Afval scheiden werkt! Haal eruit wat erin zit. Bereik en waarderingsonderzoek campagne ‘Afval scheiden werkt’, 2 e meting. Samenvatting
Projectnummer: 12141 In opdracht van: In opdracht van de Samenwerkende Reinigingsdiensten Gemeente Amsterdam
Rogier van der Groep Ellen Lindeman Josca Boers
Oudezijds Voorburgwal 300
Postbus 658
1012 GL Amsterdam
1000 AR Amsterdam
Telefoon 020 251 0442
Fax 020 251 0444
[email protected]
www.os.amsterdam.nl
Amsterdam, juni 2012
Gemeente Amsterdam Bureau Onderzoek en Statistiek Samenvatting Afval scheiden werkt! 2e meting 2012
2
Gemeente Amsterdam Bureau Onderzoek en Statistiek Samenvatting Afval Scheiden Werkt, 2e meting 2012
Samenvatting Afval Scheiden werkt! 2 e meting
Inleiding Sinds het najaar 2010 loopt de campagne ‘Afval scheiden werkt’. Reden hiervoor is dat Amsterdammers nog geen derde van al hun afval gescheiden aanbieden. Het doel van de campagne ‘Afval scheiden werkt’ is dan ook om de kennis over het scheiden van afval te vergroten en burgers te motiveren meer afval te scheiden. De campagne ‘Afval scheiden werkt’ is een geïntegreerde campagne waarin aandacht is voor de diverse afvalstromen. Naast de hoofdcampagne bestaat de campagne uit deelcampagnes. De meest recente daarvan is de deelcampagne ‘Scheid je elektrische apparaten en spaarlampen’. Ook in 2011 is de campagne onderzocht. Dit rapport betreft de tweede meting over de campagne. Een ander probleem in Amsterdam is het bijplaatsen van afval bij afvalcontainers. Daarom start in juni de nieuwe campagne ‘samen houden we het schoon’. Het huidige onderzoek dient als nulmeting voor deze campagne als het gaat om kennis en omgang met het aanbieden van grofvuil en ander afval op straat. Ook in 2009 werd door O+S hier al eens onderzoek gedaan. Voor het onderzoek zijn bijna 6.450 huishoudens benaderd uit een representatieve steekproef van Amsterdamse huishoudens, waarvan er 648 mee hebben gedaan aan het onderzoek. De respons komt hiermee op 12%. Dit is iets lager dan in 2011, toen 15% van de benaderde huishoudens meedeed. Scheiden van afval belangrijk voor bewoners De meest Amsterdammers (81%) vinden het belangrijk om hun afval te scheiden. De belangrijkste reden hiervoor is het milieu: 59% geeft dit aan. In 2011 was dit nog 52%. Recycling/hergebruik wordt door 43% van de respondenten genoemd, dit is ongeveer gelijk aan vorig jaar (41%). Respondenten die aangeven het minder belangrijk te vinden om te scheiden geven aan of het nut er niet van in te zien, of het praktisch niet haalbaar te vinden. De afvalwijzer (47%) en de website van het stadsdeel (46%) worden het meest genoemd als bron om te zoeken naar de juiste manier om te scheiden. Naamsbekendheid van de campagne ‘Afval scheiden werkt! Haal eruit wat erin zit.’ toegenomen In totaal herkent 70% van de respondenten of het motto van de campagne ‘Afval scheiden werkt’ of één van de vijf campagnebeelden. In 2011 was dit nog 63% (zelfde motto, zes andere campagnebeelden). Deze toename komt met name door de stijging van de naamsbekendheid van de campagne. Ruim de helft van de respondenten (53%) herkent de campagne “Afval scheiden werkt. Haal eruit wat er in zit!” van naam. Dit is ruim 10% hoger dan vorig jaar toen 42% de campagne kende.
3
Gemeente Amsterdam Bureau Onderzoek en Statistiek Samenvatting Afval scheiden werkt! 2e meting 2012
Ook ruim de helft van de respondenten herkent een of meer campagnebeelden (56%). De dames op de bakfiets worden het meest herkend (38%) (grofvuil), gevolgd door de jongen met het muziekapparaat (21%) (elektrische apparaten), het stel met de spaarlamp (20%) (spaarlampen), de dame met het verfblik (18%) (KCA) en het stel met de kartonnen doos (15%) (glas en papier). In 2011 herkende 53% van de respondenten een of meer getoonde campagnebeelden. De waardering voor de campagne is gelijk gebleven aan vorig jaar: ruim de helft van de respondenten (53%) geeft aan dat de campagne hen persoonlijk aanspreekt. Mensen die al goed hun afval scheiden of het belangrijk vinden om dit te doen voelen zich meer aangesproken tot de campagne dan mensen die het onbelangrijk vinden om hun afval te scheiden. Deelcampagne over het scheiden van elektrische apparaten en spaarlampen bekend bij vier op de tien Amsterdammers De deelcampagne rondom elektrische apparaten en kapotte spaarlampen is minder bekend dan de algemene campagne: vier op de tien respondenten (39%) kennen deze campagne. Drie op de tien respondenten (31%) komt de campagne (enigszins) bekend voor en 8% heeft veel over de campagne gezien, gehoord of gelezen. Ouderen en laagopgeleiden kennen de campagne het vaakst. De campagnebeelden behorende bij de deelcampagne zijn minder bekend dan de dames op de bakfiets, maar met 20% minstens zo bekend als de andere twee uitingen van de algemene campagne. Meer Amsterdammers maken gebruik van oud-voor-nieuw regeling Net als verleden jaar brengt de helft oude elektrische apparaten naar het Afvalpunt (53%) en ruim een derde (37%) doet dit met kapotte spaarlampen. Een derde levert de oude elektrische apparaten in bij de winkelier, dit is een stijging ten opzichte van vorig jaar (toen 23%). Ook voor spaarlampen is de ‘’oud-voor-nieuw” regeling bekender geworden. Verleden jaar bracht 13% de oude spaarlampen naar de winkelier en nu is dat een kwart. Goed aanbieden van grofvuil belangrijk voor bewoners Ook het goed aanbieden van grofvuil vinden bewoners belangrijk (93%). Hierbij is te zien dat de mate waarin bewoners dit zeer belangrijk vinden is toegenomen van 38% naar 48%. De belangrijkste redenen om grofvuil goed aan te bieden zijn het voorkomen van zwerfvuil en het netjes houden van het straatbeeld. Negen op de tien bewoners (88%) geven dan ook aan het grofvuil goed aan te bieden, 12% doet het fout. Zij zetten het grofvuil gewoon op straat (2%) of op een vaste ophaaldag bij een ondergrondse container (10%). Deze groep vormt de doelgroep voor de nieuwe deelcampagne ‘samen houden we het schoon’. Gebruik afvalpunten gestegen, (geldelijke) beloning zal stimulans zijn De Amsterdammers die hun grofvuil goed aanbieden, doen dit bij voorkeur op een vaste ophaaldag. De Afvalpunten nemen echter in belang toe. Terwijl verleden jaar nog een kwart gebruik maakte van één van de Afvalpunten is dat nu vier op de tien. Een kwart van alle respondenten ziet daarbij een geldelijke beloning wel zitten als stimulans om het afval naar een Afvalpunt te brengen. Amsterdammers die hun afval nu ook al naar een al
4
Gemeente Amsterdam Bureau Onderzoek en Statistiek Samenvatting Afval Scheiden Werkt, 2e meting 2012
Afvalpunt brengen zijn hier logischerwijs nog enthousiaster over (40%), dan mensen die hun afval nu op een vaste afvaldag aan straat zetten (27%), bij een vuilcontainer plaatsen (26%) of het grofvuil zomaar op straat zetten (12%). Van alle respondenten die het grofvuil op dit moment nog niet naar het afvalpunt brengt, zegt 18% zeker te switchen bij een geldelijke beloning. 22% laat dit afhangen van de hoogte van de beloning en 40% laat het grofvuil alsnog op straat staan. Toenemende ergernis over afval op straat; groot draagvlak voor nieuwe campagne om straat schoon te houden Meer respondenten dan in 2009 vinden dat er vaak afval bij de container staat of zomaar op straat. In 2009 gaf 39% aan dat er vaak afval bij een container staat, nu is dat 56%. Het percentage Amsterdammers dat vindt dat er vaak afval zomaar op straat staat is gestegen van 27% naar 37%. Ook de ergernis over het plaatsen van vuil bij containers of op straat neemt toe. In 2009 ergerde 36% zich heel erg aan afval bij de container, nu is dat 40%. Het percentage dat zich sterk ergert aan afval op straat is gestegen van 36% naar 49%. Acht van de tien respondenten vindt het dan ook een goed initiatief dat er een campagne komt om bewoners te stimuleren de straat schoon te houden. Een kwart is bereid om actief deel te nemen aan de campagne en de helft zegt dat dit afhangt van het type actie. Een bijdrage leveren door zelf zo goed mogelijk om te gaan met het aanbieden van het eigen grofvuil past het beste bij de bewoners. Laagopgeleiden, ouderen (65+) en mensen met een laag inkomen geven relatief minder vaak aan dat zij bereid zijn mee te doen met de nieuwe campagne.
5
