DSM-5 en obesitas prof.dr Tatjana van Strien
1
2
3
4
Overgewicht: energie balans probleem • Big Two:
•
Te weinig bewegen • Te veel eten
Richtlijn behandeling obesitas, 2008 • Minder eten • Meer bewegen
psychologische interventies ter ondersteuning gedragsverandering
• Eventuele
6
TNO:Lijnen en gewicht na 3 jaar 3 2,5 2 vrouwen mannen
1,5 1 0,5 0 niet lijnen
lijnen
“Hoe vaak slaat u aangeboden eten en drinken af omdat u an uw gewicht wilt denken?”
8
TNO:‘Dietary restraint’ en gewichtstoename na drie jaar 1,8 1,6 1,4 1,2 1
vrouwen mannen
0,8 0,6 0,4 0,2 0 Laag DR
Hoog DR
Evidence voor richtlijn • Meta-analyses: • Avenell, 2004 (J Hum Nutr Dietet, 2004) (follow up >=1 yr)
• Anderson, 2000 (Am J Clin Nutr, 2001) (follow up >=2 yr)
• Gewichtsdaling 5 kg (3.5 kg-7kg) in een jaar
10
11
Meta-analyse in American Psychologist, 2007 Diets are not the answer •
(niet in richtlijn!)
• 1/3 – 2/3 regain more weight than they lost on their diets • There is little support for the notion that dieting leads to lasting weight loss 12
Mann et al: bias ‘successful weight loss maintenance’ • Waar moet je bij RCT op letten? - Gemeten vs zelf-gerapporteerd gewicht? - % drop out? - Duur van follow-up - % regain of lost weight?
13
>1 yr vs >2 yr of langer • Tabel: 1 yr follow up Avenell et al., 2004: • Vb. Swinburn et al., (Diabetes Care, 2001) (-3.3 kg na 1 yr) • Onvermeld blijven Swinburn’s resultaten van 5-yr follow-up
• compared with the control group… the greatest weight difference was found at 1 year (-3.3 kg) • diminished at subsequent follow up (…-1.6 kg at 3 years) • and was no longer present by 5 years (+1.1 kg)
14
% regain of lost weight • Vaak niet gerapporteerd • Indien wel gerapporteerd: • Bij 1/3 tot 2/3 % van de mensen zit het verloren gewicht er bij follow up weer aan
• Bijna de helft van de mensen is na vier jaar zelfs zwaarder dan voor het dieet 15
Diets are not the answer • Lijnen bestrijdt symptoom (gewicht)
• maar niet de oorzaak
• Bijv Emotioneel eten 16
Emotioneel eten
17
Stress
“Als u teneergeslagen of ontmoedigd bent, hebt u dan zin om iets te eten?”
19
Alleen bij emotionele eters leidt overeten tot gewichtstoename 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3
laag EE hoog EE
0,2 0,1 0 geen
overeet
‘Emotioneel eten’ (2008) voorspelt gewichtstoename bij vrouwen 1 0,8 0,6 vrouwen mannen
0,4 0,2 0 -0,2 Laag EE
Hoog EE
Overgewicht en EE niet in DSM-5 • Maar....... • EE sterk gelieerd aan BED • (Binge Eating Disorder) • BED wél in DSM-5
23
DSM-5: Binge Eating Disorder • A. Recurrent episodes of binge eating. An episode of binge eating is characterized by both of the following: • 1. eating, in a discrete period of time (e.g., within any 2-hour period), an amount of food that is definitely larger than most people would eat in a similar period of time under similar circumstances • 2. a sense of lack of control over eating during the episode (e.g., a feeling that one cannot stop eating or control what or how much one is eating)
DSM-5: Binge Eating Disorder • B. The binge-eating episodes are associated with three (or more) of the following: • 1. eating much more rapidly than normal • 2. eating until feeling uncomfortably full • 3. eating large amounts of food when not feeling physically hungry
DSM-5: Binge Eating Disorder • 4. eating alone because of being embarrassed by how much one is eating • 5. feeling disgusted with oneself, depressed, or very guilty after overeating • C. Marked distress regarding binge eating is present.
DSM-5: Binge Eating Disorder • D. The binge eating occurs, on average, at least once a week for three months. • E. The binge eating is not associated with the recurrent use of inappropriate compensatory behavior (i.e., purging) and does not occur exclusively during the course of bulimia nervosa or anorexia nervosa.
Overgewicht en EE niet in DSM-5 • EE hangt sterk samen met BED • (Binge eating disorder)
• EE hangt samen tekort aan hersendopamine in dorsale striatum
28
Hypo-dopaminergic functioning? Eten is zelfmedicatie: Negative emotions in emotional eaters may elicit excess food consumption to blunt effects of dopamine related deficits Norah Volkow, et.al. (2003). IJED, 33, 136-142
30
31
Behandeling BED: Emotion Regulatie Therapie Stanford Universiteit, USA 20 groeps-sessies door 2 psychotherapeuten Vaardigheidstraining:
Mindfullness Emotieregulatie Stresstolerantie
33
Food for thought • BIG Two en richtlijnen: stigma verhogend • • -
EE met obesitas geen wilskrachtprobleem Wél brain disorder disorder in de emotie-regulatie
• Emotie-regulatie therapie helpt! 34
35
Gr: ἀκηδία luiheid
La: gula gulzigheid 36
Food for thought • BIG Two en richtlijnen: stigma verhogend • • -
EE met obesitas geen wilskrachtprobleem Wél brain disorder disorder in de emotie-regulatie
• Emotie-regulatie therapie helpt! 37
Nederlanse Vragenlijst voor Eetgedrag Herziene Handleiding 2013 • COTAN-proef
38
