WOORD VOORAF. Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken

JAARVERSLAG 2012

WOORD VOORAF

In 2012 zette de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) haar bestaande projecten verder en zette er enkele nieuwe op, zonder verhoging van de middelen weliswaar. Nieuwe projecten waren het TRUCKVEILIG charter, een verkeersveiligheidscharter voor de transportsector, en Het Grote Fietsexamen, een praktijktoets voor leerlingen uit het zesde leerjaar. Met bijna 1000 ondertekenaars van het charter en meer dan 6200 deelnemende leerlingen aan het fietsexamen waren deze projecten meteen een schot in de roos. Ook enkele bestaande projecten zetten hun stijgende lijn verder. Zo bereikten we met de derde editie van De Grote Verkeersquiz dit jaar bijna 60.000 mensen, een derde meer dan het jaar voordien en bijna de helft meer als bij de eerste jaargang. Ook De Grote Verkeerstoets, de online toets voor het vijfde leerjaar, bereikte met meer dan 27.000 leerlingen een record aantal deelnemers. Met zulke mooie cijfers zijn we tevreden, maar kwantiteit alleen zegt natuurlijk niet alles. De VSV wil de kwaliteit van haar projecten blijven bewaren. Daarvoor peilen we voortdurend naar de mening van mensen die aan onze opleidingen of projecten deelnemen. Maar we gaan ook een stapje verder. We willen niet alleen weten of mensen tevreden zijn over onze projecten, we willen ook weten welk effect ze hebben op het verkeers- en mobiliteitsegedrag van mensen. Zo startte de VSV in 2012 met de voorbereidingen voor een studie naar de effecten van het project Mobibus. De resultaten worden in 2013 verwacht. Uiteraard willen we ook al onze partners bedanken. Al onze initiatieven zijn enkel mogelijk dankzij hun vertrouwen en constructieve samenwerking. We hopen dan ook dat we met hen in de toekomst op dezelfde wijze kunnen blijven samenwerken.

Jan Peumans voorzitter VSV

Hilde Crevits Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken

2

INHOUD

Woord vooraf .......................................................................................................................................... 2 1

De VSV in cijfers ............................................................................................................................... 4

2

Missie en opdrachten van de VSV ................................................................................................... 6

3

Algemene Vergadering en Raad van Bestuur .................................................................................. 7

4

Partners ........................................................................................................................................... 8

5

Activiteitenverslag ........................................................................................................................... 9 5.1

Vorming Professionals ............................................................................................................. 9

5.2

Verkeers- en mobiliteitseducatie .......................................................................................... 20

5.3

Sensibilisering ........................................................................................................................ 33

6

Extra activiteiten ............................................................................................................................ 35

7

VSV in de pers ................................................................................................................................ 37

8

Publicaties...................................................................................................................................... 44

9

Rekening 2012 ............................................................................................................................... 45

3

1

DE VSV IN CIJFERS

Deelnemers en vormingsuren

94.208 Totaal aantal deelnemers aan VSV-acties

56.457 Totaal aantal deelnemers aan VSV-vormingen

19.924 Totaal aantal vormingsuren

Verkeersbrevetten

24.338 Totaal aantal verkochte verkeersbrevetten

4

Nieuwsbrieven en publicaties

8989 Totaal aantal nieuwsbrieven dat verspreid wordt 4113 Totaal aantal verdeelde publicaties 3678 Totaal aantal publicaties dat werd gedownload (per unieke gebruiker)

Verkeersouders

2754 Totaal aantal geregistreerde verkeersouders

1587 Aantal huidige actieve verkeersouders

Medewerkers 29 Aantal medewerkers in vast dienstverband. Uitgedrukt in voltijds equivalenten komt dat neer op 26,7. Eén medewerker is in dienst als startbaner verkeersveiligheid.

5

2

MISSIE EN OPDRACHTEN VAN DE VSV

In haar strategische beleidsplan (2010-2020) heeft de VSV haar missie als volgt geformuleerd: De VSV is hét Vlaamse vormingscentrum over verkeer en mobiliteit dat wil bijdragen aan een duurzame en veilige samenleving door mensen kennis en inzicht bij te brengen in de verkeerskunde. Ze realiseert dat met een open geest, op een praktische en duurzame manier, en door met alle mogelijke partners samen te werken. In het oprichtingsdecreet van 21 maart 1990 staan de opdrachten voor de VSV als volgt beschreven: De Vlaamse Stichting voor Verkeerskunde heeft de volgende doelstellingen en opdrachten:  het opstellen van de programma's, de organisatie en de coördinatie van de opleiding, de bijscholing en de permanente vorming inzake verkeerskunde, alsook het adviseren bij de aanstelling van lesgevers in de verkeerskunde;  het stimuleren van het wetenschappelijk onderzoek en van het universitair onderwijs betreffende verkeerskunde;  het adviseren van het Vlaams Parlement en van de Vlaamse Regering met betrekking tot aangelegenheden inzake verkeerskunde. De VSV kan, na goedkeuring door de Vlaamse Regering, en onder de door de Vlaamse Regering bepaalde voorwaarden, andere activiteiten betreffende de verkeers- en vervoersproblemen organiseren of op zich nemen. Het toezicht en de controle op de activiteiten en de aanwending van de middelen van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde worden waargenomen door het ministerie van de Vlaamse overheid, Departement Mobiliteit en Openbare Werken.

6

3

3.1

ALGEMENE VERGADERING EN RAAD VAN BESTUUR

ALGEMENE VERGADERING

Naam Bonneure Bossaert Daniëls De Vuyst Debels Dierckx Engels Genoe Henau Hens Keppler Lauwers Loisen Macharis Miermans Neyens Pazmany Peumans Popelier Remy Repriels Scheers Smits Steenberghe Strubbe Tegenbos Treunen Valgaeren Van Aperen Van Proeyen Vanden Berghe Vanden Bossche Vansevenant Verhaert Verhoeven Walschap Willems Witlox

Voornaam Jan Elke Stijn Sigrid Heidi Cor Dirk Karin Luc Luc Ulrich Dirk Bob Cathy Willy Bart Jef Jan Geert Greta Koen Miran Bavo Thérèse Yvan Rudy Jan Koen Kathy David Els Eva

Hoedanigheid Namens Hitek Namens Mobiel 21 Als onafhankelijk deskundige Namens Inrichtende Macht Gemeenschapsonderwijs Namens VVSG Als onafhankelijk deskundige Namens Vlaamse Interuniversitaire Raad Namens BIVV Namens Gemeenschapsminister Onderwijs Als onafhankelijk deskundige Als onafhankelijk deskundige Als onafhankelijk deskundige Namens Inrichtende Machten officieel gesubsidieerd onderwijs Als onafhankelijk deskundige Als onafhankelijk deskundige Namens SERV Namens Inrichtende Machten vrij gesubsidieerd onderwijs Als voorzitter Als onafhankelijk deskundige Als toezichthoudende overheid Namens SERV Namens BIVV Als toezichthoudende overheid Als onafhankelijk deskundige Namens Gemeenschapsminister Binnenlandse Aangelegenheden Als onafhankelijk deskundige Namens De Fietsersbond Namens VIM Namens VVP Namens VVSG Namens Komimo Als onafhankelijk deskundige

Peter Inga Dirk Sofie Joris Frank

Namens VVSG Namens VVP Als toezichthoudende overheid Namens BUV Als onafhankelijk deskundige Namens Vlaamse Interuniversitaire Raad

7

3.2

RAAD VAN BESTUUR

Volgende personen maakten in 2012 deel uit van de Raad van Bestuur:            

Heidi Debels Greta Remy (inhoudelijke toezichthouder) Cor Dierckx Luc Henau Luc Hens Cathy Macharis Geert Popelier Bavo Smits (vertegenwoordiger kabinet Crevits) Yvan Strubbe Angeline Van Den Rijse Dirk Verhoeven (financiële toezichthouder) Sammy Wuyts (vertegenwoordiger kabinet Crevits)

De heer Jan Peumans werd door de Vlaamse Regering aangeduid als voorzitter van de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur.

4

PARTNERS

Het uitgebreide en kwalitatief hoogstaande aanbod kon alleen worden uitgewerkt dankzij de inzet van andere organisaties en die willen we dan ook allemaal uitdrukkelijk bedanken voor de constructieve samenwerking. De lijst is te lang om op te sommen, maar de VSV werkte in 2012 nauw samen met onder meer de verschillende bevoegde kabinetten, departementen en agentschappen van de Vlaamse overheid, de provincies, de lokale overheden, politiezones, verschillende universiteiten en opleidingscentra, onderzoeksinstellingen en adviesorganen, beroeps- en belangenverenigingen, de vakbonden, de verschillende onderwijskoepels, rijscholen en rijlesgevers, de examencentra, ondernemingen, enzovoort.

8

5

5.1

ACTIVITEITENVERSLAG

VORMING PROFESSIONALS

In 2012 werkte de VSV voor de doelgroep professionals rond de volgende pijlers:  Beleidsondersteuning  Opleiding  Congressen en studiedagen  Internationale samenwerking  Educatieve materialen

5.1.1 BELEIDSONDERSTEUNING

Infomomenten De voorbije jaren organiseerde de VSV elk jaar een aantal infomomenten met als doel mensen uit de mobiliteitsector te informeren over nieuwe instrumenten of ontwikkelingen. In 2012 werden er drie van die infomomenten georganiseerd over de nieuwe rijbewijsregeling voor motorrijders en bromfietsers. Aanleiding was de nieuwe derde Europese richtlijn (2006/126/EG). Die nieuwe richtlijn vraagt op verschillende vlakken aanpassingen van rijscholen. Daarom leek het de VSV interessant om mensen hier samen met de FOD Mobiliteit en Vervoer over te informeren. Facts:  Waar: Antwerpen, Hasselt en Gent  Wanneer: 7, 11 en 14 december  Deelnemers: 95  Beoordeling: 4/5

Vlaams Forum Verkeersveiligheid Het Vlaams Forum Verkeersveiligheid (VFV) brengt alle actoren op het vlak van verkeersveiligheid in Vlaanderen samen. Binnen het VFV werd onder meer aandacht besteed aan de volgende thema’s: bespreking van het beleidsadvies in verband met de verlaging van de alcohollimiet, conclusies van de rondetafel over gemotoriseerde tweewielers, het Strategisch Plan van de Federale Wegpolitie, enzovoort. Naast de plenaire vergadering waren er in 2012 ook twee werkgroepen actief: de werkgroep lokale politiezones en de werkgroep rijopleiding. In de schoot van het forum lanceerde de VSV ook een sensibiliseringscampagne voor de transportsector: het TRUCKVEILIG charter. Meer hierover leest u op pagina 34. Facts:  Waar: Brussel en Mechelen  Wanneer: 12 maart, 7 juni en 7 december (plenaire vergadering); 23 oktober (werkgroep politiezones); 29 augustus en 13 november (werkgroep rijopleiding).

9

Ondersteuning campagnes De VSV voorziet in haar begroting ook middelen om campagnes van de Vlaamse overheid mee te ondersteunen. In 2012 zette ze zo mee haar schouders onder het project Ready to Ride. Onder deze noemer promoot de Vlaamse overheid vervolmakingscursussen voor motorrijders. Daarvoor werden speciale bonnen ontwikkeld die via de website www.readytoride.be besteld kunnen worden. Deze actie richt zich dus niet alleen op motorrijders zelf, maar ook op andere mensen, die een bon cadeau kunnen doen aan iemand die ze kennen. In 2012 werden er 135 bonnen verdeeld.

Onderzoek Na positieve ervaringen met het onderzoek naar de oorzaken van fietsongevallen in 2011 plande de VSV een volgend onderzoek in 2012. Dat werd reeds voorgelegd op een plenaire vergadering van het Vlaams Forum Verkeersveiligheid in 2011. Het Forum gaf toen duidelijk aan een voorkeur te hebben naar onderzoek met betrekking tot de risicogroep motorrijders. De VSV maakte hiervoor een bestek op. In 2012 werd echter beslist om de opdracht niet toe te wijzen. In het bestek werd immers vermeld dat de mogelijkheid bestond dat andere onderzoekers over de data van het BIVV zouden kunnen beschikken. Dat bleek echter niet het geval te zijn. Daardoor moest het onderzoek jammer genoeg geannuleerd worden.

5.1.2 OPLEIDING

Mobiliteitsacademie Al geruime tijd organiseren de VSV en het Instituut voor Mobiliteit (IMOB) van de Universiteit Hasselt samen met andere partners de Mobiliteitsacademie. Het aanbod bestaat uit een gevarieerd opleidingsprogramma voor mensen die professioneel met het thema mobiliteit in aanraking komen. In 2012 werden de volgende opleidingen georganiseerd:  Introductiecursussen o Verkeerskunde o De fundamenten van verkeersveiligheid  Basiscursussen o Mobiliteit en evenementen o Vrachtvervoer o Verkeersmodellen o Vergevingsgezinde wegen o Mobiliteit op plattelandswegen o Groenvoorzieningen in de openbare ruimte o Autoluwe binnenstad o Innoverend gemeentelijk fietsbeleid o Mobiliteit tijdens evenementen o Verkeersongevallen voorkomen via audits o Gemeentelijk voetgangersbeleid o Minder borden, meer verkeersveiligheid  Specialisatiecursussen o Verkeersreglement o Hermes-opleiding o Verkeersregelementering voor rijlesgevers o Conflict- en gedragsobservatie 10

Introductiecursus Verkeerskunde De Introductiecursus Verkeerskunde reikt de deelnemers naast verschillende basisbegrippen en invalshoeken ook een aantal instrumenten en technieken aan om verkeers- en mobiliteitsproblemen op een geïntegreerde manier aan te pakken. De cursus bestond uit vier lesdagen: inleiding tot de verkeerskunde, verkeersonderzoek, geïntegreerde aanpak van verkeers- en mobiliteitsproblemen en ‘mensen moeten mee-doen’. Facts:  Waar: Brussel  Wanneer: 5, 12, 21 en 27 maart  Deelnemers: 42  Beoordeling: 4,3/5

Introductiecursus De fundamenten van verkeersveiligheid Om het aantal verkeersdoden drastisch te doen dalen, is er nood aan mensen die met kennis van zaken duurzame en geïntegreerde oplossingen uitwerken. Daarom werd opnieuw een cursus georganiseerd die de verkeersveiligheid dieper bestudeert en aangrijpingspunten voor de praktijk aanbiedt. De cursus bestond uit vier lesdagen. Na de introductiedag werd er per E een dag georganiseerd: educatie en sensibilisatie (Education), technologie en infrastructuur (Engineering) en handhaving (Enforcement). Facts:  Waar: Leuven, Antwerpen, Mechelen en Hasselt  Wanneer: 4, 10, 18 en 26 oktober  Deelnemers: 20  Beoordeling: 4,3/5

Basiscursus Mobiliteit en evenementen De organisatie van evenementen, zowel op het openbaar domein als erbuiten, heeft vaak een grote impact op ons multimodaal mobiliteitssysteem. Evenementen op de openbare weg leiden tot wijzigingen in de verkeerscirculatie. Net als voor evenementen op andere locaties is het daarbij de uitdaging om toeschouwers zich zo efficiënt en duurzaam mogelijk te laten verplaatsen, en de impact op het verkeerssysteem te beheersen. Tijdens deze eendaagse cursus kregen de deelnemers daartoe verschillende handvaten aangereikt. Wegens de grote interesse werd de cursus in het najaar herhaald. Facts: Voorjaar:  Waar: Brussel  Wanneer: 29 maart  Deelnemers: 42  Beoordeling: 4,1/5 Najaar:  Waar: Antwerpen  Wanneer: 9 november  Deelnemers: 36  Beoordeling: 4,3/5

11

Basiscursus Vrachtvervoer Vlaanderen wil tegen 2020 de beste Europese regio zijn op het vlak van slimme en duurzame logistiek. Die ambitie is een kernpunt van Vlaanderen in Actie, het sociaal-economisch impulsprogramma van de Vlaamse Regering. Het slimme en duurzame karakter van de logistiek zal echter niet zonder slag of stoot worden bereikt. Het inzetten op logistiek heeft in combinatie met de economische groei de laatste jaren vooral gezorgd voor een stijging van het vrachtvervoer op de weg. Dat heeft een onmiskenbare weerslag op diverse aspecten van mobiliteit en verkeer in Vlaanderen. Tijdens deze cursus werden daarvoor oplossingen aangereikt. Facts:  Waar: Brussel  Wanneer: 20 april  Deelnemers: 13  Beoordeling: 4,1/5

Basiscursus Verkeersmodellen Deze cursus verduidelijkte in eerste instantie het huidige kader van strategische verkeersmodellen. Via verschillende modeltoepassingen werd dieper ingegaan op de types, gevoeligheden en doeleinden van deze instrumenten. De bedoeling was om uit te leggen waarom en wanneer welke modellen correct ingezet kunnen worden, zodat het risico op misverstanden en foutieve verwachtingen daalt. Facts:  Waar: Brussel  Wanneer: 24 april  Deelnemers: 21  Beoordeling: 4,1/5

Basiscursus Vergevingsgezinde wegen Tijdens deze opleiding werd bekeken wat de bijdrage van infrastructuur is in de gevolgen van een ongeval. Bepaalde infrastructurele maatregelen kunnen ongevallen helpen vermijden. Maar meer nog dan het vermijden van ongevallen, kan aangepaste infrastructuur de gevolgen van verkeersongevallen helpen beperken. In dat verband spreekt men van ‘vergevingsgezinde wegen’. Verder kwamen in deze cursus onder andere evaluatiemethodes voor passief veilige weguitrusting, verkeersongevallen en verkeersslachtoffers, ongevallenstatistieken en het absorberend vermogen van voertuigen versus de weguitrusting aan bod. Facts:  Waar: Brussel  Wanneer: 27 april  Deelnemers: 27  Beoordeling: 4/5

Basiscursus Mobiliteit op plattelandswegen Plattelandswegen worden vaak oneigenlijk of op een ongewenste manier gebruikt door tal van verkeersdeelnemers, wat verkeersonveiligheid en extra schade tot gevolg kan hebben. Voor een landelijke gemeente is het niet eenvoudig om dat probleem aan te pakken. Deze cursus verschafte inzicht in de eigenheid van mobiliteit op plattelandswegen en over wat dat betekent voor de de inrichting, de handhaving, het onderhoud en het beheer van de plattelandsmobiliteit. Er werd onder andere ingegaan op oneigenlijk gebruik van plattelandswegen, handhavingsbeleid, openbaar vervoer, landbouwverkeer en recreatief verkeer. 12

Facts:  Waar: Brussel  Wanneer: 3 mei  Deelnemers: 16  Beoordeling: 4,2/5

Basiscursus Groenvoorzieningen en verkeersveiligheid in de openbare ruimte Doordacht geplaatste groenelementen kunnen een grote meerwaarde bij (her)inrichtingen betekenen en tillen de kwaliteit van de publieke ruimte naar een hoger niveau. Groenstructuren kunnen bijzonder handig zijn om het wegbeeld en verkeersgedrag af te stemmen, de verkeershinder te reduceren en de veiligheid te verhogen. Wat doet een laan, een solitaire boom of een haag met de ruimtebeleving? Wanneer gebruik je welke elementen? Tijdens de cursus werd ingegaan op dergelijke vragen en werd er nagedacht over groenvoorzieningen in de openbare ruimte. Facts:  Waar: Brussel  Wanneer: 18 juni  Deelnemers: 14  Beoordeling: 4,1/5

Basiscursus Autoluwe binnenstad De middelgrote steden en de verstedelijkte gebieden in Vlaanderen zijn een belangrijke motor voor kleinhandel, diensten en cultuur. De inspanningen om steden aantrekkelijker te maken als woonomgeving leveren resultaat op. De stedelijke gebieden zijn dan ook een generator van heel wat mobiliteit, wat in Vlaanderen nog vaak neerkomt op verplaatsingen met de wagen. Die automobiliteit legt een zware druk op de leefbaarheid van de stedelijke gebieden en het lokale beleid zoekt dan ook naar mogelijkheden en oplossingen om de economische, culturele en sociologische functies van de stad te verzoenen met autoluwe mobiliteit. In deze cursus werd hierop ingegaan. Facts:  Waar: Mechelen  Wanneer: 9 oktober  Deelnemers: 29  Beoordeling: 4,3/5

Basiscursus Innoverend gemeentelijk fietsbeleid Inzicht in de opbouw van een fietsbeleid op gemeentelijk niveau is belangrijk om aan te kunnen geven wat de prioritaire maatregelen zijn bij de (verdere) uitbouw van het fietsbeleid. Na een theoretisch deel (wat, hoe, tips en valkuilen), bood deze cursus een praktisch deel met een uiteenzetting over de drie Vlaamse gemeenten die uitgeroepen werden tot Fietsgemeente/Fietsstad 2012. Dankzij de grote hoeveelheid aan praktische voorbeelden en illustratiemateriaal verschafte de cursus inzicht in mogelijke oplossingen voor fiets(beleid)knelpunten. Facts:  Waar: Antwerpen  Wanneer: 25 oktober  Deelnemers: 31  Beoordeling: 4,3/5

13

Basiscursus Verkeersongevallen voorkomen via audits Vanaf academiejaar 2012 – 2013 bieden UGent en UHasselt een basisopleiding Verkeersveiligheidsaudit aan. Deze basisopleiding spitst zich toe op het Trans-Europese Netwerk (TEN). Maar verkeersveiligheidsaudits bieden ook op lokaal niveau de mogelijkheid om ongevallen te voorkomen door al in de ontwerpfase aandacht te hebben voor verkeersveiligheid. In deze cursus belichtten we het belang van een preventieve aanpak door mogelijke verkeersveiligheidsproblemen op gemeentelijk vlak weg te werken vóór er ongevallen plaatsvinden. Tijdens deze tweedaagse opleiding werd onder meer ingegaan op het hele auditproces, op het nut van audits, op wat audits wél en niet zijn en hoe een auditrapport opgesteld kan worden. Er werden heel wat praktische voorbeelden op lokaal niveau gegeven. Deelnemers konden eigen praktijkvoorbeelden meebrengen zodat de theorie meteen toegepast kon worden op het werkveld. Facts:  Waar: Mechelen  Wanneer: 20 en 27 november  Deelnemers: 26  Beoordeling: 4,2/5

Basiscursus Gemeentelijk voetgangersbeleid Stappen eerst, zegt het STOP-principe. Toch werd voetgangersbeleid lange tijd verwaarloosd. Voetgangersbeleid gaat om veel meer dan trottoirs: het gaat ook over netwerken en verkeersbeheersing, over stappen als voor- en natransport en over hoe goed we ons voelen in de openbare ruimte. Voetgangerskwaliteit is noodzakelijk om centra en wijken aantrekkelijk te maken. Hoe zorgen we ervoor dat mensen graag op straat komen? Hoe stimuleren we meer stappen? Hoe maken we stappen veilig en aantrekkelijk? Op welke behoeften moeten we inspelen? Wat zijn de hefbomen? Tijdens de cursusdag zetten we deelnemers via een mix aan activiteiten op weg naar een doordacht voetgangersbeleid: we gingen samen de straat op, haalden kennis uit onderzoek en leerden van concrete voorbeeldcases. Facts:  Waar: Antwerpen  Wanneer: 11 december  Deelnemers: 23  Beoordeling: 3,9/5

Basiscursus Minder borden voor meer verkeersveiligheid Wegbeheerders hebben vaak de neiging om (te) veel verkeerstekens te plaatsen om het gewenste gedrag te bekomen van weggebruikers. Daardoor moeten de weggebruikers soms een overdaad aan boodschappen verwerken, waardoor ze vaak net niet doen wat de wegbeheerder wenst. Op basis van De Code van de Wegbeheerder en de Minderbordengids legde deze cursus uit hoe dat vermeden kan worden. De tweede lesdag was een praktijkdag met oefeningen. Facts:  Waar: Antwerpen  Wanneer: 13 en 21 december  Deelnemers: 36  Beoordeling: 4,4/5

Specialisatiecursus Verkeersreglementering Het verkeersreglement wordt almaar complexer. De reglementering heeft zich de laatste jaren sterk ontwikkeld en de opeenvolgende wijzigingen hebben het reglementaire landschap soms zelfs 14

diepgaand veranderd. De doelstelling van deze tweedaagse cursus was om het hele verkeersreglement te overlopen. De deelnemers kregen daarbij de mogelijkheid om vragen te stellen over de concrete uitvoering of de interpretatie die gegeven moet worden aan de nieuwe teksten en artikels. Facts:  Waar: 29 februari en 7 maart  Wanneer: Brussel  Deelnemers: 16  Beoordeling: 4,1/5

Specialisatiecursus Hermes HERMES is een Europees project en staat voor ‘High impact approach for Enhancing Road safety through More Effective communication Skills’. De hoofddoelstelling van het project was het ontwerpen van een opleidingscursus van vier dagen voor rijlesgevers om hen te helpen hun coachingsvaardigheden te ontwikkelen. Wegens het succes in 2011 boden we deze cursus in 2012 opnieuw aan. Facts:  Waar: Antwerpen  Wanneer: 19, 20 en 21 maart en 20 april  Deelnemers: 21  Beoordeling: 4/5

Specialisatiecursus Verkeersreglementering voor rijlesgevers Het verkeersreglement heeft de laatste jaren ingrijpende wijzigingen ondergaan en is op bepaalde vlakken diepgaand veranderd. De gevolgen voor iedereen die actief is in de verkeerssector zijn dan ook even talrijk als belangrijk. Het is echter niet eenvoudig om steeds alle benodigde informatie te vinden, te analyseren en te bestuderen. Tijdens deze tweedaagse opleiding, enkel bedoeld voor rijlesgevers, werd het hele reglement overlopen. De deelnemers kregen daarbij de mogelijkheid om vragen te stellen over de concrete uitvoering of de interpretatie die gegeven moet worden aan de nieuwe teksten en artikels. Omdat deze gebrevetteerde doelgroep de wegcode vanuit een ander perspectief bekijkt en daarom ook andere vragen stelt, werd ervoor gekozen om voor hen een aparte opleiding te organiseren. Facts:  Waar: Brussel  Wanneer: 30 mei en 6 juni  Deelnemers: 18  Beoordeling: 4,4/5

Specialisatiecursus Conflict- en gedragsobservatie Studies op basis van ongevallengegevens hebben onze kennis van de verkeersveiligheid de laatste decennia sterk vergroot. Ongevallengegevens hebben echter ook hun beperkingen. Zo is de hoeveelheid informatie die geregistreerd wordt eerder beperkt, er is bijvoorbeeld geen informatie over specifieke gedragingen of omstandigheden die leiden tot ongevallen. Ongevallen zijn (gelukkig) vaak ook zo zeldzaam, zelfs op relatief gevaarlijkekruispunten, dat het erg moeilijk is om bij de analyse voldoende patronen te zien om verantwoorde conclusies te kunnen trekken. Deze lesdag reikte technieken aan om een verkeersveiligheidsanalyse te maken op een locatie waarbij de beschikbare ongevallengegevens niet volstaan. 15

Facts:  Waar: Brussel  Wanneer: 22 juni  Deelnemers: 15  Beoordeling: 4,3/5

Incompany opleidingen De VSV biedt bedrijven of organisaties ook de mogelijkheid om bepaalde cursussen uit het aanbod incompany te organiseren. In 2012 werden zo twee cursussen georganiseerd: voor het Gemeentelijk Autonoom Parkeerbedrijf Antwerpen (GAPA) de specialisatiecursus parkeerreglementering en voor de afdeling Elektromechanica en Telematica (EMT) van de Vlaamse overheid de cursus over werfsignalisatie. Facts: GAPA  Waar: Antwerpen  Wanneer: 25 en 31 januari; 8 februari; 15 mei  Deelnemers: 73  Beoordeling: 4/5 EMT  Waar: Gent  Wanneer: 7 en 14 februari  Deelnemers: 33  Beoordeling: 3,8/5

Woon-werkverkeer In 2012 was er een vormingsaanbod voor werknemers, mobiliteitscoördinatoren, werkgevers en medewerkers van de provinciale mobiliteitspunten. Werknemers konden deelnemen aan opleidingen, voor mobiliteitscoördinatoren en werkgevers voorzagen we enkele netwerkmeetings. Medewerkers van de provinciale mobiliteitspunten konden een beroep doen op een coachingsaanbod. Facts: Opleidingen werknemers  Waar: Blankenberge, Kortrijk, Gent (3x), Laakdal, Kortrijk, Zwijnaarde, Herentals, Genk, Lier en Zelzate  Wanneer: 13, 14, 18 en 20 januari; 10, 11, 13 en 20 februari; 17 oktober; 21 en 30 november; 20 december  Deelnemers: 293  Beoordeling: 4,2/5 Netwerkmeetingen  Waar: Geel, Brussel en Antwerpen  Wanneer: 10 februari, 8 maart en 18 oktober  Deelnemers: 157  Beoordeling: 4,3/5 Coaching PMP  Waar: Brussel  Wanneer: 13 september  Deelnemers: 6  Beoordeling: 4,2/5 16

Recreatieve verplaatsingen Sinds 2009 voorziet de VSV methodologische ondersteuning inzake mobiliteitsmanagement voor organisatoren van evenementen. Doelstelling is de verplaatsingen naar evenementen op een duurzamere manier, dus met minder auto’s of minder uitstoot, te doen verlopen. In 2012 breidde de VSV deze werking, in samenwerking met Toerisme Vlaanderen, verder uit naar andere recreatieve bestemmingen. Voorbeelden daarvan zijn toeristische attracties en meetinglocaties. Festivals die al een eerste analyse en advies gekregen hadden, kregen in 2012 de mogelijkheid om in een vervolgtraject assistentie aan te vragen om het plan bij te sturen waar nodig. Facts: Basisaanbod  Aantal: 19  Voor wie: Tulpenpluk (Antwerpen), Lamot Congres- en Erfgoedcentrum (Mechelen), Jaarbeurs Bredene Kust en Hinterland (Bredene), Braziliaanse Feesten (Brecht), Faculty Club (Leuven), Provinciedomein Bokrijk (Genk) Extrema Outdoor (HouthalenHelchteren), Lotto Dôme (Maaseik), EK Hockey 2013 (Boom), Antwerp 10 Miles & Marathon (Antwerpen), Feria Andaluza (Boom), De Munt (Brussel), Fiesta Mundial 2012 (Balen), Xtreme Xperience (Boom), Ezelsfeesten (Kuurne), ICC Gent (Gent), BISbeurs (Gent), Kikkering KSA (Boom), Betong Aalst (Aalst) Vervolgtraject  Aantal: 4  Voor wie: Mano Mundo 2012 (Boom), Werchter Boutique 2012 (Werchter), Rock Werchter 2012 (Werchter), Bruksellive 2012 (Brussel)

5.1.3 CONGRESSEN EN STUDIEDAGEN Vlaams Congres Verkeersveiligheid In 2012 organiseerde de VSV voor de tiende keer het Vlaams Congres Verkeersveiligheid. Tijdens het congres werd teruggeblikt op de verwezenlijkingen van de afgelopen tien jaar en werd gekeken naar het actuele verkeersveiligheidsbeleid in Vlaanderen. De talrijke inspanningen en inspirerende projecten van de stad Gent inzake verkeersveiligheid maakten van haar de perfecte gaststad. Het thema dit jaar was ‘De SUN-landen: een voorbeeld voor Vlaanderen’. De aanpak en concrete praktijkvoorbeelden uit Nederland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk waren de rode draad op dit tiende congres. Uiteraard kregen ook inspirerende Vlaamse initiatieven een plaatsje. Op het einde van het congres stelde minister Crevits het Jaarboek Verkeersveiligheid voor. Facts:  Waar: Bijloke, Gent  Wanneer: 22 mei  Deelnemers: 375  Beoordeling: 4,2/5

17

Hét Mobiliteitscongres De bereikbaarheid van bedrijventerreinen is cruciaal voor onze Vlaamse economie, maar is sinds vele jaren ook een pijnpunt. Om aan te tonen dat bedrijven zelf een rol kunnen spelen om hun bereikbaarheid te verbeteren, organiseerde de VSV in samenwerking met Brussels Metropolitan Hét Mobiliteitscongres met als thema ‘flexibele mobiliteit’. Op dit jaarlijkse congres werd ook de Business Mobility Award (BMA) uitgereikt, een prijs die duurzame bedrijven (zowel publiek als privé) beloont voor hun geleverde inspanningen. In 2012 kwam die eer toe aan Nike European Logistics Center en Thuiszorg Vleminckveld vzw. Facts:  Waar: Brussel  Wanneer: 6 juni  Deelnemers: 190

Actuele studiedagen en congressen Eind 2011 lanceerde de VSV samen met het departement MOW van de Vlaamse overheid de wedstrijd Fietsgemeente/Fietsstad 2012. We gingen op zoek naar gemeenten met een integraal fietsbeleid en inspirerende projecten. Uit alle inzendingen kwamen drie winnaars naar boven: Antwerpen, Mortsel en Boechout. Daarnaast waren er nog de volgende eervolle vermeldingen: Brugge, Gent, Lier, Zemst, Meeuwen-Gruitrode en Vorselaar. Op 23 juni zette minister Crevits deze steden en gemeenten in de bloemetjes in het Vlaams parlement. Om gemeenten en steden aan te moedigen hun kandidatuur in te dienen, voorzag de VSV in een interessante incentive: een inspiratiedag in Amsterdam, de fietststad bij uitstek. Naar aanleiding van de verkiezing publiceerden we ook een voorbeeldenboek, met een inventarisatie van vele voorbeelden van kwaliteitsvolle fietsinfrastructuur en -beleid in Vlaanderen, gerangschikt per thema. Facts: Inspiratiedag:  Waar: Amsterdam  Wanneer: 8 mei  Deelnemers: 30 Bekendmaking Fietsgemeente/-stad 2012:  Waar: Brussel  Wanneer: 23 juni  Deelnemers: 57

Ontmoetingsdag Na een jaar met vele cursussen en studiedagen nodigt de VSV bij het begin van het academiejaar steeds alle (oud-)cursisten en andere geïnteresseerden uit op een VSV-ontmoetingsdag. Gaststad van deze succesvolle vierde editie was Turnhout. Het thema dit jaar was Ambitieus mobiliteitsbeleid in de stadsregio Turnhout, door een synergie van stadsvernieuwing, mobiliteit, communicatie en samenwerking. In de namiddag waren er verschillende excursies voorzien. Facts:  Waar: Turnhout  Wanneer: 11 september  Deelnemers: 118  Beoordeling: 4,3/5

18

5.1.4 INTERNATIONALE SAMENWERKING

Internationale samenwerking Verkeersonveiligheid is niet alleen in Vlaanderen een belangrijke maatschappelijke uitdaging, in ontwikkelingslanden is de uitdaging nog vele malen groter. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) gaat het er om een van de belangrijkste doodsoorzaken tout court. Het is dan ook belangrijk om de ervaring die de VSV opgebouwd heeft te delen met geïnteresseerde ontwikkelingslanden. In 2012 participeerde de VSV daarom, net als in 2011, in het project Education for Sustainable Living – Mobility and the Environment in Zuid-Afrika, een initiatief om leerlingen en leerkrachten te sensibiliseren over duurzame mobiliteit. Daarnaast nam de VSV ook opnieuw deel aan het project Safe School Zone in Cambodja, een project van Handicap International om schoolomgevingen veiliger te maken. De VSV probeert ook haar netwerk op internationaal niveau uit te breiden. Zo werd de VSV lid van de European Transport Safety Council (ETSC) en waren er bezoeken door de Norwegian Road Safety Council en bij het Kennisplatform Verkeer en Vervoer in Nederland.

5.1.5 EDUCATIEVE MATERIALEN

Educatieve materialen In 2012 zette de VSV de publicatiereeks VSVlokaal verder. Met deze brochures wil de VSV praktische, onmiddellijk bruikbare informatie aanbieden aan mobiliteitsprofessionals die werkzaam zijn op het lokale beleidsniveau. VSVlokaal verschijnt twee maal per jaar. In 2012 waren dat Groenvoorzieningen in de verkeers- en verblijfsruimte en Gemeentelijk voetgangersbeleid. De deelnemers aan de cursussen in kwestie kregen een gratis exemplaar. De brochures worden te koop aangeboden via de website en zijn daar ook gratis te downloaden.

Ondersteunend materiaal mobiliteitsmanagement In 2012 ondernam de VSV de volgende initiatieven om bedrijven nog beter te ondersteunen op het vlak van duurzaam woon-werkverkeer:  de actualisatie van de toolbox mobiliteitsmanagement;  de ontwikkeling van een toolbox verkeersveiligheid;  de verzending van de nieuwsflash mobiliteitsmanagement (vier maal).

19

5.2

VERKEERS- EN MOBILITEITSEDUCATIE

In 2012 werkte de cluster verkeers- en mobiliteitseducatie rond de volgende pijlers/doelgroepen:  Ondersteuning onderwijs  Kinderen (0 tot 12 jaar)  Jongeren (12 tot 18 jaar)  18+

5.2.1 ONDERSTEUNING ONDERWIJS

Stuurgroep Onderwijs De VSV ziet verkeers- en mobiliteitsopvoeding als een belangrijke taak. Wie vandaag de jongeren sensibiliseert voor een verantwoorde vervoerskeuze en een correct verkeersgedrag, legt de basis voor een duurzame mobiliteitsontwikkeling. Om deze doelstelling hard te maken, werd in 1993 binnen de VSV de Stuurgroep Onderwijs opgericht. Dit is een overlegplatform dat bestaat uit verkeers- en onderwijsdeskundigen. Alle organisaties en instanties die in Vlaanderen bezig zijn met verkeers- en mobiliteitseducatie zijn in deze stuurgroep vertegenwoordigd. Tweemaal per jaar, in het voorjaar en in het najaar, komt de stuurgroep bijeen om samen richting te geven aan nieuwe ontwikkelingen op het vlak van verkeers- en mobiliteitseducatie. De stuurgroep doet ook voorstellen die mee de thema’s en de inhoud van de studiedagen Verkeer op School bepalen. Ook de regionalisering, de digitalisering in het onderwijs en de rijopleiding kwamen dit jaar aan bod. Facts:  Waar: Mechelen  Wanneer: 17 februari en 12 oktober

Educatieve materialen Nadat de VSV in 2011 het project Het Grote Fietsexamen met het bijhorende Fietsbrevet Goud lanceerde, volgden in 2012 de andere fietsbrevetten. De lay-out van de fietsbrevetten Startfietser en Vaardige fietser was verouderd en er was nood aan een aparte, inhoudelijk opgefriste handleiding voor beide brevetten. De vernieuwde brevetten worden in een pakket aangeboden aan de lagere scholen. Een handleiding op maat in combinatie met dertig fietsbrevetten en bijhorende beloningsstickers versterken de boodschap dat aan het behalen van een brevet een oefentraject voorafgaat, net zoals bij een rijbewijs. Het Fietsbrevet Brons is bedoeld voor de eerste graad lager onderwijs. Voor de tweede graad is er het Fietsbrevet Zilver. In 2012 verschenen opnieuw vijf nummers van de nieuwsbrief Veilig naar School. De nieuwsbrief houdt de lezer op de hoogte van de laatste nieuwtjes op verkeerseducatief vlak voor het basisonderwijs en wordt verspreid naar alle basisscholen in Vlaanderen, de departementen lerarenopleiding van de hogescholen, verkeersouders, startbaners verkeersveiligheid, verkeersparken, politie, gemeenten en heel wat andere geïnteresseerden. De nieuwsbrief is het uithangbord van de Stuurgroep Onderwijs voor het basisonderwijs.

20

Voor leerkrachten uit het secundair onderwijs maakt de VSV vier keer per schooljaar nieuwe lesfiches. Er wordt telkens één fiche voor de eerste/tweede graad en één voor de derde graad voorzien. Met deze kant-en-klare lesfiches kunnen leerkrachten aan de slag om een les verkeer en mobiliteit te geven. De lesfiches worden uitgegeven in een aantrekkelijke lay-out en aangeboden in een verzamelmap. De verzamelmap is opgebouwd volgens het Educatief actieplan verkeers-en mobiliteitseducatie voor het secundair onderwijs. In 2012 kwamen de volgende onderwerpen aan bod: stuurvaardigheid, risicogedrag, verkeersongevallen, zichtbaarheid en de dode hoek. In 2011 lanceerde de VSV de SMS-webshop. Deze webshop is de opvolger van de vroegere digitale inventarissen en biedt een overzicht van alle educatieve materialen en projecten over verkeer en mobiliteit voor alle doelgroepen in het Vlaamse onderwijs. Het grote verschil met de vroegere inventarissen is dat geïnteresseerden producten ook ineens kunnen bestellen via deze website, dankzij de samenwerking met de verschillende aanbieders van educatieve materialen en projecten. In 2012 behaalde de SMS-webshop mooie resultaten. Mensen vullen ook vaak een kwaliteitsbeoordeling in over de aangeschafte producten. Zo willen we leerkrachten en andere geïnteresseerden helpen in hun zoektocht naar het juiste product.

Verkeer op School In 2012 werd Verkeer op School, het nascholingsaanbod voor het onderwijs, voortgezet. Hiermee wil de VSV opleidingen aanbieden vanuit een praktijkgerichte invalshoek. Met de cursussen willen we leerkrachten en andere educatieve medewerkers in staat stellen om kinderen en jongeren te leren op een verantwoorde, duurzame en zelfstandige manier deel te nemen aan het verkeer. In het aanbod zitten vormingen voor het kleuter-, lager, secundair en bijzonder onderwijs. Basisonderwijs: basiscursus Verkeers- en mobiliteitseducatie op school Tijdens deze opleiding gaven we de basis mee van hoe je op school een verticale én horizontale verkeersleerlijn kunt opbouwen. Een verticale verkeersleerlijn biedt een houvast gedurende heel de lagere school en voorkomt onnodige overlappingen in de verschillende leerjaren. Een horizontale leerlijn biedt je de mogelijkheid om gedurende het schooljaar verschillende verkeersactiviteiten te organiseren. Zo ben je niet alleen actief tijdens de verkeersweek, maar zit VME ingebed in heel het schooljaar. We confronteerden de leerkrachten ook met de mogelijkheden én beperkingen van kinderen die voor hen van essentieel belang zijn om zich veilig in het verkeer te begeven. Facts:  Waar: Leuven  Wanneer: 10 oktober  Deelnemers: 40  Beoordeling: 4,4/5

Basisonderwijs: basiscursus Voetgangerstraining Tijdens deze vormingsdag leerden we leerkrachten hoe ze kinderen van 3 tot 10 jaar veilig kunnen leren stappen in het verkeer. We gaven praktische tips om voetgangerstraining te integreren in verkeerslessen of in andere vakken. De nieuwe kleuterbox Horen, zien en rijden en de voetgangersbrevetten van de VSV vormden een goede leidraad. Samen met ervaringen van andere leerkrachten en concrete oefeningen vanuit het oogpunt van het kind kwamen we tot een praktische voetgangerstraining waarmee leerkrachten meteen aan de slag kunnen op hun eigen school. De cursus werd zowel in het voor- als najaar georganiseerd. Facts:  Waar: Leuven  Wanneer: 16 april en 19 oktober 21

 

Deelnemers: 41 Beoordeling: 4,7/5

Basisonderwijs: basiscursus Fietstraining Veilig fietsen in het verkeer vraagt veel meer dan alleen kennis van de verkeersregels. Kinderen van de lagere school moeten situaties juist leren inschatten, de regels kunnen toepassen en vooral praktijkervaring opdoen om op het einde van het zesde leerjaar tot een veilig en aanvaardbaar verkeersgedrag te komen. Tijdens deze vormingsdag kwamen leerkrachten te weten hoe je kinderen veilig leert fietsen doorheen alle leerjaren. De fietsbrevetten van de VSV dienden als houvast. Ook deze cursus stond zowel in het voor- als najaar op het programma. Facts:  Waar: Leuven  Wanneer: 27 april en 24 oktober  Deelnemers: 39  Beoordeling: 4,6/5

Basisonderwijs: Duurzaam en veilig naar school Een veilige schoolomgeving heeft een aangepaste infrastructuur, weggebruikers verplaatsen zich duurzaam, ze rijden traag en respecteren de wegcode. Tijdens deze nascholing leerden we de deelnemers werken met het Werkboek Veilige Schoolomgeving en koppelden we dit aan verschillende praktijkvoorbeelden van scholen. Daarnaast behandelden we twee didactische onderwerpen in aparte workshops: duurzame mobiliteit en verkeerstekens. Facts:  Waar: Oostmalle, Leuven, Kortrijk, Gent en Hasselt  Wanneer: 22, 27 en 29 maart; 17 en 26 april  Deelnemers: 79  Beoordeling: 4,6/5

Basisonderwijs: Aansprakelijkheid bij verkeers- en mobiliteitseducatie Verkeerseducatieve activiteiten gebeuren niet altijd zonder risico’s. Veel directies, leerkrachten en vooral ouders stellen zich dan ook de vraag wie er aansprakelijk is bij eventuele ongevallen of schade. Tijdens deze opleiding lieten we daarom een expert terzake aan het woord. Ethias Verzekeringen zorgt er via de schoolpolis onder andere voor dat de activiteiten in het kader van verkeers- en mobiliteitseducatie gedekt zijn. Facts:  Waar: Mechelen en Gent  Wanneer: 4 en 8 oktober  Deelnemers: 61  Beoordeling: 4,4/5

Kleuteronderwijs: Gevaarherkenning bij kleuters Kleuters komen dagelijks in contact met situaties waarin van hen verwacht wordt dat ze mogelijk gevaar herkennen, zowel in het verkeer als op de speelplaats. Ze beschikken echter niet over dezelfde capaciteiten als volwassenen en hebben nog beperkingen op het gebied van motoriek, waarneming en concentratie. Daardoor kunnen ze risico’s moeilijker inschatten. Voor deze cursus werd gebruik gemaakt van het Werkboek Veilige Schoolomgeving, een uitgave van de Vlaamse 22

overheid. Leerkrachten leerden werken met deze werkmap en kregen concrete tips over hoe ze hun eigen schoolomgeving veiliger kunnen maken. Dit koppelden we aan verschillende praktijkvoorbeelden van (kleuter)scholen. Facts:  Waar: Mechelen en Leuven  Wanneer: 19 en 20 april  Deelnemers: 46  Beoordeling: 4,4/5

Kleuteronderwijs: Verkeersborden in het kleuteronderwijs In het verkeer bestaan er geen verkeersborden en wegmarkeringen op kindermaat. Kinderen moeten net zoals volwassenen de verkeerstekens kennen, interpreteren en opvolgen. Het aanleren van deze materie kan met behulp van verkeersborden op kleutermaat al spelenderwijs starten in het kleuteronderwijs. Tijdens deze opleiding bekeken we op welke manier de deelnemers de verkeersborden kunnen aanbrengen in de kleuterklassen. Welke leermiddelen rond verkeerstekens bestaan er voor het kleuteronderwijs en hoe kun je het best te werk gaan? Welke verkeerstekens komen het best aan bod in de kleuterklas en welke zeker niet? Facts:  Waar: Hasselt en Kortrijk  Wanneer: 29 november en 4 december  Deelnemers: 80  Beoordeling: 4,3/5

Lager onderwijs: Het Grote Fietsexamen: een praktijktest in het verkeer voor het zesde leerjaar In 2012 lanceerde de VSV Het Grote Fietsexamen, een praktijktoets met de fiets. Scholen die zich inschrijven ontvangen een uitgebreid doe-pakket om zich voor te bereiden en om te oefenen, maar soms blijft er toch nog wat twijfel om effectief aan de slag te gaan. Om die laatste twijfels weg te nemen en om aan te tonen dat een fietsexamen in elke school haalbaar is, nodigden we de leerkrachten uit op een nascholing van een halve dag. Tijdens de cursussen werkten we samen een echt fietsexamen uit. Facts:  Waar: Mechelen, Gent en Hasselt  Wanneer: 1 en 5 maart; 25 en 27 september, 26 oktober  Deelnemers: 136  Beoordeling: 4,5/5

Buitengewoon onderwijs: Fietsles op maat In deze nascholing gaven we concrete tips over hoe je leerlingen van het BLO veilig leert fietsen in het verkeer. We besteedden aandacht aan hun motoriek, aan hun mobiliteit en aan het leren fietsen. We overliepen bestaand didactisch materiaal over fietstraining en bekeken welke opdrachten bruikbaar zijn voor kinderen met een specifieke zorgvraag. We deelden ervaringen met elkaar, deden doe-opdrachten in groep en probeerden zo uiteindelijk praktische fietslessen op maat van het BLO uit te werken, ofwel op zich staande verkeerslessen, ofwel opdrachten die geïntegreerd kunnen worden in andere vakken. Facts:  Waar: Hasselt en Antwerpen  Wanneer: 13 maart en 24 april 23

 

Deelnemers: 31 Beoordeling: 4,6/5

Secundair Onderwijs: Slimme Mobiele Scholen – Veilige Schoolomgeving – Moving Forward Tijdens deze vormingsdag hielpen we SMS-leerkrachten bij de realisatie van het SMSmobiliteitsproject in hun school. Daarna organiseerden we twee workshops, gericht op alle leerkrachten secundair. We lieten de deelnemer op een praktische manier kennismaken met twee initiatieven die de schoolomgeving veiliger maken: het Werkboek Veilige Schoolomgeving en het project Moving Forward. Facts:  Waar: Leuven, Mechelen, Gent, Brugge en Hasselt  Wanneer: 6, 8, 12, 15 en 19 maart  Deelnemers: 72  Beoordeling: 4,3/5

Secundair Onderwijs: Verkeersslachtoffers Aandacht besteden aan verkeersveiligheid en jongeren gevoelig maken voor de gevolgen van een verkeersongeval is zeer belangrijk. Jongeren zijn immers een kwetsbare groep in het verkeer. Hoe bespreek je echter het gevoelige thema ‘verkeersslachtoffers’ op school? Praten over verkeersveiligheid en de gevolgen van een verkeersongeval kunnen immers veel emoties en vragen oproepen. Wat zijn de gevolgen van een ongeval, voor de jongere en voor de school? Welke rol kunnen externe organisaties en de school daarbij spelen? Tijdens deze studiedag kregen de deelnemers via concrete getuigenissen en lespakketten een antwoord op deze vragen. Facts:  Waar: Zandhoven, Leuven en Gent  Wanneer: 12, 19 en 21 november  Deelnemers: 132  Beoordeling: 4,5/5

5.2.2 KINDEREN (0 TOT 12 JAAR)

Verkeersouders Verkeersouders kunnen al enkele jaren rekenen op ondersteuning door de VSV. Wanneer verkeersouders zich registreren, krijgen zij van de VSV een startpakket met onder meer een lidkaart, het Startboek verkeersouders en een fluohesje. Daarnaast genieten verkeersouders ook allerlei kortingen op publicaties en vormingen van de VSV. In 2012 werd de website van de verkeersouders in een nieuw jasje gestopt en kregen de verkeersouders ook hun eigen Facebookpagina. Om de actieve verkeersouders te bedanken voor hun dagelijkse inzet, organiseerden we ook nu weer de Dag van de Verkeersouders. Facts: Dag van de Verkeersouder:  Waar: Planckendael, Mechelen  Wanneer: 27 juni  Deelnemers: 379

24

De Grote Verkeerstoets Met De Grote Verkeerstoets wil de VSV lagere scholen ondersteunen bij verkeerseducatie. Leerkrachten krijgen door de toets een beeld van wat de kinderen al weten om goed te functioneren in het dagelijkse verkeer. Meteen wordt ook duidelijk aan welke verkeersregels en vaardigheden ze nog speciale aandacht moeten besteden. De toets is gemaakt voor leerlingen van het vijfde leerjaar (10- en 11-jarigen). Zij beantwoorden op een website 25 meerkeuzevragen die handelen over vijf verschillende onderwerpen. In 2012 was het project aan zijn derde editie toe. Net als het jaar daarvoor deden heel veel scholen mee. Meer dan 27.000 leerlingen namen deel, bijna de helft van het totaal aantal leerlingen in het vijfde leerjaar. 86,68% van de leerlingen was geslaagd (minstens 17 op 25 vragen correct). De gemiddelde score bedroeg 19 op 25. Facts:  Waar: heel Vlaanderen  Wanneer: 24 mei  Deelnemers: 27.107 leerlingen

Het Grote Fietsexamen Een fietsexamen op de openbare weg geeft leerkrachten een goede kijk op de verkeersvaardigheden van de leerlingen. Zijn ze klaar om het verkeer zelfstandig te trotseren? De eindtermen veronderstellen dat kinderen op het einde van het zesde leerjaar klaar zijn om zich zelfstandig als fietser en als voetganger te verplaatsen in het verkeer. De VSV lanceerde in 2012 daarom Het Grote Fietsexamen. Met dit project biedt ze een kant-en-klaar pakket met heel wat hulpmiddelen aan om zelf een fietsexamen te organiseren. De VSV wil zo een instrument aanbieden waardoor scholen niet enkel de theoretische test over verkeer afleggen (De Grote Verkeerstoets), maar ook echt de straat op gaan om te oefenen in het echte verkeer. Het Grote Fietsexamen sluit dan ook perfect aan op De Grote Verkeerstoets. Om te slagen werden vijf basisvaardigheden vooropgesteld. Leerlingen moeten slagen voor deze vijf vaardigheden en moeten een algemeen correct verkeersgedrag vertonen. Enkel dan verdienen ze hun fietsbrevet en zijn ze in staat om zich op een veilige manier alleen in het verkeer te begeven. We moedigen scholen aan om meer dan enkel de basisvaardigheden op te nemen in het examenparcours. De lokale realiteit moet ingeoefend worden. Het is immers daarin dat de leerlingen zich het volgende schooljaar, vaak alleen, met de fiets naar de secundaire school zullen begeven. Het eerste schooljaar was meteen een groot succes. 625 scholen schreven zich in. 911 klassen ontvingen het doe-pakket en 250 scholen kregen een set met fluohesjes opgestuurd. Daarnaast hebben 33 gemeenten, steden en politiezones zich geregistreerd als medeorganisator van een fietsexamen. Uiteindelijk kregen 6200 leerlingen een fietsbewijs toegestuurd van de VSV. Het slaagpercentage bedroeg 80%. Facts:  Waar: heel Vlaanderen  Wanneer: het hele schooljaar  Deelnemers: 6200

Veilige schoolomgeving Met het project Moving Forward kunnen scholen individueel of in samenspraak met de gemeente, de stad of de politiezone werken aan een visualisering van veilige routes van en naar school, met aandacht voor de aanwezige knelpunten. De leerlingen of verkeerswerkgroepen nemen foto’s met gratis ontleende smartphones en geven hun uitleg over verkeersknelpunten op hun routes in in een

25

Google Maps omgeving. Het gaat om een Europees project. Het Instituut voor Mobiliteit (IMOB) van de Universiteit Hasselt is promotor en de VSV copromotor. Op specifieke vraag organiseert de VSV, naast de cursusdagen Verkeer op School, vormingsmomenten op maat van scholen, politiezones en andere organisaties die zich bekommeren over verkeer in de brede zin van het woord. We doen dit volgens het principe ‘teach the teacher’ voor groepen van 10 tot 30 volwassenen. Het programma wordt in onderling overleg met de begeleider bepaald. Deze opleidingen richten zich meer en meer naar studenten van de lerarenopleiding in hogescholen. Facts:  Aantal begeleidingen Moving Forward: 23  Aantal begeleidingen VME: 9  Deelnemers: 685

5.2.3 JONGEREN (12 TOT 18 JAAR)

Mobibus In 2010 lanceerde de VSV de gloednieuwe Mobibus, een mobiele interactieve tentoonstelling die zich richt op de tweede graad van het secundair onderwijs. In 2012 liep dit project voor de tweede keer voor een heel jaar. De enorme interesse die bleek bij de lancering van het project duurt voort. De vraag overstijgt zelfs het aanbod; ook de kalender voor schooljaar 2013-2014 is al helemaal gevuld. Een bezoekje aan de Mobibus verloopt als volgt: de leerlingen krijgen buiten aan de bus een introfilmpje te zien waarna ze in de eerste module ondergedompeld worden in de wereld van de dode hoek. In de module ‘wegwijs’ nemen de leerlingen het tegen elkaar op in een bordspel. Tijdens het spel krijgen de leerlingen te maken met vragen, situaties en verkeersborden waar ze rekening mee moeten houden. In de ‘Mobiquiz’ spelen de leerlingen individueel een quiz van tien vragen. De quiz beperkt zich niet enkel tot de wegcode, ook onderwerpen als zichtbaarheid en duurzame mobiliteit komen hier aan bod. In de module ‘zichtbaarheid’ ondervinden de leerlingen het effect van fluo- en reflecterende materialen. Als afsluiter krijgen de leerlingen in de module ‘kanda of kandani?’ drie verhalen te zien over verkeer en mobiliteit. Ze moeten dan aangeven of het verhaal juist of fout is. Met dit project bereiken we een moeilijke doelgroep en we zijn dan ook verheugd over het feit dat die doelgroep de aanpak weet te appreciëren. Gemiddeld krijgt een bezoekje aan de bus een tevredenheidsscore van zo’n 80%. Facts:  Waar: Turnhout, Bornem, Kortrijk, Herk-deStad, Schilde, Overpelt, Tienen, Deinze, Hasselt, Torhout, Kapellen, Sint-Niklaas, Zele, Schilde, Brugge, Heverlee, Veurne, SintNiklaas, Lier, Oostende, Mechelen  Wanneer: het hele schooljaar  Deelnemers: 8092  Beoordeling: 4/5

26

Rijbewijs op School Ook in 2012 werd Rijbewijs op School voortgezet. Met dit project bereiden we leerlingen uit het laatste jaar van het secundair onderwijs op school voor op het theoretische rijexamen. Zij krijgen ook de mogelijkheid om dat examen, vanaf de leeftijd van 17 jaar, op school af te leggen. Tijdens de lessen wordt niet enkel aandacht besteed aan de wegcode, maar ook aan duurzame mobiliteit en correct gedrag in het verkeer. Het project is een samenwerkingsverband tussen de VSV, erkende rijscholen en rijlesgevers, GOCA en de scholen. Het project blijft erg succesvol. In het schooljaar 2011-2012 namen 43.152 leerlingen deel. Het slaagpercentage bedroeg 59,6%, iets minder dan vorig jaar, maar nog steeds veel hoger dan het slaagpercentage vóór het project. Er zijn nog wel steeds grote verschillen tussen de studierichtingen. Leerlingen uit het ASO scoren nog altijd opmerkelijk beter dan leerlingen uit de andere onderwijstypes. Opvallend is dat leerlingen van onderwijstypes waar minder goede resultaten werden behaald vaker aangaven dat acht lesuren ‘eerder onvoldoende’ tot ‘te weinig’ is als voorbereiding op het theoretische rijexamen. Sinds het schooljaar 2010-2011 mogen alle scholen met een (D)BSO- en BuSO-richting extra gratis lesuren theorie aanbieden. In het (D)BSO gaat het om twee extra uren, in het BuSo zijn dat er vier. 94% van de leerlingen vindt Rijbewijs op School een goed tot zeer goed project en zou het ook aan anderen aanraden. Meer dan 3 op 4 leerlingen vond de lessen interessant. Opvallend: 63% van de leerlingen vraagt meer aandacht voor verkeerseducatie op school, vorig jaar was dit nog 66% en het jaar daarvoor 72%. Deze daling kan wijzen op een verhoogde aandacht voor deze onderwerpen op school. Ook de leerkrachten staan duidelijk achter het project Rijbewijs op School. 99% van de leerkrachten vindt het een goed initiatief en zou Rijbewijs op School aan anderen aanraden. 83% van de leerkrachten is van mening dat de school meer aandacht moet besteden aan mobiliteit en verkeer. Zeer interessant is de vraag of leerkrachten gebruik maakten van de extra lesuren. 42% van de leerkrachten geeft aan dit inderdaad gedaan te hebben. Voor 32% van de leerkrachten betrof dit een uitbreiding met 2 lesuren, voor 10% een uitbreiding met 4 lesuren. In september 2012 lanceerde de VSV een elektronisch leerplatform voor Rijbewijs op School. Via een persoonlijk account kunnen leerlingen op dit online platform oefenen voor hun theorie-examen. Ze volgen hun resultaten nauwgezet op en downloaden de presentaties van de lesgever en de leidraad theorie voor de leerlingen. Lesgevers kunnen hun leerlingen beter opvolgen: ze geven online taken, zetten hun lesmateriaal online of gebruiken kant-en-klare presentaties. Facts: Infomomenten leerpatform:  Waar: Leuven, Kortrijk, Antwerpen, Gent en Hasselt  Wanneer: 13, 15, 20 en 21 juni, 4 juli  Deelnemers: 149  Beoordeling: 4,2/5 Rijbewijs op School:  Waar: heel Vlaanderen  Wanneer: het hele schooljaar  Deelnemers: 43.152

27

Slimme Mobiele Scholen Met het project Slimme Mobiele Scholen, kortweg SMS, geeft de VSV secundaire scholen de kans om op een gestructureerde manier aandacht te besteden aan verkeer en mobiliteit. Daarvoor biedt de VSV de scholen een duidelijk, actueel en laagdrempelig overzicht van het aanbod op het vlak van verkeers- en mobiliteitseducatie via de SMS-webshop, inhoudelijke begeleiding en subsidies voor de aankoop van educatief materiaal en de organisatie van projecten. Tijdens het project doorloopt een school vier fasen. In fase 1 moet de school in haar online dossier het mobiplan invullen. Vanaf schooljaar 2011-2012 vragen we ook om de modal split van het woonschoolverkeer in te vullen. Fase 2 is de concrete uitvoering van het project. De school krijgt begeleiding en voert projecten uit. In fase 3 wordt er geëvalueerd en tot slot wordt in fase 4 het postdossier opgestuurd naar de VSV. Wanneer het postdossier volledig is en het online schooldossier in orde is, kan de VSV overgaan tot de betaling van de totaalfactuur. Met het project SMS willen we scholen ondersteunen, maar ook aanzetten om op een gestructureerde manier aan verkeers- en mobiliteitseducatie te doen. Een eerste stap daarvoor is nagaan hoe leerlingen effectief naar school komen. Daarom reikte de VSV het afgelopen jaar de mogelijkheid om via het online dossier de modal split te berekenen en te verwerken. Op basis van al deze gegevens hebben we nu een zicht op de woon-schoolverplaaatsingen van zo’n 200.000 leerlingen in het secundair onderwijs, wat goed is voor bijna de helft van het totaal aantal leerlingen in het secundair onderwijs. Uit deze cijfers blijkt dat onze scholieren voor het overgrote deel op een duurzame manier naar school komen. Zo’n 45% komt te voet of met de fiets en zo’n 39% geeft aan met openbaar of georganiseerd vervoer naar school te komen. Zo’n 11% wordt met de wagen gebracht en slechts een hele kleine minderheid rijdt zelf met de brommer of de auto naar school. Het zal er dus vooral op aankomen de jongeren in staat te stellen zich veilig te verplaatsen en hen te overtuigen om ook na hun schoolcarrière zich duurzaam te blijven verplaatsen. Steeds meer scholen vinden de weg naar SMS. Voor de eerste editie schreven 420 scholen zich in. Voor de tweede jaargang waren dat er al 460 scholen en voor het schooljaar 2012-2013 tekenden maar liefst 536 scholen in. Bij de start van het schooljaar 2012-2013 waren er een aantal inhoudelijke wijzigingen. Zo werd de maximumsubsidie verlaagd van 1000 naar 750 euro en veranderden we de manier van begeleiden. We stapten af van de begeleidingen per school. Scholen die dat wilden, konden nog wel een begeleidingsmoment aanvragen, maar dat was niet meer verplicht. Wat wel verplicht werd, is de deelname aan een van de VOS-opleidingen. Scholen die voor de eerste keer deelnamen, moesten ook verplicht een opstartvergadering bijwonen. Op 27 juni vond de tweede Verkeerseducatieve dag plaats in Dierenpark Planckendael. Op deze dag was er voor de SMS-scholen een bijscholingsmoment met tal van interactieve workshops en lezingen van onze partners. Het was een mooie kans voor leerkrachten en SMS-begeleiders om kennis te maken met het aanbod van verkeers- en mobiliteitseducatie. Naast workshops en lezingen was er de hele dag een infomarkt waar leerkrachten en SMS-begeleiders meer informatie konden krijgen over de educatieve materialen en/of initiatieven. Facts: SMS-dag  Waar: Planckendael, Mechelen  Wanneer: 27 juni  Deelnemers: 133  Beoordeling: 4,3/5

28

5.2.4 18+ On the road Jongeren vertonen een sterk verhoogd risico op een ongeval tegenover de rest van de bevolking. Met On the road wil de VSV daarom een extra rijvaardigheidscursus aanbieden aan jongeren (18 tot 24 jaar) die net hun rijbewijs hebben gehaald. Elementen die in de opleiding aan bod komen zijn onder meer risicogedrag, het belang van technische aspecten van het voertuig, rijstijl en milieu, defensief rijden en de verfijning van enkele basistechnieken. Het programma bestaat uit een theoretisch gedeelte, een praktisch gedeelte op een oefenterrein, een praktisch gedeelte op de openbare weg en een evaluatiemoment. De lessen worden gegeven door gebrevetteerde rijlesgevers met meerdere jaren ervaring. Om de deelnemers extra te motiveren, biedt de VSV alle verzekeringsmakelaars en -maatschappijen de mogelijkheid om een voordeel toe te kennen op de autoverzekering van jongeren die de cursus volgden. In 2012 hebben de maatschappijen Ethias, DVV, Dexia en Belfius een voordeel toegekend. Facts:  Waar: Aalst, Alken, Antwerpen, Brasschaat, Brugge, Herenthout, Leuven, Merelbeke, Roeselare, Sint-Niklaas  Wanneer: het hele jaar door  Deelnemers: 598  Beoordeling: 4/5

Beschutte werkplaatsen De VSV biedt aan beschutte werkplaatsen een opleidingsprogramma over verkeersveiligheid aan. Uit cijfers blijkt immers dat werknemers van beschermde werkplaatsen vaker betrokken zijn bij ongevallen in het woon-werkverkeer dan andere mensen. Met deze opleiding wil de VSV deze mensen dan ook een veiliger verkeersgedrag aanleren. Het opleidingsaanbod bestaat uit vier modules: verkeerswetgeving in de praktijk, (brom)fietsvaardigheidsoefeningen, training van verkeersgedrag en een verkenning van de bedrijfsomgeving in combinatie met openbaarvervoergebruik. Facts:  Waar: Londerzeel, Neerpelt, Gent, Merelbeke, Gits, Eeklo, Brasschaat  Wanneer: 12 april; 3, 14 en 15 mei; 5 en 19 juni; 2, 4, 5, 9, 11 en 12 oktober  Deelnemers: 225

Mobiele nieuwkomers Onder mobiele nieuwkomers verstaat de VSV ‘alle groepen van de bevolking die, ondanks hun intrinsieke mogelijkheden, niet op een evenredige wijze kunnen deelnemen aan de samenleving doordat ze zich niet volwaardig kunnen verplaatsen’. De VSV onderneemt al verschillende jaren initiatieven om deze doelgroep te ondersteunen. Gelukkig zijn er al heel wat bedrijven, organisaties en verenigingen die inspanningen doen om mobiliteit in de breedst mogelijke betekenis voor iedereen toegankelijk te maken. Met het engagement Iedereen Mobiel wil de VSV hen daarbij ondersteunen en andere organisaties oproepen om dit goede voorbeeld te volgen. Op 12 december lanceerden we dit engagement op een symposium waar diverse organisaties de mobiliteitsproblematiek bij maatschappelijk kwetsbare groepen toelichtten.

29

Facts: Symposium Iedereen Mobiel:  Waar: Mechelen  Wanneer: 12 december  Deelnemers: 59  Beoordeling: 4,2/5

Mobiplus Mobiplus is een opfriscursus verkeer voor 55-plussers. De opleiding duurt vier halve dagen en biedt een kwaliteitsvolle opfrissing aan over alle elementen van het verkeer. De cursussen worden aan een interessant tarief georganiseerd voor kleine groepen op lokaal niveau en stellen de deelnemers in staat om zo lang mogelijk op een verantwoorde manier mobiel te blijven. Thema’s die in de cursus aan bod komen zijn: senioren en mobiliteit, evolutie van het verkeer, opfrissing van de verkeersregels, verplaatsingen te voet, met de fiets en het openbaar vervoer, plaatselijke verkeerssituaties, preventief rijden, enzovoort. Het aantal opleidingen en de deelnemersaantallen liepen de laatste jaren sterk terug. We merkten dat Mobiplus in zijn huidige vorm zijn limieten bereikt had. De opleidingen die georganiseerd werden, werden steeds goed beoordeeld, maar het aantal opleidingen dat georganiseerd werd, nam af. In 2012 is er hard gewerkt om dit probleem op te lossen en om met een vernieuwd, modulair aanbod te komen. Dit nieuwe aanbod start vanaf mei 2013. Facts:  Waar: Ninove, Gooik, Putte, Wezel, Brasschaat, Ieper, Hasselt, Bekkevoort, Aalter, Meise, Ledegem, Rumst, Izegem, SintNiklaas, Essen, Mortsel, Wuustwezel  Wanneer: het hele jaar door  Deelnemers: 401  Beoordeling: 4,5/5

Rijopleiding De VSV is via verschillende projecten betrokken bij de rijopleiding. Het belangrijkste voorbeeld daarvan is uiteraard Rijbewijs op School. Daarnaast werkt de VSV ook op verschillende manieren actief mee aan de verbetering van de huidige rijopleiding. Een eerste project is Start to Drive, een proefproject waarbij jongeren een kwalitatieve maar betaalbare praktische rijopleiding kunnen volgen. Dit project liep ten einde in december 2012. Deelnemers hadden tot dan de tijd om het proefexamen en het feitelijke examen af te leggen. In 2012 werden nog 25 proefexamens en 34 feitelijke praktijkexamens afgelegd, de meerderheid vond al in 2011 plaats. Een tweede initiatief van de VSV was de organisatie van een HERMES-coaching. HERMES is een Europees project en staat voor ‘High impact approach for Enhacing Road safety through More Effective communication Skills’. Dit project wil rijlesgevers helpen om hun coachingsvaardigheden verder te ontwikkelen. Door de grote interesse in 2011 werd deze coaching in 2012 opnieuw georganiseerd. Als inhoudelijke ondersteuning voor de rijlesgevers werkten we in 2012 aan Auto-didact, waarbij we basisprincipes uit het onderwijs vertalen naar de rijlesgever. Tien begrippen over methodiek en didactiek werden uitgewerkt in een handboek. Het handboek verschijnt in 2013. 30

Andere ondersteunende acties van de VSV: - Rijlesgevers zijn opgenomen als een aparte doelgroep binnen de Mobiliteitsacademie. Zo kunnen we opleidingen specifiek voor hen aanbieden. - De Stuurgroep Rijopleiding is opgenomen in het Vlaams Forum Verkeersveiligheid en is daar omgedoopt tot Werkgroep Rijopleiding. Deze werkgroep kwam in 2012 twee keer samen. - De Nieuwsflash Rijopleiding is een vaste waarde geworden die in 2012 zeven keer verscheen. De Nieuwsflash kon telkens rekenen op 200 à 300 lezers. - We bleven de opleiding tot rijschoollesgever organiseren in samenwerking met Cevora en VDAB. In Antwerpen, Genk en Rekkem rondden 47 kandidaten de opleiding af. In Heverlee en Wondelgem startten 35 kandidaten de opleiding, die in 2013 eindigt. In 2012 werden volgende specifieke opleidingen georganiseerd voor rijlesgevers: - HERMES-opleiding - Verkeersreglementering voor rijlesgevers - VSV-aanbod voor en door rijlesgevers - Stagebegeleiding - Rijtaakanalyse, leerproces en –strategie Over de HERMES-opleiding en de opleiding over het verkeersreglement leest u alles in het onderdeel over de Mobiliteitsacademie. Hieronder vindt u nog de details over de andere opleidingen. VSV-aanbod voor en door rijlesgevers De voorbije jaren heeft de VSV verschillende activiteiten en projecten ontwikkeld voor rijlesgevers. Met deze opleiding bieden we rijlesgevers de mogelijkheid om in te stappen in de projecten van de VSV en brengen we een overzicht van wat de VSV zoal doet voor rijscholen. Voor nieuwe lesgevers kan dit een eerste kennismaking met de werking van de VSV zijn, voor meer ervaren lesgevers is de opleiding een goede opfrissing. Facts:  Waar: Mechelen  Wanneer: 28 september  Deelnemers: 21  Beoordeling: 4,2/5

Stagebegeleiding In het najaar van 2011 werd er een sectorovereenkomst bekomen voor een Individuele Beroepsopleiding in de Onderneming (IBO) in de sector van de erkende rijscholen. Via deze IBO kunnen stagiair-rijlesgevers tewerkgesteld worden. In deze opleiding gingen we dieper in op de voorwaarden van de IBO, op de taak van stagebegeleider en op de middelen die kunnen helpen om die taak te vervullen. Facts:  Waar: Antwerpen  Wanneer: 22 november  Deelnemers: 28  Beoordeling: 4,4/5

Rijtaakanalyse, leerproces en –strategie Stuurvaardigheid en veilig rijgedrag zijn het resultaat van een complex psychomotorisch leerproces waarin het bijbrengen van kennis, vaardigheid en een veilige en sociale attitude aan bod moeten

31

komen. Internationaal wordt daarvoor een curriculum gebruikt dat gebaseerd is op de GDE-matrix (Goals for Driver Education). Facts:  Waar: Mechelen  Wanneer: 4 en 6 december  Deelnemers: 68  Beoordeling: 4,2/5

32

5.3

SENSIBILISERING

De Grote Verkeersquiz Naast de organisatie van opleidingen besteedt de VSV ook voldoende aandacht aan sensibilisering. De VSV is ervan overtuigd dat ze ook op dat vlak een nuttige bijdrage kan leveren. In 2010 organiseerde de VSV voor de eerste keer De Grote Verkeersquiz. Na een positieve evaluatie groeide het project intussen uit tot een jaarlijkse traditie. De Grote Verkeersquiz werd in 2012 van 15 oktober tot 15 november aangeboden op de website www.degroteverkeersquiz.be. Hier kregen de deelnemers twintig vragen over de volgende onderwerpen voorgeschoteld: de wegcode, kwetsbare weggebruikers, duurzame mobiliteit en verkeersveiligheid. De communicatiecampagne, met als uithangbord Frieda Van Wijck en Tom de Cock (MNM), bestond uit de volgende elementen: - een exclusieve bijlage bij Het Nieuwsblad; - digitale mailings (Nieuwsblad, Dats 24 en VSV); - een roadshow van een week door MNM; - online bannering; - virale promotie via Facebook en Twitter; - een promotiespot op radio en tv. Een nieuw element in de campagne was dit jaar de samenwerking met MNM. De VSV en MNM zijn in de week van 22 oktober 2012 in de vijf Vlaamse provincies tussen 12 en 13 uur radio gaan maken in Lier, Groot-Bijgaarden, Sint-Niklaas, Kortrijk en Hasselt. Daarvoor werd de Mobibus van de VSV een weekje omgedoopt tot Verkeersquizbus. De bus werd aan de buitenzijde volledig bestickerd in campagnestijl van De Grote Verkeersquiz. Tijdens de middaguitzending konden passanten in de bus de quiz komen spelen of in zeteltjes die opgesteld stonden voor de bus vanop een tablet de quiz afleggen. De vijf uitzendingen kwamen zeer goed over op de radio en werkten sensibiliserend. Hetzelfde gold voor de finale. De duo-presentatie tussen Tom De Cock en Frieda Van Wijck gaf extra dynamiek aan de finale. Ook de radio-uitzending tijdens de finale was een absolute meerwaarde voor De Grote Verkeersquiz. Die finale vond op zaterdag 8 december plaats in het Vlaams Parlement. De 75 finalisten van de online verkeersquiz namen het op tegen acht mobiliteitsexperten. De finale werd georganiseerd als een soort apotheose, een afsluitmoment waarop meteen ook de pers werd uitgenodigd en de resultaten van de online quiz bekendgemaakt werden. Minister Hilde Crevits reikte de prijzen uit. De hoofdprijs was een reischeque voor twee personen. De quiz werd in totaal 88.607 keer gespeeld door 59.482 unieke deelnemers. Ter vergelijking: in 2010 waren er 33.792 unieke deelnemers, in 2011 waren dat er 46.758. De website van de quiz werd in 2012 in totaal 155.937 keer bezocht, door 124.887 unieke bezoekers. Bij de deelnemers waren mannen (53,2%) iets meer vertegenwoordigd dan vrouwen (46,8%). Deelnemers uit de leeftijdsgroep van 26 tot 35 jaar waren het talrijkst (21,1%), gevolgd door 46- tot 55-jarigen (17,4%) en 36-45-jarigen (16,7%). Louter op basis van ‘verkeersvragen’ (zonder ‘weetjesvragen’) scoren de unieke deelnemers gemiddeld 10,5 op 20. Rekenen we de weetjesvragen mee, dan komen we uit op 12,1/20. Als we daarnaast de scores van het aantal quizpogingen bekijken, behalen de spelers gemiddeld 12,7 (met weetjes) en 11/20 zonder weetjes. Daaruit kunnen we afleiden dat mensen die meerdere keren spelen, hun score verbeteren.

33

Facts:  Waar: over heel Vlaanderen  Wanneer: van 15 oktober tot 15 november met op 8 december de finale  Deelnemers: 59.482 unieke deelnemers

TRUCKVEILIG charter Op de rondetafel van 29 november 2011 legde de VSV samen met vertegenwoordigers van de Vlaamse transportsector en de Vlaamse overheid de inhoud vast van een verkeersveiligheidscharter voor de transportsector. Na alle voorbereidende werken en een welkom duwtje in de rug van sponsor Assuralia, werd de campagne voor het charter, omgedoopt tot TRUCKVEILIG charter, op 12 april 2012 feestelijk gelanceerd op de nieuwe bedrijfsterreinen van transporteur NinaTrans. Met het charter willen we goede initiatieven steunen en als inspiratie aanbieden. Bedrijven en werknemers die kans wilden maken op een TRUCKVEILIG label in het voorjaar van 2013, konden tot 15 augustus het charter ondertekenen. Na die ondertekening organiseerde de VSV een korte bevraging waarin gepolst werd naar het nakomen van de aangegane engagementen. Het charter wil in de eerste plaats sensibiliserend werken en is zeker niet controlerend, noch bestraffend. We willen dan ook bestaande, bijkomende, originele maatregelen promoten. De campagne werd een succes. Met 897 chauffeurs en 86 bedrijven die het charter hebben ondertekend, overtroffen we ruimschoots ons vooropgesteld doel van 500 ondertekenaars. Facts:  Waar: heel Vlaanderen  Wanneer: het hele jaar  Deelnemers: 983

34

6

EXTRA ACTIVITEITEN

De VSV krijgt ook regelmatig de vraag om te participeren in projecten die niet in de reguliere begroting zijn opgenomen. Telkens wordt afgewogen of het project aansluit bij de decretale doelstellingen, of het een meerwaarde biedt en of er tijd en middelen beschikbaar zijn om aan het initiatief mee te werken. Hieronder vindt u een overzicht van de extra activiteiten waaraan de VSV in 2012 heeft meegewerkt. Advies Medewerkers van de VSV worden regelmatig gevraagd om in een jury of werkgroep te zetelen. In 2012 ging het om de volgende initiatieven: 10/10 Antwerpen, expertengroep verkeer (werkseminarie ‘Politie, Een Lerende Organisatie’ op 13 november 2012, Federale Politie), werkgroep duurzaam recreatief vervoer (Toerisme Vlaanderen), jury Fonds Dominique De Graeve van Koning Boudewijnstichting, werkgroep Sensibiliseringscampagne woon-werkverkeer haven van Antwerpen (Havenbedrijf Antwerpen), stuurgroep SAVE Steden & Gemeenten, focusgroep ‘serious game’ verkeersveiligheid (Vlaamse overheid), jury Mobilim-subsidies (Provincie Limburg). Mobiliteitsbrief en Verkeersspecialist De Mobiliteitsbrief is een maandelijkse nieuwsbrief met informatie over hoe lokale overheden een duurzaam mobiliteitsbeleid kunnen uitwerken in samenwerking met andere partners en overheden. Verkeersspecialist is het Vlaamse tijdschrift over verkeer en mobiliteit, met aandacht voor nieuwe ontwikkelingen. De VSV is lid van de redactie van beide uitgaves. Daarnaast was de VSV in 2012 ook lid van het redactiecomité voor het boek Op weg naar een duurzame mobiliteit van Kluwer. Mobiliteitsraad Vlaanderen De Mobiliteitsraad van Vlaanderen (MORA) is de strategische adviesraad voor het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken. De MORA adviseert de Vlaamse Regering en het Vlaams Parlement. De VSV is lid van de commissie personenvervoer. Netwerk lokale mobiliteitsambtenaren Voor de VSV is het erg belangrijk te weten wat er leeft op het terrein. Enkel zo kunnen we vorming en opleiding organiseren die beantwoordt aan een praktische nood. Daarom werd samen met de VVSG het netwerk lokale mobiliteitsambtenaren opgericht. Pendelfonds Het Pendelfonds kadert in het Pendelplan en subsidieert projecten die een duurzaam woonwerkverkeer bevorderen. Projecten die tot doel hebben om het aantal individuele autoverplaatsingen op het vlak van woon-werkverkeer te verminderen, kunnen in aanmerking komen voor een tegemoetkoming uit het fonds. De VSV neemt het voorzitterschap van de begeleidingscommissie waar. Presentaties Regelmatig worden medewerkers van de VSV gevraagd als spreker of moderator op (internationale) studiedagen of andere vormingsmomenten. In 2012 ging het onder meer om de volgende initiatieven: Inspiratiedag ‘Uw gemeente duurzaam mobiel’ (Trage Wegen vzw), Colloquium Recreatieve Verplaatsingen (Universiteit Gent), Kennisforum Verkeersveiligheid (BIVV), StatenGeneraal verkeersveiligheid stad Antwerpen (dagvoorzitterschap), Vereniging van de Industriële Bedrijven van Noord Antwerpen, Fietscongres (Nederland), Nationaal Verkeersveiligheidscongres (Nederland), Algemene Vergadering ETSC, Conferentie ‘Road Safety: Aiming for the targets 2020 and 35

2050’ (Europees Parlement), workshop parkeerbeleid (Mobiliteitsdienst Gent), ITS-congres (Brussel), Polis-conferentie (Perugia). Project pedagogische begeleiding verkeers- en mobiliteitseducatie in het secundair onderwijs (SNPB vzw) Met dit project werden acht pedagogische begeleiders en één coördinator aangeworven die secundaire scholen moeten begeleiden bij de uitbouw van praktische verkeers- en mobiliteitseducatie. De VSV stuurde het project inhoudelijk mee aan. Halverwege 2012 werd dit project stopgezet. Provinciale Commissie Verkeer en Mobiliteit Limburg De VSV maakt deel uit van een aantal werkgroepen van de Provinciale Commissie Verkeer en Mobiliteit in Limburg, in het kader van ontwikkeling voor educatief materiaal voor het secundair onderwijs. Rondpunt De VSV maakt deel uit van de werkgroep ‘verkeersslachtoffers’ van de organisatie Rondpunt, voor de ontwikkeling van educatief materiaal. Steunpunt Verkeersveiligheid Het Steunpunt Verkeersveiligheid werd in 2001 opgericht door de Vlaamse overheid om de verkeersveiligheid in Vlaanderen te verbeteren door middel van beleidsrelevant wetenschappelijk onderzoek. De VSV maakt deel uit van de gebruikersgroep. Strategisch Overleg Verkeersveiligheid (SOV) provincie Vlaams-Brabant Het SOV is een overlegforum dat problemen signaleert en oplossingen suggereert op het vlak van verkeersveiligheid binnen de provincie Vlaams-Brabant. De VSV maakt deel uit van dit overleg.

36

7

VSV IN DE PERS

De media vindt haar weg steeds beter naar de VSV. In 2012 haalden we in totaal 192 keer de geschreven pers en 42 keer radio of tv. In 2011 was dat nog respectievelijk 178 en 18 keer. Geschreven pers 02 januari 2012 - Het Laatste Nieuws - Landen en Kortenaken genomineerd voor fietsgemeente 2012 03 januari 2012 - Het Laatste Nieuws - Zemst genomineerd voor 'Fietsgemeente 2012' 04 januari 2012 - Gazet van Antwerpen - Straks al aan de kant na één pintje bier? 04 januari 2012 - Het Belang van Limburg - Straks al aan de kant na één pintje? 04 januari 2012 - Het Nieuwsblad – Zelfs één pintje taboe voor jonge bestuurders 04 januari 2012 - Het Nieuwsblad - Twee kandidaten voor titel 'Fietsgemeente 2012' 05 januari 2012 - Gazet van Antwerpen - Boechout genomineerd als 'fietsgemeente 2012' 06 januari 2012 - Krant van West-Vlaanderen - Met felicitaties van de minister 07 januari 2012 - Het Nieuwsblad - Mon Chérie 13 januari 2012 - Het Nieuwsblad - Derde fietsen niet in orde 14 januari 2012 - Het Belang van Limburg - Provincie investeert verder in fietspaden 14 januari 2012 - Het Belang van Limburg - "Erkenning voor het geleverde werk" 14 januari 2012 - Het Belang van Limburg - Meeuwen-Gruitrode is genomineerd voor titel 'Fietsgemeente 2012' 17 januari 2012 - De Standaard - Rijverbod voor skaten met hond 17 januari 2012 - Het Nieuwsblad - Rijverbod voor skaten met hond 17 januari 2012 - Het Laatste Nieuws - 748.000 euro voor fietsprojecten 17 januari 2012 - De Standaard - 750.000 euro voor fietsprojecten 17 januari 2012 - Het Nieuwsblad - 750.000 euro voor fietsprojecten 19 januari 2012 - Gazet van Antwerpen - Schoolkinderen ontsnappen aan tragedie in Kennedytunnel 20 januari 2012 - Krant van West-Vlaanderen - "Actie miste zijn effect niet" 21 januari 2012 - Het Laatste Nieuws - 62% minder ongevallen met fietsende kinderen 21 januari 2012 - Het Nieuwsblad - Sint-Paulusschool waarschuwt bestuurders 24 januari 2012 - Dag Allemaal – Joëlle Milquet zonder gordel in ‘God en klein Pierke’ 24 januari 2012 - Gazet van Antwerpen - "Boete van 150 tot 12.000 euro" 24 januari 2012 - Het Laatste Nieuws - Leerlingen zoeken veilige fietsroutes 24 januari 2012 - Het Nieuwsblad - School ontwikkelt hip alternatief voor fluohesje 24 januari 2012 - Het Nieuwsblad - Drie op de vier pechstrookrijders horen daar niet 25 januari 2012 - Het Nieuwsblad - Leerlingen brengen fietsknelpunten in kaart 27 januari 2012 - Krant van West-Vlaanderen - Rijopleiding voor... ouders 27 januari 2012 - Het Laatste Nieuws - Zes miljoen euro investeringen in fietspaden 28 januari 2012 - Het Nieuwsblad - Leerlingen sluiten verkeersweek kleurrijk af 28 januari 2012 - Het Belang van Limburg - N730 in Gruitrode krijgt vrijliggende fietspaden 31 januari 2012 - Het Laatste Nieuws - Wathelet keurt fietswet goed tegen zijn zin

37

01 februari 2012 - Het Belang van Limburg - Mobibus leert scholieren over veiligheid op de weg 02 februari 2012 - Het Laatste Nieuws - Genk genomineerd als fietsstad 07 februari 2012 - Het Belang van Limburg - Jongeren testen hun kennis van verkeersreglement in Mobibus 07 februari 2012 - Het Laatste Nieuws - Steeds meer tieners halen voorlopig rijbewijs op school 10 februari 2012 - Krant van West-Vlaanderen - "Je steekt er veel van op" 14 februari 2012 - Het Laatste Nieuws - Leerlingen krijgen verkeersonderwijs in bus 16 februari 2012 - Het Nieuwsblad - '10.000 auto's zijn een heel slecht signaal' 17 februari 2012 - Krant van West-Vlaanderen - Mobiel dankzij opfriscursus 01 maart 2012 - Het Laatste Nieuws - Mobibus en Trammelantbus komen 01 maart 2012 - Gazet van Antwerpen - Putte Mobi+ 02 maart 2012 - Het Laatste Nieuws - Tussenkomst voor cursus Mobiplus 06 maart 2012 - Het Nieuwsblad - Zo maken we ons verkeer minder dodelijk 06 maart 2012 - Het Nieuwsblad - Kwart meer verkeersdoden in provincie Antwerpen 06 maart 2012 - Het Nieuwsblad - Meer kinderen en senioren verongelukt in Antwerpen 06 maart 2012 - Het Nieuwsblad - Meer kinderen en senioren bij verkeersdoden 06 maart 2012 - Het Belang van Limburg - Mobibus geeft leerlingen interactieve verkeersles 06 maart 2012 - De Standaard - Meer verkeersdoden op gewestwegen 10 maart 2012 - Gazet van Antwerpen - Wees extra voorzichtig op vrijdag en zondag 14 maart 2012 - Op 1 Lijn - Mortsel is één van de zes gemeenten die genomineerd werd voor de verkiezing Fietsgemeente 2012' 20 maart 2012 - Het Laatste Nieuws - Cursus Mobiplus 23 maart 2012 - Belga - "Het Grote Fietsexamen" bereidt zesdejaars basisonderwijs voor op middelbare school 24 maart 2012 - Het Nieuwsblad - Fietsles met Bart Wellens 24 maart 2012 - Het Laatste Nieuws - Bart Wellens lanceert 'Grote Fietsexamen' 26 maart 2012 - Het Laatste Nieuws - Wielrennen kort – Bart Wellens lanceert ‘Grote Fietsexamen’ 29 maart 2012 - De Morgen - Pleidooi tegen 'rampzalige' rijopleiding oogst vooral kritiek 30 maart 2012 - Krant van West-Vlaanderen - 'Baas zijn van je motorfiets' 30 maart 2012 - Krant van West-Vlaanderen - Fietsstad 2012? 04 april 2012 - Het Nieuwsblad - Nooit reden Belgen meer kilometers met de auto 06 april 2012 - Gazet van Antwerpen - Mobiplus 12 april 2012 - Belga - Transporteurs engageren zich voor meer veiligheid op de weg 13 april 2012 - Het Laatste Nieuws - Charter voor truckers die beloven veilig te rijden 13 april 2012 - De Standaard - Vrachtwagens blijven monsters op de weg 17 april 2012 - Het Nieuwsblad - Kinderen gaan voor record fietsbelconcert 17 april 2012 - Het Nieuwsblad - Jongeren ontdekken mobiliteit via Mobibus 17 april 2012 - De Standaard - Jongeren ontdekken mobiliteit via Mobibus 18 april 2012 - Wablieft - Vrachtverkeer moet veiliger 18 april 2012 - Het Belang van Limburg - "Alleen met auto als trein staakt" 25 april 2012 - Gazet van Antwerpen - Verkeerscursus voor 55-plussers 26 april 2012 - Belga - Verkeersveiligheid voor fietsers blijft probleem in Antwerpen 38

02 mei 2012 - Het Belang van Limburg - Leerlingen Sint-Jansberg kennen gevaar dode hoek 04 mei 2012 - Het Nieuwsblad - Leeuw genomineerd voor Fietsgemeente 06 mei 2012 - De Zondag - Mechelen hoopt Fietsstad van Vlaanderen te worden 09 mei 2012 - Het Laatste Nieuws - Leeuw Fietst de hele dag door 11 mei 2012 - Gazet van Antwerpen - Mobiplus voor 55-plussers 12 mei 2012 - Het Belang van Limburg - Leerlingen Mozaïek zetten zich in tijdens fietsweek 15 mei 2012 - Het Belang van Limburg - Kinderen De Puzzel maken kennis met verkeerssituaties 18 mei 2012 - Gazet van Antwerpen - Geslaagd op solotocht door centrum Temse 22 mei 2012 - Het Nieuwsblad - Leerlingen leggen fietsexamen af in binnenstad 22 mei 2012 - De Morgen - Aantal verkeersdoden in tien jaar gehalveerd in Vlaanderen 22 mei 2012 - Belga - Verkeersdoden: "Ongevallenregistratie en -analyse moet beter" (Crevits) 22 mei 2012 - Belga - Bijna halvering aantal verkeersdoden in Vlaanderen 23 mei 2012 - Metro - Aantal verkeersdoden gaat opnieuw de hoogte in 23 mei 2012 - Het Laatste Nieuws - Bijna helft minder verkeersdoden 24 mei 2012 - Het Nieuwsblad Online - Doe de Grote Verkeerstoets 24 mei 2012 - Het Laatste Nieuws (Mandelstreek) – VTI behaalt zilver met leskoffer 25 mei 2012 - De Standaard - Voorrang verwart vijfdeklassers 25 mei 2012 - De Morgen - Kinderen weten meer over verkeer 26 mei 2012 - Het Nieuwsblad - De Groene Planeet slaagt in de Grote Verkeerstoets 26 mei 2012 - Gazet van Antwerpen - Fietsexamen en verkeerstoets. 30 mei 2012 - Sport Voetbalmagazine - Verkeersactie SK Berlare inspireert OHL 01 juni 2012 - Het Laatste Nieuws - Leerlingen krijgen diploma na verkeerstoets 06 juni 2012 - Belga - Swift wint Business Mobility Award 08 juni 2012 - Het Laatste Nieuws - Swift wint Business Mobility Award 08 juni 2012 - Gazet van Antwerpen - Vandaag groot fietsexamen 12 juni 2012 - Gazet van Antwerpen - Leerlingen scoren goed op verkeerstoets Duffel 13 juni 2012 - Gazet van Antwerpen - Fietsatelier Mortsel 14 juni 2012 - Gazet van Antwerpen - Antwerpen genomineerd 15 juni 2012 - Krant van West-Vlaanderen - 'Veilig omgaan met vrachtwagens' 15 juni 2012 - Het Laatste Nieuws - VTI schittert op verkeerscongres 16 juni 2012 - Het Belang van Limburg - Paleisleerlingen krijgen intensieve verkeersopvoeding 22 juni 2012 - Krant van West-Vlaanderen - VTI haalt tweede plaats in wedstrijd Verkeersveiligheid 23 juni 2012 - Belga - Antwerpen, Mortsel en Boechout zijn beste fietsgemeenten 24 juni 2012 - De Zondag – Fietsstad/fietsgemeente 2012 25 juni 2012 - Metro - Fietsgemeenten van het jaar 25 juni 2012 - Het Nieuwsblad - Antwerpen, Mortsel en Boechout fietsgemeenten 2012 25 juni 2012 - Gazet van Antwerpen - Ook fietsers kunnen bullebakken zijn 25 juni 2012 - Gazet van Antwerpen - "Beloning voor ons harde werk" 25 juni 2012 - De Standaard - Antwerpen, Mortsel en Boechout beste fietsgemeenten 25 juni 2012 - Het Belang van Limburg - Eervolle fietspaden 39

26 juni 2012 - Het Nieuwsblad - Examen om veilig naar het secundair te fietsen 26 juni 2012 - Het Belang van Limburg - Crashtest 26 juni 2012 - Het Laatste Nieuws - Eervolle vermelding voor fietsbeleid 26 juni 2012 - Het Laatste Nieuws - Toch geen Fietsstad 2012 27 juni 2012 - Het Laatste Nieuws - Fietsen doe je best in Antwerpen, Mortsel en Boechout 28 juni 2012 - Belga - Acht op de tien leerlingen slagen in het Grote Fietsexamen 28 juni 2012 - Het Nieuwsblad - Lier krijgt eervolle vermelding bij Fietsgemeente 2012 29 juni 2012 - Metro - Resultaten Grote Fietsexamen 2012 29 juni 2012 - Het Laatste Nieuws - 80% geslaagd voor 'Het Grote Fietsexamen' 29 juni 2012 - De Morgen - Acht op de tien leerlingen geslaagd voor fietsexamen 29 juni 2012 - Krant van West-Vlaanderen - Eervolle vermelding als beste fietsgemeente 30 juni 2012 - Het Belang van Limburg - Leerlingen De Zandkorrel slagen in Groot Fietsexamen 30 juni 2012 - De Standaard - Voorbij de file 30 juni 2012 - Gazet van Antwerpen - Zemst eervolle vermelding fietsgemeente 3 juli 2012 - Het Laatste Nieuws - Leerlingen van zesde leerjaar behalen 'fietsrijbewijs' 4 juli 2012 - De Morgen - We moeten voluit gaan voor nul verkeersslachtoffers 4 juli 2012 - De Morgen - Waarom het aantal verkeersdoden daalt 5 juli 2012 - Trends - Business Mobility Awards 2012 6 juli 2012 - Krant van West-Vlaanderen - Fietsdiploma's uitgereikt 7 juli 2012 - Het Belang van Limburg - Meeuwen-Gruitrode krijgt eervolle vermelding 'Fietsgemeente 2012' 9 juli 2012 - Het Laatste Nieuws - 21 keer minder flitsboetes aan wegenwerken 13 juli 2012 - Het Nieuwsblad - Giso schaft 15 mountainbikes aan 24 juli 2012 - Gazet van Antwerpen - Opfriscursus verkeer voor 55-plussers 28 juli 2012 - Het Laatste Nieuws - OCMW frist verkeerskennis 55-plussers op 9 augustus 2012 - Belga - Zes op de tien leerlingen slagen voor theorie-examen via Rijbewijs op School 10 augustus 2012 – Metro - Theorie-examen via 'Rijbewijs op School' is een succes 10 augustus 2012 - Het Laatste Nieuws - Zes op tien slagen voor 'Rijbewijs op School' 10 augustus 2012 - Het Belang van Limburg - Zes op de tien slagen via Rijbewijs op School 10 augustus 2012 - Gazet van Antwerpen - Zes op de tien halen rijbewijs op school 10 augustus 2012 - De Standaard - 43.152 (Rijbewijs op School) 10 augustus 2012 - De Morgen - Zestig procent truckers overtreedt rij- en rusttijden 22 augustus 2012 - Belga - Leuven lanceert website ter promotie van fietsen 23 augustus 2012 - Het Laatste Nieuws - Stadsbestuur stelt nieuwe fietswebsite voor 31 augustus 2012 - Het Laatste Nieuws - Stad lanceert verkeersmaatjes aan schoolomgevingen 31 augustus 2012 - De Morgen - Haantjes met paardenkracht 1 september 2012 - Klasse - Zes op tien halen rijbewijs op school 3 september 2012 - Belga - Middelbare scholieren kiezen vooral voor fiets en lijnbus 4 september 2012 - Het Laatste Nieuws - Middelbare scholieren kiezen massaal fiets en bus 4 september 2012 - Metro - Leerlingen kiezen voor fiets of bus 7 september 2012 - Het Nieuwsblad - Leerlingen VTI maken crashtest voor politie 40

7 september 2012 - Het Laatste Nieuws - VTI bouwt crashtest voor politie 7 september 2012 - De Standaard - Leerlingen maken crashtest voor politie 11 september 2012 - Het Laatste Nieuws - Veilige schoolroutes in kaart 14 september 2012 - Krant van West-Vlaanderen - VTI bouwt crashtest voor politie 14 september 2012 - Krant van West-Vlaanderen - Ouderraad sportief van start 19 september 2012 - Belga - Digitaal leerplatform en smartphoneapplicatie voor theoretisch rijexamen 20 september 2012 - Metro - Rijbewijs halen met online hulp 20 september 2012 - Het Nieuwsblad - Rijbewijs op school voortaan ook digitaal 20 september 2012 - Het Nieuwsblad - Oefen rijexamen op je smartphone 20 september 2012 - Het Belang van Limburg - Scholier kan nu thuis oefenen voor rijbewijs 20 september 2012 - Gazet van Antwerpen - Scholieren kunnen nu thuis oefenen voor rijbewijs 20 september 2012 - De Morgen - Leren en oefenen voor theoretisch rijexamen kan nu ook online 21 september 2012 - Het Nieuwsblad - Stadsscholieren falen voor rijbewijs op school 21 september 2012 - De Standaard - Stadsscholieren falen voor rijbewijs op school 29 september 2012 - Gazet van Antwerpen - Antwerpen krijgt fietstrommels 1 oktober 2012 - Klasse - Schoolbuurt is veilig 9 oktober 2012 - Het Laatste Nieuws - Fietsersbond: "Brugge moet nog fietsvriendelijker" 9 oktober 2012 - Het Laatste Nieuws - Fietsersbond bezorgt knelpuntenlijst aan Lierse politieke partijen 9 oktober 2012 - Gazet van Antwerpen - "Meer dan 100 knelpunten" 9 oktober 2012 - Belga - Bijna duizend vrachtwagenchauffeurs en transportbedrijven tekenen Truckveilig-charter 11 oktober 2012 - Het Nieuwsblad - Vijf zeer gevaarlijke punten voor fietsers 17 oktober 2012 - De Morgen - Verkeersorganisaties: 'Maak bloedproef verplicht na ongeval' 23 oktober 2012 - Het Belang van Limburg - Verkeersregels opfrissen 24 oktober 2012 - Gazet van Antwerpen - Wase jongeren testen hun verkeerskennis aan bus MNM 26 oktober 2012 - Het Nieuwsblad - Vincent Van Quickenborne legt duimen in verkeersquiz MNM 9 november 2012 - Krant van West-Vlaanderen - Zeppe en Ziki openen fluomaand 12 november 2012 - Gazet van Antwerpen - De oorzaken en de remedies 17 november 2012 - Het Laatste Nieuws - Mobibus sensibiliseert leerlingen over gevaren verkeer 22 november 2012 Het Belang van Limburg - Stootje zonder de gordel 24 november 2012 - Het Laatste Nieuws - Pikdonker? En toch fietsen we met z'n allen zonder licht 24 november 2012 Het Belang van Limburg - Leerlingen IMK behalen theoretisch rijbewijs 26 november 2012 - Het Belang van Limburg - Straatraces eisen dit jaar al vier mensenlevens 41

28 november 2012 - Het Laatste Nieuws - Nog meer BOB-controles. Vooral na bedrijfsfeestjes in januari 1 december 2012 - Het Belang van Limburg - Leerlingen atheneum krijgen startruck over de vloer 3 december 2012 - Gazet van Antwerpen - "De eerste winterprik is altijd de gevaarlijkste" 8 december 2012 Belga - Affligemnaar wint derde Grote Verkeersquiz 10 december 2012 - Het Nieuwsblad - Leerlingen veilig naar school met fluo hesje 12 december 2012 - Belga - 1 op de 2 arme mensen ondervindt moeilijkheden op arbeidsmarkt door mobiliteitsbeperkingen 15 december 2012 - Gazet van Antwerpen - Senioren leren e-biken 17 december 2012 - Het Laatste Nieuws - Stad verbiedt achteruit uitrijden parkeerplaats

Audiovisuele pers 3 januari 2012 – VTM Nieuws – Nultolerantie voor alcohol achter het stuur 16 januari 2012 – VRT Radio 2 - Verkeersouders 17 januari 2012 – VTM Nieuws – Rijverbod voor skater 20 januari 2012 – VTM Nieuws – Fietsongevallen met kinderen 27 januari 2012 – Q Music radionieuws – Fietsers rechtsaf door rood 19 februari 2012 – Focus WTV Nieuws – Gebruik van de pechstrook bij een ongeval 19 februari 2012 – VTM Nieuws – Dodelijk ongeval op pechstrook in Ardooie 23 maart 2012 – VTM Nieuws – Het Grote Fietsexamen 1 april 2012 – Q Music radionieuws – Zwarte doos voor jonge bestuurders 5 april 2012 – Q Music radionieuws – Kinderzitjes in de auto 4 mei 2012 - Q Music radionieuws - Verkeersouders 11 mei 2012 – FM Brussel Klets – Het Grote Fietsexamen 17 mei 2012 – VTM Nieuws – Gordel is levensredder in de auto 22 mei 2012 – VRT TV-journaal – Vlaams Congres Verkeersveiligheid 22 mei 2012 – VRT radionieuws – Vlaams Congres Verkeersveiligheid 24 mei 2012 - VTM Nieuws – Grote Verkeerstoets 24 mei 2012 – VRT radionieuws – Grote Verkeerstoets 24 mei 2012 – VRT Radio 1 Vandaag – Grote Verkeerstoets 30 mei 2012 – VTM Nieuws – Voetgangersairbag in nieuwe Volvo 31 mei 2012 – VTM Nieuws – Dodelijk ongeval op fietspad in Avelgem 23 juni 2012 – VRT Radio 2 – Fietsgemeente Fietsstad 28 juni 2012 – Q Music radionieuws – Resultaten Grote Fietsexamen 7 juli – VTM Nieuws – Mobiele flitspaal bij wegenwerken 9 augustus – Q Music radionieuws – Resultaten Rijbewijs op School 10 augustus – VRT radionieuws – Belgen geflitst op Franse wegen 3 september – FM Brussel – Mobiliteitsgedrag middelbare scholieren 3 september – Q Music radionieuws - Mobiliteitsgedrag middelbare scholieren 4 september – VRT Radio 2 – Voorrang van rechts 27 september – VRT Radio 1 De Ochtend – Campagne met kindertekeningen Antwerpen 27 september – VRT Radio 2 - Campagne met kindertekeningen Antwerpen 28 september – VRT Radio 2 – On the Road cursussen 42

16 oktober – VRT radionieuws – Aanpak recidive rijden onder invloed 17 oktober – Q Music radionieuws – Bloedproef na ongeval 9 november – VRT MNM – Rijgedrag Belgische bestuurders 9 november – VRT Studio Brussel – Rijgedrag Belgische bestuurders 9 november – Q Music radionieuws – Rijgedrag Belgische bestuurders 9 november – VRT radionieuws - Rijgedrag Belgische bestuurders 9 november – VTM Nieuws – Ongevallenstatistieken 2011 14 november – VTM Nieuws – Flitsboete ongeldig door verkeerde meting 25 november – VTM Nieuws – Straatraces 8 december – Q Music radionieuws – Finale Grote Verkeersquiz 12 december – RTV – Iedereen Mobiel

43

8

PUBLICATIES

In 2012 waren de volgende publicaties beschikbaar en via de website bij de VSV te bestellen. De betalende publicaties zijn ook gratis te downloaden. Titel

Prijs MOBILITEITSBELEID

Jaarboek Verkeersveiligheid VSVlokaal 1: Gemeentelijk mobiliteitsbeleid VSVlokaal 2: Snelheidsmanagement VSVlokaal 3: Naar een toegankelijk openbaar domein VSVlokaal 4: Meten is weten VSVlokaal 5: Groenvoorzieningen in de verkeers- en verblijfsruimte Jubileumboek Voorbeeldeboek Fietsgemeente/Fietsstad 2012 Toekomstboek Mobiliteit

€ 15 € 8,5 € 8,5 € 8,5 € 8,5 € 8,5 Gratis € 10 € 8,5

VERKEERS- EN MOBILITEITSEDUCATIE Basisonderwijs Horen, zien en rijden FietsIEfieTS Nieuwsbrief Veilig naar school Spandoek Veilig stappen, veilig trappen (recto) Spandoek Veilig stappen, veilig trappen (recto-verso) Startboek Verkeersouders 5 jaar verkeersouders in actie Van meestapper tot superstapper Verkeersbrevetten Affiches

€ 35 € 8,5 Gratis € 40 € 75 € 8,5 € 8,5 € 8,5 € 0,25 per stuk gratis

Secundair onderwijs Croes Controle Educatief actieplan Verkeers- en mobiliteitseducatie Met het openbaar vervoer op stadsverkenning Verkeerscoaches Abonnement lesfiches secundair onderwijs

€ 15 € 8,5 € 8,5 € 8,5 € 10

44

9

REKENING 2012

Projectnaam Administratie Totaal Cluster Administratie

Stuurgroep onderwijs Verkeer op school Verkeerstoets Veilige schoolomgeving Verkeersouders Slimme mobiele scholen Mobibus Rijbewijs op school On the road Beschutte werkplaatsen Mobiele nieuwkomers Mobiplus Rijopleiding Totaal Cluster VME

Div. Totaal inkomsten inkomsten CLUSTER ADMINISTRATIE 645.500,00 14.471,00 659.971,00 Subsidie

645.500,00

20.500,00 96.700,00 114.000,00

Uitgaven

Saldo

775.030,91

-115.059,91

659.971,00

775.030,91

-115.059,91

CLUSTER VME 0 20.500,00 0 96.700,00 8.970,38 122.970,38

18.440,05 102.428,84 147.459,09

2.059,95 -5.728,84 -24.488,71

14.471,00

44.000,00

700,00

44.700,00

55.919,02

-11.219,02

59.000,00

0

59.000,00

66.404,58

-7.404,58

584.500,00

0

584.500,00

294.931,33

289.568,67

15.167,38 131.167,38 0 2.056.780,00 28.880,00 166.880,00

155.659,18 2.223.748,03 163.373,09

-24.491,80 -166.968,03 3.506,91

19.500,00

16.849,19

2.650,81

0 50.500,00 200 87.700,00 12.100,00 79.820,00 72.517,76 3.520.717,76

36.655,60 64.134,13 78.862,70 3.424.864,83

13.844,40 23.565,87 957,30 95.852,93

116.000,00 2.056.780,00 138.000,00 13.000,00 50.500,00 87.500,00 67.720,00 3.448.200,00

6.500,00

CLUSTER VORMING PROFESSIONALS Ondersteuning campagnes Vlaams Forum Verkeersveiligheid Infomomenten Onderzoek Mobiliteitsacademie Woon-werkverkeer Recreatieve verplaatsingen Vlaams congres verkeersveiligheid Congres mobiliteitsmanagement Actuele congressen en studiedagen Ontmoetingsdag

34.000,00

18.404,00

52.404,00

49.037,97

3.366,03

52.000,00

14.940,00

66.940,00

63.528,30

3.411,70

61.500,00 39.000,00 120.000,00 108.500,00

50,00 0 48.462,50 -10,77

61.550,00 39.000,00 168.462,50 108.489,23

47.418,93 11.113,66 143.290,59 67032,12

14.131,07 27.886,34 25.171,91 41.457,11

88.000,00

0,00

88.000,00

130.342,33

-42.342,33

50.000,00

36.440,50

86.440,50

90.791,20

-4.350,70

20.200,00

9.640,00

29.840,00

25.758,55

4.081,45

70.000,00

0

70.000,00

60.375,97

9.624,03

19.600,00

6.575,00

26.175,00

27.160,66

-985,66

45

Ondersteunend materiaal mobiliteitsmanagement Internationale samenwerking Totaal Vorming professionals

32.000,00

0

32.000,00

43.120,47

-11.120,47

26.500,00

23.350,00

49.850,00

49.281,53

568,47

721.300,00

157.851,23

879.151,23

808.252,28

70.898,95

CLUSTER COMMUNICATIE EN KWALITEIT Educatieve materialen verkeers- en mobiliteitseducatie Educatieve materialen vorming professionals Nieuwsbrief veilig naar school Algemene ondersteuning en pers Sensibilisatie Website Kwaliteitszorg Totaal Communicatie en kwaliteit TOTAAL 2012

66.000,00

11.279,88

77.279,88

94.117,79

-16.837,91

85.000,00

0

85.000,00

63.937,37

21.062,63

61.500,00

0

61.500,00

49.016,46

12.483,54

49.000,00

501,21

49.501,21

39.351,07

10.150,14

195.000,00 25.000,00 44.500,00

53.758,20 0 0

248.758,20 25.000,00 44.500,00

331.552,52 26.279,15 36.337,85

-82.794,32 -1.279,15 8.162,15

526.000,00

65.539,29

591.539,29

640.592,21

-49.052,92

310.379,28 5.651.379,28

5.648.740,23

2.639,05

5.341.000,00

46