Workshop Arbeidsrecht WWZ dinsdag 7 oktober 2014
Andries F. Bongers
Directeur De Bongerd
Bestuurslid NVP, sectie Arbeidsvoorw.
Hoofdredacteur HR-Kiosk
Raad van Advies BABF
Raad van Advies NVNU
Auteur/columnist
Lid PSA Holland
Programma 1. Achtergrond
en historie en vooral de aanleiding
2. Versteviging positie flexwerker? 3. Herziening ontslagrecht (WWZ), uitleg van de route 4. Voor welke dillema’s komt HR te staan? 08-10-2014
2
Ontslagrecht aanpassing
(wet werk & zekerheid)
Troonrede “Het ontslagrecht wordt eerlijker en eenvoudiger door één
ontslagroute voor te schrijven aan alle werknemers” “Werknemers die ontslagen dreigen te worden ontvangen een scholingsbudget”
08-10-2014
3
Ontslagrecht/arbeidsrecht aanpassing Achtergrond/historie Situatie nu: • Wederzijds goedvinden • UWV, risico: Kennelijk Onredelijk Ontslag, met hoger beroep en cassatie • Ontbinding via de Kantonrechter
08-10-2014
4
Ontslagrecht aanpassing Achtergrond/historie Nadelen huidige situatie: • Langdurige procedure(s) • Rechtsonzekerheid en ongelijkheid (Kantonrechters formule: niet bij K.O.O.) die niet te verkopen is • Onvoldoende wettelijke controle • Mogelijk in strijd met Europese regelgeving t.a.v. rechtspraak
08-10-2014
5
Ontslagrecht aanpassing Overheidsoverwegingen: • Activerende WW • Meer arbeidsmobiliteit • Over en weer willen investeren in inzetbaarheid • Van werk naar werk
08-10-2014
6
Ontslagrecht aanpassing Overwegingen Sociale partners: partners Bernard Wientjes: VNO/NCW: • Kabinet moest blijven: economie! • Sterke vakbond is nodig • Geen keuze werkgever ontslagroute meer • Minder juridische kosten
08-10-2014
7
Ontslagrecht aanpassing Overwegingen Sociale partners Ton Heerts: FNV: • Van werk naar werk • Regie over WW • Aanpakken doorgeschoten flexconstructies • Preventieve toets blijft
08-10-2014
8
Ontslagrecht aanpassing Samengevat: nieuwe ontslagrecht moet: • Eenvoudiger • Sneller • Eerlijker • Goedkoper • Meer gericht op vinden nieuwe baan
08-10-2014
9
Ontslagrecht •
Ontslagrecht sociaal akkoord blijft intact, alleen ingangsdatum vervroegd: 1 juli 2015;
•
Maatregelen bescherming flexwerkers (vervroegd) naar 1 jan 2015 Komen eerder in aanmerking voor vast contract
•
Alle werknemers die baan verliezen ontvangen een transitiebudget; i.p.v. ontslagvergoeding (? verwijtbaar) (in mindering ontslagkosten, scholing etc.)
08-10-2014
10
Flexwerkers ketenregeling Versteviging positie flexwerker, medewerker krijgt eerder vast dienstverband. (???) Wijzigingen per 1 juli 2015: 2015 • Wijziging ketenregeling • 3 x 3 x 3 wordt 3 x 2 x 6 (= 3 maal, max. 2 jaar, tussenpoos 6 mnd.) • Overgangsrecht (geldt in principe niet voor overeenkomst, die voor ingangsdatum is afgesloten of afwijking per cao, maar ten hoogste voor 12 maanden)
08-10-2014
11
Flexwerkers proeftijd Versteviging positie flexwerker Wijzigingen per 1 januari 2015: 2015 • Geen proeftijd in arbeidsovereenkomst < 6 maanden (afwijking per cao niet mogelijk)
• Overgangsrecht, maar ten hoogste 1 ½ jaar (cao)
08-10-2014
12
Flexwerkers concurrentiebeding Wijzigingen per 1 januari 2015: • Geen concurrentiebeding in contract voor bepaalde tijd, tenzij… -Zwaarwegend -Vooraf duidelijk beschreven en gemotiveerd
• Overgangsrecht, maar ten hoogste 1 ½ jaar
08-10-2014
13
Flexwerkers aanzegplicht Wijzigingen per 1 januari 2015: • Aanzegplicht bij niet verlengen arbeidsovereenkomst bepaalde tijd • Mits duur 6 maanden of langer • Let op: Niet naleving dan werkgever schadeplichtig Vergoeding van 1 maandsalaris (naar rato) -Geldt niet voor de werknemer zelf -Geldt niet wanneer tijdstip geen kalenderdatum is b.v. einde werk -Of einde inleen overeenkomst
08-10-2014
14
Ontslagrecht aanpassing Herziening ontslagrecht Procedureel: • Werkgever mag instantie niet zelf meer kiezen: – UWV: bedrijfseconomische redenen + 2 jaar ziekte – Kantonrechter: andere redenen • Hoger beroep + cassatie mogelijk, geen schorsende werking • Transitievergoeding i.p.v. kantonrechtersformule • Scholingsplicht 611a BW
08-10-2014
15
Ontslagrecht aanpassen (1-1-2016 Wet Werk & Zekerheid 2 routes - Bedrijfseconomisch ontslag - 2 jaar ziekte
Rest Kennelijk onredelijk
kantonrechter
08-10-2014
1-7-2015)
Vaststellingsovereenkomst
Eventueel hoger beroep 16
Ontslagrecht aanpassing Procedureel: • Procedures worden ingeleid met een verzoekschrift • Kantonrechter ontbindt met opzegtermijn – N.B.: aftrek termijn procedure met minimum van 1 maand • Buitengerechtelijke verklaring bestaat niet meer • Complicatie na osv: Voorwaardelijke ontbinding of Kort Geding • Nader aan te voeren gronden verz. wrsch. niet!
08-10-2014
17
Ontslagrecht aanpassing Procedureel: • Geen verjaringstermijnen meer 686 a BW • Wel korte vervaltermijnen, 2 of 3 maanden • Stuiting met brief of exploit niet mogelijk
08-10-2014
18
Ontslagrecht aanpassing Procedureel: • Scholingsplicht wordt verankerd in de wet, art. 611a BW • Herplaatsing wordt verankerd in de wet • Sanctie: afwijzing beëindigingsverzoek. UWV/ontbinding
08-10-2014
19
Ontslagrecht aanpassing Procedureel: • Vaststellingsovereenkomst wordt steeds belangrijker • Let op: bedenktermijn werknemers 2 weken • In overeenkomst opnemen moet! • Sanctie: bedenktermijn 3 i.p.v. 2 weken •Geldt niet voor bestuurder of buitenlandse vennootschap
08-10-2014
20
Ontslagrecht aanpassing CAO steeds belangrijker: • Kennis m.b.t. toepasselijkheid • Meest relevante afwijkingsmogelijkheden bij CAO: – Langere proeftijd : 652 lid 8 sub e – Ketenregeling naar max 48 mnd: 668 a lid 5,6,7,8 – Ontslagcommissie instellen: 671a lid 2 en 3 – Ontslagvolgorde anders: 669 lid 5 – Andere vergoeding dan transitievergoeding: 673 b lid 1 en 2 – Afwijkingen uitzend overeenkomst: 691 lid 8 08-10-2014
21
Ontslagrecht weer aanpassen (St. vd Arbeid)
?
Hoofdlijnen notitie Eén route voor ontslag Opzegtermijn 2 maanden voor iedereen Werkgever betaalt eerste 6 maanden van WW
08-10-2014
22
Transitievergoeding Transitievergoeding betalen indien: indien • Arbeidsovereenkomst tenminste 24 maanden heeft geduurd • Einde op initiatief van werkgever • Einde op initiatief van werknemer maar sprake van ernstig verwijtbaar handelen werkgever • Budgetteer/reserveer vergoeding(en) en administreer OS&O
08-10-2014
23
Transitievergoeding Transitievergoeding niet verschuldigd indien:
•Einde arbeidsovereenkomst voor 18e levensjaar •Omvang arbeidsduur max. 12 uur per week •Einde door ernstig verwijtbaar handelen werknemer •Bij einde i.v.m. bereiken pensioengerechtigde leeftijd •Insolventie werkgever (faillissement, surseance, en . . . ) •Gelijkwaardige voorziening CAO
08-10-2014
24
Transitievergoeding Transitievergoeding hoogte: • 1/6 maandsalaris per 6 maanden over 1e 10 dienstjaren • 1/4 maandsalaris per 6 maanden over overige dienstjaren • Maximum van € 75.000 of jaarsalaris indien salaris hoger is • Kosten van scholing of outplacement strekken in mindering (??) •Eventueel een betalingsregeling 08-10-2014
25
Transitievergoeding Transitievergoeding uitzondering oudere werknemers: • Werknemers ouder dan 50 • Langer dan 10 jaar in dienst • 1/2 maandsalaris voor elke 6 maanden dat het dienstverband heeft geduurd na het 50ste levensjaar • Overgangsrecht geldt tot 2020
08-10-2014
26
Transitievergoeding Transitievergoeding uitzondering klein MKB: MKB • Minder dan 25 werknemers • Ontslag vanwege slechte financiële situatie • Dienstjaren van voor 1 mei 2013 tellen niet mee • Overgangsrecht geldt tot 2020
08-10-2014
27
Transitievergoeding Transitievergoeding rekenvoorbeeld: • Casus: – Leeftijd: 44 jaar – Dienstverband: 14 jaar en 9 maanden (15) – Loon: €3.000 – Onderneming: groot MKB
08-10-2014
28
Transitievergoeding Kantonrechtersformule rekenvoorbeeld: • Nu: – A: 5 x 1/2 + 10 x 1 (boven de 35 jr) – B: €3.000 – C: 1 –12.5 x € 3.000 x 1 = € 34.500 + VT en EJU etc.
08-10-2014
29
Transitievergoeding Transitievergoeding rekenvoorbeeld: • Straks: – 20 + 9 perioden van 6 maanden – Loon: € 3.000 – 1/6 maandsalaris (per 6 maanden) over 1e 10 dienstjaren – 1/4 maandsalaris over daaropvolgende dienstjaren (tot 50 jr) – maandsalaris over dienstjaren boven 50 jaar – (20 x €3.000 x 1/6) + (9 x €3.000 x 1/4) = €16.750 + VT, EJU etc.. N.B. Jaarinkomen is 12 x maandsalaris, vakantietoeslag, 13e maand, eindejaars- en winstuitkering en andere vaste loonbestanddelen.
08-10-2014
30
Transitievergoeding Werknemer 50 jaar, 18 jaar in dienst, € 3.000,00 per maand Transitievergoeding € 23.760 Vanaf 2015
Oude Nieuwe kantonrechterskantonrechters- formule formule € 74.520
€ 61.560
collectief ontslag
individueel ontslag
http://www.transitievergoeding.nl/transitievergoeding-berekenen.html 08-10-2014
31
Transitievergoeding Vergoeding naar billijkheid: • Naast transitievergoeding nog extra vergoeding voor werknemer voor uitzonderlijke gevallen • Bij ernstig verwijtbaar handelen werkgever • Hoogte onbekend (kantonrechtersformule??)
08-10-2014
32
Transitievergoeding Kosten die in mindering kunnen worden gebracht: (schriftelijke overeenstemming) voorkomen of bekorten van periode van werkloosheid bevorderen van de bredere inzetbaarheid arbeidsmarkt - relevantie - 5 jaren
Bijvoorbeeld: •kosten voor scholing en outplacement •kosten voor langere dan de geldende opzegtermijn •waarbij de werknemer vrijgesteld van werk •langer in de gelegenheid is om naar een andere baan te zoeken. Maar niet: oKosten voor vervullen van functie oKosten voor carrière (pad) of inzetbaarheid bij werkgever zelf 08-10-2014
33
Transitievergoeding Transitiebudget of vergoeding voor scholing etc.. • 1/6 maandsalaris per 6 maanden, tot 10 jaren (geen afronding) •
¼ maandsalaris voor jaren langer dan 10 jaar
• tot maximaal jaarsalaris of € 75.000,00 • voor zowel vaste als tijdelijke krachten • dus ook wanneer tijdelijk contract (2jr) niet wordt verlengd • Geen vergoeding oudere werknemers bij < 25 wkn (55+) • Geen vergoeding bij beëindigings- vaststellingsovereenkomst (?) • Geen vergoeding bij ernstig verwijtbaar gedrag • En niet verplicht voor “Werk naar werk”, Outplacement of ontwikkeling te besteden! • Gespreid betalen 08-10-2014
34
Samenvatting Naam wet of Maatregel Ontslagrecht
Korte beschrijving 1 route (UWV of Kantonrechter)
Transitievergoeding 1/6 maandsalaris per 6 mnd. 1e 10 jaar, overige dienstjaren. Max. € 75.000,00
Ingangsdatum 1-7-2015
1/4 maandsalaris
1-7-2015
Flexwet Ketenbepaling
Geen concurrentiebeding, aanzegplicht,3 x 3 x 3 wordt 3 x 2 x 6
1-7-2015
Proeftijd
AO 6 maanden of korter geen proeftijd
1-1-2015
Aanzegtermijn
1 maand voor afloop tijdelijk contract
1-1-2015
Concurrentiebeding
AO voor bepaalde tijd geen concurrentiebeding
1-1-2015
WW
Maximaal 2 jaar (in stapjes 1 maand per kwartaal) m.i.v.
1-7-2016
WW
Na half jaar, alle arbeid passend, eventueel aanvulling
1-7-2015
WW
Arbeidsverleden telt minder mee
1-7-2016
Participatiewet
Quotum Arbeids Gehandicapt. Loonsubsidie
1-1-2015
Equal Pay
Gelijk loon voor flex als cao loon
1-1-2015
Calamiteitenwet
Uniforme regeling onwerkbaar weer
1-4-2016
08-10-2014
35
Samenvatting WWZ
1-7-2014
Wijziging flexwerkers
Ketenbepaling
Verlenging IOW
Ontslagrecht
Afbouw IAOW
Transitievergoeding
Gelijke beloning
Passende arbeid
Verkorting duur WW
1-1-2015
1-7-2015
1-7-2016
08-10-2014
Calamiteite n regeling
1-4-2016 36
Afspiegelingsbeginsel vanaf 1-4-2014 - 5 leeftijdsklassen -daarbinnen dienstjarencriterium (LIFO) -AOW gerechtigden eerst
Sociaal Plan
Stel bedrijf met 200 werknemers, 10% ontslag 15-25
25-35
35-45
45-55
55 e.o. totaal
26
40
60
40
34
200
13%
20%
30%
20%
17%
100%
3
4
6
4
3
20
08-10-2014
37
Afspiegelingsbeginsel vanaf 1-4-2014 10% CAO
- meer moeite werk vinden - bovengemiddeld functioneren - meer dan gemiddelde potentie - Gedetacheerd ander bedrijf en onmisbaar
Sociaal Plan
15-25
25-35
35-45
45-55
26
40
60
40
34
200
13%
20%
30%
20%
17%
100%
3
4
6
4
3
20
10 % = 2
55 e.o. totaal
anderen binnen die groep aanwijzen 08-10-2014
38
Afwijken (ontwijken) van afspiegelingsbeginsel Voer een reorganisatie in Creëer nieuwe functies Medewerkers moeten opnieuw solliciteren Aantal voldoet niet aan de nieuwe criteria Worden boventallig verklaard Ontslagprocedure Al dan niet met Sociaal Plan
08-10-2014
39
Collectief ontslag is ook individueel Collectief
UWV Vakbond MT OR HR Sociaal Plan
Communicatie HR Uitleg en support Individuele voorstellen Doorrekenen
Individueel
Vaststellingsovereenkomst Ontslagreden, WW-clausule Bedenktijd 14 dagen Opzegtermijn Eerder werk ? Ontslagdatum Vrijstelling van werk Beëindigingsvergoeding Juridische support / € 500 Outplacementvergoeding
08-10-2014
40
Zorg voor een goed dossier Werkgever
Werknemer
Functioneert niet Heeft regels overtreden Loonbeslag Functioneren werd minder sinds juni 2013 Verbeterpunten opgesteld Hectische periode Ziekmelding zonder nadere toelichting
Goede beoordeling Staat niet in PZ-reglement Is later ingetrokken Salarisverhoging en bonus in december 2013 Geen concreet actieplan Geen structuur, hoge werkdruk 2 dgn. later bij Arboarts spanningen, gezondheidsklachten
Verstoorde arbeidsrelatie 08-10-2014
41
Vaststellingsovereenkomst Ontslagreden (niet verwijtbaar werkloos) Werknemer heeft niet zelf initiatief genomen voor ontslag Opzegtermijn 1 tot maximaal 4 maanden (afwijking cao) Opzegtermijn tegen einde maand of loonperiode Na ontslagvergunning met 1 maand bekort Eindafrekening (verlof opgenomen?) Concurrentiebeding (?) Hoogte beëindigingsvergoeding 08-10-2014
Bedenktijd -2 weken -Herroepen -Er op wijzen -Anders 21 dagen
42
Beëindigingsvergoeding (was ?) Waarvoor dient de vergoeding (carrière, pensioenbreuk etc.) Op basis van kantonrechtersformule ? Tot 35 jaar (1/2 maand) Vanaf 35 jaar (1 maand) Factor meestal 0,75 (maar kan ook 1 zijn) Gaat niet ten koste van WW = dus geen loondoorbetaling Terugbetalen bij eerder werk? Outplacementvergoeding (t/m wanneer, bij wie?) Advocaatkosten c.q. support door deskundige (€ 500,00) Geen stamrechtconstructie meer (aanvulling ww of middelen) 08-10-2014
43
HR dilemma – kiezen tussen ethiek, integriteit,
fairness, onafhankelijkheid en belang van de organisatie P&O beroeps- en gedragscode - praktische en ethische principes, regels en opvattingen voor de P&O. Kennis van wetgeving en interne regels Werkgever behoeden voor onzorgvuldigheid Maar ook begrip hebben voor standpunt van werknemer Eenduidige communicatie Is HR in staat om objectief te beoordelen? Professional voor management Maar ook vertrouwenspersoon voor medewerker 08-10-2014
44
Ontslag Kan een volgende stap in een glanzende carrière zijn Waarom verstoorde arbeidsrelatie? Waarom niet echt Probeer van bazen
“met wederzijds goedvinden” leidinggevenden en coördinatoren te maken
Professional voor management, JA Maar ook vertrouwenspersoon voor de medewerker
08-10-2014
45
Ontslag
Een warme handdruk is meestal meer waard dan een “gouden handdruk” bedankt voor de leuke tijd
succes met je carriere
08-10-2014
46
Informatie en hand-‐out www.hr-kiosk.nl permanente info voor HR
08-10-2014
47