ZP Facts Zelfstandig Professionals in de zakelijke dienstverlening
2015 Editie 2
002
VOORWOORD
Beste lezer, Voor u ligt alweer editie 2 van ZP Facts, de kwartaalmonitor voor Zelfstandig Professionals (ZP’ers) in de zakelijke dienstverlening. Drie maanden geleden verscheen de
meer onderzoek moeten doen naar
eerste ZP Facts die een hoop stof heeft
tarieven per branche en vakgebied.
doen opwaaien, in de positieve zin.
Dat gaan wij zeker doen. Binnenkort
Die eerste editie stond in het teken
nodigen we opdrachtgevers uit voor
van ontwikkelingen op de ZP-markt
een vergelijkbare bijeenkomst om hun
in de afgelopen twee jaar. Vanaf nu
wensen te peilen. Ik ben benieuwd wat
richten we ons in elke editie op de
daaruit komt.
vergelijking met het voorgaande kwartaal en hetzelfde kwartaal vorig jaar. Naast kerninformatie over aanbod van opdrachten en professionals, contracturen, opdrachtduur en verdiensten (tarieven) voegen we elk kwartaal een verdieping toe over een
Voor de volgende edities horen wij graag van ú waar wij aandacht aan moeten besteden. Heeft u ideeën? Neem gerust contact met mij op. Wederom veel leesplezier toegewenst.
specifiek onderwerp. Deze keer is dat de introductie van de ZP Index. De ZP Index is een wetenschappelijk onderbouwd getal - gebaseerd op meerdere componenten - die in één oogopslag de staat van de ZP-markt weergeeft. De index is ontwikkeld en statistisch getoetst door de Universiteit van Tilburg. Vanaf heden is de ZP Index een vast onderdeel van ZP Facts. In dit rapport lichten wij toe waar de index op gebaseerd is.
Rick Kruiswijk Directeur HeadFirst Hoofddorp, april 2015
Onlangs hebben we tijdens een kennisontbijt met Zelfstandig Professionals gediscussieerd over de inhoud van ZP Facts. Hieruit kwam duidelijk naar voren dat we
WWW.ZPFACTS.NL |
ZP FACTS |
2015 Editie 2
003
WWW.ZPFACTS.NL |
ZP FACTS |
2015 Editie 2
004 De bevindingen
SAMENVATTING • Er is sprake van een opwaartse trend in de ZP-markt. De
zijn gebaseerd
combinatie van verschillende marktfactoren en de ZP
op zorgvuldig
Index suggereren dat de markt stabiliseert en mogelijk
opgebouwde data van meer dan tienduizend zelfstandig
verder aantrekt in 2015. • Het opdrachtenaanbod is toegenomen. De branche
professionals uit
technologie nam t.o.v. het voorgaande kwartaal en
het netwerk van
hetzelfde kwartaal vorig jaar af. De energiesector, de
HeadFirst. De data is geanonimiseerd met het oog op de privacy van de professionals.
financiële sector en de overheid namen toe. • De aangeboden tarieven op opdrachten zijn gestegen. • Het aantal opdrachten voor 36 tot 39 uur nam toe. Het aantal opdrachten van 40 uur en parttime opdrachten (minder dan 32 uur) nam af. • Gemiddeld werkten professionals het afgelopen kwartaal 20 minuten per week minder. Deze daling is zichtbaar voor vrijwel alle rollen, met uitzondering van IT’ers met een uitvoerende rol. • Bij opdrachten die middels werving en selectie tot stand zijn gekomen ligt het gemiddelde uurtarief 3 euro hoger dan het vorige kwartaal. • Door het redelijk stabiel blijven van zowel de gemiddelde uurtarieven als het aantal uren per week, bleef de gemiddelde omzet per dag ook redelijk gelijk aan het voorgaande kwartaal. • De opdrachtduur steeg t.o.v. kwartaal 4 van 2014. Opdrachten in de profit sector duren gemiddeld 3 maanden korter dan in de non-profit sector. • Opdrachten die middels werving en selectie tot stand zijn gekomen, duren gemiddeld bijna 4,5 maand langer dan opdrachten die ZP’ers uit hun eigen netwerk hebben verkregen.
WWW.ZPFACTS.NL |
ZP FACTS |
2015 Editie 2
ZP INDEX: EEN NIEUW BEGRIP Zelfstandig Professionals spelen een
De ZP Index doet dat door de stand van
steeds grotere rol in de economie,
zaken in de ZP-markt weer te geven.
zoals ook al bleek uit ZP Facts editie 1.
Vanaf nu zal de ZP Index een vast
Ons land telt inmiddels bijna 900.000
onderdeel van ZP Facts zijn.
zelfstandigen en daar komen er jaarlijks velen bij. Eén op de drie zelfstandigen
De ZP Index wordt elk kwartaal samengesteld op basis van
start in de zakelijke dienstverlening: in
ontwikkelingen binnen een
2014 koos 29% voor deze branche.
aantal segmenten:
De ZP Index heeft tot doel het toenemende belang van de ZP-markt als conjunctuurcijfer op de kaart te zetten.
• het aanbod van professionals • het aanbod van opdrachten • de gefactureerde uurtarieven • het aantal contractuele uren per week • de opdrachtduur
Deze componenten verschaffen enerzijds informatie over vraag en aanbod in de markt. Anderzijds biedt het inzicht in de opdrachtstabiliteit en verdienmogelijkheden voor professionals door te kijken naar de duur en deeltijdsfactor van opdrachten. Figuur 1 toont de ZP Index. Januari 2015 is als de basis genomen (100) waar alle andere periodes tegen afgezet worden. We zien dat in de tweede helft van 2012 en 2014 de markt slechter presteerde dan nu, terwijl de markt in 2013 juist beter was. Voor februari en maart van dit jaar is een opwaartse trend te zien, de ZP Index stond toen op respectievelijk 105 en 106 punten.
Figuur 01 Ontwikkeling ZP Index juli 2012 - maart 2015 (januari 2015 = 100) 115 110 105 100 95 90
WWW.ZPFACTS.NL |
ZP FACTS |
februari - 15
december - 14
oktober - 14
augustus - 14
juni - 14
april - 14
februari - 14
december - 13
oktober - 13
augustus - 13
juni - 13
april - 13
februari - 13
december - 12
oktober - 12
85 augustus - 12
005
2015 Editie 2
006
ZO PAST ZP INDEX IN CONJUNCTUUR Om de ZP Index te beschouwen als onderdeel van de conjunctuur is het relevant de index te bekijken in relatie tot andere indicatoren in de CBS conjunctuurklok. De conjunctuur bestaat uit fases.
achterlopen op de gelijklopende
Sommige variabelen lopen (gemiddeld
indicatoren. De ZP Index is net
6 maanden) vóór, zoals consumenten-
zoals andere arbeidsindicatoren een
en producentenvertrouwen. Anderen
achterloper, maar volgt al 3 maanden
vertonen gelijkloop, zoals de productie-
na de gelijklopende indicatoren. Zie het
en consumptie-index. Dan is er ook nog
overzicht in Tabel 1.
achterloop, zoals de vacature-index en werkloosheid, die gemiddeld 8 maanden
Tabel 01 Fasering Conjunctuurklokindicatoren
Conjunctuurfasering
Voorloop gem. 6 maanden
Vertrouwens-
Consumenten-
indicatoren
vertrouwen
Gelijkloop
Achterloop gem. 8 maanden
Grote aankopen Producentenvertrouwen Nieuwe orders Economische
Productie-index
indicatoren
BedrijfsBedrijfsinvesteringen investeringen Consumptie-Index Consumptie-index Uitvoervolume Uitvoervolume Buto Binnenlands Bruto Binnenlands Product Product
Arbeidsmarkt-
Uitzenduren
Faillissementen
indicatoren
Vacaturestand Werkloosheid Arbeidsvolume
WWW.ZPFACTS.NL |
ZP FACTS |
2015 Editie 2
007
ZELFSTANDIG PROFESSIONALS: WIE ZIJN DAT? ZP Facts is gebaseerd op wetenschap-
De ZP’er is gemiddeld 47,1 jaar, man
pelijk onderzoek onder meer dan 10.000
en hoofdzakelijk actief binnen de IT
Zelfstandig Professionals in het netwerk
(14% uitvoerend, 46% adviserend/
van HeadFirst. Deze professionals
management). 40% van de professionals
bevinden zich in de sector zakelijke
is actief buiten de IT. De verdeling
dienstverlening. Wij definiëren een
daarbinnen naar vakgebied is te
ZP’er als een ondernemer die zijn/
zien in Figuur 2. 60% van de niet�
haar eigen specialistische kennis en
-IT’ers is actief binnen het segment
ervaring ‘verkoopt’ en geen personeel
Business/Organisatie, 13% Financieel.
in dienst heeft. Het afgelopen kwartaal
De overige segmenten zijn minder
schreven 25% meer professionals zich in
vertegenwoordigd.
bij HeadFirst dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar.
Figuur 02 Vakgebieden professionals
46%
14%
Adviserende IT'ers
Uitvoerende IT'ers
40%
5% 4% 3%
1%
Proces
Opleidingen / Training
Marketing
2% 1%
Non IT professionals
Sales
Techniek
3%
Audit en kwaliteit
Kantoor/ Administratief
4% 13%
4%
HRM/P&O
60%
Business/ Organisatie
Financieel
Communicatie
WWW.ZPFACTS.NL |
ZP FACTS |
2015 Editie 2
ER IS WEER MEER WERK! Er wordt weer meer werk aangeboden.
De energiesector (energieleveranciers),
Zowel de profit als de non-profit sector
de financiële industrie (banken,
lieten in absolute getallen een stijging
verzekeraars) en de overheid namen
zien. Ten opzichte van elkaar is de
toe. Alleen in de branche technologie
verhouding gelijk gebleven. In Figuur
(waaronder ITen Telecombedrijven)
3 hebben we de relatieve en absolute
was sprake van een daling t.o.v. het
aantallen opdrachten in diverse
voorgaande kwartaal en dezelfde periode
industrieën bekeken.
vorig jaar.
Figuur 03 Opdrachtenaanbod per sector
Sector relatief
Sector absoluut Financieel
Overheid
Technologie
Energie
100% 90%
Financiel
80% 70% 60%
Overheid
50% 40% 30% 20%
Technologie
10%
2015k1
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
2014k1
2014k4
2015k1
Energie
0% 2014k1
008
BIJNA ALLE PROFESSIONALS WERKEN MINDER UREN…. 73% van de Zelfstandig Professionals
40-uurs opdrachten in relatieve termen.
geeft aan 40 uur per week te willen
Wanneer we naar Figuur 5 kijken, zien we
werken. Slechts 8% zoekt bewust een
dat de jongste en oudste professionals de
parttime (minder dan 32 uur) opdracht.
minste contracturen hebben, alhoewel
Aan de ontwikkeling van het aantal
deze wel zijn toegenomen voor de
contracturen in opdrachten is te zien
jongste. Professionals tussen de 35 en 54
dat de wens om fulltime te werken
jaar draaien de meeste uren per week,
in mindere mate beantwoord wordt.
maar leverden wel tijd in afgelopen
We zien nog altijd een afname van de
kwartaal.
WWW.ZPFACTS.NL |
ZP FACTS |
2015 Editie 2
009 Figuur 04 Contractuele uren per week - leeftijd
34 jaar of jonger
35-44 jaar
45-54 jaar
34,8
35
34,4
34,2
34,0
34
33,6
33,3 32,8
33 31,7
32 30,5
31
30,7
30,4
30
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
2015k1
28,8
29 2014k1
Uren per week
55 jaar of ouder
Vrijwel alle professionals zijn minder uren per week gaan werken, uitgezonderd IT’ers met een uitvoerende rol (zie Figuur 5).
Figuur 05 Contractuele uren per week - rol
Lijn management 36
35,5
Uitvoerend IT'er
Project management
Adviserend
Ondersteunend
35,7
34,7
35
35,0
34,7
35,0
34
33,6 33,0
32,7
33
32,8
32,1
32,5 32,1 31,0
31 30 29
WWW.ZPFACTS.NL |
ZP FACTS |
2015k1
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
28,6
2014k1
Gem. uren per week
32
2015 Editie 2
….MAAR KRIJGEN MEER BETAALD Zelfstandig Professionals geven in het
gemiddeld geboden tarieven. Voor de
online profiel bij HeadFirst aan voor
Zelfstandig Professionals is het goed
welk richttarief zij zichzelf wensen te
nieuws dat ook een stijging van betaalde
verhuren aan opdrachtgevers (gewenst
tarieven zichtbaar is. Gemiddeld
tarief). Op het moment dat zij een
ongeveer €3,-.
aanbieding doen op een opdracht
Opmerkelijk is het feit dat betaalde
bepalen zij opnieuw hun tarief voor de
tarieven gemiddeld hoger zijn dan de
specifieke opdracht (geboden tarief).
door ZP’ers geboden tarieven. Dit is
Maar welk tarief wordt uiteindelijk
hoogstwaarschijnlijk te wijten aan de
betaald door de opdrachtgever
keuze die opdrachtgevers maken om
(betaald tarief, gecorrigeerd met
meer ervaren professionals in te huren.
bemiddelingsmarge van HeadFirst)? Wijkt dit af van de gewenste en geboden tarieven? ZP Facts onderzocht het.
Ervaring, kennis en kunde kost geld. Het geeft in ieder geval het signaal af dat opdrachtgevers absoluut niet enkel
Zoals in Figuur 6 te zien is, zijn de
op basis van prijs bepalen welke ZP’er
gewenste tarieven gemiddeld gestegen
ingehuurd wordt. Een goede prijs-
t.o.v. het vorige kwartaal, evenals de
kwaliteitsverhouding staat voorop.
Figuur 06 Gewenste, geboden en betaalde uurtarieven
2014k1
2015k1
2014k4
€83,51 €82,27
€80,73 Uurtarief in euro's
€80,49 €79,25
€80,18 €80,01
€78,93
WWW.ZPFACTS.NL |
Gem. betaald tarief
Gem. geboden tarief
Gem. gewenst tarief
Gem. betaald tarief
Gem. geboden tarief
Gem. gewenst tarief
Gem. betaald tarief
Gem. geboden tarief
€77,92
Gem. gewenst tarief
010
ZP FACTS |
2015 Editie 2
LANGER WERKEN BIJ DE OVERHEID gerekend als een nieuwe opdracht.
Uit het eerste rapport van ZP Facts bleek al dat ZP’ers in de zakelijke
In 2015 kwartaal 1 nam de opdrachtduur
dienstverlening gemiddeld ongeveer
iets toe t.o.v. het kwartaal ervoor (13,6
16 maanden aan een opdracht werken.
t.o.v. 13,2), maar een jaar geleden was de
Wij definiëren een opdracht als
duur van opdrachten langer, namelijk
één of een aaneenschakeling van
15,7 maanden.
meerdere contracten voor één functie bij één opdrachtgever. Wanneer een
Opdrachten in de profit sector duren over
professional van opdrachtgever wisselt
het algemeen korter (14 maanden) dan in
of een andere functie/project verkrijgt
de non-profit sector (zie Figuur 7).
bij dezelfde opdrachtgever, wordt dit
Figuur 07 Opdrachtduur in maanden – profit vs. non-profit Profit
Non-profit
18
17
17,18
16,95
16,95 16,19
16
13,86
13,90
2015k1
14
2014k4
15
13
WWW.ZPFACTS.NL |
2015k1
2014k4
2014k1
12 2014k1
Gem.opdrachtduur in maanden
011
ZP FACTS |
2015 Editie 2
012 Binnen opdrachten valt onderscheid te maken tussen opdrachten die door ZP’ers verkregen zijn middels werving en selectie (door HeadFirst) en opdrachten die ZP’ers uit hun eigen netwerk verkregen hebben (en via HeadFirst contractueel en financieel ingeregeld worden). In Figuur 9 is een opvallend verschil te zien in de opdrachtduur tussen beiden. Opdrachten die middels werving en selectie tot stand zijn gekomen, duren gemiddeld bijna 4,5 maand langer.
Figuur 08 Opdrachtduur in maanden – w&s vs. netwerk Werving en selectie
Netwerk
19 18
16
16,48
16,43 15,66
15,52
15 14 13 12,39
12
12,07
11
WWW.ZPFACTS.NL |
2015k1
2014k4
2014k1
2015k1
2014k4
10 2014k1
Gem.opdrachtduur in maanden
17
ZP FACTS |
2015 Editie 2
013
OVER ZP FACTS ZP Facts is de monitor voor de markt van Zelfstandig Professionals (ZP’ers) in de zakelijke dienstverlening, voortgekomen uit een samenwerking tussen kennisbemiddelaar HeadFirst en de Universiteit van Tilburg. Duizenden online profielen van bij HeadFirst aangesloten professionals en ontvangen en uitgevoerde opdrachten zijn wetenschappelijk geanalyseerd door de Universiteit van Tilburg. Hiermee biedt het een unieke kijk op de markt, dat veel verder gaat dan onderzoek uit enquêtes en interviews. ZP Facts verschijnt elk kwartaal.
OVER HEADFIRST
OVER DE UNIVERSITEIT VAN TILBURG
HeadFirst maakt zich sterk voor
De Universiteit van Tilburg draagt bij
Zelfstandig Professionals (ZP’ers) én voor organisaties die hen in willen huren. Ze verbinden ZP’ers en leveranciers (bedrijven met professionals op de payroll) rechtstreeks aan MKB,
aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Dat doen ze vooral door het ontwikkelen en overdragen van kennis en het samenbrengen van mensen uit verschillende vakgebieden
middelgrote en grote opdrachtgevers.
en organisaties. De universiteit
Daarbij dekt HeadFirst alle risico’s, die
burgers uit gezamenlijk te werken
gepaard gaan met externe inhuur, af
aan nieuwe inzichten en waardevolle
en dragen we zorg voor een vlekkeloze
antwoorden voor de maatschappij.
administratieve afhandeling.
Die innovatie wordt gevonden door te
HeadFirst heeft 20 jaar ervaring
onderzoeken,te leren en te begrijpen:
in het bij elkaar brengen van beide
Understanding Society.
nodigt bedrijven, overheden en
partijen voor tijdelijk werk en hebben dan ook een groot onafhankelijk kennisnetwerk opgebouwd.
INITIATIEFNEMERS
Niets uit deze rapportage mag worden gebruikt zonder toestemming en/of bronvermelding
WWW.ZPFACTS.NL |
ZP FACTS |
2015 Editie 2
Contact E-mail:
[email protected] Telefoon: 023 – 568 56 30
WWW.ZPFACTS.NL |
ZP FACTS |
2015 Editie 2
