1
juli 2015 Een uitgave van het Titus Brandsmalyceum, een locatie van Het Hooghuis, bestemd voor ouders/verzorgers en personeel.
Voorwoord Afgelopen week hebben we de diploma’s aan onze leerlingen uit mogen reiken. We zijn trots op hen en de resultaten die ze behaald hebben. Op de havo is 89% van de kandidaten geslaagd, op het vwo 97%. Wij feliciteren onze leerlingen van harte met dit mooie resultaat. Op 26 juni hebben we afscheid genomen van Johan Las, Rini Kools en Frank Streppel. Na een mooie loopbaan aan het TBL gaan zij nu onze school verlaten. Leerlingen hebben hen geïnterviewd en deze zijn verderop in dit Rondje Plus te lezen. Ook Ilja Arts, teamleider havo bovenbouw, gaat ons verlaten. Zij is benoemd tot locatiedirecteur voor locatie ZuidWest. Ook zij is geïnterviewd door twee van onze leerlingen. In de loop van dit school jaar was Mieke School al gestopt met haar werkzaamheden als mediathecaresse. Verderop in dit nummer een korte terugblik op haar ervaringen op het TBL. In dit nummer van Rondje Plus verder aandacht voor de rekentoets, het gedifferentieerd examen en Chinees in de masterclass OTC. Ik wil u graag namens het hele personeel een fijne zomervakantie toewensen. Tom Brocks, rector Titus Brandsmalyceum
TBL zet masterclasses Chinese Taal en Cultuur voort Een pilot met acht lessen Chinese Taal & Cultuur die afgelopen schooljaar plaatsvond op het Titus Brandsmalyceum (TBL) in Oss, is door de leerlingen zeer enthousiast ontvangen. Het merendeel van hen zou de lessen graag voort willen zetten. Voor het komende schooljaar heeft het TBL daarom besloten door te gaan met de lessen Chinese Taal & Cultuur. Chinees gaat een vaste rol spelen in de masterclass OTC (Oriëntatie op Taal en Cultuur) voor jaar 1 en 2. In deze masterclass vormt de Spaanse Taal en Cultuur de basis. De leerlingen leren deze taal en maken kennis met de Spaanse cultuur. In het derde jaar gaan ze een week naar Spanje om hun kennis in de praktijk te kunnen brengen en eind van het derde jaar kunnen ze op voor het DELEexamen op niveau A1 of A2/B1. Leerlingen die deelnemen aan deze masterclasses zijn erg geïnteresseerd in taal en verdiepen zich graag in culturen van andere landen. Daarom biedt het TBL hen de mogelijkheid zich ook in de Chinese cultuur te verdiepen. ChinaTalk’s Jessica Sun verzorgt de lessen en verschillende activiteiten en behandelt daarbij zowel cultuur als taal. Onder de activiteiten van het komende schooljaar vallen onder andere het vieren van het Chinese Nieuwjaar, deelname aan een Chinese theeceremonie en contact met leeftijdsgenoten in China.
2
juli 2015
Update
door Sjannie van Tuijl
over de rekentoets De rekentoets heeft al voor aardig wat onrust gezorgd. Hij is verplicht en je moet hem halen om te slagen voor je diploma. Is het werkelijk zo erg of valt het wel mee? Meer informatie over deze toets en hoe we onze leerlingen erop voorbereiden, lees je hieronder.
Doel
In leerjaar één en twee geven we ouders via een brief advies over hun kind. Dit advies kan zijn: • geen bijles nodig • begeleiding via de bijlespool en zelfstudie • bijles van een docent in een begeleidingsgroep
Met de rekentoets en de voorbereiding daarop willen we ervoor zorgen dat leerlingen hun rekenkennis beter onderhouden. Dat is het doel van de toets. Op de basisschool krijgen leerlingen rekenlessen, maar op de middelbare school is, of was, er veel minder aandacht voor. Dat is nu aan het veranderen. Rekenen komt in heel veel vakken voor, zoals wiskunde, scheikunde, natuurkunde, aardrijkskunde, economie en biologie. Leerlingen hebben er dus veel profijt van als ze goed kunnen rekenen.
De eerste twee jaar werken we met begeleidingsgroepen. In het derde jaar horen ouders opnieuw via een brief of hun kind nog extra ondersteuning nodig heeft voor rekenen, maar we hebben dan geen begeleidingsgroepen meer. De verantwoordelijkheid komt bij de ouders te liggen. Leerlingen kunnen zelf aan de slag gaan met materiaal via It’s Learning of ze kunnen bijles nemen via de bijlespool.
Onderbouw
Ook in de bovenbouw werken we verder aan rekenvaardigheden ter voorbereiding op de rekentoets. We beginnen daar al mee in het voorexamenjaar (4h en 5v). Alle leerlingen volgen dan drie collegelessen, waarin we alle onderwerpen van de toets behandelen. Ook oefenen we klassikaal met proefopgaven. De collegelessen zijn inhoudelijk hetzelfde voor 4h en 5v, alleen worden ze op een ander moment gegeven.
In de brugklas proberen we al onze leerlingen op havo/vwo-niveau te brengen met rekenen. De leerlingen die het nodig hebben, krijgen rekenbijles. Dat kan zijn in de vorm van extra lessen van een docent in een begeleidingsgroep óf individueel van een leerling uit de bijlespool. Aan het eind van het eerste, tweede en derde leerjaar nemen we bij alle leerlingen een TOA-toets af. Op basis hiervan bepalen we welke leerlingen extra begeleiding nodig hebben. Voor het eerste jaar is de Cito-toets uit groep 8 bepalend.
voorbeeld rekenopgave 1
Bovenbouw
De collegelessen worden afgesloten met de echte rekentoets op 3F-niveau. Deze toets wordt op de computer gemaakt en vindt plaats in januari en maart 2016. We verwachten dat de leerlingen, mede dankzij de collegelessen, goed voorbereid zullen zijn op de
1. 60 : 0,15 = 2. 686 : 7 = 3. 18 – 4 x 5 + 2 = 4. 3,2 - …….. = 1,13
juli 2015
3
voorbeeld rekenopgave 2
toets en dat veel leerlingen zullen slagen. Degenen die niet meteen slagen, krijgen verplicht bijles van een wiskundedocent in groepsverband. Ze volgen tien lessen vanaf januari tot mei. Dit schooljaar kregen vier groepen van ongeveer vijftien leerlingen rekenbijles. Op het einde van het schooljaar volgt dan de eerste herkansing. Leerlingen die daarvoor niet slagen, hebben in hun eindexamenjaar nog twee herkansingsmogelijkheden, in januari en in maart.
Rekenen is te trainen
Opbouw rekentoets
De regelgeving rondom de rekentoets is nog volop in beweging. Daarom bekijken we ieder schooljaar opnieuw of we onze manier van werken op het TBL daarop moeten aanpassen.
De rekentoets bestaat uit 45 vragen, waarvan 15 kale sommen en 30 verhaaltjessommen. De toets wordt volledig op de computer gemaakt en duurt 120 minuten. Er zijn vier domeinen: 1. Getallen 2. Verbande 3. Meten en meetkunde 4. Verhoudingen Alle leerlingen krijgen vier momenten om de rekentoets te maken: twee in het voorexamenjaar en twee in het examenjaar. Om te slagen moet je een voldoende halen. Wil je graag een hoger cijfer, dan mag je daar een herkansing voor gebruiken. Je hoogste cijfer telt.
ER-toets Voor leerlingen met een dyscalculieverklaring of ernstige rekenproblemen is er de ER-toets. Deze aangepaste toets mag helemaal met de rekenmachine worden gemaakt. Leerlingen komen hier pas voor in aanmerking als ze er alles aan hebben gedaan om op het gewenste rekenniveau te komen, maar dat niet is gelukt. Er moet dan een dossier aanwezig zijn waarin staat dat school én thuis aan hun inspanningsverplichting hebben voldaan. Leerlingen die de ER-toets goed hebben gemaakt, mogen als zij dat willen een herkansingsmogelijkheid gebruiken om alsnog de gewone rekentoets te maken. Er zijn vervolgopleidingen die eisen stellen aan de rekentoets. Als je bijvoorbeeld naar de Pabo wilt, moet je een voldoende halen voor de rekentoets; slagen voor de ER-toets is dan niet voldoende.
De rekentoets is dus heel belangrijk! Sommige kinderen zijn van nature goed in rekenen, anderen moeten er hard voor werken om een voldoende te halen. Het goede nieuws is dat je rekenen kunt trainen! Leerlingen (en hun ouders) kunnen zelf oefenen via It’s Learning. Hier vind je drie officiële oefentoetsen met volledige uitwerking. De info is up-to-date en elk jaar komt er een nieuwe oefentoets bij.
Vragen? Als je nog vragen hebt of meer wilt weten over de rekentoets of ERtoets, dan kun je terecht bij docenten wiskunde en rekencoördinatoren van het TBL: Loes Gielen (
[email protected]) en Hanneke van den Berg (
[email protected]).
Schoolfotograaf en schoolpasjes In het nieuwe schooljaar krijgen alle ouders een brief m.b.t. de schoolfotograaf en de pasjes. Maar we willen alvast laten weten dat we komend schooljaar in zee gaan met een nieuwe schoolfotograaf die al werkzaam is op andere Carmelscholen. Het gevolg hiervan is dat de leerlingen een nieuw schoolpasje krijgen dat tevens gebruikt kan worden om de locker mee te openen en om de kunnen kopiëren. Voortaan geen drie pasjes meer, maar één pasje. Dit geldt alleen voor het TBL, niet voor de andere Hooghuislocaties. De huidige pasjes moeten bewaard blijven tot het nieuwe pasje in oktober verspreid wordt onder de leerlingen.
4
Interview met Ilja Arts
juli 2015
door Lisanne van Zutphen en Lotte Peters
‘Op het TBL heb ik veel geleerd’ Nu het einde van het schooljaar is aangebroken is het tijd om afscheid te nemen van mevrouw Arts die het TBL na 13 jaar gaat verlaten. Voor ze vertrekt willen we graag nog wat meer van haar te weten komen. Hoe lang bent u teamleider geweest op het TBL en wat heeft u daarvoor gedaan? Dertien jaar geleden ben ik aan het TBL als docent aardrijkskunde begonnen. Acht jaar geleden ben ik teamleider geworden, eerst van het expeditieteam en later van de havo bovenbouw. Daarvoor heb ik heel ander werk gedaan, o.a. voor Artsen Zonder Grenzen. Omdat het onderwijs mij toch aantrok ben ik omgeschoold en heb ik gekozen voor een baan als docent. Geeft u nog steeds aardrijkskundeles? Tot twee jaar geleden heb ik naast de functie van teamleider ook nog voor de klas gestaan, maar de afgelopen jaren had ik het als teamleider zo druk dat het me niet is gelukt om beide te combineren. Wel heb ik het allebei altijd met veel plezier gedaan. Hoe kijkt u terug op uw tijd op het TBL? Ik heb hier een fantastische tijd gehad. Niet alleen heb ik 13 jaar voor het TBL gewerkt, ik heb er ook nog eens 6 jaar als leerling gezeten. Als ik er zo over nadenk dan besef ik dat ik de helft van mijn leven op het TBL heb doorgebracht! Dat is een goed moment om iets anders te gaan doen. Ik ga weg omdat er iets anders leuks op mijn pad is gekomen, niet omdat ik het hier niet meer naar mijn zin heb. En hoeveel ik ook hou van mijn collega’s, het gebouw en de leerlingen en alles wat erbij hoort, ik vind het nu toch wel leuk om een nieuwe uitdaging aan te gaan. Trouwens, wanneer je lange tijd ergens werkt moet je opletten dat je niet een blinde vlek krijgt voor de dingen om je heen. Soms is het goed dat er iemand komt met een nieuwe frisse blik, dat wordt meneer Brands van Hooghuis Locatie Stadion, die na de zomervakantie van mij het stokje gaat overnemen.
Wat zijn de leukste of grappigste momenten die u zich kunt herinneren? De ontmoetingen met leerlingen vond ik altijd het leukst. In de gesprekken kwamen vaak dingen ter sprake die niet goed waren gegaan of waar een leerling mee zat, maar er waren in die contacten natuurlijk ook grappige momenten. Het is altijd mooi om te zien hoe ieder zijn eigen verhaal en zijn eigen kijk op de wereld heeft.
Wat gaat u hierna doen? Het Hooghuis heeft acht locaties, één daarvan is ZuidWest, een vmbo voor kader- en basisberoepsgericht onderwijs, daar word ik directeur van. Vroeger waren het twee locaties maar die zijn samengevoegd tot één school. Er zijn nog wel twee schoolgebouwen dus daar ga ik straks op mijn fiets lekker tussen heen en weer pendelen.
Welk moment of welke momenten vond u het minst leuk in de afgelopen jaren? Het is niet leuk als het niet goed lukt met een leerling. Je wil graag dat iedereen die hier start aan het einde van zijn of haar schooltijd met een diploma van school gaat. Als een leerling toch naar een andere school moet is dat niet altijd leuk maar dat gebeurt dan wel in overleg met de ouders en de leerling.
“Ik ga weg omdat er iets anders leuks op mijn pad is gekomen, niet omdat ik het hier niet meer naar mijn zin heb.”
juli 2015
Als u niet in het onderwijs was gegaan wat was u dan geworden? Ik zou altijd hebben gekozen voor een beroep in de maatschappelijke sector. Werken voor een bedrijf, waar het gaat om het maken van zoveel mogelijk winst, heeft nooit mijn voorkeur gehad. Ik vind het in mijn werk belangrijk dat ik iets kan betekenen voor een ander. Dus als ik niet in het onderwijs was gegaan dan was ik misschien in de zorg gaan werken of in een noodhulporganisatie, zoals eerder voor Artsen Zonder Grenzen. Wat gaat u straks op een andere school missen? Wanneer je dertien jaar met mensen hebt gewerkt dan doet dat iets met je. Je sluit vriendschappen en bouwt een band op met elkaar. Dus mijn collega’s en de leerlingen ga ik zeker missen, maar ik weet tegelijkertijd in mijn achterhoofd dat ik daar nieuwe collega’s en leerlingen voor terug ga krijgen. Gelukkig is de overgang niet zo heel groot omdat ik in Oss blijf wonen en werken, bovendien heb ik eerder al tussendoor op Locatie West als docent Engels gewerkt. Het blijft dus nog wel een beetje vertrouwd en wanneer ik wil kan ik hier gewoon nog een keer lekker binnen komen wandelen. Wat ziet u als de grootste uitdaging in uw nieuwe baan? Op het TBL heb ik veel geleerd, vooral in mijn functie als teamleider. Ik heb samen met anderen een bijdrage kunnen leveren aan goed onderwijs op de havo. In het vmbo gaan de komende tijd grote veranderingen plaatsvinden omdat de overheid een wet heeft gemaakt waarin het hele vmbo wordt vernieuwd. Natuurlijk is het wel spannend hoe dat allemaal zal gaan, maar ik heb hier goed op kunnen voorbereiden en ik vind het een mooie uitdaging om daaraan bij te dragen. De ervaringen die ik op het TBL heb opgedaan kan ik daar goed bij gebruiken. Wat zijn uw dromen en wensen voor de toekomst? Mijn wens is dat ik de komende jaren als directeur ervoor kan zorgen dat ZuidWest een school wordt waar plek is voor iedereen en waar iedereen, ondanks onderlinge verschillen, zich fijn voelt en mag zijn wie hij of zij is. Zo heb ik het hier op het TBL ook altijd ervaren. Wilt u nog iets kwijt aan de leerlingen, wat we nog niet aan u hebben gevraagd? Je middelbare schooltijd is een hele belangrijke tijd dus ik wens iedereen toe dat het een gelukkige periode wordt, dat je alles kunt aanpakken wat je aangereikt wordt en dat je jezelf uitdaagt en leert kennen; wie ben ik , waar wil ik naar toe, waar heb ik talent voor. Naar school zijn is niemand zijn hobby maar het is de bedoeling dat je na 5 of 6 jaar terugkijkt op een toptijd, dat je veel vrienden hebt opgedaan en veel kennis die je daarna kunt gebruiken. Het is fijn als je aan het einde van je middelbare schooltijd kunt zeggen: dit heeft mij gevormd als persoon. Dan ben je klaar voor je vervolgstudie.
Wij bedanken mevrouw Arts voor het leuke gesprek en wensen haar heel veel succes op Hooghuis ZuidWest!
5
Afscheid van Mieke School-van As Mieke begon op 26 augustus 1991 als bibliothecaresse aan het TBL. Daarnaast was zij werkzaam in de Osse bibliotheek. Toen was de bibliotheek van de school nog gehuisvest in de ruimte onder collegezaal 0.54, waar nu SocratOss te vinden is. Net als nu had Mieke assistentie van een aantal vrijwilligers, meestal moeders van leerlingen. Van enige digitalisering was toen nog geen sprake. Bij het uitlenen van de boeken werden nog stempels in het boek gezet met de datum waarop het weer ingeleverd moest zijn. Uittrekselboeken, zeer gewild bij de leerlingen, werden achter de balie bewaard om te voorkomen dat ze niet meer teruggebracht werden of er bladzijden uit verdwenen. Nu zoeken leerlingen online uittreksels op. Na de laatste verbouwing kreeg de bibliotheek - nu mediatheek geheten - een plaats in de oude kapel. De architectuur bleef behouden maar de inrichting werd modern, met de nodige werkplekken voorzien van computers voor de leerlingen. Desondanks blijven sommige dingen door de jaren heen hetzelfde: Mieke vertelde dat nog steeds pubers alleen dunne en verfilmde boeken willen lezen. Dat zal wel altijd zo blijven! Jarenlang heeft ze met een krat met aantrekkelijke boeken de verse brugklassertjes in de klas tijdens de lessen Nederlands opgezocht om ze enthousiast te maken voor wat haar grote passie was, is en altijd zal blijven: het lezen van mooie boeken. Samen met Janneke van Oorschot was Mieke een groot promotor van de voorleeswedstrijd Read2Me: brugklassers die eerst binnen school meededen aan een voorronde en vervolgens streden met leerlingen van andere middelbare scholen in Oss en in Brabant. Vaak won – uiteraard! - een TBL-leerling de Osse wedstrijd! Tot afgelopen december werkte Mieke in haar mediatheek met een team van vele vrijwilligers. Zij is opgevolgd door Antoinette Persons, maar is nog een aantal maanden enkele uren per week aanwezig geweest om haar opvolgster in te werken. Mieke kijkt terug op een mooie tijd waarin ze veel heeft meegemaakt. Een van de dingen die haar bij zijn gebleven is dat ze ooit een meisje geholpen had met een uittreksel voor het eindexamen en toen voor de grap had gezegd, dat ze wel een taart zou willen krijgen, als het meisje slaagde. Niet meer aangedacht, maar opeens stond er na het examen een taartje met een bedankje voor Mieke op haar bureau. Zoiets vergeet je nooit meer! Mieke is en blijft boeken lezen. Op boekenproeven.blogspot.nl schrijft ze over de boeken die ze gelezen heeft. Hier blijft ze ook in de komende tijd mee bezig.
Mieke, mede namens alle leerlingen en docenten: bedankt voor zoveel jaren enthousiast werk voor het TBL!
6
juli 2015
Inzetten op talenten en recht doen aan verschillen
Gedifferentieerd examen doen Op het TBL kunnen leerlingen gedifferentieerd examen doen. Dat betekent dat ze een vak op een hoger niveau kunnen afsluiten, op een ander moment examen kunnen doen, examen kunnen doen in meer vakken dan verplicht is voor hun diploma of zelfs examen kunnen doen in een vak op een andere school. Met deze laatste mogelijkheid hebben we op het TBL nog geen ervaring, maar met de eerste drie wel. We vertellen graag iets meer over de mogelijkheden en onze ervaringen tot nu toe. Bij bijvoorbeeld talen komt het vaak voor dat er leerlingen zijn die een hoger niveau hebben dan de rest. Een havo-leerling die heel goed is in Engels, kan bijvoorbeeld eindexamen Engels doen op vwo-niveau. We bieden deze mogelijkheid aan om beter aan te sluiten bij de talenten en behoeften van onze leerlingen. Nu worden leerlingen ingedeeld en beoordeeld op basis van hun slechtste vak; je diploma krijgt het niveau van het vak waar jij het minst goed in bent, al zit je misschien voor andere vakken op een hoger niveau. Hopelijk verandert dat in de toekomst. Gedifferentieerd examen doen wordt ook door het ministerie van Onderwijs gesteund. Dan kunnen leerlingen hun kwaliteiten beter ontplooien. In de praktijk merken wij dat leerlingen veel meer plezier in leren krijgen als we ook de ontwikkeling van hun talenten stimuleren, in plaats van alleen maar heel hard te werken aan wat er (nog) niet goed gaat.
door Sjannie van Tuijl
Een kwart van onze leerlingen volgt bij ons op school nu extra vakken. Dat is niets nieuws en misschien wel de bekendste en meest voorkomende vorm van gedifferentieerd examen doen. Een andere variant is versneld examen doen. Dat hebben vorig jaar twee vwo-leerlingen gedaan. Daar beginnen we nu steeds meer ervaring mee te krijgen. Ook kunnen leerlingen bij de talen certificaten behalen (Cambridge voor Engels, DELE voor Spaans en DELF voor Frans), zodat zij het voor hen hoogst haalbare niveau kunnen bereiken. En een minder bekende manier van gedifferentieerd examen doen is van toepassing op leerlingen die van vwo naar havo zijn gegaan. Als leerlingen van 5 vwo niet over kunnen gaan naar 6 vwo, gaan ze naar 5 havo. Zij hebben dan nog een jaar de tijd om vakken waar ze goed in zijn op vwo-niveau af te ronden. Ze kunnen bijvoorbeeld hun profielwerkstuk op vwo-niveau maken. Zo kunnen we inzetten op talenten en recht doen aan verschillen. Leerlingen kunnen zelf aangeven dat zij gedifferentieerd examen willen doen, maar ook (vak)docenten, hun decaan, teamleider of ouders kunnen het idee aandragen. De vakdocent moet er wel achter staan. Dat is een voorwaarde op het TBL. Leerlingen die ervoor in aanmerking komen, voldoen aan een bepaald profiel: ze zijn getalenteerd, gemotiveerd, ze willen iets extra’s doen en ze kunnen plannen en organiseren. Dat is belangrijk, want ze zullen niet bij alle lessen aanwezig kunnen zijn en ze moeten zelf in de gaten houden wanneer er toetsen zijn. Hoe leerlingen zelf denken over gedifferentieerd examen doen, lees je in de enquête hier verderop. Een verrassende uitkomst is dat de meeste leerlingen graag een vak eerder zouden willen afsluiten, als ze daar de mogelijkheid voor zouden hebben. Het TBL gaat heel zorgvuldig om met de mogelijkheden van gedifferentieerd examen doen. Op dit moment liggen er verschillende adviezen bij het MT. Er wordt bekeken wat haalbaar is en voor welke vakken. We willen immers geen valse beloftes doen. We beginnen klein en bouwen dit langzaam uit, zodat we geen risico’s lopen met diploma’s. We gaan daarbij uit van de leerling zelf, van maatwerk. Gedifferentieerd examen doen is dus volop in ontwikkeling! Belangrijk om te weten is dat we er actief mee bezig zijn, want we willen graag dat onze leerlingen hun talenten optimaal kunnen ontwikkelen. Heb je nog vragen over dit onderwerp, neem dan contact op met: Joyce van Hoorn, docente Engels
[email protected]
juli 2015
7
Vragenlijst gedifferentieerd examineren
Februari 2015 Totaal aantal geënquêteerde leerlingen: 3 havo: 50 3 vwo: 65 5 havo: 53 6 vwo: 44 Vraag 1 Op het TBL heb je de mogelijkheid, mits het rooster technisch mogelijk is, om een extra vak te kiezen. Zou jij dat willen / heb je dit gedaan? 3 havo 3 vwo 5 havo 6 vwo 48 %
52 %
Ja
68 %
Nee
23 %
32 %
Ja
77 %
Nee
Ja
41 %
59 %
Nee
Ja
Nee
Vraag 2 Zo ja, waarom wil je dat extra vak volgen / heb je dat extra vak gevolgd? 1. Ik vind het een interessant vak 2. Ik heb het nodig om door te stromen naar het vwo 3. Ik denk dat het mijn kansen in het vervolgonderwijs vergroot 4. Een andere reden, namelijk: 3 havo 3 vwo 5 havo 6 vwo
25 %
16 %
9% 50 %
50 %
9%
OpXe 1 OpXe 2 OpXe 3 OpXe 4
6% 41 %
35 %
0%
OpXe 3 OpXe 4
47 %
OpXe 3 OpXe 4
50 %
36 % 5%
OpXe 1 OpXe 2
OpXe 1 OpXe 2
12 %
9%
OpXe 1 OpXe 2
Opvallende opmerkingen bij ‘andere reden’: -‐ Het lijkt me leuk, maar mijn moeder vindt het geen nuttig vak; -‐ Ik ben van Spaanse afkomst; -‐ Ik wilde zoveel mogelijk talen.
OpXe 3 OpXe 4
8
juli 2015
Vragenlijst gedifferentieerd examineren
Februari 2015 Totaal aantal geënquêteerde leerlingen: Vraag 3 3 havo: 50 Als h et m ogelijk zou zijn om een vak op vwo (en voor vwo op havo niveau) te volgen en hier 3 vwo: 65 eindexamen i n t e 5 havo: 53 doen, zou je hier dan voor kiezen? 6 vwo: 44 3 h avo 3 vwo 5 havo 6 vwo Vraag 1 15 Op het TBL heb je de mogelijkheid, mits het rooster technisch 36mogelijk is, om een 20extra vak 46 % % 54 % te kiezen. Z% ou jij dat willen /85 heb je dit gedaan? 64 80 % % % % 3 havo 3 vwo 5 havo 6 vwo Ja
Nee
Ja
Nee
Ja
Nee 23 %
Ja
Nee
32 41 48 52 % % % 59 68 % 77 % Vraag 4 % % Er zijn vakken die niet op het TBL worden aangeboden, zoals maatschappijwetenschappen, filosofie en informatiekunde. Zou je ervoor kiezen om dat vak op een andere school te Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee volgen? 3 havo 2 3 vwo 5 havo 6 vwo Vraag
Zo ja, waarom wil je dat extra vak volgen / heb je dat extra vak gevolgd? 13 25 1. Ik 20vind het een interessant vak % % 2. Ik heb het nodig om door te stromen naar het vwo % 75 80 80 87 3. % Ik denk dat het mijn % kansen in het vervolgonderwijs % vergroot % 4. Een andere reden, namelijk: Ja Nee Ja Nee Ja Ja Nee 3 havo 3 vwo 5 havo 6 vwo
6%
20 %
Nee
9%
9% Vraag 516 41 % 47 50 50 Als j25 e de mogelijkheid zou hebben o% m een vak niet in 35 t% wee, maar in één jaar 36 (vwo in plaats % % % 50 % % van drie twee jaar) af te ronden, zou je hiervoor kiezen? 12 % 0% 9% % 5% 3 havo 3 vwo 5 havo 6 vwo OpXe 1 OpXe 2 44 OpXe 3 56 OpXe 4 % %
OpXe 1 OpXe 2 46 OpXe 3 54OpXe 4 % %
OpXe 1 OpXe 2 15 % 3 OpXe 4 OpXe 85 %
OpXe 9% 1 OpXe 2
Opvallende opmerkingen bij ‘andere reden’: -‐ Ja Het lijkt me leuk, maar ijn moeder vindt het geen Nee Ja m Nee Ja nuttig Nee vak; -‐ Ik ben van afkomst; S paanse -‐ Ik wilde zoveel mogelijk talen.
OpXe 3 OpXe 4 91 %
Ja
Nee
juli 2015
9
Interview met Johan Las bij zijn afscheid van het TBL
door Jop Vollebergh
‘Het mooiste vak op de mooiste school’ Na een mooie periode van 25 jaar zal meneer Las, bekend van levensbeschouwing, afscheid gaan nemen van het TBL. Daarom ben ik hem thuis gaan opzoeken om voordat hij in Italië zijn verdiende pensioen gaat vieren een kort interview met hem te houden. Meneer Las heeft zelf ook op het TBL gezeten, waar hij een van de laatsten was die gymnasium bèta heeft gedaan in de ‘oude stijl’: alle vakken inclusief Grieks en Latijn. Hij is eerst biologie gaan studeren en is daarna zelfs nog in militaire dienst gegaan. Hij is nog een tijdje docent biologie geweest, maar eigenlijk was hem tijdens de studie al duidelijk dat biologie niet de goede keus was. Wel bemerkte hij, dat hij het onderwijs enorm leuk vond. Hij raakte geïnteresseerd in theologie, waarna hij in Nijmegen naar een studie in theologie zocht. Al bij de eerste kennismaking werd hem duidelijk dat dit echt een vak van zijn hart was. Na zeven jaar fulltime studie kwam er in 1990 een vacature op het TBL. Na wat twijfel solliciteerde hij hier toch en kreeg een baan als docent van wat toen nog ‘Catechese’ heette, wat hij zelf het mooiste vak noemt op de mooiste school. Wanneer er meningsverschillen en discussies ontstaan wordt het voor hem pas echt interessant. Daarom vond hij het jammer toen levensbeschouwing een examenvak werd met voorgeschreven stof. Er moet natuurlijk wel een stevig programma zijn, maar hij vindt dat er ruimte moet zijn om daar van af te wijken als daar aanleiding toe is. Levensbeschouwing moet een soort haven zijn waar het cijfer niet voorop staat.
Meneer Las zal de lessen enorm gaan missen, zegt hij zelf. Ook het mentorschap van de examenklassen vond hij erg leuk. Hij vond het daarentegen wel heerlijk om het afgelopen jaar niet bezig te hoeven zijn met alle administratie en rapportage van zo’n mentorklas: dit zal hij dan weer niet missen. Hij ziet er naar uit om de komende tijd wat meer ruimte te hebben voor de zwaardere theologische kost, daar zou hij zelfs best wel eens wat over willen publiceren. En, zoals de meesten al weten, is hij al drie jaar lang samen met zijn broer een droomhuis aan het bouwen in Italië, bij het plaatsje Ventimiglia. Hij laat met enthousiasme foto’s zien van een prachtig huis op een heuvel met indrukwekkend uitzicht over een dal en in de verte zelfs de Middellandse Zee. Op het TBL is meneer Las altijd open en eerlijk geweest: daarom zijn er nu ook geen dingen meer die hij nog aan collega’s of leerlingen kwijt zou willen. Hij heeft ook geen behoefte meer om bij zijn afscheid nog ‘wijze lessen’ mee te geven, omdat hij van zijn hart nooit een moordkuil gemaakt heeft. Hij hoopt dat er vooral ruimte blijft om met de leerlingen in gesprek te blijven, ook bij andere vakken. Bij zijn afscheid na een goede periode van 25 jaar wil hij dan ook eigenlijk niks anders meer zeggen dan simpelweg: “Dankjewel!”
10
Interview met Rini Kools bij zijn afscheid
juli 2015
door Mike van der Burg en Ingmar Verwijlen, 5 vwo
‘Afscheid nemen is ingrijpender dan ik had verwacht’ Hoe lang werkt u hier nu al? Ik ben hier begonnen in april 1982, net nadat de Falklandoorlog was uitgebroken en als docent Engels is dat wel iets van belang, want dat was een korte oorlog tussen Engeland en Argentinië over een hoop eilanden voor de kust van Argentinië. Die twee dingen koppel ik dus altijd aan elkaar. Hoe kijkt u terug op uw carrière? Ik heb dit altijd een heel prettige school gevonden waarop ik altijd de binnen mijn eigen vak toch eigen invulling kon geven. Het is natuurlijk wel zo dat het de laatste 10-15 jaar meer onderling afspraken over de aanpak maken met de vakgroep Engels en dat moest dan natuurlijk ook wel een beetje op een gelijke manier gebeuren omdat de toetsen over dezelfde stof gingen. Maar de eerste helft van de jaren dat ik hier gewerkt heb, gaven we met literatuur gewoon een eigen programma en een eigen toets daarover. Ik kijk dus met veel tevredenheid terug en neem met een prettig gevoel afscheid. Dus u bent gestopt omdat u niet wilt dat het minder plezierig wordt? Zoals ik het nu de laatste jaren heb ervaren denk ik ja, het kan alleen maar minder worden. Ik ben natuurlijk ook heel nauw verbonden met Cambridge English en dus heb ik ook veel les gegeven in die getalenteerde groepen en dat is natuurlijk geen straf, maar hartstikke leuk. Ik heb vaak genoeg gezegd aan andere collega’s of ze ook niet een keer beginnen aan lesgeven aan die groep, maar ze zeiden altijd: “Jij bent daar zo bekend mee, dus doe jij dat maar.” Ik heb één keer overwogen om te solliciteren in al die 33 jaar, toen het hier in de school allemaal wat moeizamer liep. Maar collega’s die op andere scholen ervaring hadden vonden het hier toch beter. Wat bent u van plan te gaan doen na uw pensioen? Ik heb heel veel ideeën en plannen, maar mijn eerste plan is om niet al te veel concrete plannen te maken. Nu doe ik vooral dingen voor mijn werk, maar nu krijg ik juist veel vrije tijd, dus ik denk dat de eerste jaren maar ga kijken wat er op mij afkomt en weer ga proberen een nieuwe balans te vinden. Een serieuzer idee is dat ik mijn kennis van het Russisch weer op het oude peil ga proberen te brengen en dat ik eventueel nog wat vertaalwerk wil doen, want ik vind het leuk om met taal bezig te zijn. Wat is het meest bijzondere moment van uw carrière? Het afscheid nemen is toch ingrijpender dan ik had verwacht, maar ik vond het fantastisch om te horen dat leerlingen zeiden dat mijn aanpak in de les heel inspirerend en vernieuwend was.
Wat waren/zijn uw sterke en zwakke punten? Een sterk punt is denk ik wel dat ik een redelijk behoorlijke vakkennis heb. Een zwak punt is dat ik van nature iemand ben die vrij perfectionistisch is. Ik heb er een hele tijd over gedaan om te leren accepteren dat je dezelfde normen niet zomaar aan leerlingen kunt opleggen. I get carried away by my own enthousiasm. Waarom bent u eigenlijk Engels gaan studeren? Ik ben Engels gaan studeren omdat ik op de middelbare school werd gegrepen door de Engelse literatuur, dus door dingen waar we nu met 5 vwo mee bezig zijn geweest, bijv. Dickens en Brontë, de grote schrijvers uit de 19e eeuw. Wat heeft u gedaan voor uw werkzaamheden op het TBL? Ik ben naar de middelbare school geweest in Rosendaal en daarna ben ik in Leiden Geschiedenis en Engelse taal- en letterkunde gaan studeren van ’72 tot ’79. Nadat ik was afgestudeerd in Engels ben ik een paar weken later in militaire dienst gegaan en daar heb ik Russisch geleerd tot aan november 1980. Daarna wilde ik als vertaler aan het werk, maar met Engels en Russisch in Nederland aan de slag gaan was niet zo simpel als ik dacht en ik kon geen werk vinden. Daarna ben ik gaan solliciteren in het onderwijs. Begin ’82 ben ik hier een keer in gesprek gekomen en toen kreeg ik deze baan aangeboden.
juli 2015
11
Waar gingen uw eerste lessen over? Ik gaf vooral grammatica aan de jongens van de volgende lichting en ik heb ook veel conversatielessen gedaan, waarbij je nieuwe stof meteen moest toepassen, en die vond ik altijd heel leuk, want je werkt in kleine groepjes, zoals bij Cambridge, ervoor zorgen dat leerlingen veel aan bod komen. Ik was echt dag en nacht met die taal bezig in die tijd. Mijn Russisch toen was beter dan mijn Engels nu. Dan een paar minder serieuze vragen. Wat is uw favoriete gerecht? Ik houd erg van de Indonesische en Italiaanse keuken. Vooral een simpele pasta met een simpele saus. Wat is uw lievelingskleur? Dan moet ik wel blauw zeggen. Ik ben geboren onder het teken waterman en ik associeer blauw met water en ik voel me helemaal in mijn element in en op het water. Wat is uw lievelingsdier? Ik hou van dieren en de natuur in zijn algemeenheid, maar ik heb één ding nog niet genoemd: ik ga veel van mijn vrije tijd ook doorbrengen met vogels kijken en vogelstudie. Vogels zijn dus mijn lievelingsdieren. Wat is uw lievelingsboek? Mag ik ook een lievelingsschrijver noemen? Mijn lievelingsschrijver is Coetzee. Dat is een Zuid-Afrikaanse schrijver die vooral over de situatie in zuidelijk Afrika heeft geschreven en over relaties tussen mensen in het algemeen. Wat zijn uw lievelingsfilms? Nou, ik kan wel drie goede films noemen. Dat zijn “Richard III”, met Ian McKellen, “Apocalypse Now”, gebaseerd op een Engels boek, “Heart Of Darkness” van Joseph Conrad en “The Godfather”. Wie is uw favoriete collega op het TBL? Ik heb het contact met oud-vakcollega Ton Groos altijd heel waardevol gevonden. Hij is hier vijf jaar geleden vertokken. Wij hebben onder andere heel veel jaren samen de Londenreis georganiseerd, dan breng je samen de nachten door op één kamer en dan leer je elkaar toch wel op een andere manier kennen dan zoals dat op school gebeurt. Wat is uw grootste angst? Ik ben nogal een actief baasje, dus mijn grootste angst is misschien wel om niet meer in staat te zijn om veel te kunnen ondernemen. Dan als laatste. Wat is uw grootste blunder? Iets wat ik altijd als heel vervelend heb ervaren is dat er een keer op de terugreis vanuit Londen, op de boot, leerlingen flink aan het drinken zijn gegaan en in een soort competitie terecht kwamen met een andere school uit Enschede, en dat er dus een situatie ontstond die we niet meer in de hand hadden, waar we toch geconfronteerd werden met de heel onplezierige consequenties daarvan. Of dat ook echt een blunder was weet ik niet.
Colofon RondjePlus is een uitgave van het Titus Brandsmalyceum, een locatie van Het Hooghuis, en een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de directie, de medezeggenschapsraad en het bestuur van de oudervereniging. RondjePlus is bestemd voor ouders/verzorgers en personeel van het TBL. Ontwerp en opmaak Ron Rutten, LOGO grafisch ontwerp Redactie RondjePlus Titus Brandsmalyceum locatie van Het Hooghuis Molenstraat 30 5341 GD Oss
Tel. 0412 - 22 41 80
www.hethooghuis.nl
Vragen? Kopijsuggesties?
[email protected]
12
Interview met Frank Streppel
juli 2015
door Kaylee de Jong
‘Ik leef voor de leerlingen’ Hoe lang heeft u gewerkt als leraar? En hoe lang op het TBL? Als leraar en op het TBL al 40 jaar. Hoe kijkt u terug naar uw carrière? Leuk, ik heb het goed gehad. Ik heb heel veel verschillende dingen gedaan. Ik ben begonnen met volledig les geven en toen kwam er een onderwijscommissie waar ik toen heb gezeten. Dus wat minder lessen geven. Ik ben heel veel mentor geweest van onderbouw en bovenbouw. Soms van 2 klassen tegelijk. Ik ben coördinator geweest van havo onderbouw tot en met bovenbouw aantal jaren. Ik heb 25 jaar lang ICT gedaan, toen was ik de eindverantwoordelijke hier op school voor het gehele ICT. Voordat het Hooghuis er was had ik er bijna een volledige baan in. Ik had er toen maar 2 klasjes naast en de rest was allemaal ICT. Toen kwam Hooghuis en werd alles overgenomen door de centrale dienst en vanaf dat moment ben ik weer volledig les gaan geven. Waarom heeft u gekozen voor het TBL? Heb ik eigenlijk niet voor gekozen. In 1975 was er een chaos met o.a. stakingen van studenten waardoor ik veel te weinig kon doen. Als gevolg hiervan kreeg ik geld van thuis, wat ik niet zo leuk vond; ik wilde zelf wat verdienen. Dus ging ik kijken naar kleine baantjes en toen kwam ik uiteindelijk terecht hier op het TBL. Toen kreeg ik 9 uur per week, wat dus erg ideaal was voor mij. Tot carnaval ’76 gedaan, toen de rector me opbelde of ik 23/24 uur wilde gaan draaien van de ene dag op de andere. Hij wilde me meteen op de maandag laten beginnen, maar dat kon helemaal niet want ik had de boeken van bovenbouw vwo helemaal niet dus dat zou dan niet gaan lukken. Maar dat maakte volgens hem helemaal niets uit, want ik mocht er ook nog een poosje langer over doen, zolang ik maar ‘ja’ zei. Zo is het dus eigenlijk allemaal begonnen.
Wat vond u het leukste hier op het TBL en waarom? Eigenlijk heel simpel: ik leef voor de leerlingen. Dus het steeds in contact zijn met heel veel jongeren, daarmee omgaan en proberen ze wat wiskunde bij te brengen. Daar ging het eigenlijk over. Dus de leerling staat bij mij altijd voorop en dat is nog steeds zo. Daarna komen de leraren, dan de directie en de rest van school. Wat vond u het minst leuke aan uw werk hier op het TBL? In het begin was dat altijd het correctiewerk, dat heb ik nooit leuk gevonden, maar het hoort er gewoon bij. Geleidelijk aan is dat met alle ICT dat allemaal bijgehouden moet worden ten koste gegaan van het contact met de leerling. Dat vond ik eigenlijk wel heel erg jammer, want ik ging voor de leerling. Wat zult u het meest missen? Waarom? Daar ben ik zelf eigenlijk ook wel benieuwd naar, wat ik het meest zal gaan missen. Ik denk dat ik in ieder geval heel erg zou moeten wennen van heel druk naar niks meer hoeven. Wat ik denk ik het meest zal missen is het contact die ik nu met honderden mensen per dag heb, heel erg terug gaat vallen naar heel erg weinig mensen per dag in verhouding. Maar ik stap er in ieder geval uit met heel veel plezier dat ik altijd heb gehad hier. Wat zult u juist niet gaan missen? Waarom? Proefwerken nakijken zal ik nooit gaan missen. De administratie zal ik nooit missen, ik zal er alleen maar blij mee zijn dat ik dat niet meer hoef te doen. Maar dat heeft helemaal niets met de school te maken. Dat is overal zo. Dus niet alleen over deze maar ook over andere scholen. Want hierdoor ben je veel minder in contact met de leerling en met de leraren. Daarom zal mij het coördinatorschap nu niet meer zo aantrekken, want je hebt nog heel weinig met de leerlingen. Zelf ben ik dus ook coördinator geweest en toen was ik er voor de leerling. We hadden dus een klein beetje mee te denken en te vertellen in het beleid, maar de zorg lag bij de leerling en de mentoren. En dat vond ik toentertijd heel leuk om te doen. Maar nu is dat dus erg veranderd.
