Tweesterrenchef deelt keukengeheimen met VUmc-koks

24 januari 2013 – nummer 2

Eerste mindfulness trainers

Filmen voor Facebook

Ruim baan voor empathie

‘Denk buiten gebaande paden’

Cliënten overhalen om te sporten

Een combinatie van oosterse meditatie en westerse psychologie helpt tegen stress en angst, maar ook tegen pijn  ▶ pagina 2

Op de eigen Facebookpagina laat VUmc School of Medical Sciences zien wat een eerstejaars meemaakt  ▶ pagina 3

Er moet meer balans komen tussen het verwerven van kennis en empathie in ons onderwijs, vindt Gerda Croiset  ▶ pagina 4

Pieternel Hummelen is programmadirecteur prestatiebekostiging, de nieuwe manier van budgetteren  ▶ pagina 7

Assistent-sportbegeleider Gonul Celik weet de meeste cliënten bij de Fit-Inn van Actenz in beweging te krijgen  ▶ inDrukken

Pluim

Foto Jean-Pierre Jans

Tweesterrenchef deelt keukengeheimen met VUmc-koks

Sous-vide koken op lage temperaturen kan met allerlei gerechten. Lucas Rive (rechts) demonstreerde dat met een ananasschijfje in karamelsaus. ‘De karamelsmaak dringt door het langzaam garen tot diep in de ananas door’, legt Bart van Nes uit

Een Michelinster voor de VUmckeuken zit er nog niet in, maar het beste ziekenhuiseten van Nederland dat moet haalbaar zijn, meent chef-kok Bart van Nes. Hij zet daarbij nieuwe technieken in, zoals het sous-vide koken dat de Spaanse topkoks Joan Roca en Narcis Caner ontwikkelden. Tweesterrenchef Lucas Rive, bekend van De Bokkedoorns in Overveen, kwam naar VUmc om uitleg te geven. n Monique Krinkels “Het sous-vide koken is tot nu toe alleen in de betere restaurants popu-

lair”, aldus Bart van Nes. “Vlees, maar ook groente, wordt vacuüm in plastic verpakt en gaart heel langzaam in een oven. Het voordeel is dat alle smaak behouden blijft, maar je moet heel nauwkeurig de temperatuur en de bereidingstijd weten. Topkoks houden hun recepten meestal geheim, dus je moet door experimenteren erachter komen wat het beste resultaat geeft.” Een workshop van Lucas Rive betekent daarom een doorbraak.

Sappiger Eten is belangrijk in een ziekenhuis. Goede, smakelijke voeding draagt bij aan het snel beter worden. Bovendien is het voor veel patiënten hét gespreksonderwerp van de dag. “Je kunt je daarom als ziekenhuis onderscheiden

met lekkere maaltijden. Vlees dat langzaam in zijn eigen vocht is gegaard, blijft veel sappiger. Er hoeft ook geen zout of kruiden aan toegevoegd te worden. Als je daarnaast een gewoon gestoofd sukadelapje proeft, is dat opeens helemaal niet lekker meer.” Van Nes was al een eind op weg met het sous-vide koken. “Een half jaar geleden hebben we een speciale oven aangeschaft die hiervoor geschikt is. Sensoren zorgen ervoor dat de temperatuur door de hele oven heen niet meer dan 0,1°c kan afwijken. Dat is nodig omdat het er heel precies op aankomt. De kalfssukadelapjes moeten 23 uur in een oven van 65°c, maar varkensprocureur bijvoorbeeld 16 uur met een temperatuur van 64°c.”

Salie Volgens de haccp-regelgeving, de hygiëneregels voor voeding, moet de temperatuur van de warme maaltijd bij het bed 65°c zijn. “Daarom moeten we het vlees, vlak voor dat het naar de afdelingen gaat, verwarmen tot 75°c. De smaakverbetering door het sousvide koken gaat daardoor niet verloren.” De kalfssukadelapjes zijn inmiddels al aan patiënten en medewerkers geserveerd, maar al het andere stoofvlees zal later dit jaar ook op de nieuwe manier worden bereid. “En we gaan daarna kijken of we ook de aardappelen en de groenten zo kunnen bereiden. Langzaam gegaarde aardappelen met een salieblaadje, dat smaakt heerlijk.”

De kans dat de harde schijven van zeventig servers in één keer vastlopen is minimaal, maar de gevolgen kunnen enorm zijn. Zeker is dat als het drie jaar eerder was gebeurd, de informatievoorziening wekenlang plat had gelegen. “Nu kon er vrijwel geruisloos worden doorgewerkt op oudejaarsavond. Dankzij de voorzorgsmaatregelen en de snelle afhandeling heeft deze verstoring geen gevolgen voor de zorg gehad”, aldus Rien Blankenstein, voorzitter van de commissie informatiebeveiliging en privacybescherming, ib&pb. Het probleem ontstond door een brandalarm in een van de serverruimten. De blusinstallatie doofde de vlammen met inert gas, maar de spuitmonden veroorzaakten daarbij een resonantie die fataal bleek voor de harde schijven. De werkzaamheden werden echter soepel overgenomen door de servers in een andere ruimte. Op oudejaarsavond heeft ict bij de leverancier hp een spoedbestelling kunnen plaatsen. De leverancier kon een groot deel direct leveren en hielp daarna om de rest van de bestelling via andere leveranciers aan te vullen. Op nieuwjaarsdag heeft hp samen met de technici van ict de apparatuur geïnstalleerd. “Zowel leverancier als medewerkers verdienen een pluim voor de voortvarende manier waarop ze het probleem hebben opgelost”, meent Blankenstein. n MK

Laatste kans Heeft u een leuke creatieve naam voor de alliantie tussen VUmc en amc bedacht, maar bent u er nog niet aan toegekomen om deze in te zenden? Het kan komende week nog! Bij VUmc zijn tot nu toe 86 inzendingen binnen gekomen, het amc heeft er inmiddels 188. De naam moet aan twee voorwaarden voldoen: - Er moet Amsterdam in voorkomen. - De naam en de eventuele afkorting moeten ook in het Engels goed en vlot uit te spreken zijn. De nieuwe naam voor de alliantie en prijswinnaar worden bij het ondertekenen van de samenwerkingsovereenkomst VUmc amc bekend gemaakt. Tot en met donderdag 31 januari kunt u uw inzending mailen naar [email protected].

Niet wachten met herregistratie BIG Dit jaar moeten alle verpleegkundigen, verloskundigen en fysiotherapeuten zich opnieuw hebben geregistreerd in het BIGregister. Sinds 2009 is namelijk de wet aangepast en moeten zorgverleners elke vijf jaar aantonen dat ze over up-to-date kennis en ervaring beschikken. “Wie dat niet voor 31 december 2013 heeft geregeld, heeft een probleem”, aldus zorgmanager Gerda Berkhout.

Wie voor 1 januari 2009 is gediplomeerd als verpleegkundige, verloskundige of fysiotherapeut moet zich herregistreren in het big-register. Daarvoor moet je voldoen aan de werkervaringseis óf de scholingseis. De herregistratie is een eenvoudige invuloefening van een vragenlijst op internet. De eis is, dat iemand in de afgelopen vijf jaar tenminste 2.080 uur heeft gewerkt in het betreffende beroep; gemiddeld acht uur per week. “Dat kun je aantonen met behulp van je arbeidsovereenkomst of een kopie

van een recente loonstrook”, legt Gerda Berkhout uit.

Controle Sommige medewerkers hebben zich al opnieuw geregistreerd, want dat kon al sinds 2009, maar voor veel medewerkers geldt dat ze dat nog moeten doen. “Ze hebben indertijd een brief ontvangen van het big-register, maar daar nog niets mee gedaan. Het is natuurlijk de verantwoordelijkheid van de professional zelf om zich tijdig te herregistreren, maar

een herinnering kan geen kwaad. We mogen immers geen medewerkers in deze beroepen in dienst hebben die niet big-geregistreerd zijn.” Het ministerie van vws heeft aangekondigd dat steekproefsgewijs te gaan controleren. Het zijn de eerste beroepsgroepen van zorgverleners die aan de verscherpte kennis- en vaardigheidseisen moet voldoen. Op 1 januari 2017 moeten ook artsen, tandartsen, apothekers, psychotherapeuten en gezondheidszorgpsychologen geherregi-

streerd zijn in het big-register.

Scholingseis Voor medewerkers die niet (meer) dagelijks in de individuele zorg werken, geldt een scholingseis. Voor hen is een toets ontwikkeld waarmee zij hun competenties kunnen aantonen. Vervolgens kan voor de onderdelen die niet in één keer zijn behaald een scholingsmodule worden gevolgd. De scholingseis geldt bijvoorbeeld voor hoofden van zorgeenheden. Vervolg pagina 2

Vervolg van pagina 1 “Zij staan niet dagelijks aan het bed, maar zijn verantwoordelijk voor het verpleegkundig proces en moeten wel over de benodigde kennis en vaardigheden beschikken om direct in te kunnen springen als dat nodig mocht zijn.” En zorgmanagers? Ik weet het nog niet”, twijfelt Berkhout. “In mijn hart wil ik de big-registratie niet kwijt, maar in de praktijk zal ik er weinig mee doen. Als het niet te veel tijd kost denk ik dat ik mijn registratie wil behouden.” n MK

Deel ACTA garage tijdelijk gesloten Vanwege de bouw van het onderzoeksgebouw naast de polikliniek, mag er in een deel van de acta-garage om veiligheidsredenen tijdelijk niet worden geparkeerd. De actagarage wordt gebruikt door patiënten en bezoekers. Om hen toch zo centraal mogelijk bij het ziekenhuis en polikliniek te laten parkeren worden zij verwezen naar de VU-campus. Daar komen de parkeervoorzieningen dus tijdelijk onder druk te staan. Hoe lang dit duurt hangt af van de vordering van de bouw, maar zal minimaal drie maanden duren. n EK

Benoemingen Op vrijdag 25 januari zal Gerben Meynen, psychiater bij ggz inGeest, circuit poliklinische psychiatrie Amsterdam (polikliniek angststoornissen), zijn openbare rede houden, bij zijn benoeming tot bijzonder hoogleraar forensische psychiatrie aan de Universiteit van Tilburg.

Rectificatie In het berichtje over het bloedonderzoek tijdens de gebouwenloop in Tracer 1, 10 januari stond dat de onderzoekers zochten naar erytrocyten of ery’s. De kapotte bloedcellen heten echter fragmentocyten.

Tracer

Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.750. Tracer wordt gemaakt onder verantwoor­de­lijk­heid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Gert de Jager, Edith Krab, Marcel Licher, Marre Roozen, Marieke Schutte, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder, Osvaldo Heredia Redactiesecretariaat



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: [email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk DeltaHage, Den Haag Opgave en vragen over abonnementen



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 (020) 44 43 444, e-mail [email protected] Copyright © 2012 VUmc, Amsterdam Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Volgende Tracer

D e volgende Tracer verschijnt op ­donderdag 7 februari Deadline voor kopij is 30 januari om 12.00 uur.

2

VUmc slaat twee vliegen in een klap met Oracle upgrade In het weekend van 1 en 2 december heeft VUmc een nieuwe versie van het Oracle-systeem in gebruik genomen. De organisatie heeft 19.000 manuren in de upgrade geïnvesteerd, maar de gebruikers zullen dan ook zeker profijt hebben van de nieuwe mogelijkheden die het systeem biedt. n Jeroen Kleijne “De upgrade bevat een aantal nieuwe modules waar je als organisatie gewoon geacht wordt gebruik van te maken”, vertelt projectleider Jacqueline Zoon. “Bijvoorbeeld een nieuwe module voor het grootboek en voor

de crediteuren. We hebben echter van tevoren al besloten om een aantal extra wijzigingen door te voren die de organisatie veel voordelen opleveren. Zo sla je twee vliegen in één klap.”

Verbeterd proces Hoofdgebruiker Sophia France, manager bedrijfsadministratie, is erg blij met de nieuwe mogelijkheden van Oracle R12. “We hebben bijvoorbeeld het proces van inningen bij onze debiteuren verbeterd. We zitten er scherper bovenop en het proces is veel meer geautomatiseerd, zodat er minder mis kan gaan. Daarnaast hebben we een nieuwe module voor afwikkeling van de btw in de organisatie. Deze module maakt het makkelijker om btw terug te vorderen, wat de organisatie ook financieel voordeel

oplevert. In de nieuwe versie kunnen we ook veel gedetailleerder boeken en de verschillende organisatieonderdelen steeds actuele informatie aanleveren. Daardoor wordt het voor hen veel makkelijker om hun begroting op orde te houden.” De upgrade van Oracle is in het weekend van 1 en 2 december doorgevoerd, maar het voorwerk heeft bijna een jaar geduurd. Een groep van ruim vijftig mensen uit alle geledingen van de organisatie heeft in totaal 19.000 manuren geïnvesteerd, bijvoorbeeld in het uitvoeren van 3.800 testscripts. Zoon: “Als we de upgrade één op één hadden doorgevoerd, had de uitvoering iets minder tijd gekost, maar wij wilden natuurlijk die extra wijzigingen doorvoeren. Als je toch de hele organisatie moet mobiliseren,

kun je maar beter de mogelijkheden van zo’n upgrade optimaal benutten.”

Profijt De gebruikers zijn tot nu toe erg tevreden over de nieuwe versie van het administratiesysteem. France: “We hebben er nu al hele positieve ervaringen mee opgedaan. We hebben al één keer op de nieuwe manier btw-aangifte gedaan en dat zag er erg goed uit. We zijn nu volop bezig om te kijken hoe we de nieuwe mogelijkheden zo goed mogelijk kunnen benutten voor de hele organisatie. Zo gaan we nog een nieuwe module voor interne doorberekeningen implementeren waarmee we dit proces door het te automatiseren gaan versnellen. Van deze investering zullen we nog heel veel profijt hebben.”

Plukker unplugged

12e jaargang nr 2, 24 januari 2013



Achter de schermen is hard gewerkt om de nieuwe versie van Oracle gebruiksklaar te maken, aldus Jacqueline Zoon

Foto mark van den brink

Meer informatie: www.bigregister. nl/herregistratie of projectleider Elles van Balen, [email protected].

Verklarende woordenlijst voor de zorg (2)

O

oit spraken we in de gezondheidszorg over patiënten en behandelingen. Patiënten werden zorgeenheden, behandelingen producten. Het waren de directeuren, zelf inmiddels opgewaardeerd tot bestuurders, die dit soort termen invoerden. Gelukkig waren er altijd wel medisch specialisten of verpleegkundigen die vroegen of ze ook gewóón konden praten. Maar de laatste jaren doet zich een onrustbarend verschijnsel voor: hulpverleners nemen het vocabulaire van de managers over. Dokters toch! Verpleegkundigen! Weet u werkelijk wel wat u bedoelt als u het heeft over ‘profileren’ en ‘in de markt Fred Plukker, voorzitter zetten’? Bent u écht op de hoogte van de raad van bestuur van het verschil tussen strategie en visie en missie? Dacht u soms dat de bestuurders aan wie u een voorbeeld neemt, wél altijd weten waarover zij het hebben? Blijft u alstublieft kritisch en wijs ons erop als ons taalgebruik weer eens op van alles lijkt maar niets is. De verklarende woordenlijst waarvan ik in de vorige Tracer al een voorproefje gaf, kan u daarbij helpen. Plan van aanpak: plan Plan van niet-aanpak: visie Visie: inspirerende kijk op de toekomst,

Tracer 2 – 24 j anu ar i 201 3 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

bijvoorbeeld ‘In mijn visie staat de patiënt centraal’ Missie: unieke boodschap, bijvoorbeeld ‘Wij stellen de patiënt centraal’ Patiënt: ouderwets voor cliënt, consument, gebruiker, zorgvrager (komt nauwelijks nog voor; laatste patiënt gesignaleerd op 23 november 2006 in Valkenburg, op de vlucht naar België) Convenant: overeenkomst (een convenant verplicht tot meer dan een overeenkomst omdat convenant uit het Latijn komt) Innovatie: vernieuwing (innovatie klinkt vernieuwender dan vernieuwing omdat innovatie uit het Latijn komt) Alliantie: verbond (alliantie verbindt meer dan een verbond omdat alliantie uit het Latijn komt) Latijn: dode taal (enkele duizenden jaren oud) Zorg op maat: muziektherapie Profileren: opscheppen Positioneren: opscheppen voor beginners SWOT: Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats SOP: Standard Operating Procedure SMART: halve auto Zelfsturend team: stuurloos team Breed draagvlak: resultaat van veel vergaderen Breed zitvlak: resultaat van breed draagvlak

Eerste mindfulness trainers opgeleid

F o t o : H a n s Sm i t

De eerste zes mindfulness trainers hebben hun certificaat behaald bij de VUmc Amstel Academie. Aan de opleiding, die een jaar duurt, namen zowel medewerkers van ggz inGeest als VUmc deel. Mindfulness is een combinatie van oosterse meditatietechnieken en westerse psychologische kennis. Het helpt mensen met stress, angst, (recidiverende) depressieve klachten, maar ook met (chronische) pijnklachten. “Ik begeleidde cliënten die angstig of depressief waren en gebruikte daarvoor cognitieve gedragstherapie”,

vertelt trainster Mila de Koning. “Toen bewezen werd dat er met mindfulness goede resultaten werden behaald bij patiënten met depressies, ben ik me er in gaan verdiepen. Je kunt er niet alleen patiënten mee helpen, ook bij ‘gezonde’ mensen heeft mindfulness een positieve uitwerking. Daarom ben ik blij dat er niet alleen medewerkers van ggz inGeest aan de opleiding hebben deelgenomen, maar ook van VUmc. Ook patiënten van VUmc zouden er trouwens baat bij kunnen hebben.” Inmiddels heeft de Amstel Academie

De eerste tien medewerkers die de opleiding tot mindfulness trainer hebben gevolgd zijn (van links naar rechts) Janet Liefers, Marieke Eeltink, Gabrielle Fens, Josja van Meurs, Michiel Haak, Lotte Sluis, Jane Rozenblad, Dominique van Vugt en Saskia Krijgsman. Cursist Tineke de Roos ontbreekt op de foto

een expertise centrum mindfulness. Voor de opleiding tot trainer hadden de deelnemers al een mindfulnesscursus doorlopen. Vervolgens hebben ze een half jaar theorielessen gevolgd, opdrachten uitgevoerd en veel geoefend. In het tweede semester hebben ze de cursus in hun eigen werksetting gegeven, intervisiegesprekken gevoerd en een eindverslag geschreven. De certificaten zijn op 14 januari uitgereikt aan Janet Liefers, Marieke Eeltink, Gabrielle Fens, Josja van Meurs, Tineke de Roos en Saskia Krijgsman. De anderen hopen de eindopdracht de komende maanden af te ronden. In oktober start er een nieuwe opleiding tot mindfulness trainer. n MK

Filmen voor Facebook Donderdag 17 januari, 12.40 uur, het faculteitsgebouw van VUmc School of Medical Sciences. Nina Pieters (filmmaakster) vraagt geneeskundestudent Isabelle van der Meulen of ze de organen van het anatomiemodel in de snijzaal iets meer naar rechts kan houden. n Lisa Kuijvenhoven

Op de voet gevolgd Hoe ziet een collegedag eruit? Wat maak je zoal mee als eerstejaars geneeskundestudent bij VUmc School of Medical Sciences? Hoe zijn de docenten? Hoe is de sfeer op de medische faculteit aan de Van der Boechorstraat nummer 7? Scholieren die graag bij VUmc geneeskunde willen studeren zijn hier natuurlijk

Foto Jean-Pierre Jans

Bij VUmc School of Medical Sciences wordt in de maand januari ’13 druk gewerkt aan een pilot digitale filmpjes. Als de filmpjes de proef doorstaan, zijn ze bedoeld voor de nieuwe Facebook pagina. Twee dagen wordt er intensief gefilmd. Een dagje meelopen met een eerstejaars geneeskundestudent, studietips van onze studieadviseur Mirjam Pol, de meest gestelde vragen aan de studievoorlichters en ervaringen van studenten die het nieuwe zijinstroomprogramma geneeskunde van VUmc volgen. Als klap op de vuurpijl zal er gefilmd worden tijdens de avond ‘speeddate de specialist’ dat door de studentenvereniging mfvu wordt georganiseerd.

erg benieuwd naar. Om een duidelijk beeld van de opleiding te schetsen worden twee eerstejaars geneeskundestudenten op de voet gevolgd door filmmaakster Nina Pieters. Want wie

kan er nou een beter beeld van de opleiding geven dan studenten zelf? De studenten vertellen over hun ervaringen, de verschillende lesvormen en de inhoud van de lessen en colleges.

Benieuwd naar de filmpjes? Hou de facultaire website geneeskunde www.med.vu.nl dagelijks in de gaten. En vanaf de tweede week van februari kun je fan wor-

den van de Facebookpagina van VUmc School of Medical Sciences. De filmpjes zijn vanaf die tijd te bekijken op de website, de Facebook fanpage en op YouTube.

Henriëtte van der Horst

Teller en noemer Sommige dingen horen echt bij elkaar, omdat ze los van elkaar hun betekenis verliezen. Teller en noemer is zo’n paar. Als je de noemer niet weet dan zijn tellers per definitie betekenisloos. Alleen blijkt keer op keer dat niet iedereen van die elementaire wijsheid op de hoogte is en dat leidt tot vreemde uitspraken en mogelijk ook ongefundeerd beleid. Ook ons Ministerie van Onderwijs heeft er moeite mee, zo blijkt uit een bericht op de voorpagina van het NRC van 15 januari j.l. Of is het toch de kwaliteitskrant die

een betreurenswaardige daling heeft ingezet? Minister Bussemaker en staatssecretaris Dekker maakten verheugd bekend dat het aantal mensen dat de school verlaat zonder diploma weer gezakt is in het schooljaar 2011/2012. Slechts 36.250 leerlingen gingen van school zonder diploma, het jaar daarvoor waren dat er nog 38.600, dus 2.350 meer. Die rekensom klopt als de bekende zwerende vinger, maar dan komt het. Het

Tracer 2 – 2 4 januar i 201 3 – O rg a n isat ie – O n d er zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

gaat om 2,7% van alle (meer dan een miljoen) leerlingen. Dat is niet zo vreselijk veel toch? Minder dan 3% ongediplomeerde schoolverlaters? Maar ze hanteren nu wel een hele rare noemer: alle leerlingen (waarschijnlijk van het voortgezette onderwijs) bij elkaar, daarvan blijft het merendeel nog jaren op school zitten. Je noemer zou moeten bestaan uit de kinderen die in dat jaar de school gediplomeerd en wel zouden kunnen verlaten, ruwweg zo’n 190.000. Dat was namelijk het Nederlandse geboortecijfer in het midden van de jaren negentig uit de vorige eeuw. Dan komt die breuk er opeens heel anders

uit te zien: 36.250/190.000 betekent dat bijna 1 op de 5, dus 19%, de school verlaat zonder diploma. Daar kan toch geen enkele minister of staatssecretaris, en zeker die van onderwijs niet, echt blij van worden lijkt me. Dat farmaceutische industrieën zich regelmatig bezondigen aan het goochelen met getallen weten we al lang. Maar het is wel verontrustend als ook ons Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap weinig blijk lijkt te geven van gezond verstand en elementaire rekenkunde. Henriëtte van der Horst is hoogleraar huisartsgeneeskunde

3

Beleefjesmaak.nl prikkelt culinaire creativiteit van kankerpatiënten

Onder invloed van radio- en chemotherapie kan de smaakbeleving ingrijpend veranderen. Hematoloog en transplantatiearts Otto Visser doet onderzoek naar smaakbeleving bij (ex-)kankerpatiënten. In samenwerking met de Isala Klinieken en toprestaurant De Librije lanceerde hij de inspirerende culisite www. beleefjesmaak.nl. n Ursula Wopereis Veel kankerpatiënten hebben last van verminderde speekselvorming, mondproblemen en verminderde

eetlust. De smaakbeleving verandert. Dat beïnvloedt de kwaliteit van leven van (ex-)patiënten. Toch is er nauwelijks onderzoek naar gedaan. Otto Visser: “VUmc werkt voor stamceltransplantaties intensief samen met de Isala Klinieken. Ellen Kuiper-Kramer is laboratoriumarts in Zwolle en we hebben een gedeelde interesse in smaak en lekker eten. Het ziekenhuis levert vloeibaar stikstof aan de keuken van De Librije, dus er was al een klik. We vroegen ons af wat we konden doen om de kwaliteit van leven van (ex-) patiënten te verbeteren en hoe we wetenschappelijk onderzoek konden doen naar de individuele smaak en

smaakbeleving van patiënten. Toen we Jonnie en Thérèse Boer benaderden of ze mee wilden werken aan een smaakonderzoek reageerden ze direct enthousiast. Daaruit is www. beleefjesmaak.nl voortgekomen.”

Ingrijpend en intrigerend Met drie Michelinsterren behoort De Librije tot de absolute wereldtop. “We zijn natuurlijk altijd met smaken bezig. Het intrigeert ons hoe de smaakbeleving van mensen kan veranderen, bijvoorbeeld door ziekte”, licht Thérèse Boer de samenwerking toe. “Dat hebben we van dichtbij gezien toen een van onze medewerksters kanker

kreeg. Jolanda was een echte lekkerbek met een heel brede smaak, maar door de chemokuren kreeg ze soms sterke trek in zoet of juist een uitgesproken voorkeur voor zuur. Dit is voor ons een heel mooie manier om (ex-)patiënten te steunen.”

Toprecepten voor thuis Samen met De Librije ontwikkelden Visser en Kuiper-Kramer een smaaktest, waarbij de smaakbeleving voor, tijdens en na een behandeling systematisch in kaart wordt gebracht. Dat gebeurt door middel van een smaakpanel, dat een palet aan basissmaken in gelvorm proeft en waardeert. De complexe smaakaccenten en -voor-

keuren die uit de paneltest naar voren komen, vertaalt Jonnie Boer naar zinnenprikkelende recepten. Deze zijn op de website gegroepeerd rond de smaken zoet, zout, zuur, bitter en de vijfde smaak umami. Alle recepten zijn getoetst in Librije’s Atelier en goed thuis te bereiden. Achmea en andere sponsoren ondersteunen het initiatief financieel. “Deze samenwerking is uniek en de interactie is fantastisch”, aldus Visser. “We staan pas aan het begin. Dit is een win-win-win-win-situatie: voor ons, voor De Librije, voor de sponsoren, maar vooral voor patiënten.”

Ruim baan voor empathie bij geneeskundeopleiding

n Wilma Mik Volgens Gerda Croiset is een goed ontwikkeld empathisch vermogen onontbeerlijk voor een arts. In de opleiding is het daar maar matig mee gesteld, blijkt uit internationaal onderzoek. Gedurende de studie neemt dit vermogen zelfs af, met een sterke daling tijdens de klinische fase. Verklaringen: studenten zijn jong en kwetsbaar, tv-series geven een idealistisch beeld van de zorg en van specialisten. De harde werkelijkheid is dat zij worden geconfronteerd met ziekten, lijden en de dood. Ze moeten keihard werken, hebben slaapgebrek en weinig vrije tijd om tot rust te komen. Ook worden ze soms geïntimideerd en gekleineerd door begeleiders. Opvallend is dat afname van empathie alleen in de geneeskundeopleiding optreedt. Bij studies,

zoals psychologie en economie neemt het empathisch vermogen juist toe.

Inleven Croiset: “Ik vind dit een heel bedenkelijke ontwikkeling. In ons curriculum leggen we veel nadruk op kennis, maar ik wil dat ze ook empathie ontwikkelen. Wat heeft de ziekte voor impact op de patiënt, op het gezin, de familie, het werk? Je moet je kunnen inleven in een ander, je moet er gevoel bij hebben, nieuwsgierig zijn. Dan kun je makkelijker meeleven, hebben mensen het gevoel dat ze serieus worden genomen en dat komt de behandeling alleen maar ten goede. Het gaat dus om de verbinding tussen de arts en de patiënt. Dat geldt als je een autochtone patiënt voor je hebt, én als je iemand uit een andere cultuur behandelt.” Daar ligt een verwante uitdaging, stelt Croiset, want naar schatting bestaat in 2030 de helft van de Amsterdammers uit mensen met een andere culturele achtergrond. “En dus moeten we onze studenten culturele competenties aanleren: hoe ga je om met mensen uit andere culturen? Empathisch vermogen is daarvan de motor.”

Niet vanzelf In het VUmc-curriculum wordt al aandacht besteed aan culturele competenties, maar allochtone geneeskundestudenten ervaren dit onderwijs als stereotyperend en stigmatiserend. Er is ook weinig uitwisseling tussen allochtone en autochtone studenten, zodat interculturele kennis en sensitiviteit niet als vanzelf ontstaat. “We zien bovendien een gebrekkige doorstroom van onze studenten van allochtone komaf naar de medische vervolgopleidingen en de staf”, zegt Croiset. “Dertig procent van onze studenten zijn ‘Nieuwe Nederlanders’, van wie tien procent van westerse afkomst is en twintig procent van niet-westerse afkomst. Die diversiteit zie je later niet terug.” Zelf schrijven de allochtone aspirantartsen dit toe aan beperkte verbale vaardigheid, het onderschatten van de waarde van een gevuld cv en beperkte netwerken. Croiset: “Wij dienen dus aandacht te besteden aan empowerment van onze allochtone studenten en aan culturele competenties van onze autochtone studenten. Dan snijdt het mes aan twee kanten.”

f o t o : Y v o n n e C o mp i e r

“Er moet meer balans komen tussen het verwerven van kennis en empathie in ons onderwijs.” Op 10 januari hield Gerda Croiset haar oratie als hoogleraar medisch onderwijs aan VUmc.

Uit de Agenda

Multiple sclerose: afwijkingen in grijze stof ontrafeld woensdag 30 januari – aula, 13.45 uur, E.-J. Kooi, ‘Grey matter pathology in multiple sclerosis. Histopathological, molecular biological, and imaging studies’

Achteruitgang bij patiënten met multiple sclerose kan - naast ontstekingsprocessen in de witte stof - worden veroorzaakt door afwijkingen in de grijze stof. Evert-Jan Kooi onderzocht waardoor deze afwijkingen kunnen ontstaan en kwam tot een aantal verrassende ontdekkingen. In het begin van de ziekte ervaren patiënten met multiple sclerose (ms) aanvalsgewijze periodes met 4

neurologische uitvalsverschijnselen (de zogenoemde schubs). In deze fase van de ziekte zijn er ontstekingsprocessen in de witte stof, het deel waardoor de verbindende zenuwuitlopers lopen. Deze ontstekingsprocessen zorgen voor beschadigingen aan het myeline (een isolerend laagje rondom deze zenuwuitlopers); dit proces heet demyelinisatie.

Ook afwijkingen in grijze stof Na verloop van tijd nemen de schubs

af, evenals de ontstekingen. Echter, de meeste patiënten gaan toch geleidelijk steeds verder achteruit. Recentelijk is bekend geworden dat er ook uitgebreide afwijkingen zijn in de grijze stof, de plaats waar zenuwcellichamen zich bevinden. Deze afwijkingen lijken de klinische achteruitgang bij ms-patiënten goed te verklaren, maar er is nog weinig bekend over het ontstaan en de aard van deze afwijkingen in de grijze stof. Door middel van onderzoek

Tracer 2 – 24 j anu ar i 201 3 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

aan de hersenen van overleden ms-patiënten heeft Kooi getracht hier meer inzicht in te krijgen.

Opmerkelijke bijvangst Recentelijk is aangetoond dat er uitgebreide demyelinisatie van de grijze stof van ms-patiënten kan zijn. In tegenstelling tot demyelinisatie in de witte stof, gaat demyelinisatie van de hersenschors (buitenste laag brein) niet gepaard met ontsteking. Kooi toont aan dat de daarboven gelegen

hersenvliezen bij ms wél ontstoken zijn, maar dat dit niet kon worden geassocieerd met de aanwezige demyelinisatie. Een opmerkelijke ‘bijvangst’ was dat er in de hersenvliezen van ms-patiënten grote hoeveelheden myeline werd gevonden. Hoe dit ‘vrije’ myeline daar terechtkomt, is onbekend, maar is momenteel onderwerp van onderzoek. n AB

Vacatures VUmc

Agenda

Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.

Vacatures 14 januari tot 21 januari. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Paramedisch Apothekersassistent poliklinische apotheek D5.2012.00044MV Kun jij goed zelfstandig werken, heb je een servicegerichte houding en is persoonlijke zorg leveren voor jou vanzelfsprekend? Afdeling: apotheek en klinische farmacie, Divisie V Ziekenhuisapotheker informatisering D5.2013.00009MV Gaat u leiding geven aan de nieuwe sectie automatisering en informatisering? Afdeling: klinische farmacologie en apotheek, Divisie V Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs Klinisch fysicus - audioloog in opleiding D2.2012.00066MB Als fysicus werken in de patiëntenzorg Afdeling: keel-, neus- en oorheelkunde (KNO), Divisie II Immunobioloog / senior onderzoeker D2.2012.00074WH Het opzetten van een nieuwe onderzoeksgroep rond tumorstroma interactie en immunotherapie bij hoofdhalskanker Afdeling: KNO / HoofdHalschirurgie, Divisie II

Staf/management - Financieel

Verpleegkundigen/Verzorgenden

Coördinator Verkoop & Marktonderzoek D7.2012.00071MB Ben jij een scherpe, analytische onderhandelaar en weet je altijd de beste deal te sluiten? Afdeling: Planning & Control, Facilitair bedrijf / Stafdiensten

Verpleegkundige neurologie D2.2013.00002MB Wil jij jezelf blijven ontwikkelen en in de toekomst de opleiding tot gespecialiseerd neurologie verpleegkundige volgen? Afdeling:Neurologie, Divisie II

Junior projectcontroller EU D6.2013.00001YO Ben jij de financiële steun en toeverlaat voor Europese onderzoeksprojecten bij VUmc? Afdeling: divisiebureau VI, projectadministratie, Divisie VI

Vacatures weer per divisie beoordeeld De raad van bestuur heeft besloten om de divisies en diensten weer de verantwoordelijkheid te geven voor de beheersing van het aantal vacatures. Alleen voor wat betreft de medisch specialisten zal de rvb een besluit nemen of een vacature wordt vrijgesteld. In het kader van de vacaturebeheersing moesten sinds 1 november 2011 alle vacatures door de raad van bestuur worden geaccordeerd. In de praktijk betekent de nieuwe regeling, dat de manager bedrijfsvoering of de directeur van een ondersteunende dienst het formulier ‘melding vacature’ ondertekent en voorziet van een naamstempel. Het formulier ‘aanvraag vacaturestelling’ komt hiermee te vervallen. Volledig ingevulde formulieren kunnen vervolgens naar via werkenbij@VUmc. nl worden gestuurd. Deze procedure

Facilitair (senior) Technicus support IC/OK D5.2013.00002YO Enthousiast medisch technicus gezocht Afdeling: Fysica en medische technologie, Divisie V Laboranten Radiodiagnostisch laborant D5.2013.00005FS Kom werken bij VUmc met de nieuwste PET MRI scanner. Afdeling: Radiologie, Divisie V

Ondernemingsraad

(Oncologie) Verpleegkundige D1.2013.00001MB Beschik jij over doorzettingsvermogen, een uitstekende attitude en flexibiliteit? Afdeling: medische oncologie, Divisie I

geldt ook voor derde geldstroom aanstellingen. Voor medisch specialisten blijft de procedure vacaturebeheersing nagenoeg onveranderd, alleen is er niet langer een fiat nodig van de adviescommissie. Door de manager bedrijfsvoering geaccordeerde aanvragen ‘vrijstelling vacature medisch specialist’ kunnen digitaal aangeleverd worden via [email protected]. Voor de procedure bij het flexbureau zijn geen wijzigingen ten opzichte van 2012. Het flexbureau heeft een eigen aanvraagformulier en ook zij hebben ter controle een accordering middels naamstempel nodig van de manager bedrijfsvoering of directeur ondersteunende dienst voordat zij met de aanvraag mogen beginnen. Deze formulieren kunnen naar flex. [email protected] gestuurd. Meer informatie: team werving en selectie, tst. 45635 of bij de P&O adviseur.

Amstel Academie

Dagelijks bestuur OR; Inge Schadee-Eestermans (voorzitter), Willy Arjaans (vice-voorzitter), Andy Higgs, Emile Heilbron, Rene van Andel (ambtelijk secretaris) Inlichtingen: Bureau medezeggenschap, Hoogbouw H 322, Tel 43478, e-mail [email protected], http://intranet/afdelingen/orgaan/OR/

De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam (020) 444 4229 Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteits­ verbetering en Bij- en nascholingen: F. Broekhof (020) 444 4213 Medisch ondersteunende opleidingen en Verpleegkundige vervolgopleidingen: K. Jonker (020) 444 2020 www.amstelacademie.nl

Verkiezingen OR 19 maart 2013 Belangrijke data, • 4 februari 2013: deadline voor medewerkers, die zich via vak -en beroeporganisaties kandidaat stellen. • 25 februari 2013: deadline voor medewerkers, die zich via de vrije lijsten kandidaat stellen. • 12 t/m 19 maart 2013: de OR verkiezingen • 2 april 2013: installatie van de nieuwe OR.

Het aanbod van het Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering voorjaar 2013 van VUmc Academie staat op internet: http://www.vumc.nl/opleidingen/

heeft om uw eigen toekomst succesvol in de hand te nemen.” Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met Editha Samsom. Tel. (020) 44 45084, e-mail [email protected]

Persoonlijke ontwikkeling Inspirerende workshops voor persoonlijke groei: De kunst van het loslaten: 5 maart 2013(’s morgens) “Hoe kan ik stoppen met vasthouden?” De tijd de baas: 26 februari en 12 maart 2013 (dagen) “Hoe kan ik stoppen met vasthouden? “ Kwikando: 26 maart, 2, 9, 16(dag) en 23 april, 7 en 21 mei 2013 (avonden en 1 hele dag) “In Kwikando worden sporten, coaching en bewuster voelen met elkaar verweven.”

Het opleidingsaanbod van Bij- en nascholingen voorjaar 2013 van VUmc Academie staat op internet: http://www.vumc.nl/opleidingen/

De OR komt naar u toe! Met de verkiezingen voor de OndernemingsRaad op komst gaan onze medewerkers de vloer op om u te ontmoeten. Dankzij een spiksplinternieuwe broodserveerwagen die de unit voeding beschikbaar stelt vergasten wij u op koffie, thee en cake en muffins. Graag horen wij hoe het gaat op uw afdeling, wat misschien beter kan en of er geïnteresseerden zijn die zich kandidaat willen stellen voor de verkiezingen. Alle afdelingen in de kliniek zijn ondertussen bezocht. Op dit moment bezoeken wij de polikliniek. Als u zich wilt kandideren dan horen wij dat graag. U kunt ons bereiken via toestel 43473 of via de email: [email protected] Op de agenda beeldvorming reorganisatie ICT De dienst ICT gaat reorganiseren, gepland per februari 2013. Een forse investering werd hiertoe door de RvB toegezegd. De plannen zijn aan de OR voorgelegd ter advisering. De commissie Fusies, Samenwerkingen en Reorganisaties, de FSR, heeft zich erin verdiept en heeft beeldvorming verzorgd in de plenaire OR vergadering. Naar aanleiding van de discussie in deze vergadering, zal de directeur ICT in een technisch overleg hieromtrent worden

bevraagd en geadviseerd. Na dit technisch overleg zal de FSR met een definitieve oordeelvorming terugkoppelen naar de plenaire OR, om begin februari over te kunnen gaan tot de besluitvorming. verzuim en re-integratie Het gezondheidsbeleid uit 2007 is aan herziening toe. De OR stemt in conform artikel 27 lid 1 sub d van de WOR met onderstaande. Als gevolg van artikel 8.4 CAO UMC dient het Vumc nadere regels vast te stellen betreffende ziekmelding. Artikel 8.6 CAO lid 5 en 6 biedt de medewerker de mogelijkheid om een hernieuwd onderzoek aan te vragen en bezwaar te maken tegen de conclusies van een geneeskundig onderzoek van de bedrijfsarts. Daarnaast is de positie van arbeidsongeschikte medewerkers beschreven in de beleidsnotitie over voorrangsbeleid. In de notitie wordt de groep medewerkers die aanspraak kan maken op deze voorrangspositie, verruimd naar alle medewerkers die wegens een medische beperkingen duurzaam ongeschikt zijn voor de eigen functie, maar wel andere benutbare mogelijkheden hebben binnen VUmc. Dit sluit goed aan bij de bestaande herplaatsingspraktijk.Tegelijk is benoemd dat naast deze doelgroep ook de boventalligen een voorrangspositie hebben.

Tracer 2 – 2 4 januar i 201 3 – S er v icep ag in a

Scan deze code met uw smartphone of tablet om onze website te bezoeken op http://intranet/or

Leiderschapsontwikkeling Leidinggeven iets voor mij?: 12 en 13 maart 2013 (dagen) “U bent nog geen leidinggevende maar u wilt dat mogelijk in de toekomst wel worden. U zit echter met een aantal essentiële vragen zoals: Ben ik er wel geschikt voor? Wil ik het wel echt? Wat kan ik allemaal in de praktijk tegenkomen?” Workshop voor beginnend leidinggevenden 1: 28 februari 2013 (hele dag) “Alle begin is moeilijk, maar een goed begin is wél het halve werk. Als u weet hebt van de valkuilen die u op uw pad als leidinggevende tegenkomt kunt u ze ontwijken. En als u niet kunt voorkomen dat u er toch invalt heeft u baat bij vaardigheden om er weer uit te klimmen.” Wetenschappers Persoonlijk leiderschap voor postdocs: 26 en 27 maart 2013 (hele dagen) “In de training ‘Persoonlijk leiderschap voor postdocs’ leert u wat u écht nodig

Rondgang door de computer: Windows en Word 2010: 12 (m), 19 (m) en 26 (m) maart 2013 Train de trainer Voorbehouden handelingen: 11 en 12 maart 2013 (hele dagen) Dialyse: 28 februari en 7 maart 2013 (hele dag) Cardiac Care: 4 en 11 maart 2013 (hele dagen) Dagbehandeling en/of kort verblijf - BASIS: 4 en 11 maart, 15 april 2013 ( hele dagen) Foetale bewaking: 6 maart 2013 (hele dag) Cardiothoracale chirurgie voor OA en AM (12-15 dgn): 7, 14 en 28 maart, 11 en 25 april, 16 en 23 mei, 6 en 20 juni, 19 september, 3 en 10 oktober, 7, 21 en 28 november 2013 Toedienen van contrastmiddelen / inbrengen perifeer infuus: 7 maart 2013 Excel 2010 basis: 7 en 14 maart 2013 (ochtenden) Financieel Management: 11 en 25 maart, 15 april 2013 (hele dagen) OA: Hoofd-hals oncologie : 14 maart 2013 (hele dag) Morello: het VUmc systeem om uw websites te beheren: 21 maart 2013 ( hele dag) De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod! Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met Sharon Schoo, tel. 44253, e-mail : [email protected]

Promoties: vrijdag 25 januari - aula, 11.00 uur, U.M.H. Klumpers, ‘Neuroreceptor imaging of mood disorder related systems’ promotoren: prof.dr. W.J.G. Hoogendijk, prof.dr. A.A. Lammertsma, prof.dr. D.J. Veltman, copromotor: prof.dr. R. Boellaard vrijdag 25 januari - aula, 13.45 uur, S.A.L. Zander, ‘Resistance to topoisomerase inhibitors in BRCA1-deficient mouse mammary tumors’ promotor: prof.dr. H.P.J. te Riele copromotoren: dr. S. Rottenberg, prof.dr. P. Borst maandag 28 januari - aula, 13.45 uur, A. Soureti, ‘Risk communication, planning and mechanisms of health behaviour change in a high cardiovascular disease population’ promotor: prof.dr. W. van Mechelen copromotoren: dr. M.J.M. Chin A Paw, dr. R. Hurling dinsdag 29 januari - aula, 13.45 uur, F. Zwerver, ‘Development and evaluation of an implementation strategy for insurance medicine guidelines for depression’ promotoren: prof.dr. A.J. van der Beek, prof.dr. J.R. Anema copromotor: dr. A.J.M. Schellart woensdag 30 januari - aula, 11.45 uur, T.R.S. Hajós, ‘Health-Related Quality of life in patients with type 2 diabetes undergoing therapy intensification’ promotoren: prof.dr. F.J. Snoek, prof.dr. M. Diamant copromotor: prof.dr. F. Pouwer woensdag 30 januari - aula, 13.45 uur, E-.J. Kooi, ‘Grey matter pathology in multiple sclerosis. Histopathological, molecular biological, and imaging studies’ promotoren: prof.dr. P. van der Valk, prof.dr. J.J.G. Geurts vrijdag 1 februari - aula, 13.45 uur, S.C.M. van Esch, ‘Family matters in diabetes prevention. Communication about familial risk of type 2 diabetes’ promotoren: prof.dr. F.J. Snoek, prof.dr. M.C. Cornel dinsdag 5 februari - aula, 13.45 uur, P.B. van den Boezem, ‘Implementation of single-port surgery and notes in clinical practice’ promotor: prof.dr. M.A. Cuesta copromotor: dr. C. Sietses woensdag 6 februari - aula, 13.45 uur, J.D.C. Goos, ‘Microbleeds in Dementia’ promotoren: prof.dr. Ph. Scheltens, prof.dr. F. Barkhof copromotor: dr. W.M. van der Flier vrijdag 8 februari - aula, 13.45 uur, M. de Groot, ‘Epilepsy in brain tumor patients: towards improved and personalized treatment’ promotor: prof.dr. J.J. Heimans copromotoren: dr. J.C. Reijneveld, dr. E. Aronica vrijdag 8 februari - aula, 15.45 uur, K.K. Yeung, ‘Juxtarenal aortic aneurisms: Aspects of treatment and reduction of postoperative complications’ promotoren: prof.dr. W. Wisselink, prof.dr. G.J. Tangelder copromotoren: prof.dr. P.A.M. van Leeuwen, dr. R.J.P. Musters maandag 11 februari - aula, 13.45 uur, D. Vergouw, ‘Methodological issues of clinical prediction models for shoulder pain in general practice’ promotoren: prof.dr. H.E. van der Horst, prof.dr.ir. H.C.W. de Vet copromotoren: dr. M.W. Heymans, dr. D.A.W.M. van der Windt woensdag 13 februari - aula, 11.45 uur, M.K. de Vries, ‘New insights into anti-TNF treatment of ankylosing spondylitis’ promotor: prof.dr. B.A.C. Dijkmans copromotor: dr. I.E. van der Horst-Bruinsma Oraties vrijdag 1 februari - aula, 15.45 uur, oratie prof.dr. H. Tan, ‘In afhankelijkheid verbonden’ vrijdag 8 maart – aula, 15.45 uur, oratie dr. S. Gibb ‘Synergy in Regenerative Medicine’ Symposia vrijdag 1 februari – 13.45 uur, Symposium ‘Electrochemotherapy: A potential solution for challenging situations in melanoma, breast cancer, and head and neck cancer’. De deelname is gratis, maar u wordt wel verzocht om zich vooraf te registreren. Voor meer informatie: mw. V. Buijs of mw. G.C. Ruessink-Buys, tst. 43689, [email protected]

5

Menu

Oproepen & advertenties

Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet

donderdag 24 januari kipsaté, omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar + kroepoek, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 25 januari gebakken vis, remouladesaus, tomaat-komkommersalade, frites, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaat-vermicellisoep zaterdag 26 januari kalfssaucijsje, bloemkool-kaasburger, jus + vegetarische jus, spinazie, gekookte aardappelen, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 27 januari cordon bleu, omelet tomaat-kaas, tomatensaus + jus, mexicaanse groenten, frituur aardappel, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 28 januari rookworst, vegetarische worst, jus + vegetarische jus, boerenkool, vegetarische boerenkool, gebonden bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische gebonden bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 29 januari roti kip, roti vegetarisch, gebonden champignonsoep, heldere madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere madrileense soep woensdag 30 januari babi pangang, quorn pangang, pangangsaus, pangang groenten, witte rijst, gebonden tandoorisoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden tandoorisoep, vegetarische heldere aspergesoep donderdag 31 januari carbonarasaus, vegetarische carbonara, tomatensalade, tagliatelle verde, geraspte kaas, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 1 februari chili con carne, chili sin carne, burrito, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zaterdag 2 februari kalfslapje, gevulde champignons, roomsaus + jus, bietjes, gekookte aardappelen, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicellisoep zondag 3 februari kiprollade, groenteloempia, ananassaus + jus, haricots verts, frituur aardappelen, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep maandag 4 februari gegrilde white copperfilet, rode wijnsaus, gemengde salade, pommes frites, gebonden tomatensoep, heldere franse uiensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere franse uiensoep dinsdag 5 februari rookworst, vegetarische rookworst, jus en vegetarische jus, hutspot, hutspot vegetarisch, gebonden linzensoep, heldere mulligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere mulligatawnysoep woensdag 6 februari gewokte kip teri-yaki, gewokte quorn teri-yaki, witte rijst, gebonden champignonsoep, heldere madrileensesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere madrileensesoep

6

Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via [email protected]

Knipselkrant vernieuwd! De knipselkrant van Lexisnexis biedt online toegang tot het actuele nieuws en de archieven van vrijwel alle Nederlandstalige dagbladen, de belangrijkste persbureaus en een aantal opinie- en vakbladen. De dienst communicatie maakt dagelijks een keuze uit de LexisNexis knipselkrant en publiceert deze op intra- en internet. De knipselkrant is nu vernieuwd! Interessante webartikelen worden nu ook in de knipselkrant gepubliceerd. Daarnaast hebben we de onderwerpen aangepast. De artikelen zijn gesorteerd op de volgende onderwerpen: - Zorg - VUmc - UMC’s en opleidingsziekenhuizen U kunt deze selectie ook persoonlijk in uw mailbox ontvangen. Hiervoor stuurt u een email naar [email protected]. Uw emailadres wordt dan toegevoegd aan de verzendlijst. Van maandag tot en met vrijdag is het nieuws uit de ochtendbladen en de avondbladen van de voorgaande dag vanaf 12.00 uur beschikbaar. Reserveren vergaderruimtes in het nieuwe collegejaar kan vanaf 1 maart 2013 Vanaf 1 maart 2013 kunt u uw wensen weer kenbaar maken aan het servicepunt wat betreft het reserveren van ruimtes voor de periode september 2013 t/m augustus 2014.

De aanvragen voor de collegeruimtes Amstelzaal, Maas, Rijn, IJssel, Drecht en Linge worden door ons gearchiveerd. Daarna kunt u van ons een bericht ontvangen of ze daadwerkelijk gereserveerd zijn. De ruimtes Betuwe, Beemster, Koog, Blink, KTC, Lek en Waver worden direct ingeboekt. Aanvragen betreffende symposia zullen we meteen in behandeling nemen en bespreken met de onderwijsplanners. U hoort dan zo spoedig mogelijk of het symposium doorgang kan vinden. Graag willen wij uw aanvraag per mail ontvangen. Met vriendelijke groet, medewerkers servicepunt fb VUmc Immunology seminars In 2013 wordt gestart met de VUmc Immunology seminars. Het eerste seminar vond plaats op 21 januari 2013, 16.00 -17.00 uur. Sprekers waren Cansu Yildirim (MCBI - “Galectin-2 skews monocyte/macrophages to a pro-inflammatory, anti-arteriogenic phenotype“) en Tanja de Gruijl (Pathology - “How tumors can abuse Dendritic Cell plasticity”) Host: Y. van Kooyk. Data volgende VUmc Immunology seminars in 2013: - 18 maart - 27 mei - 16 september - 18 november

Invoering “Hoofd- (en mede)behandelaarschap” Het onderwerp “ Hoofd- (en medebehandelaarschap)” staat al enige tijd op de agenda in VUmc. Belangrijkste doel van de invoering van het hoofdbehandelaarschap in VUmc is om duidelijk  te maken wie verantwoordelijk is voor de regie en de coördinatie van de behandeling. De raad van bestuur heeft de invoering hoofdbehandelaarschap opgenomen in haar plan van aanpak in het kader van het huidige verscherpte toezicht van de IGZ. Vanaf 1-1-2013 vindt de invoering hoofdbehandelaar voor de klinische patiënt plaats en moeten de onderstaande acties gerealiseerd zijn. 1V  aststellen lokaal  reglement per specialisme 2O  pnemen in medisch dossier van de nieuwe voorbladen (kindergeneeskunde en volwassenen) 3 Beschikbaar stellen van voorbeelden van behandelkaarten voor de patiënt Concrete actie Vanaf 1 januari 2013 gaan de nieuwe klinische voorbladen in gebruik voor alle klinische zorgeenheden. Op deze nieuwe voorbladen moet komen te staan wie de hoofdbehandelaar is en welke (mede)behandelaren betrokken zijn bij de patiënt en gedurende

welke periode van opname. Tegelijkertijd zal de patiënt door middel van een behandelkaartje geïnformeerd worden wie tijdens de opname zijn hoofdbehandelaar is. De nieuwe voorbladen zijn vanaf 19 december 2012, via lift te bestellen onder de volgende nummers: - 202.000.179 klinisch voorblad volwassenen - 2 02.000.180 klinisch voorblad kinderen tot 17 jaar. Tevens vervallen per 1 januari 2013 alle huidige klinische voorbladen. Evaluatie In april 2013 zal getoetst worden op het doel dat in minimaal 75% van de klinische dossiers het voorblad volledig zal zijn ingevuld. Tussentijdse opmerkingen t.a.v. de voorbladen kunt u melden bij Caroline Panis, [email protected]. Na de evaluatie zullen, indien gewenst, de voorbladen worden aangepast.

Personeel en organisatie

Personeelsactiviteiten Informatie over activiteiten ‘Tip van Boots’, ruimte –1 A 14.2, tst. 43799, website: www.tipvanboots.nl. U kunt de Tip van Boots ook bezoeken op de intranet homepage /direct naar/Tip van Boots.

Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘P&O direct’

Zaalvoetbal 23 Maart Op zaterdag 23 maart 2013 zal het jaarlijkse zaalvoetbaltoernooi weer georganiseerd worden in de Sporthallen Zuid te Amsterdam. Het toernooi zal om 11.00 uur beginnen en om 18.00 uur eindigen. Na de strijd zal de prijsuitreiking gedaan worden met een hapje en een drankje. Er kunnen aan dit toernooi 12 teams deelnemen. Elk team mag maximaal bestaan uit 8 spelers, waarvan er steeds 5 spelers (waarvan 1 keeper) in het veld staan. Er mag tijdens het spel (15 minuten) onbeperkt gewisseld worden op de daarvoor aangegeven plaats. Er mag tijdens het toernooi niet in een ander team ingevallen worden. Elke teamleider is dan ook verplicht de namen van de spelers door te geven bij de aanmelding van dit toernooi. Ook mogen er in elk team 2 introducés meedoen. Bent u geïnteresseerd in dit voetbalspektakel en heeft u zin in een sportief potje voetbal? Geef u dan snel op bij de Tip van Boots. Of mail even: [email protected] Sluitingsdatum voor inschrijving is op vrijdag 7 maart 2013.

VUmc mail en toegang tot intranet Vanaf 17 december ligt er bij het servicepunt facilitair bedrijf (ZH -1 A14.4) voor medewerkers -die nog geen toegang hebben tot intranet en VUmc mail- een brief met inloggegevens. U kunt dan alle informatie op intranet vinden over de raad van bestuur, personeel en organisatie etc. Tevens kunt u mailen. Belangrijk is wel dat u de gedragscode e-mail en internet naleeft. Alle informatie die u nodig heeft om in te loggen staat in de brief vermeld. Veel succes!

Future Bowling Op zaterdag 16 maart 2013 zal het oergezellige en sportieve Future bowlingtoernooi weer georganiseerd worden in bowlingcentrum De Kegel te Amstelveen. Het toernooi start om 16.00 uur en er zal gebowld worden tot 18.00 uur. Inderdaad, twee uur spektakel van de bovenste plank met een DJ waar je U tegen zegt met disco light, rook en veel verrassingselementen. Tijdens het toernooi worden u lekkere hapjes aangeboden. En natuurlijk krijgt u ook weer een aantal consumptiebonnen aangeboden. De prijsuitreiking zal onder het genot van een diner en muziek plaats vinden!!! Er kunnen aan dit toernooi maximaal 16 teams meedoen. Wilt u aan dit spektakel meedoen en u kunt een team formeren van minimaal 4 personen tot maximaal 6 perso-

Tracer 2 – 24 j anu ar i 201 3 – S er v icep ag in a

nen, een combinatie van dames en heren (één introducé per team is toegestaan)? En heeft u ook nog een leuke teamnaam? Geef u dan vòòr 3 maart 2013 op per e-mail via [email protected] Het toernooi kost voor u slechts € 18,00 per persoon. Reizen Arke/Tui Beste VUmc medewerkers al enige jaren kunt u terecht bij Arke/Tui reizen waar u tegen 5% korting al uw vakantie reizen, kunt boeken zowel 24 online als bij de 150 reisbureaus in geheel Nederland. Helaas moet ik u melden dat vanaf 1 januari 2013 Arke/Tui de overeenkomst met de Tip van Boots heeft beëindigd van wegen een reorganisatie bij Arke/TUI Nederland en zei niet meer bereid zijn om ons 5% korting te verlenen op uw vakantie reizen. Maar niet getreurd binnen kort en wel voor 1 februari zult u van mij te horen krijgen met wie de Tip van Boots in zee zal gaan zodat u toch met korting heerlijk op vakantie kan gaan waar u ook naar toe wilt gaan. Dus hou de tracer en mijn site www.tipvanboots.nl goed in de gaten of geef u op voor de nieuwsbrief via mijn site dan blijft u van alles goed op de hoogte. Nieuwjaarskorting Trendline Hairstudio wenst alle vumc medewerkers een goed geknipt 2013.........!! Daarom 13% korting op vertoon van medewerkerspas bij wassen-knippen-drogen. Deze aktie is geldig van 15 januari t/m 15 februari 2013. Bel voor afspraak 020-4444702 www.trendlinehairstudio.nl

Aanmelden voor de nieuwsbrief p&o direct Wilt u op de hoogte blijven van nieuws op het gebied van CAO UMC of wetswijzigingen? U kunt zich zelf aanmelden voor de nieuwsbrief p&o direct. Deze nieuwsbrief is bedoeld voor alle medewerkers van VU medisch centrum en verschijnt maandelijks. Wilt u de nieuwsbrief P&O direct in uw mailbox, meld u dan aan via p&o direct/ nieuwsberichten. Besteding persoonlijk budget De afgelopen periode krijgt p&o service een toename van bijzondere aanvragen voor besteding van het persoonlijk budget. Deze aanvragen dragen niet aantoonbaar bij aan de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers. Daarom heeft p&o met de managers bedrijfsvoering en directeuren afgesproken dat alleen declaraties voor persoonlijk budget doorgaan die aantoonbaar bijdragen aan duurzame inzetbaarheid of onder de ict categorie vallen (zie p&o direct, persoonlijk budget). Bij aanvragen die niet voldoen aan deze criteria (duurzaamheid of ict) wordt de aanvraag teruggelegd bij de manager bedrijfsvoering of directeur (in de lijn). Deze neemt hierin een besluit.

Reizen met NS Op maandag 17 december heeft NS aan alle VUmc medewerkers -die momenteel een NS abonnement hebben- een mail gestuurd. Hierin staan instructies om het abonnement voor het nieuwe contractjaar te verlengen. Voor VUmc loopt het nieuwe contractjaar van 1 maart 2013 tot 1 maart 2014. Reizen met bus, tram en metro I.v.m. beëindiging regeling NVB, is het voor de GVB vanaf het komende contractjaar (1 maart 2013 tot 1 maart 2014) niet meer mogelijk om traditionele Sterabonnementen aan te bieden. Begin januari ontvangen alle huidige abonnementhouders een brief van GVB met daarin de instructies hoe zij het nieuwe product kunnen aanvragen. Uitgebreide informatie over het nieuwe product wordt zo snel mogelijk gepubliceerd via p&o direct. Mutaties op tijd aangeleverd, op tijd betaald Heeft u als leidinggevende wijzigingen door te geven van medewerkers? Als u mutaties op tijd doorgeeft aan p&o service, wordt het in de daaropvolgende maand uitbetaald. Voor betaling in de maand februari zijn dat de volgende data: 30 januari vóór 16.00 uur , de mutatie wordt zeker meegenomen in februari Ná 30 januari maar vóór 13 februari (sluiting van de salarisrun), geen garantie dat de mutatie nog op tijd verwerkt kan worden Ná 13 februari , de mutatie wordt in maart 2013 betaald. De mutaties moeten dan wel volgens de voorwaarden (zoals op de formulieren staat) aangeleverd worden. Elke maand worden de data over het inleveren van mutaties op P&O direct geplaatst.

‘Denk buiten de gebaande paden’'

Vijf x V volgens Pieternel Hummelen Verwanten Ik ben keurig getrouwd en heb drie zonen Vrije tijd Soms regelen we een oppas voor een avondje eten met vrienden Veertig graden Als het even kan ontspan ik met Bikram yoga. Heerlijk! Vervoer Bus en bakfiets Vakantie Vroeger altijd naar het buitenland, nu houden we het even op Nederland

‘Bij patiënten met PCD werken de trilharen in de longen niet goed, waardoor deze mensen last hebben van bacteriën die ze inademen. Iedereen ademt deze in, maar normaal houden de trilharen deze tegen. De patiënten krijgen aandoeningen zoals bijholteontsteking of oorontsteking.’ Onderzoeker Tamara Paff over de Volendamse Longziekte pcd. nos Radio 1 Journaal, 9 januari

Foto mark van den brink

‘Het overlevingspercentage onder kinderen die voor de tweede keer AML krijgen, is in 20 jaar gestegen van 16 naar 36 procent. Daardoor overleven in Europa jaarlijks tientallen kinderen meer.’ Hoogleraar kinderoncologie Gert-Jan Kaspers over de ontwikkelingen bij kinderleukemie. nos.nl, 15 januari

Per 1 januari is Pieternel Hummelen benoemd tot programmadirecteur prestatiebekostiging. In 2014 gaat VUmc definitief over op deze nieuwe manier van budgetteren. n Ursula Wopereis

Droom “Ik twijfelde tussen geneeskunde en technische bedrijfskunde, maar droomde ook van een eigen hotelletje ergens in Frankrijk. Inmiddels werk ik vijf jaar in VUmc, met heel veel plezier. In mijn vorige functie was ik hoofd planning & control bij biza. Intern hield ik me bezig met de planning & controlcyclus en een stukje treasury. Extern onderhandelde ik met zorgverzekeraars en banken en dacht ik op landelijk niveau mee over de overgang naar een nieuw zorgbekostigingssysteem. Dat systeem staat er inmiddels. De grote uitdaging is nu hoe we dat intern kunnen vertalen en doorontwikkelen.”

Transparantie“Het programma prestatiebekostiging is een nieuw budgetteringsmodel dat ook de sturing van de organisatie beïnvloedt. Voorheen was het afdelingsbudget een black box, in 2014 wordt het geld op een meer transparante manier verdeeld. Kerntaken als zorg en onderzoek worden direct gerelateerd aan financiën. Uiteindelijk zullen we ook moeten gaan sturen op patiëntenaantallen. Prestatiebekostiging heeft verstrekkende gevolgen. Zo’n systeem kan alleen succesvol zijn als je het samen met het huis ontwikkelt. Hoe kunnen we dit het beste inrichten?” Verbinding “Het programmabureau zorgt ervoor dat alle belanghebbende partijen worden gehoord. Mijn collega Fons Blankendaal en ik dagen iedereen uit om mee te denken, vooral buiten de gebaande paden. We faciliteren de discussie, zoeken de verbinding, zorgen dat alle informatie samenkomt en geborgd wordt en dat de juiste besluitvorming op het juiste moment plaatsvindt. We werken volgens een projectstructuur,

Pieternel Hummelen (Middelburg, 1977) voltooit de Hotelschool Maastricht en studeert bedrijfskunde aan de Nyenrode Business Universiteit. Ze start als beleidsmedewerker in het amc en wordt vervolgens manager zorginkoop farmacie & ziekenhuizen bij Delta Lloyd. In 2008 wordt Hummelen hoofd planning & control bij biza, sinds 1 januari is ze programmadirecteur prestatiebekostiging. met projectgroepen en een stuurgroep, waarin afgevaardigden van alle kerntaken en uit alle geledingen van VUmc een stem hebben. De rvb zet er uiteindelijk een stempel op.” Vergezicht “Het programma duurt twee jaar en is te complex om in een keer door te voeren. Daarom hanteren we in 2013 nog wel de historische budgetten. In mei versturen we een kaderbrief waarin we in grote lijnen aangeven waarop we in 2014 gaan sturen. De rest van het jaar kunnen we in goed overleg de inhoud uitwerken in contracten en in de sturings- en begrotingscyclus én ons goed voorbereiden op de onderhandelingen met zorgverzekeraars. Want daar gaat het uitein-

delijk om: wat heeft de markt over voor onze dienstverlening? Die blik naar buiten is heel belangrijk.” Zen “Ik heb een volledige baan en moeder van drie pittige jongens van 3, 1 en 1. Mijn man en ik proberen werk en zorg zo goed mogelijk te combineren. Sinds kort hebben we opvang aan huis, dat brengt veel rust. Maandag is mijn zorgdag. Het is druk met drie kleintjes, maar ik probeer wel bewust stil te staan bij kleine dingen. Als ik de kids zie spelen en lekker hoor kletsen kan ik daar enorm van genieten.”

‘Het gaat om de categorie voelbare tumoren in de borst. Chirurgen opereren dan meestal op gevoel en halen vaak een behoorlijk stuk weg, ook gezond weefsel. … Bij gebruik van de echo was de hoeveelheid verwijderd weefsel precies goed.’ Onderzoeker Nicole Krekel in De Telegraaf, 17 januari ‘Opmerkelijk genoeg blijkt de ernst van het syndroom afhankelijk van het deel van het gen dat patiënten kwijt zijn. … Patiënten die de eerste paar wagons kwijt zijn, hebben hooguit een milde mentale achterstand, maar als de laatste wagons ontbreken, is sprake van een ernstige verstandelijke handicap.’ Onderzoeker Erik Sistermans in de Volkskrant, 18 januari ‘Als we zien dat een medicijn een tumor niet bereikt, kunnen we meteen een ander proberen. Daarnaast kunnen we sneller zien of een behandeling aanslaat en ook de dosering van de medicatie op de persoon afstemmen. Behalve tijd scheelt dat voor patiënten een hoop nare bijwerkingen.’ Onderzoeker Guus van Dongen over de mogelijkheden van de pet-mri in Esta, januari

Stichting laat spoor na in ontwikkelingslanden Stichting Ontwikkelingssamenwerking VUmc (SOVU) is niet meer. Maar er is nog wel wat geld te verdelen voor internationale projecten. Voorzitter Anjo Veerman vertelt over de hoogtepunten uit de twintig jaar die het fonds bestond. “Met betrekkelijk weinig geld konden we lokaal veel betekenen.” n Ellen Kleverlaan Anjo Veerman is sinds 2006 met emeritaat maar nog onverminderd druk. Niet meer voor de Stichting Ontwikkelingssamenwerking VUmc, sovu, want die is met andere stichtingen binnen VUmc de laatste jaren uitgefaseerd zoals dat heet; opgeheven dus. De sovu werd opgericht door de raad van bestuur in 1991, tijdens het 25-jarig jubileum van het VU ziekenhuis, met een project in Hongarije, dat toen nog als ontwikkelingsland gold. “Het ijzeren gordijn was net gevallen, dat bood ons als medische 7

instelling mogelijkheden om samen te werken.” Het doel van de Stichting was het geven van steun aan projecten in wat we nu opkomende landen noemen. “Later moest sprake zijn van een wederzijds profijt. Bijdragen aan ons onderwijs of wetenschappelijke onderzoek.” Tegen de tachtig studenten hebben in de afgelopen twintig jaar met een bijdrage van sovu een wetenschappelijke stage gedaan. “Officieel van drie maanden, maar studenten bleven vaak langer. Zij verzamelden bijvoorbeeld materiaal voor artsen in ontwikkelingslanden die de stage begeleidden. Zo zorgden zij mede voor de kwaliteit van die gegevens.” Zeker vijftien promovendi zijn zo door sovu ondersteund en verdedigden hun proefschrift aan de VU.

een kleine subsidie van sovu en een grote subsidie van het Koningin Wilhelminafonds, waarmee

Tsunami Een heel mooi project voor verschillende stagiaires noemt Veerman het nog steeds lopende onderzoek naar veel voorkomende neuskanker in Indonesië en de invloed van het Epstein-Barr virus daarop. Met

Tracer 2 – 24 j anu ar i 201 3 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

sovu vaker samenwerkte. Verder verkreeg sovu haar fondsen uit het bedrijfsleven en van particulieren.

Ook medewerkers van VUmc haalden geld op. Na de Tsunami bijvoorbeeld: 80.000 euro, waardoor een project in Sri Lanka tot stand kwam. “sovu heeft daarbij gewaakt voor een verantwoorde besteding.” Een ander langlopend project was het train-detrainersprogramma cursussen immunologie, die nu zonder VUmc-steun nog steeds voortgang vinden. “Geen vissen geven dus, maar netten; opdat men zelf vis kan vangen”, licht Veerman de ontwikkelingsgedachte toe.

Spijtig Jammer vindt Veerman het, dat sovu is opgeheven. “Ik vind dat VUmc het aan zijn roots verplicht is om aan ontwikkelingssamenwerking te doen. Met weinig geld hebben we lokaal veel betekend. En vaak leidde een kleine bijdrage van sovu tot deelname van een groter fonds als het Koningin Wilhelminafonds.” Het resterende geld is geschonken aan Stichting Medische Hulp Indonesië. Voor projecten is een bijdrage aan te vragen. Meer informatie: www.smhi.nl

Prikbord

Gevraagd: sponsors

f o t o p a ul l e cl e r c q

Het prikbord op intranet biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraagen aanbodadvertenties te vinden. Sommige berichten vallen op.

Hij is er op tijd bij, want Alped’HuZes vindt op 5 en 6 juni plaats, maar hij moet dan ook minstens 2.500 euro bijeenbrengen. Daan Noij benadert familie en vrienden, maar hoopt natuurlijk ook op steun van medestudenten en VUmc-medewerkers. “Ik ben een redelijk ervaren fietser”, vertelt hij. “Tijdens de zomervakanties rijd ik een halve Tour de France. Ik ben de Alped’Huez al een keer op- en afgefietst, dus ik weet wat me te wachten staat.” Hij gaat de uitdaging aan samen met zijn vader, ook een ervaren fietser. Daan had al heel lang het plan om aan de Alped’HuZes mee te doen. “Maar het kon tot nu toe nooit, omdat de eer-

ste week van juni altijd een tentamenweek is. Nu ik de wetenschappelijke stage doe, kan ik mijn tijd zelf indelen. Dit is de ultieme fietstocht in de strijd tegen kanker. De hele opbrengst wordt besteed aan onderzoek voor de bestrijding van kanker en leren leven met/na kanker. Hier in VUmc lopen ook enkele Alped’HuZes-projecten en dat moeten er meer worden.” Ook in het dagelijks leven is Daan betrokken bij de strijd tegen kanker. Hij volgt het honoursprogramme en is tot begin juli bij de afdeling radiologie werkzaam. “We doen hier onderzoek naar het in beeld brengen van tumoren bij hoofd/halskanker. Hoe beter je

weet hoe een tumor verandert, hoe gerichter je de therapie kunt afstemmen. Met mijn onderzoek wil ik met diffusie mri vaststellen uit welke type cellen de tumor bestaat en of we met die kennis de prognose voor patiënten beter kunnen voorspellen.” Hij gelooft dat de 2.500 euro haalbaar is. “Ik weet dat het crisis is, maar van crisis trekt kanker zich niets aan. Ik hoop jullie ook niet.”Meer weten of een donatie doen? Dit kan online http://deelnemers.opgevenisgeenoptie.nl/acties/daannoij/ daan-noij/ of op kamer PK -1X100.

Blij met kleine stappen voorwaarts

Burgerplicht “Ik had net mijn spullen in de bus gezet toen ik die mevrouw helemaal blauw aangelopen op de grond zag zitten.” Ze wist meteen: dit gaat niet goed. “De bus mocht daarom van mij niet weg voor er een arts of ambulancemedewerker naar deze patiënt had gekeken.” Gelukkig was de VUmc-verpleegkundige met dezelfde touringcar op de terugweg vanuit Salou. Ze heeft inmiddels met de familie contact opgenomen, die haar voor de verwerking van deze gebeurtenis graag wilde spreken. Maar ze wil niet met haar naam in Tracer. “Wat ik heb gedaan is niets bijzonders; dat hoort iedereen te doen.”

Tweet #VUmc

Op het social medium Twitter wordt veel gezegd over VUmc. Door patiënten, bezoekers, studenten, medewerkers en vele anderen. Een greep uit de leukste (geanonimiseerde) reacties van afgelopen weken: Collega’s die om 5 uur vertrokken zijn om op tijd @VUmcAmsterdam te zijn! #sneeuw #revalidatiegeneeskunde Medewerker, 21 januari om 7.32 uur Op bezoek bij oma geweest @VUmcAmsterdam heb het idee dat ze daar goed wordt verzorgd Bezoeker, 20 januari om 17.39 uur Goed onderzoek is vaak net detective-werk: ‘Genetici VUmc ontdekken nieuw, zeldzaam syndroom’ bit. ly/1045VkN #MooiWerk #Volkskrant Docent middelbaar onderwijs, 18 januari om 6.57 uur Hee dat is nieuw: ik krijg van het VUmc een smsje dat ik daar maandag word verwacht. Handig! Patiënt, 17 januari om 10.01 uur Eerste dagje #VUmc zit er op. Bevalt prima! @VUmcAmsterdam

‘Zo, die hangen!’ De alcoholpompen die de kinderoncologieverpleegkundigen Vera en Christine hebben opgehangen in het moi Teaching and Referral Hospital, waren een van de kleine stapjes die VUmc zet in het Keniaanse ziekenhuis. Terwijl zij de Keniaanse verpleegkundigen hielpen

met het verbeteren van de hygiëneregels, hun protocollen en meekeken naar de behandeling, waren er ook twee laboranten van VUmc die ervoor zorgden dat de analyses van bloed- en beenmergkweekjes werden verbeterd. VUmc werkt al ruim zeven jaar samen met dit Keniaanse opleidingszie-

kenhuis. Afgelopen week waren er in totaal wel negen medewerkers van VUmc in Kenia die enkele dagen bijdroegen aan deze bijzondere vorm van kennisoverdracht. In www. vumc.nl/keniablog vertellen twee VUmc-ers uitgebreid over hun ervaringen, twijfels en enthousiasme.

Lorenzo

Nieuwe medewerker, 15 januari om 18.16 uur Social Media onderwijs in de collegebanken van de geneeskunde opleiding; the way to go anno 2013! #VUmc issuu.com/vumc/docs/io-n… Arts OLVG, 15 januari om 10.09 uur

In cijfers Elk jaar publiceert VUmc de kerncijfers over het afgelopen jaar. BIZA heeft echter veel meer en spannender gegevens over wat er binnen de organisatie gebeurt.

60.354

In 2012 zijn totaal 60.354 klinische opnamen en dagbehandelingen uitgevoerd. In 2011 waren dat er 59.920. Negatieve publiciteit heeft dus de productie van VUmc niet beïnvloed. Het betrof 22.219 opnamen en 38.135 dagopnamen. Vanwege een gewijzigde definitie van de dagopname heeft een verschuiving van het aantal klinische opnamen naar het aantal dagopnamen plaatsgevonden. 8

Tracer 2 – 24 j anu ar i 201 3 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

medewerkersblad van

donderdag 24 januari 2013 nummer 2

GGZ Kennisdag 2013 Op 7 februari organiseren het Trimbos-instituut, ggz Nederland en ZonMw de jaarlijkse ggz Kennisdag in de Beurs van Berlage. Het thema is Ambulantisering in de GGZ. Nederland heeft in vergelijking met andere Europese landen een hoog aantal bedden in de ggz. Het ministerie van vws, verzekeraars en ggz Nederland hebben daarom afgesproken dit aantal te verminderen en zoveel mogelijk te vervangen door ambulante zorg. De gedachte dat ondersteuning in de eigen omgeving is te prefereren boven verblijf in een instelling wordt breed gedeeld. Ambulante zorg draagt bij aan een betere kwaliteit van leven van mensen met psychische aandoeningen. Hoe organiseren we een stevige infrastructuur van ambulante zorg en maatschappelijke ondersteuning? Wat vraagt dit van de ggz-instellingen en hun medewerkers? Wat is de rol van gemeenten, zorgverzekeraars en andere maatschappelijke instanties? Deze en andere vragen worden tijdens de ggz Kennisdag besproken met hulpverleners, cliënten, onderzoekers en bestuurders binnen en buiten de ggz. Gerenommeerde sprekers geven hun visie op ambulante zorg. Succesvolle praktijkvoorbeelden van ambulante zorg worden gepresenteerd. In de parallelsessies heb je ruime keuze uit interessante debatten, workshops of lezingen. Meer informatie en aanmelden: www.ambulantisering.nl.

Strategisch vastgoedplan

Foto Jean-Pierre Jans

Nieuwe bestemming voor veel panden

Vanwege de verhuizing van een groot aantal medewerkers en bedden naar de Westflank krijgt een aantal panden in 2013 een nieuwe bestemming. Sommige panden worden verhuurd of verkocht, andere gebouwen huisvesten straks andere medewerkers. Een hele operatie, leggen de directeur vastgoed en de projectleider uit. n Jeroen Kleijne “Door veranderingen in de zorg en de vergoedingssystematiek neemt niet alleen het aantal bedden af, maar krijgen we ook op een andere manier onze vierkante meters vergoed”, vertelt Ali Kinsbergen, directeur vastgoed. “Zoals elk bedrijf moeten we nu onze huisvesting betalen uit de omzet die we draaien. Tegelijkertijd

Voor de Valeriuskliniek wordt een nieuwe bestemming gezocht. Het pand wordt aangeboden in de verhuur of in erfpacht, maar is ook te koop. Binnenkort verschijnen er advertenties in dagbladen en diverse vakbladen. zijn we bezig met een efficiencyslag, waarbij we ook het aantal vierkante meters per werkplek terugdringen. Dit gebeurt in fasen. Een verhuizing is aanleiding om direct met minder vierkante meters te werken.” Na de zomer neemt ggz inGeest de Westflank in gebruik. Dit betekent dat elders gebouwen en verdiepingen leeg komen te staan. Projectleider Siebe van Doorne: “Valeriusplein 14 (i.e. huisnummers 12, 14 en 16) en 18 gaan begin februari in de verkoop. Voor de Valeriuskliniek en de Lassusstraat wordt ook een nieuwe bestemming gezocht. (Gedeeltelijke) verhuur, erfpacht, maar ook verkoop behoren tot de mogelijkheden. De A.J. Ernststraat verhuren we deels aan VUmc, Amstelmere krijgt een

aantal bedden van de Walborg. Maar ook buiten Amsterdam staat veel te gebeuren. In Bennebroek zijn we bezig met de ontwikkeling van het terrein en onderzoeken we hoe we de leegstaande panden een nieuwe bestemming kunnen geven. Het is een ingewikkelde puzzel, omdat alles elkaar raakt.”

Ondersteunende diensten Het niet doorgaan van de fusie met VUmc heeft consequenties voor de huisvesting van de ondersteunende diensten. Alle diensten gaan terug naar gebouwen van ggz inGeest. Ook de verhuizing van po&o VUmc naar de Overschiestraat is niet doorgegaan. “De dienst vastgoed is nu bezig met een verhuisplan, waarbij alle ondersteunende diensten betrokken

zijn. De leegstaande ruimte in de Overschiestraat zal in het verhuisplan gebruikt worden voor de huisvesting van ondersteunende diensten.” ggz inGeest heeft in 2011 haar vastgoedstrategie vastgelegd in het strategisch vastgoedplan. Tot 2020 is dit plan leidend voor alle ontwikkelingen op het gebied van vastgoed. Kinsbergen: “Uitgangspunt is dat we onze klanten zo goed mogelijk bedienen, rekening houdend met de mogelijkheden die ons vastgoed biedt. Er komen nog veel veranderingen op de zorg af, bijvoorbeeld ‘scheiden wonen en zorg’. Steeds zullen we bekijken of we nog het juiste vastgoed hebben voor de zorg die we bieden. Het vastgoedplan is dan ook geen statisch plan, maar krijgt regelmatig een update.”

Cliënt én behandelaar meer grip op behandeling Onlangs is het e-healthproject Samen Keuzes Maken voor cliënten met ernstige psychiatrische aandoeningen gestart. Cilia ten Hacken, ambulant verpleegkundige bij het circuit ouderenpsychiatrie en een van de zes lokale projectleiders: “Het eerste opmerkelijke resultaat is al binnen, maar vooral voor ouderen is het erg nieuw mee te denken over hun eigen behandeling.” n Maaike Slierings

Een ernstig psychiatrische aandoening vraagt een langdurige behandeling, waarbij medicatie een grote rol speelt. Om de zowel positieve als negatieve effecten van dit medicijngebruik in de gaten te houden, is betrokkenheid van de gebruiker belangrijk. Gebaseerd op de principes van Shared Decision Making en Herstel Empowerment Ervaringsdeskundigheid is het concept Samen Keuzes Maken (skm) ontwikkeld. Het is een methode om cliënten te helpen hun eigen wensen en keuzes vorm te geven. Dit gecombineerd met de kennis van de psychiater en de wetenschappelijke inzichten kan leiden tot een zinvol leven ondanks de ernstige ziekte.

Beter beeld “skm is een webapplicatie met een vragenlijst”, vertelt Ten Hacken. “Tijdens het invullen wordt voor de cliënt duidelijker wat op dat moment het belangrijkst is in zijn of haar leven en waar hij of zij in een volgend gesprek met de behandelaar het liefst over wil praten. De behandelaar bekijkt de uitkomsten voor het gesprek. Bij één cliënt bleek dat hij veel meer last had van de medicatie dan hij ooit had kunnen aangeven. Zo kreeg de behandelaar een beter beeld en kon het behandelplan worden aangepast.” Rust en vrede Niet iedereen is even handig met de computer, vooral voor 75-plussers

kan dat best lastig zijn. Ten Hacken: “In dit project werk ik samen met een ervaringsdeskundige die met een laptop met internetverbinding langs kan komen. Als de cliënt zelf een computer heeft, maar wat hulp kan gebruiken, vult hij de vragenlijst samen met hem of haar in. Die computer is dus niet zozeer het probleem. Het meedenken over hun eigen behandelplan is juist voor ouderen heel nieuw. Niet iedereen staat daar direct positief tegenover. Een cliënte zei tegen me: ‘Ik wil rust en vrede, geen vragenlijsten!’ Haar mening respecteren we uiteraard.” In de volgende inDrukken een ander e-healthproject: beeldbellen.

Inrichting ondersteunende diensten Nu er geen integratie van de ondersteunende diensten tussen ggz inGeest en VUmc meer wordt nagestreefd, moet worden onderzocht welke inrichting en aansturing het beste aansluit bij de activiteiten en ondersteuningsbehoefte van ggz inGeest. Afgesproken is dat uiterlijk medio 2013 beide organisaties weer beschikken over zelfstandige ondersteunende diensten, inclusief een eigen aansturing. De raad van bestuur heeft een stuurgroep benoemd die onderzoek moet doen naar het gewenste inrichting- en aansturingsmodel. Het nieuwe model moet gericht zijn op het efficiënt en effectief ondersteunen van de primaire processen en concerntaken van ggz inGeest. Daarnaast dient het model de onderlinge samenwerking tussen de ondersteunende diensten te stimuleren. Ten slotte moet het een bijdrage leveren aan een verdere reductie van de centrale indirecte kosten. De stuurgroep bestaat uit Henriëtte Breman (hoofd bureau kwaliteit en beleid), Christel Deckers (directeur ad interim financiën en ict), Audrey van Schaik (directeur behandelzaken ouderenpsychiatrie), Jan Smit (directeur dienst onderzoek) en Heleen Vissers (directeur algemene zaken psychiatrie Meerlanden). De stuurgroep wordt bijgestaan door een werkgroep, bestaande uit de primaire contactpersonen van de ondersteunende diensten, en een klankbordgroep, bestaande uit een afvaardiging van interne afnemers van de ondersteunende diensten. Ook wordt overlegd met de ondernemingsraad. De stuurgroep adviseert over een voorkeurscenario dat wordt besproken met het bestuur en de directies. Op basis van deze gesprekken neemt het bestuur een voorgenomen besluit en start het formele or-adviestraject.

Foto Mark van den Brink

Assistent-sportbegeleider Gonul Celik

‘Ik geniet elke dag van mijn werk’ Sporten? Lang niet alle cliënten hebben daar zin in. Toch weet Gonul Celik (31) de meesten in beweging te krijgen. Zij is sinds november 2012 assistent-sportbegeleider bij de FitInn van Actenz, locatie Bennebroek. n Saskia Engbers Vorig jaar juni haalde Celik haar diploma Leraar Sportieve Recreatie niveau 2 van de Nederlandse Sport Alliantie (nsa). In totaal volgden veertien cliënten de opleiding.

ggz inGeest wil deze mensen met een landelijk erkend diploma op weg helpen. Toen het aanbod kwam om de opleiding te volgen, hoefde Celik niet lang na te denken. “Dat wilde ik héél graag. Het was een kans om aan mijn toekomst te werken.” De opleiding duurde tien weken. “Aan het eind van de eerste dag was ik kapot. Ik had overal spierpijn en ben meteen naar bed gegaan”, herinnert Celik zich lachend. “Daarna vond ik de opleiding alleen nog maar hartstikke leuk!” Nu werkt Celik dertien uur per week als

assistent-sportbegeleider voor Actenz in Bennebroek. In de Fit-Inn geeft ze individuele trainingen en verzorgt ze wekelijks een groepsles voor vijftien cliënten van 65 jaar en ouder. Doorzetten Het valt niet altijd mee de cliënten in beweging te krijgen. “De ouderen van de groepsles hebben allemaal lichamelijke klachten”, legt Celik uit. “Ze lopen bijvoorbeeld moeilijk of hebben rug- of evenwichtsproblemen. Het is begrijpelijk dat mensen bang zijn om te bewegen als dat pijn doet.” Daarnaast spelen de psychische pro-

blemen van de cliënten een rol. Celik herkent dat. “Ik heb zelf ook jaren gehad waarin ik alleen maar in bed wilde liggen. Dat vertel ik de cliënten nooit, want het is niet meer belangrijk. Maar het helpt mij wel om de mensen te begrijpen.” Ondanks haar begrip probeert Celik de cliënten over te halen tóch te gaan sporten. “Ik leg de mensen uit dat ze zich beter zullen voelen door beweging en ik vraag of ze het een paar keer willen proberen. Op die manier kan ik tachtig procent van de mensen overtuigen om door te zetten.”

Lief “Ik heb het gevoel dat ik nu meetel in de maatschappij en dat ik ertoe doe voor anderen”, vertelt Celik. Ze is dan ook van plan nog lang op haar werkplek te blijven.“Ik doe hier veel ervaring op met mensen van allerlei leeftijden en met verschillende culturele achtergronden. Zo leer ik steeds nieuwe dingen. Ik ben heel tevreden met mijn leven en geniet elke dag. De cliënten zeggen vaak dat ze me lief vinden. Blijkbaar zijn zij ook blij met mij.”

‘Quarant kan behandelcyclus inmiddels goed ondersteunen’ 5e jaargang, nummer 2 24 januari 2013 inDrukken is het tweewekelijkse medewerkersblad van GGZ inGeest. Oplage: 4.750. inDrukken wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Annemarie Burgers Redactie Dienst communicatie Aan dit nummer werkten mee Saskia Engbers, Jeroen Kleijne, Ellen Kleverlaan, Maaike Slierings. Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Drukwerk DeltaHage, Den Haag Redactieadres GGZ inGeest, dienst communicatie t.a.v. inDrukken Postbus 74077, 1070 BB Amsterdam T (020) 444 7011 E [email protected]

inD r uk ken – 2 4 j a n u a r i 2 0 1 3

Het cliëntregistratiesysteem Quarant kende een lastige start. Maar het systeem is inmiddels genoeg ontwikkeld om een wezenlijke ondersteuning te betekenen voor de behandelcyclus, zegt Célestine Engel, directeur behandelzaken circuit Meerlanden en tevens voorzitter van de dossiercommissie. Het systeem wordt bovendien doorontwikkeld tot een fantastisch eindplaatje, zegt Frank Mourits, hoofd centrale zorgadministratie. n Ellen Kleverlaan

Eigenlijk waren er bij de opstartfase twee problemen. Het eerste probleem was het systeem. Met verschillende bugs waardoor computers vastliepen of heel traag werden. Het tweede is dat medewerkers bij de implementatie van Quarant niet goed zijn getraind. Tot op heden plukken we daar de wrange vruchten van; de organisatie is door de aanvankelijke problemen niet erg geneigd om Quarant te omarmen. Maar dat is onterecht, zegt Engel: “De behandelcyclus is de kapstok van ons werk, en daarin kan Quarant inmiddels goed ondersteunen. Als we het cliëntdossier op een goede manier vullen, dan biedt Quarant een systematiek die het werken gemakkelijker maakt.” Denk aan ontslagbrieven die voor een deel door het systeem worden gevuld. Hoewel er weerstand is tegen de administratieve last die het vullen van een dossier meebrengt, is het noodzakelijk, benadrukt Engel.

Want alleen dan kan het systeem de ondersteunende functie waarmaken. Tijdig evalueren en bijsturen Uit onderzoek blijkt dat we bij 70 procent van de behandelingen te lang door behandelen. Dat is de hond in de pot van een ggz-organisatie, want al die extra behandeltijd moet de organisatie uit eigen zak bijpassen. En die zak is zoals bekend niet erg diep. De verschillende dbc’s dwingen een efficiënte behandeling af, met een maximaal aantal minuten. Daarvoor is nodig dat behandelaren tijdig evalueren en eventueel bijsturen. Engel: “Met de financiering sinds januari is dat van wezenlijk belang. Quarant gaat structureel aangeven hoeveel minuten zijn opgesoupeerd. En bovendien gaat het systeem waarschuwen wanneer er een evaluatiemoment en rom nodig zijn. Ook voor zorgverzekeraars en de crisisdienst is het van wezenlijk belang om dossiers

gevuld te hebben. Een voorbeeld hiervan is het signaleringsplan dat we echt moeten gaan gebruiken.” Eindplaatje Mourits begrijpt wel dat er een hoop weerstand is in de organisatie. “We hadden geen goede start door alle onvolkomenheden. Maar veel is al verbeterd.” Mourits neemt met andere grote ggz-organisaties deel aan de gebruikersvereniging die leverancier PinkRoccade in het leven heeft geroepen om verbeterslagen te kunnen maken. “Het eindplaatje laat nog even op zich wachten, maar zal de moeite waard zijn. Er komt een moment dat iedereen ’s morgens lachend Quarant opstart.” Een extra trainingsronde voor Quarant volgt dit voorjaar. Er zijn al verschillende handleidingen af. Zowel Engel als Mourits benadrukken het belang van het bestuderen van deze handleidingen.

2

9