PERSMEDEDELING VAN HET KABINET VAN MINISTER HILDE CREVITS VLAAMS MINISTER VAN MOBILITEIT EN OPENBARE WERKEN 26 april 2012 Rapport “Staat en inrichting van fietspaden langs gewestwegen in Vlaanderen” Vlaams Minister Hilde Crevits : “Verder investeren in fietspaden absoluut nodig” Vlaams Minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits heeft het derde rapport “Staat en inrichting van de fietspaden langs gewestwegen in Vlaanderen” voorgesteld. Een rapport van het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) dat 6740 km fietspaden langs gewestwegen in Vlaanderen heeft gecontroleerd. Met de staat van de fietspaden langs de gewestwegen gaat het goed : 90 procent verkeert in een goede staat. De inrichting van de fietspaden werd voor het eerst onderzocht : zijn de fietspaden vrijliggend, zijn ze breed genoeg enz. Leidraad is het Vademecum Fietsvoorzieningen. Voor de inrichting ligt de score op 37 procent. Zeker een vooruitgang want de laatste vijf jaar zijn er langs de gewestwegen bijna 1000 km nieuwe en vernieuwde fietspaden aangelegd conform het Vademecum. Maar omdat er heel wat oude fietspaden zijn, is er nog werk aan de winkel. Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits streeft ernaar om voor de inrichting tegen 2015 een score van 50 procent te halen. Om de aanleg en het onderhoud van fietspaden structureel aan te pakken is het belangrijk om de staat van alle fietspaden langs gewestwegen in kaart te brengen. In 2007 heeft het Agentschap Wegen en Verkeer een eerste grootschalige inspectie uitgevoerd. Vorige zomer werden alle fietspaden langs gewestwegen voor een derde keer geïnspecteerd. In totaal werd nu 6740 kilometer fietspad onderzocht. Nieuw in dit rapport is dat naast de staat van de fietspaden ook wordt nagegaan of een fietspad al dan niet in overeenstemming is met de richtlijnen van de Vlaamse overheid, zoals toegelicht in het Vademecum Fietsvoorzieningen. De eerste versie van dat Vademecum dateert van 2002 en het bepaalt onder meer de criteria voor de aanleg van fietspaden. Geen witte stippellijntjes meer, maar vrijliggende fietspaden buiten de bebouwde kom, brede fietspaden enz. Voor het eerst is die inrichting gemeten. In het verleden is dat nooit gebeurd. Vlaams minister Crevits : “De nieuwe inspectiemethode biedt ons een beter inzicht op de staat en de inrichting van de fietspaden en biedt objectieve criteria voor investeringen in de toekomst.” 90 Procent van de fietspaden in Vlaanderen in goede staat Voor de inspectie van de fietspaden werd een handleiding “Inspectie Fietspaden” opgesteld. Op deze manier wordt gegarandeerd dat alle inspecties volgens dezelfde methode gebeuren. De staat van de fietspaden wordt visueel geïnspecteerd.
1
Tijdens de inspectie worden per hectometer de volgende parameters opgetekend: onderhoudsparameters o problemen met waterafvoer o overgroeiing o obstakels structuurparameters o lokale onvlakheden o globale onvlakheden o langse gebreken Uit de visuele vaststellingen van de controles per fiets worden twee globale parameters bepaald. De globale onderhoudsparameter geeft de staat van het onderhoud weer van het betrokken fietspad op het vlak van overgroeiing, waterafvoer of onverwachte obstakels. De globale structuurparameter geeft weer hoe de structuur (putten, bulten, oneffenheden…) van het fietspad eruit ziet. Globaal gezien bleef de staat van de fietspaden gelijk aan deze in 2009. Ongeveer 90% procent van de fietspaden langs gewestwegen in Vlaanderen scoort bij de metingen voldoende of beter. Provincie Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Totaal Vlaanderen (2011)
Totaal (km) 1285,2 1323,0 1608,4 925,0 1598,0 6739,5
Voldoende of beter 94,1% 94,6% 89,4% 85,7% 85,4%
Onvoldoende
89,9%
10,1%
5,9% 5,4% 10,6% 14,3% 14,6%
Inrichting van het fietspad In het rapport worden voor het eerst cijfers gegeven over de inrichting van de fietspaden. Concreet betekent dit dat er werd nagegaan of de fietspaden conform zijn aan de richtlijnen bepaald in het Vademecum Fietsvoorzieningen. De controle van de inrichting van de fietspaden langs Vlaamse gewestwegen gebeurde op basis van de informatie beschikbaar in de wegendatabank van AWV, aan de hand van een Gisanalyse. Hierbij
worden per hectometer de volgende parameters gehanteerd: wegcategorie snelheidsregime type fietspaden o aanliggend eenrichtingsfietspad o vrijliggend eenrichtingsfietspad o vrijliggend tweerichtingsfietspad breedte van de fietspaden breedte van de tussenstrook o met verticaal scheidingselement o zonder verticaal scheidingselement
De richtlijn zegt : hoe hoger de toegelaten snelheid van het gemotoriseerd verkeer, hoe verder het fietspad van de rijbaan dient te liggen. Dat betekent o.a. dat langs wegen waar 70 of 90 km/u mag worden gereden, best een vrijliggend, van de rijbaan afgescheiden fietspad wordt voorzien en dat binnen de bebouwde kom en zones waar
2
maximum 50 km/u mag worden gereden idealiter een verhoogd aanliggend fietspad de norm is. De aangewezen veiligheidsruimte tussen rijweg en fietspad is minstens 2 meter (90 km/u) of 1 meter (70 km/u) zijn. Bij aanwezigheid van een verticaal scheidingselement (bomen, haag,…) volstaat dan weer 0,70 meter tussenruimte. De breedte van een fietspad is minstens 1,50 meter voor een enkelrichtingsfietspad. Voor een dubbelrichtingsfietspad is dat minimum 2 meter. Op basis van deze parameters werd bepaald of een fietspad conform is met de richtlijnen van het Vademecum Fietsvoorzieningen. Gemiddeld 37% of 2507 km van de fietspaden langs gewestwegen voldoet aan de richtlijnen.
Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant
Totaal 1285,2 km 1323,0 km 1608,4 km 925,0 km
Conform 44,39 % 31,77 % 31,95 % 35,49 %
West-Vlaanderen
1598,0 km
42,12 %
Vlaanderen
6739,5 km
37,2 %
Actiepunten De voorbije jaren zijn er onder impuls van het fietspadenbeleid van Vlaams minister Crevits jaarlijks gemiddeld ca. 200 km nieuwe of vernieuwde fietspaden langs gewestwegen bij gekomen (met de gemeentewegen en waterwegen erbij gaat het om 365 km per jaar). Alle nieuwe fietspaden voldoen maximaal aan het Vademecum Fietsvoorzieningen. Fietsers merken dat nieuwe fietspaden buiten de bebouwde kom afgescheiden zijn van de rijweg, dat ze binnen de bebouwde kom verhoogd aanliggend zijn, dat ze breder zijn, dat ze vlotter berijdbaar zijn. Die inrichting is veel meer dan wat er in het verleden gebeurde met het schilderen van witte stippellijnen. Concreet gaat het voor de gewestwegen de laatste vijf jaar in totaal om bijna 1000 km nieuwe en vernieuwde fietspaden. Er is een historische achterstand in te halen en daarom worden de inspanningen nu en de volgende jaren verder gezet. Daarnaast is er de vaststelling dat fietsers dikwijls voor andere routes kiezen dan de routes langs de gewestwegen. Limburg is daar een goed voorbeeld van. Limburg staat bekend als een provincie waar veel en graag gefietst wordt. De fietsers kiezen dan vaak voor routes langs rivieren en kanalen of door het bos omdat die aangenamer, mooier en minder druk zijn. Er wordt bovendien geïnvesteerd in fietsbruggen en fietstunnels in het kader van de verkeersveiligheid. Bij de aanpak van de gevaarlijke punten in Vlaanderen gaat er telkens veel aandacht naar de fietsers. Actiepunten : -
nieuwe fietspaden altijd aanleggen conform richtlijnen Vademecum Fietsvoorzieningen
3
-
-
streefdoel om tegen 2015 minstens de helft procent van alle fietspaden langs gewestwegen conform te krijgen deze legislatuur stijgen de financiële middelen voor fietsinfrastructuur, doel is gemiddeld 100 miljoen euro per jaar te investeren extra ondersteuning gemeenten om oude projecten langs gewestwegen (modules 13) versneld aan te leggen snellere procedure in kader van mobiliteitsconvenanten : nieuwe gemeente- en stadsbesturen zullen vanaf 1 januari 2013 sneller fietspaden kunnen realiseren als er binnen de Gemeentelijke Begeleidingscommissie een consensus is over hoe het fietspad moet worden aangelegd versneld werk maken van de realisatie van het bovenlokaal functioneel netwerk (40 procent daarvan ligt op gewestwegen, 60 procent op gemeentewegen)
Vlaams minister Crevits : “De voorbije vijf jaar zijn langs de gewestwegen over een afstand van bijna 1000 km nieuwe fietspaden aangelegd of zijn de fietspaden vernieuwd. Dat is een significante afstand. Die vernieuwing houdt méér in dat het schilderen van stippellijnen, vraagt grotere inspanningen dan in het verleden. We hebben een historische achterstand in te halen en deze studie toont aan dat we in het kader van de verkeersveiligheid absoluut in fietspaden moeten blijven investeren, maar ook dat we de ingeslagen weg moeten volgen. De staat van de fietspaden is globaal gezien goed, de inrichting kan en moet beter in de toekomst.” Voortdurend verbeteren :metingen nog sneller en efficiënter Tot vorig jaar gebeurde de inspectie van fietspaden enkel d.m.v. visuele inspectie. Hierbij noteerde het Agentschap Wegen en Verkeer de staat van de fietspaden die zij inspecteerden ter plaatse. Na de inspectie werden deze data ingevoerd in een databank en geanalyseerd om een zicht te krijgen op staat van de fietspaden. In 2011 werden de gegevens uit de databank van de visuele inspectie vergeleken met de gegevens uit de wegendatabank van AWV. Dankzij deze bijkomende analyse worden de gegevens op een eenvoudige wijze ter beschikking gesteld. We kunnen zowel een algemeen beeld krijgen als meer gedetailleerde informatie gemakkelijk opzoeken. Bovendien stelde deze bijkomende analyse ons in staat om onnauwkeurigheden uit de meetgegevens te verwijderen. Naast de nieuwe vergelijkingsmethode investeert AWV ook in de ontwikkeling van een mobiele applicatie (IIR). IIR staat voor Inspectie, Inventarisatie en Rapportering. Deze applicatie laat toe om in de toekomst sneller, nauwkeuriger en efficiënter inspecties uit te voeren en de meetgegevens te verwerken. AWV streeft er immers naar om in de toekomst de data uit inspecties al van op het terrein rechtstreeks te kunnen invoeren in de databanken. Dit dankzij het gebruik van tablet computers. Deze nieuwe werkwijze levert een enorme efficiëntiewinst op, zowel op het vlak van nauwkeurigheid (o.a. dankzij geopositioning) als op het vlak van gemakkelijk werken. AWV neemt met dit project een pioniersrol op binnen de Vlaamse overheid. Tom Roelants, administrateur-generaal van AWV : “Het Agentschap Wegen en Verkeer speelt in op nieuwe ontwikkelingen op technologisch vlak. AWV zet in op de verdere automatisering en de uitbouw van dat databeheer. Dat is noodzakelijk om de juiste keuzes te maken.”
Fietspadprojecten
4
De inspectie van AWV dateert van vorige zomer (2011). Intussen zijn weer tal van nieuwe fietspaden, fietsbruggen en fietstunnels aangelegd en opengesteld voor de fietsers. De geleverde inspanningen zullen ook de volgende jaren verder worden gezet. Hieronder vindt u enkele voorbeelden van heel recente realisaties in de vijf Vlaamse provincies Provincie Antwerpen Beerse : Gierleseweg (N132) de verbinding tussen de E 34 en de Antwerpsesteenweg N12 : vrijliggende fietspaden over een afstand van 2 km aan beide zijden van de weg, aanpak van het kruispunt Gierleseweg met de Antwerpsesteenweg met veilige oversteekplaatsen voor fietsers, aanleg van een rotonde ter hoogte van het op- en afrittencomplex Provincie Limburg Doortocht Riemst met nieuwe verhoogd aanliggende fietspaden Provincie Oost-Vlaanderen Heraanleg van fietspaden in asfaltverharding in Sint-Denijs-Westrem en Sint-MartensLatem (N43) Kortrijksesteenweg/Xavier de Cocklaan Provincie Vlaams Brabant Zaventem : N 227 Mechelsestenweg : veilige fietspaden in BIAC-tunnel en vrijliggende fietspaden richting Nossegem Provincie West-Vlaanderen Nieuwe Fietstunnel Izegem langs de Rijksweg (N36)en de kruising met de Krekelmolenstraat Persinfo: Katrien Rosseel Persadviseur Vlaams minister Hilde Crevits 0475/44.58.32
[email protected]
5