www.in2nature.eu
–
[email protected]
BSO ‘in 2 nature’ Bushraft activiteit
Thema Gereedschap stichting in2nature www.in2nature.eu
[email protected] Johan en Sandra Van der Wielen Verbindingsweg 22 3921DM Elst (ut) 0318-471974 Triodos: 390288675 KvK: 30264584
Inleiding en voorbereiding Veiligheidsmaatregelen Thema ‘gereedschap’ Bushcraft is niet het jezelf zo moeilijk mogelijk te maken maar juist, met beperkte middelen, je het jezelf zo luxe mogelijk te maken! Wanneer je in de natuur bent en je hebt geen hulpmiddelen ga je juist bezig die te maken in plaats van ze te ontberen. Daarnaast is het maken van hulpmiddelen ook belangrijk tegen de verveling, verveling is namelijk één van de ergste dingen die je in een overlevingssituatie kan overkomen.
•
• • • •
Let goed op of de kokosnoot niet rot is. Hij is rot als het kokoswater stinkt, als je duidelijk rotting in de kokos ziet of als er rotting tussen de noot en de kokos zit. Wanneer de noot niet is aangetast kan die nog gebruikt worden, de kokos weggooien. Laat kinderen niet zonder begeleiding zagen. Degene die de noot vasthoudt heeft altijd handschoenen aan. De zaag na gebruik wegbergen. Laat de kinderen niet zonder begeleiding snijden (door het kracht zetten kunnen ze uitschieten).
Drinken (water) is erg belangrijk, maar om te drinken heb je een mok nodig. Je kunt een mok maken van verschillende materialen. Een eenvoudige manier is het doorzagen en uithollen van een kokosnoot. Kokosnoten kun je op veel manieren gebruiken, je kunt het kokoswater drinken, de kokos eten en de noot gebruiken als mok. Deze activiteit duurt ca. 1,5uur.
Benodigde materialen: • • • • • • • • • • •
Kokosnoten, één per twee kinderen (zie ook ‘voorbereiding’) Zagen (planken zagen) Dikke handschoenen Grote dikke spijkers (ca. 10cm lang) en hamers Kommetjes om de kokos op te vangen Emmer met schoon water Aardappelschilmesjes of smeermessen Thee of limonade Melk chocolade Pannetjes en rasp voor de kokos met chocola houtvuurtje
Bushcraft activiteit voor BSO: thema ‘gereedschap’
Voorbereiding •
• •
Zorg voor goede (biologische en/of fair-trade) kokosnoten. Een teken dat ze niet rot zijn is dat ze klotsen, dit is echter geen garantie. Ruik ook aan de kokosnoot, je kunt de rotting ruiken. Er is één kokosnoot per twee kinderen nodig Bewaar de kokosnoten op een koele plek Zorg voor wat extra ‘handen’ om te helpen met het zagen. pagina 2
stichting in2nature
Activiteitbeschrijving 1. Introductie: “gereedschap” • • •
Duur: 5 minuten
Wat heb je eigenlijk altijd nodig als je gaat overleven? Mes, iets om vuur te maken, iets om water in te koken Wat doe je als je iets niet hebt in de natuur? Zelf maken Wat zou allemaal handig zijn in de natuur om zelf te maken? Hut, mok, lepel, soort rugzak, etc.
2. Actief: het ‘kokosnoten smokkelspel’
Duur: 15 minuten
In een ruig stukje terrein met bomen en struiken zijn twee posten op ca. 100m uit elkaar. Bij de startpost liggen kokosnoten. De groep wordt verdeeld in twee, een groep smokkelaars en een groep douane. De smokkelaars moeten proberen zoveel mogelijk kokosnoten over te brengen zonder getikt te worden, de douane probeert zoveel mogelijk kokosnoten te onderscheppen door te tikken. De groep die het meeste kokosnoten heeft overgebracht of onderschept heeft gewonnen.
3. Kokosnoot mok maken
Duur: 45 minuten
Er is één noot per twee kinderen, zie ook foto’s hiernaast 1. Sla met de spijker en hamer de drie gaten in 2. Ruik of het kokoswater goed is en zo ja… drinken! 3. Zaag de noot doormidden in de lengte, voor ieder kind is een helft 4. Spoel de kokosnoot van binnen uit in de emmer 5. Lepel de kokos eruit met een mesje, steek het mes tussen de noot en de kokos en wrik de kokos los. Doe de kokos in een bakje 6. Spoel de noot na en… de mok is klaar!
4. thee of limonade met kokos chocolade
stichting in2nature
Duur: 30 minuten
Nu lekker thee of limonade drinken uit je eigen mok. De kokos kun je zo eten (ook het bruine velletje aan de buitenkant) maar je kunt er ook iets lekkers mee maken. Smelt chocolade Au-bain-marie (natuurlijk in een pannetje op een houtvuurtje!) en doe er de geraspte kokos doorheen. Overgieten op wat eetbaar papier of in cake papiertjes en af laten koelen… heerlijk! Bushcraft activiteit voor BSO: thema ‘gereedschap’
pagina 3
Tips en ideeën voor meer activiteiten met ‘gereedschap’ Tips voor de jongste kinderen Het zelf maken van gereedschappen is iets wat je nog veel tegen gaat komen. Handwerkerlieden maken allerlei werktuigen, timmermannen maken tafels en stoelen, de smid maakt dingen van ijzer en de metselaar maakt een huis van stenen en cement.
Uitbreiding naar de groene, duurzame BSO Het zelf kunnen maken van allerlei zaken en de kinderen ermee laten meehelpen kan de binding met de BSO verduurzamen en ook de omgang met de middelen: • Kinderen laten meehelpen met onderhoudswerkzaamheden als schilderen, timmeren of schoonmaken. • Samen met de kinderen elementen maken voor het schoolplein zoals een zitkuil, boomstronken om op te klauteren, een natuurlijke zandbak, een klimtuig, etc. • Samen met de kinderen bezig gaan met het ontwikkelen van een groen speelplein vol groene elementen, zie ook www.springzaad.nl, www.stichtingoase.nl en www.in2nature.eu • Maak een insectenhotel (houten stammetjes met daarin gaatjes geboord met daartussen riet- en bamboe stengels geklemd), zie http://www.schooltv.nl/nudn/?nr=2677588&site=site_nu dn&item=1334783 • Maak vogelhuisje of een vogelvoederplek • Excursie naar ambachtslieden als meubelmaker, smid, schoenmaker, leerbewerker, muziekinstrumentmaker, fietsenmaker, rietdekker, mandenvlechter, etc. • Samen met de kinderen een plan opstellen voor duurzaamgebruik van materialen binnen de BSO als kringlooppapier, mokken en bekers in plaats van plastic, aanmaak limonade in plaats van kant-en-klaar, spaarlampen, bezem in plaats van stofzuiger, etc. Bushcraft activiteit voor BSO: thema ‘gereedschap’
Het zagen van de kokosnoten is voor de jonge kinderen nog wel eng maar ook zijn zowel de zaag als de kokosnoot nog erg groot om beet te houden. Toch vinden ze het geweldig om met hulp het allemaal zelf te doen! Neem niet teveel werk van ze af. Het is leuk om daarna met ze de kokosnoot te versieren, bijv. met schilderen of papier op plakken. Laat ze meehelpen met het maken van limonade en het ronddelen aan ook de oudere kinderen, op die manier helpen de kinderen elkaar!
Meer activiteiten met ‘gereedschap’ Kinderen zijn dol op dingen zelf maken, natuurlijk kan je knutselen met papier en lijm maar er is nog veel meer: • het zelf zagen (bijv. figuurzagen) • knippen en naaien van kleding • handwerken met bijv. wol • timmeren met echte spijkers • Met de oudere kinderen kun je ook houtsnijwerk gaan doen, bijv. een houten mesje, vork of zelfs lepeltje snijden (zie ‘extra’). Gebruik hiervoor zacht en vooral vers hout, bijv. linde, wilg, es of berk. • Met de kokosnoot mok kun je ook een kompas maken door een naald te magnetiseren (met magneetje of op linnen), deze door een dun plakje kurk te prikken, kokosnoot vullen met water en de kurk erop laten drijven. Met behulp van de zon kun je kijken welke kant van de naald naar het noorden wijst. • Zelf touw maken van braam en brandnetel, zie ‘extra’. pagina 4
stichting in2nature
Extra: touw maken van braam of brandnetel
brandneteltouw
braamtouw
stichting in2nature
Bushcraft activiteit voor BSO: thema ‘gereedschap’
pagina 5
Extra: houtsnijwerk
Lepeltje of vork snijden
Houten propeller snijden
stichting in2nature
Bushcraft activiteit voor BSO: thema ‘gereedschap’
pagina 6