Tijd voor Geschiedenis. Oorlog en Vrede

Tijd voor Geschiedenis Oorlog en Vrede

Activiteitenprogramma van de archieven, de musea, de historische en heemkundeverenigingen in Parkstad Limburg. September t/m november 2009 Kijk op www.rijckheyt.nl voor aanvullingen en verdere bijzonderheden. <wijzigingen voorbehouden – kijk op de website voor de actuele stand van zaken>

2 t/m 28 september Bibliotheek Kerkrade-Centrum en Gemeentearchief Kerkrade Fototentoonstelling ‘Kerkrade op de kaart’ Samengesteld door dhr. W. Klinkenberg Info: www.bibliotheek-kerkrade.nl Woensdag 2 september, 10.00 u. Eurode Business Center Opening monumentenmaand door dhr. H. Bosch, wethouder onderwijs en jeugd in Kerkrade. Na een feestelijk ontbijt zullen Drs. M. Kockelkoren en Drs. S. Ilbrink een presentatie geven over de geschiedenis en de toekomst van Kerkrade. Info: www.kerkrade.nl Woensdag 2 september, 20.00 u. Bibliotheek Kerkrade-Centrum Lezing ‘Van lappendeken tot duo’ door Drs. E. Ramakers. De geschiedenis van de beide provincies Limburg wordt belicht. De lezing is gratis toegankelijk, a.u.b. in verband met het beperkt aantal plaatsen reserveren via de klantenservice van Bibliotheek Kerkrade: 045-545 24 08. Tevens wordt de fototentoonstelling ‘Kerkrade op de kaart’ van dhr. W. Klinkenberg geopend. Info: www.bibliotheek-kerkrade.nl woensdag 9 september, 20.00 u. Schunck*, Glaspaleis, Bongerd 18, Heerlen Lezing ‘Erfgoed in ontwikkeling: De Maria-Christinawijk, Heerlen. De weg naar een uniek bezit’ door: architect Joep Broeren. De Maria-Christinawijk is aangewezen als rijksmonument. Hiermee lijkt een nieuw hoofdstuk te zijn aangebroken voor deze Duitse mijnkolonie

2

uit de bezettingsjaren 1940-’45. De wijk leeft, maar nu het cultureel erfgoed nog. Twee belangrijke vraagstukken staan open: Wat is de betekenis van deze wijk en hoe kan het getransformeerd worden naar een uniek waardevol bezit? Joep Broeren zal namens Stichting Moderne Traditie (www.motra.eu) meer inzicht geven in de achtergrond van dit bijzondere cultureel erfgoed en instrumenten bieden om tot een hoogwaardige ontwikkeling te komen. Vrijdag 11 september, 16.00 u. Thermenmuseum / Rijckheyt, aula Tentoonstelling Tweede Wereldoorlog: ‘Faces in battle’ Wethouder Cor Duijf opent de tentoonstelling en Peter Pauwels en stadshistoricus Roelof Braad geven een korte historische impressie. Info: 045-560 45 82 www.rijckheyt.nl

zaterdag 12 september, 11.00 u. Stationshal Heerlen (stadszijde), Stationsplein 1a Opening Monumentendag Heerlen en start van de Architectuur- en ‘Rest Center’ wandeling Wethouder Pé Diederen opent Open Monumentendag bij de start van de speurtocht naar architectuur en erfgoed dat herinnert aan ‘Oorlog en Vrede’ tussen station en Bekkerveld. De wandelingen o.l.v. professionele gidsen starten om 11, 12, 13 en 14 uur. Iedere deelnemer krijgt een brochure met de uitgebreide beschrijving van de wandeling. Het is noodzakelijk in te schrijven via www.openmonumentendagheerlen.nl of bij de VVV in Heerlen.

3

Zaterdag 12 september en zondag 13 september Brunssum, Eygelshoven, Kerkrade, Landgraaf, Nuth, Onderbanken, Simpelveld, Voerendaal Open Monumentendag ‘Op de Kaart’ Diverse activiteiten. Zie www.openmonumentendag.nl en het gratis magazine.

zaterdag 12 en zondag 13 september Bekkerveld Bevrijdingsfeest Bekkerveld en Open Monumentendag ‘Op de kaart’ Met cultuurhistorische wandelroute, de ‘Liberty Walk’, een tocht van historische jeeps van de Old Hickory, optredens met jaren ’40 muziek en een fly-over met een historisch vliegtuig. Het Bekkerveld is dat weekend een groot Open Luchtmuseum met originele voertuigen (o.a. een Sherman-tank) en attributen uit de Tweede Wereldoorlog. Info: 045-560 45 66 www.openmonumentendagheerlen.nl

zaterdag 12 september t/m zondag 1 november Tentoonstelling Tweede Wereldoorlog: ‘Faces in battle’ In het Thermenmuseum is een extra tentoonstelling over de Tweede Wereldoorlog te zien. Een aantal maquettes tonen scènes uit verschillende veldslagen zoals het Ardennenoffensief en de inval van Normandië. In de vitrines ziet u verschillende gezichten uit de oorlog. De voorwerpen laten de overeenkomsten en de verschillen tussen de verschillende legers zien. Deze tentoonstelling wordt samengesteld door het Thermenmuseum, Rijckheyt, Dhr. Rutten en Dhr. Pauwels en is te bezichtigen tijdens openingstijden van het Thermenmuseum tegen betaling van de reguliere entreeprijs. Info: 045-560 51 00 www.thermenmuseum.nl

4

zondag 13 september Liberty Walk Vanaf 10.00 u. kunt u meewandelen in het voetspoor van de bevrijders ter gelegenheid van de 65-jarige bevrijding van Heerlen. De wandeling start bij het Bekkerveld. Met busjes wordt u naar Ubachsberg gebracht, vanwaar de wandeling weer terug richting Bekkerveld gaat. Onderweg wacht een aantal verrassingen! Het is noodzakelijk van te voren in te schrijven via www.openmonumentendag heerlen.nl of bij de VVV in Heerlen.

maandag 14 september 20.00 u. Thermenmuseum / Rijckheyt, aula Lezing LGOG kring Parkstad De Evacuatie van Kerkrade Maandag 25 september 1944. Op bevel van de Duitse stadscommandant verzamelen zich rond 30.000 inwoners van Kerkrade om via een vastgelegde route de stad te verlaten. Van de ene dag op de andere moeten zij een goed heenkomen zien te vinden in de al bevrijde gebieden van Zuid-Limburg. Terugkeer naar hun geschonden stad is pas een maand later mogelijk. Deze unieke uittocht - dwars door de Amerikaanse linies - is in 2004 door Jo Ploum en Hub Schetters vastgelegd in het boek “Kerkrade evacueert”. Uitgangspunt hierbij was het vastleggen van de individuele ervaringen van de onzekere en angstige vluchtelingen met als achtergrond de situatie van de stad Kerkrade, de opmars van de Amerikaanse “Old Hickory” divisie en de blijvende veranderingen na de bevrijding. De op het boek gebaseerde lezing, geeft, gesteund door een reeks afbeeldingen, een levendig beeld van deze gevaarvolle periode uit de Kerkraadse geschiedenis. Info: www.lgog.nl

5

Zaterdag 19 september Heemkundevereniging De Bongard, Simpelveld-Bocholtz Bevrijdingswandeling Aanvang 19.00 uur in Bocholtz, vertrek bij hoeve Scholtissenhof aan de Heiweg en aanvang 19.45 uur in Simpelveld, vertrek bij ZLSM station aan de Stationsstraat. De herdenkingstochten voeren langs diverse oorlogsmonumenten, graven en gedenkwaardige plaatsen die herinneren aan WOII. De tochten vinden plaats op initiatief van Heemkundevereniging De Bongard. Door leden van de sectie gidsen van deze vereniging zullen de deelnemers tijdens de wandeling op bepaalde plaatsen van toelichting worden voorzien. Tevens zal het gemeentebestuur een herdenkingstoespraak houden. Info: www.debongard.nl Zondag 20 september, 10.30-15.00 u. Aken Rondleiding in het Frankenbergerviertel te Aken o.l.v. Dr. H.A. Dux, met koffie en gebak, lunch en afsluitend drankje. Het Frankenberger Viertel is in WO II nauwelijks aangetast en de façades typeren verschillende bouwstijlen zoals het classicisme, de renaissance, barok en gotiek. Begin van de 20e eeuw domineren ‘Jugendstil’ en de nieuwe ‘Sachlichkeit’. Een interessante wandeling met culinaire bijzonderheden! Kosten € 25,00. In verband met het beperkt aantal plaatsen reserveren en betalen via de klantenservice van Bibliotheek Kerkrade: 045-545 24 08 of VHS Aachen: +49 (0)241 479 21 11. Info: www.bibliotheek-kerkrade.nl Zondag 20 september, 12.00-16.00 u. Heemkundevereniging Heerlen-Stad Rondleidingen Begraafplaats Akerstraat Heerlen Op de Heerlense begraafplaats aan de Akerstraat in Heerlen valt veel te ontdekken. Er liggen veel markante Heerlenaren begraven. De rondleiding gaat langs de Joodse begraafplaats, het Belgisch monument (Eerste Wereldoorlog), oorlogsmonumenten en de graven van belangrijke Heerlenaren als Dr. Hustinx, de fam. Peutz, het graf van het Rood Truut. De rondleiding duurt ongeveer 45 minuten en start meermaals per uur bij de ingang bij de monumenten die herinneren aan de Tweede Wereldoorlog. Deelname is gratis. Info: tel. 045-571 28 55 www.heemkundeverenigingheerlenstad.nl

Dinsdag 22 september, 20.00 u. Schimmert, Hoofdstraat 77, Zaal `t Weverke Lezing: Nazi opleidingsinstituut te Valkenburg De heer Paul van Steen zal nader ingaan op het fenomeen Naziopleidingsinstituut te Valkenburg aan de Geul. Lezing wordt georganiseerd door LGOG Kring Heuvelland en Heemkundeverening Schimmert Info: www.lgog.nl Tel. 045-404 21 44 Dinsdag 22 september, 20.00 u. Bibliotheek Kerkrade –Centrum Lezing: Het Hertog Limburgpad De heer F. Sprokel vertelt over het Hertog Limburgpad, een langeafstandswandeling (140 km) door het oude Hertogdom Limburg. De lezing is gratis toegankelijk, a.u.b. in verband met het beperkt aantal plaatsen reserveren via de klantenservice van Bibliotheek Kerkrade: 045-545 24 08. www.bibliotheek-kerkrade.nl 28 september, 19.30-21.45 u. Leeuwenborg Sittard, Arendstraat 12 Start cursus ‘Storm over Limburg’ Docent Evert van Acker presenteert u tien boeiende avonden (om de vier weken) over Nederlandse en Limburgse geschiedenis in de 16de en 17de eeuw. Kosten € 110,-. Aanmelden: Arcus Volksuniversiteit Heerlen, 045-560 90 50 Info: Evert van den Acker, tel. 043-407 17 84 www.volksuniversiteitarcus.nl Woensdag 30 september, 20.00 u. Bibliotheek Kerkrade –Centrum Lezing en film door Drs. S. Langeweg over mijnwerkers en migranten. De lezing is gratis toegankelijk, a.u.b. in verband met het beperkt aantal plaatsen reserveren via de klantenservice van Bibliotheek Kerkrade: 045-545 24 08. www.bibliotheek-kerkrade.nl 1 t/m 27 oktober Bibliotheek Kerkrade –Centrum Tentoonstelling Beeldbank WO II Een selectie van foto’s en affiches van het NIOD die in de beeldbank WO II zijn opgenomen. www.bibliotheek-kerkrade.nl 16 oktober 19.00 u. Zie: www.rijckheyt.nl Openingsbijeenkomst Geschiedenisweek Lezing en video over ‘Oorlog en vrede’ in en om Heerlen door de eeuwen heen. De Historische Kring

6

7

Het Land van Herle presenteert ‘Oorlog en Vrede’ uit 65 jaargangen van het historisch tijdschrift. 17 en 18 oktober, 10-17 u. Landelijke archievendag Gratis toegang bij vele archieven en musea, zie voor open instellingen: www.weekvandegeschiedenis.nl/landelijke-archievendag en www.weekvandegeschiedenis.nl

17 oktober t/m 1 november Pancratiusplein, Heerlen Tijdvensters ‘Oorlog en Vrede’ Van welke oorlogen had Heerlen gedurende 20 eeuwen het meest te verduren? Op het plein zijn twee weken lang grote tijdvensters te zien en op de website van Rijckheyt kunt u in een tijdbalk een meer compleet beeld krijgen van Heerlen door de eeuwen heen. Info: www.rijkcheyt.nl 17 oktober t/m 1 november, dagelijks 12-17 u. Pancratiusplein, Heerlen Schelmentoren open. Geschiedenis van de Vesting Heerlen In een mini-expo wordt de geschiedenis van de vesting Heerlen verteld. Bijzonder is dat de toren, normaal het privé-domein van Carnavalsverenigng ‘De Winkbülle’, voor publiek open is. Klim naar de bovenste verdieping en neem in kijkje in de cachotten (cellen) die daar de tweede helft van de 18de eeuw zijn aangebracht. Ontdek tijdens die tocht de ‘graffity’ van de 18de eeuwse cipier. Entree: € 1,- per persoon. Info: www.rijckheyt.nl

dinsdag 20 oktober, 19.30 u. Heemkundeverening De Bongard, Simpelveld-Bocholtz Lezing over de Tweede Wereldoorlog Met Najaars - Algemene Ledenvergadering Info: www.debongard.nl Dinsdag 20 oktober, 19.00 u. Volkshochschule Aachen. Forum, Peterstraße 21 – 25, D-52062 Aachen Erlebte Geschichte – Mauerfall und Ende der DDR Auch für Journalisten, deren Beruf es ist, über politische Ereignisse und Prozesse zu berichten und diese zu kommentieren, kamen der Fall der Mauer, der Zusammenbruch der DDR und die Wiedervereinigung überraschend. In unserer Gesprächsrunde diskutieren Journalisten aus unserer Region, aus Deutschland, Belgien und den Niederlanden, die Ereignisse von 1989, die sie selbst als Zeitzeugen erlebten, aus damaliger Sicht und heutiger Erkenntnis. Die Diskussion mit dem Publikum ist ausdrücklich erwünscht. Van Nederlandse zijde neemt journalist Jos van Wersch aan de discussie deel. Hij deed destijds uitvoerig verslag van de val van de muur in het Limburgs Dagblad. Info: +49 (0)241-479 21 79 Website: www.89-90-verstehen-was-passiert-ist.de of www.vhs-aachen.de Woensdag 21 oktober 20.00 u. Thermenmuseum / Rijckheyt, aula Lezing LGOG kring Parkstad De kerkelijke reformatie en het onderwijs in de Staatse Landen van Overmaas Door Frans Crutzen. In de lezing vooral aandacht voor de spanningen tussen rooms-katholiek en protestants in ons gebied. Info: www.lgog.nl

Woensdag 21 oktober, 20.00 u. Bibliotheek Kerkrade –Centrum Lezing ‘Het radiotoestel in de Tweede Wereldoorlog’ door de heer G. Verheijen in bibliotheek Kerkrade-Centrum. De lezing is gratis toegankelijk, a.u.b. in verband met het beperkt aantal plaatsen reserveren via de klantenservice van Bibliotheek Kerkrade: 045-545 24 08. www.bibliotheek-kerkrade.nl

8

9

Donderdag 22 oktober, 19.30 u. Heemkundevereniging Landgraaf, An de Voeëgelsjtang 12 Het verzet in Landgraaf in WO II Lezing door de heer Zijlstra. Tevens die avond een kleine expositie en fotopresentatie.

Deze dagtocht kost € 47,50 per persoon. Inbegrepen zijn: de busreis en de entrees voor 3 musea. De opstapplaatsen zijn : Maastricht, De Geusselt 07.00. u.; Valkenburg, station 07.10. u., Heerlen, achterkant station (nabij busstation) 07.30. u.; Gulpen busstation 07.45. u. In Luxemburg is gelegenheid om iets te eten, maar vergeet niet de broodjes voor onderweg. In de bus is koffie, bier, frisdrank en soep te koop voor € 1,00 per stuk. Aanmelden bij : Willy Moenen, Burg. Kleutersstraat 2, 6231 GN MEERSSEN. De boeking is pas geldig na betaling. Bankrekening nr. 44.61.66.367 ABN-AMRO bank te Meerssen t.n.v. J.W.G. Moenen. Tel: Willy Moenen: 043-36 43 967. Tel: Hub Schetters: 045-53 53 283. Gsm: 06-55 931 170. E-mail: [email protected]

Vrijdag 23 oktober, 20.00 u. Amicitia, Hoensbroek, Markt 9 Thema-avond ‘Oorlog en Vrede in Hoensbroek’ Heemkundevereniging Hoensbroek organiseert deze avond met voordrachten, film en foto’s over ‘Oorlog en vrede in Hoensbroek’. De entree is vrij. Info: www.heemkundehoensbroek.nl/aktiviteiten Tel.: 045-521 77 21 Zaterdag 24 oktober 2009 Ardennentocht Op deze dag organiseert de Werkgroep Tweede Wereldoorlog uit Kerkrade een rit door het gebied waar in de winter van 1944 / 1945 het Ardennenoffensief plaatsvond. De route die gereden wordt is als volgt: Vertrek vanuit Limburg vanaf diverse opstapplaatsen en vervolgens via o.a. Margraten / Verviers / Malmedy / Bougnez / Ligneuville / Poteau / St. Vith / Wemperhardt / Bastogne / Houffalize / La Gleize / Henri Chapelle / en terug naar Limburg. We zien de Amerikaanse begraafplaats van Henri Chapelle en de Koningstijger tank in La Gleize. U kunt inkopen doen in noord Luxemburg (drank en sigaretten). De volgende musea worden bezocht: 1. Historical Center Baugnez 44. 2. Ardennen Poteau 44 Museum. 3. Bastogne Historical Center en Mardason.

10

Maandag 26.10.2009 t/m zondag 15.11.2009 Volkshochschule Aachen. Forum, Peterstraße 21 – 25, D-52062 Aachen MauerFall – Zeitgeschichte im Spiegel von Aachener Nachrichten und Aachener Zeitung Zwanzig Jahre ist der Fall der Berliner Mauer jetzt her. Heute erscheint manche Entwicklung logisch und folgerichtig, was aber 1989 nicht so gesehen wurde. Die Ausstellung zeigt den Ablauf der Ereignisse, dokumentiert an den Titelseiten der Aachener Zeitungen, ergänzt um zeitgenössische Kommentare und eine Chronologie des damaligen Geschehens. Zeitgeschichte wird so wieder lebendig. Die Ausstellung wurde erstellt in Kooperation der Volkshochschule mit dem Zeitungsverlag Aachen. Gruppen melden sich bitte für eine Begleitung durch die Ausstellung an: [email protected] Workshops für Gruppen (Schule, Jugendeinrichtung, OT, usw.) zur DDR-Geschichte können zusätzlich vereinbart werden. Eintritt frei. Info: +49 (0)241-4792-179 Website: www.89-90-verstehen-was-passiert-ist.de of www.vhs-aachen.de Donderdag 29 oktober, 20.00 uur Bibliotheek Kerkrade-Centrum Filmavond ‘Anonyma: Vrouw in Berlijn’ Ooggetuigenverslag van een jonge vrouw over de laatste dagen van WO II in Berlijn. De film is gratis toegankelijk, a.u.b. in verband met het beperkt aantal plaatsen reserveren via de klantenservice van Bibliotheek Kerkrade: 045-545 24 08. Info: www.bibliotheek-kerkrade.nl

11

‘Tijd voor geschiedenis’ is een initiatief van:

met medewerking van: