Een maandelijkse uitgave van Voka vzw Jaargang 10 - maart 2016 - Verschijnt niet in jan. en aug. Afgiftekantoor: Gent X - Erkenningsnummer: P708123
Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts
“Ondernemers, vergeet de waterwegen niet” Ook in dit nummer: Vier meningen over de kilometerheffing De waar-voor-je-geld-index: we zijn er nog niet Hoe zou het zijn met… Minerva?
EEN VERDUBBELING VAN HET AANTAL MEDEWERKERS
SESVanderHave investeert in nieuw gebouw In Tienen worden grote, nieuwe serres gebouwd en een hoogtechnologisch onderzoekscentrum waar vanaf deze zomer suikerbietzaad veredeld zal worden. Blauw suikerbietzaad, want dat is het handelskenmerk van de Tiense suikerveredelaar. Een succesvolle groeier, die voor zijn groeiprestaties en zijn innovatie-inspanningen onlangs gelauwerd werd. Erik Durnez
Meer verveling
met IT Security ondersteuning.
Dat u straks als Security Manager iets vaker met uw vingers zal zitten te draaien, daar twijfelen we geen seconde aan. Want één ding is zeker. Met IT Security van Telenet Business zal de verveling bij u vanzelf toe slaan. Want als er iemand de brandjes moet blussen, dan zijn wij het. Een maximale bescherming van uw netwerk en data, daar steken wij onze handen voor in het vuur. Zo kan iedereen op beide oren slapen. Wat in het geval van verveling niet eens ondenkbaar is. Wil u ook meer uit uw business halen met IT Security van Telenet? Via 0800 66 066 of telenet.be/security
SESVanderHave, zo heet de specialist in de ontwikkeling en de veredeling van zaad voor suikerbieten. Nummer twee is hij, vandaag, op de wereldmarkt. Eén op de vier suikerbietzaden wereldwijd groeit uit de typische blauwe zaadjes van het bedrijf in Tienen. De suikerwereld is een concurrentiële omgeving, zegt CEO Rob Van Tetering. “Maar we doen het met succes. We hebben de voorbije tien jaar een enorme groei neergezet. Plus 75 procent sinds 2005. Onze aandeelhouder gelooft in ons.”
STERK PARCOURS En dat laatste is belangrijk. SESVanderHave heeft een lange geschiedenis achter zich. De basis van het Tiense bedrijf werd immers al gelegd in 1948. Na enkele fusies verkocht het bedrijf in 2005 zijn zaadactiviteiten aan het Noord-Franse familiale bedrijf Florimond Desprez. “We hebben sindsdien een sterk parcours gereden,” zegt Rob Van Tetering. “Een enorme groei en een verdubbeling van het aantal medewerkers. De aandeelhouder heeft vertrouwen in onze competenties.”
GROTE INVESTERINGEN En dat laat zich voelen. Er wordt de jongste jaren massaal geïnvesteerd, “voornamelijk in onderzoek en ontwikkeling, waaraan we zo’n 15 procent van onze omzet besteden. Nieuwe rassen, nieuwe lijnen, hogere resistenties, hogere opbrengsten. De voor bije twintig jaar is de gemiddelde opbrengst van suikerbieten in Europa met 1,5% per jaar gestegen. En dat hebben we nodig, want de suikerwereld is heel concurrentieel, suikerriet is onze grootste concurrent, en de afschaffing van de Europese suikerquota in 2017 is een extra uitdaging voor ons. Maar we hebben vertrouwen in de toekomst.” Daarom ook investeren ze meer dan 15 miljoen euro in een nieuw O&O-centrum in Tienen. “Het worden ultramoderne installaties, die innovatie zullen faciliteren”, zegt Van Tetering.
SESVanderHave telt vandaag 600 medewerkers, waarvan de helft in Tienen, en een derde van hen werkt in onderzoek en ontwikkeling. “We zaten stilaan krap in ruimte”, zegt Van Tetering. “We moesten investeren. We hebben veel steun gekregen: in juni 2015 kregen we de bouwvergunning, in juni 2016 moet het project klaar zijn. Dat is snel. Met dank aan de stad en aan de provincie.” Samen met Tiense Suiker en het IRBAB, het Belgisch instituut van de suikerbiet, zorgt SESVanderHave voor een verankering van ‘suiker’ in Tienen. www.sesvanderhave.com
#SESVanderHave werd door
het toenmalige Voka Leuven (nu Voka Vlaams-Brabant) verkozen tot Onderneming van het Jaar.
“Onze aandeelhouder gelooft in ons” Rob Van Tetering
IN DE KIJKER
3
TD150908_Cricket_220x310_Mise en page 1 19/02/2016 11:21 Page 1
Hervormen, nu! Ieder jaar ergens midden februari stelt de Nationale Bank haar jaarverslag voor. Het is hét gezondheidsrapport van de NV België en van onze economie. Het rapport is verplicht leesvoer voor al wie bezig is met beleid en economie, van politici over studiediensten en het middenveld tot studenten economie. De voorstelling van het jaarverslag is een hoogtepunt in het socio-economische jaar, of zou het moeten zijn. Onder het gouverneurschap van Fons Verplaetse, in de jaren 90, werd het rapport scherp, flamboyant en sappig voorgesteld in een soort Bevergems dialect met heel veel media-aandacht. Vandaag stelt de huidige gouverneur Jan Smets het even scherp voor, doch zakelijker en in het algemeen Nederlands. Dit leidt tot minder media-aandacht en commotie, maar daarom zijn de boodschappen niet minder duidelijk.
“Zowel de federale als de Vlaamse regering hebben nu nog de tijd om grote werven in beweging te brengen. De verkiezingen komen er pas aan in 2019” Hans Maertens
Van de krekel en de mier en de nieuwe economie. De fabel van de krekel en de mier. De mier is steeds ijverig aan het werk, terwijl de krekel altijd vrolijk zit te sjirpen en zomaar wat muziek maakt voor iedereen. En dan wordt het winter en moet de krekel gaan bedelen bij de mier. Althans, zo klonk het vroeger. Vandaag klinkt die fabel wel anders. De mier is nog steeds ijverig aan het werk, terwijl de krekel, een echte muzikant, zijn muziek gratis weggeeft. Maar dan wordt het winter. De mier heeft eten, fijn. En de krekel? Die verkoopt zijn platform met gratis muziek en verkast naar Silicon Valley. We leven in fascinerende tijden. Lees daarom De Tijd en neem voorsprong.
Het jaarverslag 2015 geeft opnieuw een scherp beeld van onze pijnpunten, te beginnen met overheidsschuld en overheidstekort. Maar de regentenraad schrijft ook de volgende passage: “Sinds 2011 zijn er belangrijke stappen gezet om de structurele zwakheden van de Belgische economie weg te nemen. Arbeidsmarkthervorming, loopbaanverlenging, herstel van het concurrentievermogen, de verlaging van de lasten op arbeid en het veiligstellen van de houdbaarheid van de overheids financiën zijn de speerpunten van het hervormingsbeleid. Bovenop de gunstige invloed die uitgaat van het conjunctuurherstel, beginnen ook de hervormingen vruchten af te werpen…” De Nationale Bank werpt heel wat vruchten in de mand: • er werden 37.500 banen gecreëerd in 2015 en deze komen op het conto van de private sector en niet van diensten chequebedrijven of de overheid • er is stijging van de werkgelegenheid van 50- tot 55-jarigen
• de koopkracht is in 2015 gestegen met 1,2% gestegen, onder andere door de daling van de grondstofprijzen • er wordt bevestigd dat de loonhandicap is afgenomen tot 1,5% in 2015 en dit ten opzichte van het referentiejaar 1996… en zo kunnen we nog een eindje doorgaan. De Nationale Bank wijst er terecht op dat de doorgevoerde hervormingen nog niet af zijn. We mogen niet in de val trappen om half werk af te leveren. De NBB hamert er ook op dat het begrotingstekort in 2015 op 2,8% uitkwam, wat betekent dat er nog heel wat werk is om die in evenwicht te brengen. Daarnaast is de financiering van de taxshift niet rond. Ook de Wet op het Concurrentievermogen van 1996 moet hervormd worden waarbij de loonstijging meer in lijn komt te liggen met de productiviteitswinst. Ook in het pensioendossier is het werk nog niet af. Zo vraagt de NBB dat het stelsel van de ambtenaren pensioenen afgestemd wordt op dat in de private sector. Wat uit het verslag blijkt, is dat hervormen werkt! De NBB schrijft dan ook dat “het van belang is hervormingsinspanningen te blijven leveren om het economisch draagvlak en de houdbaarheid van de overheidsfinanciën te versterken en op een evenwichtige en vooruitziende wijze te beantwoorden aan de sociaaleconomische uitdagingen… Een dergelijk toekomstgericht en alomvattend project moet kunnen rekenen op de steun van alle sociale geledingen en beleidsniveaus.” Even er op wijzen dat het verslag van de regentenraad voor de zoveelste keer niet is goedgekeurd door ABVV-topman Rudy De Leeuw, omdat hij het oneens is “met de visie en de ideologische lijn van het document.” Het is nu aan de regering, maar ook aan alle andere stake holders om verder te hervormen. Zowel de federale als de Vlaamse regering hebben nu nog de tijd om grote werven in beweging te brengen en te realiseren. De verkiezingen komen er pas aan in 2019. Nu is het moment aangebroken om bijkomend te hervormen en te besparen waar nodig. Hervorming van de vennootschapsbelasting, maatregelen rond werkbaar en wendbaar werk, de mobiliteit en investeringen in openbare werken, de hervorming van het secundair onderwijs, het arbeidsmarktbeleid, de opvang en arbeidsintegratie van vluchtelingen… Laten we nu hervormen, want na het lezen van het jaarverslag van de Nationale Bank weten we dat hervormen werkt. Voka en onze ondernemingen zijn er klaar voor.
Hans Maertens Gedelegeerd bestuurder Voka – Vlaams netwerk van ondernemingen
Volg Hans Maertens op Twitter www.twitter.com/Voka_HMaertens
BIJSLUITER
5
#voka Inhoud “Als België competitief wil blijven met een vennootschapsbelasting van 34 procent, lijkt me dat heel moeilijk. Wereldwijd betalen wij namelijk gemiddeld 24 procent.” Ronnie Leten, CEO van Atlas-Copco Trends, 25 februari
“On sent bien que la grosse demande qui viendra bientôt du Nord, c’est la régionalisation de la fiscalité.”
3 SESVanderHave zet nieuw gebouw
5 BIJSLUITER
“Wij pleiten inderdaad voor rechts persoonlijkheid voor de vakbonden. Is dat nu zo vreemd? Elke burger in dit land is aansprakelijk voor de schade die hij veroorzaakt als hij een fout maakt.”
DOSSIER LOGISTIEK EN MOBILITEIT
Marcia De Wachter, directeur Nationale Bank van België Knack, 24 februari
“Het overheidsbeslag krijg je het gemakkelijkst omlaag via een begroting in evenwicht met een economie die groeit.” Stijn Decock, hoofdeconoom Voka Voka-groeipaper “Te weinig waar voor ons geld”
“Nog dit jaar zal de omgevingsvergunning een realiteit zijn. We maken dus een einde aan het systeem van aparte bouw- en milieuvergunning.” Joke Schauvliege, Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Trends, 25 februari
“De overheid moet een rechtlijnig beleid voeren. Keuzes maken en ervoor gaan. Kijk naar hoe Jean-Claude Juncker Luxemburg zo financieel op de kaart heeft gezet. Zo moeten wij het ook doen.” Johan Thijs, CEO van KBC De Standaard, 20 februari
Steeds meer Brusselse tunnels moeten noodgedwongen sluiten, ons wegdek is in slechte staat. Krijgen we wel genoeg waar voor ons belastinggeld? Volgens de waar-voor-je-geld-index niet. Wat zijn oplossingen?
12 Naar kilometerheffing voor personenwagens?
Vanaf 1 april is het zover, dan gaat de kilometerheffing voor vrachtwagens van start. Wat met zo’n heffing voor personenwagens? Vier experts waaronder Stef Proost en ‘de andere’ Kris Peeters delen hun mening.
21 Aquaconcept vond het gat in de badkamermarkt
8 We krijgen te weinig waar voor ons geld
“De jobs die niet zwaar afhangen van overheidsgeld zijn terug van weggeweest en dat is bijzonder goed nieuws. Het is de meest positieve economische ontwikkeling van de voorbije jaren in ons land.”
8
IN HET NIEUWS
Thierry Bodson, algemeen secretaris van het Waalse FGTB La Libre Belgique, 17 februari
Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder Voka De Tijd, 19 februari
6
IN DE KIJKER
8 Belgen krijgen onvoldoende waar voor hun geld
10 Minister Ben Weyts over mobiliteit 12 De kilometerheffing komt er aan 15 Ahlers wordt community builder
“Groeien? Dat is vooral je amuseren”, vertelt Raf Geudens van douchedeurenproducent Aqua concept. Elf jaar geleden stapte hij met een nieuw bedrijf in deze niche. Ondertussen zijn ze met 25.
© Shutterstock
16 PROSIT
18 ACTUEEL
12
21
GROEIER
21 De douchedeuren van Aquaconcept
ZORG 4 Conditietraining voor 80-plussers 2
26 BRIGHT & YOUNG
28 AGENDA
30 HOE ZOU HET NOG ZIJN MET… Minerva
© Shutterstock
© Chak López Voka vzw ave van us elijkse uitg en august Een maand l niet in juli 0 Brusse Verschijnt -158, 100 raat 154 sst 229 81 00 ing 02 : Kon 9 81 11 fax oka.be w.v ww , tel.: 02 22 .be info@voka
APERS de GROACEHTIP ELLING ER DE ST DE FEITEN
aar w g i n i e Te w s geld voor on ntie
Lees ook de Voka-groeipapers
De esse
(de g krijgen % omlaa creatie g van 55 ast zou de heidsbesla . Daarna meidige over g) ra hu nin pa ke ad n re or zij nheidsgra in onze be g waar vo rkgelege noemer t te weini index ook de we n land da je-geldeer jobs ee rm n jft oo va bli -v waar België n. We . Op de ogen. 24 lande kereld biedt ters verh ts 19de op (rechtsze belastingg als Italië aan: slech le of law n landen ë achter efficiënzoals ru erlschap va ov ze en een hinkt Belgi meinen e ge t en tgeving ter Ook in do a algem we be daar in he qu n re en Ee ds te . ev zij verto door be tentieel gemiddeld t we ener id) is er rbeterpo en een a. door gal. Omda n de he se norm el wat ve ctuur, o. en Portu ar Europe er goed da justitie he infrastru erna ind re re ov m te ut n ba h tp en isc land, ering va heidsou n de op systemat vië, Duits heroriënt wat heer va we scoren (Scandina ook heel ijds be s en een land zijn; e landen uur, kan ijl anderz nstructie ns ct rw co ru aa Te sst x. rm ). pp Ge n ar infra d-inde stenrijk da el na n Oo -g meeste en ge d, je lig av rlan ger ar-voo , Zwitser heidsuitg ë vaak ho in de wa Nederland n in Belgi leveren winst op idsuitgave de overhe : n. jn de zi eming in in die lan ex toch n ondern e goed g om ee ‘waar’-ind Waar w ar tijd nodi t we in de f weinig toren wa uws is da tie ica la nie ind e • Re ed ) en in de Het go als in de ten (4de ntrales in ng boek geeft, zo op te star eenkoolce vooruitga sultaten age’ ndeel st wel wat d snel re ie. In ‘tr e) er laag aa jzigd belei n en ecolog uctie (8st ie • Ze ie od m m pr no leem da een gewi no ts co ei co oot prob acro-e elektricit bedrijfse n pitaal, m minder gr domeinen leid jare ciaal ka s is een • Obesita zoals so wijzigd be de) ge en (7 n n ein en ee zie m j , nd bi do len la kt, waar in andere rs te verta cock en arbeidsmar tere cijfe Stijn De zich in be zijn: ) echt in . noom nodig heeft om n (24ste e heel sl lechtering w Hoofdeco rs r lochtone ve aa n W .be de) sgraad al rder ee id en ck@voka ee m he co t bbp (19 ko we de en te jn. sti eleg % van he ement in ss • Werkg n kla ge t t in vester t op he lft van he blieke in beslag to ) eerste he 8 • Pu n (18de overheids Om in de ing van lang lere van het • Levens verbeter verlaging en een ake % inz zou een ) 50 ijk n nr Ooste iveau va n sn va isi ir’ cr ind prer de ‘waa n vijftal n. Op ee (ongevee punten v. werkzakelijk zij
U kan gratis online de Voka-groeipapers lezen. In deze groeipapers spit het Voka-kenniscentrum elke maand een socio-economisch thema voor u uit. Ga naar www.voka.be/groeipapers
7
“We doen het vooral in de indicatoren over arbeidsmarkt zeer slecht. Er moet een beleid komen dat jobs in de private sector creëert” Stijn Decock
VOKA-HOOFDECONOOM STIJN DECOCK
Hoe krijgen we meer waar voor ons geld? Tunnels in slechte staat en gevangenissen die op instorten staan. We betalen veel belastingen in dit land, maar we hebben het gevoel dat de overheid niet altijd goed omspringt met dat geld. Kunnen we die indruk objectiveren en kunnen we België qua efficiëntie internationaal vergelijken? Het kan: Voka doet dit via de waar-voor-je-geld-index. De meest recente resultaten van dat onderzoek verschenen vorige maand in een Voka-groeipaper. En hoewel ons land in de ranking een plaats kon stijgen, blijft het bengelen in de achterste regionen. Hoe komt dat en wat kunnen we doen om het tij te keren? Voka-hoofdeconoom Stijn Decock geeft tekst en uitleg. Bregt Timmerman De overheid speelt een cruciale rol voor bedrijven. Hoe beter de infrastructuur en het onderwijs die de overheid levert, hoe makkelijker het doorgaans ondernemen is. Een goedwerkende overheid hoeft geen minimalistische overheid te zijn, goed onderwijs is bijvoorbeeld zowel belangrijk om armoede te bestrijden als om bedrijven concurrentieel te houden. Het uitgangspunt van de studie is dus dat we willen opmeten in hoeverre landen een inclusieve welvaartsstaat zijn naar Europees model. De studie klasseert landen in functie van hoe goed het is om te ondernemen en te werken maar ook in functie van gezondheid en leefmilieu en sociale cohesie. In de waar-voor-je-geld-index zijn er twee componenten, de ‘waar’- en de ‘geld’-component. Wat is die ‘waar’ precies? Stijn Decock: “In de index vergelijken we 24 landen op basis van 46 indicatoren, verdeeld over acht categorieën, bijvoorbeeld onderwijs, arbeidsmarktbeleid, ecologie of rule of law. Het gaat om de Europese leden van de OESO, dus niet Bulgarije en Roemenië, maar wel Noorwegen, Zwitserland en IJsland. Belangrijk is dat iedere indicator beïnvloed kan worden door een ander of beter beleid. Cijfers die te veel te maken hebben met de geografie van een land zitten er niet in. Hernieuwbare energie bijvoorbeeld, omdat landen met bergen veel makkelijker dankzij waterkrachtcentrales een hoog aandeel kunnen halen.” Zijn voor alle variabelen voldoende betrouwbare cijfers voor handen? Stijn Decock: “Voor bepaalde indicatoren is het makkelijker om aan deugdelijke cijfers te geraken. De internationale PISA-cijfers zijn bijvoorbeeld een zeer goede graadmeter voor de staat van
8
IN HET NIEUWS
Restaureer de tunnels nu De gebrekkige publieke infrastructuur is één van de grote verbeterpunten die Voka vooruitschuift om beter te scoren in de waar-
het onderwijs. Maar hoe bereken je de werking van justitie? Of de output van de gezondheidszorg? Dat is minder eenvoudig.”
voor-je-geld-index. De lamentabele toestand van de Brusselse tunnels is hier een jammerlijk voorbeeld van. Voka roept op om de tunnels snel te renoveren, met een minimum van overlast.
“We proberen de index zo stabiel mogelijk te houden, maar als er betere cijfers voorhanden zijn, passen we die licht aan. Er bestaan bijvoorbeeld geen goede indicatoren om de kwaliteit van nutsvoorzieningen zoals wegen en havens te meten en te vergelijken. Daarom beschouwen we nu de publieke investeringen in procent van het bbp als een goede indicator voor de staat van die publieke infrastructuur.”
“De Stefaniatunnel is ondertussen gesloten, en ook in de Leopold II-tunnel zijn er problemen. Dit zijn twee strategische toegangswegen tot het centrum van Brussel”, weet Jan Van Doren van Voka Metropolitan. “Deze tunnels zijn niet enkel noodzakelijke om de mobiliteit te verzekeren. Ze bevorderen ook de leefbaarheid van de stad.”
Hoe scoort ons land in de ‘waar’? Stijn Decock: “België moet hier een plaats prijsgeven tegenover vorig jaar. We zakken naar de dertiende stek op de 24 landen. Het is vooral in de ‘trage’ domeinen dat België nog achteruitgang boekt: sociaal kapitaal, arbeidsmarktbeleid, macroeconomie. Hier duurt het een tijd vooraleer een gewijzigd beleid zich vertaalt in betere cijfers. Maar het is niet allemaal slecht. Ons land doet het goed op vlak van bedrijfseconomie. Ook op het gebied van milieufactoren gaan we vooruit, dankzij betere prestaties voor waterzuivering, CO2-uitstoot en fijn stof.“
“De tunnels moeten snel gerestaureerd worden. Voor de financiering hiervan zijn met de zesde staatshervorming bijkomende financieringskanalen ter beschikking gesteld aan het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, onder meer voor de hoofdstedelijke functie. Men zou ook kunnen putten uit de opbrengsten van een slimme kilometerheffing.” “Een globale aanpak van de mobiliteit in de Brusselse metropool vergt ook de versnelde realisatie van het Gewestelijke Express net, evenals de realisatie van de geplande aanpassing van de Brusselse ring. Federale en regionale overheden moeten over
Dat is dus de ‘waar’, hoe kom je aan waar voor ons geld? Stijn Decock: “Om van de ‘waar’ tot de waar-voor-je-geldindex te komen, moeten we de output-ranking tegenover de input zetten. Als input nemen we het overheidsbeslag in procent van het bbp. Met 55% heeft België het 5de hoogste overheidsbeslag van de OESO-landen. Als je beide met elkaar matcht, de waar en het overheidsbeslag, krijg je een cijfer dat aangeeft hoeveel overheidswaar je krijgt voor het belastinggeld. België staat hier op de 19de plaats. Op 24 landen blijft dit resultaat ondermaats. België blijft dus te duur tegenover de output die we ervoor terugkrijgen.” “Zwitserland is hier opnieuw de winnaar. Het land staat niet alleen aan het hoofd van de algemene overheidsoutputranking, het heeft ook slechts een overheidsbeslag van 33,7 procent van het bbp. Opvallend is de nummer twee van de lijst: Estland klimt hier van plaats 3 naar plaats 2. Het land is qua output nu vrij vergelijkbaar met België, maar het doet dit met een overheidsbeslag van slechts 38 procent. Nederland is een mooie stijger, het schuift 3 plaatsen op.” Wat kunnen we doen om beter te presteren? Stijn Decock: “Allereerst moeten we werk maken van een hogere werkgelegenheidsgraad. Ons overheidsbeslag is hoog omdat te veel mensen van die overheid leven en er te weinig zijn die netto-betaler aan die overheid zijn. Bovendien doen we het vooral zeer slecht in de indicatoren over arbeidsmarkt. Er moet
© Chak López
een beleid komen dat jobs in de private sector creëert. Eind vorig jaar berekenden we dat er in België verhoudingsgewijs 900.000 private jobs minder zijn dan in Nederland, Duitsland of Oostenrijk. Als er ‘slechts’ 600.000 jobs bij zouden komen, zakt het overheidsbeslag naar ongeveer 50 procent en zouden we vier plaatsen stijgen. Daarnaast moet België werk maken van zijn wetgevende cultuur. Wetten zijn vaak voor interpretatie vatbaar, en dat zorgt voor onduidelijkheid en onzekerheid. Sluitende wetten zouden al heel wat kunnen oplossen.”
#Stijn Decock, Voka: “De
deze dossiers tot concrete afspraken komen om alle knelpunten weg te werken.”
HET LANDENKLASSEMENT VOOR DE WAAR-VOOR-JE-GELD-INDEX
kwaliteit van onze infrastructuur
1
ZWITSERLAND
100
is ondermaats, er moet meer
2
ESTLAND
80,18
3
NOORWEGEN
79,34
4
IERLAND
78,40
geïnvesteerd worden.”
5
IJSLAND
78,03
6
DUITSLAND
77,57
7
NEDERLAND
77,15
8
LUXEMBURG
76,81
9
VERENIGD KONINKRIJK
74,70 73,72
“De kwaliteit van onze publieke infrastructuur is ondermaats. Vervallen tunnels, wegen vol gaten, overheidsgebouwen in slechte staat, een slecht werkend openbaar vervoer, een wegennet met flessenhalzen die niet weggewerkt kunnen worden. Als eerste remedie moet er in de publieke uitgaven een verschuiving komen richting infrastructuurinvesteringen. Privaat-publieke samenwerkingen kunnen bijvoorbeeld soelaas bieden bij geldgebrek.”
10
ZWEDEN
11
TSJECHIË
71,11
12
DENEMARKEN
70,45
13
SLOVAKIJE
69,62
14
OOSTENRIJK
67,93
15
FINLAND
67,73
16
POLEN
66,70
17
SPANJE
63,85
“Bij welzijn en gezondheid moeten we vooral meer preventief werken. Hier lopen we achter op best practice landen. Er moet de komende jaren 250 miljoen euro naar preventie verschuiven. Dat zou ons alvast op het gemiddelde van de EU brengen in investeringen.”
18
SLOVENIË
62,03
19
BELGIË
61,93
20
PORTUGAL
60,74
21
ITALIË
59,81
22
HONGARIJE
59,66
23
FRANKRIJK
58,68
24
GRIEKENLAND
46,36
9
$Ben Weyts: Vlaams minister
van Mobiliteit: “We moeten
een mobiliteitsbudget creëren waarin iedereen kan kiezen: auto, bus, trein, tram, fiets.”
VLAAMS MINISTER BEN WEYTS OVER MOBILITEIT
“We zijn een investeringsregering, omdat we besparen” “Steeds meer wagens, steeds minder ruimte. Los het maar op!” Zo vat Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts het mobiliteitsprobleem samen. En de oplossing? “Het toverwoord, als dat al bestaat, is: investeren. Ook in tijden van besparingen.” Tom Demeyer & Erik Durnez
Files zijn er, en ze blijven. Het federale Planbureau voorziet dat het vrachtverkeer tegen 2030 nog met 44 tot 50 procent zal toenemen, en ook het aantal personenwagens blijft groeien. Heeft het beleid daar een antwoord op? Ben Weyts: “We investeren. We zijn er in geslaagd, doorheen de verschillende begrotingsrondes, onze investeringsbudgetten op peil te houden. We besparen op onze eigen werking: we hebben nu 2.000 ambtenaren, wel, we gaan het met 350 minder doen. Dat is niet niks. Maar aan weginfrastructuur besteden we nog altijd 350 miljoen euro per jaar. Binnen anderhalf jaar komt daar nog 150 miljoen bij. Dankzij de inkomsten van de kilometer heffing voor vrachtwagens zullen we het investeringsbudget structureel kunnen verhogen naar 450 miljoen euro per jaar, elk jaar. Dat is historisch veel.”
“Waterwegen zijn een opportuniteit, ze zijn nog te weinig top of mind bij ondernemers” Ben Weyts Natuurlijk moet er ook geïnvesteerd worden in alternatieven: openbaar vervoer, fietswegen, vrachtverkeer over het water. Maar, zegt de minister, de weginfrastructuur blijft cruciaal. “We moeten de focus leggen op de belangrijkste verkeersassen. Dat zijn de Antwerpse ring en de Brusselse ring.” Voor die laatste
10
DOSSIER LOGISTIEK EN MOBILITEIT
legt hij de laatste hand aan een plan om lokaal en doorgaand verkeer te scheiden. “Op de Brusselse ring hebben we nu 1.000 incidenten per jaar. En vaak leggen die het hele verkeer stil. Omdat lokaal en doorgaand verkeer daar in conflict komen.” Aan de noordkant van de ring, van de aansluiting van de E40 in Machelen tot aan de E40 in Asse, komen er straks tweevaks banen die uitsluitend voor lokaal verkeer bedoeld zijn. De Antwerpse ring, dat gaat natuurlijk vooral over de Oosterweelverbinding. De fameuze tunnel onder de Schelde. “In ons investeringsbudget maken we nog abstractie van de 3,2 miljard die daar voor nodig is. Wees gerust, we gaan die factuur op nemen zoals het hoort. Maar we hopen op een zekere inschikkelijkheid van Europa. Oosterweel kost ons straks meer dan 10 procent van het totale budget... Investeren en tegelijk de begrotingsorthodoxie respecteren, dat vraagt toch begrip vanuit Europa.”
TUNNELS Investeren is nodig in tijden van besparing, zegt de minister. “We moeten de mensen perspectief bieden. Nu besparen om later de vruchten te plukken. En vruchten heb je alleen als je op tijd zaait.” Hij herhaalt zijn pointe. “Dit is een investerings regering, omdat het een besparingsregering is.” Wat denkt hij van de problemen met de Brusselse tunnels? De Leopoldtunnel is toch de toegangsweg voor Vlamingen in Brussel? “Wel... We hebben ook in Vlaanderen bepaalde problemen met de tunnelinfrastructuur. We hebben daar de voorbije jaren in geïnvesteerd: in het gewone onderhoud, maar ook in echte renovatie. We hebben dat budget opgetrokken van vier naar acht miljoen. Dat was ook nodig. Maar dit gezegd zijnde, ik vind dat iedereen moet vegen voor eigen deur.”
© Chak López
“De Brusselse tunnels zijn een flessenhals, ook voor Vlamingen. Maar dat betekent nog niet dat wij ons gaan laten chanteren. De bevoegdheden zijn geregionaliseerd, wel, dat geldt én voor de lusten, én voor de lasten. Ik wil wel praten, hé, ik ben de vriendelijkheid zelf. Maar ik ga me daarover niet suf vergaderen. Brussel heeft in de zesde staatshervorming al 180 miljoen euro extra per jaar gekregen voor mobiliteit. Nu nog eens 500 miljoen uit de federale kas? Die hadden wij ook graag gehad.” Ander heikel thema: wat denkt hij van bedrijfswagens? Vormen zij een probleem, moet daar iets mee gebeuren? “Het is een simplisme om de mobiliteitsproblemen in de schoenen te schuiven van de bedrijfswagens. Schaf die af, en de mensen komen gewoon met hun eigen wagen. Wat hebben we dan gewonnen? De kwestie is dat bedrijfswagens alles te maken hebben met de fiscale behandeling ervan. We moeten een mobiliteitsbudget creëren waarin iedereen kan kiezen: auto, bus, trein, tram, fiets - en telkens met een soortgelijk fiscale voordeel. We zijn daarover in gesprek met federaal minister van Financiën Van Overtveldt. Want dat is zijn bevoegdheid.”
RESPONSABILISERING Hoe kijkt hij naar Zaventem, naar de nationale luchthaven? “Ik ben een sterke verdediger, telkens de positie van Brussel Nationaal in vraag wordt gesteld. De luchthaven is een economische ontwikkelingspool, die helpt om niet luchthaven gebonden activiteiten aan te trekken. Het management doet dat goed, het zoekt goede niches op, zoals de farma. Haal de luchthaven onderuit, en ook de rest valt in duigen. Dat moeten de Brusselaars goed begrijpen. Je moet niet aan de poten zagen van de stoel waar je zelf op zit. Zaventem is een van de drie grootste privé-werkgevers in de regio. Alleen met goed overleg en met responsabilisering kunnen we ergens komen.”
“Ondernemers, vergeet het water niet” Steden en gemeenten hebben zich historisch heel vaak langs waterlopen ontwikkeld, en met heel wat industrieterreinen is dat niet anders. “80 procent van onze ondernemingen ligt op minder dan tien kilometer van een waterweg”, zegt Ben Weyts. “Dat is een opportuniteit. Transport over water is nu nog te weinig top of mind bij ondernemers.” De Vlaamse minister zegt dat de bedrijven veel te vaak hun rug hebben gekeerd naar de waterloop. “Neem nu het Albertkanaal, dat is een perfecte watersnelweg. Jammer dat zo weinig bedrijven daar gebruik van maken. Ze vergissen zich.” Hij wil daar wat aan doen. Hij wil bijvoorbeeld naar minstens één gemeenschappelijke kade voor elk bedrijfsterrein dat aan een waterloop ligt. “En we weten in Vlaanderen op elk moment welk schip zich waar bevindt, met welke vracht en hoeveel vrije ruimte. Dat biedt veel mogelijkheden.”
En wat met het openbaar vervoer, wat met De Lijn? “Wij hebben de overheidsdotaties aan De Lijn verlaagd en de investeringen verhoogd. Faut le faire, hé. We steken er minder in, we halen er meer uit. Door hogere efficiëntie, door rechtvaardiger tarieven. Twee jaar geleden waren er 300.000 65-plussers met een gratis abonnement. Nu zijn er 330.000 die een 50-euro-abonnement voor 65+ hebben. Dat werkt dus wel.” Ziet hij heil in taxidiensten genre Uber? De minister grijnst. “We moeten sowieso naar een vereenvoudiging van de regelgeving voor taxi’s. De drempel is nu te groot. Maar of de agressieve strategie van Uber de meest aangewezen is? Daar zijn we ondertussen toch van teruggekomen. We zullen een hervorming van het taxidecreet bekijken, we zullen de regels vereenvoudigen, maar we leggen de lat gelijk voor iedereen.”
11
VIER MENINGEN OVER DE KILOMETERHEFFING
Na de vrachtwagens, straks de personenauto’s? Vanaf 1 april betalen vrachtwagens van meer dan 3,5 ton in principe voor een hele reeks trajecten in ons land een kilometerheffing. De weginfrastructuur is zo goed als klaar, de pakweg 150.000 Belgische vrachtwagens en trekkersmet-opleggers waren de voorbije weken volop in de weer om hun verplichte ‘OBU’ (‘On Board Unit’) nog net op tijd aan te schaffen. En ook buitenlandse truckers reppen zich. Kilometerheffing: een goede zaak? En straks uit te breiden naar personenwagens? Vier betrokkenen aan het woord. Erik Durnez Bij Febetra, de beroepsfederatie van transporteurs en logistieke dienstverleners, zijn ze er nog altijd niet gelukkig mee. De transporteurs zijn niet zozeer bang voor de prijs van de OBU – dat toestel kost 135 euro waarborg – maar vooral voor de heffing: 12,8 eurocent per kilometer voor de modernste Euronorm-6-trekker met oplegger van 44 ton.
“We zijn niet tegen het principe ‘de gebruiker betaalt’, maar niet op deze manier”, zegt Febetra-woordvoerster Isabelle De Maegt. “Deze heffing is een zuivere taks die geen impact heeft op de mobiliteit. We zullen meer betalen om evenveel in de files te staan. Als men dit mobiliteitsturend had willen maken, dan hadden we dit moeten invoeren voor alle voertuigen, ook voor personenwagens.”
MAILBOX
MINDER VRACHTVERKEER?
Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts verdedigt het plan, en hij wil ook verder gaan. Ook een heffing voor personen wagens? “Als ik mijn mailbox bekijk, zie ik dat het draagvlak daarvoor niet heel groot is. Maar als politicus moet je durven in de wind te gaan staan.”
Stef Proost, hoofd van de onderzoeksgroep energie, transport en milieu aan de KU Leuven, bestudeert het thema al sinds de jaren 90. Wat denkt hij van de heffing voor vrachtwagens? “We moeten daar niet flauw over doen: dit zal meer fiscale inkomsten opleveren van buitenlandse truckers”, zegt hij. “Vandaag tanken die in Luxemburg, en vervolgens vlammen ze door ons land zonder ergens iets te betalen. Ze veroorzaken wel slijtage, ongevallen, congestie.” Hij raamt de totale bruto inkomsten door de heffing op 500 tot 700 miljoen euro per jaar, orde van grootte.
Er is nood aan mobiliteitssturing, zegt hij. “En het is ook een kwestie van rechtvaardigheid. De hele wereld raast door Vlaanderen, maar het zijn alleen de Vlamingen die de infrastructuur betalen. Kijk naar de cijfers van de trajectcontroles.
12
Maar is daar wel draagvlak voor? “Rekeningrijden heeft twee voordelen: het geld wordt ergens voor gebruikt. Voor onderhoud, voor infrastructuur, voor openbaar vervoer... En je rijdt straks opnieuw op een half uur van Leuven naar Brussel. In steden waar ze dit systeem hebben ingevoerd, in Stockholm bijvoorbeeld, bleek de bevolking achteraf heel positief. Je hebt dus vooral een visionair beleid nodig om dat op te starten.”
Voor Belgische truckers zal, denkt Proost, de heffing voor een stuk gecompenseerd worden door het wegvallen van andere belastingen. “Het eurovignet verdwijnt”, zegt hij. “En wie weet komen er nog andere fiscale aanpassingen.” Dat is tot nader order niet het geval. Maar ziet hij een effect op het vracht verkeer in ons land? “Er zal stilaan minder reden zijn om via België te rijden, als je van Duitsland naar Rotterdam moet. Dat zal misschien een kleine daling geven in het vrachttransport, maar ik denk niet dat dit het aantal files zal verminderen.”
BEHOUD VAN FILES
En dan de hamvraag: moet er straks ook een kilometerheffing komen voor personenwagens? De infrastructuur staat er nu toch, het zou heel simpel kunnen...? Proost nuanceert. “Elke kilometer die zware vrachtwagens afleggen, veroorzaakt schade aan de weg. Verzakkingen, scheurtjes, waterinsijpeling. Personenwagens geven niet dat soort schade, wel tijdverlies. Een heffing is dus misschien wel nodig, maar niet overal. Rond Brussel, rond Antwerpen... Daar zou je dat moeten invoeren.”
Weet je dat op de E17 om en bij 70 procent van de geflitste wagens buitenlanders zijn?” Weyts ziet vooral voordelen aan zo'n heffing. “Nu belasten we de aanschaf van de wagen, maar niet het gebruik van de weg – en precies dat gebruik is belastend voor milieu, voor infrastructuur, voor filevorming. Met een kilometerheffing bereiken we een hoop voordelen. Buitenlanders betalen mee, we kunnen de verkeersbelasting afschaffen, we kunnen extra investeren in infrastructuur, we kunnen de mobiliteit sturen.” Maar waarom zijn de burgers dan zo negatief over rekeningrijden? Weyts: “Je hoort natuurlijk niet de stilzwijgende tevreden mensen, je hoort vooral de luidruchtige malcontenten. En die zien vooral het prijskaartje. Ze gaan aan het rekenen, en het resultaat schrikt hen af. Ze vergeten de voordelen mee te tellen. Want netto zouden we er allemaal op vooruit gaan.” Durft hij daar tegenin gaan? “Je moet een rechte lijn durven te trekken. Dat heb ik ook in het Oosterweel-dossier gedaan. Inzake mobiliteit zullen we opnieuw gedurfde keuzes moeten maken.”
“Rekeningrijden is heel onpopulair, omdat de mensen er een karikatuur van maken. Ze zien niet wat we er voor terug krijgen” Kris Peeters, mobiliteitsdeskundige
Hij ziet verschillende effecten. Ten eerste, de concurrentie om de dieselprijs zal verdwijnen. “Nu zag je dat Luxemburg zijn dieselaccijnzen heel laag hield, en wij moesten dus volgen, want anders misliepen we alle inkomsten. En dat is precies een van de factoren die ervoor gezorgd heeft dat we in ons wagenpark veel te veel dieselwagens hebben. Eens de kilometer heffing er is, kunnen we die dieselconcurrentie loslaten.”
Mobiliteitsdeskundige Kris Peeters (‘de andere Kris Peeters’, zo noemt hij zichzelf), vindt de heffing voor vrachtwagens vooral een zaak van rechtvaardigheid. “Buitenlanders die vroeger niet bijdroegen aan de infrastructuur, gaan dat nu wel moeten doen”, zegt hij. Maar aan files en congestie zal ze wellicht niet veel verhelpen. Hij ziet zelfs een mogelijk negatief effect: het risico dat vrachtwagens voor korte afstanden de snelwegen met heffing zullen vermijden, en dus over secundaire wegen en door dorpskernen zullen rijden. Maar hij ziet ook positieve effecten. “Ik denk dat het goed is dat de kosten voor transport wat meer gaan doorwegen. Vandaag rekenen we de externe kosten veel te weinig aan. De reële kosten van vervoer voor klimaat, CO2-uitstoot, et cetera... die zijn enorm. Niet alleen voor wegtransport, ook voor scheepvaart en luchtvaart. Vroeg of laat moeten we dat corrigeren. En dat zal een troef zijn voor lokale producenten die nu nog tegen het verre buitenland moeten concurreren.” Een ander pluspunt is dat een heffing een extra prikkel kan zijn om vervoer te rationaliseren. Minder lege vrachtwagens op de weg, denkt hij. “Maar dat creëert vanzelf meer personenwagens”, geeft hij toe. “Dat is de gekende wet van het behoud van files, een wetmatigheid die in ons land toch echt wel lijkt te kloppen.” En dus... rekeningrijden voor personenwagens? Is dat de oplossing? “Ik denk dat we vandaag slordig, morsig omspringen met onze mobiliteit. En ik denk dat de kilometerheffing voor vrachtwagens een ijsbreker kan zijn. Rekeningrijden is een oud debat, en het is heel onpopulair, omdat de mensen er een karikatuur van maken. Ze zien niet wat we er voor terug krijgen: een betere mobiliteit, een betere bereikbaarheid, een gezondere omgeving.”
“In Stockholm bijvoorbeeld hebben ze rekeningrijden ingevoerd, daar bleek de bevolking achteraf heel positief ” Stef Proost, KU Leuven Een kilometerheffing heeft vele voordelen, zegt hij. “Het vraagt relatief weinig infrastructuur. Een aantal poorten, een registratiesysteem. Dat kost veel minder dan een extra rijstrook, een nieuwe ring, een tunnel. En bovendien kan je heel makkelijk aanpassen. Een onverwacht neveneffect van een heffing? Je draait aan de knopjes, je past de software aan – en het is opgelost.” Eén grote hinderpaal blijft voor hem overeind: de salariswagen. “Het concept rekeningrijden draait erom dat je meer betaalt als je meer rijdt. Het is een instrument om de autobestuurder gevoelig te maken. Als je het niet kan voelen – zoals met je salariswagen – dan werkt het niet. Dus we zullen eerst dat systeem anders moeten organiseren. Zo niet mist de kilometerheffing voor personenwagens voor een groot stuk zijn doel.”
DOSSIER LOGISTIEK EN MOBILITEIT
13 © Chak López
ROEL VANMAELE, MANAGING DIRECTOR VAN AHLERS (WESTERN EUROPE)
Ahlers 4.0 wordt ‘community builder’
© Chak López
Ahlers bestaat meer dan 100 jaar, en het is nu aan zijn versie 4.0, zegt managing director Roel Vanmaele. “Ahlers 1.0, dat was de scheepsagent. 2.0, dat was de scheepsmanager. 3.0, dat was de expediteur/logistieke dienstverlener. Nu kruipen we echt achter het stuur. We worden logistiek community builder. We brengen bedrijven samen.” Erik Durnez
gemengd, geformuleerd, in kleinere volumes, voor de grotere en kleinere spelers in de chemische industrie. De venture blijkt een succes, Altigra bereidt een nieuwe vestiging voor.
Voor de foto wil Roel Vanmaele nog wel even bij een scheepsmaquette poseren, “maar ons vak is helemaal anders geworden”, zegt hij. Hoezo? Hij maakt snel de analyse: de wegen slibben dicht, en er zijn niet veel oplossingen voor de verkeersknoop. “Dus moeten we onze verantwoordelijkheid opnemen als logistieke dienstverlener. Dat wil zeggen: meer samenwerking organiseren. Vrachtwagens rijden rond met een gemiddelde beladingsgraad van 43 procent. Kan dat beter? Supply chain management en data-analyse, daar komt het op aan.”
Roel Vanmaele: “Het komt er op aan expertises samen te brengen, de logistieke data te analyseren en pas dan de supply chain te organiseren. En kritische vragen te stellen. Als een logistieke onderneming die nu vijf keer per week levert, dat nog maar drie keer zou doen, wat zijn de implicaties? Of als ze plots multimodaal gaat: over de weg, over het spoor, over het water... Met de resultaten van dit soort oefening gaan we naar de klant, en we begeleiden die in de praktijk.” Dat wordt de kern van het nieuwe business model. “We stappen af van een model waarin we commissie nemen op de kosten die de klant maakt, we verdienen als we kunnen besparen op de kosten van de klant.”
“Tegen 2050 zijn de transportstromen gestandaardiseerd en dan krijgen we een ‘fysical internet’” Roel Vanmaele Ahlers werkt daartoe al jaren samen met supply chain orkestrator en innovator Tri-Vizor, en enkele maanden geleden kocht het van Tri-Vizor de ’Collaborative Control Tower’. Dat is een operationele planningssoftware die de orderbehandeling beheert, en die consolidatie van vrachtruimte met andere bedrijven mogelijk maakt.
#Roel Vanmaele, Ahlers:
“We stappen af van een business model waarin wij marge nemen op de kosten van de klant. Wij verdienen voortaan als de klant bespaart.”
Sinds vorige zomer werkt Ahlers bovendien samen met Tigro Industries (Lommel), dat ADR-transport en magazijnen beheert die speciaal zijn uitgerust voor chemie, farmacie en voeding. De joint venture Altigra heeft nu vestigingen in Antwerpen, Gent en Lommel. Daar worden hoogwaardige goederen verpakt,
NIEUW MODEL
Het nieuwe vak van Ahlers bestaat voor Vanmaele uit drie bouwstenen. “Eén: het ondernemerschap van de klant delen, als expert in de supply chain. Twee: specialisatie, want je kan niet alles kunnen. Drie: wendbaarheid, door extreme automatisering. Wat een computer kan doen, moet een mens niet meer doen.” De verdere toekomst? Roel Vanmaele: “Tegen 2050 evolueren we naar een ’fysical internet’. Transportstromen zullen dan zo gestandaardiseerd zijn, dat verladers niet meer op zoek moeten gaan naar een provider. Zoals iemand die een e-mail stuurt, zich ook geen zorgen maakt wie de providers zijn tussen hem en de ontvanger van de boodschap. Zo zal transport straks ook verlopen. En wij willen deel zijn van dat verhaal.” www.ahlers.com
DOSSIER LOGISTIEK EN MOBILITEIT
15
Prosit
$Philippe Muyters, minister van Werk, Economie, Innovatie en
%Christine De Cafmeyer (KBC), Robin De Witte (RealDolmen) en
Sport gaf o.a. een toelichting over het clusterbeleid en over de opzet
Lieve Decaluwe (UZ Brussel) praten nog na over het bezoek van de minister.
en vereenvoudiging van steunmaatregelen voor ondernemers.
$Voka Health Community kreeg op vrijdag
22 januari het bezoek van Vlaams minister
Philippe Muyters. Ruim een uur wisselde hij van gedachten met de leden. De focus lag vooral op het clusterbeleid en de eventuele opstart van een cluster rond zorg. Op de foto: Rudy Mattheus (voorzitter) en Sofie Staelraeve (coördinator) verwelkomen minister Muyters.
© Steven Richardson
© Steven Richardson
© Steven Richardson
^Peter Van Biesbroeck
(Algemeen Directeur VokaVlaams Brabant) klinkt samen met Marc Noppen (Gedelegeerd Bestuurder UZ Brussel) en Brussels © Dann
© Dann
© Dann
staatssecretaris Bianca Debaets op het nieuwe Brusselse jaar.
#Voka Metropolitan zette het jaar in met zijn nieuwjaarsreceptie in het
Brusselse stadhuis op 28 januari. Brussels schepen van mobiliteit
Els Ampe ging in haar welkomstwoord in op de problemen met de tunnels. “Brussel moet bereikbaar zijn voor alle ondernemingen”, zo klonk het. Tijdens de nieuwjaarsreceptie wierpen experten en ondernemers een blik vooruit op de toekomst van de Brusselse metropool. Op de foto zien we Maarten Matienko (VAB), Caroline Mancel (Actiris), Guy Gypens (Kaaitheater) en professor Jan Degadt (KUL-Campus Brussel).
^Tijdens deze kick-off legde Voka’s gedelegeerd
bestuurder Hans Maertens de nadruk op het belang
$Voka Open Bedrijvendag 2016 staat dit jaar in het teken
van STEM-richtingen. “Meer dan ooit zullen we
van STEM. Vlaams minister Philippe Muyters lanceerde het
mensen nodig hebben die jongeren kunnen warm
jaarthema op dinsdag 23/2 met een bezoek aan het STEM-lokaal
maken voor technische of technologische richtingen.
van de lerarenopleiding aan de Gentse Arteveldehogeschool.
Dat begint in de klas en met sterke leerkrachten.” © Lieven Van Assche
16
Lees meer over onze activiteiten op www.voka.be/evenementen. Een selectie uit onze agenda vindt u op pagina 28.
17 © Lieven Van Assche
Solvay wint Belgian Business Award for the Environment
De mogelijkheden van industrie 4.0
Chemiegroep Solvay heeft vorige maand de eerste prijs gewonnen op
De wereld verandert snel. Digitalisering, disruptie en
de Belgian Business Awards for the Environment van het VBO. Deze
technologisering zorgen er voor dat ondernemingen
van ecologische voetafdrukken in bedrijven
awards bekronen bedrijven voor hun prestaties rond ecotechnologie
zich snel aan wereldwijde tendensen moeten aan-
(KU Leuven)
of milieustrategie. Solvay heeft indruk gemaakt met zijn project
passen. Onderzoek en ontwikkeling zijn hierbij
‘Sustainable Portfolio Management’. Hiermee meet Solvay de ecologi-
essentieel. Daarvoor is een hechte samenwerking
sche impact van alle activiteiten van de Solvay-groep. De tweede stek
tussen de onderzoekswereld en ondernemingen
was voor het Antwerpse energietechnologiebedrijf REstore. Staal-
noodzakelijk.
• 18 maart - Energie-efficiëntie en reductie
• 15 april - Computer Continuous Integration op maat van de kmo (Universiteit Antwerpen) • 29 april - Blue Energy: de spil in de vernieuwde en verruimde focus van GreenBridge (GreenBridge) • 20 mei - Nanotechnologie (imec)
koordbedrijf Bekaert behaalde de derde plaats. De Belgische laureaten zijn automatisch genomineerd voor de European Business Awards for
Voka zet in 2016 in op industrie 4.0. We organi-
• 3 juni - Robotica (Vrije Universiteit Brussel)
the Environment van de Europese Commissie. www.solvay.com
seren sessies waarbij u een exclusieve blik achter
• 24 juni - Windtunnel Flanders’ Bike Valley:
de schermen van onze toponderzoeksinstellingen
meer dan optimalisatie van aerodynamica
krijgt. Als deelnemer aan het programma ‘industrie
in de wielerwereld (Flanders' Bike Valley)
H.Essers mag uitbreiden
U kan zich inschrijven via www.voka.be/industrie40
kader rond drones. Zo is er eindelijk duidelijkheid voor de ondertussen meer dan 175 drone-bedrijven die hier actief zijn. Het creëert ook extra mogelijkheden voor andere bedrijven om drones in te zetten bij hun activiteiten. Denken we aan de inspectie- en controleopdrachten in de bouw. Daarnaast is Voka tevreden dat de wetgeving continu bijgestuurd zal worden. Het voorziene overleg tussen de verschillende
plaats om de ontwikkeling, de kansen en het welzijn van het kind te ondersteunen. Het moet ook
belanghebbenden is hierbij essentieel, net als een blijvende afstemming
de opvoedingskosten helpen dragen en armoede voorkomen. En het kan ook een impact hebben
met de Europese regelgeving. Tot slot is het positief dat in het nieuwe
op de tewerkstelling van de ouders. Ons huidige systeem van kinderbijslag is slechts gedeeltelijk
KB de technische vereisten lichter zijn gemaakt.
ontworpen om deze doelstellingen te realiseren. We kunnen alvast veel leren uit enkele Scandinavische best practice landen en uit analyses van de EU, de OESO en UNICEF. Voka stelt voor basis. We stellen als sociale toeslag volgens inkomen van het gezin een supplement van 150 euro
Hervorming vennootschapsbelasting moet prioriteit zijn
voor, en trekken dit bedrag door naar éénoudergezinnen. De schoolpremie houden we niet langer
De Vlaamse regering heeft het ruimtelijk uitvoeringsplan van H.Essers
de uitdagingen van morgen. En u ontdekt er welke
goedgekeurd. Voka Limburg is verheugd met deze beslissing. Hierdoor
technologie voor uw bedrijf interessant kan zijn.
Wenst u meer informatie over deze sessies?
afzonderlijk. Er is één uniforme regel voor iedereen: kinderbijslag is volstrekt onvoorwaardelijk
Voka kijkt positief naar de plannen van minister van Financiën Johan
kan de grootste Limburgse werkgever zijn uitbreidingsplannen realise-
Volgende sessie kan u nog volgen:
Contacteer dan
[email protected]
binnen een schijf van 100 euro. Bedragen boven 100 euro zijn voorwaardelijk, dit betekent dat
Van Overtveldt om de vennootschapsbelasting drastisch te hervormen.
ouders engagement moeten tonen in de opvoedingscontext.
Ook Voka is voorstander van een systeem waarbij bedrijven kunnen
ren. Ecologie en economie kunnen hand in hand gaan. Er kan bijkomende tewerkstelling gerealiseerd worden en de natuur wordt elders meer dan
kiezen tussen twee opties: ofwel het huidige tarief van 34% met alle
ruimschoots gecompenseerd. Dat het logistieke bedrijf nu bijkomende
aftrekken, ofwel een vlaktaks van 20%. Zo’n systeem zal zorgen voor
tewerkstelling kan realiseren, is goed nieuws voor Limburg, waar de
meer transparantie en zal ook aantrekkelijker zijn voor buitenlandse
Voka Open Bedrijvendag zet in op STEM
sluiting van Ford nog nazindert. H.Essers schat dat door de uitbreiding van de site 400 bijkomende jobs mogelijk worden. www.essers.com
Telenet maakt Ghelamco Arena één van de beste connected stadions Telenet heeft fors geïnvesteerd in de uitbreiding en versterking van de wifi-dekking in de Ghelamco Arena in Gent. Alle 20.000 toeschouwers kunnen nu overal in het stadion gelijktijdig en gratis genieten van supersnel draadloos internet. Daarmee is de Ghelamco Arena voortaan één van de best uitgeruste connected stadions in Europa. Hiermee tilt Telenet KAA Gent tot hetzelfde wifi-connected niveau als PSV, Liverpool FC, Real Madrid en FC Barcelona. Naast de Ghelamco Arena zal Telenet ook de wifi-ervaring in andere belangrijke Belgische stadions uitbreiden en hen tot connected stadions met hoge capaciteit maken, zodat alle toeschouwers probleemloos gelijktijdig gratis kunnen surfen, liken en delen. www.telenet.be
Van Gansewinkel strijdt voor een strand zonder afval Van Gansewinkel is partner van de Eneco Clean Beach Cup en neemt via dit initiatief deel aan de opruimactie die de Surfrider Foundation Europe voor de 20ste keer wereldwijd organiseert en die als doel heeft de afvalberg op stranden en in zee aan te pakken. De afvalverwerker en recycler zet in op innovatieve technieken en tools waarmee zowel de recuperatie van materialen als de bewustwording rond het sorteren van afval beoogd worden. Van Gansewinkel helpt mee om het strand van Oostende vrij te maken van alle zwerfvuil. Vooral het plastic afval wordt via containers gescheiden ingezameld en herwerkt tot grondstoffen. 93 procent van het materiaal dat ingezameld wordt, wordt gerecupereerd. www.vangansewinkel.be
18
Voka is tevreden dat er werk is gemaakt van een werkbaar wettelijk
Voka heeft zijn visie op een vernieuwde kinderbijslag voorgesteld. Kinderbijslag dient in de eerste
dat elk kind, ongeacht de leeftijd of rangorde, maandelijks recht heeft op 150 euro kinderbijslag als
4.0’ krijgt u toegang tot een netwerk van ondernemers en onderzoekers die zich klaarmaken voor
150
Eindelijk is er drone-wetgeving
ACTUEEL
Quote “Weg met de vaste benoeming!”
De vaste benoeming van ambtenaren ligt onder vuur: ze is niet meer van deze tijd en ze leidt tot disfuncties en discriminaties. Dat zegt Voka’s secretaris-generaal Niko Demeester. We moeten dringend overstappen naar een nieuw, modern en flexibel statuut voor het personeel van de overheid. Dat zeggen nu ook de ambtenaren zelf. Het zou te verkiezen zijn dat men voor àlle ambtenaren overstapt naar een arbeidscontract zoals dat bestaat voor de werknemers in de privésector: dat geeft jonge mensen een carrièreperspectief om bij de overheid aan de slag te gaan, laat flexibel en kostenefficiënt personeelsbeheer toe en geeft toch voldoende ontslagbescherming aan ambtenaren om onafhankelijk te werken. Onze buurlanden hebben al oplossingen uitgewerkt voor de gelijkheid onder de ambtenaren en voor de flexibilisering van hun arbeidsregeling; er zijn in ons land ook al voorstellen uit gewerkt voor zo’n nieuw, modern arbeidscontract voor ambtenaren. Het materiaal ligt dus klaar om dit ook in ons land toe te passen. Het zou alvast een hogere performantie en efficiëntie van de overheidsdienstverlening mogelijk maken, waardoor de bedrijven en burgers van dit land meer waar voor hun belastinggeld zouden krijgen.
investeerders. In het licht van de discussie over de excess profit rulings, moeten we een grondig debat voeren over de vennootschapsbelasting. Ondernemers moeten steeds anticiperen op onzekerheden. De overheid moet ondernemers steunen door zelf voor zekerheid te zorgen.
Voka Open Bedrijvendag 2016, die dit jaar plaats
school. “We hebben ondernemers nodig, in de enge
vindt op 2 oktober, staat in het teken van STEM
betekenis van het woord, maar ook in de ruimere
(Science, Technology, Engineering, Mathematics)
betekenis: ondernemend zijn is een prachtige
en wil de brug met het onderwijs slaan.
eigenschap die iedereen kan gebruiken”, klonk het.
In de VS, waar de ‘reshoring’-trend al langer aan de gang is, is een
“Maar daar moeten we mensen nog een beetje van
kwart van de bedrijven bezig met productie terug naar de VS te
“Steeds meer bedrijven zijn op zoek naar jongeren
overtuigen, want hier in Vlaanderen is de perceptie
halen. In België hebben we met onze havens, kennis van 3D-printing,
met een STEM-achtergrond”, zegt Hans Maertens,
nog te vaak negatief.”
aanwezigheid van logistieke spelers en een divers bedrijfsecosysteem
gedelegeerd bestuurder van Voka. “De brug tussen
Reshoring kan voor job zorgen
ook heel wat troeven in handen. Maar als we hiervan een succes willen
het onderwijs en de ondernemerswereld is dan ook
Open Bedrijvendag is niet alleen belangrijk om voor-
maken, moeten we snel handelen, anders dreigt een scenario zoals bij
cruciaal om de uitdagingen van de toekomst voor te
oordelen ten opzichte van ondernemerschap weg
e-commerce. Door de hoge loonkost en het rigide arbeidskader lieten
bereiden. STEM-opleidingen zijn essentieel, willen
te werken, met het jaarthema kan ook de perceptie
we in de e-commerce de kaas van ons brood eten door de Nederlanders
we ook in Vlaanderen ons volop klaarstomen voor
over techniek in het onderwijs verbeterd worden.
en de Duitsers. Als we niet goed opletten, gaat hier hetzelfde gebeuren.
Industrie 4.0.”
De instroom van STEM-leerlingen stijgt ondertus-
Daarom blijven competitieve loonkosten, de aanpak van knelpunt
sen voor het derde jaar op rij. Zeker voor de onder-
beroepen en een proactief beleid naar investeerders zeer belangrijk.
Om het thema kracht bij te zetten, bracht Vlaams
wijsvorm ‘duaal leren’ is het dan ook belangrijk om
minister van Werk Philippe Muyters eind vorige
voldoende bedrijven te vinden om iedereen een plek
maand een bezoek aan de Gentse Arteveldehoge-
te geven. www.openbedrijvendag.be
Tariefstructuur als hefboom in energietransitie Uit het ondernemingsplan van de Vlaamse regulator voor energie (VREG) kunnen we opmaken dat men een voorstel van nieuwe tariefstructuur wil opstellen voor de periode vanaf 2018. En dat is nodig. De financiering staat immers onder druk. Volgende principes moet men hierbij in het achterhoofd houden: 1. Gebruik de distributienettarieven om netinvesteringen en -beheer te financieren. 2. Zorg voor kostenreflectiviteit zodat het tarief in grote lijnen de kosten weerspiegelt. 3. Anticipeer op meer hernieuwbare energie, elektrificatie en demand response door de tarieven dynamischer te maken. 4. Laat iedere netgebruiker een fair deel betalen. 5. Voorkom tariefschokken.
19
$Raf Geudens, Aquaconcept: “De volledige service bieden,
dat is het geheim van het verhaal.”
“Sinds ik Gert een gsm van ‘t werk gegeven heb, belt hij elke avond met zijn lief ... in Amerika.” Eigenaar transportbedrijf
RAF GEUDENS, AQUACONCEPT
“Groeien is: je amuseren” “Nog verder groeien? Dat is niet het doel op zich. Mijn vrouw zegt elke ochtend, als ik vertrek: ‘amuseer je’. En ze heeft gelijk, daar gaat het over.” Raf Geudens heeft de voorbije 10 jaar een kmo uitgebouwd die vandaag marktleider is in trendy douchedeuren en badkamerattributen. Vijfentwintig mensen heeft hij nu in dienst, en... hij voelt er zich heel goed bij. Hij vertelt het verhaal van Aquaconcept. Erik Durnez
© Chak López
“Ik ben gestart met een simpele scholing. Ik heb vijftien jaar gewerkt voor een Duits-Zwitserse fabrikant van douchedeuren. Maar ik zag een verschuiving in de markt, de klanten wilden een niche bediend zien die niemand aan kon – wij niet, de concurrentie niet. En toen dacht ik: waarom zou ik dat zelf niet doen?”
Ook voor u herkenbaar? Vraag tijdig advies over smartphone policy’s aan SD Worx. Zo schrappen we samen ‘had ik dat geweten’ uit uw woordenschat. Ontdek onze HR-aanpak op www.sdworx.be/hidg
“Een goede vriend zei me, toen ik mijn plan vertelde: ‘Als je geld nodig hebt, kom dan eens langs.’ En ook: ‘Doe het alleen, hé, dan ben je niemand verantwoording verschuldigd.’ Dat eerste
advies heb ik niet gevolgd, ik heb alles altijd met eigen middelen en met bankfinanciering gedaan. Maar die tweede raad heb ik nauwgezet nageleefd.” “Op 28 oktober 2005 heb ik mijn mooie firmawagen afgeleverd, en toen begon het avontuur. Ik had enkel nog een fiets, en geen vast inkomen meer. Bij boer Herman heb ik een stuk van de schuur gehuurd. Dat kostte me 500 euro. En daar ben ik douchedeuren beginnen maken. Mijn business plan was simpel: zeven deuren per maand. Maar blijkbaar kon ik slecht budgetteren.$
GROEIER
21
Vandaag zitten we aan 140 deuren. Per dag, hé, niet per week. En we hebben net een contract afgesloten, straks zitten we aan 200 deuren per dag.”
als waterdichting. En we zijn ook bezig met een compleet nieuw concept – ik zeg er niets over, want als ik één woord laat vallen, weet iedereen aan welk nieuw design we werken.”
“Eigenlijk ging het allemaal snel. Ik startte bij manier van spreken aan een werkritme van 30 uur per dag en 18 dagen per week – een hels tempo. Op mijn eentje. Vandaag zijn we met 25 mensen. In 2010 zijn we naar onze locatie in Beveren verhuisd. Dat was 1.200 vierkante meter, tien keer zoveel als voordien. Sindsdien hebben we ook nog het gebouw hiernaast gekocht. We hebben nu een terrein van 1 hectare, we gaan productie en logistiek beter en apart kunnen organiseren.”
“De glastekening gaat naar onze glasleverancier, een specialist in glasharding uit de Kempen, de beste in Europa. Die levert ons na acht dagen het glas, op maat en geslepen, en wij doen dan verder de montage en de afwerking. Vervolgens gaat de douchedeur in kartonverpakking naar de groothandel. Die levert dan aan de installateur.”
INVESTERINGEN “De middelen? Ik was een goede, klassieke Vlaamse werk nemer, ik had dus zo snel mogelijk onze eigen woning gekocht. Die diende aanvankelijk als borg voor de financiering van het bedrijf. Later hebben we het huis zelfs verkocht, om de eerste groeischeut te kunnen opvangen.” “Gaandeweg zijn we beginnen investeren in structuur. In goede mensen. Ik ben nog altijd de enige zaakvoerder en de enige aandeelhouder, maar we hebben nu een professioneel management. Elk maandagochtend zitten we samen, met een vaste agenda. We overlopen alle deelgebieden: logistiek en administratie, sales en marketing, service en naverkoop. En soms doen we een rollenspel. Een medewerker die steun nodig heeft? We doen zelf de try-out van de manier waarop we dat zouden aanpakken.” “We hebben daarnaast ook een stevige raad van advies. Voorzitter is Erwin Tanghe, de CFO van Buurtslagers, en in de raad zit onder meer ook Paul De Breuck, de man van draai- en freeswerkbedrijf VHB. Die heb ik allebei via het PLATO-netwerk leren kennen.”
DEUREN “Het product? Iedereen kent de klassieke douchedeur: een kader in aluminium, waarin je de deur ophangt. Het kader vangt de scheve muren op – want in geen enkel huis zijn de muren recht. Maar in dat kader ontwikkelt zich kalk en schimmel, met alle nadelen van dien. Wij maken douchedeuren zonder kader. Maar het probleem van die muren blijft, natuurlijk. Dus gaan we voor elke douche zelf de maat opnemen. Overal. Dat is onze unique selling proposition. Dat is onze kracht, maar dat is ook ons nadeel: zonder die aanpak werkt het niet. We kunnen niet zomaar gaan internationaliseren, zonder de hele serviceketen aan te bieden.” “Het is nochtans een eenvoudig procedé. De klanten zijn klassiek veertigplussers, die budget genoeg hebben en die hun woning renoveren. Eerst gaan we daar opmeten, en dan gaan de gegevens naar de CAD-tekenaar. Elke bestelling wordt uitgetekend. Volgens ontwerpen die we zelf hebben gemaakt, want dat is een van mijn hobby’s: de wereld afschuimen, op zoek naar nieuwe trends in douchedeuren. Een paar jaar geleden heb ik in Dubai bijvoorbeeld een speciale pakking ontdekt, daar gebruikten ze die om woestijnzand tegen te houden. Wij gebruiken ze
22
GROEIER
“Onze markt is de groothandel: de grote badkamerspeciaal zaken die je aan de rand van alle grote steden treft. Zij leveren aan de installateur, die dan bij de eindklant gaat plaatsen.” “De loodgieter is een vakman, zonder twijfel. Maar als die plots moet gaan werken met een glaspartij van 100 kilogram... Dat is niet evident. Dus hebben we een eigen ploeg van installateurs die de loodgieter desgewenst kan assisteren bij de montage.” “Een douchedeur, het is een heel technisch verhaal. Omdat er verschillende aspecten tegelijk mee te maken hebben. Ze moet esthetisch zijn, waterdicht en passend. En ze moet open en toe kunnen gaan. Het is echt een vak.”
“Voor elke douchedeur gaan we bij de particulier zelf de maat opnemen” Raf Geudens “Internationaal gaan? We denken er over, maar het is niet evident. We hebben een filiaal opgericht in het Nederlandse Dordrecht, in nauw contact met de Nederlandse Kamer van Koophandel. We werken er met een exclusieve dealer, omdat we de distributie goed onder controle willen houden. Onlangs was er iemand die ons product in Frankrijk wou lanceren, maar daar staan we toch huiverig tegenover. We kunnen daar niet direct dezelfde service bieden. En verkoop via het internet? Ik zegt niet ‘nooit’. We stellen ons product wel ter informatie voor op het net, maar er zit nog geen ‘buy’-knop aan vast. Onze kwaliteit moet je kunnen voelen en testen in de showroom – geen enkele site kan hier vandaag tegen op!” “Ach, we zien wel hoe het in de toekomst zal evolueren. We zijn op tien jaar gegroeid van nul tot wat we nu zijn. Niemand in België doet wat wij doen. We kijken goed rond. Wat kunnen we morgen verbeteren? Lukt onze uitstap naar Nederland? Gaan we daarna naar Scandinavië? En dan verder? We doen het stap voor stap.” “De basis is het marketingverhaal. We hebben vandaag contact met 1.200 toonzaalverkopers, we doen alles om een goede relatie met hen te hebben. We maken ze vertrouwd met onze producten, met onze manier van werken, met ons verhaal. We proberen een langetermijnrelatie met hen uit te bouwen. Want zij zijn onze deur naar de eindklant.” “Verder groeien? Het mag. Maar ik ben nu al gelukkig. Ik wil me amuseren, elke dag.” www.aquaconcept.be
Met radioreclame maak je van je digitaal marketingluik een hit. Zet je webadres, e-shop, app of andere online activiteiten in de verf bij je volgers door bijvoorbeeld een actie op sociale media te combineren met een radiocampagne. Ontdek hoe radio jouw digitale strategie de nodige weerklank kan geven op www.var.be.
DIGITAL SOUNDS BETTER WITH RADIO
ACTIV84HEALTH: HOBBYPROJECT WORDT BUSINESS
Conditietraining voor tachtig-plussers Tachtig-plussers met een lichte vorm van dementie actief houden? Laat ze op een home trainer een virtueel fietstochtje maken doorheen een omgeving die ze kennen van vroeger: hun dorp van toen, langs plekjes die ze vroeger wel eens bezochten. Dan oefen je tegelijk hun fysieke én hun mentale conditie. Dat is het idee achter startup Activ84Health. Erik Durnez Activ84Health (‘activate for health’) wil mensen met een fysieke, cognitieve of logistieke beperking actief houden in een motiverende omgeving. Het begon als een hobbyproject van vier onderzoekers en zorgverstrekkers, maar sinds december 2015 heeft het kwartet, als business team van Voka Health Community, de stap naar een heuse bvba gezet. Zaakvoerder is Roel Smolders, voorheen zorgtechnoloog bij VITO. Zijn kompanen zijn broer Jan Smolders, van woonzorgcentrum (WZC) ‘Witte Meren’ in Mol, en twee computerwetenschappers: Jesse Davis en Wannes Meert, respectievelijk professor en research manager aan de KU Leuven.
“De Voka Health Community gaf ons een stevige steun in de rug” Wannes Meert
Op een 60-plussersbeurs in Mechelen kreeg het idee een innovatieprijs. “Dan zijn we verder gaan denken”, vertelt Roel. “Beelden tonen van Google Street View. Mensen zelf een route laten kiezen in een omgeving die ze kennen. Zoveel mogelijk inspelen op de keuzevrijheid van de gebruikers...” Roel assisteerde bij de ontwikkeling, en Jesse en Wannes kwamen helpen.
Uw Voka Conferentie centrum
In de herfstvakantie van 2014 kreeg het concept de Kempense Innovation Award en het één-journaal maakte daar een reportage over. Het hek was van de dam: heel wat WZC’s wilden daar meer over weten. “Terwijl wij nog nooit hadden nagedacht over het businesspotentieel van ons project", zegt Roel.
Vergaderingen Opleidingen Seminaries Lezingen Evenementen
Met de steun van de Voka Health Community werden de vier een businessteam en ze ontwikkelden hun eerste business model. Ze kregen ook steun van het Caring Entrepreneurship Fund van de Koning Boudewijn Stichting en een geldprijs, verbonden aan de Patient Room of the Future (PRoF) Award. En sinds kort is het project dus een bvba.
Vier jaar geleden kreeg Jan Smolders bij een managementopleiding de opdracht: ‘Denk na over een problematiek in jouw vak en bedenk er een concept voor’. Jan wou licht demente 80-plussers fysiek en geestelijk activeren – hun benen, maar ook hun herinneringen.
Het product? Een trapsensor die bevestigd is aan een hometrainer (of een ander fitnesstoestel) meet de activiteit van de gebruiker en stuurt die data draadloos door naar een tablet. Op het touchscreen kan de gebruiker navigeren door aan elke splitsing of kruispunt een richting te kiezen. De data worden ook getoond op een groot televisiescherm of via een beamer op een scherm.
Dus vroeg hij de lokale filmclub om videotrajecten doorheen Mol te filmen. Die werden dan afgespeeld tijdens oefeningen op de hometrainer. Het werd een succes: de bewoners vertelden over hun jeugd, ze wezen aan waar hun schoolkameraadjes hadden gewoond, ze haalden herinneringen op en ze deden hun oefeningen.
WZC’s en revalidatietoepassingen via kinesisten, zorgverzekeraars en thuiszorgwinkels zijn de eerste doelgroep. En verdere plannen zijn er genoeg. “Omdat we gebruik maken van Google Street View, kunnen we in principe overal fietsen waar Google met zijn camera-auto is geweest. Dat maakt internationale opschaling heel makkelijk.“ www.activ84health.eu
Multifunctionele vergaderzalen tot 100 personen Wi-Fi, audiovisueel en ICT-materiaal Vlot bereikbaar en ruime parkeermogelijkheden Catering service
Wij bieden u heel wat mogelijkheden en kunnen u professioneel ondersteunen bij de organisatie van uw event.
Voor meer info over de business teams van de Voka Health Community kan u terecht op www.healthcommunity.be/ business
Wij bieden een voordeeltarief aan Voka-leden.
$Roel Smolders (rechts) en
Wannes Meert: “De zorg en de
levenskwaliteit van 80-plussers verbeteren, dat is ons doel.”
24
Contact:
[email protected] tel. 02 229 81 50 Koningsstraat 154-158 1000 Brussel www.voka.be/conferentiecentrum
ZORG © Chak López
#bryo
De iTunes van de muziekpartituren Het jonge Antwerpse bedrijf neoScores, dat de voorbije jaren al muziekpartituren op tablet aanbood, koppelt daar voortaan de internetwinkel Gustaf aan. Via de website gogustaf.com en via een eigen app kan elke muziekliefhebber overal ter wereld digitale, interactieve en legale partituren kopen, ‘van Bach tot Metallica’. De nieuwe internetwinkel verbreedt de markt van neoScores. In het verleden richtte het bedrijf zich vooral op
Interimjobs voor diverse sectoren
Of de interimkantoren hen graag zien komen? InstaJobs is formeel nog geen concurrent, het jonge bedrijf heeft die formele vergunning nog niet (maar het werkt er aan). Nicolas De Smet heeft wel de ambitie om op termijn een grote speler te worden op de markt van de personeelservices. Erik Durnez
partituren voor professionele spelers van klassieke muziek. Gustaf richt zich ook op amateurmusici die populaire muziek spelen. NeoScores telt vandaag 14 medewerkers, het wil dit jaar tien extra mensen aanwerven. gogustaf.com
Slimme parkeerborden voor Antwerpen
Nicolas De Smet volgde aan de hotel- en toerismeschool Spermalie in Brugge de richting ‘Hospitality’. “Ik kom niet uit een horeca-achtergrond, ik had ook niet het doel om restauranthouder of hotelier te worden. Maar werken met mensen, dat heeft me altijd geïnteresseerd.”
Rombit, de jonge ontwikkelaar van applicaties op maat en op vraag van de klanten, heeft op vraag van de stad Antwerpen een ‘slim parkeerbord’ ontwikkeld. Particulieren en bedrijven moeten in bepaalde gevallen – een verhuis, een verbouwing –
Drie jaar geleden organiseerde hij samen met een goede vriend een evenement in Brugge: Black Xperience, op de mooie site van La Brugeoise. Zo’n duizend gasten kwamen er op af. Geen probleem dus – behalve dan dat het bloed en zweet kostte om aan voldoende personeel te geraken. “Goed, betaalbaar, en uit de buurt: dat bleek een probleem”, zegt De Smet. “En dus zag ik een behoefte, een opportuniteit.”
een tijdelijk parkeerverbodbord plaatsen, en het beheer daarvan blijkt traditioneel nogal omslachtig. Rombit bouwde daarom een systeem op om de aanvraag, de plaatsing en het terughalen digitaal te beheren. Het volstaat bijvoorbeeld om de nieuw ontwikkelde app tegen het bord te houden, en datum en uur van het parkeerverbod verschijnen op het bord. Het bord is ook uitgerust met een gps, zodat het altijd teruggevonden kan worden als het wordt gestolen. rombit.be
Een bedrijf voor personeelsservice, dat bleek aan de kust heel moeilijk te vinden. “We hebben dat idee stilaan uitgewerkt: eerst voor de horeca en evenementen, nu breder, voor de kledingzaak, de bakker, de beenhouwer. Met jobstudenten, maar ook met mensen die willen bijklussen of met jonge gasten in jobtransitie.”
Overal de elektrische auto opladen The Ecloud Company heeft een prototype klaar van een laad systeem waarmee elke bezitter van een elektrische wagen overal zijn wagen kan opladen, gewoon door de eigenaar van de stroom te vergoeden. Het systeem bestaat uit een speciale kabel en een Ecloud-adaptor, die gewoon in het stopcontact kan. Een laadpaal is niet nodig. ecloudcompany.eu
Vier starters geselecteerd voor groeiprogramma Vier starters werden geselecteerd voor het groeiprogramma van Telenet Kickstart, powered by Idealabs. Het gaat om het datavisualisatieplatform Cumul.io, het educatief avonturenspel Happs, bouwer van apps voor kinderen Hey Hey Apps en fantasyvoetbalbedrijf Spionkop. Ze krijgen professionele begeleiding en een financiële duw in de rug.
Bryo staat voor Bright en Young en is het startersproject van Voka. Het project biedt jonge, beloftevolle ondernemers gedurende twee jaar begeleiding aan tijdens de opstart van hun zaak. BNP Paribas Fortis is stichtend partner. Bryo wordt ook ondersteund door Deloitte Fiduciaire, SD Worx en de Vlaamse overheid (Startersinitiatieven Vlaanderen). Meer informatie op www.bryo.be
26
BRIGHT & YOUNG
Bedrijf InstaJobs Founder Nicolas De Smet Opgericht 2014, Knokke Business Personeelsservices met young potentials Droom Leaders worden in interimservices voor young potentials www.instajobs.com
Nu houdt hij kantoor op het Burgemeester Frans Desmidtplein in Knokke. Het business model is zo veel mogelijk digitaal. De Facebookpagina is de kern van het verhaal. “Op een jaar tijd hebben we 2.500 likes, blijkbaar leeft dit concept wel bij jonge mensen”, zegt De Smet. Hij digitaliseert zo veel mogelijk: de loonadministratie organiseert hij via een app, de andere administratie en het agendabeheer doet hij via een CRM-programma, “dat is de basis van alles”, zegt hij. Ook de contacten met studenten en medewerkers verlopen grotendeels digitaal, de afspraken worden snel en efficiënt geregeld via Facebook. “We behoren zelf nog tot de generatie van die mensen”, grinnikt hij. Maar voor contacten met de klanten is internet nog altijd geen ideaal medium. “We bellen met hen, of we gaan naar ze toe”, vertelt De Smet. “We lichten onze services toe, we maken een offerte, we sluiten een deal. Met een vast tarief, alles inbegrepen, incluis Dimona. Alleen de kilometervergoeding komt er soms nog bij.” Hij probeert klant en medewerker zo goed mogelijk te matchen. InstaJobs is nu ruim een jaar bezig. Er hebben al 160 mensen voor de startup gewerkt, vooral dan in de zomer. “We willen er iets groot van maken”, zegt De Smet.
Michiel Hendryckx gaat voor Vokatribune maandelijks op pad om Bryo-ondernemers in beeld te brengen. Bekijk alle portretten op www.voka.be/bryoportretten
Agenda www.voka.be/ www.voka.be/ antwerpen-waasland kempen TEL. 03 232 22 19
TEL. 014 56 30 30
www.voka.be/ limburg
www.voka.be/ mechelen
www.voka.be/ metropolitan
www.voka.be/ vlaams-brabant
www.voka.be/ oost-vlaanderen
www.voka.be/ west-vlaanderen
Groeifinanciering
Jong Voka: Het Moment van de Jonge Ondernemer
Landenactua Polen
Actua@Voka: nieuwe verplichtingen voor koelinstallaties
YVM @ Corporate De Lage Landen: Nieuwe werken
Accountmanagement: van a tot z
Infosessie - Goed voorbereid naar China
Welkomstevent nieuwe leden
7/3, 13u30 | Voka (Mechelen)
10/3 | De Lage Landen (Machelen)
Succesvol onderhandelen
Voorjaarslunch met Vlaams minister-president Geert Bourgeois
7/3, 13u30 | Voka (Antwerpen)
23/3, 17u30 | Intracto (Herentals)
KMO Branding
Exclusieve workshop The 5 Choices of Extraordinary Productivity
8/3, 09u30 | Voka (Antwerpen)
Werken met (buitenlandse) onderaannemers 10/3, 09u30 | Voka (Antwerpen)
Wat denkt Groen nu écht voor kmo’s? Verneem het van voorzitter Meyrem Almaci, Groen
15/3 | Voka (Hasselt)
22/3, 08u30 | Groep Van Roey (Rijkevorsel)
Basisopleiding Douane voor beginners 12/5, 09u00 | Voka (Geel)
Congres Douane en Handel: Samen klaar voor de toekomst!
Gala Prijs Ondernemen 2016
Startsessie traject Start2Export2 21/3, 12u30 | Voka (Antwerpen)
10/3 | Stayen (Sint-Truiden)
Powerevent Women only
15/3, 18u30 | Voka (Antwerpen)
16/3, 13u15 | KBC-Toren (Antwerpen)
Comm’af Iedereen kan (internationaal) groeien!
Inspiratiesessie: Groeien in een digitale wereld
15/3, 18u30 | ING (Antwerpen)
8/3 | Voka (Hasselt)
18/3, 09u00 | Voka (Geel) 21/3, 14u30 | Den Ecyk (Kasterlee)
E-facturatie: Is uw KMO er klaar voor?
TEL. 011 56 02 00
10/6, 18u30 | Alta-Ripa (Oud-Turnhout)
Agent’s day: uw sleutel tot de Duitse markt 16/3 | Klooster Heidberg (Eupen)
Jong Voka: Bedrijfsbezoek ZOL 17/3 | Ziekenhuis Oost-Limburg (Genk)
MilieuWinst voor kmo’s – Sessie 1 17/3 | Garage Rutten (Hechtel-Eksel)
Talentenworkshop 18/3 | Voka (Hasselt)
Presteren vanuit uw kracht 18/3 | Voka (Hasselt)
Topondernemers ontmoeten Toppolitici met Jan Jambon
Ownerbuy-out 22/3, 09u30 | Voka (Antwerpen)
11/4 | Voka (Hasselt)
Prioriteitenmanagement voor managers
Onder Ondernemers: Ebema vs. De Kristalijn
22/3, 14u00 | Voka (Antwerpen)
18/4 | Ebema (Zutendaal)
Kamerlunch met Jan Jambon, Vicepremier
Management Assistant Day 21/4 | ’t Driessent (Diepenbeek)
22/3, 11u45 | Hof ten Damme (Kallo)
JongerenKamer: Bedrijfsbezoek BASF
Zomeropera 2016: Eugin Onegin 22/5 | Alden Biesen (Bilzen)
TEL. 015 45 10 20
8/3, 13u30 | Voka (Mechelen)
Seminarie internationale strategie en exportplan: hoe begin ik eraan? 10/3, 13u30 | Voka (Mechelen)
Webteksten en elektronische nieuwsbrieven: de do's & don'ts 11/3, 09u00 | Voka (Mechelen)
Ergonomie voor vrachtwagenbestuurders (Rijbewijs C) 12/3, 08u00 | Het Vlaamse Kruis (Mechelen)
Van stress naar succes: mindful@work 14/3, 13u30 | Voka (Mechelen)
Flexibel belonen 17/3, 09u00 | Voka (Mechelen)
Noodsituaties en het invullen van de ongevalsaangifte (Rijbewijs C) 17/3, 08u00 | Colomaplus (Mechelen)
Energie-efficiëntie en reductie van ecologische voetafdrukken in bedrijven 18/3, 14u00 | De Nayer (St-Kat-Waver)
Meet the expert: USA 18/3, 09u00 | Voka (Mechelen)
Marketplace: subsidies voor groei
17/3 | Hotel Le Plaza (Brussel)
YVM: Intercultural Night met Zuid-Korea 18/4 | Korean Cultural Center (Brussel)
YVM @ DRUUM: When entrepreneurship meets art 2/6 | DRUUM (Brussel)
TEL. 02 255 20 20 7/3, 09u00 | Voka (Vilvoorde)
Financieel management voor niet-financiëlen 7/3, 09u30 | Voka (Vilvoorde)
Sneltram Brussel - Luchthaven: een gouden zaak voor uw zaak?
Expert Class Marketing
Voka Hotspot: Wave, Health Club
Starten met een webwinkel
10/3, 16u00 | Voka (Gent)
11/3, 08u00 | Wave, Health Club (Koksijde)
Presenteren met pit & Prezi
LAB: Hoe schrijf ik een marketingplan?
8/3, 13u30 | Voka (Leuven)
De checklist van de CEO voor groei 8/3, 17u30 | Voka (Vilvoorde)
Resultaatgericht en efficiënt werken 10/3, 13u30 | Voka (Vilvoorde)
Zakelijk Duits 10/3, 13u30 | Voka (Leuven)
Basisopleiding werving en selectietechnieken 15/3, 09u30 | Voka (Vilvoorde)
Waarde creëren in de aanloop naar een bedrijfsoverdracht 15/3, 16u00 | Voka (Vilvoorde)
Commerciële mindset voor niet commerciële medewerkers 16/3, 13u30 | Voka (Leuven)
De nieuwe versie van ISO 14001 22/3, 13u30 | Voka (Vilvoorde)
23/3, 13u30 | Voka (Vilvoorde)
Exclusive@Voka
Atelier Salesvaardigheden met individuele coaching
23/3, 18u30 | Hof van Beatrijs (Lier)
24/3, 09u30 | Voka (Vilvoorde)
Nieuwe klanten vinden via LinkedIn
Interculturele communicatie op de werkvloer
Assertief zijn zonder agressief over te komen
12/4, 09u00 | Voka (Antwerpen)
24/3, 09u00 | Voka (Mechelen)
25/3, 13u30 | Voka (Leuven)
VOKACONGRES 2016 TOUR & TAXIS
AGENDA
9/3, 08u00 | Groep Depré (Beernem)
9/3, 13u00 | Voka (Kortrijk)
Verkooptraining: ga voor een 'neen'
11 MEI 2016
8/3, 18u00 | Design Museum (Gent)
Ontbijt met de burgemeester van Beernem
10/3, 09u00 | Voka (Dendermonde)
INSPIRE. Sven Nys neemt afscheid van de sport
12/4, 08u30 | Van Hoecke (Sint-Niklaas)
Een rondje België – Holland onder ondernemers
8/3, 18u30 | Voka (Kortrijk)
7/3, 11u30 | Van Der Valk Hotel Brussels Airport (Diegem)
21/3, 16u00 | Voka (Mechelen)
Achter de schermen bij Van Hoecke
7/3, 17u00 | Voka (Gent)
TEL. 056 23 50 51
Seminarie: 'Dual use'-goederen: de reglementering voor u uitgeplozen
22/3, 13u00 | BASF (Antwerpen)
22/3, 08u45 | Voka (Mechelen)
TEL. 09 266 14 40
Starten met LinkedIn
Europese en Belgische reglementering 'Dual use' goederen
23/3, 18u30 | Voka (Antwerpen)
28
TEL. 02 229 81 42
10/3, 09u30 | Voka (Gent)
Voka Fietst Community 2016 12/3 | Diverse locaties
Starten met LinkedIn 15/3, 09u00 | Voka Box (Gent)
Family Business Happening 2016 Transfer Readiness 15/3, 12u00 | Wijndomein Nobel (Lochristi)
Voka Fietst trekt naar Mojácar 16/3 | Hotel Marina Playa (Mojácar)
Financieel management voor niet-financiëlen 16 & 23/3, 09u00 | Voka (Gent)
Uw verkoopsgesprekken van A tot Z 16/3, 09u00 | Voka (Gent)
Starten met Facebookmarketing 17/3, 09u00 | Voka (Gent)
Lerend netwerk - Commerciële binnendienst 17/3, 09u00 | Voka (Gent)
Maak zelf uw animatievideo’s met Moovly 17/3, 09u00 | Voka (Gent)
Lerend netwerk - Van teamlid tot teamleider
11/3, 08u45 | Klokhof (Kortrijk)
Leiding geven aan mensen die niet (meer) meewillen 11/3, 09u00 | Voka (Kortrijk)
Voka-actua: Happy@work 16/3, 08u00 | Het Notenhof (Kortrijk)
Te gast bij Werkhuizen Decloedt 17/3, 12u00 | Werkhuizen Decloedt (Bredene)
10 tips om medewerkers te overtuigen van de zin van procedures 17/3, 16u30 | Voka (Kortrijk)
Voka Hotspot: Hotel Damier 18/3, 08u00 | Hotel Damier (Kortrijk)
Voka-actua: Eerste Hulp bij Ongevallen 22/3, 08u00 | Bedrijvencentrum (Brugge)
LAB: Hoe video optimaal inzetten op sociale media voor mijn bedrijf? 22/3, 17u00 | Voka (Kortrijk)
Een positieve sfeer op het werk 22/3, 09u00 | Voka (Kortrijk)
Te gast bij Metakor 23/3, 12u00 | Metakor (Heule)
18/3, 09u00 | Voka (Gent)
DURVEN - VERNIEUWEN - VEROVEREN Ontvangst Jong Voka Congres 13u Ontvangst Vokacongres 16u Inschrijven kan via www.voka.be/vokacongres en www.voka.be/jongvokacongres
29
HOE ZOU HET NOG ZIJN MET...
Vokatribune is het magazine van Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen Koningsstraat 154 - 158 1000 Brussel Tel: 02 229 81 11 Fax: 02 229 81 00
[email protected] www.voka.be Redactie Tom Demeyer Erik Durnez
Minerva: oldies die nog altijd leven Het dessin met blauwe oldtimers op de elektriciteitskast doet me denken aan overjaars behangpapier voor een jongenskamer. Ik sta bij de ingang van de nieuwe Albert Heijn-supermarkt in de Karel Oomsstraat in Antwerpen. Overlangs de oldtimers staat in het paars ‘Minerva’ geprint. Hans Housen
Bregt Timmerman
[email protected]
De oude fabrieken in de Karel Oomsstraat zijn al lang verdwenen. In een steegje vind je nog een industrieel pakhuis, nu kantoorloft. Op de gevel prijkt in het groot ‘Minerva-building’. En op een groot raam is het Minerva-logo gezandstraald. Jean Claes, die me door de geschiedenis gidst, zegt dat enkel de traphal ooit Minerva was. Het gebouw zelf is van recentere datum. In de straat is er ook nog het restaurant ‘Minerva’ waar je in het interieur memorabilia en foto’s aantreft. Maar de plek heeft niets met de vroegere fabriek vandoen, het is gewoon de juiste naam voor een restaurant op die plaats. ‘Klanten vragen nog regelmatig om het verhaal te vertellen’, zegt An Feysens die ‘Minerva’ samen met haar man Philip Iserbyt uitbaat. “En klanten die nu tachtig zijn hebben soms nog een Minerva in de familie gehad. En dan tonen ze ons oude foto’s: ‘Kijk eens, met de Minerva!’ Ze vertellen het verhaal over het verstoppen van die auto voor ‘Den Duits’. Soms werden die auto’s gedemonteerd en ingemetseld. Er is nog veel trots. Maar jongeren kennen het merk gewoon niet.”
Foto cover
Moderne fabriek
Redactiecoördinator Sandy Panis Gastredactie Hans Housen Verantwoordelijke uitgever Hans Maertens i.o.v. Voka vzw Burgemeester Callewaertlaan 6 8810 Lichtervelde
Opvallend toch hoe weinig je nog over het roemrijke Minerva in het straatbeeld terugvindt. Als je in centrum Antwerpen door de Rodestraat wandelt, kun je aan de gevel van de Nijverheidsschool een basreliëf zien van de godin Minerva, de uitvindster van alles wat nuttig en aangenaam is. In steen gekapt herdenkt ze ‘de leden van haar personeel die hun leven veil hadden voor het recht en voor de verdediging van het vaderland’ in WOI. Dit altaarstuk stond ooit aan de Minerva-fabriek. “We willen het monument graag terug naar de Karel Oomsstraat brengen”, zegt Jean Claes, ondervoorzitter van de Belgian Vehicle Heritage. “We hebben nog geen nee gehad, maar ook geen ja.” De club organiseert in augustus 2017 de derde Minerva-rally, ter ere van het 120-jarig bestaan van het merk.
Advertenties Voka Mediaregie - Chris Lens Tel: 0475 856 232
Ooit wereldberoemd en vriend aan huis bij koningen en filmsterren. Vandaag een elektriciteitskast als enige hedendaags Minervamonument. Soms dient die kast als hangsteun voor fietsen. Dat treft, want Amsterdammer Sylvain De Jong is in Antwerpen ooit gestart als fietsenmaker. Eerst samen met zijn twee broers. Maar in 1897 na een familieruzie met zijn eigen fietsenbedrijf. In de Jacob Jacobstraat was dat. Daar is Minerva geboren. Vanaf 1900 ook als motorfiets. Minerva is dan wel Antwerps erfgoed, het merk heeft Nederlands-Joodse roots.
Chak López Opmaak Group Van Damme, Oostkamp Druk PurePrint
Het is een periode van een grenzeloos geloof in technologie. Al in 1899 stelt De Jong zijn eerste automobiel voor op het Rijwiel en Automobielsalon van Antwerpen, 6pk sterk, met drie versnellingen. Maar het duurt tot 1903 voor hij samen met David Citroen, familie van André Citroen, toen nog zonder trema, de NV Minerva Motors opricht. De auto’s verkopen goed. Er komt heel snel een nieuwe, grotere fabriek, tegenover de bestaande in de Karel Oomsstraat. “Toen was de straat smaller”, vertelt Jean Claes. “De fabrieksgevel stond waar nu een parking is. Het grondplan was heel modern, met een korte gevel aan de straatzijde en een aantal lange smalle benen, vier bouw lagen hoog.” In 1905 worden er al 300 auto’s gebouwd, in ateliers die dankzij hoge ramen in het daglicht baden. “De productie startte op de bovenste verdieping”, vertelt Claes. ”De auto’s werden dan met de lift
Word lid van de groep ‘Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen’ op LinkedIn
Volg Voka op Twitter via @Vokavzw
Structurele partner van Voka
lager gebracht. Beneden werd de auto afgewerkt.” Hoe lang duurde het fabricageproces, vraag ik. “We hebben het ons ook al afgevraagd”, zegt Claes. “Niemand weet het. Binnen onze club houden we een register bij. We zijn vrij zeker dat er minder dan 50.000 echte Minerva’s zijn gebouwd. Alles bij elkaar geteld.”
Gouden jaren De gouden jaren komen er vanaf 1909 met de schuivenmotor, de sanssoupapes. Minerva zal vanaf dan enkel nog auto’s met zo’n aandrijflijn bouwen. De verkoop van motorfietsen wordt vanaf 1910 gestopt. “Toen ik twintig was, ontmoette ik nog regelmatig mensen die bij Minerva hebben gewerkt”, zegt Claes. “En ik heb nooit iemand iets negatiefs horen vertellen. Men verdiende goed. Er werden feestjes georganiseerd. Er was een fanfare, een ziekte- en ongevallenverzekering, een school, een korfbalclub. Die club bestaat vandaag trouwens nog altijd. Ze waren allemaal trots op hun fabriek. In gans Antwerpen deed het de ronde dat je een gelukkig man of vrouw was als je bij Minerva kon werken.” Op zijn top in 1929 stelde Minerva 6.500 werknemers tewerk, verdeeld over zes fabrieken. Maar de schuivenmotor en het dure handwerk zorgen in combinatie met de grote recessie vanaf 1929 voor de neergang. “De nadelen van de kleppenmotor waren intussen weggewerkt, en zo’n motor kon vooral goedkoop gebouwd worden, aan de lopende band”, zegt Claes. “Elke schuif vereiste 73 bewerkingen. En er waren twee schuiven per cilinder.” In 1933 stelt Minerva nog een prestigieuze 2,8 ton zware auto voor die 215.000 frank kost. Voor datzelfde bedrag koop je dan bijna twintig Ford T’s. Minerva heeft zich niet aangepast. En het rijke publiek heeft geen geld meer. In 1934 valt het doek. Het merk wordt nog overgenomen door Imperia en alle productie verhuist naar de fabriek aan de Vredebaan in Mortsel. Daar bouwde Minerva al sinds 1924 carrosseries en vrachtwagens. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt die fabriek het Frontreparaturbetrieb GL Erlawerk VII. De Luftwaffe reviseert er zijn Messerschmitt-jachtvliegtuigen. Het vliegveld van Deurne ligt in de buurt. ‘Den Erla’ ligt middenin de dorpskom. Op 5 april 1943 droppen de Amerikaanse bommenwerpers verkeerd. Er vallen 936 burgerslachtoffers. Na de Tweede Wereldoorlog worden er nog Minerva-jeeps gemaakt, “Maar dat waren Land Rovers die in licentie zijn gebouwd. Het chassis kwam van Land Rover. De Nieuwe Maatschappij Minerva bouwde enkel de carrosserie, voor zover je bij die jeeps van een carrosserie kunt spreken”, zegt Jean Claes. Hij trekt zijn grens voor het merk Minerva bij het faillissement in 1934.
Hedendaagse uitlopers De beroemde namen lopen als een rode draad door het verleden van Minerva. Voor Rolls met Royce samenging, was hij importeur van Minerva. Henry Ford reed met een Minerva. In de gouden jaren werden de Minerva’s wereldwijd verkocht, van New York tot Sydney,
© Chak López
van Moskou tot Bombay. Minerva was een wereldspeler. En heel die roemrijke periode surften andere fabrikanten op de onverwoestbare Minerva-reputatie mee. Claes: “Je kon Minerva-chocolade kopen. Er waren Minerva-horloges en Minerva-naaimachines.” Vandaag leeft het roemrijke merk vooral voort in de geesten. Of toch niet? Er zijn nog hedendaagse uitlopers van de naam. Je kunt bijvoorbeeld nog steeds een Minerva-fiets kopen. En ook Minerva-autobanden. Er zijn Minerva-autorijscholen. Tot 2005 was er verzekeringsagentuur Minerva, die overging in BDM. En wie Antwerpen kent, zegt natuurlijk ook Radio Minerva, de oldies radio.
#Jean Claus bij zijn Minerva-
vrachtwagen. Hij bezit nog twee andere Minerva's.
“We zijn er vrij zeker van dat er minder dan 50.000 echte Minerva’s zijn gebouwd. Alles bij elkaar geteld” Jean Claes Enkele jaren terug zorgde ‘ene’ Minerva Automobiles Foundation voor een grotere verrassing met de aankondiging van de Minerva JM Brabazon; geen spelfout, maar een verwijzing naar een beroemd Engels autocoureur en vliegenier. Tot vandaag kun je die auto enkel online bewonderen. 400 kilometer per uur. Meer dan 1000 pk. Hybride aandrijving. Van 0 tot 100 in minder dan 2,1 seconde. Goud, platina en carbon. Er is ook een adres, maar geen telefoonnummer. Er wordt ook ‘geen enkele timing naar productie in het vooruitzicht’ gesteld. “Ik was erbij toen het Brabazon-project werd voorgesteld in Autoworld in Brussel”, zegt Jean Claes. Zelf heeft hij daar zijn Minerva-trekker ondergebracht, het enige nog bestaande exemplaar. “Ze zochten geldschieters. Ze willen ook een herinneringsplaket aanbrengen aan de Scheldekaaien, daar waar nu een standbeeld van de godin Minerva staat. De fabriek voor de Brabazon zou in Luxemburg komen.” Het oude merk nieuw leven inblazen vindt restauranthoudster An Feyens wel een goed idee. Maar een fabriek in Luxemburg? “Dat niet, nee. Minerva is toch Antwerps erfgoed, Vlaams erfgoed.”
© Hans Housen
30
31
Vanaf 1 april 2016: kilometerheffing voor vrachtwagens +3,5 t in België.
B OBU
Bestel nu uw verplichte OBU op satellic.be 090216_VOKA-Tribune_SATELLIC_BE_adv maart_330x240.indd 1
05/02/16 12:10