Drentse Talentprijs Cultuur 2015
Juryrapport Assen, 20 maart 2015
Voorwoord Geef(t) talent een kans. Dit motto van K&C is zonder meer van toepassing op de Drentse Talentprijs Cultuur. K&C werkt hard aan het versterken van de culturele infrastructuur en de culturele omgeving. Het talent dat door de Drentse Talentprijs Cultuur zichtbaar wordt bewijst dat die opzet werkt. De prijs stimuleert jong en oud talent om door te blijven gaan en zich verder te ontwikkelen. Drentse cultuurtalenten om trots op te zijn. In Drenthe loopt veel cultuurtalent rond. Veel van dat Drentse talent ziet ook kans om landelijke bekendheid te verwerven. Van de winnaars van de Drentse Talentprijs Cultuur is bijvoorbeeld Tangarine (2012) nationaal doorgebroken. En Rosa da Silva (2014) speelt nu al bijna een jaar lang de rol van Anne Frank in de succesvolle productie ANNE in Amsterdam. Opvallend is dat alle winnaars van de talentprijs afkomstig zijn uit (de omgeving van) Assen en Emmen. Het is mooi om te zien dat investeren in een goede infrastructuur ook echt talent aflevert. De jury is dan ook bezorgd over het feit dat de theaterschool in Emmen haar deuren heeft moeten sluiten. Zij hoopt dat Emmen en Drenthe door blijven gaan met investeren in cultureel talent. De Drentse Talentprijs Cultuur wint steeds meer aan bekendheid. Toen in 2010 de eerste Drentse Talentprijs Cultuur werd uitgereikt, hoefde de jury uit slechts 10 aanmeldingen een keuze te maken. Bij de editie in 2014 was het aantal aanmeldingen 29. Dit jaar is het aantal verdubbeld naar maar liefst 64 aanmeldingen. Maar niet alleen het aantal is toegenomen, ook het niveau van het talent lijkt toe te nemen. De kwaliteit dit jaar is zo hoog dat de Drentse vakjury het lastig eens kon worden over wie er genomineerd moesten worden. Zij nomineerde uiteindelijk niet 3 maar 5 talenten voor de Drentse Talentprijs Cultuur 2015. Nog niet eerder was het aanbod ook zo divers. De genomineerden zijn allemaal actief op een ander cultureel vlak: theater, klassieke muziek, popmuziek, beeldende kunst en vormgeving. Door hun diversiteit zijn de genomineerden moeilijk met elkaar te vergelijken. Ze hebben één ding met elkaar gemeen: ze hebben talent. Talent om mensen te raken. Talent om mensen te bewegen. Talent om anderen te stimuleren ook te gaan tekenen, musiceren, acteren of dansen. Talent om trots op te zijn!
2
Drentse Talentprijs Cultuur De Drentse Talentprijs Cultuur is bestemd voor een getalenteerd individu (jong of oud) of een getalenteerde groep uit Drenthe. Het doel van de talentprijs is de winnaar te stimuleren zich verder te bekwamen, zodat uiteindelijk het talent ook buiten de provinciegrenzen gezien gaat worden. Alle vormen van cultuur, zowel op amateur als professioneel niveau, komen in aanmerking: muziek, dans, toneel, theater, mime, popmuziek, beeldende kunst, architectuur, literatuur, film, nieuwe media. De winnaar ontvangt 2.500 euro en een sculptuur van glaskunstenaar Edith Benedictus uit Hooghalen. De criteria • De persoon of groep heeft potentie om landelijk door te breken. • De persoon of groep is gedreven om zich verder te ontwikkelen. • Er is een uitzonderlijke prestatie geleverd, waarbij gelet wordt op kwaliteit en impact. • Het betreft uitvoerende kunstenaars. • Het betreft een prestatie in het jaar 2014. • De persoon of groep moet in Drenthe wonen/gevestigd zijn of uit Drenthe afkomstig zijn.
3
De genomineerden Jorieke Abbing (1983) en Anika Abbing (1987) Jorieke Abbing studeerde in 2007 af aan de schrijfopleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Voor haar afstudeerstuk Beste Sneeuw ontving ze de Van der Vies-prijs, een driejaarlijkse letterkundige prijs voor het beste toneelwerk van de afgelopen periode, en de Kaas und Kappes, een prijs voor jeugdtheater. Anika Abbing studeerde in 2010 af aan ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten. Ze werkt als jongerenregisseur bij het Noord Nederlands Toneel en geeft les op verschillende jeugdtheaterscholen en aan gezelschappen. Daarnaast ontwikkelt ze educatief materiaal voor verschillende theaters en festivals zoals het Holland Festival. In 2014 werkten de zussen samen aan het Theater Na de Dam-project Hier komt de nacht; een voorstelling in en over Groningen, gebaseerd op waargebeurde verhalen over de Tweede Wereldoorlog in Groningen. De voorstelling is gemaakt met regiestudenten en jongeren tussen de 15 en 20 jaar uit Noord-Nederland en gaat over de spanning en verbittering na de oorlog. Een voorstelling die veel indruk maakte.
De jury over Jorieke Abbing en Anika Abbing Jorieke en Anika Abbing zijn al jaren bezig en hebben afzonderlijk hun kwaliteiten bewezen. In het Theater Na de Dam-project Hier komt de nacht hebben de zussen voor de tweede keer samengewerkt. Ze tonen maatschappelijk engagement door een thema over de Tweede Wereldoorlog te kiezen. Het is bijzonder en soms ook aangrijpend dat ze ervoor gekozen hebben om de verhalen van anderen – ouderen – door jongeren te laten spelen, achter maskers van diezelfde ouderen. Een sterk en origineel concept. Daarbij is het knap dat er met zo weinig middelen een voorstelling op locatie is uitgevoerd. Beide theatermakers zijn zonder meer getalenteerd; hun nominatie geldt echter hun samenwerking. Deze is veelbelovend, maar geeft op dit moment nog te weinig inzicht in hun talent als duo.
4
Maarten Oomes (1997) De geboren Rotterdammer verhuisde in zijn tweede levensjaar naar Hoogeveen. Daar heeft hij sinds zijn zevende gitaarles, eerst alleen klassiek gitaar en op z’n tiende kwam daar ook elektrische gitaar bij. Sinds kort krijgt hij les van Sabrina Vlaskalic aan het Prins Claus Conservatorium in Groningen. In 2014 heeft hij meegedaan aan het Prinses Christina Concours. Tijdens de voorrondes won hij de juryprijs, de laureatenprijs en de publieksprijs. In de landelijke finale werd hij eerste in de leeftijdscategorie 15 tot en met 19 jaar. Daarna heeft hij vele concerten gegeven in Drenthe, maar ook daarbuiten. Zo heeft hij opgetreden tijdens het Gouden Zaal Concert Stedelijk Museum en het Grachtenfestival in Amsterdam. Ook mocht hij samen met de andere winnaars van het Prinses Christina Concours in Zürich optreden voor de relaties van de Honorair Consul Generaal van Nederland in Zwitserland. Verder heeft hij een solo optreden gegeven met het Noord Nederlands Orkest.
De jury over Maarten Oomes Maarten Oomes is zonder meer een uitzonderlijk talent, dat bewijst hij wel door het Prinses Christina Concours te winnen. Om dat te bereiken moet je naast talent over veel discipline en focus beschikken. Op zijn jonge leeftijd heeft hij nu al een indrukwekkende staat van dienst. Zijn gitaarspel is technisch van grote klasse. Je hoort ook heel goed zijn persoonlijke interpretatie en aanslag. De jury hoopt dat hij dit persoonlijke ‘handschrift’ verder ontwikkelt. Maarten is het ultieme bewijs dat muziekscholing en een goede culturele infrastructuur werken en ook echt talent afleveren. Hij is een hele sterke kandidaat.
5
Orange Skyline De Zuidlaarder indie rockband Orange Skyline wordt gevormd door Stefan van der Wielen (23), Niels van der Wielen (21), Mart Atema (21) en Simon Christiaanse (21). Ze begonnen in 2010 een band, terwijl geen van hen een instrument bespeelde. Vanaf het begin schrijven en spelen de bandleden eigen nummers. Na de eerste live shows in 2013 trok de band al de aandacht van media en professionals en binnen een half jaar speelden ze op de grote podia in Groningen. In 2014 begon Orange Skyline nationaal bekendheid te krijgen; de band bracht een tweede EP uit en tijdens de Popronde werd de band getipt als een van de meest veelbelovende acts voor 2015. Begin 2015 kwam de eerste single nationaal uit; deze wordt regelmatig gedraaid op 3FM en Pinguin Radio 3 en is gespeeld in De Wereld Draait Door. Ook is de band benoemd tot 3FM Serious Talent. In 2015 treedt de band op diverse festivals op, zoals Concert at Sea en Parkpop.
De jury over Orange Skyline Orange Skyline is een leuke, energieke en dynamische band, je kunt goed zien dat ze lol hebben in wat ze doen. Vooral de zanger heeft veel charisma en is heel expressief in zijn gezicht. Het geeft absoluut blijk van lef om een band te beginnen terwijl je geen instrument bespeelt en dan weten de jongens ook nog binnen een paar jaar succes te bereiken. Orange Skyline is echt een band van deze tijd en maakt goed gebruik van de aandacht die er op dit moment is voor dit soort muziek. Tegelijk is het ook lastig om je in zo’n landschap te onderscheiden.
6
ROODPALEIS – Betsy Torenbos (1969) ROODPALEIS is opgericht door danseres en theatermaker Betsy Torenbos (Annen) en is het huisgezelschap van theater De Nieuwe Kolk. Het gezelschap maakte in 2014 de multimediavoorstelling Onder één dak. In de bewerking van het toneelstuk van de Assense schrijver Jan Fabricius komen verschillende generaties aan het woord in documentaireblokken. De persoonlijke verhalen en herinneringen van ouderen – oral history – zijn altijd een vertrekpunt in de voorstellingen van ROODPALEIS. Zowel jong als oud herkent de thematiek. Onder één dak is de eerste in een reeks voorstellingen over het werk van Fabricius. Betsy Torenbos is in 1991 afgestudeerd aan de Moderne Theaterdans Opleiding in Amsterdam als uitvoerend danseres. Ze is begonnen als danseres en ontwikkelde zich in de loop der jaren als choreograaf. Betsy was jarenlang als choreograaf en cameravrouw verbonden aan Het Nationaal Toneel.
De jury over ROODPALEIS Met Onder één dak heeft Betsy Torenbos met ROODPALEIS weer een prachtige productie neergezet. Zij ziet ‘theater’ als spiegel, een fantastisch concept. Net als de andere producties van Betsy is ook deze weer met veel passie gemaakt en van heel goede kwaliteit: een mooi onderwerp, een goed verhaal, een duidelijke visie. Haar vakmanschap is bijzonder indrukwekkend. Ook als cultureel ondernemer is Betsy succesvol. Ze weet iedere keer weer met haar ideeën sponsoren te werven, waardoor ze al veel mooie producties heeft kunnen maken. Betsy bewijst al jarenlang dat ze zeer talentvol is. Het zou haar staat van dienst te kort doen door te zeggen dat ze een talent is dat op het punt staat om door te breken. Daarvoor heeft ze – ook landelijk – al veel te veel bereikt.
7
De winnaar Marloes de Vries (1984) Marloes de Vries uit Klazienaveen hield van kleins af aan al van tekenen. Na haar middelbare school studeerde ze grafisch ontwerp aan de kunstacademie ArtEZ in Enschede. Toch bleef het tekenen trekken en besloot ze in 2010 de stap naar illustrator te zetten. Ze ging in 2012 naar Groot-Brittannië om aan de Cambridge University een zomercursus prentenboek illustraties te volgen. Sindsdien leeft ze van het maken van illustraties voor jong tot oud en is haar werk tentoongesteld in binnen- en buitenland. Ook geeft ze regelmatig workshops in Nederland en België. Haar eerste grote opdracht kwam uit de Verenigde Staten. In Nederland heeft ze ook regelmatig opdrachten, maar is ze nog niet echt doorgebroken. In 2014 won ze de Cultuurprijs Emmen en de Adobe Creative Jam Award.
De jury over Marloes de Vries Het werk van Marloes de Vries is leuk, knap, verzorgd en heel consistent. Ook als je niet geïnteresseerd bent in de zielenroerselen van opgroeiende vrouwen blijft haar werk hangen. Vol humor, schijnbaar naïef, maar vaak treffend en ontroerend. Het verhalende aspect speelt een grote rol in het werk van Marloes; haar illustraties zijn geen plaatjes bij een verhaal, maar vertellen zelf het verhaal. Haar stijl is trefzeker en haar beeldtaal universeel, waardoor haar werk veel mensen raakt. Ze heeft veel talent en is nog volop bezig om dat verder te ontwikkelen. In haar Journal Doodles vertelt Marloes haar eigen verhaal op een toegankelijke manier. Ze weet de geest van de tijd te raken zonder trendy te zijn of een oordeel te vellen waardoor ze een breed publiek aanspreekt. Marloes heeft een jaar lang aan de doodles gewerkt, in één stijl zonder ook maar één keer af te dwalen. Dat vergt heel veel focus en concentratie. Autonome vormgeving is een discipline waar in Nederland nog geen goede infrastructuur voor is. Als je besluit om tegen de stroom in te gaan en niet alleen voor een bureau te werken, dan moet je echt zelf je weg zoeken. Dat is bijzonder en vraagt veel lef, want zeker in het begin betekent dat een onzeker inkomen. In je eentje, op je kamer bezig zijn met tekenen, daar spreekt gedrevenheid en passie uit. Marloes is een goed voorbeeld van een cultureel ondernemer online. Dankzij internet weet zij haar werk nationaal en internationaal onder de aandacht te brengen. Door gebruik te maken van de mogelijkheden van internet en sociale media maakt het niet meer uit of je nou in een Drents dorpje woont of in een metropool, de wereld ligt voor je open.
8
Landelijke jury Voorzitter Sicko Heldoorn Leden Jacco de Boer Hans Haerkens Victorine Koningsberger Jurriënne Ossewold
Juryrapport Melanie Clarisse
Burgemeester Dantumadiel
Hoofd Public Affairs Leeuwarden-Fryslân Culture Hoofdstad van Europa 2018 Directeur Haerkens Resultancy Zelfstandig adviseur kunst & cultuur Directeur The Creative Media Consultancy en emeritus lector Media en Storytelling
Clarisse Communicatie
Drentse vakjury Hilko Folkeringa Evelien Huizinga Carmen Kuik Judith Spijksma Jan Stam
Theater en Bioscoop De Nieuwe Kolk Biblionet Drenthe RTV Drenthe CBK Drenthe K&C
9
