Voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid” Nota openbare gezondheidszorg 2012 – 2015
Gemeente Krimpen aan den IJssel, Afdeling Samenleving. Februari 2014
Inhoudsopgave: 1.
Inleiding ……………………………………………………………………….. blz. 3
2.
Speerpunt 1: Terugdringen van overgewicht en diabetes …………… blz. 4
3.
Speerpunt 2: Depressie, eenzaamheid en isolement …………………. blz. 8
4.
Speerpunt 3: Terugdringen verslavingen ……………………………….. blz.12
5.
Conclusies en aanbevelingen ……………………………………………...blz. 14
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
2
Inleiding De nota gezondheidsbeleid van de gemeente Krimpen aan den IJssel 2012-2015 heeft als motto gekregen: “Samenwerken voor gezondheid”. De gemeente Krimpen is niet alleen een gemeentelijke overheid met daarnaast actieve burgers, instellingen en organisaties. Krimpen aan den IJssel is vooral ook een Krimpense gemeenschap, waarbinnen mensen samenleven en met en voor elkaar iets doen. De gemeente Krimpen steunt zo veel mogelijk deze bereidheid iets voor een ander te doen. Het zorgen dat mensen zo gezond mogelijk blijven, goed kunnen herstellen van ziekten en kunnen blijven meedoen met beperkingen zijn drie belangrijke doelen, waarbij de gemeenschap een rol speelt. Het lokale gezondheidsbeleid – uitgevoerd aan de hand van een vierjarige gezondheidsnota als uitvloeisel van de Wet Publieke Gezondheid - heeft veel raakvlakken met beleid rondom maatschappelijke ondersteuning, het programma woonservice en het sport- en jeugdbeleid. De gemeente wil de elementen gemeenschapszin, samenwerkingsbereidheid en bestaande sociale verbanden benutten om samen gezond te blijven en gezonder te worden. De gemeente wil continuïteit bieden met versterking van wat er al gebeurt rond gezondheidsbevordering en de gemeente wil mogelijkheden tot verbetering benutten. Omdat het tot stand komen van deze nota is verbonden met de wettelijke verplichtingen dient de rijksnota uit 2011 ‘Gezondheid dichtbij’ als uitgangspunt. In navolging van deze rijksnota ligt de nadruk van ons lokaal gezondheidsbeleid op de onderstaande speerpunten: 1. Terugdringen van overgewicht en het terugdringen van diabetes 2. Depressie, eenzaamheid en isolement; 3. Terugdringen verslavingen Bij samenwerken voor gezondheid legt de gemeente zelf ook dwarsverbanden met en tussen haar eigen beleidsterreinen: openbare orde en veiligheid, inrichting van de openbare ruimte, jeugd, speelruimtebeleid, jeugdparticipatie, maatschappelijke ondersteuning, sporten beweegbeleid, combinatiefunctionarissen, opvoedingsondersteuning (Centrum voor Jeugd en Gezin), woonservice, evenementenbeleid, minimabeleid, milieu, groen, recreatie, participatie en activiteiten van het verenigingsleven en het particulier initiatief, zoals bij voorbeeld op het gebied van kunst en cultuur. Begin 2014 heeft de GGD Rotterdam-Rijnmond de rapportage “Gezondheid in Kaart” gepubliceerd. Dit rapport geeft inzicht in de gezondheidssituatie van Krimpen aan den IJssel. Naast feitelijke cijfers worden de belangrijkste thema’s (de speerpunten) voor het lokaal gezondheidsbeleid benoemd. De beleidsaanbevelingen voor dit lokale beleid zijn geformuleerd in zogenaamde kernboodschappen. In bovengenoemde volgorde wordt per speerpunt belicht wat de ambities zijn en welke acties hebben plaatsgevonden in de periode 2012-2013. Ten slotte worden in hoofdstuk 5 op basis van de rapportage “Gezondheid in Kaart 2014” per speerpunt de conclusies en aanbevelingen benoemd. In de voortgangsrapportage wordt nog meerdere malen verwezen naar Het Meldpunt Krimpen/Capelle aan den IJssel omdat de voortgangsrapportage betrekking heeft op het jaar 2013. Per 1 januari 2014 is echter de subsidierelatie met Het Meldpunt komen te vervallen en is overgenomen door ContourdeTwern. Wij verwachten dat wij samen met ContourdeTwern in 2014 nog de nodige vernieuwingen en innovaties van bestaande voorzieningen te kunnen realiseren zoals mantelzorg en vrijwilligers. 1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
3
Hoofdstuk 2 Speerpunt 1: Terugdringen van overgewicht en diabetes Net als in voorgaande jaren is het terugdringen van overgewicht en diabetes een speerpunt in het gemeentelijk gezondheidsbeleid. Dit komt omdat het terugdringen van overgewicht een lange adem vergt en pas met veel gezamenlijke inspanning gerealiseerd kan worden. Een lange adem is nodig omdat doorgaans een verandering van leefstijl nodig is. Dergelijke processen kosten tijd. In de nota “Samenwerken voor gezondheid” zijn ten aanzien van dit speerpunt de onderstaande ambities geformuleerd:
AMBITIE GEZOND GEWICHT & VOLDOENDE BEWEGING Gezond gewicht en voldoende beweging stimuleren
Streven naar gezond gewicht. Bevorderen van gezonde voeding, beperken van snoepen. Stimuleren van voldoende beweging (norm kinderen en volwassenen). Stimuleren van bewegingsrijke vrijetijdsbesteding in de vorm van hobby’s, deelname aan clubs of verenigingen, dans, sport en buiten spelen. Verenigingen uitnodigen om een aanbod te doen voor de 40+ leeftijdsgroep (ook 55+) en ledengroei te bevorderen uit deze categorieën. Onder de aandacht brengen en doen uitvoeren van programma’s valpreventie die door thuiszorgorganisaties worden verzorgd. Kook- en eet activiteiten met als invalshoek gezonde voeding. Belang van beperken van gebruik alcohol (in terugdringen overgewicht). Sportsector blijvend ondersteunen in het bereiken van brede lagen van de bevolking. Een breed beweegaanbod, waarnaar de 1e lijn kan verwijzen en waar mensen gemakkelijk aan mee kunnen doen. Gezondheidbeleid onderwijs versterken.
De aanpak van overgewicht is tweeledig: enerzijds dient er aandacht te zijn voor gezonde voeding en anderzijds is het stimuleren van voldoende lichaamsbeweging en sportieve vrijetijdsbesteding onontbeerlijk. Beide elementen kunnen niet los van elkaar worden gezien. Activiteiten: In onze gemeente zijn veel organisaties en instellingen actief die direct of indirect en al dan niet met financiële ondersteuning van de gemeente, een bijdrage leveren aan het realiseren van de geformuleerde ambities. In de periode 2012-2013 hebben de volgende activiteiten plaatsgevonden op het gebied van “Terugdringen van overgewicht en diabetes”:
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
4
Activiteit Sportoriëntatie- en stimulering
Beschrijving In samenwerking met lokale sportverenigingen worden kennismakingslessen aangeboden aan basisschoolleerlingen. Daarnaast worden verschillende clinics georganiseerd
Bijzonderheden Jaarlijks wordt in samenwerking met (lokale) sportverenigingen en – aanbieders een programmering samengesteld waaraan de jeugd deel kan nemen. E.e.a. sluit doorgaans aan bij de schooltijden.
Door Synerkri
FIT OKÉ
FIT OKÉ staat voor Fitheid Ouder Kind Educatie en richt zich op kinderen tussen 6 en 12 jaar. Het betreft een 12 wekelijkse training, waarbij een kinderfysiotherapeut, diëtiste en psycholoog samenwerken.
Sinds 2005 wordt de training FIT OKE 2 maal per jaar gegeven; eenmaal in het vooren eenmaal in het najaar. Per keer is plaats voor 8 kinderen en hun ouders/verzorgers. Tot op heden zitten beide sessies telkens vol.
Paramedisch centrum
Buurtsportactiviteiten bij het Zwanenmeer
Op de woensdagen organiseert St. Jeugd- en Jongerenwerk Midden-Holland activiteiten bij het Zwanenmeer. Van 16.00 17.30 uur zijn jongeren van 12 t/m 17 jaar van harte welkom.
In de zomermaanden van 2013 zijn wekelijks (sport) activiteiten georganiseerd.
Stichting JJMH
Zorgprogramma Diabetes Mellitus (type 2)
Binnen een zorgprogramma kan men, door middel van gerichte controles en een oproepsysteem, sneller patiënten met diabetes opsporen. Diabetespatiënten worden waar mogelijk getraind en begeleid, ter versterking hun conditie en zelfredzaamheid.
Dit zorgprogramma is een samenwerkingsverband tussen verschillende zorgaanbieders. Deze zorgaanbieders zetten zich gezamenlijk in voor de behandeling van een zorgvraag of aandoening. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een samenwerking tussen huisartsen, fysiotherapeuten en diëtisten. Een zorgprogramma wordt aangeboden aan alle patiënten met desbetreffende aandoening die bij de huisarts onder behandeling zijn. Het gaat hier om een paar duizend patiënten in Krimpen aan den IJssel.
Zorggroep Krimpen
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
5
Activiteit
Beschrijving
Bijzonderheden
Door
Zorgprogramma GLI (Gecombineerde leefstijl interventie)
Alle patiënten met Diabetes Mellitus (type 2), die gemotiveerd zijn om hun leefstijl te veranderen, komen in aanmerking voor dit zorgprogramma
Het leefstijlprogramma duurt een half jaar en bestaat uit een combinatie van:
Zorggroep Krimpen
Eén consult bij de praktijkondersteuner of – verpleegkundige, vijf consulten bij een diëtiste (naar keuze), vijf consulten bij een fysiotherapeut (naar keuze) en zeven groepsbijeenkomsten met interessante thema’s
Net als bij andere zorgprogramma’s wordt dit programma aangeboden aan alle patiënten die met de betreffende aandoening onder behandeling zijn van een huisarts. Supershopper
Kinderen uit groep 7 van het basisonderwijs krijgen een lesprogramma aangeboden over het thema “gezonde voeding”.
Dit lespakket is aan alle basisscholen in Krimpen aangeboden. Veel scholen hebben hieraan deelgenomen.
Weight4all
Voedingsvoorlichting in relatie tot het ouder worden
Op initiatief van de Vrijwilligers- en bewonersgroep De Kajuit is deze bijeenkomst in samenwerking met een wijkverpleegkundige van de Zellingen georganiseerd.
In samenwerking met de Zellingen werd in april 2013 in de Kajuit een bijeenkomst gehouden over voeding. Een wijkverpleegkundige en een casemanager delen hun kennis en ervaring op dit gebied.
De Zellingen
Bestaand aanbod zwembad
Gehandicapten zwemmen Senioren zwemmen Ouders en kinderen Aquafitness Aquarobics
Dit is regulier aanbod in het zwembad, waarbij de faciliteiten zijn afgestemd op de doelgroepen (temperatuur, vrijwilligers, hulpmiddelen) of mensen die stevig sporten
Zwembad
Nieuw aanbod zwembad
Vet-cool kids , cursus Aquaslank, cursus Overlevingszwemmen peuters,
Vanaf 2013 worden in het zwembad diverse nieuwe, op gezondheidsbevordering gerichte activiteiten,
Zwembad, (diëtiste, pedagoog bij deel van dit
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
6
Goed (op)Gevoed
cursus Aqua kids club, 40 weken Zwangerschapszwemmen, 40 weken Uitbreiding Fifty fit, 40 weken Aqua latin, 40 weken
Voedingsvoorlichting
aangeboden.
aanbod)
In het voorjaar van 2014 gaat een project van start waarbij ouders op pro-actieve wijze worden voorgelicht over gezonde voeding voor hun kinderen. Ouders worden door diëtisten in het zwembad benaderd terwijl zij op hun kinderen wachten die op dat moment zwemles krijgen. Ouders krijgen naast voorlichting ook een uitnodiging voor een verdiepende bijeenkomst. Daarnaast krijgen zij een leaflet uitgereikt.
CJG
Bovenstaande opsomming is niet uitputtend; het doel is om een beeld te geven van hetgeen zoal georganiseerd is of wordt. Bevindingen De aanpak en het bestrijden van overgewicht is tweeledig. Enerzijds moeten mensen worden gestimuleerd om meer te bewegen en anderzijds moeten mensen bewust worden gemaakt van hun voedingspatroon. Vooral het bevorderen van bewegen en sporten is in onze gemeente inmiddels goed ingebed; Stichting Synerkri biedt een uitgebreid sportaanbod voor de schooljeugd en ook het zwembad en Stichting JJMH bieden een breed scala aan activiteiten aan die gericht zijn op bewegen. Het andere aspect, voedingsvoorlichting, verdient bredere aandacht. In de achterliggende periode heeft de gemeente een particulier initiatief ondersteund om kinderen een lespakket aan te bieden rondom het thema “gezonde voeding”. Voor 2014 wordt door het Centrum voor Jeugd & Gezin een breed voorlichtingsprogramma voorbereid. Daarnaast is ook het project “de Gezonde Schoolkantine” in voorbereiding, waarbij alleen gezonde producten in de schoolkantine wordt aangeboden. Het is de bedoeling om de kantine in het nieuwe Krimpenerwaard College in te richten volgens het concept van “de Gezonde Schoolkantine”. Het Comenius College zal eveneens uitgenodigd worden aan dit project deel te nemen.
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
7
Hoofdstuk 3 Speerpunt 2: Depressie, eenzaamheid en isolement;
AMBITIE VERBINDING MET ANDEREN EN ZELFREDZAAM MET SOCIALE STEUN In verbinding met anderen, goed voorbereid op wat het leven met zich brengt en zelfredzaam met sociale steun
Goede doorverwijzing. Activering naar een actievere leefstijl en grotere deelname aan het sociale verkeer. Stimuleren van onderlinge contacten binnen de bevolking en het bevorderen van onderlinge steun (buurgemeenschap). Beroepskrachten die veel met inwoners met problemen werken met elkaar in contact brengen, zodat men elkaar kent, elkaars kennis en expertise kent en van elkaar kan leren (professionele netwerken versterken). Vrijwilligersorganisaties, die actief zijn richting kwetsbare inwoners in contact brengen met elkaar en met elkaar laten uitwisselen van kennis en ervaringen. Signaleren van onderliggende problematiek bij eenzaamheid zoals onvoldoende zelfredzaamheid, geestelijke, financiële, psychische, lichamelijke of relatieproblemen & problemen als gevolg van verslaving of psychische ziekte. Empowerment: met de 1e lijn gezondheidszorg en de 1e lijn hulpverlening passende hulp bieden voor de problemen waarbij mensen zelf de regie terugnemen. Hulp aan zorgmijders goed organiseren en daarvoor het netwerk ondersteunen, dat dit regelt (LZN). Assertiviteitsaanpak en sociale vaardigheidstrainingen in het onderwijs en welzijnswerk / educatie.
Activiteiten: De onderstaande activiteiten zijn in het kader van de gezondheidsnota in de periode 20122013 uitgevoerd op het gebied van Depressie, eenzaamheid en isolement. Vanwege de nauwe verwantschap met het Wmo-beleid op dit terrein, zijn ook verschillende activiteiten uitgevoerd op binnen de verschillende prestatievelden, zoals prestatieveld 1: Sociale Samenhang, prestatieveld 2: preventieve ondersteuning van de jeugd en prestatieveld 5: bevorderen van deelname aan de samenleving. Activiteit Fijn,Vrienden! Vrienden!
Beschrijving Omgaan met angst en emoties is het doel van deze groepstraining Cognitief gedragstherapeutisch programma ter voorkoming of behandeling van angst- en somberheidsklachten bij kinderen en jongeren.
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
Bijzonderheden Gericht op kinderen tussen 4 en 7 jaar oud.
Door CJG i.s.m. Context
Gericht op kinderen tussen 8 en 11 jaar oud.
CJG i.s.m. Context
8
Activiteit
Beschrijving
Bijzonderheden
Door
Jij en scheiding
Training van 8 weken, gericht op kinderen van gescheiden ouders, onder andere gericht op het delen van ervaringen, erkennen en herkennen, uiten van angsten en verdriet. Training gericht op het versterken van de eigenwaarde en zelfvertrouwen. Daarnaast aandacht voor het maken van keuzes. In drie verschillende groepen gedurende 10 weken wordt gewerkt aan het versterken van vaardigheden als luisteren, hanteren van emoties en ontspannen. Individueel aanbod levensverhaal vertellen en een groepsaanbod rond het levensverhaal Advies aan senioren (vanaf 65 jaar) rondom vragen wonen, zorg, welzijn en inkomen. Zo nodig doorverwijzing naar hulp. Seniorenadviseur coördineert het huisbezoek door vrijwilligers.
Gericht op kinderen tussen 8 en 11 jaar oud.
CJG
Gericht op meisjes tussen de 12 en 16 jaar
CJG
Gericht op kinderen tussen 8 en 11 jaar oud.
CJG
Weerbaarheidstraining
Sociale Vaardigheidstraining
“Op verhaal komen” en verhalengroep Seniorenadviseur
1
Naar aanleiding van deze training zijn ook ouderavonden georganiseerd. De verhalengroep wordt begeleid door Meldpunt1.
De Zellingen Meldpunt
De seniorenadviseur dient ervoor om senioren te bereiken die zich niet met hun vragen, behoeften en problemen bij een (e-)loket melden. Senioren hebben over het algemeen meerdere vragen over onderwerpen als wonen, welzijn en zorg, waarbij het zwaartepunt van de vragen ligt op het gebied van de zorg. De seniorenadviseur biedt praktische ondersteuning en helpt de groep 80-plussers met het inzetten van hun eigen sociale netwerk. In de periode januariaugustus 2013 zijn gemiddeld 21 bezoeken per maand afgelegd.
Vanaf 1.1.2014 ContourdeTwern
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
9
Activiteit “Samen redzaam”
Ontmoetingscentra
Crimpen Inn
Week van de ontmoeting
Beschrijving Project richt zich op kwetsbare ouderen. Doel is om een multidisciplinair en sluitend netwerk te organiseren rond ouderen. Inloop in ontmoetingscentra bij wooncomplexen en in zorgcentra, een gevarieerd activiteitenprogramma door Meldpunt en groepen bewoners Spreekuren op locatie door medewerkers Meldpunt BloemRijk ontmoetingscentrum + buurgemeenschap (onderling)
Bijzonderheden Het project is in 2013 gestart en kent een meerjarige looptijd.
Door Zorggroep
QuaWonen, Meldpunt, Zorgaanbieders, gemeente en groepen bewoners werken samen (onderdeel Programma Woonservice).
QuaWonen Meldpunt Crimpenersteyn, Zellingen, Zorggroep Rijnmond, buurtcoach Bloemrijk
Het inloophuis Crimpen-Inn is een interkerkelijk initiatief in samenwerking met het Meldpunt Krimpen aan den IJssel en wil vanuit een christelijke levensvisie een deel van de eenzaamheid opvullen die veel mensen ervaren. Dit doen we door een luisterend oor te bieden, een kop koffie te schenken of een warme maaltijd te bereiden. De vrijwilligers creëren met elkaar een warme ontmoetingsplek zodat minder mensen in een isolement raken.
Het initiatief is begin 2012 gestart en mag zich verheugen in een groeiend aantal (vaste) bezoekers. Wekelijks bezoeken gemiddeld ca. 20 personen het Inloophuis en nemen daar deel aan de activiteiten.
Platform Plaatselijke diaconieën
Organisatie van verschillende activiteiten gericht op ontmoeting
O.a. High Thea; Multiculturele ontmoeting; Meet & Match Zorgsaam (ondersteuning mantelzorger van een dementerende)
Meldpunt
Overige activiteiten: - Beschikbaarheid van maatschappelijk werk in het gezondheidscentrum, bereikbaarheid buiten kantooruren. - Inzet opvoedpunt en opvoedspreekuur in CJG van Flexus Jeugdplein - Activiteiten van Lokaal Zorg Netwerk (zorgmijders) 1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
10
-
Open inloop Plus voor inwoners, die voorheen AWBZ-begeleiding kregen en nu onder de Wmo vallen en voor gebruikers van de voedselbank Project ketenzorg Dementie, dat in Capelle en Krimpen aan den IJssel wordt uitgevoerd door De Zellingen met alle zorg- en welzijnsaanbieders uit de keten. Geriatrisch spreekuur en inzet geriater Havenziekenhuis op locatie Het Facet. Geriatrisch spreekuur in de buitenpoli van het IJsselland ziekenhuis, in het gezondheidscentrum.
Bovenstaande opsomming is niet uitputtend; het doel is om een beeld te geven van hetgeen zoal georganiseerd is of wordt. Bevindingen Er is veel vraag naar de sociale vaardigheidstraining, vooral voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Deze doelgroep is makkelijker te bereiken, ouders vinden het vaak belangrijk en het kind laat zich makkelijker sturen. Een leerkracht kan de leervraag vaak ook ondersteunen wat soms net het extra zetje is. Het is belangrijk om “out-reachend” te werken. Initiatieven zoals de open inloop en Crimpen Inn krijgen meer bekendheid en vaste bezoekers.
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
11
Hoofdstuk 4 Speerpunt 3: Terugdringen verslavingen
AMBITIE TEGEN VERSLAVINGEN Verslaving aan alcohol, drugs, gamen, internetten, internetdaten en gokken tegengaan of voorkomen
Verslavingen terugdringen bij de jeugd. Geen alcohol verkoop en gebruik onder de 18 vanaf 1 januari 2014 Bestrijding van handel in en verkoop van drugs. Ouders betrekken bij aanpak verslavingen. In gesprek met elkaar over onderwerp verslavingen met hulp van organisaties die deze gesprekken goed kunnen begeleiden. In samenspraak met volwassenen en senioren een plan ontwikkelen om verslaving bespreekbaar te maken en maatregelen in de sociale netwerken te ontwikkelen om mensen van hun verslavingen af te helpen (onderlinge steun en versterken van de weerbaarheid). Aandacht voor verslavingen bij inwoners met verstandelijke beperkingen en inwoners met lichamelijke beperkingen en andere specifieke doelgroepen. Met de kerkelijke organisaties, (sport-)verenigingen, seniorenplatform en de ouderenbonden samenwerken in de benadering van hun achterban.
Activiteiten: De volgende activiteiten hebben in de periode 2012-2013 plaatsgevonden op het gebied van preventie van genotmiddelengebruik: Activiteit Ouderavond over verslaving
Beschrijving Ouders van kinderen tussen 12-18 zijn schriftelijk uitgenodigd om een informatie-avond bij te wonen over verslaving
PR rondom ouderavond In plaatselijke uitgaven, o.a. Schoolkrant, Klinker, Gemeentelijke website . Ouderavond Workshop over drugs voor voortgezet onderwijs ouders van leerlingen
Bijzonderheden Matige opkomst (rond 50 personen van BO en VO) Voorjaar 2012 plaatsgevonden. In 2013 is er geen ouderavond gehouden vanwege de matige opkomst in 2012. Wel hebben de meeste scholen en een aantal kerken zelf een ouderavond over dit thema georganiseerd.
Door Gemeente/ i.s.m. Bouman, st. de Hoop, JJMH en CJG
Ouders kunnen zich digitaal aanmelden.
Communicati e
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
Krimpenerwaardcollege
12
Activiteit Ontwikkelen van preventie-activiteiten van kerken gericht op (overmatig) alcoholgebruik. Voorlichting en weerbaarheidstraining
Pilot langdurige verslaafden
Beschrijving 2013 zijn verschillende kerken benaderd met betrekking tot preventieactiviteiten
Bijzonderheden Het organiseren van voorlichtingsavonden voor de jeugd en ouders en weerbaarheidtrainingen
Ambulant jongerenwerker bezoekt hangjongeren en geeft voorlichting. Rots en Watertraining n.a.v. gedrag hanggroep. Intensieve(re) begeleiding door groter beroep te doen op eigen netwerk.
Goede samenwerking JJMH, CJG JJMH en en GOSA Begrip. coaching
Voorlichting jongeren Voorlichting over alcohol en (Kerkelijke achtergrond) drugs aan jongeren
Voorlichting Intermediairs
Voorlichting voor bestuur en technische kader van sportverenigingen Advisering Voorlichting nieuwe drank en ondernemers horecawet eind 2013 Uitwerken nieuwe taken De leeftijdsgrens voor het in kader van verhoging schenken en verkopen van leeftijdsgrens alcohol is verhoogd van 16 alcoholgebruik/verkoop naar 18 jaar. De gemeente is van 16 naar 18 jaar. verantwoordelijk voor toezicht Aanpassen APV en handhaving. Verslavingspreventie Voorlichting
Ouderavond Weerbaarheid
Voorlichting aan ouders
Door GGZ De Hoop (St. Chris )
Moeilijk in zorg te krijgen of in beeld te houden. De Hoop heeft een plan van aanpak opgesteld waarmee een intensievere en meer persoonsgerichte benadering wordt uitgewerkt. Deze pilot richt zich op 10 langdurig verslaafden. In januari en februari 2013 vond voorlichting vond op verzoek van 2 kerken voorlichting over dit thema plaats. De voorlichting is aan 4 groepen van 13-16 jarigen gegeven. Er was erg weinig belangstelling vanuit de sportverenigingen.
GGZ de Hoop
Voorlichtingsbijeenkomst eind 2013. Een gemeenteambtenaar is opgeleid voor de toezichttaken. De APV is aangepast.
Gemeente
1 basisschool heeft hier gebruik van gemaakt voor groep 7/8. Andere scholen hebben gebruik gemaakt van het gehele leefstijlprogramma.
De Hoop GGZ
Op 4 scholen ouderavonden georganiseerd waar, naast informatie over verslaving, ook een toelichting gegeven is op het programma dat jongeren op school aangeboden is.
De Hoop GGZ
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
GGZ de Hoop
De Hoop GGZ
Gemeente i.s.m. politie
13
Activiteit Leefstijlprogramma basisonderwijs
Beschrijving Het leefstijlprogramma omvat o.a. risicogedrag, seksualiteit, verslaving, media.
Bijzonderheden 4 basisscholen hebben hier van gemaakt. Het programma omvat 4 dagdelen per klas en is uitgevoerd in de maanden februari en juni 2013.
Door De Hoop GGZ
Voorlichting verslaving
De voorlichting is gericht op roken, blowen, alcohol en internet Scholen werken aan beleid en lesmateriaal gericht op genotmiddelen. In overkoepelend overleg en aanpak huiselijk geweld wordt bij individuele gevallen expliciet gekeken naar dranken drugsgebruik.
2 basisscholen hebben hier gebruik van gemaakt schooljaar 2012-2013 Uitvoering staat gepland voor het eerste kwartaal 2014
Stichting Voorkom
Gezonde school Overig
GGD LTHG/LZN
Niet opgenomen in het overzicht is: Activiteiten van de Stichting ‘The Future’, een particulier initiatief in de gemeente. Bevindingen Het voorkomen van verslaving in welke vorm dan ook begint bij het voorlichten en weerbaar maken van jeugdigen. Alle scholen in Krimpen hebben een “keuzemenu” van aanbod gehad zodat zij zelf uit konden maken wat het beste bij hun leerlingen past. De meeste scholen hebben hier gebruik van gemaakt. Scholen waren over het algemeen zeer tevreden over het aanbod. Alleen het programma van de GGD moet nog uitgevoerd worden. Meeste scholen hebben ook een ouderavond over het tegengaan van verslaving georganiseerd. Mede hierdoor is de belangstelling voor de algemene ouderavond sterk teruggelopen.
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
14
Hoofdstuk 5 Conclusies en aanbevelingen Naast feitelijke cijfers worden in het rapport “Gezondheid in Kaart”2 de belangrijkste thema’s (de speerpunten) voor het lokaal gezondheidsbeleid benoemd. De beleidsaanbevelingen voor dit lokale beleid zijn geformuleerd in zogenaamde kernboodschappen. De algemene conclusie is dat inwoners van Krimpen aan den IJssel in vergelijking met de regio gezonder zijn. Dit blijkt uit de hogere score op de gezondheidsbarometer (onderdeel van het rapport “Gezondheid in Kaart 2014)waar zowel de lichamelijke en geestelijke gezondheid, als de leefstijl als geheel zijn beoordeeld. Daarnaast is de totale sterfte voor mannen lager dan verwacht en de levensverwachting onder mannen hoger dan gemiddeld in Nederland. Op basis van de kernboodschappen blijkt tevens dat ons lokaal preventief gezondheidsbeleid aansluit bij de kernboodschappen en bijbehorende aanbevelingen. De aanbevelingen zijn merendeels te plaatsen onder 1 van de speerpunten van het beleid en zullen als zodanig worden opgepakt. In het rapport worden per thema verschillende succesvolle interventies opgesomd. In veel gevallen sluiten de uitgevoerde Krimpense activiteiten hierop aan. Bij toekomstige activiteiten zal hier verder bij aangesloten worden Thema Diabetes
Conclusie Diabetes komt in Krimpen aan den IJssel voor bij 3,6% van de 19- tot 65-jarigen en bij 15% van de ouderen. Voor een aantal specifieke aandoeningen geldt dat deze minder vaak voorkomen onder inwoners van Krimpen aan den IJssel dan gemiddeld in de regio.
Aanbeveling Preventie van diabetes blijft belangrijk, want in veel gevallen kan diabetes voorkomen worden.
Overgewicht
Hoewel de omvang van het overgewichtprobleem in Krimpen aan den IJssel zich lijkt te stabiliseren, blijft het een groot probleem dat blijvende aandacht nodig heeft in het beleid. In Krimpen aan den IJssel heeft 13% van de volwassenen obesitas en van de 4-tot 12-jarigen 2% en dit is vergelijkbaar met de regio. Het aandeel ouderen met obesitas is 11%. Dit is lager ten opzichte van de meting in 2008 en ook lager dan het regionaal gemiddelde in 2012.
Een brede aanpak gericht op voeding en beweeggedrag nodig blijft nodig.
2
Het volledige rapport is beschikbaar op de website van de GGD Rotterdam Rijnmond: www.ggdrotterdamrijnmond.nl/onderzoek/professionals/gezondheid-in-kaart.html 1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
15
Thema Psychische gezondheid
Conclusie Vergelijkbaar met de regio en Nederland loopt ongeveer vier op de tien volwassenen in Krimpen aan den IJssel een matig of hoog risico op een depressie of angststoornis. Preventieve maatregelen kunnen voorkomen dat inwoners daadwerkelijk psychische problemen ontwikkelen. Het aandeel 4tot 12-jarigen met een verhoogd risico op psychosociale problemen is in Krimpen aan den IJssel 11%. Van de 12- en 13-jarigen heeft 8% een verhoogd risico. Beide percentages zijn vergelijkbaar met het regionaal gemiddelde.
Aanbeveling Aandacht voor psychische gezondheid voor deze doelgroep is nodig door preventie al op jonge leeftijd te starten.
Eenzaamheid
Eenzaamheid is in de regio en Nederland een groot maatschappelijk probleem. Er is sprake van een toename van eenzaamheid in de regio. Hoewel volwassenen in Krimpen aan den IJssel zich in vergelijking met de regio minder vaak eenzaam en minder vaak sociaal uitgesloten voelen, is er onder volwassenen wel sprake van een toename van eenzaamheid ten opzichte van 2008.
De gemeente kan het thema eenzaamheid een prominente plaats geven in de uitvoering van de WMO. Bij de inzet op participatie en actief burgerschap en het bevorderen van bewegen kan het terugdringen van eenzaamheid één van de doelen zijn.
Fysieke leefomgeving
Inwoners van Krimpen aan den IJssel zijn over het geheel genomen tevreden over hun woonomgeving en beoordelen deze op verschillende punten positiever dan gemiddeld in de regio. Desondanks blijft het belangrijk om de komende jaren te blijven inzetten op een gezonde leefomgeving door blootstelling van inwoners aan roet te verminderen.
De GGD raadt aan om structurele bronmaatregelen te nemen (gericht op schoner vervoer) en langs drukke wegen (zones binnen 50m langs drukke wegen en 300m langs snelwegen) geen nieuwe woningen en ‘gevoelige bestemmingen’ (bijvoorbeeld scholen, kinderopvangcentra en verzorgingshuizen) te bouwen3.
3
Hierin is voorzien in de Verkeer- en Vervoersvisie. Tevens zijn bij recent geactualiseerde bestemmingsplannen o.a. geluid-, stank- e.a. milieu-aspecten meegewogen.
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
16
Aanbeveling Ondanks dat het aandeel jeugdigen dat drinkt in Krimpen niet hoger lijkt dan het landelijke gemiddelde is het advies om preventieactiviteiten voor de jeugd een prominente rol te geven in bovenstaand plan en dit na een jaar te evalueren. Om het aandeel rokers in de toekomst verder te verlagen, blijft inzet op het voorkomen dat jongeren beginnen met roken van belang.
Thema
Conclusie Van de 12- en 13-jarigen geeft 4% aan bij de laatste gelegenheid meer dan 5 glazen alcohol gedronken te hebben. Voor jongeren is het drinken van alcohol erg schadelijk. De herziene Drank- en Horecawet verplicht de gemeente om een preventie- en handhavingsplan op te stellen.
Roken
Roken is een bedreiging voor de volksgezondheid. Het rookgedrag in Krimpen is zowel onder volwassen en onder jongeren vergelijkbaar of zelfs iets gunstiger dan het regionale en landelijke gemiddelde. Om het aandeel rokers in de toekomst verder te verlagen, blijft inzet op het voorkomen dat jongeren beginnen met roken van belang.
Toekomstige ontwikkelingen van de bevolking en de gezondheid
De vergrijzing neemt in Krimpen aan den IJssel de komende 20 jaar naar verwachting zeer sterk toe. Dit vraag om specifiek beleid voor deze doelgroep op het gebied van zorg. Vanwege een stijgend percentage chronisch zieken en ouderen zal de ervaren gezondheid in de toekomst afnemen. Het percentage mensen met een depressie of angststoornis zal naar verwachting stijgen.
Dit vraag om specifiek beleid voor deze doelgroep op het gebied van zorg.
Zorggebruik
Welke invloed de decentralisaties van de Awbz en de Jeugdzorg hebben op het zorggebruik is nu nog moeilijk in te schatten. Naar verwachting zal bijvoorbeeld de druk op de mantelzorg toenemen.
Het is voor de gemeente Krimpen belangrijk om het zorggebruik te blijven monitoren en tijdig knelpunten te signaleren.
Mantelzorg
In Krimpen aan den IJssel geeft 16% van de 19- tot 65-jarigen langer dan drie maanden minstens acht uur per week mantelzorg. Dit percentage is hoger dan gemiddeld in de regio (13%). Voor ouderen is het percentage in Krimpen aan den IJssel wel vergelijkbaar met het regionale gemiddelde (beide 12%).
Om overbelasting te voorkomen is aandacht voor en ondersteuning van mantelzorgers noodzakelijk.
Alcohol
Toename chronisch zieken
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
17
Thema Preventie infectieziekten
Conclusie Krimpen aan den IJssel heeft een lage vaccinatiegraad bij kinderen. Om de bevolking zo goed mogelijk te beschermen is een hoge vaccinatiegraad wenselijk.
1e voortgangsrapportage “Samenwerken voor gezondheid 2012 - 2015”
Aanbeveling Het verhogen van de vaccinatiegraad verdient in samenwerking met de uitvoerende instanties aandacht, voornamelijk in OudKrimpen, Kortland Noord en Kortland Zuid.
18