Zie hieronder. Gevolgen van pijn

16-3-2015

Disclosure belangen Geen / Zie hieronder

(potentiële) belangenverstrengeling

Pijn bij dementie en afasie Prof.dr. WP (Wilco) Achterberg Hoogleraar Institutionele Zorg en Ouderengeneeskunde

Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven  Sponsoring of onderzoeksgeld  Honorarium of andere (financiële) vergoeding  Aandeelhouder  Andere relatie, namelijk …

Bedrijfsnamen    

Afdeling Public health en Eerstelijnsgeneeskunde LUMC Specialist ouderengeneeskunde, Topaz

@wilcoachterberg @PainandDementia @UNCZH @Topaz_zorg

Topaz symposium 2015

Nociceptief, neuropathisch, en gecombineerd

Pickering et al 2008

Gevolgen van pijn

Neuropathisch Diabetes Herpes Zoster Kanker Post ok Radiculopathie CVA Dementie


Verenso 2013: licht op pijn

Pijn is in je brein…..en communicatie!

Gouden standaard

vraag!

Loeser’s pain model



1

16-3-2015

Pijn bij dementie Perifere nociceptieve respons

intact

Geleiding pijn stimuli

Neuropathologische schade -Ook bij Alzheimer witte stof afwijkingen!

pain in dementia

7


CVA/afasie

CVA

• Schouderpijn:

• Central post- stroke pain:

• 16-84%

• 11%

•


Bohannon RW. Larkin PA. Smith MB. Horton MG. Shoulder • pain in hemiplegia: Statistical relationship with five variables. Arch Phys Med Rehabil. 1986;67:514–516

Raffaeli W, Minella CE, Magnani F, Sarti D. Population-based study of central post-stroke pain in Rimini district, Italy. J Pain Res. 2013 Sep 17;6:705-11.


Afasie

Afasie: geen pijn behandeling 50

• Kunnen gebruiken van pijn meetinstrument: beperkt

• Carolien de Vries 45

• 6 % (21/348) kan pijn zelf bespreken 40

• FPS + NRS kunnen niet worden gebruikt (Axelsson, 2000) 35

• 47% tot 65% van CVA patienten kunnen FPS, NRS, VAS niet gebruiken • (en geen ernstige afasie, of beperkt begrip!) (Price, 1999)

30

25

20

15

• We laten het over aan de interpretatie van de zuster (Smith, 2013)

10

5

0 geen afasie

ernstige afasie

(Kehayia, 1997) Topaz symposium 2015


2

16-3-2015

Pain Assessment – non-verbal responses

Pain Assessment – Gouden Standaard „Self-Report“ bij Dementie Ability to provide self-report ratings

Non-verbal expressions of pain

percentage of demented patients comprehinding the scale

100

80

60

40

20

Body Posture

0

Numerical rating scale

VAS

Facial expression

Moaning

Face pain scale

Pautex et al., Journal of the American Geriatric Society, 2006 Topaz symposium 2015


Minder morfine na heupfractuur!

Hoe is behandeling van pijn bij dementie?

16

kwetsbare ouderen met dementie

17 oktober 2013, zoetermeer

Verenso 2013: licht op pijn

Darwin 1872

6 basis gezichtsuitdrukkingen(Ekman)

1. Geluk 2. Droevenis/verdriet 3. Angst 4. Woede 5. Verrast/Verwondering Ekman ca. 1970

6. Walging



3

16-3-2015

Pain Specificity

Facial Action Coding System

The facial expression of pain Prkachin 1992; Prkachin & Salomon 2008

AU 4 AU 6c7

AU 43

AU9c10

FACS by Ekman and Friesen 1978 Topaz symposium 2015


Facial expressions of pain

Facial expressions pain

‘samenknijpen’ neus

Combination : -

Omlaag bewegen wenkbrauw

(eye brow lowers) -

Omhoog bewegen wangen

(cheek area raised) -

Ogen vernauwen

(Eye lids tighten/close) -

‘samenknijpen’ neus

(wrinkling of the nose) -

Bovenlip om hoog bewegen

-

Openen/sluiten van de mond

(lips tightened/closed., Opening of the mouth)


PACSLAC-D

Behaviour reaction to pain

Pain-behaviour in course of dementia

Moderate cognitive impairment Severe cognitive impairment

Mild cognitive impairment

cognitie Topaz symposium 2015

Hadjistavropoulos, 2000,2002, 2007 Kunz et al. 2007, 2008


Score ≥ 4 = indicatie voor pijn * Aanpassing op Zwakhalen et al. 2004


4

16-3-2015

Hoe laat pijn bij dementie/afasie zich zien?

Denk aan pijn bij dementie/afasie, bij…. • Verandering van gedrag • Verandering van stemming: Apathie, depressie • Achteruitgang ADL

pain in dementia

25

Behandel, maar…


Conclusies

• Kortdurend! 2-4 weken!

• Pijn is te zien aan ‘gedrag’

• Pas op met zwakke opioiden en NSAID’s

• Pijn is slecht voor cognitie, functioneren en kwaliteit van leven!

• Evalueer!

• We herkennen pijn bij afasie en dementie slecht • En we behandelen ook beroerd • Beter kijken helpt (gebruik instrument)


pain in dementia

28

Dank aan mijn pijnteam Senioren: • Monique Caljouw, Margot de Waal Junioren/promovendi: • Annelore van Dalen-Kok (dementie) • Marjoleine Pieper (dementie) • Maartje Klapwijk (dementie) • Carolien de Vries (Afasie) • Leonoor van Dam van Isselt (COPD) • Charlotte Griffioen (opioid gebruik)



5

Zie hieronder. Gevolgen van pijn

Recommend Documents