Duim omhoog! Liften naar Hamburg. Moet nut? Het doel van universiteiten. Leergeld Deeltijd moet wat kosten. Dit is mijn stijl

FoliaMagazine weekblad voor HvA en UvA

Duim omhoog! Liften naar Hamburg Moet nut? Het doel van universiteiten Leergeld Deeltijd moet wat kosten

Dit is mijn stijl

nr. 28 18/04/2012

Startup Award (advertenties)

Jaarlijks reikt Folia een prijs uit aan student(en) met een veelbelovend ondernemingsplan. Deelnemers moeten student zijn of nog geen twee jaar zijn afgestudeerd bij UvA, HvA, VU, Inholland (Amsterdam, Haarlem of Diemen) Finale 6 juni in Pakhuis De Zwijger. Voor meer informatie www.foliaweb.nl/startupaward

het platform voor hoger opgeleid Amsterdam

inhoud #28 ‘Ik ben een blogjunkie’ 6

redactioneel Van 50 naar 1

Pakweg twintig jaar terug waren er meer dan vijftig in Amsterdam en waren er speciaalzaken voor death metal, punk, dance en wereldmuziek. Ik heb het over de platenzaak, die nu bijna uit het Amsterdamse straatbeeld is verdwenen. Van kinds af aan kwam ik wekelijks meerdere malen bij Marja Dermijn in de Watergraafsmeer. Eerst om lp’s te kopen – begin jaren tachtig – en later voor cd’s. Later werden Get in de Utrechtsestraat en Musicland in de Pijp mijn favoriete toko’s. De zaken bestaan allemaal niet meer; de enige winkel voor cd’s en aanverwanten met enige allure is tegenwoordig nog Concerto. Daarom is Record Store Day, op 21 april een zeer sympathiek initiatief. Lees er alles over vanaf pagina 30. Tot slot een huishoudelijke mededeling. Folia Magazine is vanaf deze week iets dunner. Uit kleinschalig onderzoek bleek dat bepaalde rubrieken niet werkten of niet goed in het ritme van het blad pasten. We luisteren graag naar onze lezers.

Bloggers over mode zijn géén wannabe-modellen.

Deeltijd wordt duur 12

Wat zijn de gevolgen van de deeltijdplannen van Halbe Zijlstra?

Langs de kant van de weg 16

Lift mee naar Hamburg met studievereniging Kleio.

Waartoe zijn wij? 24

Niet vergeten: een universiteit is meer dan een arbeidskrachtfabriek.

Record Store Day 2012 30

Kom eens wat vaker in de platenzaak!

Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, [email protected], @jimfjansen (twitter)

en verder de week/het moment/navraag 4-5 passie 11 opinie 18-20 Robbert Dijkgraaf 19 Fatihya Abdi 20 brieven/promoties 21 objectief 22-23 op de tong 27 Folia maakt kennis 28-29 drift 35 lezingenladder 36 overigens 37 prikbord 38-39 wasdom 40-41 stage 41 toehoorders 42 de lezer/deining 43

FoliaMagazine

3

de week Gezeur over stilteruimtes en CMR-verkiezingen

H

et is altijd wat met die allochtonen op de HvA. De ene dag weigert een islamitische docent vrouwen de hand te schudden, de andere dag ventileren jongelui met een NoordAfrikaans uiterlijk ietwat middeleeuwse opvattingen over homoseksualiteit. En nu zijn ze ook al ontevreden over het lekker rustige plekje in de kelder onder de trap waar ze kunnen bidden in het gezelschap van kauwgomresten. Het moet maar eens afgelopen zijn met ‘dat gezeur’, verzuchte CMR-voorzitter Astrid de Jager tijdens een debat over moslims en de hogeschool. Ze zaten daar toch prima onder die trap? Dan schiet het natuurlijk niet op als diversiteitsclubjes zoiets als een Echo-Award gaan uitreiken om allochtoon talent juist zichtbaarder te maken. HvA-studente hbo-rechten Dellali Segbedzi sleepte zo’n prijs in de wacht. Naast haar uitmuntende studieresultaten, en de zorg voor haar moeder en kind, heeft ze ook een eigen onderneming en is ze bestuurslid van scootmobielclub Scoobiedoen. Superverwarrend wel: zijn die allochtonen nou zeurende lastpakken of hardwerkende talenten? Blijkbaar weten werkgevers het ook nog steeds niet, want volgens prijswinnares Delalli heb je als allochtoon tijdens een solliciatie nog steeds een streepje achter bij een werkgever. HvA-rector Jet Bussemaker lanceerde ondertussen het idee dat werkgevers maar eens een heel andere groep studenten moeten gaan discrimineren: de provincialen. Tijdens een debat zei de rector dat Amsterdamse bedrijven studenten uit Amsterdam voorrang zouden moeten geven bij het vergeven van arbeidsplaatsen. De schaarse vacatures worden nu namelijk te vaak opgevuld door studenten die helemaal geen studie in Amsterdam hebben genoten, maar in het zuiden van het land. Die

4

FoliaMagazine

Dellali Segbedzi won een Echo Award. Een goed ontwikkeld gevoel voor ironie kan je de organisatie van deze awards niet ontzeggen. De prijs – die als doel heeft bij te dragen aan de positieve beeldvorming over allochtone studenten – werd uitgereikt onder juryvoorzitterschap van John Leerdam. Deze allochtoon gaf dezelfde week zijn zetel in de Tweede Kamer op omdat hij glashard had staan liegen tegenover een verslaggever van 3FM.

limbo’s en brabo’s hebben hier helemaal niets te zoeken vindt Bussemaker. Houdoe en bedankt. Dergelijke discriminatoire maatregelen zijn bij de verkiezingen voor de Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) van de HvA – waar tot afgelopen weekend op gestemd kon worden – in ieder geval niet aan de orde. Daar moeten kandidaten juist van alles uit de kast halen om een handjevol studenten en medewerkers zo gek te krijgen een stem op hen uit te brengen. Zo kwam docent Peter Fonkert, die zichzelf schert-

send DonQuiFonkert noemt, met een Hans van Mierlo-esk campagnefilmpje op de proppen en prijst docent Paul Rijnierse zichzelf in de markt als een ‘resultaatgerichte bruggenbouwer’. Dan weet je het wel. CMR-akela Astrid de Jager – daar is ze weer – klaagde dat het animo voor de verkiezingen dit jaar ‘bedroevend’ was. Pff, wat een gezeur. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden

13 april 2012

tweet van de week @I_Am_Voice Liam Voice My thesis loves not being written, who am I to deny it such happiness? https://twitter.com/#!/I_Am_Voice/

foto Bram Belloni

Michael Bosscha voegt een emmertje hop toe aan de eerste ketel ‘Leeuwenburght’; het bloedeigen bier van HvA-studentenvereniging ASVL. Collega Hans van Santvoort kijkt goedkeurend toe. Het speciaalbier ‘van studenten voor studenten’ moet nog even op smaak komen, maar kan op 7 mei geproefd worden in de Lax. Bosscha omschreef de smaak als ‘ welgevormd en niet te aanwezig’. yyy Mirna van Dijk. Zie ook Foliaweb.nl/videos.

navraag Maurits Kruithof De overheid heeft tijdens de bankencrisis in 2008 fouten gemaakt, concludeerde de commissie-De Wit. Wouter Bos nam risico’s, overlegde niet goed en betaalde mogelijk te veel. Maurits Kruithof, mede-oprichter van Room for Discussion, werkte voor de commissie.

Hoe bent u bij de commissie terechtgekomen? ‘Ik was net begonnen met mijn masterscriptie bij Arnoud Boot toen hij mij wees op een vacature als onderzoeker bij de commissie. Ik denk dat zijn steun me door de sollicitatie heen heeft geholpen. In het begin was ik voornamelijk bezig met het lezen van onderzoeken, dossiers en literatuur. Daarna stelde ik ook opstellen en vragenlijsten op, en bereidde ik gesprekken voor. Daarnaast waren er drie vergaderingen per week waarin we per onderwerp de stand van zaken bespraken.’ Was u verbaasd over de resultaten van het onderzoek?

‘Mijn werk als onderzoeker was puur een speurtocht naar feiten. Het is niet aan mij om hier een oordeel over te vellen. Wij hebben onderzocht waar het goed is gegaan en waar het fout is gegaan.’

Is dat niet al een waardeoordeel? ‘Nee, je kunt bijvoorbeeld feitelijk nagaan waar informatie wel verstuurd is, maar niet is aangekomen. Daar is iets fout gegaan maar daar vellen wij, de onderzoekers, geen oordeel over. De andere commissieleden hebben ons onderzoek gelezen en zij hebben daar vervolgens wel een waardeoordeel over gegeven. Wanneer voorzitter Jan de Wit in zijn speech zegt dat er fouten zijn gemaakt, dan is dat een

oordeel. Daar sta ik achter. In mijn functie sta ik achter alle conclusies die de commissie getrokken heeft. Mijn persoonlijke mening is niet van belang.’

U kunt dus ook niet zeggen wat u vindt van de reactie van Wouter Bos, die zegt dat er in deze unieke situatie geen tijd voor uitstel was? ‘Nee, maar ik kan wel zeggen dat de aard van de situatie en het tijdgebrek ook in ons rapport naar voren komen. Het onderzoek is een stuk genuanceerder dan hoe het in de media naar voren komt. Daarom is het rapport ook zo dik.’ yyy Femke Awater

FoliaMagazine

5

Geen modepopjes Bloggen over fashion houdt meer in dan schrijven over de nieuwste kleur nagellak, gratis champagne drinken op modefeestjes en een plekje front row naast de catwalk. Dat willen Amfi-studenten Tjaja, Annemarie en Suzanne laten zien met hun modeblogs. ‘Ik zeg liever niet dat ik fashionblogger ben, dat vind ik vies klinken.’ tekst Annemarie Vissers / foto’s Fred van Diem

B

logexpert Ernst-Jan Pfauth prees de blog Iamthevisualcollector van Tjaja Tilakdharie (26, vierdejaars Amsterdam Fashion Institute (Amfi)) als ‘Eye candy. Puur, en prachtig.’ Tjaja’s blog is alleen visueel, ze gebruikt geen tekst. Pfauths favoriete wakkerwordritueel: de blog openen en naar de plaatjes kijken, die volgens de expert een vastomlijnde smaak laten zien. Veel beelden met hout en leer. De blog Saaht van studente Suzanne van Heerde (23, derdejaars amfi) viel hem op door haar prachtige webdesign; ‘mooi verzorgd’. Van Heerde mixt fotografie met korte blogposts tot een eigen beeldtaal. Ook de blog amagicmess van Annemarie van der Ven (25, recent afgestudeerd aan het Amfi) kenmerkt zich door strak design, waarin fotografie afgewisseld wordt met tekst waarin Annemarie haar afstudeerproject en bijbehorende denkproces aan haar volgers presenteert. ‘Meisjesblogs over mode,’ in de woorden van Pfauth, maar anders dan de meeste – en dat zijn er in Nederland alleen al honderden. Geen blogposts over de laatste kleurtrend op lipstickgebied, geen make-uptips, geen gossip over die nieuwste, hippe designer, geen foto’s van BN’ers. Waarom kiest het drietal voor een andere insteek?

6

FoliaMagazine

V.l.n.r.: Tjaja, Annemarie en Suzanne

‘Meisjesblogs over mode’, daar zit een toontje onder. Is een fashionblog voltikken typisch iets voor ‘blonde modepopjes?’ (Luid lachend, alle drie): ‘Nou, dat beeld kunnen wij als donkerharigen meteen weerleggen.’ Suzanne: ‘Het klopt dat er veel blogs zijn die worden volgeschreven door mooie meisjes, kijk

bijvoorbeeld naar fashionblogger AfterDark, of naar Thischickgotstyle. Dat zijn knappe meisjes die aan dat beeld voldoen, maar ik vind die blogs niet zo bijzonder. Een grote naam als Lidewij Edelkoort met haar trendtablet zou ik geen “modepopje” noemen.’ Annemarie: ‘Ik snap dat beeld wel. Mijn keuze voor een studie

Wie Suzanne van Heerde (23, derdejaars Amfi Fashion & Branding) Blog www.saaht.blogspot.nl Sinds augustus 2010 aan het Amfi werd door mijn vrienden ook niet begrepen. “Wat moet je nou met zoiets oppervlakkigs als mode?” vroegen ze. Dankzij amagicmess, waarop ik mijn denkproces over toekomstige trends deel, zagen ze dat mode meer is dan alleen maar kleren.’ Suzanne: ‘Nederlandse meisjes doen vaak van die Zweedse blog-chicks na. Kijk naar een blogger als fashionsquad: een meisje met een middenscheiding in het sluike, blonde haar, en een slungelige look. Dat is een stereotype blogster.’ Willen fashionbloggers niet stiekem zelf een modellencarrière? Suzanne: ‘Er zullen vast bloggers zijn die met dat idee in het achterhoofd een modeblog beginnen. Ik begon met mijn blog toen ik naar het Amfi ging. Ik dacht op die manier bij het mode- en modellenwereldje te gaan horen. Ik ben zelf een blogjunkie, surf dagelijks naar ongeveer honderd fashionblogs om te kijken

waarover anderen bloggen. Gaandeweg kwam ik erachter wat wel en niet bij mij past. Ik ben bijvoorbeeld totaal niet fotogeniek, dus foto’s van mezelf maak ik expres blurry of van veraf.’ Tjaja: ‘Ik plaats geen enkel beeld van mezelf, maar alleen van voorwerpen, van stoffen, lijnen of landschappen die ik mooi vind. Model zijn en het wereldje eromheen lijken mij helemaal niets.’ Annemarie: ‘Soms zie ik op blogs meisjes die modellenposes aannemen, maar dat is niks voor mij; ik heb eerder cameravrees. Als ik al foto’s van mezelf plaats, dan doe ik dat zonder mijn gezicht erop.’ Tjaja: ‘Het ligt vooral aan het doel van je blog; wil je delen wat jij mooi vindt, of doe je het voor aanzien en bekendheid in het modewereldje?’ Bekendheid is niet jullie doel. Waarom bloggen jullie dan? Tjaja: ‘Natuurlijk is het een manier om potentiële werkgevers te laten zien waar je mee bezig

FoliaMagazine

7

Wie Tjaja Tilakdharie (26, vierdejaars Amfi Fashion & Branding) Blog www.iamthevisualcollector.tumblr.nl Sinds januari 2011 bent. Ik ben bezig met afstuderen, tegelijkertijd ben ik begonnen met Iamthevisualcollector. Ik gebruik mijn blog als een digitaal dagboek en het doet ook meteen dienst als digitaal portfolio. Met mijn blog wil ik laten zien: dit ben ik, dit is mijn stijl. Maar dat zit hem dus niet alleen in kleding, maar ook in meer abstracte vormen, bepaalde lijnen of materialen.’ Suzanne: ‘Ik wil via mijn blog mijn smaak communiceren met mijn volgers – dat zijn er een kleine honderd. Laatst heb ik een beeld van mezelf geplaatst, met een brilmontuur, omgeven door sushi en bloemen. Als iemand dan reageert dat ze dat zo inspirerend vindt, dan heb ik het idee dat we “elkaars taal spreken”.’ Annemarie: ‘Ik merk dat ik het lastig vind om uit te leggen waar ik mee bezig ben wat werk betreft, en ook tijdens mijn afstuderen wilde ik alles op een rijtje zetten. Door dat hele denkproces en alle ideeën op mijn blog te plaatsen, werd

8

FoliaMagazine

het voor mezelf inzichtelijker.’ Suzanne: ‘Op het Amfi word je getraind vanuit allerlei invalshoeken naar mode te kijken, vaak is dat abstract en conceptueel. Op een blog kun je je ideeën concreter tonen. Ik zie in Tjaja’s beeldverzameling bijvoorbeeld haar persoonlijkheid terug: een beetje feminien-dandy, de preppy-look en erg basic.’ Tjaja: ‘Ik denk dat onze overeenkomst is dat we alle drie vooral willen laten zien wat we zelf mooi vinden, niet wat nu “in” is.’ Hebben jullie fashionblogs dan echt niets met glamour, glitter en gratis producten te maken? Suzanne: ‘Ik ben niet geïnteresseerd in gratis kleding, gratis champagne op fashionevents of in op de foto staan met een bekende Ne-

Wie Annemarie van der Ven (25, recent afgestudeerd Amfi) Blog www.amagicmess.nl Sinds januari 2011, blogde eerder voor fashionfuture en modeblog.nl derlander. Met mijn 94 volgers zou ik Saaht ook niet commercieel noemen.’ Tjaja: ‘Ik kijk zelden naar wat andere bloggers doen, maar soms kom ik toevallig op een blog terecht en dan denk ik: waarom ben jij fashionblogger? Dan zie je zo’n blogster met een fotocamera staan, waarvan ze waarschijnlijk niet eens weet hoe hij werkt.’ Suzanne: ‘Ik zeg liever niet dat ik fashionblogger ben, dat vind ik vies klinken. Dat geeft een verkeerd beeld van me, het klinkt te oppervlakkig.’ Annemarie: ‘Dat vind ik niet. Je bent nog steeds een blogger. Waarover je blogt maakt toch niets uit?’ Suzanne: ‘Laat ik het anders benoemen: je hebt de commerciële “H&M-blogs” en de creatievere “Negen Straatjes-blogs”. Tjaja: ‘En je bepaalt zelf welk “merk” je wilt zijn.’ Hoe denken jullie over je status? Hebben jullie uiteindelijk invloed? Annemarie: ‘Je kunt het blogwereldje verge-

lijken met een apenrots. Er zijn ranglijsten als signature9.com die laten zien wie het meest invloedrijk is.’ Suzanne: ‘Susie Bubble, van stylebubble.com, dat is de Anna Wintour [hoofdredacteur van de Amerikaanse Vogue, red.] van de fashionblogs. Zij gaat de wereld over om lezingen te geven. In Nederland heeft een blog als thischickgotstyle veel volgers. Ik vind haar een voorbeeld van zo’n “H&M- blog”, te commercieel en ze dicteert te veel naar mijn smaak. Mijn groepje volgers is maar klein, maar ze komen wel telkens terug naar mijn site.’ Tjaja: ‘Ik krijg privéberichtjes van mensen die mijn blog interessant vinden, op die manier weet ik dat Iamthevisualcollector bekeken wordt. Ik kies ervoor onzichtbaar te zijn, dus mensen weten niet wie er achter mijn blog zit.’ Lachend: ‘Hierna dus wel.’ yyy

FoliaMagazine

9

(advertentie)

ET K IC T N E T N E D U T S P O T S CKET MULTINIEUW-ZEELAND OP 1 TI EN THAILAND, AUSTRALIËane - Auckland - Amsterdam

VANAF

1.099,incl belastingen

kok - Brisb

Amsterdam - Bang

CAMPERVANS & AUTOHUURUW-ZEELAND ROADTRIPPEN DOOR AUSTRALIË & NIE get 8 modellen om uit te kiezen, voor elk bud

GREYHOUND BUSPASSEN AUSTRALIË

HET FLEXIBELE HOP-ON HOP-OFF BUSNETWERK

Meer dan 140 bestemmingen & 365 dagen geldig

Singel 413, Amsterdam Centrum

www.kilroyworld.nl

VANAF

279,PER WEEK

VANAF

465,-

VOOR 3.000 KM

passie Role Playing Katja Schmitt (26) is psycholoog en als onderzoeks­ assistent verbonden aan het AMC. Maar op donderdagavond is ze een superheld. ‘Mijn superheldengroep komt elke donderdagavond bij elkaar. Alles kan, alles mag, de mensen zijn heel open en creatief. Juist omdat je met elkaar een fantasieverhaal opvoert word je gedwongen uit je comfortzone te komen. Je geeft veel van jezelf weg. Dat maakt het leuk, spannend. Het verhaal dat we spelen wordt bedacht door een regisseur, de Dungeon Master, een rol die we om beurten vervullen. Of zoals wij dat noemen: dm. Het verhaal dat we nu spelen is anders dan de meeste roleplayinggames (rpg). Geen dwergen en goblins, maar superhelden. Het is een wereld in 2050 en er is een virus uitgebroken. Vrijwel iedereen is een zombie. We zijn nu aanbeland in een getto met nietgeïnfecteerde mensen. De stervelingen weten alleen niet dat wij superpowers hebben. Waar het heen gaat denk ik wel te weten, maar dat is aan de dm. Binnen het verhaal hebben we allemaal een eigen, zelfbedachte, rol. Het verhaal ontwikkelt zich als in een spel, om beurten komen we aan het woord. Mijn karakter, Captain Cookie, heeft een rubberachtig lichaam, kogels ketsen op me af. Die superpower heb ik geperfectioneerd waardoor ik vloeibaar kan worden. Mijn karakter lijkt een beetje op Tia Dalma uit Pirates of the Carribean: een donkere vrouw met tattoos en een warrig uiterlijk; iemand die veel op zee is geweest. Een uitgeprinte foto ligt voor me op tafel. Zo kunnen de anderen zich een voorstelling van mijn karakter maken. Ik zet natuurlijk ook een andere stem op. Wat mij zo trekt is dat de mensen altijd leuk zijn. In mijn huidige groep zitten mensen uit heel Europa: Kroatië, Frankrijk, Duitsland en Nederland. In het rpg’en is niemand terughoudend. Je leert mensen écht kennen.’ yyy tekst Jeff Pinkster / foto Fred van Diem

FoliaMagazine

11

Einde der deeltijden Net toen je dacht dat dit kabinet het onderwijs voldoende overhoop had gehaald, stelde staatssecretaris Zijlstra voor om de hakbijl in het deeltijdonderwijs te zetten. Wat zijn de gevolgen? tekst Clara van de Wiel, Luuk Heezen en Roel van Luijk / illustraties Pascal Tieman

H

oewel het officieel geen privatisering of bezuiniging mag heten, wordt het systeem van studeren in deeltijd ingrijpend hervormd. Er staan Zijlstra vergaande maatregelen voor ogen. Op dit moment werkt het systeem zo dat de overheid het grootste deel van een opleiding betaalt, namelijk de kosten die overblijven nadat de student het collegegeld heeft voldaan. Een studie kost, zowel in deeltijd als in voltijd, duizenden euro’s per jaar. Het precieze bedrag varieert per opleiding, bijvoorbeeld van € 9000 per jaar voor de bachelor Nederlandse taal en cultuur, tot € 25.000 voor een bachelor tandheelkunde. Deze kostprijs voor een studie heet het instellingscollegegeld. Omdat de overheid hoger onderwijs voor iedereen toegankelijk wil houden, betalen deeltijdstudenten nu alleen het wettelijk collegegeld. Voor een deeltijdopleiding ligt dat bedrag tussen de € 1003 en € 1771, door de instelling zelf te bepalen. Voor iedere deeltijdstudent betaalt de overheid het verschil tussen het wettelijke collegegeld en het instellingscollegegeld. Aan dat systeem wil Zijlstra een einde maken. Hoewel het plan van Zijlstra de Eerste en Twee-

12

FoliaMagazine

de kamer nog moet passeren, is in grote lijnen wel te schetsen wat de gevolgen zijn. Als het aan Zijlstra ligt, gaat het door de overheid beschikbaar gestelde bedrag voor deeltijdonderwijs niet langer naar de universiteiten en hogescholen, maar rechtstreeks naar de deeltijdstudent. Die krijgt een voucher waarmee hij een deel van zijn opleiding kan betalen. Deze nieuwe situatie moet vanaf studiejaar 2017/2018 ingaan. De deeltijdstudent kan zijn of haar voucher bij elke geaccrediteerde onderwijsinstelling inleveren,

Het nieuwe systeem brengt veel onzekerheid met zich mee dus behalve bij de reguliere universiteiten en hogescholen ook bij particuliere aanbieders zoals de LOI Hogeschool, of het Nederlands Talen Instituut (NTI). Dat is een belangrijke verandering. In het huidige systeem hebben de reguliere universiteiten en hogescholen door het geld dat de overheid per deeltijdstudie bijlegt namelijk een voorsprong op hun private tegenhangers, die geen overheidsgeld ontvangen.

Na de hervorming kiest de deeltijdstudent zelf bij welke onderwijsinstelling hij zijn voucher inwisselt, en kan de overheidssteun dus ook bij private instellingen belanden. Dat maakt hun concurrentiepositie een stuk sterker. Niet alleen verliezen de reguliere universiteiten en hogescholen de automatische financiële steun van de overheid – een grote bijdrage voor iedere deeltijdstudie –, die financiële steun wordt ook nog eens aan hun directe concurrenten aan de private kant van de onderwijsmarkt beschikbaar gesteld. Met deze maatregel straft Zijlstra in feite de reguliere universiteiten en hogescholen, die zich volgens hem te veel richten op jongeren en voltijdonderwijs, in plaats van op de vaak al wat oudere deeltijdstudent. Daardoor sluit volgens hem de inhoud van deeltijdopleidingen slecht aan op de wensen van de werkende volwassene. Het nieuwe systeem daarentegen wordt naar zijn idee veel flexibeler: de deeltijdstudent kan dan immers zelf kiezen welke aangeboden opleiding het best aansluit op zijn wensen.

benoemde topsectoren: tuinbouw en uitgangsmaterialen, water, AgroFood, Life Sciences, chemie, high-techsystemen en materiaal, energie, logistiek en creatieve industrie. Zo stimuleert de overheid deeltijdstudenten actief om te kiezen voor een opleiding waar de markt op dat moment vraag naar heeft. Aan het plan zitten veel haken en ogen. Het nieuwe systeem brengt met name veel onzekerheid met zich mee. Het is steeds aan de zittende regering om te besluiten voor welke opleidingen een voucher beschikbaar is, en hoeveel die voucher precies waard wordt. Als deeltijdstudent kunstgeschiedenis kun je dus de reële angst hebben het ene jaar wel een voucher te krijgen, en het volgende jaar niet meer. Een soortgelijke onzekerheid geldt ook voor de onderwijsaanbieders: het blijven aanbieden van een deeltijdopleiding, of het ontwikkelen van een nieuwe opleiding, gaat in het nieuwe systeem een stuk riskanter worden. In een gezamenlijke verklaring lieten de belangrijkste onderwijs- en studentenbonden deze week weten tegen de voorgestelde hervorming te zijn. Volgens hen leidt het plan tot minder gediplomeerden en bedreigt het de kwaliteit van het onderwijs, omdat private opleidingen relatief vaak onder de maat scoren. >>

Flexibiliteit en volop keuze, dat klinkt als pure winst voor de deeltijdstudent. Maar er zit een addertje onder het gras. Als Zijlstra zijn zin krijgt, betaalt de overheid namelijk alleen nog mee aan deeltijdopleidingen die van ‘bijzonder maatschappelijk en economisch belang’ zijn. Dat zijn studies die voorbereiden op een baan in het onderwijs, de zorg en de negen door dit kabinet

FoliaMagazine

13

Jacqueline Swabe (47) Kunstgeschiedenis (UvA)

Nikki van Mourik (25) Nederlands (HvA)

Mohamed Bourik (37) Human Resource Management (HvA)

‘Ik volg deze studie als hobby. Ik heb al een tijdje geen opleiding gevolgd en ik wil me graag blijven ontwikkelen. Deze studie betaal ik helemaal uit eigen zak. Ik zit zelf in de reclamewereld, dus een duidelijke aansluiting met mijn

‘Ik betaal mijn deeltijdstudie helemaal zelf. Na mijn hbo-rechten kwam ik tot de conclusie dat ik toch niet de rest van mijn leven in een kantoor wil werken. Daarom studeer ik nu in deeltijd voor lerares Nederlands. Die studie

‘Mijn werkgever betaalt driekwart van de studiekosten, de rest betaal ik zelf. Ik dacht er al langer over deze opleiding te gaan doen en heb het zelf voorgesteld bij mijn baas. Het feit dat zij een groot deel wilden financieren heeft

‘Studeren in deeltijd wordt een elitaire bezigheid’

‘Meer betalen is voor mij geen optie’

werk is er niet. Als deze studie zevenduizend euro per jaar zou kosten, was ik er nooit aan begonnen. Ik zou het best begrijpen als mensen die al werken iets meer moeten betalen voor een studie, maar niet meteen vier keer zo veel. Als je het collegegeld voor iedereen verhoogt naar zevenduizend euro wordt studeren in deeltijd een elitaire bezigheid. Drieduizend euro per jaar zou voor mij acceptabel zijn. Het komt dan overeen met bijvoorbeeld particuliere marketingcursussen. De hoogte van het collegegeld heeft zeker invloed op mijn gedrag. Ik wilde hierna eigenlijk een tweede bachelor doen, maar dat kost nu al 7.000 euro per jaar. Daarom heb ik ervoor gekozen om hierna een master kunstgeschiedenis te doen. Dat was eigenlijk niet mijn eerste keus, maar een tweede bachelor halen is gewoon te duur.’

14

FoliaMagazine

betaal ik helemaal zelf. Wel ontvang ik een tegemoetkoming in het collegegeld, omdat ik een gesubsidieerde opleiding volg. Dat heeft mijn keuze voor deze opleiding zeker beïnvloed. Ik heb nog getwijfeld over andere opleidingen, maar daarvoor had ik wel de volle mep moeten betalen. Nog meer collegegeld betalen zou voor mij dus ook geen optie zijn. Op dit moment is het financieel al flink aanpoten, ondanks dat ik best leuk verdien. Als deeltijdstudent ontvang je geen studiefinanciering en kun je ook geen studielening afsluiten. Terwijl een fulltimebaan ernaast ook bijna niet te doen is. Je lesdagen beginnen om 13.00 uur, en daardoor blijft er van je werkdag ook maar weinig over. Ik vraag me af hoe lang ik het nog volhoud er een volle baan naast te hebben. Nu al moet ik vrije dagen opnemen voor mijn stage.’

‘Mijn keuze is bepaald door de financiering’ de doorslag gegeven: zelf had ik dit niet kunnen betalen. Als het collegegeld veel hoger wordt, ben ik bang dat ik dit niet zou kunnen doen. In de maatschappelijke sector waarin ik werk, de arbeidsre-integratie, wordt al gigantisch gesneden en heeft men het zwaar. Ik weet bijna zeker dat mijn werkgever die hogere kosten niet op zou kunnen en willen brengen. In het nieuwe systeem had ik waarschijnlijk een andere opleiding gekozen die wel door de overheid wordt gesubsidieerd. Je hoopt er dan toch op dat de overheid haar huiswerk goed heeft gedaan en alleen die opleidingen financiert waar de baangarantie hoog is. Maar het is natuurlijk maar de vraag hoe goed ook de overheid dat soort dingen kan voorspellen. Het feit dat ze nu flink snijden in het mbo, terwijl de vraag naar laaggeschoolden in de toekomst gaat groeien, belooft wat dat betreft weinig goeds.’ >>

Wie krijgen ermee te maken UvA

HvA

Bedrijfsleven

Student

De UvA biedt 27 bacheloropleidingen en 76 masteropleidingen in deeltijd aan. In oktober 2011 studeerden er 1948 studenten in deeltijd aan de UvA, wat neerkomt op 6,5 procent van het totale aantal studenten. Interessant is dat juist van de populairste universitaire deeltijdstudies allerminst zeker is dat ze onder de voorgestelde hervorming voor financiering in aanmerking komen. De 548 deeltijdstudenten rechtsgeleerdheid, de 173 van kunstgeschiedenis en de 137 deeltijdstudenten psychologie hadden zich wellicht niet aangemeld als zij het veel hogere instellingscollegeld hadden moeten betalen. Toch laat UvA-woordvoerder Annelou van Egmond weten zich geen zorgen te maken over de implicaties van het nieuwe financieringssysteem. ‘Ik ben er van overtuigd dat juist in de door Zijlstra genoemde sectoren als onderwijs en zorg zowel de UvA als de HvA een goed aanbod heeft.’ Ook wijst ze op de profileringsagenda die iedere hogeschool en universiteit aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) moet sturen. Hierin moet een onderwijsinstelling duidelijk maken in welke sectoren en opleidingen ze zich wil specialiseren. Volgens Van Egmond is dat ‘van invloed op het aantal universiteiten waar bepaalde (deeltijd)studies worden aangeboden.’ Ze lijkt hiermee te suggereren dat de UvA het deeltijd­ aanbod zal gaan beperken, maar daarover zijn nog geen details bekend.

Ook in het bedrijfsleven worden de plannen van Halbe Zijlstra met argusogen gevolgd. Veel bedrijven scholen hun werknemers bij met een deeltijdopleiding bij een bekostigde instelling, zoals bijvoorbeeld de HvA. De hervorming van het deeltijd-hbo kan leiden tot concurrentie tussen de verschillende onderwijsinstellingen en daarmee tot prijsverlagingen. Een opleiding bedrijfskunde van 3,5 jaar kost aan de grote private aanbieders als NCOI op dit moment bijvoorbeeld in totaal circa € 13.000. Als de HvA het instellingsgeld van € 7000 gaat heffen, zou dat neerkomen op € 28.000 voor een vierjarige bachelor. Daarmee wordt de particuliere instelling voor studenten opeens een veel aantrekkelijker alternatief. Het verbaast dan ook weinig dat de private aanbieders de plannen van Zijlstra met gejuich hebben ontvangen. Ook kan de overheid met het nieuwe systeem beter in de gaten houden in welke sectoren van het bedrijfsleven er behoefte is aan geschoold personeel. En voor die opleidingen speciale vouchers uitdelen. De Sociaal Economische Raad adviseerde het kabinet al eerder maatregelen te treffen die ‘inspelen op de snel veranderende behoeften van bedrijven, werkenden en werkzoekenden’. Echter: het is natuurlijk maar de vraag of de overheid en het bedrijfsleven altijd hetzelfde idee zullen hebben over welke opleidingen het waard zijn te financieren.

Op dit moment is de HvA een van de belangrijkste aanbieders van deeltijdonderwijs in de regio. Twaalf procent van alle HvA-studenten volgt hun opleiding in deeltijd. De meesten daarvan zitten bij het Domein Onderwijs en Opvoeding, maar bij enkele lerarenopleidingen is het aantal deeltijders zelfs groter dan het aantal voltijdstudenten. De HvA biedt momenteel vijftig deeltijdopleidingen aan, waarvoor ze van de overheid in totaal circa vijfentwintig miljoen euro overheidsfinanciering ontvangt. Die subsidie staat op de tocht, en dan is het nog maar de vraag hoeveel opleidingen er nog in deeltijd kunnen voortbestaan. Immers: hoe lucratief is het een opleiding aan te bieden waarvoor studenten geen leervoucher krijgen, en waar dus beduidend minder mensen op afkomen? Daarnaast zal de HvA de concurrentie aan moeten gaan met particuliere instellingen, waarvoor studenten eveneens een voucher kunnen ontvangen. Voor welke sectoren en opleidingen straks leervouchers zullen worden uitgedeeld, is nog onduidelijk. Nu al opleidingen afstoten is voor de hogeschool zeer onverstandig, daar ze op die manier belangrijke accreditaties kwijt kan raken. Maar ook het oprichten van nieuwe opleidingen is gevaarlijk, omdat de vraag onzekerder wordt.

Vanaf het studiejaar 2017/2018 krijgen deeltijdstudenten – als de hervorming doorgaat – met grote veranderingen te maken. De overheid betaalt op dit moment € 5000 van de € 7000 die een deeltijdopleiding eigenlijk kost aan de HvA, zodat de student zelf maar € 2000 hoeft bij te leggen. Als die € 5000 wegvalt, zal het collegegeld voor studenten dus fors omhoog gaan. Aan de HvA zal dat rond de € 7000 komen te liggen, bij de UvA kan het oplopen tot zo’n € 10.000. De overheidsfinanciering komt direct bij de student te liggen, die zelf kan bepalen aan welke instelling, bekostigd of particulier, hij zijn opleiding gaat volgen. Punt is wel dat niet iedereen in aanmerking komt voor zo’n ‘voucher’. Alleen studenten die een opleiding volgen met ‘bijzonder maatschappelijk en economisch belang’ krijgen in de toekomst nog subsidie van de overheid. Welke opleidingen aan die voorwaarden voldoen zal de komende tijd moeten gaan blijken. Voor deeltijdstudenten die op dit moment met hun opleiding bezig zijn verandert er weinig. Wel kunnen die te maken krijgen met de langstudeerboete, die vanaf september wordt ingevoerd. Omdat deeltijdstudenten echter vaker vertraging oplopen dan gewone studenten, richt de overheid voor hen als overgangsregeling een speciaal fonds in. yyy

FoliaMagazine

15

Met een stiletto langs de snelweg

Joris Belgers

Hij staat op het repertoire van iedere studie- of studentenvereniging: de liftwedstrijd. In verhalen over corpsontgroeningen zijn het feuten die naakt met een bijl naar huis moeten zien te komen, bij studievereniging Kleio van geschiedenis is het een strijd om met de meeste punten op een Duits terras te arriveren. Joris Belgers

D

rdplein

t Prins Bernha

Vertrek vanaf he

Micha Mos

e Kings of Leon worden bruusk onderbroken. ‘Monique belt,’ knippert op het dashboard. ‘Daaag schat! Hoor eens, ik zit met twee studenten in de auto. Ze doen mee aan een of andere liftwedstrijd.’ Monique begroet ons hartelijk: ‘Wat goed lieverd, altijd meenemen, lifters! Nou, ik belde eigenlijk alleen om te zeggen dat ik hartstikke verliefd op je ben!’ Menno frummelt aan zijn RayBan en grinnikt: ‘Tot straks, schat!’ Zijn Jaguar brult. We scheuren met meer dan

16

FoliaMagazine

tweehonderd over de Veluwe. Vol gas onderweg tijdens de liftwedstrijd van studievereniging Kleio (geschiedenis en kunstgeschiedenis, UvA). Gewapend met karton en stift verzamelen acht koppels zich zaterdagochtend 8.00 uur bij het Amstelstation, waar voorzitter Ariadne Onclin onthult dat Hamburg de eindbestemming is. ‘Jezus, dat is echt een teringeind,’ verzucht mijn liftgenoot Micha, de slaap uit zijn ogen wrijvend. Drie jaar terug deed ik ook mee met deze

Bram Harkem

a

liftwedstrijd, toen als voorzitter van Kleio. We zijn net afgestudeerd, maar Micha en ik kunnen moeilijk afscheid nemen van het studentenleven. Vandaar onze deelname aan de liftwedstrijd. Maar na anderhalf uur bij de oprit van de A10 met onze duim omhoog begint het me te dagen dat het blauwe zomerjurkje van mijn vorige liftpartner een stuk effectiever was dan de neiging tot corpulentie van mijn huidige. Gejuich dus, wanneer eindelijk een zilvergrijze

Lauren Heida

Anne Merkx en

Julian

Toyota Yaris afremt. Jaap, een jonge geluidstechnicus, wil ons wel tot Amersfoort brengen. Zo komen we via een tankstation langs de A1 terecht op de witte kalfslederen achterbank van Menno’s Jaguar XF. Menno heeft flink verdiend in de reclamewereld, maar kijkt, nu hij in scheiding ligt, tegen schulden aan. Na dertig jaar kwam de kwieke vijftiger zijn jeugdliefde Monique weer tegen, met alle gevolgen van dien. ‘Dan heb je het als man in Nederland niet makkelijk, zeker als je wat centjes hebt,’ verzekert hij ons terwijl hij nog een flinke dot gas geeft. Bij het volgende tankstation stappen we schaamteloos op alle auto’s af, maar iedereen moet er ‘de volgende afslag af ’. Dan ontmoeten we Ben. De twintiger komt net terug uit Newcastle, van drie weken verlof. Hij is onderweg

men op een rotonde in Veendam. Ze vonden in Amsterdam direct een lift, maar werden net voor Groningen op een vluchtstrook afgezet. Daar pikte de snelwegpolitie ze al snel op. Bram: ‘En die agenten zetten ons natuurlijk midden in dat gat af. Eikels.’ Het duurt even voor Kas en Bram weer on the road zijn, maar het ritje in de politieauto levert de twee wel 200 punten op. Kleio’s liftwedstrijd is namelijk een zogenaamde ‘bucketliftwedstrijd’. Niet het team met de snelste tijd, maar dat met de meeste punten wint in Hamburg. Dit door opdrachtjes van de door het Kleiobestuur samengestelde bucketlist: Knuffel een koe, 30 punten. Op de foto met de Bundespolizei, 40 punten. Lift zonder schoenen, 500 punten. Micha en ik hebben daar maling aan. Wij willen gewoon zo snel mogelijk naar

Duitse punkrocker tegen, in versleten joggingpak. Deze Matthias toetst prompt ‘Rathausmarkt, Hamburg’ in in de TomTom. Luxe kun je zijn krappe Panda niet noemen, maar hij brengt ons precies waar we moeten zijn. Onderweg schalt Schalke 04 – Borussia Dortmund uit de speakers. Halfzes, op het terras. Niet als eersten: Valerie Veenvliet (20) en Willeke van Toor (18) zijn een uur eerder door een vrachtwagenchauffeur afgezet, pal voor het hostel. Geen enkel probleem om voor de schattige dames zijn tientonner in de spits door Hamburg Mitte te manouvreren. Valerie vertelt enthousiast: ‘Die Serviër en Bosniër die ons al bierdrinkend in een geblindeerde sportwagen rond Osnabrück reden! Iiieehh!’ rilt ze. Voor noodgevallen had ze gelukkig iets van haar broer meegekregen. Midden op het terras Bram Harkem

a en Kasper va

n der Sanden

Willeke van Toor en Val

erie Veenvliet

naar de legerbasis bij Hannover waar hij als onderhoudsmonteur is gestationeerd. Ben wil wel een stukje omrijden – zo’n twee uur, tot Bremen. Met een noodgang van 130 mijl per uur schieten we over de Autobahn. Ben sleutelt aan tanks, glunderend vertelt hij dat hij er soms in mag rijden. We praten over zijn tijd in Basra, Irak. ‘Die Amerikanen daar waren knettergek. Schieten, schieten, schieten,’ schampert de Brit. Terwijl wij voortrazen, staan Kasper van der Sanden (18) en Bram Harkema (20) te verkleu-

Hamburg. Het Duitse bier wacht. Dat lijkt te lukken, totdat we stranden in Bremen. Ben heeft ons naast een McDrive afgezet, voor de oprit richting Hamburg. Maar vandaag wil er niemand van Bremen naar Hamburg. Onze voorsprong verdampt. Het mantra ‘jekrijgtaltijdeenlift, jekrijgtaltijdeenlift’ prevelend, besluit ik te gaan bedelen op de parkeerplaats. Het werkt: Wolfgang, een handelsreiziger in papier, helpt ons weer op weg in zijn Mercedes. Bij de volgende Raststätte komen we een oude

klapt ze een flink stilettomes open. Ook Bram en Kasper hebben het gehaald, en door noest puntensprokkelwerk – ze gingen onder meer met de Duitse politie op de foto – mogen ze zich zelfs de winnaars noemen. Nog twee koppels druppelen die avond binnen, en Kleio’s bezemwagen plukt hekkensluiters Lauren Heida (20) en Rutger Vijgen (21) van de Hamburgse ring. De twee overige teams hebben het opgegeven, ze sms’en dat zij er in Groningen een leuke avond van gaan maken. yyy

FoliaMagazine

17

opinie

Grijp studenten bij de lurven Om de problemen in het hoger onderwijs het hoofd te bieden is er een nieuwe academische bevlogenheid nodig, vinden Lucy Wenting en Bert de Reuver. illustratie Marc Kolle

B

ij een debat van de vereniging van universiteiten (VSNU) in maart stond studiesucces, een van de prioriteiten van de Nederlandse universiteiten, centraal. In een afgeladen zaaltje van Dudok in Den Haag, gevuld met bestuurders, medewerkers en leden van studentenraden van alle universiteiten, passeerde de bekende reeks verklaringen voor het gebrek aan studiesucces van veel studenten: studenten besteden te weinig tijd aan hun studie, onder meer omdat ze allemaal een bijbaan hebben; grote hoorcolleges zijn niet meer van deze tijd; er is steeds minder geld beschikbaar en onderwijs wordt steeds meer ondergeschikt aan onderzoek. De overbekende punten die in alle bezuinigingsrondes vanaf de jaren tachtig naar voren zijn gebracht. Tot zover weinig nieuws. Twee zaken vielen die middag wel op. In de eerste plaats waait er nu een andere wind door het hoger onderwijs, een straffe. In alle geledingen van de universiteit beseft men dat het dit keer menens is: staatssecretaris Halbe Zijlstra zal niet schromen om impopulaire maatregelen door te zetten. Het tweede wat opviel, was het nieuwe realisme bij bestuurders. Zo ontvouwde bijvoorbeeld rector magnificus van de Erasmus Universiteit, Henk Schmidt, zijn ingrijpende,

18

FoliaMagazine

nieuwe plan: in Rotterdam moet nominaal studeren de normaliteit worden. Om dat te realiseren worden er onder meer compensatieregelingen voor vieren en vijven ingevoerd.

Dijkgraaf Ook wij denken dat verandering onvermijdelijk is, maar we zijn er daarnaast van overtuigd dat nieuwe regels alleen geen wezenlijke verandering brengen, net zo min als meer (of minder) geld. Al sinds de jaren zeventig vecht het universitair onderwijs tegen de draak van het verleden. Het Bildungsideaal kenmerkte de Nederlandse universiteiten tot de jaren vijftig. Ze werden bevolkt door studenten uit de hogere sociale klasse voor wie tijd en geld geen enkele rol speelde. Vanaf de jaren zestig werd de oude elite-universiteit overspoeld door de kinderen van

Veel studenten zien hun studie als een wedloop van tentamens de middenklasse en van arbeiders. De oude universiteit met zijn vrijheid van studeren en losse levensstijl is te lang blijven hangen in de oude academische mores die werkten bij een kleine elite, maar het begaven bij de massale toestroom van studenten. Er is geen panacee voor de problemen van het universitair onderwijs. Wat er wel is, is een oplossingsrichting in de vorm van een nieuwe academische bevlogenheid. Wij denken dat die uit minstens twee elementen moet bestaan: studenten moeten vanaf dag één bij de lurven worden gegrepen en er moet een nieuwe academische studiecultuur komen. Om met het eerste te beginnen: de ervaring leert dat, als je studenten niet direct in de eerste weken onderdompelt in een studiecultuur, je ze voor altijd kwijt bent. Ze gaan hun tijd en aandacht verleggen naar hun sociaal netwerk, naar baantjes – en tweede baantjes – en naar andere aangename zaken. Voor de overgrote groep geldt: als je ze in de eerste weken kwijtraakt, dan rest maar één ding, namelijk ze – op de manier van Henk

Schmidt – naar de eindstreep loodsen. Het tweede element is het werken aan een nieuw academisch klimaat. Als het oude Bildungsideaal niet meer werkt moeten we een nieuw ideaal ontwikkelen. Bij een congres voor schooldecanen typeerde Robbert Dijkgraaf de dagelijkse werkelijkheid aan de hedendaagse universiteit als een caviarace: we jagen studenten in een afgesproken tijd door poortjes. Veel studenten zien hun studie als een wedloop van tentamens. Die studiementaliteit is ernstig, maar nog ernstiger is de impliciete opvatting van academisch leren die tegenwoordig leidend is in hoger­ onderwijsbeleid en een dergelijke mentaliteit beloont: nut, snelheid en aansluiting op de arbeidsmarkt staan voorop; zaken als grondigheid, het ontdekken en ontwikkelen van het eigen talent, creativiteit en persoonlijke ontwikkeling, zijn ondergeschikt. Breedte, interdisciplinariteit, academische vorming en ruimte voor talentontwikkeling zijn juist de ingrediënten die inhoud en vorm kunnen geven aan nieuwe academische bevlogenheid. Laat beginnende studenten daarom direct kennismaken met de brede en fascinerende wereld van de wetenschap. Plaats hun discipline binnen het geheel van de wetenschap en laat ze over de grenzen van hun eigen discipline heen kijken. Daag ze uit. Durf hoge eisen te stellen. Zorg voor een begeesterend studieklimaat, waarin studenten zich thuis kunnen voelen. Wethouder Lodewijk Asscher vroeg zich onlangs af, naar aanleiding van dertig jaar falend achterstandsbeleid op basisscholen in Amsterdam: ‘Hoe komt het dat we dit gewoon zijn gaan vinden?’ Dezelfde vraag zouden we moeten durven stellen ten aanzien van de middelmaat op universiteiten. yyy Lucy Wenting is onderwijsdirecteur van het Instituut voor Interdisciplinaire Studies (IIS). Bert de Reuver maakt deel uit van het managementteam van het IIS.

Voor iedereen De wetenschap moet meer naar de maatschappij toe. Dus wat zou er mooier zijn dan dat een rijke industrieel zijn eigen huis en een groot vermogen zou nalaten voor publiekslezingen. Een droom? Nee. Precies dit is in Londen gebeurd. En wel in 1597. Sir Thomas Gresham was een Engelse koopman en bankier. Hij had veel zakelijke contacten met Antwerpen en bracht van zijn reizen naar de Lage Landen het idee van een beurs mee. Hij verdiende trouwens vooral veel geld met de exploitatie van de vele winkels rond het beursgebouw – de voorloper van het winkelcentrum. Greshams teken is de sprinkhaan en de oplettende bezoeker van de City vindt dit teken op allerlei gevelstenen en uithangborden. In die tijd was het verboden een universiteit op te richten buiten Oxford en Cambridge. Daarom besloot Gresham dat zijn college in Londen wel hoogleraren maar geen studenten zou hebben. De lezingen zouden openstaan voor iedereen. Het werd werelds eerste open universiteit. En zo geschiedde. Sinds 1597 worden er in Gresham College publiekslezingen gehouden. Enkele weken geleden was het mijn beurt. De middeleeuwse zaal ligt midden in het financiële centrum van Londen. Het publiek was een markante mix van experts, amateurs, zakenmensen, gepensioneerden en scholieren. Ook de uitloopzaal was vol. Het werd een levendige sessie. Goed te weten dat publiekscommunicatie net zo oud is als de wetenschap zelf. Gresham College had trouwens nog meer gevolgen. Het was tevens de broedplaats van de Royal Society van Newton en Hooke, een van de eerste wetenschapsacademies. Niet dat iedereen dat kon waarderen. Zo beschrijft Samuel Pepys in zijn dagboeken hoe de Engelse koning zich twee uur lang bescheurde over die idiote geleerden in Gresham College die de hele dag niets anders deden dan het gewicht van lucht bepalen. Kon je iets zinlozers bedenken! Hij was vast niet naar de lezingen gegaan. yyy Robbert Dijkgraaf

FoliaMagazine

19

Abdi

opinie

Van het kastje naar de muur Studentenmedezeggenschap is niet belonend, maar wel belangrijk, volgens Sinead Wendt.

O

p dit moment zit ik in de Facultaire studentenraad van de Faculteit der Geesteswetenschappen. Ruim een halfjaar ben ik nu bezig met het onderwijs- en examenreglement van deze faculteit. In dit reglement, dat weinig studenten waarschijnlijk kennen, staan best interessante dingen. Zo worden sinds dit jaar de cijfers tussen de 5 en de 6 afgerond. Zomaar. Zonder enige motivatie is deze maatregel doorgevoerd. Is dat belangrijk? Ik denk van wel. Het komt op mij over als totaal arbitrair dat uitsluitend de cijfers tussen de 5 en 6 worden afgerond, aangezien er niets intrinsiek anders is aan deze cijfers waardoor zij afgerond zouden moeten worden en andere niet. Wie heeft hier zeggenschap in gehad? Navraag bij decaan Frank van Vree leert dat hij hier niet over heeft besloten, maar dat dit een maatregel ‘vanboven af ’ is geweest. Na een halfjaar medezeggenschap is het geen verrassing meer dat je van het kastje naar de muur wordt gestuurd. Het verhaal is hiermee echter nog niet afgelopen. De studentenraad adviseerde de decaan om de afronding van de cijfers tussen de 5 en de 6 uit de examenregeling te halen. Doel hierbij was om de afronding geheel van tafel te krijgen. Na het antwoord dat dit een besluit ‘vanboven af ’ was, verwachtten we dat het advies niet overgenomen zou worden. Tot onze verbazing gaf de decaan ons echter gelijk; de afronding zou worden geschrapt.

20

FoliaMagazine

Hiermee leek de kous af. Niks bleek echter minder waar. In SiS, het nieuwe systeem van de UvA waarin onder andere je cijfers worden geregistreerd, is namelijk ingebouwd dat alle cijfers tussen de 5 en de 6 worden afgerond. Het schrappen van deze bepaling uit de examenregeling zorgt er dus niet voor dat SiS opnieuw wordt geprogrammeerd: in theorie is de afronding dus niet meer van kracht aan de faculteit, in de praktijk wel. En dit is het standaardverhaal in de studentenpolitiek: wat in het ene document niet geregeld kan worden, omdat bijvoorbeeld de studentenraad dwarsligt, wordt op een andere plek geregeld, waar de meeste mensen bovendien nog geen weet van hebben ook. De schijn wordt gewekt dat je ergens invloed op hebt, maar als puntje bij paaltje komt, hebben de bestuurders al besloten. Dit betekent voor mij echter geenszins dat we moeten stoppen met de medezeggenschap, maar dat de structuur ervan op de schop moet. Het moet niet langer gaan om politieke spelletjes, maar om wat goed is, en dan niet goed voor de individuele raadsleden maar goed in het algemeen. Als je met deze kennis in de studentenpolitiek terechtkomt, dan kun je misschien een werkelijke verandering teweegbrengen door anders te werk te gaan. Uiteindelijk gaat het immers niet om winnen of verliezen, maar om de student. yyy Sinead Wendt studeert Duits en zit voor Ons kritisch alternatief in de Facultaire studentenraad van de Faculteit der Geesteswetenschappen.

De goedmens

Ik heb een hekel aan hokjesdenken, maar soms kom je van die mensen tegen. Het lijkt net alsof ze de rechtstreekse nazaten zijn van Moeder Theresa: de goedmens ofwel de ‘gutmensch’. De goedmens is in en in goed. Misselijkmakend goed. Je kunt er niet omheen. Zo’n type dat 24/7 verontwaardigd is, vegetarisch eet, vrijwilligerswerk doet voor tal van non-profitorganisaties, en duurzame kleren en boeken koopt. Bij mij op de middelbare school zat er zo’n goedmens. Christa heette ze. Ze was altijd heel aardig, maar wel bloedirritant. Dan trok ze opeens ongeduldig aan mijn vestje. ‘Fatihya, leuke broek hoor, maar die is gemaakt door kinderen, wist je dat niet?’ riep ze dan verschrikt uit. Ik voelde me altijd slecht door Christa. Ik had niet het geld om Kuyichikleren te kopen maar besloot om ervoor te sparen. Uiteindelijk was het mij gelukt om zo’n duurzame broek te kopen. Trots liet ik hem op school aan mijn klasgenoten zien. ‘Kijk, Kuyichi!’ riep ik trots. Mijn geweten was eindelijk rein. Maar Christa stak haar vinger op en wees naar mijn schoenen. ‘Goed bezig Fatihya, maar die Nikeschoenen. Weet je wel wat Nike in China met zijn medewerkers doet?’ Vanaf dat moment begon ik me te ergeren aan de goedmens. Vooral omdat je ze onmogelijk kunt haten. Terwijl jij jezelf volvreet in de mensa, sterven er iedere minuut duizenden kinderen van de honger. Terwijl jij over straat paradeert in een nieuw jurkje, werken in India kinderarbeiders aan de volgende collectie. Terwijl jij loopt te vloeken op het weer, zijn er tal van mensen in de wereld die hun huis moeten ontvluchten vanwege de klimaatomstandigheden. Ja, de goedmens heeft vaak een punt. Maar dat moraliserende vingertje blijft verschrikkelijk. yyy Fatihya Abdi

brieven

promoties maandag 23/04 14.00 uur: Merlin Schaeffer – Sociologie

Oorsuizen

Hierbij wil ik onze waardering uitspreken voor het artikel in Folia Magazine van 4 april over het gevaar van te harde muziek voor het ontstaan van doorheid en oorsuizen. Als commissie tinnitus en hyperacucis van de NVVS krijgen wij regelmatig te maken met mensen die door oorsuizen grote problemen krijgen met het hun werk en persoonlijk leven. Preventie is uitermate belangrijk en uw artikel levert daar een goede bijdrage aan. yyy Fred Verbeek, commissie tinnitus en hyperacusis NVVS, zie www.nvvs.nl/tinnitus

Shake it

Leuk, dat artikel over Polaroid en The Impossible Project in Folia Magazine. Een klein detail, maar de films voor polaroidcamera’s zijn geen rolletjes, maar cassettes. En verder weet ik niet in hoeverre jullie de band Outkast zien als autoriteit op het gebied van polaroids – maar Polaroid zelf raadt het af om de foto’s te wapperen. Dit is namelijk bij de meest gangbare film überhaupt niet nodig, en wapperen kan zelfs zorgen voor beschadiging van je foto. yyy Sibel Sukan, student wijsbegeerte en taal en communicatie

Dubieus

In Folia Magazine 20 (8 februari) schreven wij een opiniestuk ter promotie van open access tijdschriften als alternatief voor dure uitgevers zoals Elsevier. In Folia Magazine (21 maart) schreef Jan Bergstra een artikel ter verdediging van Elsevier. Wij willen zijn argumenten hier weerleggen. Ten eerste claimt Bergstra dat bij open access ‘de geldstromen alleen anders lopen’, maar dat er nog steeds een winstoogmerk is. Dit laatste is voor de meeste open access tijdschriften niet waar, maar veel belangrijker is dat die geldstromen vele malen kleiner zijn dan bij Elseviertijdschriften, en dus veel minder druk leggen

op onze beperkte bibliotheek-budgetten. Ten tweede claimt Bergstra dat open access minder transparant is dan Elsevier, en afhankelijk is van ‘anonieme giften’. Het omgekeerde is waar. Zo sponsort bijvoorbeeld Cornell University het door Bergstra genoemde preprint-archief arXiv. Ook NWO maakt geen geheim van haar steun aan open access. Elsevier daarentegen heeft allerlei dubieuze praktijken: de prijzen die het verschillende abonnees berekent zijn zeer ontransparant, het verbiedt bibliotheken om mededelingen te doen over afgesloten contracten, en het heeft een aantal tijdschriften uitgegeven waarin met onafhankelijke peer review de hand werd gelicht. Verder betaalt Elsevier significante bedragen aan managing editors van zijn tijdschriften, waardoor deze een financieel belang hebben bij het in stand houden van het systeem (een punt dat Bergstra, zelf managing editor van twee Elsevier-tijdschriften, helaas niet noemt bij zijn verdediging van Elsevier). Ten derde claimt Bergstra dat er niet genoeg alternatieven zijn voor de bestaande dure tijdschriften. Er zijn echter vele kwaliteitstijdschriften die worden uitgegeven door University Presses (als MIT, Oxford, Cambridge) of door organisaties als SIAM of IEEE, steeds tegen een fractie van de prijs van Elsevier-tijdschriften. Daarnaast is er een groeiend aantal volledig gratis open access tijdschriften, ook in de informatica. Deze bieden een veel betere garantie voor toegankelijkheid van publicaties dan de met dure paywalls afgeschermde en kwalitatief vaak slechte Elsevier-tijdschriften. yyy Zie ook ‘Mathematicians take a stand’ van Douglas Arnold en Henry Cohn, te vinden op arXiv.

Krzysztof R. Apt, Christian Schaffner en Ronald de Wolf, Institute for Logic, Language and Computation (UvA), en Centrum Wiskunde & Informatica De redactie verwelkomt ingezonden brieven en opiniestukken. We behouden ons het recht voor

Ethnic Fractionalisation and Social Cohesion. The Relation Between Immigration, Ethnic Fractionalisation and Potentials for Civic, Collective Action in Germany (Agnietenkapel)

dinsdag 24/04 12.00 uur: Bektaş Atasever – Geneeskunde The Microcirculator Response During Cardiac Surgery (Agnietenkapel)

14.00 uur: Margot Jak – Geneeskunde

Microenvironment and Anti-CD20 Based Therapies in CLL (Agnietenkapel)

woensdag 25/04 10.00 uur: David García Soriano – Logica

Query-Efficient Computation in Property Testing and Learning Theory (Agnietenkapel)

11.00 uur: Frederique Paulus – Geneeskunde Manual Hyperinflation. Preclinical and Clinical Studies (Aula)

12.00 uur: Gibby Koshy – Geneeskunde

Pregnancy Smoking, Child Health and Nutrition (Agnietenkapel)

13.00 uur: Jorrit-Jan Hofstra – Geneeskunde

Systemic and Local Anticoagulant Strategies for Pulmonary Inflammation and Coagulopathy (Aula)

14.00 uur: Joanna Wheeler – Rechtsgeleerdheid The Missing Keystone of Income Tax Treaties (Agn.kapel)

donderdag 26/04 10.00 uur: Stephen Owens – Geneeskunde

Novel Biomarkers in the Pathogenesis of Placental Malaria in Sub-Saharan Africa (Agnietenkapel)

12.00 uur: Dominique Robertfroid – Geneeskunde Prevention of Intrauterine Growth Retardation by Multiple Micronutrient Supplements During Pregnancy in Burkina Faso (Agnietenkapel)

14.00 uur: Philip Avieko – Geneeskunde

Improving Outcomes of Childhood Pneumonia in Kenya Through Pneumococcal Vaccination and Case Management (Agnietenkapel)

oraties

woensdag 25/04 16.00 uur: Dhr. prof. dr. Marcus Schultz, hoogleraar experimentele intensive care geneeskunde

Intensive care geneeskunde - een Nieuwe Toren van Babel (Aula)

vrijdag 27/04 16.00 uur: Mw. prof. dr. Miranda Olff, bijzonder hoogleraar Neurobiological Mechanisms of Prevention and Treatment in Trauma and Posttraumatic Stress Disorders (PTSD)

deze zo nodig in te korten. Vermeld altijd uw naam

Verbinden na trauma (Aula)

en relatie tot de UvA/HvA; anonieme reacties worden

Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.

niet geplaatst. Mail naar [email protected].

FoliaMagazine

21

22

FoliaMagazine

objectief Zo veel mogelijk kilometers Hij ziet er uit als een raket op wielen, maar deze eco-auto gaat niet harder dan zo’n 25 kilometer per uur. Snelheid is ook niet het doel van de twaalf HvA-studenten die hem bouwen. ‘Als het goed is, rijdt hij straks 1 op 2000 – omgerekend naar benzine, want we rijden op waterstof,’ vertelt Job de Beer (21, Engineering, Design & Innovation (ED&I), links op de foto) die samen met medestudent Hans van der Schaaf (r) aan het werk is. ‘Vorig jaar reden we 1 op 1096, de meest efficiënte wagen haalde meer dan 1 op 3000.’ Dat was een Zwitsers team, een van de internationale concurrenten van het HvA-team H2A op de Shell Eco-marathon. Voor de jaarlijkse wedstrijd rijden futuristische wagens van tweehonderd onderwijsinstellingen over de hele wereld 16 kilometer in 39 minuten. Alles draait erom zo

veel mogelijk kilometers uit elke liter brandstof te halen. In de kelder van de Leeuwenburg werken studenten van verschillende studies een semester lang samen aan een zo goed mogelijk ontwerp. Studenten elektrotechniek zitten gebogen over een moederbord, een student Aviation Studies berekent de aerodynamica van een nieuw ontwerp voor volgend jaar, drie anderen werken aan het achterwiel van de auto. ‘Dat is het moeilijkste wiel van de wagen,’ zegt Bas Durian (22, ED&I), ‘omdat het aandrijvend en sturend tegelijk is.’ Op 16 mei zal chauffeur Daisuke Asao (19, E-technology) met de eco-auto op het parcours rondrijden, voorlopig moet hij nog hard werken aan de productie. En opletten met eten: hij weegt nu vijftig kilo, en dat moet zo blijven. yyy tekst Bob van Toor / foto Danny Schwarz

FoliaMagazine

23

Universiteiten, wat heb je er eigenlijk aan? In een tijd waarin steeds meer mensen willen studeren aan universiteiten die onder toenemende politieke druk steeds minder budget krijgen, is het fijn dat er nog mensen zijn die het voor ze opnemen. Cambridge-hoogleraar Stefan Collini is zo’n mens, en zijn boek What Are Universities For? is een pleidooi voor waarde die verder reikt dan wat je ervoor kunt kopen. tekst Harmen van der Meulen / foto Pascal Tieman

W

e hebben het geleerd van het succes van Geert Wilders: als je de taal van je tegenstander gebruikt, is dat wat blijft hangen. Maar het hoger onderwijs lijkt niet te hebben opgelet toen het begrip framing werd uitgelegd. Dat is een van de vele belangrijke punten die Stefan Collini (1947) maakt in zijn essaybundel What Are Universities For? Collini, hoogleraar intellectuele geschiedenis en Engelse literatuur aan Cambridge University, legt uit dat academici nog zo hun best kunnen doen om de economische waarde van bijvoorbeeld geesteswetenschappelijk onderzoek te verdedigen, maar dat ze niet moeten vergeten dat economische waarde niet is waar het hun in de eerste plaats om te doen is. Niet alleen doen ze op die manier geen recht aan hun eigen werk – omdat ze erover praten in termen die niets te maken hebben met waarom ze het werk überhaupt ooit zijn gaan doen – maar ook werken ze op die manier mee aan de uitholling van de waarde van (geestes)wetenschappelijk onderzoek, door mee te gaan in het idee dat die waarde vooral uitgedrukt dient te worden in economisch nut. ‘If that is the only type of argu-

24

FoliaMagazine

ment put forward by the champions of universities, then quite soon only the activities which seem to deliver in those terms will be judged worthy of support.’ De UvA doet dit bijvoorbeeld in haar zogenaamde ‘Onderzoeksvisie’, een beleidsdocument dat ‘op hoofdlijnen de koers weergeeft die de universiteit in de komende jaren wil varen om haar internationaal vooraanstaande positie op het gebied van onderzoek te handhaven en verder uit te

Het hoger onderwijs heeft niet opgelet toen het begrip framing werd uitgelegd bouwen’. In dat document staat: ‘De onderzoeksvisie van de UvA wordt geplaatst in de nationale en internationale context. Internationaal geldt bijvoorbeeld dat de Europese Unie de ambitie heeft om in 2010 te zijn uitgegroeid tot de meest concurrerende en dynamische kennissamenleving ter wereld. Nederland wil op zijn beurt in

datzelfde jaar behoren tot de top drie van meest concurrerende economieën binnen de EU.’ Of de EU inmiddels geslaagd is in die opzet – of hoe je dat zou kunnen weten – is onbekend, volgens één onderzoek van één denktank behoorde Nederland al in 2009 tot die gewenste ‘top drie’. Maar wat zeggen dergelijke teksten eigenlijk? En wat bezielt universitaire beleidsmakers, zoals die van de UvA, om ze in haar beleidsplannen op te nemen? Volgens Collini komt het omdat de herhaalde vraag naar het economisch nut van universiteiten het beeld gecreëerd heeft dat het belangrijkste doel van universiteiten is om hun steentje bij te dragen aan de economie. Maar zoals Collini stelt, roept dat de vraag op: welk doel heeft de economie eigenlijk? En als het antwoord op die vraag luidt (zoals Collini meent): ons de middelen verschaffen om te doen wat wij belangrijk vinden, dan zou de situatie omgekeerd moeten zijn: eerst moeten we kijken wat we belangrijk vinden, en daarna moeten we onze economische activiteiten dáárop afstemmen. Dat economisch nut leidend is voor universiteiten komt ook door de zogenaamde ‘fallacy of accountability’, legt Collini uit. Omdat niet iedereen het vermogen heeft te begrijpen wat er

nu precies gebeurt op universiteiten, is het voor beleidsmakers nodig om een middel te hebben waarmee ze alsnog in begrijpelijke termen aan leken kunnen verantwoorden dat universiteiten doen wat ze doen. Dat middel is gevonden in de vorm van ‘evaluaties’, en heeft als beoogd doel het bewaken van de kwaliteit van onderzoek. Maar zoals Collini overtuigend schetst is het echte doel van evaluaties slechts om de subjectiviteit van het oordeel van academici (die toch ook de kwaliteit van hun onderzoek en onderwijs zullen bewaken) te vervangen door de pseudo-objectiviteit van een systeem. Dat alles gebaseerd op het misplaatste geloof dat het rapporteren over een activiteit in een bepaalde afgesproken vorm een garantie biedt dat er iets van waarde gedaan is. Maar wat echt van waarde is in het leven van mensen is lang niet altijd, of eigenlijk vrijwel nooit, economisch. Zoals Collini stelt, over de neiging om universiteiten vooral te zien als plaatsen waar mensen worden opgeleid voor de arbeidsmarkt: mensen doen kennis en vaardigheden op aan de universiteit ‘which will be useful in their eventual employment, but which will no more be the sum of their education than that employment will be the sum of their lives’. Zie bijvoorbeeld het leven van

de Britse schrijver Geoff Dyer, zoon van een metaalbewerker en een kantinejuffrouw. Hij mocht als eerste van zijn familie met een beurs aan Cambridge studeren, dezelfde universiteit als waar Stefan Collini zijn colleges geeft. Wat dat uiteindelijk heeft betekend voor zijn leven, in vergelijking met dat van zijn ouders, beschrijft hij in een essay getiteld ‘On Being an Only Child’: ‘the lif e I would go on to lead

would be so different from theirs, and the most important part of this difference was the way that it never could be explained and articulated to them by me.’ (Otherwise Known as the Human Condition, 2011) Wouter Bos protesteerde tegen de huidige financiering van het hoger onderwijs waarin de slager meebetaalt aan de opleiding van de advocaat, en noemde het ‘perverse solidariteit.’ Maar als er een reden is waarom de slager zou moeten meebetalen aan de opleiding van de advocaat, of schrijver, zoals in dit geval, is het wel dat zijn kinderen (en die van alle andere slagers) de kans krijgen om verder te komen in het leven dan hun ouders. En niet omdat ze dan uiteindelijk meer kunnen verdienen, maar omdat ze dan de mogelijkheid krijgen zich te ontwikkelen tot wat zij maar willen en kunnen, zo min mogelijk gehinderd door de sociaaleconomische achterstand van degenen die ze hebben opgevoed. Dat is niet pervers, maar een prachtige – en praktische – manier om mensen, en daarmee de samenleving, tot bloei te laten komen. En dat leren begrijpen is, naast vele andere zaken, ‘what universities are for’. yyy

Stefan Collini, What Are Universities For? Penguin Books, Londen, 215 pagina’s, € 14,50

FoliaMagazine

25

(advertenties)

DO DE e E

Mobiel surveillant m/v

1

1

UW

01

TR

O

Wil jij naast je studie zorgen voor een veiliger Amsterdam? Solliciteer dan nu op de functie van mobiel surveillant!

N LE

GOE

Maak jij Amsterdam veilig? 2

welzijn en cultuur

Mede mogelijk gemaakt door het UAF

parttime

Als mobiel surveillant zorg je voor de veiligheid van verschillende objecten. Je werkt vanuit een bedrijfsauto en sluit, opent en controleert de diverse objecten. Je kunt adequaat reageren op externe omstandigheden door passend op te treden en benodigde acties uit te zetten als onregelmatigheden en alarmeringen voordoen. Ondanks dat je een solofunctie uitvoert, ben je collegiaal en reageer je snel om assistentie te bieden aan collega’s in een noodgeval.

Het UAF helpt al 60 jaar hoger opgeleide vluchtelingen om zich hier te ontwikkelen door studie. Voor duizenden getalenteerde vluchtelingen hebben we dat al mogelijk gemaakt: artsen, ingenieurs, economen, juristen en vele anderen. We zijn trots dat dit is beloond met de 1e plaats in het Trouw-onderzoek naar de prestaties van 800 goede doelen. Ook nieuw gevlucht talent willen wij de kans geven zich te ontwikkelen. En dat kun jij mede mogelijk maken! Kijk op www.uaf.nl

Je komt te werken bij de toonaangevende beveiligingsorganisatie van Nederland, Trigion. Trigion zorgt dat je de opleiding krijgt die je hiervoor nodig hebt, Beveiliger 2. Verder biedt Trigion goede arbeidsvoorwaarden volgens de CAO Particuliere Beveiligingsorganisatie. De werktijden zijn goed te combineren met een eventuele studie. Ben jij gemotiveerd om voor Trigion aan de slag te gaan? Reageer dan snel en ga naar www.werkenbijtrigion.nl om direct te solliciteren. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Marna Agaatsz, (020) 355 26 02.

De juiste mensen op de juiste plek

STUDEREN EN AUTISME

olia-100x128mm.indd 1

30-01-12 10:35

Folia maakt kennis... ...met Sarah

Begeleiding voor studenten met autisme, die gestructureerd leven in kleinschalige woonprojecten in Amsterdam Zuid of Leiden (in Leiden is de voertaal Engels).

Slagingspercentage 85% • Focus ligt bij de studie • Kosten worden meestal vergoed • Projecten elders in voorbereiding COACHINGSBUREAU

VAN DER HAGEN

Johannes Verhulststraat 120 1071 NM Amsterdam E-mail: [email protected]

de Lange Politicoloog UvA

Woensdag 18 april tussen 16.00 en 17.00 uur in de OBA (Oosterdokskade 143) Live te beluisteren op AmsterdamFM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel)

Vanaf 19 april terug te luisteren op

www.foliaweb.nl

25 april • Jan Bergstra (hoogleraar en voorzitter ondernemingsraad UvA)

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

op de tong

foto Danny Schwarz

houten tafels en stoelen. Niet-storende, relaxte muziek, aardige bediening en waanzinnig lekker eten. In veel restaurants heb ik lekker gegeten, maar was ik het eten ook zo weer vergeten. Niet hier. Iedere hap die je hier neemt geeft je het gevoel hoe lekker eten kan zijn als er aandacht aan besteed wordt. Versgebakken brood dat warm uit de steenoven komt, wat goede olijfolie en peper en zout (€ 4,-); samen is het verrukkelijk. De kaart wisselt qua gerechten die allemaal in de oven passen, zoals pizza’s, pasta en vis. De rust die de ruimte met zich meebrengt noopt tot goede gesprekken en natafelen. Ook de wijn die ze schenken is goed. Na het brood bestel ik een bord met verschillende soorten Spaanse kazen en worst (€ 10,-). Erg lekker. Hetzelfde geldt voor de versgebakken uienpizza (€ 12,-) uit de eerdergenoemde oven. Alles is hier vers en erg lekker. Naar mijn beleving is dit wat uit eten gaan met je zou moeten doen. Tot elkaar komen en loskomen van de dagelijkse beslommeringen. Het enige minpuntje van La Maria zou kunnen zijn, dat je geen heel grote eter moet zijn. yyy Pieter Ruijssenaars

La Maria Vechtstraat 79 (Zuid)

M

idden in de Rivierenbuurt vlak bij de Rijnstraat is La Maria gekomen, nadat het jarenlang een donkere kroeg met live optredens is geweest. Je komt binnen en het eerste wat je ziet is de grote steenoven die in de zaak

Chorizo

Het meest veelzijdige stukje vlees schijnt kip te zijn, maar chorizo is dan wellicht het meest handige stukje vlees. De pittige Spaanse worst kan rauw gegeten worden, gebakken, en verwerkt in allerlei gerechten, van salades tot soepen, van pasta tot een stoofschotel. Chorizo, een blik bonen, bouillon, en misschien nog een ui en/of wat groente; meer heb je niet nodig voor een prima soep, die, zeker samen met een stokbrood, een voedzame maaltijd vormt.

staat. Onvermijdelijk is dan ook het groeten van de kok die voor de steenoven het verse eten bereidt. De ruimte is niet groot, er zijn vijf tafels waar maximaal twintig mensen aan kunnen zitten. De sfeer is precies wat een restaurant nodig heeft. Een mooie houten vloer, witte muren,

Steenoven

De meeste pizza’s worden tegenwoordig gebakken in steenovens, in ieder geval volgens hun verpakking. Het afbakken gebeurt echter nog veelal in gewone gas- of heteluchtovens, of zelfs in combimagnetrons, studenten kennende. Sommigen gaan zelfs zover dat ze een pizza in een koekenpan proberen te bakken, maar iedereen die dat een keer geprobeerd heeft kan je vertellen dat dat niet werkt, behalve als je houdt van zwartgeblakerd.

Folia Magazine ontvangt graag je restaurant­recensie en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail je recensie naar [email protected]. Stuur je bon naar Folia Magazine, Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD, Amsterdam.

Italiaanse kazen Er komt een enorme verscheidenheid aan kazen uit Italië, alleen al wat betreft officieel beschermde kazen (die alleen hun naam mogen dragen als ze zijn geproduceerd volgens officiële richtlijnen) zijn het er 41. Wie echt wat bijzonders wil moet de casu marzu proberen, afkomstig van Sardinië en bekend omdat de makers hem extreem lang laten rijpen, totdat maden zich erin vestigen. De kaas wordt vaak inclusief maden gegeten, een daad die jongens tot man maakt.

FoliaMagazine

27

Een uitgesproken wetenschapper Deze week in Folia maakt kennis: politicoloog Sarah de Lange, populisme-expert. tekst Dirk Wolthekker / foto Danny Schwarz

‘O

nderwerpen uit de persoonlijke levenssfeer snijdt Sarah niet snel aan. Ik zeg daarmee niet dat ze onpersoonlijk is, maar ze komt hier om te werken en niet voor iets anders,’ zegt politicoloog Tjitske Akkerman over haar collega Sarah de Lange. ‘Wat haar persoonlijke drijfveren zijn bij haar onderzoekskeuzes, daar laat ze zich ab-so-luut niet over uit. Haar persoonlijke levenssfeer dringt niet door tot op de werkvloer. Daarom kun je met haar heel goed samenwerken. Ik vind haar daarom niet zomaar een professional, ik vind haar bij uitstek een professional. Een professioneel academica, dat is ze.’ Sarah Leah de Lange (Middelburg, 1981) is universitair docent politicologie aan de UvA. Zij studeerde in Leiden en promoveerde in 2008 aan de Universiteit van Antwerpen op een proefschrift over de regeringsdeelname van rechtse populisten in Nederland, Oostenrijk, Italië, Denemarken en Noorwegen met de titel From Pariah to Power. Ze geldt als expert op het gebied van populisme en extreemrechtse partijvorming.

28

FoliaMagazine

‘Sarah was de jongste PhD-student die ooit bij mij is begonnen, maar was academisch de meest volwassene,’ zegt haar Antwerpse promotor Cas Mudde, inmiddels werkzaam aan de De Pauw University in de V.S. ‘Ondanks haar schijnbare naïviteit, kort gerokt en met extravagante blouses, is ze juist buitengewoon intelligent en uitgesproken, een wetenschapper die het debat met niemand schuwt.’ Maar er was in haar Ant-

‘De samenleving moet iets hebben aan een advies dat zij geeft’ werpse tijd ook frivoliteit, vertelt Mudde. ‘Sarah wist Antwerpen ook op het gebied van de mode te waarderen. Hoewel ze als echt Zeeuws meisje “zunig” leefde op haar zeer beperkte beurs, ging ze zich regelmatig te buiten in de mode-uitverkoop. Sarah vertelde er met ongekend enthousiasme over. Af en toe kon ze zich niet beheersen en kwam ze een nieuw kledingstuk tonen, om dan bijna fluisterend de prijs te vertellen.’

‘Wat ze doet, wil ze goed doen en om dat te bereiken stort ze zich er helemaal in,’ zegt collega en vriend Tom van der Meer. De twee kennen elkaar sinds hun studententijd en trekken sindsdien veel samen op. Dat begon bij de Leidse studievereniging voor politicologen Spil, waarna ze samen reizen hebben gemaakt en nu samenwerken bij de UvA. ‘Ik zou haar een kosmopoliet willen noemen,’ zegt Van der Meer. ‘Zo heeft ze een tijd gestudeerd in Parijs. Maar daar deed ze veel meer dan studeren alleen. Zij dompelde als het ware onder in die stad: de cultuur, de mensen, de taal. Ze probeerde er alles uit te halen en dat kan bij haar heel ver gaan, zelfs tot het overnemen van het lokale accent. Hetzelfde gebeurde met haar verblijf in Florence, waar ze visiting scholar was aan het European University Institute. Van zo’n verblijf maakt zij een antropologische belevenis.’ ‘Zij wil haar wetenschappelijke kennis breed inzetten,’ zegt de Nijmeegse hoogleraar en politicoloog Monique Leyenaar, die samen met Sarah de Lange zitting heeft in de Raad voor het openbaar bestuur, een adviesorgaan van de regering. ‘Tijdens onze bijeenkomsten stelt zij

Folia maakt kennis

zich heel reflectief op: ze redeneert vanuit haar kennis, ze is goed voorbereid en ze is oplossingsgericht. De samenleving moet iets hebben aan een advies dat zij geeft.’ Hoewel De Lange zich op haar eigen Twitteraccount presenteert als ‘political scientist by profession, progressive by heart’, waakt ze ervoor haar (politieke) mening te verwarren met haar wetenschappelijke inzichten. ‘Wat ik knap aan haar vind is haar neutraliteit,’ zegt Tom van der Meer. ‘Die bewaakt ze heel goed, zonder haar betrokkenheid bij een onderwerp te verliezen. Doordat ze haar objectiviteit weet te bewaren wordt ze niet weggezet als “links” of “rechts”. Misschien is “lef ” een goed trefwoord voor haar. Lef om maatschappelijk geëngageerd te durven zijn en gelijktijdig je neutraliteit te bewaren.’ yyy Folia Radio zendt op 18 april een interview uit met Sarah de Lange. Het gesprek zal gaan over haar werk aan de UvA, haar onderzoeksgebied, de Nederlandse politiek en Pim Fortuyn. Te beluisteren via Amsterdam FM, in de ether op 106.8 en op de kabel op 103.3, tussen 16.00 en 17.00 uur. Vanaf de volgende dag terug te luisteren via foliaweb.nl/radio.

FoliaMagazine

29

Redding van de recordstore Crisistijden voor de boekwinkel? Platenzaken; díé hebben het pas zwaar. De afgelopen jaren sneuvelden de Amsterdamse platenwinkels bij bosjes. Als hart onder de riem haalde studente algemene cultuurwetenschappen Marlein Parlevliet Record Store Day naar Nederland. tekst Clara van de Wiel / foto’s Jan van Breda

H

et zijn magere jaren voor de Amsterdamse platenwinkel. Met veel bombarie sloot muziekhandel Fame eind januari haar deuren, om slechts in flink afgeslankte vorm een doorstart te kunnen maken. Eerder sneuvelden al kleinere spelers in Amsterdam als Brutus, Boudisque en De Plaatboef. 104 winkels waren er aan de vooravond van de internetrevolutie in 2000 in de hoofdstad, inmiddels zijn er nog 44 over. Niet direct reden de vlag uit de hangen. Toch is het zaterdag 17 april feest in de platenzaak. Over de

30

FoliaMagazine

hele wereld vieren onafhankelijke muziekwinkels Record Store Day, een internationale feestdag om platenzaken in de schijnwerpers te zetten. Vijf jaar geleden werd de dag in de Verenigde Staten

‘In Zweden zijn de platenzaken gewoon weg’ in het leven geroepen. In 2010 haalde fervent muziekliefhebber Marlein Parlevliet (25, algemene cultuurwetenschappen) het feest naar Nederland.

Parlevliet werkte in 2009 zelf in platenwinkel VelvetMusic in Leiden toen een klant haar attendeerde op de dag. ‘Ik wist van niks. Maar toen ik het googelde bleek het al een flinke happening te zijn in Amerika.’ Niet lang daarna vertrok ze voor haar studie een halfjaar naar Zweden, thuisland van de dienst Spotify. Haar dagelijkse routine om een beetje rond te snuffelen tussen de platen kwam daar tot een abrupt einde. ‘De platenzaken zijn daar gewoon weg. Volledig. Pas toen ik ze een halfjaar moest missen wist ik: dit mag in Nederland niet gebeuren!’ Na haar terug-

keer in januari 2010 besloot ze een Nederlandse Record Store Day op poten te zetten. Sindsdien houdt Parlevliet zich, naast haar studie, bijna fulltime bezig met de organisatie van de dag. Doel daarvan is om het grote publiek terug te krijgen in de platenzaak. Dat is hard nodig. In de laatste tien jaar daalden de inkomsten van de muziekindustrie met maar liefst veertig procent. Vijftien procent van de muziekverkoop gaat tegenwoordig bovendien via internet. En door de komst van streamingdienst Spotify in maart vorig jaar, is een bezoek aan de platen-

zaak al helemaal overbodig geworden. Maar niet op Record Store Day. Met instore-optredens van bekende artiesten als onder veel meer Blaudzun, Blood Red Shoes en Spinvis en speciale

‘Er kwam bij ons geen plaat het huis in’ eenmalige releases moet het volk de weg naar de platenzaak weer vinden. In de hoop dat ze vaker langskomen. Parlevliet: ‘Er is een genera-

tie opgegroeid met het idee dat muziek iets van het internet is. Die kinderen wil ik terugkrijgen in de platenzaak.’ Liefde voor de platenzaak Haar hart voor muziekwinkels komt niet uit de lucht vallen. Als dochter van de oprichter van de winkelketen VelvetMusic zit de liefde voor de muziek Parlevliet haast in het bloed. Maar wie denkt dat ze thuis is opgegroeid tussen de platenhoezen, heeft het mis. ‘Er kwam bij ons geen plaat het huis in. Omdat mijn vader de hele dag

FoliaMagazine

31

(advertenties)

WWW.VAWO.NL

Wat weet jij van darmkanker? VAKBOND VOOR DE WETENSCHAP

Ga naar DarmkankerNederland.nl

VERDEDIGT U BIJ EEN REORGANISATIE

EindrEdactEur zoEkt woning

Handhaaf jij het parkeerbeleid?

Rustige, nette jongeman (27) met betrekking zoekt woning

Parkeercontroleurs mv–

in of zeer nabij Amsterdam. Huur maximaal 600 euro, of meer, als het een woning met meerdere slaapkamers is.

Ga naar www.werkenbijtrigion.nl en reageer direct!

tips zijn zeer welkom via: [email protected] of 06-11867962

adv_Harmen_kl.indd 1

De juiste mensen op de juiste plek

13-04-12 15:42

SLAA PRESENTEERT

SHOOTING THE WRITER EEN AVOND OVER HET WERK VAN TAHAR DJAOUT VRIJDAG 27 APRIL 20.00 UUR DE NIEUWE LIEFDE AMSTERDAM TOEGANG € 7,50 MET: HARM BOTJE, ASIS AYNAN, MANON UPHOFF EN EL-MAHDI ACHERCHOUR PRESENTATIE: MATHIJS DEEN I.S.M. BUURTVERENIGING AKNARIJ EN DE BERBERBIBLIOTHEEK WWW.DENIEUWELIEFDE.COM WWW.SLAA.NL

al in de muziek stond, moest het voor hem thuis helemaal stil zijn.’ Wel stond Parlevliet vanaf haar veertiende zelf achter de toonbank, om er tien jaar te blijven werken. Nog steeds wordt ze enthousiast als ze daarover vertelt. ‘Er was altijd zo veel interactie. Ik wist bijvoorbeeld dat er om 15.00 uur altijd een bepaalde man kwam, dus dan had ik alvast een stapeltje voor hem klaarliggen achter de toonbank. Daar konden we dan uren over praten. Het is zo fantastisch om de hele dag over muziek te praten, en daar mocht dat gewoon!’ Door haar werk voor Record Store Day heeft ze tegenwoordig geen tijd meer om achter de toonbank te staan, maar in platenzaken komt ze nog geregeld. Elke vrijdag, na college, is een winkelbezoekje vaste prik. ‘Meestal voor één uurtje. Soms twee uur. Om nieuwe muziek te luisteren en een babbeltje maken.’ Leuker dan uitgaan, vindt ze. Het liefst komt ze in de winkel Distortion, op de Westerstraat. ‘Maar als ik daar heen ga moet ik echt de hele dag de tijd hebben. Ze hebben daar zó veel en alleen maar nieuwe muziek. Dan wil ik alles luisteren en kom ik er niet meer weg.’ Die passie voor langspeelplaten kwam pas toen ze een jaar of negentien was. ‘Er was toen een album, Jeopardy, van de band The Sound, dat ik heel graag wilde hebben, maar dat alleen op elpee te verkrijgen was. Toen moest ik dat wel kopen, en dus ook een platenspeler.’ Vanaf dat moment

kocht Parlevliet alleen nog maar platen. Aan downloaden doet ze niet, uit principe. ‘Ik luister wel veel via Spotify om muziek te ontdekken. Maar als ik iets leuk vind, dan koop ik het.’ Vinyl In haar liefde voor elpees is Parlevliet lang niet de enige van onder de vijftig. De afgelopen jaren is vinyl met een flinke opmars bezig. En niet alleen onder draaitafeljunkies. Ook de thuisluisteraar lijkt de langspeelplaat te herontdekken. In 2011 steeg de verkoop van platen met 32 procent en artiesten kiezen er steeds vaker voor hun album ook op vinyl uit te brengen. Dat

‘Een platenzaak bezoeken is leuker dan uitgaan’ merkt ook Parlevliet. ‘Ik weet niet of het aan mijn muzieksmaak ligt, maar ik hoef nooit meer een cd te kopen. Alles is tegenwoordig op vinyl te krijgen.’ Wat de nieuwe aantrekkingskracht van platen is begrijpt ze wel. ‘Toen het downloaden net opkwam, dacht men alleen: wow, wat geweldig! Alles was opeens gratis te vinden. Maar op een gegeven moment krijg je toch weer de behoefte aan een fysiek product in je handen. Een cd’tje heeft minder waarde, omdat je dat zo

makkelijk zelf kunt branden. Maar een plaat; dat is iets exclusiefs. Met de hoes erbij is dat echt een soort kunstwerkje.’ Voor Parlevliet is het vooral de beleving die de plaat een meerwaarde geeft. ‘Dat het beter klinkt vind ik een beetje overdreven. Het is voor mij ’s ochtend vooral rustgevend; dat je dat ding ziet draaien, met een kopje koffie en een krantje erbij. Dat is voor mij het perfecte begin van de dag.’ De comeback van vinyl geeft ook de platenwinkels een bescheiden boost. Afgelopen jaar zagen twee nieuwe vinylzaken het licht. Is er dan toch nog hoop voor de platenzaken? Parlevliet denkt van wel. ‘Ik denk dat we het dieptepunt hebben gehad. Als je als platenzaak je maar blijft ontwikkelen, bijvoorbeeld met het organiseren van instore-optredens. Het moet een belevingsplek zijn voor muziekliefhebbers.’ Dat zit op Record Store Day wel snor. Met optredens van onder anderen Case Mayfield, Go Back To The Zoo, Moss en Jungle By Night valt er genoeg te beleven. Ook voor Parlevliet, die op de dag zelf altijd vrij is. Om te kunnen doen wat ze het liefste doet: platenzaken bezoeken. ‘Gewoon, om een praatje te maken. Alles heb ik dan al geregeld: de instores, de producten, de pers. Op de dag zelf geef ik het uit handen. Dan wordt het hun feestje.’ yyy Zie voor alle activiteiten op Record Store Day: recordstoreday.nl.

FoliaMagazine

33

(advertenties)

Luister naar Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

Van 07:00 tot 19:00 uur op 103.3 op de kabel, 106.8 in de ether.

LOOP MEE IN DE NACHT

VAN DE VLUCHTELING

En 24 per dag op www.amsterdamfm.nl Als het in Amsterdam gebeurt, hoor je het hier!

Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

is de publieke radio van Amsterdam. Nieuws, kunst en cultuur en politiek: als het in Amsterdam gebeurt hoor je het op AmsterdamFM.

ROTTERDAM DEN HAAG 17 - 18 MEI 2012

Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

www.nachtvandevluchteling.nl

FLOOR AGENDA

KOHNSTAMMHUIS, WIBAUTSTRAAT 2-4 | WO 18 APRIL - DO 26 APRIL Workshop Mick healey 18 april, Kohnstammhuis Zeer interessant voor docenten. Mick Healey is bekend van “de docent als reflective practioner”. DlWo bijeenkoMst 23 april, 14.00 -17.00, Kohnstammzaal Met presentatie taalmodule van Domein Techniek. Keuze uit 7 inspirerende sessies. syMposiuM ontDek e-Discovery 24 april, 09.00 -17.00 Kohnstammzaal Dit jaar is het thema Technology Assisted Review, ofwel methoden en software om onderzoekers slimmer te laten zoeken in grote e-mail of elektronische bestanden.

CREATING TOMORROW

toneelstuk “honDsDagen” 26 april, 20.00 -21.00, Kohnstammzaal Regie: Denise schreuder, opgevoerd door studenten minor creativiteit en innovatie. FilMvoorstelling van Movies that Matter en uaF 26 april, 18.00 -20.00, Arena De film ‘How to Start a Revolution’ schetst het portret van Dr. Gene Sharp wiens boek ‘From Dictatorship to Democracy’ al bijna twintig jaar dé leidraad vormt voor geweldloze revoluties. Volg Floor op twitter @floorHvA en Like Floor op www.facebook.com/floorHvA, hier blijf je ook op de hoogte van het laatste nieuws over de debatten en bijeenkomsten.

illustratie Denise van Leeuwen

drift

Het meisje in zijn hoofd Gerard (33), docent bij psychologie: ‘Zodra ik richting huis vertrek is ze weg. Als ik thuis met mijn vriendin ga koken, we samen eten, nog wat kletsen en naar bed gaan bestaat ze niet. Maar wanneer ik ’s ochtends wakker wordt en mijn weg zich afbuigt in de richting van de universiteit, neemt deze student mijn hoofd weer over. Zal ik haar tegenkomen? Hoe zal ik haar dan begroeten? Wat zegt ze terug? Misschien speel ik met vuur. Misschien speel ik met alles waarvoor ik de afgelopen jaren hard gewerkt heb, met alles wat ik zorgvuldig heb opgebouwd, met wat mij zekerheid verschaft en waarop ik trots ben. Maar van dit meisje bloos ik, steeds als ze mijn werkgroep binnenkomt. Dit meisje laat me stotteren als een puber. Ze maakt me zenuwachtig wanneer ze bij me langskomt om een paper te bespreken. En het is heus niet zo dat ze oogverblindend is – er lopen genoeg mooie meiden op de universiteit rond – en het is ook niet zo dat ze buitengewoon briljant is. Maar ik herken iets in haar, en zij – geloof ik – in mij. Ik weet, deze tekst maakt mij het vleesgeworden cliché.

Misschien speel ik met vuur ja, maar anderzijds: ik weet dat ik haar toch nooit iets zal zeggen. Ik weet dat ik het niet in mijn hoofd zal halen om haar deelgenoot te maken van mijn heimelijke gevoelens, van hoe graag ik met haar zou vrijen. Op mijn bureau natuurlijk ja, wat denk je? Er

‘Ik heb haar nooit iets laten merken’ zijn heus gelegenheden genoeg geweest om met haar te praten – we hebben elkaar een halfjaar lang twee keer per week drie uur lang gezien – en al zouden die er niet geweest zijn dan had ik ze gemakkelijk kunnen creëren; ik ben per slot van rekening haar docent. Maar behalve dat verbale gestuntel van me, behalve dat ik haar misschien soms te vaak met mijn ogen opgezocht heb tijdens het bespreken van de teksten, behalve mijn zonder twijfel knalrode hoofd wanneer we elkaar onverwachts troffen in de gang, heb ik haar nooit iets laten merken. En ik zou natuurlijk moeten zeggen dat dat zo

is omdat ik daar te fatsoenlijk voor ben; te zeer gesteld op mijn vriendin, te zeer gehecht aan de etiquette zoals die bestaat tussen docent en student. Ik zou natuurlijk moeten zeggen dat ik deze student, van wie ik vermoed dat zij net zo’n zwak voor mij heeft als ik voor haar, niet mijn bureau op gepraat heb omdat ik daar te welgemanierd voor ben en me bewust ben van mijn functie. Maar laat ik eerlijk zijn. Laat ik toegeven dat het is omdat ik haar afwijzing vrees. Omdat ik bang ben dat als ik dit meisje kus, of haar vertel hoe graag ik haar zou willen kussen, zij mij uitlacht of afwimpelt. Ik zou niet alleen een relatie en een baan armer zijn, maar vooral een gekoesterde fantasie.’ yyy Fen Verstappen

De naam van de geïnterviewde is op zijn verzoek gefingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een korte motivatie naar [email protected].

FoliaMagazine

35

lezingenladder

het cultureel studentencentrum van de UvA & HvA

CREA RoeterSeiland Voor eenieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder. Wij streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.

Kustaw Bessems met Emile Roemer

Vreemdeling in Nederland

De Balie WO 18/04, 21.00 uur Vriendelijk, goedlachs… is bij Emile Roemer ‘what you see’ echt ‘what you get’?

Gesprek over de situatie van vluchtelingen die moeten of willen terugkeren naar hun land van herkomst.

Filosofie op de Zuidas

De Salon #4

Amsterdam Bright City DO 19/04, 16.00 uur

Felix Meritis ZO 22/04, 15.00 uur

De Nieuwe Liefde ZO 22/04, 14.00 uur

Ad Verbrugge in gesprek met schrijver Abdelkader Benali over de onderstromen van de actualiteit, met als thema ‘grenzeloos presteren’.

Gesprekken over nut en bestaan van een nieuwe elite, met o.a. D66-Europarlementariër Marietje Schaake, politicoloog Meindert Fennema en schrijver Christiaan Weijts.

Donner en religie

Afdelingsdag Natuurkunde

De Balie DO 19/04, 20.00 uur

Trippenhuis MA 23/04, 18.00 uur

Vicepresident van de Raad van State Piet Hein Donner geeft zijn visie op Nederland als seculiere samenleving.

Debat over de vrijheid van onderzoek en publiceren met Ron Fouchier, bijzonder hoogleraar moleculaire virologie, Erasmus MC Rotterdam en Ben Ale, hoogleraar veiligheid en rampenbestrijding aan de TU Delft.

Revolution of the Youth De Brakke Grond VR 20/04, 20.00 uur Een tentoonstelling van werk van de Belgische fotograaf Pauline Beugnies over de revolutie in Egypte wordt geopend met een talkshow over kunst, politiek en sociale media onder leiding van Ernst-Jan Pfauth.

Bright Night #17

Globaliseringslezing Felix Meritis MA 23/04, 20.30 uur Wim Brands gaat in gesprek met Keniaas schrijver en journalist Billy Kahora en de Nigeriaanse schrijver Chika Unigwe over de nieuwe perspectieven van Afrikaanse schrijvers.

Pakhuis de Zwijger VR 20/04, 20.00 uur

PechaKucha #21

Floris Kaayk aka Jarno Smeets komt vertellen hoe je een hoax maakt, Oscar Kneppers vertelt over zijn bedrijf Rockstart, en meer over innovatie, design en gadgets.

Fascinerende verhalen, slimme ideeën, en doses nieuwe energie, in twintig slides van twintig seconden.

Trouw Amsterdam DI 24/04, 21.00 uur

Adres: Nieuwe Achtergracht 170 Bereikbaar via de Sarphatistraat en de Plantage Muidergracht

theater do 19, vr 20 en za 21/4 20.30 uur Party Time - Clair Obscur Kunnen de personages in deze absurdistische Party Time (Harold Pinter) hun gevoelens uiten zonder dat al hun inspanningen onmiddellijk weer teniet gedaan worden? Regie: Francien Stigter. Toegang: studenten E 6,-, anderen E 9,-. Reserveren: 020 525 1400

film ma 23/4 20.00 uur

Character

- Dutch Film For Beginners

The film Character (1997, Mike van Diem) is the most recent Dutch winner of an Academy Award for Best Foreign Language Film. With English subtitles. In cooperation with ISN Amsterdam. Admission: students free, others E 5,-.

maSterclaSS

di 24/4 20.00 uur Poldox Masterclass: P>LUX (2) Regisseur van documentaires Susan Koenen, is vandaag de hoofdgast. Voor haar jeugddocumentaire Ik ben een meisje won ze o.a. Best Documentary Short Film (Los Angeles Film Festival 2011). Toegang: gratis voor studenten, anderen E 5,-.

debat wo 25/4 20.00 uur Macht en (sociale) media In een samenleving behekst door de informatiestroom van kranten, tijdschriften, Facebook,

Gevleugelde wiskunde

Twitter, radio en tv dringt zich de vraag op: wie

Paradiso ZO 22/04, 11.00 uur

beheersen de media? Sprekers: Reinder Rus-

Hoogleraar aerodynamica aan de Faculteit Lucht- en Ruimtevaarttechniek aan de TU Delft Hester Bijl over de zoektocht naar de optimale vliegtuigvleugel.

tema (docent Nieuwe Media aan de UvA), Thomas Poell (docent Mediastudies aan de UvA) en Nicole le Fever (oud-correspondent Midden-

U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee

Oosten voor de NOS). I.s.m. Xi. Toegang: gratis

graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje

voor studenten, anderen E 5,-.

naar [email protected] onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’.

36

FoliaMagazine

WWW.CREA.UVA.NL

overigens

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.

Het is bewonderenswaardig dat Amsterdam zijn nek uitsteekt en de wet overtreedt door stages te bieden aan illegale studenten. Sjoerd Repping hoogleraar voortplantingsbiologie

Rick Kwekkeboom lector community care

Louis Tavecchio lector vraaggerichte methodiekontwikkeling

Sjoerd Repping ‘Helemaal mee eens. Het recht op scholing voor kinderen is bepaald in het internationaal verdrag voor de rechten van het kind, daar moet Nederland zich aan houden. Een stage vormt vaak een essentieel onderdeel van scholing, dus moet je illegale kinderen ook de mogelijkheid geven om die stage te doorlopen. Mensen doen een beetje paniekerig hierover omdat ze deze discussie verwarren met de discussie over illegaliteit zelf. Dat is onterecht. Hoewel je illegale jongeren hun recht op scholing niet mag ontzeggen, moeten volwassenen die hier illegaal verblijven in principe zo snel mogelijk het land verlaten. Ik denk niet dat het toestaan van stages ertoe leidt dat meer illegalen in Nederland blijven. Het is immers nog steeds niet toegestaan om werk te bieden aan illegalen. De rebelse aanpak van Amsterdam staat mij wel aan. Die forceert discussie, ook al zitten mensen in de regering daar niet op te wachten. Zo breng je verandering teweeg. Inmiddels ligt er een voorstel voor wetswijziging, zodat illegale kinderen voortaan gewoon stage kunnen lopen.’

Louis Tavecchio ‘Ik vind de houding van Amsterdam niet bewonderenswaardig. Met dat woord verhef je de wetsovertreding tot een soort geuzendaad en dat lijkt me niet terecht. Als je de Amsterdamse aanpak tot in het extreme zou doorvoeren, en gemeenten overheidsbeleid naleven wanneer ze het toevallig onderschrijven en ander beleid aan hun laars lappen, dan eindig je in anarchie. Ik heb overigens wel sympathie voor het uitgangspunt van Amsterdam dat je illegalen de mogelijkheid moet bieden een volwaardige opleiding te doorlopen. In veel gevallen hoort daar een stage bij. Maar ik kan me situaties voorstellen waarin een stage voor illegalen niet zinvol is. Bijvoorbeeld als de praktijk hier sterk afwijkt van die in het land van herkomst – waar de student waarschijnlijk weer naar teruggaat. Dan kun je overwegen illegalen een diploma te geven op basis van enkel theoretische vorming. Maar dat zou je van geval tot geval moeten beoordelen. Als de praktijkervaring overdraagbaar is naar het land van herkomst, dan moet je illegalen de gelegenheid bieden stage te lopen.’

Rick Kwekkeboom ‘Nou, bewonderenswaardig vind ik het niet, maar ik vind het wel terecht dat Amsterdam dit aan de kaak stelt. Een aantal tegenstrijdige wetten heeft betrekking op de kwestie van stages voor illegalen en het is goed dat een gemeente paradoxale wetgeving op de proef stelt. Maar Amsterdam doet dit alleen omdat er een particulier fonds beschikbaar is dat eventuele sancties vergoedt, dus zo heldhaftig is het niet. Wat mij betreft is het volstrekt duidelijk dat een praktijkstage bij een opleiding hoort. Wij mogen studenten geen diploma uitreiken als ze geen stage hebben gedaan. De angst dat studenten door een stage langer illegaal in Nederland blijven lijkt me niet gegrond. Het zou natuurlijk kunnen dat een illegale student die stage loopt hier uiteindelijk legaal blijft. Bijvoorbeeld als die stagiair erg zijn best doet, na afloop van de stage solliciteert naar een betaalde functie en vervolgens een – al dan niet tijdelijke – werkvergunning weet te bemachtigen. Zolang dat via officiële kanalen gebeurt, lijkt me daar niets mis mee.’ yyy Marieke Buijs

FoliaMagazine

37

prikbord HvA DMR Echo

38

Award

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

DG Decentrale

selectie

Dellali Segbedzi, studente hbo-rechten aan de HvA, heeft de Echo Award 2012 gewonnen. Segbedzi, geboren in 1989 met een Antilliaans/Ghanese achtergrond: ‘Ik wil laten zien dat het niet uitmaakt waar je vandaan komt of wie je bent, je bent altijd in staat om jezelf te ontwikkelen en vooruit te komen.’ De Echo Award is een landelijke stimuleringsprijs voor allochtoon talent en werd 4 april uitgereikt in Haarlem. Van de 38 studenten die dit jaar waren voorgedragen voor de award, studeren er drie aan de HvA en één aan de UvA.

Fysiotherapie is de eerste opleiding die een deel van de studenten decentraal gaat selecteren. Van de 450 plekken die komend jaar beschikbaar zijn, wordt dertig procent, 135 studenten, toegelaten door middel van een selectieprocedure. Het overige deel wordt centraal geselecteerd door middel van een lotingssysteem. De selectieprocedure komt voort uit het tienpuntenplan van rector Jet Bussemaker. Studenten moeten voortaan motiveren waarom ze voor een opleiding kiezen. Fysiotherapie, dat al een numerus fixus kent, gaat daarin nu een stap verder.

DBSV P&O

HvA Windenergie

De informatie over personeel en organisatie op het medewerkersintranet is toegankelijker gemaakt. Alle arbeidsvoorwaardelijke en administratieve onderwerpen vind je vanaf nu terug in een alfabetische trefwoordenlijst. Hierin is in één oogopslag alle relevante informatie te vinden. Zo wordt er van alles uitgelegd over een ouderenregeling, overwerk, declaratie of functie-indeling. Suggesties om de inhoud van de pagina’s verder te optimaliseren zijn welkom. Als je vragen hebt of je een onderwerp niet kuntvinden, stuur dan een e-mail naar [email protected].

De elektriciteit van de HvA en UvA wordt voortaan opgewekt uit windenergie. Dat hebben beide onderwijsinstellingen bekendgemaakt. De hogeschool en universiteit zeggen zo een bijdrage te willen leveren aan een schoner milieu en de vermindering van CO2uitsoot. Er is voor Nederlandse windenergie gekozen omdat het de meest ‘duurzame variant van groene stroom’ is. Naast de winst voor het milieu levert de deal, dankzij scherp onderhandelen bij de Europese aanbesteding, beide onderwijsinstellingen een besparing van een kwart miljoen euro op.

DOO Amstelcampus

DMCI Zoeken

Vanaf deze maand wordt elke tweede donderdag van de maand tussen 15.00 en 16.00 uur een rondleiding gegeven over de bouwlocatie aan de Wibautstraat. Naast het Benno Premselahuis, voorheen Singelgrachtgebouw, worden het Muller Lulofshuis, het Wibauthuis, studentenwoningen en een sportvoorziening gebouwd. Het Domein Maatschappij & Recht en de domeinen Media, Creatie & Informatie en Economie & Management zullen de panden gaan gebruiken. In 2015 vormen alle onderwijspanden aan de Wibautstraat samen de Amstelcampus. Meer informatie: hva.nl/amstelcampus.

Het lectoraat E-Discovery van kenniscentrum CreateIt applied research organiseert 24 april een symposium over het doorzoeken van digitale informatie. Tijdens het symposium wordt onder meer uit de doeken gedaan hoe er slimmer gezocht kan worden op het internet. Advocaat Willem Koops, bekend van de vastgoedfraudezaak, zal ingaan op de rol van digitaal bewijs. Lector E-Discovery Hans Henseler zal ook aandacht schenken aan de rol van digitale informatie bij juridisch onderzoek. Kaarten kosten vijftig euro, aanmelden via [email protected].

DT Deeltijd

DEM App

Staatssecretaris Halbe Zijlstra van Onderwijs verandert de manier waarop het deeltijdonderwijs wordt gefinancierd. Het geld voor de opleiding gaat in het vervolg niet naar de hogeschool of universiteit, maar naar de deeltijdstudent zelf. Alleen studenten die deeltijdopleidingen volgen met een ‘bijzonder maatschappelijk en economisch belang’ komen in aanmerking voor de speciale beurs die op zijn vroegst in 2017 wordt ingevoerd. Deze studenten zullen in het vervolg niet meer vallen onder de langstudeerdersmaatregel.

De maandelijkse lunchbijeenkomst van alumnivereniging Hou’ en Trouw staat deze maand in het teken van een app: Repudo. Met de app kun je digitale objecten in de fysieke wereld achterlaten. Voorbeeld: op het station laat je een video- of tekstbericht voor een vriend achter. Die vriend moet vervolgens daadwerkelijk naar het station om het bericht op te halen. CEO Lucas Tieleman sleepte een investeringsbedrag van één miljoen dollar binnen. Dinsdag 24 april, vanaf 12.00 uur op de Fraijlemarborg praat hij de alumni bij. www.houentrouw.nl.

FoliaMagazine

prikbord UvA FGw Raphael’s

Poetics

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

FGw Veegensprijs

Ter gelegenheid van het verschijnen van Raphael’s Poetics. Art and Poetry in High Renaissance Rome van David Rijser wordt op 19 april in het Allard Piersonmuseum een symposium gehouden met als thema ‘Woord en beeld: symbiose of verstandshuwelijk’. De relatie tussen de twee hoofddragers van onze culturele traditie, woord en beeld, vormt het brandpunt van Raphael’s Poetics, dat gaat over het werk van schilder Raphael (1483-1520) en de literatuur die in zijn kringen werd gelezen en gemaakt. Info: [email protected]. Tijdstip: 14.00-17.00 uur.

Historicus en econoom Lodewijk Petram heeft de Dirk Jacob Veegensprijs 2012 gewonnen voor zijn promotieonderzoek naar het ontstaan van de beurshandel in Amsterdam. Lodewijk Petram promoveerde vorig jaar op het proefschrift The World’s First Stock Exchange. How the Amsterdam market for Dutch East India Company Shares Became a Modern Securities Market, 1602-1700. Petram laat met zijn onderzoek zien dat veel kenmerken van de huidige financiële markten al in het zeventiende-eeuwse Amsterdam speelden. Aan de prijs is een bedrag van 12.500 euro verbonden.

FMG Stadsvernieuwing

FNWI Bazis

UvA-sociologen hebben, samen met onderzoekers van de TU Delft, 450.000 euro gekregen van NWO om de effecten van stedelijke vernieuwing te onderzoeken. Veel maatregelen op dat gebied hebben als doel verhoging van de sociale mobiliteit. Onbekend is of dat doel ook wordt bereikt. De sociologen gaan dit nu onderzoeken. De studie is een vervolg op een eerder onderzoek onder een grote groep inwoners van de Rotterdamse deelgemeente Hoogvliet. Het nieuwe onderzoek moet een beeld schetsen van de sociaaleconomische ontwikkeling van de respondenten van toen.

Drie gezamenlijke onderzoeksvoorstellen van het Van ’t Hoff Institute for Molecular Sciences en de VU hebben een Basis Apparatuur Zwaartepunten in Scheikunde-subsidie (Bazis) ontvangen van NWO en OCW. De subsidie is bedoeld voor de aanschaf van apparatuur voor chemisch onderzoek. De subsidie gaat naar onderzoeksgroepen die in het Sectorplan natuur- en scheikunde als zwaartepunt in hun gebied zijn bestempeld. Het gaat om de zwaartepunten moleculaire structuuropheldering, fotonen voor chemie en Amsterdams virtuele chemielaboratorium.

AMC Stop

AMC Rubicon

fraude

De promovendivereniging van het AMC, Aprove, organiseert op vrijdagavond 20 april het symposium ‘Science & Scams. Stop fraud and flourish!’ over fraude in de wetenschap. Sprekers zijn onder meer André Köbben (emeritus hoogleraar antropologie UvA), Jelte Wicherts (psychologie UvA) en hoogleraar Hanneke de Haes (psychologie en ombudsman AMC). Locatie: Westerliefde/Westerunie op het terrein van de Westergasfabriek. Vanaf 18.30 uur inloop, aanvang 19.30 uur. Kosten: 25 euro, inclusief maaltijd, drankjes en feest. Zie ook www.scienceandscams.nl.

NWO heeft aan drie AMC-artsen een Rubicon-subsidie toegekend, een gift voor onderzoekers om (buitenlandse) onderzoekservaring op te doen. Het gaat om Elsmarieke van de Giessen, Ruth van Holst en Marijke Maijenburg. De drie gaan onderzoekservaring opdoen aan respectievelijk Columbia University, de Radboud Universiteit en de University of Pennsylvania. Gelijktijdig komen er drie wetenschappers van elders naar de UvA om hier onderzoek te doen. Het gaat om Viviana d’Auria (Leuven), Rafael Gramage-Doria (Straatsburg) en Helmer Helmers (Leiden).

AMC Pancreas

FEB Economenblog

Onderzoekers van het AMC zijn erin geslaagd een kunstmatige pancreas (alvleesklier) te ontwikkelen die automatisch de bloedsuikerspiegel regelt bij patiënten met suikerziekte. Die patiënten hoeven dan niet meer insuline in te spuiten. De kunstmatige alvleesklier is bedoeld voor mensen met diabetes type 1. De nep-alvleesklier is nu nog een apparaat ter grootte van een aktetas. Voordat hij op de markt komt moeten de onderzoekers, die samenwerken met het bedrijf Inreda Diabetic, het model verkleinen tot zakformaat. Dat duurt nog minimaal vijf jaar.

In navolging van wat buitenlandse economen al langer doen, zijn nu ook Nederlandse economen een gezamenlijk blog gestart waarop ze online discussiëren, debatteren en elkaar bijpraten over de crisis. Van de UvA bloggen mee Arnoud Boot, Sweder van Wijnbergen, Lex Hoogduin en gastonderzoeker Thijs Knaap. Op de site economie.nl bloggen acht heren op persoonlijke titel ‘over al hetgeen hun opvalt aan de wereld om hen heen’, zo schrijven ze op de site. In de toekomst komen ook berichten van het tijdschrift Economisch Statische Berichten op de site.

FoliaMagazine

39

wasdom Steeds weer nieuwe dromen Rick Engelkes Leeftijd: 52 (geboren op 11 oktober 1959) Beroep: acteur en producent, eigenaar van productiemaatschappij Rick Engelkes Producties (REP) Studie: Modeacademie Charles Montaigne (tegenwoordig het Amsterdam Fashion Institute (Amfi), HvA) Afgestudeerd: 1983 College: ‘Tekenen, dus het echte ontwerpen, vond ik het leukste vak. Ik hou van vormgeving en het creëren van nieuwe dingen, en dan vooral van de uitdaging om binnen een bepaald kader of thema nieuwe mogelijkheden te vinden.’ Locatie: ‘We hadden les op de Henri Polaklaan, tegen over het Van Gogh-museum. Een heerlijke plek, midden in de stad.’ Café: ‘In de P.C. Hooftstraat zat een koffietentje met heel lekkere broodjes, waar we vaak tussen de middag en na de lessen koffie dronken.’ Afknapper: ‘De vluchtigheid in de modewereld. De ontwerpen die je maakt zijn nog niet af, of je moet al aan de volgende collectie denken. Het gaat dan bijna niet meer om wat je maakt, als het maar op tijd af is. Ik vond dat benauwend.’

40

FoliaMagazine

Hij deed de Modeacademie Charles Montaigne

stage

(tegenwoordig Amfi) en werd acteur en producent: Rick Engelkes. tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff

‘I

k was tegendraads en wilde na de middelbare school wat anders doen dan andere mensen. Het liefst wilde ik acteren, maar een toekomst als acteur leek onbereikbaar. Mijn ouders dachten dat het alleen kon lukken om van acteren je beroep te maken als je uit een acteursfamilie kwam. Ik heb toen een jaar de sportacademie gedaan, maar vond daar niet wat ik zocht. Toevallig kwam ik tijdens het uitgaan mensen tegen die de modeacademie deden. De dingen die ze vertelden over hun opleiding spraken me aan. Ik was creatief, kon aardig tekenen en hield van vormgeving en ontwerpen. Ik schreef me in voor een particuliere modeopleiding in Rotterdam en werd na een jaar aangenomen voor de modeacademie in Amsterdam. Ik voelde me er op mijn plek; iedereen was creatief en wilde nieuwe dingen ontdekken. Via docenten leerde ik tijdens mijn studie mensen uit de televisiewereld kennen. Zo was een gastdocente getrouwd met een televisieregisseur via wie ik een rolletje kon spelen in de serie Zeg ‘ns Aaa. Ik vond acteren zo leuk dat ik net voor mijn laatste jaar wilde stoppen met de modeacademie om de toneelschool te doen. Mijn ouders vonden dat een slecht idee en zeiden dat ze mijn studie dan niet meer wilden betalen. Op dat moment ging bij mij de knop om: ik besloot de modeacademie toch af te maken en was opeens enorm gedreven om als beste van mijn jaar af te studeren. Ik werkte dag en nacht aan mijn eindexamencollectie en vertrok na mijn afstuderen naar Parijs om te kijken of ik daar een baan kon krijgen. Ik ging met mijn portfolio langs alle grote modehuizen en mocht uiteindelijk aan de slag als ontwerper bij Jean-Charles de Castelbac. De keuze om naar Parijs te gaan, is heel goed geweest voor de rest van mijn carrière.

Ik leerde er hoe het is om in het diepe te springen en om opnieuw te beginnen op een plek waar niemand je kent, maar waar je volledig beoordeeld wordt op je werk. Toch bleef ik ook in Parijs aan acteren denken. Op een gegeven moment schreef ik me in voor een acteerworkshop en zodra we aan de slag gingen, wist ik: dit is wat ik echt wil doen. Ik zegde mijn baan op, verhuisde terug naar Amsterdam en deed allerlei audities en gastrolletjes. Op een gegeven moment kreeg ik de kans om in Goede Tijden, Slechte Tijden te spelen, waar ik uiteindelijk vier jaar ben gebleven. Daarna werd ik aangenomen bij een theatergezelschap. Om wat ervaring op de planken op te doen, zette ik de zomer voordat ik zou beginnen bij het gezelschap een kleine theatervoorstelling op, waarmee we zes weken langs de Waddeneilanden tourden. Produceren en spelen op het toneel bevielen me goed. De jaren daarna produceerde ik steeds vaker; eerst alleen stukken waar ik zelf in speelde, later ook andere voorstellingen en televisieprogramma’s. Inmiddels heb ik een eigen productiebedrijf waarmee ik film, televisie en theatervoorstellingen maak. Ik probeer steeds mijn grenzen te verleggen en nieuwe dromen te verwezenlijken. Vroeger hoorde ik op verjaardagen van vrienden van mijn ouders altijd mensen klagen dat als ze hun leven over zouden mochten doen, ze andere keuzes zouden maken. Die verhalen maakten veel indruk op mij. Ik besloot altijd te zullen kiezen voor de dingen die ik graag wil doen, zodat ik later nooit met spijt terug kan kijken.’ yyy Rick Engelkes staat 25 tot en met 29 april in het DeLaMar Theater met de voorstelling Eten met Vrienden. Ga naar de Facebook­ pagina van Folia Magazine voor gratis kaartjes voor de voorstelling.

Dorien Lisa Schuijt (19) Studie Reclame, marketing & communicatie Stage Afvalzorg: afdeling marketing en paar dagen pr communicatie Verdiensten 350 per maand Beoordeling JJJJJ ‘Het was voor mij erg lastig om een stage te vinden. Veel bedrijven nemen alleen stagiaires aan voor een periode van drie maanden of langer en ik hoefde maar tien weken stage te lopen. Via een kennis van mijn vader ben ik gelukkig nog net op tijd terechtgekomen bij het bedrijf Afvalzorg. Op het eerste gezicht niet echt een organisatie waar je veel meisjes verwacht, want Afvalzorg houdt zich bezig met afvalverwerking. Mijn voornaamste taak was het houden van een klanttevredenheidsonderzoek onder de vrachtwagenchauffeurs die hun afval bij ons storten. Daarvoor moest ik ook wel eens meerijden om afval op te halen en te storten. Het was vaak een beetje bier-entietenniveau en ik voelde me in het begin wel echt een vreemde eend in de bijt tussen al die grote stoere mannen. Gelukkig was iedereen hartstikke aardig en dat stelde me snel op mijn gemak. Het bedrijf zat in eerste instantie niet echt te wachten op nieuwe stagiaires, want ze hadden net iemand gehad die de hele tijd niks uitvoerde. Dankzij mijn praktijkbegeleider, die hier pas net aan de slag was en wel goede ervaringen met stagiaires had, gaven ze mij toch een kans. Na afloop werd me verteld dat ze zo tevreden waren dat ze in de toekomst weer vaker stagiaires gaan aannemen. Ik wil later echt totaal wat anders gaan doen. Dit was meer marketingcommunicatie en ik wil de reclamewereld in. Ik heb er trouwens wel een leuk bijbaantje aan overgehouden. Van de zomer ga ik werken op de administratieve afdeling.’ yyy Max Lange

FoliaMagazine

41

FoliaMagaz ine weekblad

voor HvA

en UvA

nr. 28 18/04/201 2

toehoorders

Duim omho Liften naar og! Hamburg

cover Fred van Diem

Hoorcollege ‘Web 2.0’ door Marijn Koolen, vrijdag 13 april 11.00 uur,

Moet nut? Het doel van universiteite n Leergeld Deeltijd moet wat kosten

Dit is mijn stijl

colofon

Weekblad voor de HvA en

Oudemanhuispoort tekst en foto’s Clara van de Wiel

UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en

Aantal presentaties in één uur: 15 Standaardproviand: AH to go-croissant met sapje Creativiteitsgehalte powerpointpresentaties: Hoog tot zeer hoog Scrabblewoorden: privacyinstellingen, zoekmachineoptimalisatie, repinnen, featureanalyse, blogosfeer

D

at we thans in een 2.0-wereld leven is ook aan de universiteit niet voorbijgegaan en interactiviteit is dus het credo. Weinig verwonderlijk dat dit hoorcollege nog slechts een aaneenschakeling is van bijdragen van de student. Of beter: user generated content, zoals we dat op het web moeten noemen. Het is dit uur namelijk tijd om de eigen onderzoeksideeën te gaan pitchen. Iets meer dan een dozijn voorstellen komen er voorbij, waarbij menig student handig van de gelegenheid gebruikmaakt zijn eigen webbedrijfje te testen. Zo onderzoeken twee meisjes hoe ze een groter aantal unieke maandelijkse bezoekers voor hun modeblog kunnen genereren. Eerste stap: search engine optimalization. Hoe dat moet, dat zoeken we op in de literatuur. Ook het ontwerpen van een app om je vrienden in een gebouw terug te kunnen vinden kan prima doorgaan voor een wetenschappelijk onderzoeksvoorstel. Lichte paniek breekt uit als een medestudent zich afvraagt of zo’n app niet al lang bestaat. Gelukkig: die blijkt nog niet op gebouwniveau te werken. Ook het onderzoek naar ‘hergebruikte content’ door te kijken naar ‘de werking van crosslinks op Pinterest’ blijkt een prachtig onderzoeksveld. En dan met name het gender-aspect. Bent u er nog? Wanneer we vervolgens overschakelen naar remediation door middel van memes gaat er toch een voorzichtige vinger de lucht in. Want, wat zijn memes nu eigenlijk? ‘Gewoon, een grappig plaatje met tekst.’ Geen tijd daar langer bij stil te staan, de volgende onderzoeker gaat zich namelijk bezig houden met mashups. Voorlopige hypothese: ‘Alleen de combinatie van een website met een mashup geeft tegenwoordig nog genoeg content.’ Of die correct is zal de komende weken mogen blijken. Dit uurtje college 2.0 zal voor menigeen in elk geval gegarandeerd genoeg content hebben opgeleverd. yyy

42

FoliaMagazine

Ferdy Looijer

(25, media & cultuur)

Havana (1996). Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD

‘Ik ben heel enthousiast over dit vak. Het is heel praktijkgericht en je mag zelf veel uitproberen. Zo hebben we de afgelopen weken bijvoorbeeld een zoekmachine mogen bouwen. Die opdracht gold als deeltoets. Dit vak heb ik als keuzevak. Het leek me direct interessant, want ik zit zelf veel op internet en ben erg geïnteresseerd in communities. De werking daarvan vind ik ontzettend interessant, omdat er ook een heel goede markt in zit. Het wordt voor mensen hun tweede wereld.’

Amsterdam, telefoon 020-5253981,

Robert Silvis

Aan dit nummer werkten

(25, media & cultuur)

e-mail: [email protected] Hoofdredacteur Jim Jansen Chef redactie Mirna van Dijk Art director Pascal Tieman Redactie (print/web) Femke Awater, Marieke Buijs, Luuk Heezen, Max Lange, Roel van Luijk, Wim de Jong, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Danny Schwarz, Bob van Toor, Annemarie Vissers, Clara van de Wiel, Dirk Wolthekker mee Fatihya Abdi, Joris Belgers, Bram Belloni, Jan van Breda, Bob

‘Na deze bachelor wil ik de master nieuwe media gaan doen. Dan is dit keuzevak essentieel om te volgen. Onder web 2.0 valt alles op het gebied van netwerken op internet. Het is volgens mij echt een nieuwe wereld en dat is ontzettend interessant. De docent vind ik leuk en niet echt streng. Het technische niveau van dit vak ligt ook niet erg hoog. Het is echt een inleiding op de materie en studenten van communicatiewetenschappen moeten het dus ook kunnen begrijpen.’

Bronshoff, Fred van Diem, Robbert

Alex Maat

Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman,

(26, media & cultuur) ‘Dit is mijn enige vak waarbij we zo duidelijk in projectvorm werken. Dat is een zeer welkome afwisseling. Ik kom uit het hbo, en dit doet eigenlijk meer denken aan de lessen die ik daar kreeg. Maar de afgelopen weken hebben we ook veel theorie behandeld. De docent denkt goed met iedereen mee. Aan het begin van het vak heeft hij gevraagd of we meer theorie of meer praktijk willen behandelen, en toen bleek men meer geïnteresseerd in praktijk. Maar volgens mij weet hij veel meer van de stof dan dat hij nu overbrengt.’

Dijkgraaf, Julie de Graaf, Marc Kolle, Denise van Leeuwen, Won Tuinema, Tjebbe Venema Eindredactie Harmen van der Meulen Correctie Martien Bos Opmaak Hannah Weis, Carl Zevenboom Uitgever Stichting Folia Civitatis Redactieraad Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas Veeke Secretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider) Zakelijke leiding Paul van de Water Drukker Roularta Printing, Roeselare België Advertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, [email protected]

deining ‘Toen ik veertig jaar geleden begon, kwamen rechters uit ongeveer hetzelfde milieu. In die tijd bestond er een soort stilzwijgende understanding over wat je wel en niet kon doen. Over je eigen zaken praatte je niet, tenzij met collega’s.’ Rechtshistoricus Peter Kop heeft het niet zo op de rechtspraak in de media, De Groene Amsterdammer. ‘De schrijver, ooit een visionair en een vertolker van andere werelden, is een zzp’er geworden die erin slaagt het eigen narcisme met een boek te gelde te maken.’ Bijzonder hoogleraar kunstkritiek Maarten Doorman betoont zich cultuurpessimist, in de Volkskrant. ‘Het is seksisme. Daar ben ik van overtuigd. Als je het als man doet, is het natuurlijk enig.’ Ondanks ‘kloterige’ reacties gaan de columns van Aaf Brandt Corstius nog regelmatig over haar kinderen, in Het Parool. ‘Onder functioneel denkende architecten is het een schande om voor een gebouw een onzinnige vorm te bedenken. Ik weet heel goed dat het in de mode is, maar ik vind het vrij kinderachtige aanstellerij.’ Architectuurhistoricus Vincent van Rossum is minder enthousiast over het nieuwe EYE, de Volkskrant. ‘We hebben natuurlijk wel een taakverdeling daarin.’ Studente Ilse van Eck verklaart – in haar enige gesproken bijdrage aan het programma – waarom vriendlief Sywert van Lienden steeds aan het woord is, in De Wereld Draait Door. ‘Ik exploiteer mezelf, want ik ben het enige wat ik heb. Als ik ooit enige schroom gevoeld heb, is die rond mijn 20e weggezopen en weggesnoven.’ Schrijver in Arthur van Amerongen is zelf zijn grootste inspiratiebron, in Volkskrant Magazine.

de lezer

In de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer. Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via [email protected].

Dilek Kör (22), lerarenopleiding Frans, HvA ‘Ik woon in Rotterdam, dus ik zit elke dag lang in de trein. Dan lees ik graag Folia Magazine. Het blad ziet er elke week mooi uit en biedt veel interessante informatie voor studenten. De gouden cover met het oor sprak mij erg aan. Het coverartikel over gehoorbeschadiging heb ik dan ook met veel interesse gelezen. Ik luister graag muziek op mijn mp3-speler, maar ik had er eigenlijk nooit bij stilgestaan dat je daardoor gehoorbeschadiging op kan lopen. Toch denk ik niet dat dit artikel mijn gedrag gaat veranderen. Volgens mij vinden studenten dit soort artikelen wel interessant, maar zijn ze veel te eigenwijs om hun gedrag te verbeteren. “Wasdom” vond ik minder interessant. Ik zit zelf nog midden in mijn studententijd, dus het interesseert mij eigenlijk niet zo veel wat oud-studenten na hun studie doen. Mijn favoriete onderdeel is “Op de tong”. Daar kan je als student echt wat mee. Twee weken geleden ging het over Maydanoz, een Turks restaurant aan de Ceintuurbaan. Het klonk daar zo leuk, dat ik er vorige week ben gaan eten. Het was echt heerlijk en ook nog vrij goedkoop! Wat mij betreft zouden er ook wel horoscopen in Folia Magazine mogen. Volgens mij vinden veel studenten dat interessant. Puzzels zouden ook leuk zijn. Als ik het blad dan uit heb, heb ik toch nog wat te doen in de trein.’ yyy tekst en foto Roel van Luijk

volgende week Tien jaar na 06/05

Roxy wil normaal zijn

Wetenschappelijk tijdschrift Beleid & Maatschappij kijkt wat er over is van de erfenis van Pim Fortuyn.

19 jaar en kanker. Roxy Sahupala studeert tussen de chemo’s door.

Trente avril

In ‘Wasdom’

Historicus Coos Huijsen vindt het verhaal van de Oranjes minstens zo inspirerend als de Franse revolutie.

Scenarioschrijver en deelnemer aan de realityserie Connected, Anne Barnhoorn.

Opvallende quotes uit de afgelopen week van (voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien, mail het naar [email protected].

FoliaMagazine

43

MAANDAG 28 MEI

BRUCE SPRINGSTEEN & THE E-STREET BAND MUMFORD & SONS JAMES MORRISON THE HIVES THE SPECIALS HERBERT GRÖNEMEYER SEASICK STEVE BLOOD RED SHOES GERS PARDOEL RIVAL SONS PAUL KALKBRENNER CHEF’SPECIAL MIIKE SNOW JONATHAN JEREMIAH SERENA PRYNE & THE MANDEVILLES ZONDAG 27 MEI

LINKIN PARK

Vo r m g e v i n g : C o r v a n We e s , d e B e e l d M a k e r i j - P r o d u k t i e : P P M E v e n t & M e d i a S u p p o r t

KEANE SOUNDGARDEN THE WOMBATS THE KYTEMAN ORCHESTRA MASTODON RACOON BABYLON CIRCUS THE BOSSHOSS CHASE & STATUS SHARON JONES & THE DAP KINGS BOMBAY BICYCLE CLUB HUNGRY KIDS OF HUNGARY ZATERDAG 26 MEI

THE CURE

ANOUK THE TING TINGS THE ASTEROIDS GALAXY TOUR KYUSS LIVES! MOSS WILL AND THE PEOPLE BEN HOWARD THE AFGHAN WHIGS MAJOR TOM PRESENTATIE

GIEL BEELEN en ERIC CORTON

PRODUKTIE

BURO PINKPOP

WWW.PINKPOP.NL