFUEZTMFYJF TD&JOEIPWFO
t 8PSLTIPQ.JOEGVMOFTT TD/JKNFHFO
ma 16 t -F[JOHEPPSEST4UFQIBO8FU[FMTPWFSIFUXJKTHFSJHF gedachte-experiment (Retor, sc Nijmegen) di 17 t -BOEFMJKLFEBH/BUVVSXFUFOTDIBQQFO TD&JOEIPWFO
do 19 t -F[JOHEPPSQSPGNS+BD3JOLFTA0OEFSOFNJOHTSFDIU (sc Eindhoven) za 21 t 8PSLTIPQ.JOEGVMOFTT TD&JOEIPWFO
t -BOEFMJKLFEBH3FDIUTXFUFOTDIBQQFO 3PUUFSEBN [JF
Universiteit Nijmegen, zie lustrumkalender Modulair 7)
déze Modulair) t -VTUSVNTZNQPTJVN'PSFOTJD*OUFMMJHFODF *OGPSNBUJDBFO TouW, sc Amsterdam, zie lustrumkalender Modulair 7)
16 Modulair 11 september 2009
start en s
pport Voor iedereen In 1983 begon ik bij de Open Universiteit te werken als cursusteamleider Informatica. Er waren toen nog geen cursussen, nog geen studenten, geen faculteiten, maar er was wel geld. Ik was één van de mensen die heerlijk kon pionieren bij een instelling met een maatschappelijk relevante (in de termen van die tijd) missie, namelijk het bieden van opleidingsmogelijkheden voor hen die hun kansen eerder niet hebben kunnen grijpen. Op 26 september 1984 was de officiële opening van de Open Universiteit door koningin Beatrix, vrijdag 25 september 2009 herdenken we dit bij de viering van de dies natalis. De eerste cursus Rechten werd de koningin aangeboden, terwijl we eigenlijk nauwelijks klaar waren. Maar
Studiecoach een stap vooruit
er waren grootse dingen beloofd en Nederland stond te trappelen om bij ons te gaan studeren. Onze eerste cursussen gingen met duizenden de samenleving in…
Het zal de regelmatige Studiecoach-bezoekers niet zijn ontgaan: het design en de navigatie van de site hebben een vernieuwingsslag ondergaan die de toegankelijkheid van de thema’s vergroot. Hiermee is de eerste stap gezet in het transformatieproces van een statische en aanbodgerichte site naar een interactieve. De Studiecoach zal op korte termijn uitgroeien tot een levendig medium dat dicht bij de studenten staat en hun binding met de Open Universiteit voedt.
In de beginjaren overheerste bij de Open Universiteit het dogma van de cursusontwikkeling: met zelfstudie ultieme resultaten boeken. Als je meldde dat je naast het ontwikkelde cursusmateriaal ook een rol zag voor studiebegeleiding, werd er bijna meewarig gekeken: dan had je als ontwikkelaar je werk dus niet goed gedaan! Terwijl we toen al beter wisten, we typeerden niet voor niets ons onderwijs als ‘begeleide zelfstudie’. De eerste gediplomeerden kwamen na een jaar of zeven en zo werd de Open Universiteit langzaam een volwaardige universiteit, de veertiende
Om dat te bereiken worden studenten in staat gesteld studiegerelateerde vaardigheden aan te scherpen via bijvoorbeeld serious games, learning communities, interactieve trainingen en zelftests met daaraan gekoppelde adviezen. Het gaat erom dat studenten niet alleen informatie consumeren, maar ook directe feedback krijgen op vragen, hun eigen leerniveau kiezen, ratings volgen en prijzen kunnen winnen. Een soepele navigatie moet de studenten snel leiden naar relevante onderwerpen, maar ook
in Nederland.
naar de “speelplaatsen” daarachter, waar ze onderling ideeën, foto’s en meningen kunnen uitwisselen. Dat laatste betekent dat niet alleen de Open Universiteit inhoudelijke input geeft aan de site, maar ook de studenten zelf.
vader voor de cursus Inleiding informatica. In dit spectrum zien we fraai
De diversiteit en heterogeniteit in de studentenpopulatie was van meet af aan al niet gering maar werd alleen maar groter: tweedekansers én tweedeweggers, vluchtige voorbijgangers én doelgerichte ontdekkingsreizigers, solisten én groepsmensen, nieuwsgierige liefhebbers én loopbaanbewuste pragmatici, jong én oud. We hebben 80-plussers als student, maar recent meldde zich een tienjarige leerling samen met z’n het profiel van de Open Universiteit weerspiegeld als universiteit voor leven-lang-leren, iedereen kan er terecht, op welke leeftijd dan ook! Fred Mulder rector magnificus
Workshops De makers van Studiecoach volgen wat er leeft bij de studenten en springen daarop in. Thema’s als Timemanagement, Mindmapping en Stressmanagement trekken voortdurend grote aantallen bezoekers, zowel op de site als in de fysieke workshops in de studiecentra. Aan ondersteuning op die gebieden is klaarblijkelijk veel behoefte. Volgende thema’s die, in samenwerking met professionals uit het werkveld, worden uitgewerkt zijn speedreading, geheugentraining en dyslexie. De ontwikkelingen staan niet stil en daarom is de Studiecoach een flexibele site. Er is continu werk in uitvoering; websnufjes worden uitgetest, games gespeeld, statistieken gelezen en de wisselwerking met de student gekoesterd. Elke nieuwe stap heeft even tijd nodig, maar wat gereed is wordt meteen geplaatst. Om niets te missen kun je het beste regelmatig de site bezoeken www.ou.nl/studiecoach Ingrid Frints
service en inf Inlichtingen Er zijn diverse kanalen voor het (snel) verkrijgen van informatie: – Algemeen over: verzendingen, (niet)bezorgen van Modulair, inschrijving, kosten, procedures en regelgeving. – www.ou.nl/vragen (van daaruit kunt u alsnog een mailtje sturen) – 045-5762888. Maandag 10.00-16.30 uur; dinsdag tot en met vrijdag 9.00-16.30 uur. Voor meer specifieke vragen – vrijstelling/ toelating, EVC, besteladvies, studievoortgang, diplomering, studeren met een beperking – kiest u eveneens genoemd telefoonnummer; u wordt dan (doorgaans) doorverbonden met
rmatie
Het gaat om de volgende cursussen: – B6661C Premaster Managementwetenschappen – C44112 Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen – R38272 Materieel strafrecht – R38282 Materieel strafrecht – S04241 Onderzoekspracticum psychologisch survey – S16212 Gespreksvoering – S48112 Inleiding in de psychologie – S62321 Testpracticum psychodiagnostiek – T25231 Capita selecta wiskunde.
een onderwijsadviseur die nauw contact onderhoudt met de faculteit. – Over een cursus: met de docent (zie de studiegids c.q. Studienet). – Voor contact met een studiecentrum: www.ou.nl/studiecentra.
Uitreiking getuigschriften voortaan per faculteit Vanaf september 2009 worden bachelor- en mastergetuigschriften uitgereikt via een nieuw, landelijk carrouselmodel. Voorheen werden
Studiebegeleiding De laatste (actuele) informatie over studiebegeleiding vindt u teeds op de desbetreffende webpagina van een cursus op Studienet of het publieke ‘studieaanbod’ op de centrale webpagina (www.ou.n.). In dit bericht maken wij studenten alleen attent op cursussen waarvan recent wijzigingen zijn opgetreden. Voor precieze informatie moet u de cursussite zelf raadplegen.
18 Modulair 11 september 2009
de getuigschriften op initiatief van de studiecentra uitgereikt en ontbrak er een overzicht van uitreikingen. Voor de faculteiten werd het onmogelijk om te alle tijden voor een ‘uitreiker’ te zorgen. Het nieuwe model is in samenwerking tussen studiecentra, faculteiten en de afdeling Diplomering tot stand gekomen. De uitreikingen zijn nu per faculteit, dit betekent dat de decaan van uw faculteit u het getuigschrift overhandigt en dat er tijdens de uitreiking alleen studenten van uw faculteit aanwezig zijn. De uitreikingen vinden plaats in de studiecentra, verspreid over het jaar en de frequentie is
c
lumn
Le troisième age … toegenomen. Als u voldaan heeft aan alle verplichtingen voor uw bachelor- of mastergetuigschrift, krijgt u hierover bericht van de Commissie voor de examens. U ontvangt dan ook een persoonlijke inlogcode, waarmee u zich via www.ou.nl/uitreiking kunt aanmelden voor een uitreiking. U mag zelf datum en studiecentrum kiezen. Op www.ou.nl/uitreiking vindt u per faculteit ook de geplande uitreikingen. U bent overigens niet verplicht om naar een uitreiking te komen. Via www.ou.nl/uitreiking kunt u ook laten weten dat u het getuigschrift toegestuurd wil krijgen.
Meer informatie over getuigschriften: www.ou.nl/getuigschrift.
Misschien zitten jonge mensen, en daarmee bedoel ik tegenwoordig iedereen tot de leeftijd van een halve eeuw, niet zo op dit stukje te wachten, maar ik raad hen toch aan goed op te letten. Wellicht wordt dit wel een ‘hot item’ voor de Open Universiteit Nederland. Die is een begrip en dient onze hele samenleving zonder onderscheid des persoons. Deze assemblage is aan het vergrijzen en dat is een onvermijdelijke consequentie van het goed leven van onze mens in dit land. Onvermijdelijk zal dat vergrijzen ook gebeuren met ons studentenbestand. Hopelijk gaan we er allemaal aan meedoen. Het Sociaal Cultureel Planbureau (www.scp.nl) heeft uitgerekend dat in 2020 19 procent van de 65-plussers een hbo-opleiding of wo-opleiding heeft. Deze mannen en vrouwen zullen verder willen en dan niet zozeer om de arbeidsmarkt op te gaan, maar om zich geestelijk te verrijken. Ik denk dan aan opleidingen in de richtingen literatuur, historie, kunstgeschiedenis, filosofie et cetera. De mensen zijn zeer actief en velen ook gezond genoeg om te studeren. Bedenk maar eens wat het betekent dat nu al 60 procent van de 65-plussers vrijwilligerswerk doet en dus zeer arbeidzaam en behoorlijk fit is. De Open Universiteit lijkt wat minder aan te doen wat de tweedekansers betreft, maar de hier bedoelde groep zijn andere kansers. Ongetwijfeld heeft de Open Universiteit operationele cijfers
Kom naar gratis college over cultuurreis ‘Slagvelden’ In Modulair 8 (zie pagina 19) stond een oproep voor een 3-daagse cultuurreis ‘Europese slagvelden’ van 13 t/m 15 november. Er zijn nog diverse plaatsen beschikbaar. Om zowel de reeds aangemelde
van het aantal studerende ouderen en een idee van de financiële bijdragen die dezen voor de Open Universiteit inbrengen. Ik heb het nog niet nagekeken, maar zal dat zeker doen en u daarover berichten als dat nodig is. Ik heb het hier over een grote groep gezonde 65-plussers die ook allen ten slotte in aanmerking kunnen komen voor het lidmaatschap van onze Alumnivereniging (AVOU). Er zal, als alles normaal gaat, een toestroom van oudere afgestudeerden binnenkomen, die ook nog eens potentieel erg actief kunnen zijn. Met die groep zal de AVOU dan ook serieus rekening moeten (gaan) houden. Ik denk aan speciale netwerken, speciale activiteiten, speciale reizen, soms onder speciale condities. Om maar vast een beetje denkwerk uit te lokken, zou ik graag van u, oudere alumna
op dinsdag 6 oktober in studiecentrum Utrecht, van 19.00-21.00
of alumnus, een beetje meedenken willen. Het zou heel prettig zijn als u reageert via mijn e-mailadres
[email protected] met ideeën, wensen, zelfs hulpaanbod eventueel. Het onderwerp is nu eenmaal eigen aan onze tijd: ‘un troisième age’ en zelfs een ‘quatrième age’ is absoluut geen illusie meer. De tijden zijn progressief aan het
uur. In onderstaande tekst neemt De Jong een voorschot op zijn
veranderen. De AVOU zal hierop zeker anticiperen. Zelf zal ik zeker
inleiding. Aanmelden bij sc Utrecht. Kijk voor het speciale tarief
niet stilzitten.
studenten alsook andere geïnteresseerden te enthousiasmeren, verzorgt dr. Ben de Jong, universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam, en tevens begeleider van de cultuurreis, een inleiding over deze episode. Deze bijeenkomst zal plaatsvinden
voor deze reis, voor meer informatie en aanmelden op: www.slagveldreizen.nl/ou.
Drs. Zweitze W. Hofman/bestuurslid AVOU Nederland
Over geschiedenis lezen is een aangename bezigheid. Vervolgens de plekken bezoeken waar alles zich heeft afgespeeld, brengt de gebeurtenissen dichterbij en is extra leerzaam. Zeker voor militaire geschiedenis geldt dat je bij een bezoek ter plaatse vaak kunt zien hoe de terreingesteldheid een belangrijke rol heeft gespeeld. Denk maar aan het feit dat de Duitsers er tijdens WO-I aan het westelijk front meestal in slaagden stellingen te betrekken die iets hoger lagen dan die van de Fransen of de Britten. Bij het begin van een offensief was dat een belangrijk voordeel, zoals ter plekke vaak meteen duidelijk wordt. Het eindeloze aantal gedenktekens en militaire kerkhoven, in Frankrijk en België maar ook elders in Europa, pepert de bezoeker in dat het gaat om gebeurtenissen die vele slachtoffers hebben geëist. Zoveel zelfs dat de meeste landen in Europa tegenwoordig niet meer graag oorlog voeren. Dat was vroeger wel anders. 19 Modulair 11 september 2009
iP Student meer centraal … TOP-9 Na de eerste fase, nu de tweede fase: concrete verbeteringen. Begin 2009 startte die tweede fase. Vanuit het kernteam en het ondersteuningsteam werd gestart met het oplijsten van alle mogelijke projecten binnen de Open Universiteit, de oogst was niet minder dan 120 grote en kleine projecten, soms ontworpen en gerealiseerd op één werkkamer, soms breed uitgewerkt over de hele organisatie … Nu in één globaal overzicht op één muur samengebracht! Deze projectenmuur was de basis voor een TOP-9, dé wegwijzer om de komende periode instellingsbreed de focus te richten op het realiseren van cohesie tussen organisatie en student en studenten onderling. Het opzetten van een functionerende samenwerking tussen organisatie en studenten staat centraal! De tijd van het opstellen van een cursus van hoogstaande kwaliIPO staat voor Instellingsbreed Programma Onderwijs. Daaronder vallen diverse verbeteringsprojecten met prominente aandacht voor de
teit, die dan per post verstuurd wordt om door onbekende studenten op een studeerkamer waar ook ter wereld te worden bestudeerd, is definitief voorbij! De kwalitatief hoogstaande cursus wordt een medium voor een gepersonaliseerd studietraject van een student, in een organisatie waar personen belangrijk zijn. Het moet samen groeien worden! De TOP-9 moet dit mogelijk maken, vooral omdat het de bedoeling is
elektronische leeromgeving, maar ook voor onderwerpen als kwaliteitszorg,
om instellingsbreed samenwerking in een golfbeweging op te zetten.
EVC en (onderzoek naar) studiebeleving. Alle projecten staan op www.ou.nl > organisatie > missie > onderwijsprogramma IPO. Tekst: Bert Verleysen, student en lid Studentenraad
De TOP-9 in vogelvlucht 1 Bachelormentoraat
6 Intake
Studenten ervaren weinig binding met de Open Universiteit. Vanuit het opzetten van een bachelormentoraat is het de bedoeling om proactief contact op te nemen met studenten, zodat zij ervaren dat ze meer zijn dan een nummer en succesvoller door het studietraject gaan.
De student kennen is de basis voor een goede dienstverlening.
2 Follow-up Intern worden studentgegevens op verschillende plaatsen bijgehouden en dit maakt een efficiënt volgen moeilijk. Een degelijke follow-up moet een succesvolle relatie tussen student en Open Universiteit mogelijk maken.
7 Discussiegroepen De verwachtingen van de student rond de discussiegroepen zijn niet altijd even duidelijk. Feit is wel, dat uit Studentinzicht blijkt dat studenten niet tevreden zijn met de huidige formule.
8 Struikelvakken Struikelvakken zijn een probleem, maar hoeven dat eigenlijk niet te zijn.
9 Studentdossier 3 Webwinkel
Service en dienstverlening zijn efficiënt als de stu-
Hier is het de bedoeling om meer transparantie te
dent door de Open Universiteit goed gekend wordt als persoon.
verkrijgen bij de bestel- en inschrijfprocedures. Dit moet resulteren in een kortere doorlooptijd van de verschillende processen.
4 Prijsstelling Is het huidige systeem van kostprijs, kortingen en bonussen van die aard dat het de student aanzet om een cursus te kopen?
5 Communicatie student - docent Er is ontevredenheid over de bereikbaarheid van docenten. Studenten moeten meer inzicht hebben in de manier waarop zij met docenten in contact kunnen komen. Voor docenten en medewerkers is het ook niet steeds duidelijk wat er verwacht wordt.
20 Modulair 11 september 2009
Vanuit deze TOP-9 moeten wij gaan voelen dat er een nieuwe wind waait door de Open Universiteit. Ik als student kijk er alvast vol belangstelling naar uit. Graag hoor ik jullie ideetjes en ervaringen via
[email protected].
nderwijs C U LT U U RW E T E N S C H A P P E N
Excursie naar het Rotterdamsch Leeskabinet Op 12 november zal er een excursie worden gehouden naar het Rotterdamsch Leeskabinet, gehuisvest in de Universiteitsbibliotheek van de Erasmusuniversiteit van
Oproep deelname leesclubonderzoek Leesclubs zijn een populair fenomeen in bin-
Rotterdam. De excursie duurt van 13.00 tot 17.00 uur. Het Rotterdamsch Leeskabinet (RLK) – zie www.eur.nl/rlk/ – vierde in mei dit jaar haar 150-jarig bestaan. Het Leeskabinet ontstond destijds uit een privé-initiatief. Ter gelegenheid van dit jubileum is het boek
nen- en buitenland, maar hoe populair ze
Grenzeloos lezen. 150 jaar Rotterdamsch Leeskabinet verschenen, waaraan de CW-docenten drs. Marjolein van Herten en dr. Lizet Duyvendak hebben meegewerkt. Tijdens de excursie – in het kader van de cursus CW-debat – geeft Lizet Duyvendak een lezing over de geschiedenis van deze bijzondere bibliotheek: waarom werd een dergelijk gezelschap
voert daarom onderzoek uit naar leesclubs in
opgericht? Over de hedendaagse leden (wat voor mensen zijn er lid van het RLK en waarom?) spreekt Marjolein van Herten. Bibliothecaris drs. Pierre Pesch vertelt over de
leesclubs. Wie zijn er lid? Wat wordt er gele-
collectie en leidt ons rond door de uitgebreide depots. U kunt zich voor deze excursie (die geldt voor 8 studie-uren in het kader van C53211, CW-debat) aanmelden bij het secretariaat van de faculteit:
[email protected].
Via twee enquêtes wordt dit najaar informatie
feitelijk zijn en waarom dat zo is, is niet precies bekend. De Open Universiteit Nederland Nederland. De eerste fase van dit onderzoek richt zich op het in kaart brengen van eigenschappen van hedendaagse Nederlandse zen? Waarom leest men in groepsverband? gezocht over het fenomeen leesclub. De eerste enquête wordt eenmaal ingevuld per leesclub; de tweede enquête is bestemd voor de leden afzonderlijk. In een latere fase van het onderzoek zullen bijeenkomsten en discussies van
Studielast aangepast van diverse cursussen
leesclubs worden onderzocht. Bent u lid van een leesclub en wilt u (met uw leesclub)
Per 1 september 2009 is de studielast van diverse cursussen aangepast. Het gaat om de volgende titels: C12122 Inleiding letterkunde; C06122 Kunst; C09221 Ancien Régime; C06311 Veranderende grenzen. Nationalisme in Europa (1815-1919); C07321 Veranderende grenzen. Nationalisme in Europa (1919-1989); C17311 Oudnederlandse Schilderkunst; C19111 Kijken naar Amerika; C10311 Expressionisme; C39211 Historiografie; C41211 Kabinetten, galerijen en musea. Op de cursuswebsites op Studienet vindt u nadere informatie over de aanpassingen.
meewerken aan de eerste fase van dit onderzoek? U kunt beide enquêtes sinds 1 september tot uiterlijk 1 december 2009 invullen via de website: www.ou.nl/leesclubonderzoek. Voor het aanvragen van papieren versies van de enquêtes en voor aanvullende informatie kunt u de website raadplegen of contact opnemen met Marjolein van Herten: Open Universiteit Nederland, Faculteit Cultuurweten-
CENT RE FOR L EARNI NG S CI ENCES AND TEC HNO LO GIES
schappen t.a.v. Marjolein van Herten, Postbus 2960, 6401 DL Heerlen. Tel. kantooruren: 0455762415, e-mailadres: marjolein.vanherten@
Gratis ‘minicursus’ InternetVaardigheden – ook voor alumni en niet-studenten
ou.nl. We denken dat de enquêtes een aantal vragen bevatten die stof voor discussie kunnen zijn in uw leesclub. Daarnaast helpt u natuurlijk de wetenschap als u meedoet! Alvast hartelijk
Kopen via Internet ... zou ik dat wel doen? Welke risico’s zijn daaraan verbonden? Waar komen die vervelende reclameschermpjes vandaan? Of liever: hoe kom ik er vanaf? Is
die in de cursus aan bod komen zijn onder andere: toegang tot Internet, zoeken, anderen ontmoeten, Internet als marktplaats, betalingen, spam en virussen.
er nou echt geen efficiëntere manier om te zoeken op Internet? Ken ik eigenlijk de
Om de cursus te kunnen doen, is het nodig dat u enige ervaring hebt met Internet: sur-
mogelijkheden wel die Internet biedt? Op al die vragen krijgt u antwoord via een gratis minicursus die volledig on-line wordt aangeboden. Studenten krijgen na afronding een bewijs van deelname.
fen op het Web en e-mail. Verder wordt een passieve beheersing van de Engelse taal verondersteld. Deelname is geheel gratis. De cursus is ontwikkeld door medewerkers van het Centre for Learning Sciences
De cursus is niet alleen beschikbaar voor
Iedereen die wel eens op het web surft, maar er zich nooit echt in heeft verdiept, loopt na een tijdje tegen dit soort vragen en drempels aan. Voor deze groep heeft de
and Technologies (CELSTEC) van de Open Universiteit Nederland en van Fontys Hogescholen. Terwijl u de cursus volgt, wordt op de achtergrond nieuwe onder-
ingeschreven studenten, maar ook voor oud-studenten en andere belangstellenden van buiten de Open Universiteit. Heeft u belangstelling, dan kunt u zich aanmelden
Open Universiteit Nederland de minicursus InternetVaardigheden ontwikkeld. De cursus heeft een omvang van ongeveer 24 studie-
wijstechnologie getest. Omdat het voor die testen belangrijk is dat er veel mensen aan de cursus meedoen, is deelname gra-
door een e-mail te sturen naar Gijs de Bakker:
[email protected]. Eind september ont-
uren. Hij is gericht op zelfstudie en wordt volledig online aangeboden. Onderwerpen
tis. De cursus is vanaf oktober 2009 tot en met januari 2010 beschikbaar. Wanneer u
bedankt voor uw medewerking!
alle onderdelen succesvol heeft afgerond, ontvangt u daarvan een bewijs in de vorm van een certificaat. Voor alle duidelijkheid: de cursus maakt geen onderdeel uit van enige opleiding binnen de Open Universiteit Nederland en u kunt het certificaat dan ook niet inbrengen in uw studie.
vangt u dan nader bericht over de cursus.
21 Modulair 11 september 2009
M A N AG E M E N T W E T E N S C H A P P E N
Lustrumdag: Management – een vloek of een zegen Van Management wordt vaak veel verwacht, maar deze discipline krijgt ook vaak de schuld als er iets mis gaat. In hoeverre is dat terecht? Die vraag staat centraal tijdens de speciale lustrumdag op zaterdag 10 oktober op een bijzondere locatie: de voormalige koekjesfabriek van Verkade in Den Bosch. Het programma bestaat uit lezingen, discussiesessies en workshops. Tevens zal de scriptieprijs 2009 worden uitgereikt. De lustrumdag is dé gelegenheid bij uitstek om van gedachten te
programma’s van de teams, de dienstverlening en het onderzoek in de faculteit. Alle teams zullen dan ook vertegenwoordigd zijn. De lustrumdag duurt van 11.00 tot 16.00 uur; ontvangst vanaf 10 uur; borrel tot 17.30
wisselen over state-of-the-art opvattingen maar ook om elkaar te ontmoeten. (Oud)studenten zijn van harte welkom.
uur. De koekjesfabriek van Verkade is vijf jaar geleden omgevormd tot een aansprekende
Vooral de media geven ruim baan aan populistische opvattingen over management. Is het werkelijk zo dat (interim)managers altijd slecht functioneren? Hoe is het effect van het management op organisatie en de mensen in de organisatie? Anderzijds zien we toch ook positieve effecten als inspirerend leidinggeven, een duidelijke visie uitdragen, ideeën en strategieën initiëren. Kortom, management kan op diverse manieren langs de meetlat worden gelegd. En wat is daarvan de uitkomst? Wat behoort tot het standaardrepertoire van de hedendaagse manager?
locatie met filmzalen (zie foto), theater en met aantrekkelijke horecavoorzieningen (zie: www.verkadefabriek.nl). De locatie aan de Boschdijkstraat 45 is op 8 minuten loopafstand van het NS-station en ligt aan de noordzijde van de binnenstad. Er is voldoende parkeergelegenheid.
Genuanceerd beeld
Meer informatie en aanmelden
Ook kan de vraag worden gesteld in hoeverre het onderwijs heeft bijgedragen aan het doelmatig functioneren van de manager in wording. Hoe om te gaan met de negatieve beeldvorming? Wat is de stand van het onderzoek over het functioneren van het management? De ontwikkelingen en opvattingen over inspirerend leiderschap, strategisch denken en verandermanagement beïnvloeden ook het denken over het onderwijs en onderzoek bij onze faculteit. Het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek van de laatste jaren heeft een beeld gevormd wat het begrip ‘management’ feitelijk inhoudt. De opbouw van het bachelor- en masteronderwijs bij onze faculteit toont dit ook duidelijk aan. Zo beogen we als faculteit onze studenten een genuanceerd beeld te geven over de (on)mogelijkheid van ‘het managen’ in al haar facetten.
Voor meer informatie over het programma is te vinden op: www.ou.nl/lustrumdagmw. Op deze site kunt u ook zich aanmelden en de voorkeur voor de programmaonderdelen aangeven. Let op: de voorkeur wordt gehonoreerd op basis van tijdige aanmelding, dus aarzel niet en meldt u zich zo snel mogelijk aan. Kosten: 25 euro, een luttel bedrag voor een leerzame en gezellige dag, incl. uitgebreide lunch en borrel!
Scriptieprijs 2009 De Lustrumdag biedt een aantrekkelijk en afwisselend programma: lezingen, discussiesessies en workshops met onder andere een simulatiegame en andere werkvormen. Een feestelijk onderdeel van de dag vormt de uitreiking van de scriptieprijs 2009. Tenslotte zullen onder het motto ‘Wie kent MW?’ diverse personen aanspreekbaar zijn voor informatie over het onderwijs, de
Voor studenten die lid zijn of willen worden van de faculteitsvereniging Emergo geldt een prijs van 30 euro met lidmaatschap tot 2011.
PSYCHOLOGIE
Prof. Wagenaar geeft lezing over 'De zaak Holleeder' Op donderdag 17 september vindt er een bijzonder boeiende lezing plaats door de bekende hoogleraar psychologie, prof. Wagenaar. Hij zal ingaan op de rol van psychologie in de rechts-
meer dan duizend rechtszaken. Een spraakmakende (internatio-
zaal, waarbij hij zijn bevindingen illustreert aan de hand van de zaak Holleeder. Tal van beruchte rechtszaken hebben een relatie
werd verdacht als 'Iwan de Verschrikkelijke' de gaskamers in het naziconcentratiekamp Treblinka te hebben bediend. Ook trad Wagenaar op in de Eper incestzaak, begin jaren '90 waar hij zijn mening gaf over de verklaringen van het slachtoffer Jolanda. Hij
met psychologische verschijnselen: de toerekeningsvatbaarheid van verdachten, de bevindingen van ooggetuigen of het oordeelsvermogen van de rechter. Allemaal psychologie, met grote implicaties voor het recht. De ondertoon van zijn lezing is dat processen
nale) rechtszaak betrof eind jaren ‘80 in Israel de zaak tegen de naar de VS geëmigreerde Oekraïner John Demjanjuk, die ervan
publiceerde verschillende boeken waaronder The popular policeman and other cases, Vincent plast op de grond. Nachtmerries in het
verbaal niet kloppen met wat er werkelijk is gezegd. De lezing duurt van 19.30 tot 21.15 uur. Vanaf 19.00 uur is er ontvangst met koffie.
Nederlands recht en recent De slapende rechter, allemaal over misstanden in de rechtspraak.
Geheugen-expert
Aanmelden
Prof. dr. Willem Albert Wagenaar geniet grote bekendheid als geheugen-expert. De opvallende psychologieprofessor en rector
Telefonisch (030-2511827) of per e-mail (
[email protected]) bij studiecentrum Utrecht. Inschrijving geschiedt op volgorde van
magnificus van de Leidse Universiteit (verwoed verzamelaar van toverlantaarns waarmee hij soms optreedt) geldt als een absolute autoriteit op dat gebied. Hij trad op als getuige/deskundige in
aanmelding; er zijn 80 plaatsen beschikbaar. Wij vragen een kleine bijdrage van 3 euro voor koffie en een drankje. Belangrijk: vermeld bij uw aanmelding uw studentnummer! Graag tot ziens in Utrecht.
22 Modulair 11 september 2009
Leren vermindert stress, stress verhindert leren De aard van werk en de omgeving waarin gewerkt wordt, veranderen voortdurend. Vooral in de hedendaagse maatschappij, met een sterke nadruk op kennisverwerving en technologische ontwikkeling, volgen die veranderingen elkaar in steeds sneller tempo op. Leren ‘op en voor het werk’ is dan ook niet meer weg te denken in de moderne organisatie. Bovendien blijkt leren op het werk ook een motiverend en stressreducerend effect te hebben. Maar … gaat dat op voor alle vormen van leren? En voor welke uitkomsten? Omgekeerd heeft ook de omgeving waarin gewerkt wordt een impact op de leercapaciteiten van de individuele arbeid(st)er. Zo lijkt het voor de hand te liggen dat leerprestaties sterk zullen afnemen in een stressvolle werkomgeving. Hoge werkdruk, (plotse) spanningen en geluidsoverlast zijn slechts enkele voorbeelden van onaangepaste omstandigheden die kunnen leiden tot verminderde leerprestaties. Maar is dat wel zo? Recent onderzoek toonde namelijk aan dat het cognitieve functioneren juist verbetert onder invloed van gematigde acute stress. In het promotieonderzoek Leren vermindert stress, stress verhindert leren bestudeert John Taverniers ing. MSc., onder begeleiding van dr. Joris Van Ruysseveldt en prof. dr. Jasper von Grumbkow, de (wederzijdse) relatie tussen leren en stress. Het onderzoeksproject vindt plaats binnen Arbeids & Organisatiepsychologie en maakt deel uit van een co-doctoraat tussen de Open Universiteit Nederland en de Koninklijke Militaire School (België). Het project richt zich zowel op vragen met een theoretisch belang als op aspecten met praktische relevantie. Dat gebeurt vooral door te focussen op variabelen die interessant zijn voor organisaties, zoals formele vs. informele leermogelijkheden en hun relatie met arbeidstevredenheid, bevlogenheid, verloopintenties, burnout et cetera. Daarnaast tracht het onderzoeksproject enkele methodologische beperkingen van vergelijkbaar onderzoek te overstijgen, enerzijds door de integratie van longitudinale en experimentele studies, anderzijds door survey-onderzoek te combineren met psychobiologische stress markers (cortisol, hartslag). John stelt: ‘De eerste onderzoeksresultaten zijn alvast veelbelovend. Zo konden we de stressreducerende invloed van leren en ontwikkelingsmogelijkheden al bevestigen aan de hand van twee omvangrijke en representatieve databases (N = 4.300 en N = 12.000). Een ander recent voorbeeld is een gecontroleerd veldexperiment in een militaire context waarbij intensieve, acute stress een significante negatieve invloed bleek te hebben op diverse leertaken. De bevindingen uit dit veldexperiment, vooral in combinatie met de cortisolanalyses, geven belangrijke aanwijzingen voor selectie en training bij zogenaamde high reliability professions (beroepen in niet-routineuze omstandigheden, met weinig tijd voor memorisatie en leren, en met vaak fatale gevolgen in geval van vergissing). Momenteel zijn ook de eerste twee metingen van het longitudinaal onderzoek binnen.
Daarmee zijn we nu sinds begin september volop aan de slag. In december verwachten we de derde meting en dan krijgen we een completer zicht op de precieze rol van de diverse factoren en kunnen we ook uitspraken doen over causaliteit.’ Het onderzoeksproject richt zich dus naar beide aspecten van Leren vermindert stress, stress verhindert leren en incorporeert uiteenlopende methoden en technieken. Voor gemotiveerde en creatieve studenten A&O-psychologie die, in het kader van hun scriptie, in dit project zouden willen participeren is er ook regelmatig plaats. Dit is het achtste artikel in de reeks ‘Onder de loep’ over onderzoeksthema’s bij de faculteit Psychologie. Eerder verschenen (het cijfer is het Modulairnummer): Type 2 diabetes, erfelijkheid en familiecommunicatie (8); Meer bewegen voor 50-plussers (6); Emo-eten: chocolade, chips en speculaas de baas? (3); Macht, eerlijkheid en leiderschap (2); Orgaandonatie (1); Pesten (9); Zelfwaardering bij adolescenten (8). Raadpleeg het digitale archief van e-Modulair.
Introductie in mindfulness – voor studenten en belangstellenden Dr. André Brouwers, universitair docent bij de faculteit Psychologie, zal het komend najaar in verschillende studiecentra introducties geven in mindfulness. Volgens een recent literatuuroverzicht is de mindfulnessgebaseerde methode een van de meest onderzochte en toegepaste psychotherapeutische methodieken waarmee een veelheid aan psychosomatische klachten kunnen worden verminderd. De introductie zal bestaan uit praktische oefeningen waarvan wetenschappelijke studies hebben laten zien dat deze kunnen leiden tot vermindering van stress, angst, paniek, spanningshoofdpijn, hoge bloeddruk, chronische rugpijnen en andere psychosomatische klachten. De introducties zijn op 3 oktober in studiecentrum Rotterdam, 14 november in studiecentrum Nijmegen, en 21 november in studiecentrum Eindhoven. U kunt zich aanmelden via de volgende site: www. ou.nl/studentsupport.
23 Modulair 11 september 2009
R E C H TS W E T E N S C H A P P E N
Summerschool ‘Recht in Europa’ Van 12 tot en met 24 juli heeft voor de tweede keer de Zomerschool ‘Recht in Europa’ plaatsgevonden, deze keer in Maastricht. De zomerschool is een samenwerkingsverband tussen de juridische faculteiten van de FernUniversität, de Universidad Nacional de Educatión a Distancia (UNED) en de Open Universiteit Nederland. Studenten van deze universiteiten hebben zich onder leiding van docenten uit de drie landen bekwaamd in staats-, privaat- en strafrechtelijke rechtsverhoudingen in Europa en, niet te vergeten, een flinke dosis ‘Legal English’. De Summerschool biedt zowel voor studenten als voor docenten een uitgelezen kans om onderling de discussie aan te gaan over diverse juridische onderwerpen. Ook is het een leerzame kennismaking met andere leeromgevingen. Zo blijkt de Nederlandse en Duitse leerstijl bijvoorbeeld veel toepassingsgerichter te zijn dan de Spaanse, daar waar de Spaanse onderwijscultuur weer meer gericht is op reproductie.
Hoogtepunten Apotheose van de Summerschool was volgens velen de moot court op de laatste dag. In een ‘advocatenteam’ dienden de studenten in toga een standpunt te verdedigen over de vraag of een verbod voor studenten van het dragen van een hoofddoek op een universiteit al dan niet juridisch is toegestaan. Een ander hoogtepunt was een bezoek aan het Europees Parlement en de Europese Commissie in Brussel, wat een van de Spaanse studenten tot de opmerking verleidde: ‘Dus de Europese Unie bestaat echt!’ Ook gedurende de zomer van 2010 zal de Summerschool worden georganiseerd, ditmaal door de FernUniversität. Studenten kunnen hun interesse nu al kenbaar maken. Stuur een e-mail met uw naam en studentnummer naar:
[email protected].
Open colleges in studiecentrum Amsterdam Dit najaar organiseert de faculteit Rechtswetenschappen in samenwerking met het studiecentrum Amsterdam een drietal Open colleges. De Open colleges worden gegeven door medewerkers van de faculteit. Studenten, geïnteresseerden en onderzoekers kunnen elkaar ontmoeten tijdens deze inspirerende, vakinhoudelijke middagen. Van de colleges zullen ook video-opnames worden gemaakt die naderhand via Internet te bekijken zijn. Hoe u deze opnames kunt bekijken, leest u op onze website: www.ou.nl/rw.
September: staatsrecht door mr. Chris Crasborn Op zaterdag 19 september, van 15.00 tot 17.00 uur, zal mr. Chris Crasborn als eerste een Open college geven ter gelegenheid van zijn afscheid van de Open Universiteit, waaraan hij 25 jaar als docent was verbonden. Het college heeft de titel: ‘Opmerkingen over staatsrechtelijke vernieuwing. Wat is in de huidige samenleving de werkelijke politieke tegenstelling?’. Aansluitend is er gelegenheid om na te praten, Chris de hand te drukken en een drankje en hapje te nuttigen.
Oktober: strafrecht door prof. mr. Evert Stamhuis Op zaterdag 24 oktober, van 12.00 tot 14.00 uur, zal prof. mr. Evert Stamhuis een Open college strafrecht verzorgen onder de titel: ‘Herziening, waar gaat dat naar toe?’.
November: privaatrecht door mr. dr. Anka Ernes Op zaterdag 28 november, van 12.00 tot 14.00 uur, zal mr. dr. Anka Ernes een Open college privaatrecht verzorgen met als titel: ‘Het uitdagende leven van de Volmacht’. Alle colleges worden gehouden in het studiecentrum Amsterdam, Amstelveenseweg 390. Aanmelden via e-mail:
[email protected] of telefonisch 020-5788411. Toelating op volgorde van ontvangst van uw aanmelding. Route, zie: www.ou.nl/amsterdam.
24 Modulair 11 september 2009
Lezingencyclus Methodologie en beginselen De faculteit Rechtswetenschappen organiseert vanaf dit najaar een cyclus lezingen voor haar studenten, waarin het wetenschappelijk onderzoek van de medewerkers van de faculteit centraal staat. Het thema van de lezingen dit jaar is ‘methodologie en beginselen’. Ze worden verzorgd door prof. mr. Jac Rinkes (op foto) en vinden alle plaats in het studiecentrum Eindhoven. De cyclus bestaat uit twee reeksen. De eerste reeks staat in het teken van het Ondernemings¬recht, bij de tweede reeks is het Verbintenissenrecht de bindende factor. Elke keer wordt een bijzonder leerstuk uit de reguliere leerstof nader onderzocht vanuit het perspectief van het thema. De lezing duurt ongeveer 45 minuten, waarna ruimte wordt geboden voor reflectie en discussie. Bachelorstudenten van de faculteit Rechtswetenschappen kunnen onder voorwaarden deze lezingen gebruiken ter invulling van de Open module. Voor nadere informatie hierover kunt u zich wenden tot Miriam Wigman:
[email protected]. Van de lezingen zullen ook video-opnames worden gemaakt die naderhand via Internet te bekijken zijn. Hoe u deze opnames kunt bekijken, leest u op de facultaire pagina in Studienet en op onze website: www.ou.nl/rw.
Data van de lezingen De lezingen vinden telkens op donderdagavond plaats, van 19.30–20.30 uur (tenzij hierna anders is aangegeven: - Ondernemingsrecht: 24 september 2009; 8 oktober 2009; 21 oktober 2009 (woensdagavond 19.30–20.30 uur); 5 november 2009; 19 november 2009; 3 december 2009. - Verbintenissenrecht: 4 maart 2010; 18 maart 2010; 1 april 2010; 15 april 2010; 29 april 2010; 20 mei 2010.
Aanmelden Aanmelden onder vermelding van het thema ‘Ondernemingsrecht’ en/of ‘Verbintenissenrecht’ bij studiecentrum Eindhoven (040-2472901 of eindhoven.
[email protected]). Kijk voor de route op: www. ou.nl/eindhoven. De lezingen kunnen gratis worden bijgewoond door studenten van de Open Universiteit. Voor andere belangstellenden bedraagt de toegang € 45,-.
Studentendag Rechtswetenschappen 2009 Elk jaar organiseert de faculteit Rechtswetenschappen in het najaar een landelijke dag waar al haar studenten en alumni welkom zijn. 2009 is een bijzonder jaar omdat de Open Universiteit Nederland haar 25-jarig bestaan viert. De landelijke dag zal dan ook in meerdere opzichten een lustrumtintje dragen. Het thema van de dag is:
Staatsblad, Staatscourant en Tractatenblad alleen nog digitaal
‘Open Universiteit 25 Jaar: Internationaal recht: een kwestie van grensoverschrijding?!’. Sprekers op deze dag zijn oud-minister-president mr. Dries van Agt en de (internationale) strafrechtjurist mr. Geert-Jan Knoops. Aan het einde van deze dag zal de decaan, prof. mr. Evert Stamhuis, een toespraak houden in het kader van het lustrum, waarbij tevens de scriptieprijs aan een van onze studenten zal worden uitgereikt. De bijzondere lustrumdag vindt plaats op zaterdag 21 november 2009 in het Zalmhuis, Schaardijk 396, Rotterdam (010-2665050). Kijk voor de routebeschrijving op: www.zalmhuis.nl.
Op 1 juli 2009 is de laatste papieren versie van de Staatscourant, het
Aanmelden
Staatsblad en het Tractatenblad verschenen. Afkondiging van nieuwe wet- en regelgeving vindt nu nog uitsluitend plaats op de website
U kunt zich tot uiterlijk vrijdag 6 november 2009 aanmelden via het formulier op www.ou.nl/studentendagrw2009. Op deze site treft u ook meer informatie aan over het programma. De kosten bedragen € 25,-. Gezien het feit dat genoemde locatie plaats biedt aan maximaal 200 personen is de volgorde van inschrijving inclusief betaling van de
Officiëlebekendmakingen.nl (www.officielebekendmakingen.nl). Daar vindt u
deelnamekosten bepalend. De aanmelding is pas definitief nadat de deelnamekosten zijn ontvangen op: ING-bankrekeningnummer 4116553 (voor het buitenland BIC: INGBNL2A; IBAN: NL89INGB0004116553) t.n.v. Open Universiteit Nederland o.v.v. uw naam en
het nieuwste nummer en de nieuwste editie van de genoemde bladen en ook een uitgebreide zoekfunctie. Voor meer informatie zie ook onze website: www.ou.nl/rw.
‘Studentendag RW 2009 kostendrager 64.094.015’. Het verschuldigde bedrag dient uiterlijk 11 november 2009 te zijn bijgeschreven op voormeld rekeningnummer. Mocht de rekeninghouder een andere naam dragen dan de deelnemer, graag de naam van de deelnemer vermelden bij betaling.
25 Modulair 11 september 2009
N AT U U RW E T E N S C H A P P E N
Landelijke dag in teken van milieuchemisch gedrag van nanodeeltjes Op 10 oktober vindt de landelijke dag (1e semester) voor NW-studenten plaats. Het ochtendprogramma start met een gastcollege van prof. dr. Dik van de Meent over het milieuchemisch gedrag van nanodeeltjes. Van de Meent is milieuchemicus en werkt bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu en de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is gespecialiseerd in het modelleren van gedrag en risico’s van chemische stoffen in het milieu. Mis deze unieke kans niet en grijp deze kans om met hem over dit onderwerp in discussie te gaan. ‘s Middags ligt het accent op de begeleiding van diverse cursussen. Locatie: studiecentrum Utrecht (Vondellaan 202).
Programma 10.00–10.20 uur 10.30–11.45 uur
Unieke fysisch/chemische eigenschappen Al eeuwenlang wordt de mens ten gevolge van vulkanisme, mijnbouw en bosbranden blootgesteld aan atmosferische nanodeeltjes. De laatste tien jaar neemt het aantal antropogene bronnen toe en daardoor stijgt de nano partikel concentratie in atmosfeer, bodem en water. Vooral de grote, voortdurend groeiende, verscheidenheid aan nanodeeltjes met nieuwe eigenschappen en toepassingen leveren hier een belangrijke bijdrage aan. Wat is nu precies een nanodeeltje en wat maakt dit deeltje nu zo bijzonder ten opzichte van andere deeltjes? Nanodeeltjes zijn kleiner dan 100 nm. Denk daarbij ter vergelijking aan moleculen in oplossing met een grootte variërend van 0,1 tot 10 nm of aan colloïden en microdeeltjes met een grootte tot 1000 nm. Aangezien de verhouding tussen oppervlak en volume bij een deeltje toeneemt naarmate de diameter van het deeltje afneemt, bezit een nanodeeltje relatief gezien een groot oppervlak. Hieraan dankt het nanodeeltje zijn unieke fysisch/chemische eigenschappen en reactiviteit.
Ontvangst met koffie en thee Milieuchemisch gedrag van nanodeeltjes Prof. dr. Dik van de Meent, Laboratorium voor Ecologische Risicobeoordeling van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 11.45–12.30 uur Workshop 12.30–13.30 uur Lunch met broodjes en soep 13.30–13.40 uur Nieuwe cursussen in het spotlicht 13.40–14.30 uur AVM (posterpresentaties / kleine colloquia) 14.30–16.00 uur Begeleiding voor de cursussen: t 0SHBOJTNFOJOIVOPNHFWJOH ES'SBOLWBO#FMMFHIFN t #BTJTDVSTVTOBUVVSCFIFFSFOPOUXJLLFMJOH (dr. Dennis Uit De Weerd) t (FESBHFOFGGFDUFOWBODPOUBNJOBOUFO ES5ISFFT4NJKT t 0NHFWJOHTCFMFJEBOBMZTF FWBMVBUJF POUXFSQ (dr. Ron Cörvers; ook EPIC))
t ,FOOJTNBLJOHTCJKFFOLPNTU.JMJFVCFMFJE (drs. Wessel Slot; ook Risico’s) t /FVSPCFIBWJPSBM5PYJDPMPHZ ES3BZNPOE/JFTJOL
Wat is het risico? De laatste jaren worden steeds meer toepassingen voor nanodeeltjes gevonden en ook commercieel gebruikt. Het risico van deze deeltjes voor mens en milieu is echter lange tijd onderbelicht
Voor het bijwonen van de landelijke dag kunt u zich opgeven via onze eigen site op www.ou.nl/nw (kijk bij ‘Nieuws’).
geweest, maar vandaag de dag wereldwijd een belangrijk onderwerp. Want wat gebeurt er met een dergelijk deeltje wanneer het terecht komt in bijvoorbeeld een waterig milieu? Wat zijn de ecotoxische effecten en hoe kunnen we een inschatting maken van de mogelijke risico’s? En hoe zit het met de wet- en regelgeving bij deze deeltjes? Wat zegt bijvoorbeeld de nieuwe Europese verordening Registration, Evaluation and Authorisation of Chemical substances (REACH) hierover? Moet deze wellicht worden aangepast? Het middagprogramma start met AVM-activiteiten. Daarna volgen begeleidingsactiviteiten voor verschillende cursussen. Studenten die een poster willen presenteren of een klein colloquium willen houden, moeten zich hiervoor zo spoedig mogelijk aanmelden bij dr. Threes Smijs (
[email protected]).
26 Modulair 11 september 2009
NW-symposium: waterbeheer Tijdens het NW-symposium op zaterdag 14 november discussiëren we over de betekenis van de verandering van het klimaat voor het waterbeheer. We doen dit met experts – onder wie prof. dr. Pier Vellinga, hoogleraar aardsysteemkunde WUR – in het studiecentrum van Eindhoven. Vanaf 10.30 uur ‘s morgens bent u welkom. Noteer alvast de datum. Achtergrondinformatie vindt u al op: www.ou.nl/nw-symposium. Aldaar kunt u zich ook al opgeven voor dit symposium via het aanmeldingsformulier.
Docenten wakker geschud De faculteit Natuurwetenschappen berichtte er al trots over in Modulair 8 (pagina 28): haar docenten zijn goed bereikbaar. Nu komt het aan op ‘vasthouden’ zo betogen decaan prof. dr. Paquita Perez, en onderwijscoördinator drs. Pieter Geluk (op foto). Zij vervullen hiermee duidelijk een voortrekkersrol. De Open Universiteit Nederland is de enige universiteit in Nederland die open hoger afstandsonderwijs verzorgt’, zo staat het op onze website. Fysieke afstand is niet hetzelfde als ‘ver weg’. Docenten zijn immers via telefoon en e-mail goed bereikbaar voor onze studenten. Studenten kunnen bij een vraag snel antwoord krijgen, of weten wanneer het antwoord komt. ‘Tenminste, dat dachten we’, zo vertelt Pieter Geluk, onderwijscoördinator bij de faculteit Natuurwetenschappen, ‘maar uit de evaluaties van Studentinzicht bleek dat studenten soms heel ontevreden zijn over de reacties van docenten. Ook uit de Studentenraad kwamen alarmerende signalen.’ Via Studentinzicht stuurt de universiteit twee maal per jaar een online vragenlijst naar een geselecteerde groep studenten. Het doel van deze enquête is om inzicht te krijgen in de klanttevredenheid en faculteitsoverstijgende gegevens te verzamelen over het onderwijs. Uit de evaluaties van 2008 bleek bijvoorbeeld dat bij vrijwel alle faculteiten (ook Natuurwetenschappen) de helft van de studenten vond dat het contact met een docent via de e-mail niet aan de verwachtingen voldeed. Ook de Studentenraad had in 2008 een inventarisatie gemaakt, waaruit bleek dat docenten met name traag reageren op ingeleverd werk van studenten. ‘Het was schokkend’, zegt Pieter, ‘om te lezen dat een student die vroeg om feedback, door een docent werd afgescheept met het antwoord dat hij daar geen tijd voor had.’
Paquita Perez en Pieter Geluk tonen het rapport ‘Evaluatie NW-pilot – Optimalisering contact student-docent’
elkaar over hun bereikbaarheid. We spraken af dat de telefoon van iedere medewerker na vijf keer overgaan zou worden doorge-
en dan lukt het niet altijd om binnen de
schakeld naar een andere medewerker of het secretariaat. Bij afwezigheid van één werkdag of langer zetten we de afwezigheid-
termijn van twee werkdagen te blijven, maar de studenten weten dan wel waar ze aan toe zijn omdat docenten duidelijk hun
assistent in Outlook aan. Studenten krijgen binnen twee dagen een antwoord op hun e-mail. Het secretariaat heeft toegang tot de
aanwezigheid communiceren.
elektronische agenda’s van alle medewerkers en wij geven wijzigingen in onze bereikbaarheid door aan het secretariaat.
Paquita Perez is blij met de resultaten van de pilot: ‘Dit moeten we vasthouden!’ De resultaten zijn besproken met de medewerkers van de faculteit, de opstellers van Studentinzicht, de leden van de Studentenraad en de leden van de Facultaire Opleidingscommissie. Afgesproken met de onderzoekers van Studentinzicht is dat de bereikbaarheid van medewerkers een regelmatig terugkerend item zal zijn in de enquêtes. De leden van de Studentenraad en de Opleidingscommissie reageerden enthousiast: ‘Er is serieus gereageerd op ons commentaar’ en ‘Dit moet vaker gebeuren, ook bij andere faculteiten.’ Er was ook verbazing bij een student die in het bedrijfsleven werkte: ‘In het bedrijfsleven is dit standaard. Daar
Het zijn eenvoudige afspraken, maar zij kunnen de service naar onze studenten verbeteren. En vaak werd het al gedaan, maar er waren geen vaste concrete afspraken.’
Studenten zijn tevreden De studenten beantwoordden zowel vragen over hun contacten met medewerkers vóór als ná november 2008. Zij beoordeelden hun contacten positief, vooral de contacten na november. Zij reageerden met opmerkingen zoals: ‘snel en goed beantwoord’ en ‘ik kreeg zelfs ongevraagd informatie toegezonden’. De negatieve reacties over contacten vóór november kwamen vooral door onbereikbaarheid van medewerkers. ‘Wanneer de gemaakte afspraken worden nageleefd, dan doet dit probleem zich niet meer voor’, zegt Paquita Pérez.
Afspraken nakomen soms moeilijk ’De medewerkers reageerden verdeeld’, vertelt Pieter Geluk. ‘De afspraken waren niet
Nu vasthouden
is geen pilot voor nodig!’ ‘Het gaat in ieder geval vaker gebeuren,’ vertelt Paquita Pérez. ‘Volgend jaar evalueren we nog een keer bij studenten en medewerkers van de faculteit. En ik ben verheugd dat ook twee andere opleidingen - Onderwijswetenschappen en Rechtswetenschappen - dit najaar met een pilot starten.’
voor iedereen zo eenvoudig als we dachten. Voor de medewerkers die fulltime werken in
De medewerkers van de faculteit Natuurwetenschappen vinden bereikbaarheid zo
Paquita Perez, decaan, neemt het gesprek over: ‘Naar aanleiding van deze signalen, vroegen we ons af hoe bereikbaar onze
Heerlen, levert het nakomen van de afspraken geen problemen op. Voor parttimers en medewerkers die in de studiecentra werken, is het niet altijd mogelijk om aan alle afspra-
belangrijk, dat ze nieuwe afspraken hebben gemaakt om die nog verder te verbeteren.
medewerkers waren. We hebben daarom een pilot opgezet, waarin twee evaluaties tegelijkertijd zijn uitgevoerd: één bij docenten
ken te voldoen. Zij gebruiken alternatieven om toch goed bereikbaar te zijn, zoals voicemail, vaste werkdagen en dat duidelijk
en één bij studenten. We evalueerden een periode van drie maanden, vanaf november 2008. Voor alle duidelijkheid maakten de
communiceren, of opvang op de studiecentra. Sommige parttimers beantwoorden dringende mail ook op niet-werkdagen.
medewerkers van de faculteit afspraken met
Anderen beperken zich tot de werkdagen
Afspraken maken
Ook zijn er plannen voor het inrichten van een bachelor- en mastercommunity op Studienet. ‘Het allerbelangrijkste voor ons is en blijft om steeds duidelijk aan te geven wanneer je er wel of niet bent, en de mail snel te beantwoorden. Zo’n pilot', besluit Pieter, 'schudt je wakker!’ Bep Franke
27 Modulair 11 september 2009
INFORMATIC A
‘Kijken naar cultuurverschillen op het web’ Interactie tussen mens en computer, het is een ruim begrip. Eigenlijk gebruikt iedereen onbewust computertechnologie, want die zit in heel wat gebruiksvoorwerpen, van horloge en magnetron tot mobiele telefoon en auto. ‘De informaticatechnologie dringt het leven binnen en maakt het leven gemakkelijker. In toenemende mate herkennen de mensen de computer niet meer in de dingen die ze gebruiken. Veel mensen kunnen er nu mee werken, maar dat is niet zo vanzelfsprekend. Het gaat niet vanzelf, werken met computers. Veel is niet te zien, maar moet je wel weten’, zegt Van der Veer. Van der Veer legt de link met de ergonomie: artefacten aanpassen aan de mens die ze moet gebruiken. Te denken valt aan stoelen of badkuipen, maar ook aan traditionele informatiesystemen als boeken, bibliotheken en kaartenbakken. Die moet je leren gebruiken. Dat geldt in wezen ook voor computers. Ergonomie van het begrijpen, noemt Van der Veer het. Niet alles hoeft in je geheugen opgeslagen te zijn, als het maar zo gemaakt is dat je het weet te vinden en te gebruiken. Sinds 1982 houden computerwetenschappers zich intensiever dan daarvoor bezig met de interactie tussen mens en computer. In dat jaar waren er twee internationale congressen over dat thema: een in Noord-Amerika en een in Europa. Het was snel duidelijk dat de Europese benadering verschilde van de Noord-Amerikaanse. In Europa was de computerwetenschap meer gebaseerd op theorie uit wiskunde en psychologie, in de Verenigde Staten werd meer
Nog een paar jaar en dan is hij een halve eeuw bezig met computers. Aan het begin van deze zomer werd hij als eerste niet-Noord-Amerikaan gekozen tot president van ACM-SIGCHI, de groep computerwetenschappers die zich binnen de grootste vakorganisatie ter wereld (ACM) bezighoudt met de interactie tussen mens en computer. Prof. dr. Gerrit van der Veer (op foto), hoogleraar aan de faculteit Informatica, vindt internationale samenwerking van levensbelang voor de computerwetenschap. Vanwege de uitwisseling van praktische en theoretische kennis in dit dynamische vakgebied, maar ook om te leren van andere culturen met andere waarden die we via het internet ontmoeten.
aangeknoopt bij de praktijk. ‘Hier wilden we weten hoe we computerprogramma’s konden maken die kunnen denken, daar was het motto: the theory is in the artefact. Waarom blijkt de muis, niet meer dan een kastje op wieltjes, zo’n handig ding te zijn? In de VS is meer geld voor dingen die kunnen worden uitgeprobeerd om het computergebruik prettiger en gemakkelijker te maken.’ De twee benaderingen zijn in de afgelopen decennia naar elkaar toegegroeid. Het accent binnen de computerwetenschap ligt op het onderzoek naar en het ontwerpen en ontwikkelen van programma’s en design patterns als winkelwagentjes of navigatiemiddelen om de weg terug te vinden uit een digitaal doolhof. Maar er komt steeds meer binnen uit andere wetenschappelijke disciplines, omdat computers iedereen aangaan. Van der Veer noemt de antropologie. ‘Een belangrijk thema is de relatie tussen cultuur en de manier waarop mensen over systemen nadenken en ermee omgaan. Er zijn grote verschillen in culturen met allemaal hun eigen waarden die samen op het web zitten. Met die verschillen moet je rekening houden.’ Tekst: drs. John Arkenbout
28 Modulair 11 september 2009
TouW bezoekt CAMS-Force Vision Op 6 mei heeft een groep studenten, via faculteitsvereniging TouW, een bezoek gebracht aan CAMS-Force Vision in Den Helder. CAMSForce Vision is het Kenniscentrum en Technisch Systeemhuis voor de Koninklijke Marine (KM) en met haar geschiedenis sinds 1967 één van de oudste Software Engineering bedrijven in Nederland. Was
shop GAME (zie foto). Bij deze workshop werd in syndicaten van vier personen nagedacht over wat de beste strategie zou zijn voor een marineschip in een 1-op-1-gevecht, gegeven eigen bewapening en
CAMS-Force Vision vroeger onderdeel van de KM, tegenwoordig is het onderdeel van de Defensie Materieels Organisatie (DMO), maar nog steeds met de Koninklijke Marine als belangrijkste klant. CAMS-
kwetsbaarheid. Deze strategie moest vervolgens omgezet worden in software, waarna alle scenario’s (syndicaat tegen syndicaat) werden doorgerekend. Wie van de zeven syndicaten had de beste strategie
Force Vision telt 150 medewerkers, 1/3 militair en 2/3 burger, en heeft als een van haar hoofdproducten het vervaardigen van Combat Management System (CMS) software. CMS software is het essentiele stuk software aan boord van marineschepen dat noodzakelijk
bedacht? Dit zal voor altijd militair geheim blijven, ;-).
is tussen de geavanceerde sensorsystemen (o.a. Radar-, Sonar- en Communicatiesystemen) en indrukwekkende wapensystemen (o.a.
gings- en Commandofregatten van de KM. Hier kon men zien waarvoor de CMS software van CAMS-Force Vision in werkelijkheid
standard missile, scheepskanon en zelfverdediging). CMS software presenteert de operator (gebruiker) de sensorinformatie op de duidelijkste manier en ondersteunt hem in het beslissingsproces. Inzet van een wapensysteem doet de operator vanachter dezelfde positie. De dag stond dus in het teken van softwareontwikkeling voor militaire toepassingen. Na presentaties over CAMS-Force Vision en hoe daar software wordt ontwikkeld, werd de groep losgelaten op de work-
bedoeld is. Het was een zeer interessante dag en wij zijn heel hartelijk ontvangen door de mensen van de marine. Iedereen had de tijd voor ons. Bij voldoende belangstelling kunnen wij deze dag herhalen misschien nog dit najaar. Wil je ook lid worden van TouW: ga dan naar: www.open.ou.nl/touw.
Gedurende de dag was ook nog een rondleiding aan boord van Hr. Ms. Evertsen georganiseerd, dit is een van de vier Luchtverdedi-
Rikki Dijksman, NW-student en bestuurslid TouW
Focusopleiding Computers en communicatienetwerken gelanceerd De Focusopleiding Computers en communicatienetwerken is een nieuwe opleiding van de faculteit Informatica. De opleiding bestaat uit drie cursussen: Inleiding informatica, De werking van computersystemen, en Communicatietechnologie. Gezamenlijk bieden de drie cursussen een compacte opleiding gefocused op de technische kant van de informatica. Achtereenvolgens zijn de cursussen in ongeveer tien maanden te volgen, bij een studiebelasting van acht tot tien uur per week, waarbij gebruik gemaakt kan worden van de standaard studiebegeleiding.
Interessant (verkort) alternatief Eerder lanceerde de Faculteit informatica al de Focusopleiding wiskunde, waarvoor zo’n 25 Decaan prof. dr. Lex Bijlsma overhandigt Ivon Schenkels de boeken van de opleiding (foto: Frans Bastings).
Tijdens Techtop 2009, op 1 en 2 juli 2009 in het MECC Maastricht, heeft de faculteit Informatica de Focusopleiding Computers en communicatienetwerken gratis aangeboden aan studente Ivon Schenkels. Met dit gratis aanbod markeerde de faculteit de start van de Focusopleiding Computers en communicatienetwerken per 1 september 2009. Deze opleiding is een bundeling van drie cursussen waarbij wordt gefocused op de technische kant van de informatica. Afronding geeft recht op een diploma.
studenten inschreven. Naast de Focusopleiding Computers en communicatietechnologie is per 1 september ook de Focusopleiding Informatica en maatschappij gestart. Na afronding van de drie cursussen van een Focusopleiding kunnen studenten een Focusdiploma aanvragen. Bij gelijktijdige inschrijving voor de drie cursussen geldt bovendien een aanmerkelijk lagere cursusprijs. Focusopleidingen zijn daarmee voor veel studenten een interessant alternatief (in plaats van de veel langere bacheloropleidingen), om in beperkte tijd, toch een grondige opleiding in een deelgebied van een discipline te kunnen volgen. Studente Ivon Schenkels is afgestudeerd mbo-ster Werktuigbouwkunde. Zij kon per onmiddellijk beginnen met de opleiding. Tijdens Techtop zijn haar de cursusboeken van de eerste cursus overhandigd. Juist in deze tijd wil zij zich oriënteren op haar toekomstmogelijkheden. In de ict ziet ze een kansrijk perspectief. Door de Focusopleiding Computers en communicatietechnologie te volgen, maakt ze grondig kennis met het vakgebied en zet ze misschien de eerste stappen in een carrière in de ict. Kijk voor meer informatie over Focusopleidingen op: www.ou.nl/focusopleiding.
29 Modulair 11 september 2009
inf
tentamen
ALGEMEEN In deze rubriek staan wijzigingen van tentamendata, tentamenvorm en toegestane hulpmiddelen. De aanvullingen en wijzigingen borduren voort op cursus- en/ of tentameninformatie die is opgenomen in de studiegids en/of op de cursussite (Studienet).
Aanmelden, tentamenperioden en sluitingsdata Aanmelden voor een tentamen doet u door in te loggen in Mijn account in Studieaanbod en te klikken op Mijn tentamenaanmeldingen of door gebruik te maken van een aanmeldingsformulier. Maakt u gebruik van een formulier dan stuurt u de aanmelding voor een regulier tentamen naar de afdeling Tentaminering en certificering in Heerlen. Een aanmelding voor een sys-tentamen stuurt u naar het studiecentrum waar u dit sys-tentamen wilt afleggen. Alleen studenten die in het buitenland een sys-tentamen maken of studenten die behoren tot speciale categorieën (bijvoorbeeld handicap of detentie) kunnen hun sys-aanmelding sturen naar de afdeling Tentaminering en certificering in Heerlen. U vindt uitgebreidere informatie hierover op de website www.ou.nl/tentamen. Tentamenperioden en sluitingsdata: t UN TMVJUJOHTEBUVNPLUPCFS 2009, t UN TMVJUJOHTEBUVNEFDFNCFS 2009. Let op: de sluitingsdatum is 1 week vervroegd i.v.m. de kerstvakantie! t UN TMVJUJOHTEBUVNNBBSU t UN TMVJUJOHTEBUVNNFJ t UN TMVJUJOHTEBUVNKVMJ Samenvallende tentamens Volgens vast beleid van de Commissie voor de examens (CvE) mogen er niet meerdere (regulier schriftelijke) tentamens op één dag afgelegd worden. In uitzonderlijke omstandigheden kan de Commissie hiervan afwijken. Zij beoordeelt dit aan de hand van een schriftelijk, gemotiveerd, verzoek van de student. De CvE kan een hardheidsclausule toepassen voor die studenten die gehinderd worden in hun studievoortgang door het hanteren van drie tentamenavonden. Het kan namelijk voorkomen dat twee cursussen in elke ronde op dezelfde dag worden afgenomen. Neemt u bij dergelijke situaties contact op met de afdeling Service en informatie. Het gaat dan om studenten die in de problemen komen die niet te wijten zijn aan de eigen planning. Mocht u uiteindelijk tot de conclusie komen dat er een aantoonbaar probleem is, dan kunt u een verzoek indienen bij de Commissie. Tentamendata uitlopende cursussen en errata Met klem adviseren wij studenten kennis te nemen van de nadere informatie omtrent cursussen die uit het onderwijsaanbod zijn genomen (dan wel gereviseerd) en waarvan de laatste tentamenmogelijkheid plaatsvindt in het academisch jaar 2009-2010. Deze vindt u op www.ou.nl/tentamen > Laatste tentamendata en niet in Modulair. Aanvullingen hierop worden wel vermeld in Modulair. De informatie vindt u ook op de cursussite. Een overzicht van de errata op de studiegidsen vindt u op www.ou.nl/studiegids. Hulpmiddelen bij tentamens Sinds 1 januari 2009 is de tekst met betrekking tot de hulpmiddelen voor wat betreft ‘wettenbundels’ en ‘jurisprudentiebundels’ verduidelijkt. Op de oproepbrief en het voorblad van het tentamen is toegevoegd dat u de meest recente versie van de betreffende bundel(s) kunt gebruiken bij het tentamen.
CULTUURWETENSCHAPPEN 30 Modulair 11 september 2009
C13112 Inleiding in de filosofie De laatste tentamenmogelijkheid voor deze cursus is 31 december 2009.
INFORMATICA Tentamens vanaf november geheim Met ingang van 1 november 2009 zijn alle regulier schriftelijke tentamens van de faculteit Informatica geheim, in de zin dat na afloop van het tentamen de tentamenopgaven niet langer meegenomen mogen worden. Dat betekent dat bij informaticacursussen waarvan de tentamens reeds geheim zijn, de geheimhouding gecontinueerd wordt. Tevens wordt met ingang van 1 november 2009 de geheime tentaminering ingevoerd voor de volgende cursussen: Propedeuse t %BUBCBTFT 5
t %FXFSLJOHWBODPNQVUFSTZTUFNFO 5
t %JTDSFUFXJTLVOEF" 5
t %JTDSFUFXJTLVOEF# 5
t .PEFMESJWFOEFWFMPQNFOU 5
t 0CKFDUHFPSJÑOUFFSEBOBMZTFSFOFOPOUXFSQFO met patterns en UML (T34131) t 0CKFDUHFPSJÑOUFFSEQSPHSBNNFSFOJO+BWB (T25151) t 0CKFDUHFPSJÑOUFFSEQSPHSBNNFSFOJO+BWB (T42241) Postpropedeuse t #FIFFSWBOJOGPSNBUJFTZTUFNFO 5 t $POUJOVFXJTLVOEF 5
t *OSJDIUFOFOCFIFSFOWBOJDU 5
t 9.-FOXFCTFSWJDFT 5
** uitlopende cursus; voorganger van Inrichten en beheren van ict
Master t 4PGUXBSFBSDIJUFDUVSF 5
Tevens worden alle nieuwe/gereviseerde cursussen van de faculteit met een regulier schriftelijk tentamen geheim getentamineerd. Meer informatie is te vinden op de faculteitspagina van Informatica op Studienet en de bijbehorende discussiegroep van de faculteit. T16131 De werking van computersystemen In het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 23 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamenmogelijkheid is 23 augustus 2010. T20211 Security en IT In de studiegids 2009-2010 zijn tentamendata voor deze cursus opgenomen. Dat is niet juist. Het tentamen vindt plaats volgens afspraak. T24321 Softwaremanagement In het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 30 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamenmogelijkheid is 31 augustus 2010. T34131 Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen In het Overzicht stopgezette cursussen 20092010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 23 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamenmogelijkheid is 24 augustus 2010.
MANAGEMENTWETENSCHAPPEN B11311 Argumentatie en openbaar bestuur In de studiegids 2009-2010 zijn onjuiste tentamen-
data voor het regulier schriftelijke tentamen vermeld. De juiste data zijn 26 januari, 13 april en 23 augustus 2010. B65317 Controlling In de studiegids 2009-2010 zijn onjuiste tentamendata voor het regulier schriftelijke tentamen vermeld. De juiste data zijn 16 februari, 22 juni en 24 augustus 2010. B69317 Financial decision making In de studiegids 2009-2010 zijn de tentamendata voor het regulier schriftelijke tentamen per abuis niet vermeld. De data zijn 23 maart, 22 juni en 24 augustus 2010.
NATUURWETENSCHAPPEN N06211 Fysiologie: adaptatie en milieu De cursus is sinds 1 februari 2009 stopgezet. De laatste tentamenmogelijkheid is 31 januari 2010. N06221 Levenswetenschappen 2: fysiologie In de studiegids 2009-2010 is opgenomen dat de tentamenvorm een sys-tentamen is. Dat is niet juist. Het tentamen is een regulier schriftelijk tentamen met open vragen. De tentamendata zijn 27 januari, 23 juni en 25 augustus 2010. N13111 Evolutie De cursus is sinds 1 februari 2009 stopgezet. De laatste tentamenmogelijkheid is 31 januari 2010. N13121 Levenswetenschappen 1: evolutie In de studiegids 2009-2010 is opgenomen dat de tentamenvorm een sys-tentamen is. Dat is niet juist. Het tentamen is een regulier schriftelijk tentamen met open vragen. De tentamendata zijn 25 januari, 21 juni en 23 augustus 2010.
PSYCHOLOGIE S30211 Groepen in organisaties De CvE heeft besloten dat de opgaven sinds het tentamen van 25 augustus 2009 geheim zijn. S60331 Inleiding in de gezondheidspsychologie In de studiegids 2009-2010 zijn tentamendata voor deze cursus opgenomen. Dat is niet meer juist. De tentamenvorm is veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt.
RECHTSWETENSCHAPPEN R08181 Inleiding bestuursrecht Enkele tentamendata voor deze cursus zijn gewijzigd. De nieuwe data zijn 27 januari 2010 (was 26 januari) en 12 april 2010 (was 13 april). De tentamendatum 22 juni 2010 wijzigt vooralsnog niet. R25111 Recht en samenleving In de studiegids en in het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010 in de Modulair van juni 2009 is per abuis niet opgenomen dat de cursus per 8 juni 2009 uit het aanbod is genomen. De resterende tentamendata zijn 14 april 2010, 23 juni 2010 en 25 augustus 2010. R36232 Bestuursrecht In de studiegids is opgenomen dat de eerste tentamenmogelijkheid op 18 november 2009 is. Dat is niet juist. De eerste mogelijkheid vindt plaats op 22 juni 2010.
afgest
deerden
CULTUURWETENSCHAPPEN Wo bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen mw. C.J.M. Merx (BA), Almelo Afstudeeropdracht: De Woorden en de Infotomen. Na het verdwijnen van de moderne mens, leven we ook niet meer in de wereld van de dingen. mw. A.M. Scheeres (BA), ‘s-Gravenhage Afstudeeropdracht: De postmoderne representatie in de Nederlandse kunst begin 21e eeuw. De minestrone van de postmoderne Nederlandse kunstenaar. dhr. W.H. Weiland (BA), Leiden Afstudeeropdracht: Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden 1815-1830. Een onverwachte maar niet onverklaarbare mislukking. Wo masteropleiding Algemene cultuurwetenschappen mw. P.A. van Malkenhorst-Groenenberg (MA), Wijnandsrade Afstudeeropdracht: Wim van Hoorn 1908-1979. Een leven lang beeldhouwen in veranderende tijden. INFORMATICA Wo bacheloropleiding Informatica dhr. C.G. Beekman, (BSc), Boskoop mw. J. Flipse (BSc), Utrecht dhr. A.S. Karsten (BSc), Dordrecht mw. L.J.M. van Roosmalen (BSc), Amstelveen dhr. I. Wevers (BSc), Apeldoorn, bedrijfskundige afstudeerrichting dhr. E.J.M. Wouters (BSc), Wijnegem, België MANAGEMENTWETENSCHAPPEN Wo bacheloropleiding Management, organisatie en bestuur dhr. M.H.W. van Ierland (BSc), Aartswoud mw. S. Sader-van Bezouwen (BSc), Spijkenisse Wo masteropleiding Accounting and Finance dhr. C. Lindemulder (MSc), Emmen Afstudeeropdracht: Optimisme en commitment bij investeringen in ERP-systemen. dhr. D.J. van der Poort (MSc), Zevenhuizen Afstudeeropdracht: Vertrouwen over grenzen heen. Case study naar de wijze waarop verschillende culturen omgaan met vertrouwen binnen een internationale samenwerkingsrelatie, specifiek bij de vorming van een internationaal shared service centre. dhr. L.J.M. Specken (MSc), Rosmalen Afstudeeropdracht: Het belang van goede communicatie. Een onderzoek naar de effecten van communicatie op medewerkerstevredenheid met behulp van het AMO-model. Wo masteropleiding Business Process Management and IT dhr. S.P.C. Houben (MSc), Oud Beijerland Afstudeeropdracht: Organisational Learning in de praktijk. Een exploratief onderzoek naar de invloed van Organisational Learning op het succes van een ICT-outsourcing samenwerkingsrelatie. dhr. M.C. ten Wolde (MSc), Noordbroek Afstudeeropdracht: Business process performance.
Sys-tentamentijden studiecentra
Wo masteropleiding Public Management and Policy dhr. M.A.S. Winder (MSc), Heiloo Afstudeeropdracht: Sturen of gestuurd worden. Gebruik en non-gebruik van de programmabegroting door raadsleden uit vier gemeenten. Wo masteropleiding Strategy and Organization dhr. P. Glas (MSc), Broek op Langedijk Afstudeeropdracht: Het uitbesteden van onderhoudswerk. De invloed van het uitbesteden van onderhoudswerk op de organisatie van het werk. dhr. J. Koster (MSc), Wedde Afstudeeropdracht: ‘Welke factoren bepalen het al of niet slagen van gevestigde ondernemers met een Bbz-financiering’. dhr. S. Oldenhof (MSc), Amersfoort Afstudeeropdracht: Verder uitwerken van de Team Konfrontatie Methode (TKM) ten aanzien van meten en interpreteren van meerstemmigheid in een team. Validatie-onderzoek van de gelijkenismaar voor het meten van de collectiviteit van de stem. dhr. C.P.J. Rijkhoff (MSc), Heerhugowaard Afstudeeropdracht: De relevantie van vertrouwen tussen manager en medewerker voor sociale innovatie. Wo masteropleiding Supply Chain Management dhr. R.F.J. Cup (MSc), Venray Afstudeeropdracht: Loyaliteit als bron van waardevermeerdering. Een onderzoek naar de mogelijkheden voor logistiek dienstverleners om loyaliteit van klanten te bewerkstelligen. dhr. G.J. Leskes (MSc), Houten Afstudeeropdracht: Performance of European Rail Freight. The view of rail infrastructure managers on factors that influence the performance of the European rail freight market. NATUURWETENSCHAPPEN Wo bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen mw. M.R.M. de Boer (BSc), Nijmegen, major natuurwetenschappen Afstudeeropdracht: Biomassa uit natuurgebieden voor energiewinning en energieteelt. Grenspark de Zoom- en Kalmthoutse heide als casus voor hergebruik van biomassa en het creëren van draagvlak bij de bevolking. dhr. M.J.G.R. van Binsbergen (BSc), Breda, major beleid Afstudeeropdracht: Ecologische toekomstvisie overstromingsgebied Mark (Vlaanderen, Nederland). dhr. R. Havenaar (BSc), Best, major gezondheid Afstudeeropdracht: Filters op dieselauto’s. Is het wenselijk om in Nederland het toepassen van uitlaatfilters op dieselauto’s verplicht te stellen? Afstudeeropdracht: Fecale verontreiniging langs de Nederlandse kust: nu en in de toekomst. mw. M.A.W. de Kleijn (BSc), Pijnacker, major beleid Afstudeeropdracht: Biologische monitoringprogramma’s van zoete oppervlaktewateren in Nederland.
Nederland ALKMAAR telefoon alg.: 072-5155114 di 18.00-21.00 uur (even weken), wo 14.00-17.00 uur, do 18.00-21.00 uur (oneven weken), za 09.30-12.30 uur. AMSTERDAM telefoon alg.: 020-5788411 telefoon sys: 020-5788429 di 14.00-17.00/18.30-21.30 uur, do 14.00-17.00 (elke week) /18.30-21.30 uur (even weken), za 10.00-13.00 uur. BREDA telefoon alg.: 076-5711608 ma18.00-21.00 uur, do 18.00-21.00 uur za 10.00-13.00 uur (oneven weken). DEN HAAG telefoon: 070-3614701 ma17.30-20.30 uur, do 14.30-17.30 uur, za 09.30-12.30 uur. EINDHOVEN telefoon: 040-2472901 do 18.15-21.15 uur, za 09.15-12.15 uur. EMMEN telefoon: 0591-853265 di 18.00-21.00 uur, wo 14.00-17.00 uur, vr 09.30-12.30 uur. ENSCHEDE telefoon: 053-4871680 do 18.30-21.30 uur, vr 09.30-12.30 uur. GRONINGEN telefoon: 050-3138300 di 18.30-21.30 uur, do 14.30-17.30 uur, za 10.30-13.30 uur. LEEUWARDEN telefoon: 058-2511585 di 18.00-21.00 uur, wo 10.00-13.00 uur, do 18.00-21.00 uur. NIJMEGEN telefoon: 024-3612000 di 14.30-17.30/18.30-21.30 uur, wo 18.30-21.30 uur, do 18.30-21.30 uur, vr 09.30-12.30 uur.
PARKSTAD LIMBURG telefoon: 045-5762100 di 13.30-16.30/18.30-21.30 uur, wo 13.30-16.30/18.30-21.30 uur vr 09.30-12.30 uur. ROTTERDAM telefoon: 010-2771480. ma 18.00-21.00 uur, di 18.00-21.00 uur, do 14.00-17.00 uur, za 09.00-12.00 uur. UTRECHT telefoon: 030-2511827 ma14.00-17.00/18.30-21.30 uur, do 14.00-17.00/18.30-21.30 uur, vr 09.30-12.30 uur. VLISSINGEN telefoon: 0118-489700 wo 18.00-21.00 uur. ZWOLLE telefoon alg.: 038-4297610 wo 19.00-22.00 uur, za 10.00-13.00 uur.
Vlaanderen ANTWERPEN telefoon: 032-204771 di 13.00-16.00 uur, wo 09.30-12.30 uur, do 18.00-21.00 uur. BRUSSEL telefoon 026-293784 do 13.00-16.00 uur. DIEPENBEEK telefoon: 011-268162 wo 13.30-16.30 uur, za 09.30-12.30 uur. GENT telefoon: 09-2648564 ma18.00-21.00 uur, wo 13.30-16.30 uur, vr 09.30-12.30 uur. KORTRIJK telefoon: 056-246139 ma18.15-21.15 uur. LEUVEN telefoon: 016-327737 Op maandagen en donderdagen, steeds in afwisseling van 14.00 tot 17.00 uur en van 17.00 tot 20.00 uur. Dus elke week twee dagen, maar de uren wisselen elke sessie. Kijkt u op www.avnet.kuleuven.be/ ou/sys voor de precieze informatie.
mw. V. van de Pol (BSc), Poppel, België, major gezondheid Afstudeeropdracht: Metingen van cocaïne en metabolieten in afvalwater. Een betrouwbare methode voor de schatting van het cocaïnegebruik?
Vervolg op pagina 32 31 Modulair 11 september 2009
afgest
deerden
dhr. H.A. Vissenberg (BSc), De Meern, major natuurwetenschappen Afstudeeropdracht: Metingen van cocaïne en metabolieten in afvalwater. Een betrouwbare methode voor de schatting van het cocaïnegebruik? Wo masteropleiding Milieu-natuurwetenschappen mw. A.M. Kuijper (MSc), Delft Afstudeeropdracht: Sleutelfactoren bij de invoering van managementsystemen. PSYCHOLOGIE Wo-bacheloropleiding Psychologie, afstudeerrichting arbeids- en organisatiepsychologie mw. E.A. Batens (BSc), ’s-Gravenhage mw. H.M. Biezepol (BSc), Barendrecht mw. M.A.A. Eland-van Gils (BSc), Made mw. H.G. Koks (BSc), ’s-Hertogenbosch mw. M.L. Korte (BSc), Deventer mw. M.H.D. Plasmans (BSc), Heeze mw. E.H.M. Schutte-Luttikhuis (BSc), Agelo mw. E.B. Stoel (BSc), Ooltgensplaat mw. B.I. van der Valk (BSc), Amstelveen Wo-bacheloropleiding Psychologie, afstudeerrichting gezondheidspsychologie mw. L.A. Dijk (BSc), Groesbeek dhr. L.P. Gagliardi (BSc), Venhuizen mw. K.M. Hobbelink-Lisseveld (BSc), Kerkwerve mw. M. Kocken-van Reeken (BSc), Dordrecht 3 mw. E. Saenen (BSc), Peer, België mw. C.E.M. Veerman (BSc), Volendam mw. K. Verdoodt (BSc), Antwerpen, België Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting arbeids- en organisatiepsychologie mw. B.A.H. Frinking (MSc), Rijswijk Afstudeeropdracht: Invloed van Persoonlijkheidskenmerken, Werkeisen en Hulpbronnen op Werkstressbeleving bij Leerkrachten. dhr. J.P.M. Hagenaars (MSc), Hoogerheide Afstudeeropdracht: Zinloos Geweld: Praatjes Vullen de (Cognitieve) Gaatjes. dhr. A. Lagendijk (MSc), Twello Afstudeeropdracht: Werk in balans. Een onderzoek naar de invloed van werktijden op werkthuisinterferentie en de gevolgen daarvan voor burnout en verloop bij verzorgenden en verpleegkundigen.
mw. E.J.M. Oudshoorn-Gijsbertsen (MSc), Wageningen Afstudeeropdracht: Hechtingsrelaties en Kwetsbaarheid voor Depressie: Diagnose met de Zelfkonfrontatiemethode?
mw. W. Hamstra-Bark (LLB), Edam
mw. C.M. van Steenbergen-Groot (MSc), Epe Afstudeeropdracht: De moderatie van interactionele rechtvaardigheidseffecten door het niveau van identiteitsdefinitie.
mw. D.E. Hesselink (LLB), Velp
dhr. P.J.J.E. Hanen (LLB), Venray mw. S. Hengelmolen (LLB), ’s-Gravenhage
dhr. C.F. Kuulman (LLB), Nijverdal dhr. E.K. van der Meij (LLB), Eibergen
mw. D.C.A. Verweij (MSc), Groningen Afstudeeropdracht: Kenmerken van het Werk en de Werksituatie in Samenhang met de Arbeidstevredenheid bij ASTRON en JIVE. Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting gezondheidspsychologie dhr. D. Droge (MSc), Vlaardingen Afstudeeropdracht: Validatie van het EHF meetinstrument tijdens de Jonge Volwassenheid en meer specifiek in relatie tot ADHD.
mw. M.M. Nijholt (LLB), Zwolle mw. P.V. Overmeire (LLB), Oostburg mw. N.C.A. Sevenster (LLB), Maastricht dhr. W. Somers (LLB), Aspelare, België 3 mw. I.M. Stroet (LLB), Zuid-Scharwoude dhr. M.R. Wessels (LLB), Zwolle
mw. A.A.M. Eppingbroek-Weel (MSc), Hampshire, Groot-Brittanië Afstudeeropdracht: Slachtoffer Cyberpesten, Coping, Gezondheidsklachten, Depressie. Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en welbevinden van slachtoffers en het moderend effect van coping. mw. C.M. Hermsen-Doelman (MSc), Huissen Afstudeeropdracht: Cognitieve Vertekeningen, Sociale Vaardigheden en Empathie als Voorspellers van Probleemgedrag. mw. N.H.P. Houwaer (MSc), Tegelen Afstudeeropdracht: Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. mw. C.M.J. Koenders-Richters (MSc), Oldenzaal Afstudeeropdracht: Effectevaluatie van het ‘Actief Plus’ Bewegingsprogramma voor Ouderen. mw. M. Monninkhof-Boes (MSc), Achterveld Afstudeeropdracht: Samenhang tussen Intelligentieprofiel (VIQ>PIQ) en Sociaal-emotionele Problemen bij Kinderen en de Invloed van Leeftijd. mw. S.G.M. Wouters (MSc), Eindhoven 3 Afstudeeropdracht: Differentiatie tussen autisme en schizofrenie in de screeningsfase. Onderzoek naar de differentiaaldiagnostische mogelijkheden van de Vragenlijst voor Inventarisatie van Sociaal Gedrag bij Volwassen (VIS-V) en de Nederlandse versie van de Autism-Spectrum Quotient (AQ). RECHTSWETENSCHAPPEN Wo bacheloropleiding Nederlands Recht dhr. E. Aarnink (LLB), Zwolle dhr. J.W. van Berkum (LLB), Gouda mw. S.N. Berman (LLB), Etten-Leur
mw. D.J.C. de Winter-de Rooij (LLB), Wijchen Wo masteropleiding Nederlands Recht mw. A.W. Francken-Feijen (LLM), Lutten Scriptie: Niemand heeft recht op eigen feiten. Een onderzoek naar de rol van de bestuursrechter in eerste aanleg in het kader van de feiten- c.q. bewijsgaring. dhr. J.G. Horstman (LLM), Lemelerveld Scriptie: Het juridisch instrument aanbesteden van producten/diensten vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en de Zorgverzekeringswet. dhr. G.W. Jansink (LLM), Westervoort Scriptie: Weg ermee…. of toch maar niet? Bewijsuitsluiting van (strafrechtelijk) onrechtmatig verkregen bewijs in het Bestuursrecht. dhr. A.J.W. Klappe (LLM), Tuk Scriptie: Patiëntenrechten onder de loep. dhr. J.J.G.M. Peeters (LLM), Heerlen Scriptie: Openbaarheid feit of vrome wens. Een beschrijving van veertig jaar ontwikkelingen in openbaarheid van bestuur door een vergelijking tussen de mogelijkheden tot openbaarheid in de 1e en de huidige Wet openbaarheid van bestuur en de aanleiding tot het voorontwerp algemene wet overheidsinformatie. dhr. T.J.oSmit (LLM), Oranjewoud Scriptie: Belediging van ambtenaren. Een literatuur- en jurisprudentieonderzoek naar de grens tussen de vrijheid van meningsuiting en de strafbare belediging. mw. C.M. van Veelen-Hordijk (LLM), Nieuwerkerk aan den IJssel Scriptie: Nazorg (ex-) gedetineerden. Belemmerd door privacywetgeving?
dhr. R.P. de Leeuw van Weenen (MSc), Capelle aan de IJssel Afstudeeropdracht: Invloed van Carrièreontwikkeling en Werkgerelateerde Kenmerken op Bevlogenheid bij Werknemers van Commerciële Adviesbureaus.
dhr. E.W.P. van Boven (LLB), Zuidhorn mw. C.N. Bremer (LLB), Alkmaar
dhr. B.J.M. Burger (LLB), Greytown, Nieuw-Zeeland
VRIJE WETENSCHAPPELIJKE OPLEIDING dhr. A. Jansen (LLM), Dirksland, vrije wetenschappelijke masteropleiding Nederlands recht 3 Scriptie: Eerlijk of oneerlijk? De gegevensvordering in het milieustrafrecht in relatie tot het nemo teneturbeginsel.
mw. G.J. Otten (Msc), Vinkenbuurt Afstudeeropdracht: De Relatie tussen Existential Fulfilment, Emotionele Stabiliteit en Burnout bij Medewerkers in het Hoger Beroepsonderwijs.
dhr. B. van Elden (LLB), Purmerend
3 Bij deze studenten werd aan het behaalde
mw. J. Broese van Groenou (LLB), Utrecht
getuigschrift de waardering ‘met Lof’ toegekend. dhr. W.J. Graveland (LLB), Amersfoort mw. C. Grijsen (LLB), Zutphen
Modulair 11 september 2009
5709388
32