ingediend op
516 (2015-2016) – Nr. 1 19 oktober 2015 (2015-2016)
Beleidsbrief Vlaamse Rand 2015-2016 ingediend door minister Ben Weyts
verzendcode: BRU
516 (2015-2016) – Nr. 1
2
INHOUD 1
Managementsamenvatting ............................................................................................................................ 4
2
Lijst van afkortingen ....................................................................................................................................... 6
3
Omgevingsanalyse .......................................................................................................................................... 7
4
3.1
Demografie ............................................................................................................................................ 7
3.2
Inburgering en integratie ....................................................................................................................... 8
Strategische en operationele doelstellingen ................................................................................................ 10 4.1
Strategische doelstelling: Rechtstreekse initiatieven voor een gecoördineerd Randbeleid ............... 10
4.1.1
Operationele doelstelling: Onthaal en integratie............................................................................ 10
4.1.2
Operationele doelstelling: Taalbarometer Vlaamse Rand .............................................................. 12
4.1.3
Operationele doelstelling: Coördinatieplatform VSGB ................................................................... 12
4.1.4
Operationele doelstelling: Verdere uitbouw Felixart ...................................................................... 12
4.1.5
Operationele doelstelling: Een open communicatiebeleid voeren en aansturen ........................... 13
4.1.6
Operationele doelstelling: Samenwerken en ondersteunen .......................................................... 14
4.2
Strategische doelstelling: vzw ‘de Rand’: eerste partner voor het Vlaamse Randbeleid .................... 14
4.3
Strategische doelstelling: de Vlaamse Rand vanuit andere beleidsdomeinen en invalshoeken ......... 18
4.3.1
Operationele doelstelling: Huisvesting ........................................................................................... 18
4.3.2
Operationele doelstelling: Taalwetgeving – Binnenlands Bestuur.................................................. 19
4.3.3
Operationele doelstelling: Onderwijs ............................................................................................. 19
4.3.4
Operationele doelstelling: Werk ..................................................................................................... 19
4.3.5
Operationele doelstelling: Economie en START .............................................................................. 20
4.3.6
Operationele doelstelling: Mobiliteit .............................................................................................. 20
4.3.7
Operationele doelstelling: Cultuur, jeugd, sport en verenigingsleven ............................................ 21
4.3.8
Operationele doelstelling: Welzijn en Gezondheid ......................................................................... 22
4.3.9
Operationele doelstelling: Toerisme ............................................................................................... 23
4.3.10 Operationele doelstelling: Integratie en inburgering ...................................................................... 23 4.4
5
Strategische doelstelling: Het Groene karakter van de Rand bewaken .............................................. 24
4.4.1
Operationele doelstelling: Waardevolle natuur koesteren en versterken...................................... 24
4.4.2
Operationele doelstelling: Open Ruimte ......................................................................................... 25
4.4.3
Operationele doelstelling: Landbouw betere kansen bieden ......................................................... 26
Bijlage ........................................................................................................................................................... 27 5.1
Begroting 2016 .................................................................................................................................... 27
5.2
Regelgevingsagenda ............................................................................................................................ 28
2
Vlaams Parlement – 1011 Brussel – 02/552.11.11 – www.vlaamsparlement.be
516 (2015-2016) – Nr. 1
3
5.3
Wijze waarop gevolg is gegeven aan de moties en resoluties ............................................................ 28
5.4
Opvolging aanbevelingen van het Rekenhof ....................................................................................... 31
5.5
Opvolging arresten van het Grondwettelijk Hof en het Hof van Justitie ............................................. 32
3
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
4 1
Managementsamenvatting
Mijn beleid voor de Vlaamse Rand werd uitgetekend in de Beleidsnota Vlaamse Rand 2014-2019. Met deze Beleidsbrief Vlaamse Rand 2016 wil ik de strategische en operationele acties uit die Beleidsnota verder concretiseren. Ik volg daarbij de structuur van mijn oorspronkelijke Beleidsnota. Onthaal en integratie blijven prioriteiten. Ik wil dat nieuwkomers en hun gezinnen zich snel kunnen inpassen en zo snel mogelijk volwaardig kunnen deelnemen aan het Vlaamse gemeenschapsleven. Het Agentschap Integratie en Inburgering zal het project ‘Integrale aanpak van de instroom van nieuwe inwoners van vreemde origine in de Vlaamse Rand’ verder uitrollen. Er komt een uitbreiding van de doelgroep verplichte inburgeraars. Ik zal de subsidiemiddelen heroriënteren om een groter positief effect voor het Vlaamse en Groene karakter van de Rand te realiseren. Ik lanceer jaarlijks een oproep gericht op projecten met enige schaalgrootte en vooral een sterk hefboomeffect, die het Vlaamse en groene karakter van onze Vlaamse Rand substantieel versterken. In de faciliteitengemeenten zal ik, gelet op het kwetsbare Vlaamse sociale weefsel, sowieso ook kleinschaligere initiatieven blijven ondersteunen. Het START-overlegplatform en het coördinatieplatform VSGB worden gebundeld in één strategisch beleidsoverleg, onder het voorzitterschap van de gouverneur van Vlaams-Brabant. Ik bouw de werking van het Felixartmuseum verder uit op museaal en erfgoed vlak. De gesprekken over de nieuwe omkadering van het museum zijn nog lopende. De regionale zender Ring-TV blijft een belangrijke partner in mijn beleid om het Vlaams karakter van de Rand te versterken, en om de vele anderstaligen in contact te brengen met nieuws uit hun regio. Ik blijf goed samenwerken met alle partners en platformen die het Randbeleid mee vormgeven. Met constructief overleg wil ik nog meer initiatieven uitwisselen en projecten op elkaar afstemmen. Ik organiseer jaarlijks een ‘Stand van de Rand’ voor alle mandatarissen uit de Vlaamse Rand: een colloquium, telkens rond een ander thema, gericht op informatie over strategische doelen en toelichting rond één of meerdere projecten met concrete vooruitgang. De provincie Vlaams-Brabant en ik hebben een nieuwe samenwerkingsovereenkomst afgesloten met vzw ‘de Rand’. Binnen het afsprakenkader en binnen haar decretale opdracht bouwt vzw ‘de Rand ‘ als belangrijke partner in het Randbeleid verder haar acties en initiatieven uit. Ik wil het Gordelfestival grondig evalueren met het oog op een mogelijke bijsturing van de huidige formule. Ik blijf oog hebben voor betaalbaar wonen. Er komt een alternatieve regeling rond ‘Wonen in eigen streek’, rekening houdend met de bemerkingen van het Grondwettelijk Hof. Ik wil in de nieuwe regeling een voorrangsregeling opgenomen zien. Ik zal een ontwerp van decreet opmaken om het taalgebruik bij de opmaak van notariële akten in het Nederlandstalige taalgebied te regelen. Onderwijs blijft een aandachtspunt. De taskforce Onderwijs onderzoekt de diverse uitdagingen en knelpunten inzake onderwijs in de Rand. In 2016 komt er een eindadvies aan de Vlaamse Regering. Inzake werk wil ik de aandacht focussen op enkele cruciale thema’s: de jeugdwerkloosheid, een geïntegreerd taal- en werkbeleid, samenwerkingsverbanden tussen VDAB en lokale besturen en onderwijs. 4
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
5
Om de mobiliteit in de Vlaamse Rand structureel te verbeteren, zet ik verder in op gerichte investeringen, zowel op vlak van wegenwerken, fietsinfrastructuur en het openbaar vervoer. Om de culturele infrastructuur in de Rand verder te versterken, onderzoek ik de haalbaarheid van een nieuw cultuur- en congrescentrum in de zuidrand. Ik heb samen met de minister van Cultuur een driejarig stappenplan opgesteld, dat ik vanaf 2016 stap voor stap wil uitrollen. Het welzijns- en gezondheidsaanbod in de Vlaamse Rand is nog steeds onvolledig. Ik ondersteun verder de inspanningen om deze historische achterstand weg te werken. Het voornemen om met Vlabzorginvest een nieuwe impuls te geven, zal in de tweede helft van de legislatuur vorm krijgen. Het toeristische potentieel van de Vlaamse Rand blijft groot. Ik blijf inzetten op het verzilveren van dit potentieel, en op de internationale promotie van onze bekende troeven. Het open en groene karakter van de Vlaamse Rand is een troef die verder gekoesterd moet worden. De inspanningen inzake de ontwikkeling van stedelijk groen worden verder gezet. Het planprogramma Landinrichting Vlaamse Rand werd goedgekeurd en wordt verder uitgevoerd.
5
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
6 2
Lijst van afkortingen
ABB: Agentschap Binnenlands Bestuur (het) agentschap: het Agentschap Integratie en Inburgering ANB: Agentschap Natuur en Bos Apb: Autonoom provinciebedrijf BHG: Brussels Hoofdstedelijk Gewest BRIO: Brussels Informatie-, Documentatie-en Onderzoekscentrum BSI: Brussels Studies Institute CBE: centrum voor basiseducatie CVO: centrum voor volwassenenonderwijs EVA: extern verzelfstandigd agentschap FOCI: fonds culturele infrastructuur NT2: Nederlands Tweede taal OCMW: Openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn START: Strategisch actieplan voor reconversie en tewerkstelling SVR: Studiedienst Vlaamse Regering VG: Vlaams Gewest VSGB: Vlaams strategisch gebied rond Brussel Vzw: vereniging zonder winstgevend doel W&Z: Waterwegen en Zeekanaal
6
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1 3
3.1
7
Omgevingsanalyse
Demografie
De uitdagingen voor het Vlaamse Randbeleid worden mee bepaald door de demografische evoluties. Ik baseer me op projecties van de Studiedienst van de Vlaamse Regering (SVR), die de bevolking en de huishoudens voor Vlaamse steden en gemeenten in de periode 2015 – 2030 in kaart bracht. De projecties voorspellen een verdere aangroei van de bevolking van de Vlaamse Rand in de komende 10 jaar (+6% tussen 2014 en 2024). Die groei is sterker dan de aangroei in het volledige Vlaams Gewest (+ 4%). De verwachte bevolkingsgroei is bovenmatig in de groep van gemeenten zonder taalfaciliteiten (+ 7%), maar niet in de cluster met taalfaciliteiten (+ 3%). Vooral de vrij sterke bevolkingsgroei in de subgroep van tewerkstellingsgemeenten (Vilvoorde, Machelen en Drogenbos) valt op (+ 13%), in vergelijking met de veel zwakkere geprojecteerde bevolkingsgroei in de subgroep van residentiële gemeenten (+ 2%). De verwachte groei van de huishoudens valt in het algemeen iets hoger uit in de Vlaamse Rand (+ 8% tussen 2014 en 2024) dan in het volledige Vlaams Gewest (+ 6%). Dit is vooral het geval voor gemeenten zonder taalfaciliteiten (+ 9%), en meer in het bijzonder voor de subgroep van tewerkstellingsgemeenten (+ 14%). Ook in 3 van de 4 semi-rurale gemeenten en in 1 van de 3 semi-urbane gemeenten is de verwachte groei van de huishoudens hoger dan de verwachte groei voor het Vlaams Gewest. Het Cijferboek Vlaamse Rand van de SVR (2015) toont verschillende evoluties. De Vlaamse Rand heeft een jonger profiel dan het Vlaams Gewest (VG) en een iets ouder profiel dan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG). Het aandeel 0-17 jarigen is er met 22,1% vergelijkbaar met het BHG (22,7%) en groter dan in het VG (19,5%). In Machelen en Vilvoorde is zelfs tot een kwart van de inwoners jonger dan 18 jaar. De noordelijke gemeenten Meise en Merchtem kennen het kleinste aandeel 0-17 jarigen (< 20%). Het aandeel 65-plussers is in de Vlaamse Rand met 18,0% duidelijk groter dan in het BHG (13,3%) en kleiner dan in het VG (19,1%). Tussen de gemeenten onderling zijn er geen al te grote verschillen. Dilbeek kent het grootste aandeel 65-plussers (20,7%) en Vilvoorde het laagste (15,1%). Deze leeftijdsstructuur weerspiegelt zich in een aantal ratio’s. De groene druk (017 jaar/18-64 jaar) is in de Vlaamse Rand hoger dan in het VG en het BHG. Deze ‘groene druk’ wijst op het jeugdgehalte van een bevolking. De aanwezigheid van jongeren ten opzichte van de actieve bevolkingsgroep is vooral hoog (> 50%) in Sint-Genesius-Rode, Machelen, Tervuren en Vilvoorde. De grijze druk (65+/18-64 jaar) is in de Vlaamse Rand (45,6%) iets kleiner dan in het VG (47,1%), maar beduidend groter dan in het BHG (30,8%). De ‘grijze druk’ wijst op het grijs gehalte van de bevolking. De vergrijzing speelt vooral (>=50%) in Dilbeek, Overijse en Wemmel. In 2014 telde de Vlaamse Rand 58.812 inwoners met een niet-Belgische nationaliteit. Deze groep vormt daarmee ongeveer 14% van het totaal aantal inwoners. Het aandeel is groter dan in het VG (7,5%), maar nog altijd een pak lager dan in het BHG (33,1%). In de oostelijke gemeenten Zaventem, Tervuren, Wezembeek-Oppem en Kraainem woont het grootste aandeel inwoners met een nietBelgische nationaliteit, met aandelen hoger dan 20%. In Kraainem loopt dit zelfs op tot 30%. De aandelen liggen het laagst in de noordelijke gemeenten Grimbergen, Meise en Merchtem (<10%). Als we kijken naar herkomst liggen de aandelen nog hoger. 135.492 inwoners (ofwel 32,6%) van de inwoners van de Vlaamse Rand heeft een buitenlandse herkomst (VG: 18,4%). Er woont een iets 7
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
8
groter aandeel mannen met buitenlandse herkomst in de Vlaamse Rand dan vrouwen. Ook hier zienhier zien groter groter aandeel aandeel mannen mannen met met buitenlandse buitenlandse herkomst herkomst in in de de Vlaamse Vlaamse Rand Rand dan dan vrouwen. vrouwen. Ook Ook hier zien we hogere cijfers incijfers de oostrand van hetvan BHGhet in BHG de gemeenten Kraainem, Machelen, Vilvoorde en we hogere in de oostrand in de gemeenten Kraainem, Machelen, we hogere cijfers in de oostrand van het BHG in de gemeenten Kraainem, Machelen, Vilvoorde Vilvoorde en en Zaventem (>40%),(>40%), maar ook in ook het zuidwestelijk gelegengelegen Drogenbos. Er wonen relatief relatief minder minder Zaventem maar in het zuidwestelijk Drogenbos. Er wonen Zaventem (>40%), maar ook in het zuidwestelijk gelegen Drogenbos. Er wonen relatief minder personen met buitenlandse herkomst in de noordelijke gemeenten Meise en Merchtem, maar ook in ook in personen personen met met buitenlandse buitenlandse herkomst herkomst in in de de noordelijke noordelijke gemeenten gemeenten Meise Meise en en Merchtem, Merchtem, maar maar ook in Asse enAsse Dilbeek. Meer dan de dan helftdevan de van 0-17de jarigen uit de Vlaamse Rand is Rand van buitenlandse en Dilbeek. Meer helft 0-17 jarigen uit de Vlaamse is Asse en Dilbeek. Meer dan de helft van de 0-17 jarigen uit de Vlaamse Rand is van van buitenlandse buitenlandse herkomst. Het aandeelaandeel inwoners tussen 18-64 jaar metjaar een buitenlandse herkomst is lager ismet herkomst. herkomst. Het Het aandeel inwoners inwoners tussen tussen 18-64 18-64 jaar met met een een buitenlandse buitenlandse herkomst herkomst is lager lager met met 32,8% en het aandeel inwoners ouder dan 65 dan jaar 65 metjaar eenmet buitenlandse herkomst is nog lager met 32,8% en het aandeel inwoners ouder een buitenlandse herkomst is nog 32,8% en het aandeel inwoners ouder dan 65 jaar met een buitenlandse herkomst is nog lager lager met met 9,5%. De9,5%. verkleuring van de bevolking in de Vlaamse Rand zal zich zal in de toekomst dus doorzetten. 9,5%. De De verkleuring verkleuring van van de de bevolking bevolking in in de de Vlaamse Vlaamse Rand Rand zal zich zich in in de de toekomst toekomst dus dus doorzetten. doorzetten. In 2014 In zijn er 2.534 meerderjarige nieuwkomers in de Vlaamse Rand komen wonen. In 2014 2014 zijn zijn er er 2.534 2.534 meerderjarige meerderjarige nieuwkomers nieuwkomers in in de de Vlaamse Vlaamse Rand Rand komen komen wonen. wonen. 3.2
Inburgering en integratie 3.2 3.2 Inburgering Inburgering en en integratie integratie
De Studiedienst van de Vlaamse Regering en het en Agentschap Binnenlands BestuurBestuur hebben een De De Studiedienst Studiedienst van van de de Vlaamse Vlaamse Regering Regering en het het Agentschap Agentschap Binnenlands Binnenlands Bestuur hebben hebben een een nieuwe nieuwe Lokale Inburgeringsen Integratiemonitor voorgesteld . Per gemeente zijn data over de Lokale Inburgeringsen Integratiemonitor voorgesteld . Per gemeente zijn data nieuwe Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor voorgesteld . Per gemeente zijn data over over de de omvangomvang en de maatschappelijke positie van de van mensenmensen van vreemde nationaliteit en herkomst omvang en en de de maatschappelijke maatschappelijke positie positie van de de mensen van van vreemde vreemde nationaliteit nationaliteit en en herkomst herkomst raadpleegbaar. raadpleegbaar. raadpleegbaar. 1 Cijfers voor de Vlaamse Rand1: Cijfers Cijfers voor voor de de Vlaamse Vlaamse Rand Rand1::
vreemde nationaliteit (2014) (2014)vreemde herkomst (2013) (2013) vreemde vreemde vreemde nationaliteit nationaliteit (2014) vreemde herkomst herkomst (2013) Asse
1
9,6%
9,6% 9,6%
27,5% 27,5% 27,5%
Beersel Beersel Beersel
9,4%
9,4% 9,4%
24,7% 24,7% 24,7%
Dilbeek Dilbeek Dilbeek
8,3%
8,3% 8,3%
24,2% 24,2% 24,2%
Drogenbos Drogenbos Drogenbos
18,7% 18,7% 18,7%
43,8% 43,8% 43,8%
Grimbergen Grimbergen Grimbergen
9,7%
27,7% 27,7% 27,7%
Hoeilaart Hoeilaart Hoeilaart
16,4% 16,4% 16,4%
30%
Kraainem Kraainem Kraainem
30,5% 30,5% 30,5%
46,1% 46,1% 46,1%
Linkebeek Linkebeek Linkebeek
13,5% 13,5% 13,5%
30,2% 30,2% 30,2%
Machelen Machelen Machelen
12,6% 12,6% 12,6%
44,7% 44,7% 44,7%
Asse Asse
9,7% 9,7%
30% 30%
BRON:11Lokale Inburgeringsen Integratiemonitor 2015 (samenwerking SVR en ABB).en ABB). BRON: BRON: Lokale Lokale InburgeringsInburgerings- en en Integratiemonitor Integratiemonitor 2015 2015 (samenwerking (samenwerking SVR SVR en ABB). 8 88
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
9
Meise
5,9%
17,7%
Merchtem
4,6%
12,9%
Overijse
19,6%
31,1%
Sint-Genesius-Rode
17,6%
34,7%
Sint-Pieters-Leeuw
13%
35,1%
Tervuren
25,5%
35,5%
Vilvoorde
13,7%
44,9%
Wemmel
12,3%
36,6%
Wezembeek-Oppem
23,5%
38,9%
Zaventem
21%
42%
Faciliteitengemeenten (6)
20%
38%
13 andere gemeenten
13%
31%
Vlaamse Rand (19)
14%
33%
Vlaams Gewest
7,5%
18,4%
9
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
10 4
Strategische en operationele doelstellingen
4.1 4.1.1
Strategische doelstelling: Rechtstreekse initiatieven voor een gecoördineerd Randbeleid Operationele doelstelling: Onthaal en integratie
Onthaal en integratie blijven belangrijke uitdagingen voor het Vlaamse Randbeleid. Niet alleen zijn er talrijke verhuisbewegingen in de Vlaamse Rand; ook het aantal buitenlanders en personen van vreemde herkomst is verhoudingsgewijs hoog. Gebrek aan taalkennis zorgt voor taalachterstand. Vlaanderen beschikt over een kwalitatief goed onderwijssysteem en goede hefbomen voor onthaal en integratie. Gelet op de omvang van de uitdaging in de Vlaamse Rand, wil ik er op toezien dat de beschikbare instrumenten zo doelgericht en efficiënt mogelijk worden ingezet. Het Agentschap Integratie en Inburgering geeft prioriteit aan de Vlaamse Rand, onder andere met een pilootproject dat ‘integraal werken’ in een gemeentelijke context ondersteunt. Vzw ‘de Rand’ is hierin een partner. Vzw ‘de Rand’ zal ook de instrumenten en methodieken voor taalpromotie verder verfijnen en uitbreiden, en hierbij rekening houden met lokale behoeften. Er wordt gemikt op een maximale impact. Onderwijs is een belangrijke hefboom voor integratie. De taskforce onderwijs Vlaamse Rand lijst samen met het werkveld quick wins op. Die quick wins moeten leiden naar optimalisatie en verbetertrajecten op langere termijn. Ik zal er samen met mijn collega’s bevoegd voor Integratie en Onderwijs op toezien dat het NT2-aanbod in de Vlaamse Rand voldoet aan volgende voorwaarden: voldoende uitgebouwd, laagdrempelig toegankelijk, en volledig aangepast aan de diverse behoeften. Als deel van het onthaalbeleid krijgen nieuwe inwoners die zich voor het eerst in één van de negentien gemeenten van de Vlaamse Rand vestigen een welkomfolder. We zenden deze folder toe op basis van gegevens van het rijksregister, die enkel voor dit doel gebruikt mogen worden. De folder heet nieuwkomers welkom in hun Vlaamse gemeente, en maakt iedereen vertrouwd met de vele troeven van de Vlaamse Rand. De formule van de huidige welkomfolder is evenwel verouderd. Een rondvraag bij de gemeenten van de Vlaamse Rand bevestigt dat het onthaalbeleid sinds de lancering van de Vlaamse welkomfolder grondig gewijzigd is. De meeste Randgemeenten hebben onder één of andere vorm zelf een eigen gemeentelijke onthaalfolder of onthaalbrochure, specifiek bedoeld voor het onthaal en integratie van anderstaligen in hun gemeenten. Veel gemeenten organiseren ook onthaaldagen of een “Dag van de nieuwe inwoner” of een Europees feest. Bovendien maken zowat alle gemeenten op de dienst Bevolking en de dienst Burgerlijke Stand gebruik van de brochures van vzw ‘de Rand’, zoals “Jouw vragen ondertiteld” en de vier pictogrammenboekjes (winkelen/wonen, dokter/vrije tijd/werken en school). Een welkomfolder van de hogere overheid, die vaak pas enkele maanden na de inschrijving van de nieuwe inwoner bezorgd wordt, heeft in de huidige context dus nog maar weinig toegevoegde waarde meer. In samenspraak met de gemeentebesturen wil ik werk maken van een nieuwe aanpak, die de lokale initiatieven beter aanvult. Ik wil samen met de gemeenten streven naar de best mogelijke mix van onthaalinitiatieven.
10
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
11
Randuitcheques Ik wil anderstalige inwoners in de Vlaamse Rand aanmoedigen om actief deel te nemen aan het Nederlandstalige gemeenschapsleven. Daarom behoud ik het systeem van de Randuitcheques. Tijdens het schooljaar 2014-2015 werden ongeveer 15.000 cheques verspreid onder de cursisten. Elke cursist ontvangt drie cheques ter waarde van 7 euro die gebruikt kunnen worden om deel te nemen aan activiteiten in de cultuur- en gemeenschapscentra van de Vlaamse Rand. De cheques blijven twee seizoenen geldig. Uit de cijfers blijkt dat de cheques populair zijn. De Randuitcheques stimuleren anderstaligen om de stap naar een Vlaams cultureel centrum te zetten. Twee derde van de cursisten uit Vlaams-Brabant volgen les in de regio Halle-Vilvoorde. De meeste cursisten zijn geboren in België, Marokko of Congo. 40% van hen komt uit de Europese Unie, 60% van buiten de EU. Leerkrachten gaan vaak in groep met NT2-cursisten naar een voorstelling, wat de drempel voor deelname aanzienlijk verlaagt. Nadien vinden de cursisten ook sneller hun eigen weg, en wonen zelf voorstellingen bij, ook samen met hun kinderen. Enkele voorbeelden van activiteiten zijn: theatervoorstellingen voor anderstaligen van Fast Forward: ‘Gelukkig zijn’, muziekvoorstellingen voor anderstaligen van Lennaert Maes: ‘De Bonski’s kennen hun wereld’. Veel cursisten kiezen voor films, concerten, theatervoorstellingen voor kinderen, workshops van ‘Bijt in je vrije tijd’ … Het EVA vzw ‘de Rand’ Ik en de Vlaams-Brabantse gedeputeerde bevoegd voor het Vlaams karakter hebben een nieuwe samenwerkingsovereenkomst gesloten met vzw ‘de Rand’. De Vlaamse Regering en de deputatie van Vlaams-Brabant hebben die overeenkomst goedgekeurd. De samenwerkingsovereenkomst bepaalt het kader waarbinnen de vzw haar activiteiten en taken in kan verder zetten. Om de besparingen bij vzw ‘de Rand’ op te vangen en om de verdere werking van het documentatiecentrum Vlaamse Rand veilig te stellen, heb ik een deel van de ondersteuningsmiddelen overgeheveld van de administratie naar vzw ‘de Rand’. Het gaat om een structureel bedrag van 40.000 euro. Subsidies Ik vrijwaar de subsidiemiddelen volledig. De beschikbare subsidiemiddelen wil ik evenwel gericht aanwenden om het Vlaamse en Groene karakter van de Rand te versterken. Het Rekenhof heeft vragen gesteld bij bepaalde subsidies uit het verleden. Om tegemoet te komen aan de kritiek van het Rekenhof, en om de oorspronkelijke doelstellingen van het beleid te blijven dienen, zal ik initiatieven ondersteunen die de versterking van het Vlaamse en Groene karakter op enige schaal nadrukkelijk beogen en daadwerkelijk realiseren. In dat kader lanceer ik jaarlijks een oproep, waarbij de geselecteerde projecten kunnen rekenen op begeleiding en ondersteuning voor de verdere realisatie. Gelet op het kwetsbare Vlaamse sociale weefsel in de faciliteitengemeenten, blijf ik in deze gemeenten sowieso ook kleinschaligere initiatieven ondersteunen. Zo mik ik op een maximaal positief effect. Ik waak erover dat de nieuwe administratieve procedure voor het verkrijgen van impulssubsidies niet te rigide is.
11
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
12
4.1.2
Operationele doelstelling: Taalbarometer Vlaamse Rand
In opdracht van de Vlaamse overheid en de provincie Vlaams-Brabant analyseerde het Brussels Informatie-, Documentatie en Onderzoekscentrum (BRIO) de taalsituatie in de Vlaamse Rand. BRIO maakte daarbij gebruik van de Taalbarometer-methode die het al 3 keer toepaste in Brussel. Met een bevraging van 2.500 volwassenen onderzocht BRIO de talenkennis, de thuistaalsituaties, het informele en formele taalgebruik en het verband tussen taal en identiteit. De resultaten verschenen in het boek Taal en identiteit in de Rand. Dit boek werd op 10 december 2014 tijdens een hoorzitting en op 7 januari 2015 tijdens een gedachtewisseling voorgesteld in de commissie Brussel en de Vlaamse Rand in het Vlaams Parlement. Op 30 januari 2015 vond een studievoormiddag plaats in Gemeenschapscentrum de Zandloper in Wemmel. Prof. Dr. Rudi Janssens, onderzoeker en auteur, zette daar de belangrijkste conclusies op een rijtje. Een panel van experten en vertegenwoordigers uit het beleid, het onderwijs, het bedrijfsleven, het jeugdwerk, NT2 en de integratiesector besprak de analyses. Op 10 december 2015 zal BRIO in samenwerking met het Brussels Studies Institute (BSI) nog een studiedag over de relatie tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Rand organiseren. Centraal staat de wederzijdse beïnvloeding op het gebied van taalgebruik. 4.1.3
Operationele doelstelling: Coördinatieplatform VSGB
De taskforce Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel (VSGB) en de taskforce Strategisch Actieprogramma voor de Reconversie en Tewerkstelling (START) in de luchthavenregio hebben een gelijkaardige doelstelling: projecten van zeer verscheiden aard naar vorm, inhoud en grootte opvolgen en over de voortgang ervan rapporteren. Beide initiatieven, die elk hun meerwaarde hebben, zouden nog beter op elkaar afgestemd kunnen worden. De Vlaamse Regering heeft op 17 juli 2015 een conceptnota goedgekeurd over de bundeling van het START-overlegplatform en het coördinatieplatform VSGB in één strategisch beleidsoverleg. Samen met de gouverneur van Vlaams-Brabant, die optreedt als voorzitter, zal ik dit gebundeld overleg verder vorm geven. Ik zal het periodiek ambtelijk overleg met afgevaardigden van minstens de betrokken departementen, agentschappen en kabinetten verderzetten. Er zal gefocust worden op de thema’s die de grootste uitdagingen voor de Rand vormen: onderwijs, welzijn, wonen, mobiliteit, omgeving en economie. In functie daarvan zal ik de projectenlijst actualiseren in samenspraak met de gouverneur. Ik zal in het kader van dit overleg jaarlijks voor alle mandatarissen uit de Vlaamse Rand – en voor wie dat wenst, ook ruimer - een ‘stand van de Rand’ organiseren, telkens rond een ander thema, in de vorm van een colloquium gericht op informatie over strategische doelen en één of meerdere projecten met concrete vooruitgang. 4.1.4
Operationele doelstelling: Verdere uitbouw Felixart
Eind 2014 keurde Felixart het nieuwe Beleidsplan 2015-2020 goed. Felixart kreeg opnieuw de regionale erkenning van de provincie en het kwaliteitslabel van de Vlaamse overheid. Ondanks de beperkte budgettaire ruimte bleef de museale werking op peil. Het museum heeft opnieuw bewezen een landelijke en zelfs internationale weerklank te kunnen genereren. Het museum zoekt zelf naar extra middelen en zet samenwerkingsprojecten op om dezelfde kwaliteit te kunnen blijven bieden.
12
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
13
Het is de bedoeling om de FeliXsite verder te ontwikkelen tot een erfgoedensemble met als uitgangspunt het leven en werk van de kunstenaar-boer Felix De Boeck. Dit project moet een win-win worden voor alle partners: de gemeente Drogenbos, Regionaal Landschap Pajottenland-Zennevallei, Arch’educ en de Erfgoedcel Pajottenland-Zennevallei. De uitvoering van de tweede fase van het biodiversiteitsproject ‘Het Moeras’ is hier een voorbeeld van: het ging om een initiatief van de gemeente Drogenbos in samenwerking met Regionaal Landschap Pajottenland en Zennevallei en het Felixart Museum. Felixart heeft voor scholen een dagprogramma ontwikkeld: ‘Tussen Kunst en Natuur’. Dit educatief pakket werd ontwikkeld in samenwerking met Regionaal Landschap Pajottenland en Zennevallei. In 2015 formaliseerde het Felixart Museum ook zijn samenwerking met de Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei. Felixart ontwikkelt ook een sterke receptieve werking met verschillende partners, zoals het Gordelfestival, de Kinderhoogdag, de zomerweek van Arch’educ en Ring-TV. Felixart versterkt de infrastructuur op de site. Het museum kon op de door de Vlaamse Gemeenschap aangekochte gronden een wandelbrug, een picknicktafel en 15 zitblokken plaatsen. De herinrichting van de museumshop en het onthaal is gepland voor het najaar van 2015. De aantrekkingskracht van de site zal onmiskenbaar toenemen door de restauratie van de hoeve van Felix De Boeck. Er werden reeds instandhoudingswerken uitgevoerd (herstelling van het dak van de hoeve) in afwachting van de finale restauratie. Hiervoor is een budget van 900.000 euro toegezegd. De Vlaamse provincies zullen in de toekomst geen persoonsgebonden bevoegdheden meer uitoefenen. Als provinciale instelling is Felixart gevat in de hervorming van de provincies. De gesprekken over de nieuwe omkadering van het museum zijn nog lopende. 4.1.5
Operationele doelstelling: Een open communicatiebeleid voeren en aansturen
Ik zet de samenwerking met de regionale zender Ring-TV verder. Waar mogelijk, relevant en nuttig om het regionale nieuwsaanbod te optimaliseren wordt een goede informatie-uitwisseling georganiseerd tussen Ring-TV, de Randkrant en de gemeenschapskranten. Ring-TV bericht dagelijks over het leven in de Vlaamse Rand en belicht in het wekelijks magazine ‘Over de Rand’ een actueel of een bijzonder item. Ook de ondertiteling van sommige programma’s wordt verdergezet, om de drempel voor anderstalige kijkers te verlagen. Ring-TV blijft ook een gewaardeerde partner in het communicatieplan voor het Gordelfestival. Ik zal samen met Ring-TV bekijken of het nodig en opportuun is om het aanbod van de zender kenbaar te maken bij nieuwkomers. We kunnen hierbij ook bekijken of andere media betrokken kunnen worden, en hoe dit kan gebeuren
13
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
14
4.1.6
Operationele doelstelling: Samenwerken en ondersteunen
Overlegplatformen De problematieken die eigen zijn aan de Vlaamse Rand laten zich, in verschillende mate, ook voelen buiten de 19 gemeenten van de Vlaamse Rand. Ik organiseer samen met de provincie Vlaams-Brabant en vzw ‘de Rand’ een overlegplatform om informatie en expertise over ontnederlandsing en verstedelijking uit te wisselen tussen gemeentebesturen. Deze uitwisseling moet leiden tot een coherent beleid, over gemeentegrenzen heen. De Vlaams-Brabantse gedeputeerde bevoegd voor het Vlaams karakter zit dit overleg voor. Het voorbije jaar heeft het Agentschap Integratie en Inburgering op dit Randplatform het onderzoek ‘Instroom in de Vlaamse Rand’ gepresenteerd. Het agentschap lichtte ook de verschillende initiatieven rond taalbeleid en taalpromotie toe. De Vlaamse overheid en de provincie Vlaams-Brabant overleggen samen met vzw ‘de Rand’ en het Agentschap Integratie en Inburgering regelmatig over elkaars initiatieven, zodat deze waar nodig op elkaar afgestemd kunnen worden. Er wordt ook een overleg georganiseerd met de mandatarissen uit de zes faciliteitengemeenten. Dit gebeurt in de Conferentie van Vlaamse mandatarissen. Ik heb mijn beleid toegelicht voor de Conferentie. Er werd van gedachten gewisseld over verschillende thema’s, zoals de voorbije verkiezingen van mei 2014, de burgemeesterskwestie in Linkebeek, de hervorming van de subsidieregeling voor lokale besturen en de integratie van OCMW in de gemeente en de draagwijdte daarvan voor de zes faciliteitengemeenten. Ik zal met belangstelling kennis blijven nemen van de werking en de initiatieven van het toekomstforum. 4.2
Strategische doelstelling: vzw ‘de Rand’: eerste partner voor het Vlaamse Randbeleid
Algemeen Vzw ‘de Rand’ werkt binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst 2015-2019, die werd afgesloten tussen vzw ‘de Rand’, de Vlaamse overheid en de provincie Vlaams-Brabant. De Vlaamse Regering heeft deze overeenkomst op 12 juli 2015 goedgekeurd. Gemeenschapscentra De gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’ in de faciliteitengemeenten en in Jezus-Eik zijn lokale draaischijven voor ontmoeting, culturele en gemeenschapsvormende projecten, onthaal van anderstaligen en initiatieven van lokale Vlaamse cultuur-, jeugd- en sportverenigingen. Voor de promotie van het eigen culturele aanbod werken de centra samen met andere (gemeentelijke) centra uit de buurt. Zo kunnen subregionale abonnementsformules aangeboden worden:
14
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
1. 2. 3. 4.
15
Druivenstreek: Hoeilaart, Overijse en Jezus-Eik; Nachtvlucht: Kraainem, Wezembeek-Oppem en Tervuren; Buurtabo: Linkebeek, Sint- Genesius-Rode, Drogenbos en Beersel; Samenwerking Meise – Wemmel.
Dankzij deze samenwerkingen speelt vzw ‘de Rand’ een voortrekkersrol in de afstemming tussen de provincie Vlaams-Brabant en de cultuur- en gemeenschapscentra in de Vlaamse Rand. Zo legt de vzw ook structurele verbindingen tussen het culturele leven in de faciliteitengemeenten en de naburige (Vlaamse) gemeenten. De gemeenschapscentra van ‘De Rand’ bouwen initiatieven op basis van de volgende pijlers: 1. De logistieke en financiële ondersteuning van de lokale Nederlandstalige cultuur-, sport- en jeugdraden en -verenigingen in de zes faciliteitengemeenten. Voor jeugd en sport neemt dit de vorm aan van de verdere uitvoering van de goedgekeurde sport- en jeugdbeleidsplannen. De gemeenschapscentra volgen hierbij uiteraard de richtlijnen en doelstellingen van de betrokken ministers (voor Jeugd en Sport), maar geven prioriteit aan de ondersteuning van de lokale verenigingen. De gemeenschapscentra leggen (pro)actief contacten met lokale verenigingen en ondersteunen lokale projecten, conform de visie en de budgettaire inspanningen van het beleid. De gemeenschapscentra houden lokaal de vinger aan de pols voor nieuwe vormen van vereniging en ontmoeting en ondersteunen deze. 2. Brede, gemeenschapsvormende projecten, gericht op ontmoeting met anderstaligen en onthaal en integratie. De gemeenschapscentra streven naar samenwerking met lokale verenigingen. De projecten van de gemeenschapscentra promoten actief het Nederlands (om te leren en te gebruiken) en bevorderen zo het Vlaamse karakter van de Rand. De projecten focussen ook op de doelgroep ‘kinderen en jongeren’ en op jonge gezinnen. De centra bieden hun actieve medewerking aan grootschalige lokale initiatieven van lokale organisatoren, bijvoorbeeld Volk in Ro, de Europese dag in de Kam en de 11 julivieringen. 3. Een eigen podiumprogrammering, aangevuld met een vormingsaanbod, toegankelijk is en dat bij de doelstellingen van ‘de Rand’ aansluit.
dat breed
4. Lokale taalpromotieacties, die mee gedragen worden door de Cel Taalpromotie en die gericht zijn op de promotie van het leren en gebruiken van het Nederlands. In elk van de faciliteitengemeenten worden cursussen Nederlands ingericht en worden conversatiegroepen of een ‘Café Combinne’ georganiseerd. 5. Inspelen op opportuniteiten die zich lokaal aandienen: bijvoorbeeld baby-café in de Bosuil (Jezus-Eik) maar ook in de Boesdaalhoeve (Sint-Genesius-Rode); een project in samenwerking met Nederlandse verenigingen in Jezus-Eik (BesteBuren); een Repair Café in Linkebeek,…. 6. Het actief mee opzetten en profileren van het Gordelfestival ter promotie en ondersteuning van het Vlaamse karakter van de Vlaamse Rand. 15
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
16
Taalpromotie Vzw ‘de Rand’ en het Agentschap Integratie en Inburgering zullen een samenwerkingsovereenkomst afsluiten. Deze overeenkomst zal de expertise en verdere inzet van vzw ‘de Rand’ op het vlak van taalpromotie in de regio erkennen en valoriseren. Het beleid taalpromotie van vzw ‘de Rand’ focust op de promotie van het NT2-aanbod en oefenkansen Nederlands in de vrije tijd. De samenwerkingsovereenkomst zal ook afspraken vastleggen over de manier waarop vzw ‘de Rand’ en het Agentschap hun activiteiten en ondersteuning op elkaar afstemmen, in goed overleg met het Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant (ingekanteld in het Agentschap) en het Huis van het Nederlands Brussel. Vzw ‘de Rand’ bouwt verder aan een relatie met de gemeentebesturen van de regio en ondersteunt hen in lokale aanpak en acties taalpromotie. Dit gebeurt bilateraal, maar ook structureel in het provinciaal overleg van integratiediensten. ‘De Rand’ is partner bij het pilootproject van het Agentschap dat lokaal werken rond integratie wil uitwerken en ondersteunen in de Vlaamse Rand. Vzw ‘De Rand’ heeft een handig overzicht van methodieken en instrumenten, die kunnen ingezet worden met coaching van ‘de Rand’. Het is belangrijk dat de instrumenten en methodieken geschikt zijn om ook niet-verplichte inburgeraars te betrekken bij de lokale Vlaamse gemeenschap. De aanpak van ‘de Rand’, gericht op de vrije tijd van kinderen en volwassenen, draagt hiertoe bij. Vzw ‘de Rand’ verfijnt de talrijke bestaande instrumenten en methodieken, vooral met het oog op jeugdbewegingen, sportclubs en cultuur- en gemeenschapscentra. Voor deze laatste promoot vzw ‘de Rand’ actief het gebruik van taaliconen. Indien mogelijk en relevant test vzw ‘de Rand’ nieuwe projecten ook uit in de faciliteitengemeenten. Vzw ‘de Rand’ zal op vraag van het middenveld en de integratiediensten een digitale databank ter beschikking stellen met pictogrammen. Gemeenten en het middenveld kunnen deze databank gebruiken bij het ontwikkelen van hun beleid rond toegankelijkheid en duidelijke taal. Vzw ‘de Rand’ ontwikkelt initiatieven ten behoeve van taalpromotie en onthaal, specifiek gericht op expats en internationalen. In dat kader neemt vzw ‘de Rand’ deel aan een project van de gemeenten Overijse, Hoeilaart, Tervuren en Zaventem, precies om deze doelgroep te bereiken. ‘De Rand’ promoot het Gordelfestival ook actief bij expats. Publicaties Vanaf januari 2016 wordt de vormgeving van de gemeenschapskranten vernieuwd. Deze publicaties worden 9 keer per jaar bus aan bus verdeeld in de faciliteitengemeenten en bevatten korte, anderstalige samenvattingen. Ook van de ‘RandKrant’ verschijnen 9 nummers per jaar, maar deze edities worden telkens slechts in de helft van de Rand bus aan bus verspreid. Meeneemnummers worden op publieke plekken ter beschikking gelegd en alle nummers zijn natuurlijk ook consulteerbaar op de website van RandKrant. Ook Ring-TV (in de Vlaamse Rand) en Muntpunt (in Brussel) promoten ‘RandKrant’. In 2016 zal de vzw door een aanbesteding voor het vormgeven en drukken van RandKrant de markt bevragen.
16
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
17
Documentatiecentrum Het digitale documentatiecentrum docu.vlaamserand.be ontsluit alle relevante lokale en bovenlokale beleidsinformatie over de Vlaamse Rand. De coördinatie door BRIO garandeert een wetenschappelijke benadering en de nodige objectiviteit. Vzw ‘De Rand’ verstuurt Randbrieven om nieuwe informatie te ontsluiten en bekend te maken. De verregaande integratie met de website van BRIO en de overzichtelijke matrixstructuur maken het mogelijk om snel informatie, gegevens en statistieken over de relatie en de wisselwerking tussen Brussel en de Vlaamse Rand te raadplegen. De matrix wordt verder thematisch en inhoudelijk aangevuld, net als het Rand-abc. Vertalingen van basisteksten naar het Frans, Duits en Engels informeren ook niet-Nederlandstaligen over de specificiteit van de Vlaamse Rand. Vooral journalisten en studenten maken hier gebruik van. Gordelfestival Begin september 2015 toonde het Gordelfestival een dynamisch overzicht van de toeristische, sportieve en culturele troeven van de Vlaamse en Groene Rand. De topdag van 6 september, met 18.900 bezoekers, bood een grote waaier aan activiteiten vanuit het Bloso-domein Hofstade, het provinciedomein Huizingen en focusgemeente Londerzeel. Aandacht voor het Vlaams karakter van de regio was een belangrijke klemtoon bij het evenement, dat mede in de verf gezet werd door een sterk aanbod in vier faciliteitengemeenten. Anderstaligen werden uitgenodigd deel te nemen en zo kennis te maken met een aantal Vlaamse troeven van de regio. Bloso, de provincie Vlaams-Brabant en vzw ‘de Rand’ waren de drie organiserende partners. Ik zal het Gordelfestival grondig evalueren, samen met de Vlaamse minister van Sport en de deputatie van de provincie Vlaams-Brabant. Na drie edities van het Gordelfestival in zijn nieuwe formule, stel ik vast dat het concept niet het verhoopte succes kent. In verhouding tot de vele inspanningen van de organisatoren, ook wat promotie betreft, ligt het aantal deelnemers te laag. De mogelijke opties en de eventuele koerswijzigingen voor de toekomst zullen nu onderzocht worden. Infrastructuur Het huurders- en het eigenaarsonderhoud van de gebouwen van vzw ‘de Rand’ zijn ten laste van de organisatie, die hiervoor een planning van werkzaamheden en proactieve onderhoudswerken opstelt. Midden 2016 zal vzw ‘de Rand’ een gehuurd gelijkvloers aan de Kaasmarkt in Wemmel, waar een aantal centrale administratieve diensten gevestigd waren, definitief verlaten. Alle medewerkers zullen dan gehuisvest worden in de gebouwen van gemeenschapscentrum de Zandloper. Met middelen van FOCI realiseert vzw ‘de Rand’ grotere infrastructuurprojecten voor de centra. Drie dossiers zijn in voorbereiding: de bouw van een nieuwe polyvalente ruimte aan de Lijsterbes (Kraainem) ter vervanging van de ‘loods’; de vernieuwing van twee stookinstallaties (Bosuil Jezus-Eik en Zandloper Wemmel) en de uitbreiding van parkeermogelijkheden aan de Moelie (Linkebeek).
17
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
18
De zes en het Vlaamse beleid Minstens tweemaal per jaar en met ondersteuning van vzw ‘de Rand’ wisselen alle Vlaamse mandatarissen van de zes faciliteitengemeenten beleidsinformatie uit over het lokale beleid en de impact van het federale en Vlaamse beleid op de situatie van De Zes. 4.3
Strategische doelstelling: de Vlaamse Rand vanuit andere beleidsdomeinen en invalshoeken
4.3.1
4.3.1.1
Operationele doelstelling: Huisvesting
Vlabinvest
Volgens het decreet van 31 januari 2014 betreffende opdracht van de bevoegdheid inzake het voeren van een specifiek grond- en woonbeleid voor Vlaams-Brabant is het voeren van een specifiek grond- en woonbeleid voor Vlaams-Brabant een bevoegdheid van de provincie. Implementatie op Vlaams niveau: De installatie van de rechtsopvolger van Vlabinvest, het Vlaams Financieringsfonds, kwam tot stand met het Besluit van de Vlaamse Regering van 8 mei 2015, houdende installatie van het Vlaams Financieringsfonds voor Grond- en Woonbeleid voor VlaamsBrabant. Het besluit regelt de werking en het beheer van het Financieringsfonds en bepaalt de algemene voorwaarden waaronder het Financieringsfonds renteloze leningen toestaat aan Vlabinvest apb (autonoom provinciebedrijf). Ditzelfde besluit regelde de definitieve overdracht van alle onroerende goederen, participaties, rechten en verplichtingen aan Vlabinvest. Het besluit verscheen op 17 juni 2015. Implementatie op provinciaal niveau: Om de opdracht om een specifiek grond- en woonbeleid voor Vlaams-Brabant te voeren, heeft de provincieraad beslist om het autonoom provinciebedrijf (apb) Vlabinvest op te richten. Resultaten: Vlabinvest heeft tot op heden (eerst op Vlaams en later op provinciaal niveau) reeds 787 woongelegenheden gerealiseerd in gemengde huisvestingsprojecten. 416 woongelegenheden werden gefinancierd door Vlabinvest zelf. Momenteel zijn er nog 324 woningen en 14 kavels in behandeling. Vlabinvest is eigenaar van 18ha 67a 49ca grond. Deze gronden zijn voornamelijk gelegen in aansnijdbaar woonuitbreidingsgebied en in woonzones. Vlabinvest kan aanspraak maken op middelen van het Rollend Grondfonds. Met 9,4 miljoen euro kocht Vlabinvest meer dan 9ha grond, die in de toekomst ontwikkeld zullen worden.
4.3.1.2
Wonen in Eigen Streek
Ik maak mee werk van een alternatieve regeling voor ‘Wonen in eigen streek’, die rekening houdt met de opmerkingen van het Grondwettelijk Hof. De doelstelling blijft om betaalbaar wonen in eigen regio mogelijk te maken en sociale verdringing tegen te gaan. Ik wil een in deze nieuwe regeling een voorrangsregeling opgenomen zien. 18
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
4.3.2
19
Operationele doelstelling: Taalwetgeving – Binnenlands Bestuur
Het territorialiteitsbeginsel en het Nederlands als onbetwiste bestuurstaal, ook in de faciliteitengemeenten, blijven de uitgangspunten van het beleid. De Vlaamse Regering blijft kordaat optreden tegen gemeentebesturen of mandatarissen die de taalwetgeving overtreden. Dit gebeurt in nauw overleg met de provinciegouverneur van Vlaams-Brabant. Samen met mijn collega bevoegd voor Binnenlands Bestuur, blijf ik waken over de correcte en loyale houding van de lokale bestuurders, in het bijzonder de burgemeesters, ook inzake de taalwetgeving. In de faciliteitengemeenten zal een ambtenaar van het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB) de vergaderingen van de gemeenteraden blijven bijwonen, om verslag uit te brengen bij de gouverneur, de administrateur-generaal van ABB en de Vlaamse minister van de Vlaamse Rand. Omdat ik in de faciliteitengemeenten Drogenbos en Wemmel geen problemen vaststel bij een correcte naleving van de taalwetgeving, spits ik de controle toe op Kraainem, Linkebeek, Sint-Genesius-Rode en Wezembeek-Oppem. Samen met mijn collega’s in de Vlaamse Regering volg ik het benoemingsdossier van de burgemeester in Linkebeek consequent op. 4.3.2.1
Taalgebruik notariële akten
Ik zal een ontwerp van decreet opmaken om het taalgebruik bij de opmaak van notariële akten in het Nederlandstalige taalgebied te regelen. 4.3.3
Operationele doelstelling: Onderwijs
De taskforce Onderwijs Vlaamse Rand werd in april 2015 opgestart. In de taskforce worden schoolbesturen, gemeenten, de provincie en andere betrokken partijen samengebracht om met de Vlaamse overheid te overleggen over de uitdagingen en knelpunten voor het onderwijs in de Vlaamse Rand. In juni werd het thema infrastructuur en capaciteit als eerste thema besproken. In het werkjaar 2015-2016 zal de taskforce de thema’s taalbeleid, diversiteit en interculturaliteit, gelijke kansen en de samenwerking tussen onderwijs en welzijn behandelen. De taskforce levert in de loop van 2016 een eindadvies af bij de Vlaamse Regering. Indien bepaalde voorstellen op korte termijn tot verbetering kunnen leiden, worden deze voorstellen al eerder meegedeeld. 4.3.4
Operationele doelstelling: Werk
Inzake Werk concentreer ik me op de meest prangende uitdagingen in de Vlaamse Rand: het terugdringen van de jeugdwerkloosheid, inzetten op een geïntegreerd taal- en werkbeleid en uitbouwen of verdiepen van samenwerkingsverbanden tussen VDAB en lokale besturen (steden en gemeenten, OCMW’s), onderwijsinstellingen, vzw's, …. 1. Een aanbod op maat voor alle jonge werkzoekenden: Elke jonge werkzoekende moet binnen de vier maanden na inschrijving een aanbod op maat in functie van zijn of haar noden krijgen. Het gaat dan om een persoonlijke ondersteuning bij het zoeken naar een job, een intensieve competentieversterkende begeleiding, een beroepsopleiding of 19
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
20
een (tijdelijke) werkervaring. Schoolverlaters moeten zich bewust zijn van hun rechten en plichten en goed op de hoogte zijn van de VDAB-dienstverlening. Ik wil werkgevers stimuleren om jongeren een eerste kans te geven, zodat de jongeren een nuttige werkervaring kunnen opdoen. Werkplekleren, Individuele Beroepsopleiding (IBO), instapstages en ‘Wij!-trajecten’ zijn formules tot succes. Samen met de Vlaamse steden en gemeenten wil ik deze succesvolle formules verdiepen en verbreden. 2. Inzetten op een geïntegreerd taal- en werkbeleid: Een snel contact met de arbeidsmarkt is de beste manier om het talent van de anderstalige of laaggeletterde werkzoekende te activeren. Taal moet verder geïntegreerd worden in de loopbaanbenadering en het werkplekleren moet verder uitgebouwd worden. Ik werk hiervoor samen met de VDAB, die beschikt over een uitgebreid instrumentarium. Ik wil elke werkzoekende met een taalbehoefte een traject op maat aanbieden. Bemiddeling en competentieversterking maken deel uit van dit traject, dat afgestemd wordt op het concrete jobdoelwit van de werkzoekende. Taal en arbeidsmarkt- en technische competenties staan centraal. Ook het werkplekkleren krijgt veel aandacht, zodat de afstand tussen de opleiding op maat en de invulling van een vacature kleiner wordt. Ik versterk de inspanningen om anderstalige werkzoekenden naar een stage- en opleidingsplaats te leiden, contacten met de werkgevers te faciliteren en samenwerking met andere beleidsdomeinen te verbeteren. 3. Samenwerkingsverbanden aanscherpen door het uitbouwen en intensifiëren van excellente partnerschappen, waarbij zowel publieke en private actoren elkaar aanvullen en versterken: Ik bekijk hoe en op welke terreinen de bestaande lokale samenwerking tussen VDAB, steden en gemeenten, OCMW en het onderwijs verder uitgediept kan worden. De grotere steden kunnen hierbij eigen accenten leggen, bijvoorbeeld om ongekwalificeerde uitstroom te te remediëren, een aanbod op maat voor jonge werkzoekenden op poten te zetten of een systeem van tijdelijke werkervaring voor langdurig werkzoekenden te realiseren. 4.3.5
Operationele doelstelling: Economie en START
De luchthaven van Zaventem is en blijft een belangrijke groei- en banenmotor in de Vlaamse Rand en de ruime regio daarrond. Ik zet het START-project verder en bundel het START-platform met het VSGB-coördinatieplatform. 4.3.6
Operationele doelstelling: Mobiliteit
De Vlaamse Rand ligt rond één van de internationale filehoofdsteden en is historisch zeer zwaar belast door sluipverkeer, doorgaand verkeer en files. Ik investeer verder in vlotter en veiliger verkeer, en heb daarbij oog voor wegenwerken, fietsinfrastructuur en openbaar vervoer.
20
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
21
Wegenwerken De werken om de Woluwelaan aan te sluiten op de Ring rond Brussel zijn begin augustus 2015 gestart. In het najaar van 2015 zal de herinrichting van de Woluwelaan in de markt geplaatst worden, zodat de werken in 2016 kunnen aanvangen. Het voorontwerp voor de herinrichting van de R0 zal in het najaar van 2015 afgewerkt worden, zodat het MER-traject kan opgestart worden in 2016 en ook het onteigeningstraject kan aanvangen. Ik ga na of we - in afwachting van de start van de werken - een aantal Quick Wins kunnen realiseren. De onteigeningen voor het kruispunt Meise-Westrode (Londerzeel-Zuid) worden verdergezet. Om de N203a op termijn om te vormen tot hoofdweg A8 in Halle wil ik een traject uitstippelen om de grootste knelpunten gefaseerd aan te pakken. Intussen zet ik stappen om op korte termijn een aantal concrete maatregelen te nemen die de leefbaarheid in de omgeving verbeteren. Openbaar vervoer Naast de verdere uitbouw van het GEN door de spoorwegbeheerders, is het belangrijkste project voor de Vlaamse Overheid de uitbouw van het Brabantnet. Eind 2014is gestart met de opmaak van het ontwerp Ruimtelijk Uitvoeringsplan voor de drie tramlijnen. Eind 2015 leg ik het ontwerp-RUP ter goedkeuring voor aan de Vlaamse Regering. In 2016 kan dan het openbaar onderzoek starten. Fiets De fiets heeft nog steeds een groot onbenut potentieel als vervoersmiddel in de Vlaamse Rand. De afstanden naar en van Brussel zijn relatief kort. Ik wil het Fiets-GEN verder uitbouwen, met bijzondere aandacht voor een aantal prioritaire routes. Een driemaandelijkse stuurgroep met vertegenwoordigers van het Vlaams Gewest, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Provincie Vlaams-Brabant volgt de realisatie van het Fiets-GEN op. Monitoring via het nieuwe Geoloket Fiets wordt mogelijk zodra de module 'Projecten' van het FietsGEN operationeel is. Ik blijf het Bovenlokaal Functioneel Fietsroutenetwerk (BFF), dat langs lokale wegen en gewestwegen ligt, verder financieel ondersteunen via de gemeenten. 4.3.7
Operationele doelstelling: Cultuur, jeugd, sport en verenigingsleven
Het lokale Cultuur-, Jeugd- en Sportbeleid is door de inkanteling van de ondersteuningsmiddelen in het Gemeentefonds een verantwoordelijkheid van de lokale besturen geworden. In dit lokale beleid is de aandacht voor en de focus op de bevordering van het Nederlandstalig karakter evident. Voor de zes faciliteitengemeenten blijven de ‘oude’ decreten over Jeugd en Sport van kracht. Concreet betekent dit dat: -
Ofwel het lokale bestuur een plan indient, uitvoert en verantwoordt. De gemeenten Wemmel en Sint-Genesius-Rode doen dit voor Sport, Sint-Genesius-Rode voor Jeugd. Ofwel vzw ‘de Rand’ dit lokale beleid plant en uitvoert. 21
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
22
Om de culturele infrastructuur in de Rand verder te versterken, onderzoek ik de haalbaarheid van een nieuw cultuur- en congrescentrum met bovenlokale uitstraling in de zuidrand. Samen met de Vlaamse minister van Cultuur heb ik een stappenplan uitgestippeld, dat we in de komende drie jaar gezamenlijk zullen uitrollen. Ik bereid in het najaar van 2015 samen met de minister van Cultuur een onderzoek voor. In het voorjaar van 2016 zal het Fonds Culturele Infrastructuur (FoCI) een bestek opmaken en een oproep lanceren. Het onderzoek, dat een open vraagstelling zal hanteren, wordt in het najaar van 2016 opgestart. Alle aspecten van een eventueel cultuur- en congrescentrum, ook de impact op mobiliteit en toerisme, zullen in kaart gebracht worden. Het onderzoek wordt in gelijke mate gefinancierd door de minister van de Vlaamse Rand en de minister van Cultuur. Het behoeftenonderzoek en de haalbaarheidsstudie moeten eind 2018 opgeleverd worden. 4.3.8
Operationele doelstelling: Welzijn en Gezondheid
Voor het algemeen welzijnswerk wordt in opdracht van de Vlaamse minister van Welzijn een programmatie uitgewerkt, die rekening zal houden met een aantal welzijnsindicatoren. In 2015 heeft de Vlaamse Regering in de sector van personen met een handicap 10% van de beschikbare middelen voorbehouden om de historische achterstand in Vlaams-Brabant en Brussel weg te werken. In de Vlaamse Rand investeerde de Vlaamse Regering hiermee in het aanbod thuisbegeleiding en de capaciteit van de rechtstreeks toegankelijke hulpverlening. De overige middelen voor Brussel en Vlaams-Brabant gingen naar de toekenning van persoonlijke assistentiebudgetten en persoonsvolgende convenants. Voorzieningen voor personen met een handicap bedienen een gebied dat zich uitstrekt over meerdere gemeenten, of zelfs een regio of provincie. Dit betekent dat middelen in Brussel en Vlaams-Brabant voor heel die regio gebruikt worden, niet alleen binnen de gemeente. In het regeerakkoord van de Vlaamse Regering werd het voornemen vastgelegd om met Vlabzorginvest de achterstand inzake het welzijns- en gezondheidsaanbod in de Vlaamse Rand terug te dringen. Dit voornemen moet in de tweede helft van de legislatuur vorm krijgen. De Vlaamse Regering heeft 7,3 miljoen euro uitgetrokken om het aantal plaatsen in de kinderopvang uit te breiden en om bestaande plaatsen om te schakelen naar een hogere subsidietrap. In juli 2015 werd een oproep gelanceerd om de nieuwe plaatsen in te vullen. De beslissing over de aanvragen zal nog voor eind 2015 worden genomen. In de Vlaamse Rand kunnen 15 van de 19 gemeenten een aanvraag indienen voor nieuwe plaatsen in de uitbreidingsronde 2015-2016 (8 gemeenten) of de omschakeling van bestaande plaatsen naar een hogere subsidietrap (7 gemeenten). De Vlaamse Overheid werkt aan een hedendaags, kwaliteitsvol, behoeftendekkend en betaalbaar opvang- en vrijetijdsaanbod voor schoolkinderen, met specifieke aandacht voor de noden in de Vlaamse Rand en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Met dit aanbod wil de Vlaamse Overheid kinderen ontwikkelingskansen bieden. Ouders krijgen tegelijk de kans om te participeren aan de arbeidsmarkt of deel te nemen aan activiteiten die hun eigen ontplooiing, de sociale cohesie of de gelijke kansen bevorderen. Voor het decreet ‘Opvang & Vrije Tijd Schoolkinderen’ kwam reeds een conceptnota tot stand. De strategische adviesraden zullen op basis van deze nota advies uitbrengen. ‘Kind en Gezin’ kijkt nauw toe op de naleving van de taalkennisvoorwaarden in de kinderopvang in de Vlaamse Rand. 22
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
23
‘Kind en Gezin’ vernieuwt de preventieve gezinsondersteuning volop, om een aanbod te realiseren dat nauwer aansluit op de specifieke noden van ouders met jonge kinderen in de Vlaamse Rand. Sinds 2010 besteedt de Vlaamse Regering bij het toekennen van extra uren bijzondere aandacht aan de Vlaamse Rand. Openbare diensten in de Rand ontvangen extra uren gezinszorg. Ook het Sectorale Uitvoeringsbesluit bij het Kwaliteitsdecreet voor de Bijzondere Jeugdbijstand bevat bepalingen over taal. De Zorginspectie voert in 2015-2016 in alle door Jongerenwelzijn erkende en vergunde voorzieningen kwaliteitsinspecties uit. Op basis van de rapporten van de Zorginspectie zal ik nagaan of hierrond nog verdere beleidsinitiatieven nodig zijn. 4.3.9
Operationele doelstelling: Toerisme
Om het toeristisch potentieel van de Vlaamse Rand verder te verzilveren, heb ik verkennende gesprekken gevoerd rond het domein Ter Rijst in Pepingen, heb ik de recent geopende SintMartinusbasiliek in Halle mee ondersteund, heb ik overleg gepleegd over een project rond Pieter Brueghel de Oude en heb ik voor 961.000 euro subsidies toegekend aan in totaal 5 toeristische projecten in de Vlaamse Rand. Ik volg de werken aan het Afrikamuseum in Tervuren van nabij op. Binnen de subsidie-oproep rond fiets- en wandelnetwerken is een project ingediend vanuit de Vlaamse Rand. Ook binnen het kader van de toeristische impulsprogramma’s zijn 5 voorstellen ingediend voor toeristische hefboomprojecten in de Rand. Ik blijf de aantrekkingskracht van de Vlaamse Rand voor internationale toeristen verder versterken. Ik volg van nabij de beloftevolle toeristische hefboomprojecten die zijn ingediend in het kader van de toeristische impulsprogramma’s. Ik zal aan Toerisme Vlaanderen vragen om de troeven van de Vlaamse Rand nog meer te benadrukken in haar internationale promotie, zowel voor de vrijetijds- als voor de zakentoerist. Zo wil ik de toeristische inhaalbeweging van de Rand verderzetten.
4.3.9.1
Erfgoed en cultuurhistorisch patrimonium
De herinventarisatie in de Vlaamse Rand blijft doorlopen: dit jaar werd de gemeente Tervuren opnieuw geïnventariseerd. Nu worden de inventarisatieprojecten in Beersel en Meise opgestart. 4.3.10 Operationele doelstelling: Integratie en inburgering Het Agentschap Integratie en Inburgering organiseert in samenwerking met vzw ‘de Rand’ en de provincie Vlaams-Brabant de jaarlijkse NT2-campagne in de Vlaamse Rand. Ook in 2016 zal deze campagne doorgaan in augustus. De campagne bestaat onder meer uit 13 extra infosessies NT2 in de Vlaamse Rand (in samenwerking met de Centra voor Volwassenenonderwijs (CVO) en de Centra voor Basiseducatie (CBE)), 7 infosessies in de brede Rand, en het beantwoorden van oproepen over het NT2-aanbod via het (gratis) 0800-nummer. Het Agentschap heeft ook meegewerkt aan de ontwikkeling van het sportwoordenboekje ‘Mijn kind wil sporten’, dat zich richt op anderstalige ouders wiens kinderen deelnemen aan sportieve vrijetijdsbesteding. In het sportwoordenboekje vind je Nederlandstalige woorden die helpen in de zoektocht naar en integratie in een Vlaamse sportclub. Het Agentschap Integratie en Inburgering kreeg begin 2015 de opdracht om een aanpak op maat van de concrete noden uit te werken. Samen met de lokale besturen, het Agentschap Binnenlands Bestuur, vzw ‘de Rand’ en andere partners heeft het Agentschap het project ‘Integrale aanpak van de 23
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
24
instroom van nieuwe inwoners van vreemde origine in de Vlaamse Rand’ uitgewerkt. Het project loopt drie jaar en moet er toe leiden dat de lokale besturen in de brede Vlaamse Rand beter in staat zijn om op een kwaliteitsvolle en effectieve manier om te gaan met de instroom en aanwezigheid van inwoners met een buitenlandse herkomst. Het Agentschap ondersteunt minimaal zes clusters van lokale besturen. De eerste drie proeftuinen zijn ondertussen opgestart. De instroom van nieuwkomers afkomstig uit Brussel en Wallonië - die vanaf 2016 inburgeringsplichtig worden - zal de nodige aandacht krijgen. De ervaringen en resultaten van dit project worden grondig geanalyseerd. Het Agentschap zal de ervaringen en resultaten openstellen voor andere regio’s in Vlaanderen, die eveneens geconfronteerd worden met een sterk veranderende bevolkingssamenstelling. 4.4 4.4.1
Strategische doelstelling: Het Groene karakter van de Rand bewaken Operationele doelstelling: Waardevolle natuur koesteren en versterken
Het Agentschap Natuur en Bos (ANB) blijft in de Vlaamse Rand inspanningen doen rond stedelijk groen in drie geclusterde ‘Groenpolen’. Het ANB werkt hiervoor samen met verschillende partners. In de noordelijke groenpool geeft het ANB verder gestalte aan het groen-recreatief netwerk ‘Basiliek tot Basiliek’. Het fiets- en wandeltracé wordt na de aanleg van de brug over het kanaal vervolledigd door de realisatie van de laatste ontbrekende schakel: de fietsverbinding langs het Hanssenspark. Het park kreeg een verjongingskuur met een veiligheidskapping. In een tweede fase wordt de rest van het park heringericht als groene schakel binnen de fietsverbinding. Het ANB zal de plannen voor deze ingreep goed afstemmen met de stad Vilvoorde. Het ANB engageerde zich als partner voor de realisatie van de fietssnelweg tussen Vilvoorde en Mechelen, samen met de Provincie en W&Z. De princiepsovereenkomst is getekend en de technische randvoorwaarden zullen in het komende jaar worden vastgesteld. In het domein Drie Fonteinen start het opknappen van de laatste vijver en het plaatsen van een voetgangersbrug over het ravijntje. In de westelijke groenpool concentreert het ANB zijn inspanningen op het domein ‘de Wolfsputten’ (Dilbeek), waar de onderhandelingen over de aankoop van 14 ha in de eindfase zitten. Deze belangrijke aankoop is een essentiële bijdrage om de Europese natuurdoelen te realiseren. Om het beheer te optimaliseren wordt een beheerplan opgemaakt in een vernieuwend samenwerkingsverband tussen de gemeente, het ANB en het regionaal landschap. Tegelijk zal het ANB in de westelijke groenpool bestaande initiatieven (zoals de museumtuin in Gaasbeek en de rozentuin van Coloma) verder uitbouwen tot attractieve groenpolen in de Vlaamse Rand. De onthaalzone van de rozentuin van Coloma werd heraangelegd, wat de toegankelijkheid verbeterd heeft. Er wordt verder gewerkt aan een gedragen toekomstvisie voor het complex park van Gaasbeek-domein Groenenberg, vooral de museumtuin en het kasteel, in samenwerking met alle betrokken partners. De implementatie van het masterplan Gaasbeek wordt verder ondersteund. In de zuidelijke groenpool mikt het ANB op de realisatie van het plan ‘Boommarter’, dat een effectieve realisatie van de Europese natuurdoelen koppelt aan een sterk samenwerkingsverband (stad Halle – Natuurpunt – ANB – provincie – Regionaal Landschap) en een belangrijke verhoging van de recreatieve beleving in Hallerbos en (ruime) omgeving. De internationale belangstelling voor de bloeiende hyacinten in het voorjaar toont bovendien een sterke link met het internationaal toerisme. 24
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
25
Nieuwe initiatieven worden opgezet om die toeristische belangstelling in goede banen te leiden en de belevingswaarde verder te verhogen. Rondom het Zoniënwoud bloeien diverse veelbelovende initiatieven, voortgesproten uit de intergewestelijke Structuurvisie. Het Life-project OZON en het strategische ruimtelijke project HORIZON genereren nieuwe projectvoorstellen, waarvan enkele in de toeristische sfeer. Ik wil de toeristische pistes alle kansen geven. De oprichting van een Stichting Zoniënwoud wordt overwogen, om het geheel voldoende continuïteit te bieden. Lokaal initiatief voor meer en toegankelijk groen wordt In de drie groenclusters verder ondersteund. De gemeenten in de ruime Vlaamse Rand kunnen een substantiële gewestelijke tegemoetkoming vragen voor de aankoop en inrichting van nieuwe, kwaliteitsvolle groenzones. Diverse gemeenten (Sint Genesius-Rode, Dilbeek, Halle en Sint-Pieters Leeuw) namen hiervoor reeds initiatief of bereiden een project voor. 4.4.2
Operationele doelstelling: Open Ruimte
Het planprogramma landinrichting Vlaamse Rand werd goedgekeurd. Een eerste landinrichtingsplan rond de Molenbeekvallei in Sint-Genesius-Rode en Beersel is momenteel in openbaar onderzoek. De landinrichtingsplannen Hooghof (Asse), IJsevallei (Hoeilaart en Overijse), Maalbeekvallei (Grimbergen) worden voorbereid. Er is voorlopig nog geen landinrichtingsplan voor Zuunbeekvallei gepland, omdat er geen cofinanciering is van lokale partners. De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) steunt twee aanvragen voor een strategisch project in de Vlaamse Rand: Maalbeekvallei en Zuunbeekvallei. Als deze strategische projecten worden goedgekeurd, kan op termijn een landinrichting starten. Voor het Landinrichtingsproject Plateau van Moorsel (Tervuren, Kraainem, Wezembeek-Oppem, Zaventem en Machelen) werden in het Woluwebekken een wandelnetwerk en wandelverbindingen gerealiseerd. Deze realisaties werden ingehuldigd tijdens het Gordelfestival 2015 en de Dag van de Trage Weg 2015. Er kwam ook een veilig fietspad aan de school ‘Hebronlaan’ in Kraainem. De Vuilbeek werd opengelegd in Wezembeek-Oppem. De officiële opening vond plaats op 29 mei 2015. Er komt een vervolgproject met erosiebestrijding. Het voormalig Dexia-domein in Kraainem, ruim 7 ha groot, is na aankoop en inrichting nu openbaar toegankelijk groen. De heraanleg van het Woluweveld, nieuwe fietsverbindingen, waterberging en openbaar toegankelijk groen en de herinrichting van het park het Zeen in Zaventem zijn gepland vanaf voorjaar 2016. Voor het Landinrichtingsplan Land van Teirlinck (Beersel en Linkebeek) werden boomgaarden, struiken en hagen aangeplant in het voorjaar van 2015. De verdere uitvoering van het eerste inrichtingsplan, de herinrichting rond de Kapittelbeek, de groenaanleg in de wijk Geer, de uitruil van landbouwgronden, de hermeandering van de beek en de uitbreiding en inrichting van natuurgebieden zijn gepland in het voorjaar 2016. Er komt hiervoor een gedeeltelijke cofinanciering met Europees geld (Green4Grey). Voor het landinrichtingsproject Molenbeek-Maalbeek (Asse) werd het volkstuinproject Asse verder uitgevoerd . De herinrichting van het Kerremanspark (vroeger de wijk Horing) is gepland voor 2016, eveneens met Europese cofinanciering vanuit Green4Grey. Voor grondaankopen in het kader van het GRUP VSGB werd in 2015 en 2016 telkens 500.000 euro voorzien in het rollend fonds voor de Vlaamse Rand. Sinds de zesde staatshervorming en de overheveling van het Comité tot Aankoop naar de Afdeling Vastgoedtransacties is het moeilijk om 25
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
26
tijdig correcte schattingen te verkrijgen. Daardoor lopen mogelijke aankopen ernstige vertraging op of worden ze de facto onmogelijk. 4.4.3
Operationele doelstelling: Landbouw betere kansen bieden
De landbouwstudie voor de volledige Vlaamse Rand is afgerond en opgeleverd. De conclusies en voorstellen werden voorgelegd aan de bevoegde minister. De stuurgroep komt nog samen in 2015 om verdere opvolging te begeleiden en te adviseren. Er werd ook een gepopulariseerde brochure opgesteld. Ook de studie met betrekking tot het richtplan Neerpede werd afgerond en opgeleverd. Een inspiratiedag vond plaats op 19 mei 2015. Er komt een vervolg met proefprojecten rond de korte keten, in samenwerking met agrobiopool Brussel.
26
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1 5
27
Bijlage
5.1
Begroting 2016
SD
Omschrijving
SD 1
Initiëren en coördineren PJ0-1PHF2AA-WT van een inclusieve beleidsaanpak voor de Vlaamse Rand
Rechtstreekse initiatieven 1024 keur voor een gecoördineerd Randbeleid
SD 2
Initiëren en coördineren PJ0-1PHF2AY-IS van een inclusieve beleidsaanpak voor de Vlaamse Rand
INTERNE STROMEN ‐ EVA 5082 keur VZW DE RAND
SD 3
De Vlaamse Rand vanuit / andere beleidsdomeinen invalshoeken Initiatieven gefinancierd vanuit de beleidsdomeinen
SD 4
Begrotingsartikel
Omschrijving
en veelal andere
Het Groene karakter van / de Rand bewaken
27
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
28
5.2
Regelgevingsagenda
5.3
Wijze waarop gevolg is gegeven aan de moties en resoluties
1° het behoud van het Vlaamse en groene karakter van de streek en de openheid voor wie als anderstalige in de Rand komt wonen en zich er wil integreren, als uitgangspunten te nemen voor een Randbeleid dat Vlamingen, anderstaligen en nieuwkomers wil verbinden; Ik verwijs hiervoor naar de punten 4.1 en 4.4. 2° een doortastend beleid te blijven voeren om het hoofd te bieden aan specifieke uitdagingen zoals ontnederlandsing, internationalisering en verstedelijkingsdruk met gevolgen voor de grond- en woonprijzen, mobiliteitsproblemen, bijzondere behoeften op het vlak van onderwijs, kinderopvang, sociale en welzijnsvoorzieningen enzovoort; Ik verwijs hiervoor naar de punten 4.1.3, 4.3.3, 4.3.6, 4.3.8 en 4.3.10. 3° Daarbij ook oog te hebben voor de ruime Randregio en de gemeenten die zich verenigd hebben in het Toekomstforum Halle-Vilvoorde; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.1.3. 4° alle actoren te betrekken bij het tot stand brengen van een totaal, geïntegreerd beleid voor de Vlaamse Rand, zoals met name de provincie Vlaams-Brabant, de vzw De Rand, de gemeentebesturen, de sociaal-culturele verenigingen enzovoort. Vanuit diezelfde doelstelling de initiatieven van de functioneel bevoegde ministers, inzonderheid de Task Force Onderwijs Vlaamse Rand en Vlabzorginvest, snel operationeel te maken; Ik verwijs hiervoor naar de punten 4.1.3, 4.1.6, 4.3.3 en 4.3.8. 5° vzw De Rand de mogelijkheden te geven om met voldoende slagkracht haar Kerntaken uit te oefenen; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.2. 6° een actief en open onthaal- en communicatiebeleid dat gericht is op anderstaligen, te voeren in samenwerking met alle betrokken actoren in de Rand en met de plaatselijke besturen; Ik verwijs hiervoor naar de punten 4.1.1 en 4.1.5.
28
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
29
7° kordaat op te treden wanneer gemeentebesturen, mandatarissen, adviesraden enzovoort de taalwetgeving overtreden. De omzendbrieven van de Vlaamse Regering te blijven toepassen; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.3.2. 8° onderzoek te voeren naar de mogelijkheid om, binnen de bevoegdheden om het taalgebruik in bestuurszaken te regelen, een decretale regeling te treffen voor het taalgebruik bij notariële akten; Hiervoor zal een parlementair initiatief genomen worden. 9° via vzw De Rand plaatsvervangend op te treden waar gemeentebesturen in faciliteitengemeenten geen of onvoldoende initiatieven nemen; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.2 10° de verplichte taalscreening voor alle anderstalige werkzoekenden verder te optimaliseren met het oog op hun traject naar werk, en een opleiding Nederlands aan te bieden voor diegenen die de taal niet machtig zijn. Wie een opleiding Nederlands weigert, wordt gesanctioneerd zoals bij een weigering van andere opleidingen. Het basisaanbod NT2 (Nederlands Tweede Taal) beter af te stemmen op de behoeften van cursisten; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.3.4. 11° de resultaten van de eerste Taalbarometer Vlaamse Rand te bespreken en te evalueren met het Vlaams Parlement en vervolgens in beleidsconclusies om te zetten, met concrete maatregelen voor het taalbeleid en taalpromotiebeleid in de Rand; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.1.2. 12° een beleid te voeren dat gericht is op betaalbaar wonen voor inwoners van de Rand en daarbij rechtszekere maatregelen te nemen die voorrang geven aan kandidaat-kopers en kandidaathuurders die al een band hebben met de streek; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.3.1. 13° haar kennis te delen betreffende het omgaan met ontnederlandsing en verstedelijking met steden en gemeenten die te maken hebben met dezelfde uitdagingen; Ik verwijs hiervoor naar de punten 4.1.3 en 4.1.6.
29
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
30
14° het START-project (Strategisch Actieplan voor Reconversie en Tewerkstelling in de luchthavenregio) voort te zetten, uitgaande van een goed evenwicht tussen economische groei, werkgelegenheid en leefbaarheid van de luchthavenregio; en daartoe het overleg binnen het STARTplatform te bundelen met het overleg in het coördinatieplatform VSGB (Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel); Ik verwijs hiervoor naar punt 4.1.3. 15° aan de hand van het verslag van de gouverneur, die het coördinatieplatform VSGB voorzit, minstens een keer per jaar met de hele Vlaamse Regering de situatie te evolueren en het beleid zo nodig bij te sturen, en daarover verslag uit te brengen bij het Vlaams Parlement; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.1.3. 16° Ring-tv blijvend actief te ondersteunen; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.1.5. 17° de Groene Gordel, die fungeert als een toeristische topregio, verder te ontwikkelen en het Vlaamse karakter van het Gordelfestival opnieuw in de verf te zetten met een prominente rol voor de faciliteitengemeenten; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.2 en 4.3.9. 18° in bilateraal overleg te gaan met de regering van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest over dossiers met betrekking tot onder meer de domeinen Mobiliteit, Werk en Ruimtelijke Ordening die de beide gewesten betreffen, en samen te werken om concrete uitdagingen die zich ter zake stellen aan te pakken; Ik verwijs hiervoor naar punt 4.1.3 19° in overleg met de steden en gemeenten van de Vlaamse Rand de demografische evolutie zeer nauwlettend te volgen. Ik verwijs hiervoor naar punt 3.
30
V laams Par le m e n t
516 (2015-2016) – Nr. 1
31
5.4 Opvolging aanbevelingen van het Rekenhof 5.4 5.4 Opvolging Opvolgingaanbevelingen aanbevelingenvan van het het Rekenhof Rekenhof Beleidsbrief Vlaamse Rand BeleidsbriefVlaamse VlaamseRand Rand Beleidsbrief Rekenhofrapport en nr. Aanbevelingen Rekenhofrapport en nr. nr. Aanbevelingen Aanbevelingen Rekenhofrapport en parl. doc. parl.doc. doc. parl. Subsidies voor diverse Subsidies voor voor diverse Subsidies diverse initiatieven in de Vlaamse initiatieven in de Vlaamse initiatieven in de Vlaamse Rand, rekeningenboek Rand,2011rekeningenboek rekeningenboek Rand, over over 2011 over 2011 36 (2012-2013) Nr.1 (2012-2013)Nr.1 Nr.1 3636(2012-2013)
1. De CVR moet enkele aspecten in haar richtlijnen voor de subsidiëring Delokale CVR moet moet enkele aspecten in richtlijnen voor subsidiëring 1.1. De CVR enkele aspecten in haar haarRand richtlijnen voorde de subsidiëringof van initiatieven in de Vlaamse duidelijker omschrijven van lokale initiatieven in de Vlaamse Rand duidelijker omschrijven van lokale initiatieven in de Vlaamse Rand duidelijker omschrijven of aanvullen, bv. wat de subsidiëring van kleine projecten voor ofeen aanvullen, bv. wat de subsidiëring van kleine projecten voor een aanvullen, bv. wat subsidiëring van kleine projecten voor een beperkt publiek in dedefaciliteitengemeenten betreft. beperkt publiek publiek in in de de faciliteitengemeenten faciliteitengemeenten betreft. beperkt betreft. 2. De CVR moet in haar beoordelingen van de aanvragen duidelijk De CVR CVR moet in haar haar beoordelingen van de 2.2. De in beoordelingen van de aanvragen aanvragenduidelijk duidelijk aangeven ofmoet de aanvrager voldoet aan alle subsidievoorwaarden en de aangeven of de aanvrager voldoet aan alle subsidievoorwaarden enendede aangeven of desubsidiebedragen aanvrager voldoet aan allemotiveren, subsidievoorwaarden voorgestelde objectief rekening houdend voorgestelde subsidiebedragen subsidiebedragen objectief motiveren, rekening houdend voorgestelde objectief met subsidies van andere actoren in het motiveren, Randbeleid.rekening houdend met subsidies van andere actoren in het Randbeleid. met subsidies van andere actoren in het Randbeleid. 3. De CVR dient voor alle steunvormen inhoudelijke werkingsverslagen 3. De CVR dient voor alle steunvormen inhoudelijke werkingsverslagen 3.enDetransparante CVR dient voor alle steunvormen inhoudelijke financiële verantwoordingen op tewerkingsverslagen leggen, die zij ook en transparante financiële verantwoordingen op te leggen, die zij ook en transparantemoet financiële verantwoordingen op te leggen, die zij ook daadwerkelijk controleren bij de afrekening. daadwerkelijk moet controleren bij de afrekening. daadwerkelijk moet controleren bij de afrekening. 4. De Deverschillende verschillendeactoren actorenvan vanhet hetRandbeleid Randbeleid dienen meer informatie 4. dienen meer informatie 4.met Deelkaar verschillende actoren van het Randbeleid dienen meer informatie met elkaar uit te wisselen en hun subsidies en ondersteuning elkaar uit te wisselen en hun subsidies en ondersteuning opop elkaar met elkaar uit te wisselen en hun subsidies en ondersteuning op elkaar af te stemmen. af te stemmen. af te stemmen.
Deze van het het Rekenhof Rekenhofdateren daterenvan van2011. 2011.Op Opdeze dezeaanbevelingen aanbevelingenwerd werd weliswaar Deze aanbevelingen aanbevelingen van weliswaar Deze van het Rekenhof dateren van 2011. Op aan deze werd weliswaar reeds door de administratie administratie in een een brief brief van12 12juni juni2012 2012 aandeaanbevelingen devoorzitter voorzittervan van Rekenhof reedsaanbevelingen in van hethetRekenhof reeds doorgeantwoord, de administratie in een brieftoentertijd van 12 juni aan de voorzitter van het Rekenhof uitvoerig doch deze deze werden toentertijd niet2012 beleidsbrief opgenomen. uitvoerig doch werden niet inindedebeleidsbrief opgenomen. uitvoerig geantwoord, doch deze werden toentertijd niet in de beleidsbrief opgenomen. Ik de antwoorden antwoordenweer: weer: Ik geef geef hieronder kort de Ik geef hieronder kort de antwoorden weer: Het betreft betreft hier niet-gereglementeerde hethet Rekenhof Het niet-gereglementeerdefacultatieve facultatievesubsidies. subsidies.DeDeaanbevelingen aanbevelingenvan van Rekenhof Het betreft hier facultatieve subsidies. De aanbevelingen van het opstelde Rekenhof vertrekken de premisse die cel Vlaamse (CVR) vertrekken van niet-gereglementeerde premisse dat dat de de richtlijnen richtlijnen diede de cel Coördinatie Coördinatie VlaamseRand Rand (CVR) opstelde vertrekken vanvan de premisse dat de richtlijnen de cel Coördinatie Vlaamse Randmet (CVR) opstelde ten behoeve behoeve subsidieaanvragers als subsidiegids kan beschouwd regels diedie ten subsidieaanvragers als een eendie subsidiegids kanworden worden beschouwd met regels strikt dienen van geïnterpreteerd en worden. Een aanbevelingen zijnzijn dan ten behoeve subsidieaanvragers als tete een subsidiegids kandeel worden beschouwd met regels die strikt dienen geïnterpreteerd engevolgd gevolgd worden. Eengroot groot deelvan vandeze deze aanbevelingen dan ook gebaseerd gebaseerd op dit uitgangspunt dat niet ininovereenstemming dedeinformatie diedie aan de strikt dienen geïnterpreteerd en gevolgd worden. Een groot deelisvan deze aanbevelingen zijn dan ook uitgangspunt datte niet overeenstemming ismet met informatie aan de subsidieaanvragers wordt gegeven. ook gebaseerd op dit uitgangspunt subsidieaanvragers wordt gegeven. dat niet in overeenstemming is met de informatie die aan de subsidieaanvragers wordt gegeven. 1. De De bestaande bestaande richtlijnen 1. richtlijnenzullen zullenop openkele enkeleaspecten aspectenworden wordenaangepast. aangepast. 2. In samenspraak met de bevoegde minister hanteert dedeadministratie deze richtlijnen bewust 1.2. De richtlijnen op enkele aspecten worden aangepast. In bestaande samenspraak met de zullen bevoegde minister hanteert administratie deze richtlijnen bewust als een richtinggevend kader zodat subsidieaanvragen steeds pragmatisch en in functie vanvan 2. Inals samenspraak met de bevoegde minister hanteert de administratie deze richtlijnen bewust een richtinggevend kader zodat subsidieaanvragen steeds pragmatisch en in functie beleidsprioriteiten kunnen beoordeeld worden. Deze richtlijnen worden niet gehanteerd als een richtinggevend kaderbeoordeeld zodat subsidieaanvragen steeds pragmatisch en in functie als van beleidsprioriteiten kunnen worden. Deze richtlijnen worden niet gehanteerd als een ‘reglement’ met strikt te interpreteren regels en voorwaarden. Dit houdt inderdaad een beleidsprioriteiten kunnen beoordeeld worden. Deze richtlijnen worden niet gehanteerd als een ‘reglement’ met strikt te interpreteren regels en voorwaarden. Dit houdt inderdaad een zeker appreciatierecht in subsidies toe aan initiatieven diedie het een ‘reglement’ met strikt te toelaat interpreteren regels en voorwaarden. Dit houdt inderdaad een zeker appreciatierecht indat dat toelaatom omdeze deze subsidies toetetekennen kennen aan initiatieven het 31 subsidies toe te kennen aan initiatieven die het zeker appreciatierecht in dat toelaat om deze 31 31
V l a a m s Par l e m e nt
516 (2015-2016) – Nr. 1
32
dichtst aansluiten bij de realisatie van de beleidsdoelstellingen ook al is strikt genomen niet elk van de richtinggevende voorwaarden vervuld. 3. Met betrekking tot de administratieve voorwaarden die door de subsidieaanvragers zouden moeten worden gevolgd, verwijs ik naar de initiatieven van het departement DAR in het kader van de regeringsdoelstelling om te komen tot een administratieve lastenvermindering. Deze initiatieven omvatten een nulmeting administratieve lasten, aangevuld met een aantal concrete maatregelen die opgenomen werden in een eindrapport, gevalideerd door het managementcomité van het beleidsdomein DAR op 26/11/2009. Dit eindrapport en bijhorend actieplan werd goedgekeurd door de minister-president op 28/4/2010 en werd mij bezorgd op 4/5/2010. Mede in de geest van deze beleidsdoelstelling hanteert CVR bewust geen stringente maar eerder minimale voorwaarden, zowel administratief als naar inhoudelijke verantwoording, met het oog op een minimale last voor de betrokken verenigingen, zonder dat dit een gedegen controle op de gesubsidieerde in de weg staat. Het overgrote deel van de subsidieaanvragen betreft immers louter vrijwilligersverenigingen die desondanks door de activiteiten die zij ontplooien elk hun steentje bijdragen tot het Nederlandstalig karakter van de Vlaamse Rand. 4. In het kader van het Randbeleid verlenen zowel de CVR als de provincie Vlaams-Brabant subsidies om het Vlaams karakter van de Rand te vrijwaren. Er is afstemming over de subsidieaanvragen die door beide overheden behandeld worden. Intussen is niet alleen de regelgeving inzake toekennen van subsidies gewijzigd, waarbij CVR uiteraard volgens de gemaakte afspraken, net als de andere teams van het departement, de behandeling van subsidiedossiers opvolgt, maar heb ikzelf ook het geweer van schouder veranderd. Vanaf nu wordt de focus uitsluitend gelegd op initiatieven die plaats hebben in de zes faciliteitengemeenten en die in samenwerking met de gemeenschapscentra van de vzw ‘de Rand’ tot stand komen of georganiseerd worden, alsook op éénmalige impulssubsidies om initiatieven te ondersteunen die het Vlaamse en groene karakter van de 19 randgemeenten versterken. 5.5
Opvolging arresten van het Grondwettelijk Hof en het Hof van Justitie
32
V laams Par le m e n t