Workshop voor apothekers en huisartsen ‘Altijd een statine bij hart- en vaatziekten t i kt en ttype-2-diabetes?‘ 2 di b t ?‘ Voorbeeld
Programma • Maken van de ingangstoets • Bespreking leerdoelen en inleiding • Presentatie P t ti van regionale i l voorschrijfcijfers h ijf ijf van statines bij patiënten met een hart- of vaatziekte of diabetes mellitus type 2 • Uitgangstoets • Maken M k van afspraken f k voor de d toekomst t k t
Ingangstoets
Vul nu ieder voor zich de ingangstoets in.
Leerdoelen Na afloop van deze cursus weet u: • dat in principe iedere patiënt met een hart- of vaatziekte een statine behoort te krijgen krijgen, ongeacht de hoogte van het totaal cholesterol. • dat d vrijwel ij l alle ll type-2-diabeten 2 di b een statine i behoren te krijgen, ongeacht de hoogte van het cholesterol. h l l • dat met statinebehandeling gestreefd moet worden naar een LDL-cholesterol < 2,5 mmol/l. j van de verschillende statines. • wat de merites zijn
Hart en vaatziekten – Wat wordt bedoeld? HartCerebraal C b l niveau i • CVA en TIA Coronair niveau pectoris, myocardinfarct • angina pectoris • dotterprocedure, bypassoperatie P if Perifeer niveau i • aneurysma aortae • perifeer arterieel vaatlijden (PAV) = claudicatio intermittens
Omvang van hart- en vaatziekten Coronaire hartziekten • 2003: > 675.000 mensen hebben coronaire hartziekte g • 2003: 277.300 mensen hebben een hartinfarct gehad • 2004: > 90.000 ziekenhuisopnamen voor coronaire HZ • 2003: > 28.000 28 000 acute hartinfarcten • 2004: 10.000 doden door acuut hartinfarct Beroerte • 216.500 216 500 mensen met een beroerte in 2003 • In 2004 stierven 11.089 personen door een beroerte Nationaal Kompas Volksgezondheid, versie 3.8, 14 december 2006
Normaalwaarden cholesterol
• • • •
totaal cholesterol: idealiter < 5 mmol/l “normaal” in westerse wereld < 6,5 mmol/l LDL-cholesterol: idealiter < 3,2-3,5 mmol/l HDL-cholesterol; minimaal: ♂ ≥ 0,9 mmol/l ♀ ≥ 1,1 mmol/l
• triglyceriden < 2 2,3 3 mmol/l; liefst < 1 1,7 7 mmol/l
Lipidespectrum • Hierbij wordt bepaald: totaal cholesterol, LDLcholesterol, HDL-cholesterol en triglyceriden. • ratio totaal cholesterol/HDL-cholesterol wordt gebruikt voor risicoschatting en hanteren van risicotabellen bij primaire preventie • LDL-cholesterolconcentratie LDL cholesterolconcentratie wordt gebruikt voor controle van de statinebehandeling
Diabetes mellitus type 2 • “een een cardiovasculaire ziekte met een verhoogd nuchter bloedglucosegehalte”: hyperglykemie • 70-80% 70 80% overlijdt aan een hart hart- of vaatziekte, vaatziekte 6-7 jaar eerder dan niet-diabeten • metabool syndroom = combinatie van afzonderlijke risicofactoren; NHG: geen syndroom! • vaak lipidestoornis ondanks normoglykemie
Personen mett ttype-2-diabetes P 2 di b t off bestaande hart- of vaatziekte Zij krijgen een statine als • LDL > 2,5 2 5 mmol/l • LDL-cholesterol < 2,5 mmol/l EN er is een hoog risico op het krijgen van een hart hart- of vaatziekte (b.v. er zijn multipele risicofactoren)
Mogelijke uitzondering voor statinegebruik bij diabetes: niet-rokende vrouw < 60 jaar of man < 50 jaar met < 10 jaar diabetes EN HbA1c < 7%. N.B. Na verloop van tijd ontstaat alsnog de indicatie: statine.
Behandeldoel met een statine (NHG/CBO) • • • •
starten met 40 mg simvastatine of pravastatine na enkele weken tot 3 maanden: controle LDL-chol streven: LDL-cholesterol < 2,5 mmol/l / streefwaarde niet haalbaar* en sterk verhoogd risico: - overwegen atorvastatine of evt. rosuvastatine** - eventueel statine + cholesterolresorptieremmer** cholesterolresorptieremmer • medicamenten in principe levenslang *initieel (bij LDL-cholesterol > 4 mmol/l) of in tweede instantie **Er zijn nog geen gegevens beschikbaar die aantonen dat hiermee een vermindering van cardiovasculaire sterfte en morbiditeit wordt bereikt. (NHG versie 2007)
Uitgangstoets
Vul nu ieder voor zich de uitgangstoets in.
Antwoorden toets 1-juist 2-juist 3j i t 3-juist 4-onjuist j 5-juist 6-onjuist
FPZ-project dyslipidemie Doelstellingen Verhogen van de kwaliteit van zorg door het voorkomen of verminderen of uitstellen van cardiovasculaire complicaties bij patiënten met een bestaande hart- of vaatziekten en bijj patiënten met diabetes mellitus type 2.
Methode • Inventarisatie van de hantering van de NHG NHGStandaard cardiovasculair risicomanagement M84 versie 1 1.3 3 (nov 2006) • Identificeren van patiënten met een hart- of vaatziekte t i kt off di diabetes b t mellitus llit ttype 2 2, di die geen statine gebruiken • Implementatie van bovengenoemde richtlijnen aan de hand van een geprotocolleerd project
Methode SFK-webrapportage SFK webrapportage lipideverlagers Patiënten die wel geneesmiddelen voor hart- en vaatziekten t i kt en/of / f voor diabetes di b t mellitus llit type t 2 maar geen antilipaemicum hebben voorgeschreven. Patiënten die wel een antilipaemicum zijn gestart, maar in het afgelopen jaar zijn gestopt..
Monitoring • meting bij aanvang FPZ-project (t=0) • meting na 6 maanden (t=6) g na 12 maanden ((t=12)) • meting
FTO demo T Tot. no. patiënten met HVZ die nooit een ië HVZ di i antilipaemicum zijn gestart
FTO demo Tot. no. patiënten met DM2 die nooit een antilipaemicum zijn gestart 700 600 500 400 300 200 100 00 0
250 200 150 100 50 0
Totaal
Apotheek A
Apotheek B
Apotheek C
t=0
648
146
298
204
65
t=6 mnd
424
104
164
156
48
t 12 t=12 mnd d
272
69
79
124
Totaal
Apotheek A
Apotheek B
Apotheek C
t=0
200
48
76
76
t=6 mnd
158
42
51
t=12 mnd
108
21
39
FTO demo Tot. no. patiënten met DM2 die in het afgelopen jaar wel antilipaemicum zijn gestart, maar inmiddels gestopt
45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
35 30 25 20 15 10 5 0
FTO demo FTO demo Totaal aantal patiënten met HVZ die in het afgelopen jaar wel antilipaemicum zijn gestart, maar inmiddels gestopt
Totaal
Apotheek A
Apotheek B
Apotheek C
t=0
40
13
11
16
Totaal
Apotheek A
Apotheek B
Apotheek C
t=0
29
10
8
11
tt=6 6 mnd
22
7
8
7
t=6 mnd
18
7
5
6
t=12 mnd
9
1
6
2
t=12 mnd
8
3
2
3
FTO demo Totaal aantal patiënten met HVZ en/of DM die nooit een antilipaemicum hebben gehad 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0
FTO demo FTO demo Totaal aantal patiënten met HVZ en/of DM2 die in het afgelopen jaar wel antilipaemicum zijn gestart, maar inmiddels gestopt 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Totaal
Apotheek A
Apotheek B
Apotheek C
Totaal
Apotheek A
Apotheek B
Apotheek C
t=0
69
23
19
27
t=0
848
194
374
280
t=6 mnd
40
14
13
13
t=6 mnd
582
146
215
221
t=12 mnd
17
4
8
5
t=12 mnd
380
90
118
172
Afspraken maken • Patiënten met HVZ en DM2 die geen statine voorgeschreven krijgen • Welke statinemedicatie bij aanvang? • Wanneer wordt behandeling met statine als onvoldoende effectief beschouwd? • Hoe behandeld men patiënten met LDL> 4? • Welke acties worden genomen met therapieontrouwe patiënten ?
