Workshops Studiedag Beschermd Wonen 15 april Apeldoorn Workshop 1. Wie is de klant? In deze workshop staan de cliënten in het beschermd wonen centraal. Wie zijn ze, welke zorgvraag hebben ze en welke specifieke groepen zijn er te onderscheiden? Tevens wordt ingegaan hoe men in de regio kwantitatief een beeld krijgt van de cliëntpopulatie. Een belangrijke eerste stap om het toekomstige beleid goed vorm te geven. Peter Bakker van Bureau HHM heeft veel kennis en ervaring met de doelgroep in de langdurige zorg. Vanuit de adviespraktijk doet hij o.a. opdrachten bij zowel gemeenten als zorgaanbieders. Hij kent beide kanten dan ook als geen ander en zal samen met een medewerker vanuit de praktijk de workshop verzorgen.
Workshop 2. Medezeggenschap van cliënten In deze workshop wordt u geïnformeerd over het huidige wettelijke kader voor medezeggenschap. We gaan met elkaar in gesprek over de positie van de cliëntenraden bij de GGZ instellingen en hun wensen t.a.v. medezeggenschap. Met elkaar brengen we in kaart wat deze wensen betekenen voor de toekomst van medezeggenschap en cliëntenparticipatie in de Wmo. Hoe willen gemeenten de medezeggenschap van burgers gaan regelen en hoe kunnen de cliënten van beschermd wonen hier een bijdrage aan leveren? Op welke wijze kan het landelijk programma ‘Aandacht voor Iedereen’ gemeenten en cliëntenraden hierbij ondersteunen? Alice Makkinga, Adviseur versterking Wmo Drenthe, vanuit het programma ‘Aandacht voor Iedereen’ en al jaren werkzaam als ondersteuner en adviseur van cliëntenraden verzorgt de workshop.
Workshop 3. De gemeente als inkoper van beschermd wonen Met ingang van 2015 zijn de centrumgemeenten verantwoordelijk voor de inkoop van het beschermde wonen. Om dat te kunnen waarmaken moeten gemeenten nu beginnen! Welke stappen zijn hierbij van belang? Welk intern gemeentelijk traject moet worden gelopen? En welke afspraken maak je als gemeente met de aanbieders? Niemand wil dat er na 1 januari a.s. ongelukken gebeuren, maar we willen toch ook inhoudelijk goede afspraken maken over de zorg die we inkopen! Martine Veneman, beleidsmedewerker van de gemeente Enschede geeft een beeld van waar zij staan. Annet van Soest van Vijverberg Juristen is expert op het gebied van subsidiëring, zij reageert hierop en geeft tips.
Workshop 4. Toegang tot beschermd wonen in de Wmo Vanaf 1 januari 2015 gaan nieuwe cliënten een beroep doen op de centrumgemeenten om te kunnen verblijven in een beschermde woonvorm. Nu bepaalt het CIZ die toegang, en indiceert een zorgzwaartepakket. Hoe gaan centrumgemeenten de toegang organiseren? Wie is daarbij betrokken? Welke modellen zijn denkbaar? Wat heeft ervaring met de centrale toegang in de maatschappelijke opvang ons geleerd? Onder andere deze vragen komen aan bod tijdens de workshop, geleid door een aantal ambtenaren van centrumgemeenten.
Workshop 5. Begeleiding en behandeling, hoe geven we dat integraal vorm? Begeleiding en behandeling in de ggz hangen nauw samen. Daarom moet er ook samenwerking zijn tussen de gemeente en zorgverzekeraar als bekostiger van beide. Paul Poortvliet van Panteia heeft onderzocht hoe deze samenwerking tot stand komt en wat de resultaten zijn. Hij vertelt over zijn onderzoek en de adviezen die daaruit voorkomen. Zorgverzekeraar CZ werkt actief samen met gemeenten. Een medewerker van CZ en een gemeente vertellen u hoe ze dat vormgeven en wat het hun oplevert. Een goed voorbeeld doet goed volgen!
Workshop 6. Scheiden van wonen en zorg en ambulantisering Wat zijn de lokale gevolgen van extramuralisering en ambulantisering? Door het schrappen van de laagste ZZP’s komen minder mensen in aanmerking voor intramuraal verblijf. Daarnaast heeft de ggz-sector afspraken gemaakt over reductie van het aantal intramurale plaatsen. In het lokale domein kan daardoor zonder aanvullende aanpak een huisvestings- en leefbaarheidsvraagstuk ontstaan. Maar hoe actief gaan gemeente en corporatie zich vanaf 2015 bemoeien met de ondersteuning van bijzondere doelgroepen? Rogier Goes van Aedes, Roeland Kreeft van Companen en Wim van Dalen van GGZ Breburg delen hun ervaringen uit een Brabants project. In deze workshop bespreken zij de tussentijdse inzichten, maar zoeken vooral samen met u naar de meest geschikte gezamenlijke rolopvatting van corporatie, gemeente en ggz. En als het dan zover komt, hoeveel huur kan een cliënt dan betalen? Biedt het feit dat uw cliënt in een woning woont die onder de huursubsidiegrens valt wel voldoende zekerheid? Michiel Wentgens van BOBAdvies zal de door hen ontwikkelde huurtool presenteren waarmee u met de cliënt kunt bepalen wat diens financiële mogelijkheden zijn. Workshop 7. Hoe beschermd is beschermd wonen: twee dimensies van verantwoording? De vragen die deze workshop centraal staan zijn: Waar kunnen zorgaanbieders materieel over verantwoorden met betrekking tot het beschermd wonen? En wat wil de gemeente hiervan weten en controleren? Vanuit beide perspectieven wordt gekeken welke informatie nodig en beschikbaar is en hoe deze verantwoording zich verhoudt tot de bekostiging van het beschermd
wonen. Jan Ruiter is controller bij de RIBW groep Overijssel en heeft jarenlange ervaring in de financiële wereld van de zorg. Hij verzorgt de workshop samen met Remco Bels van KPMG Plexus. Workshop 8. Kwaliteit en Toezicht Aanbieders van beschermde woonvormen hebben een uitgebreid kwaliteitssysteem. Daarmee toetsen ze zowel de kwaliteit van hun organisatie en processen als de kwaliteit van de zorg en de ervaringen van cliënten met de zorg. De resultaten van deze metingen worden gebruikt om de zorg te verbeteren en voor externe verantwoording aan overheid, inspectie en verzekeraars. Vanaf 2015 hebben de RIBW’s te maken met gemeenten, zowel voor de inkoop als het afleggen van verantwoording. Wat gaat dat betekenen voor de te leveren kwaliteitsinformatie? Heeft de gemeente dezelfde informatiebehoefte als de inspectie en zorgverzekeraar nu? Wat kunnen we leren van het huidige kwaliteitsbeleid om het in de toekomst nog beter te gaan doen? Anja Richt van de VNG start een project met alle betrokken partijen om kwaliteitseisen te formuleren die gemeenten kunnen hanteren. Zij deelt met u de eerste gedachten die de VNG heeft bij de invulling van kwaliteit en toezicht in de Wmo 2015. Eta Mulder van RIBW zal een korte toelichting geven op de huidige situatie met betrekking tot kwaliteitsbeleid, verantwoording en toezicht in de RIBW’s. Ze gaan graag met u in gesprek over de mogelijkheden die u ziet en de ideeën die u heeft over kwaliteit en toezicht in de Wmo 2015.
Workshop 9. De stenen stapelen rond Beschermd wonen Heeft u in al het tumult rond de decentralisaties al nagedacht over de realisatie van de fysieke kant van het beschermd wonen? Kom te weten wat u als gemeente zelf en samen met corporaties en andere huisvesters kunt regelen. Welke ontwikkelingen op de woningmarkt beïnvloeden de samenwerking tussen gemeenten en corporaties? In deze workshop stelt u zelf een vragenlijst op waarmee u het gesprek kunt aangaan of verdiepen binnen uw eigen organisatie en met partners. De workshop wordt verzorgd door Freya Mostert van VNGprogramma Woningmarkt en een medewerker vanuit de corporatiesector.
Workshop 10. Herstel- en krachtgericht werken In deze workshop laten we u kennismaken met het verhaal achter de ‘patiënt’. De meeste mensen die beschermd wonen hebben al een (lange) geschiedenis achter de rug in de psychiatrie, met opnames, medicatie en behandelingen. Dit zijn vaak periodes van verwarring, verdriet en vervreemding van dierbaren. Voor veel mensen blijft dit onderdeel van hun leven. Cliënten en ervaringsdeskundigen vertellen hoe zij ondanks deze moeilijke periodes aan hun herstel werken. Wat helpt hen en wat werkt belemmerend bij het hervinden van de eigen
kracht? Ellen de Haan, GGZ Nederland en Ursula Drexhage, ervaringsdeskundige, coördinator herstel bij RIWIS Zorg en Welzijn en gemeenteraadslid in Berkelland, gaan hierover uitvoerig met u in gesprek. Daarnaast komt aan bod wat gemeenten concreet kunnen doen om de eigen kracht van mensen met een psychische aandoening te versterken.
Workshop 11. Werk, participatie en zelfredzaamheid RIBW Groep Overijssel en RIWIS Zorg en Welzijn ondersteunen mensen in een beschermde woonvorm op verschillende manieren in hun participatie. In deze workshop presenteren zij hun werkwijze. Over het belang van werk en zinvolle dagbesteding voor participatie en zelfredzaamheid is iedereen het wel eens. Wat zijn hier nu succesfactoren in en welke wensen hebben de cliënten betreft participatie? Op welke manier kan de gemeente hier een bijdrage in leveren en hoe gaan aanbieders en gemeenten hierin samenwerken? Welke problemen ondervinden mensen met psychische problemen als zij willen participeren in de maatschappij en wat voor ondersteuning hebben zij nodig? Over deze onderwerpen gaan wij met elkaar in discussie.
Workshop 12. Welke keuzes hebben gemeenten bij de transitie Beschermd Wonen? Stef van de Weerd, senior beleidsmedewerker bij de gemeente Rotterdam en Walter Kamp, Programmamanager in Amsterdam, laten zien hoe zij de transitie van beschermd wonen aanpakken en wat daarin de mogelijke keuzes zijn. In deze workshop worden de beleidskeuzes van diverse invalshoeken toegelicht en wordt er gekeken naar prioriteiten. Er is ruimte voor vragen en advies van gemeenten aan de sprekers. In deze workshop wordt duidelijk wat de transitie betekent voor gemeenten en hoe het nieuwe beleid kan aansluiten op de eigen lokale doelstellingen en ambities.
Workshop 13. Sociale wijkteams Veel gemeenten gaan de ondersteuning van kwetsbare cliënten organiseren door wijkteams in te zetten. Inmiddels is in een aantal regio’s al geëxperimenteerd met wijkteams waar ook medewerkers van RIBW en MO instellingen deel van uitmaken. Marijke Versteeg, Kwintes Amersfoort, gaat in op de kansen en risico’s van het werken in wijkteams, de dilemma’s en vragen waarop nog een antwoord ontwikkeld moet worden en de positionering van RIBW en MO ten opzichte van de wijkteams.
Workshop 14. Informele zorg Tijdens deze workshop komen de kansen en beperkingen van de inzet van vrijwilligers, mantelzorgers en zelfhulpgroepen voor mensen met psychiatrische problematiek aan bod. Tijdens het eerste deel vertelt zorgcoördinator Iris Franssen van RIBW Heuvelland & Maasvallei over het samenspel tussen formele en informele zorg en het proces om hiertoe te komen. Tijdens het tweede deel van de workshop bespreekt Anke Vergeer, teamleider
herstelondersteuning bij Kwintes, de kracht van zelfhulpgroepen en de voorwaarden om dit effectief te kunnen inzetten. Er is tijdens de workshops voldoende ruimte om hierover met elkaar in gesprek te gaan.
Workshop 15. De rol van de lokale politiek In een gedecentraliseerd systeem wordt de rol van de lokale politiek fors groter. In deze workshop verkennen we wat daar allemaal bij komt kijken. We hebben dan te maken met het college en de gemeenteraad, maar ook de Wmo-raad speelt een rol. Vincent Stijns was tot 19 maart gemeenteraadslid in Deventer, maar is ook werkzaam bij aanbieder Iriszorg. Hij bespreekt met u waar de raad behoefte aan heeft en als het gaat om adequate informatievoorziening. Welke lijnen leg je als aanbieder met de raad en hoe gedetailleerd moet je daarbij zijn? En hoe neem je als ambtenaar de raad mee in processen die nu in een stroomversnelling zitten? En hoe ga je om met inwoners die zelfstandig de politiek benaderen? Vanzelfsprekend is er volop ruimte voor uitwisseling, uw eigen vragen en inbreng.
