Techniek in het VMBO
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
In OTIB zijn vertegenwoordigd:
13_OTIB_Cover_IB_v2.indd 1
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf
Postbus 416 3440 AK Woerden T 0800 – 8855885 F 0348 – 43 73 45 E
[email protected] I www.otib.nl
30-07-2008 09:56:27
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging Projectkaart Functiekaarten Opdrachtkaarten Formulieren
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 1
01-08-2008 10:48:29
Colofon Deze bedrijfssimulatie Elektrotechniek is ontwikkeld in een projectenprogramma in het kader van de Regeling regionale vernieuwingsprojecten vmbo 2003. Het projectenprogramma werd mogelijk gemaakt door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf (OTIB) en regionale installatiebedrijven.
Opdrachtnemer en projectmanagement KPC Groep, ’s-Hertogenbosch Projectmanager VanderLinden Zakelijk BV, Schijndel Projectleiding C. van de Graaf & Partners, Amstelveen Idee C. van de Graaf & Partners, Amstelveen OTIB, Woerden Opleidingskundige realisatie C. van de Graaf & Partners, Amstelveen Inhoud Commanderij College, Gemert Inhoudelijke redactie OTIB, Woerden Ontwerp Hollands Lof ontwerpers bv, Haarlem Vormgeving / Drukken Accentdesign, Mijdrecht Verweij Printing, Mijdrecht
Platform Technische Installaties April 2008
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 2
01-08-2008 10:48:29
Projectkaart
Projectkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging Situatie Over een paar weken zullen meneer en mevrouw Koster hun eigen kapperszaak gaan openen. Bijna alles is geregeld om te kunnen beginnen. De kappers stoelen staan er al. Er is ook al personeel aangenomen. De kapperszaak moet alleen nog goed beveiligd worden tegen inbraak. Daarvoor moeten meneer en mevrouw Koster echt de hulp van professionals inschakelen. Van de vereniging van startende ondernemers hebben ze een aantal telefoonnummers van erkende elektrotechnische en beveiligingsinstallatie bedrijven gekregen. Meneer Koster maakt een afspraak met Elektrotechnisch en Beveiligingsbedrijf ‘Verwaard BV.’ Samen met zijn vrouw gaat hij langs. Er moet nu goed overlegd worden waar de sensoren, de besturing en de alarmgevers moeten komen. Dit leek eerst erg ingewikkeld, maar gelukkig kon projectleider Verwaard meneer en mevrouw Koster goed uitleggen hoe alles werkt. Door zijn goede uitleg vertrouwen meneer en mevrouw Koster erop dat hun kapperszaak goed beveiligd wordt. Samen stellen ze een offerte op. Voordat de kapperszaak geopend wordt, zal de inbraakbeveiliging geïnstalleerd moeten worden!
Functies Monteur Assistent-monteur
Tijd 10 uur
Eindproduct Een inbraakbeveiliging voor een kapperszaak
Stappen
Aanleggen bekabeling Monteren onderdelen inbraakbeveiliging In werking stellen installatie Opleveren installatie met gebruiksaanwijzing
Wensen | eisen
Een tevreden klant Installatie volgens opdracht en geldende regels, zoals NEN 1010 Arbo normen Juiste beroepshouding
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 3
01-08-2008 10:48:30
Projectkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging Opdrachtkaarten
Formulieren
Dit zijn kaarten om mee te werken.
Dit zijn formulieren om te kopiëren.
Offertefase Gesprek met projectleider / klant
Voorbereiding gesprek met projectleider / klant Gespreksverslag Installatietekening
Uitvoeringsfase Projectplanning
Projectplanning Weekstaat
Materialen & Materieel
Installatietekening Magazijnbon Weekstaat
Montage / productie
Installatietekening Weekstaat
Testen
Weekstaat
Gebruiksaanwijzing
Gebruiksaanwijzing Weekstaat
Opleveringsfase Projectoplevering
Gebruiksaanwijzing Weekstaat
Interne administratie
Weekstaat Magazijnbon
Evaluatiefase Projectevaluatie
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 4
Evaluatieformulier
01-08-2008 10:48:31
Functiekaarten
Functiekaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Monteur Als monteur ben je vooral bezig met het monteren van de installatie. Maar ook moet je contact met de klant onderhouden en de planning bewaken.
Taken
Onderhouden contact met de klant. Uitvoeren installatiewerkzaamheden volgens NEN 1010. Signaleren fouten en onveilige situaties. Verantwoordelijkheid dragen voor eigen installatiewerkzaamheden en veilige werkomgeving. Ondersteunen collega-monteurs bij het uitvoeren van installatiewerkzaamheden. Opleveren van de installatie. Opstellen gebruiksaanwijzing. Zorgdragen voor naleving van de planning. Verantwoorden van de uren.
Aandachtspunten In de offerte staat: de opdracht van de klant; het aantal uren dat je mag besteden; de materialen die je nodig hebt. Als monteur moet je goed op deze punten letten.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 1
01-08-2008 10:47:26
Functiekaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Assistent-monteur Als assistent-monteur ben je vooral bezig met het monteren van de installatie. Maar je moet ook bijhouden hoeveel uur je werkt en welke materialen je gebruikt.
Taken Uitvoeren installatiewerkzaamheden volgens NEN 1010. Signaleren fouten en onveilige situaties. Verantwoordelijkheid dragen voor eigen werkzaamheden en veilige werkomgeving. Ondersteunen monteurs bij het uitvoeren van installatiewerkzaamheden. Verantwoorden van de uren. Opruimen van de overgebleven materialen.
Aandachtspunten Kwaliteit eigen werk. Goede samenwerking met collega’s.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 2
01-08-2008 10:47:26
Opdrachtkaarten
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Gesprek met de projectleider / klant Wat is de opdracht? Jullie hebben de opdracht gekregen. Om de opdracht goed te kunnen uitvoeren gaan jullie samen het gesprek voorbereiden. Hebben jullie alle informatie van de projectleider / klant gekregen? Of ontbreekt er nog informatie en moeten jullie nog een gesprek met de projectleider / klant voeren? De monteur voert het gesprek.
Stappen 1 Bereid samen het gesprek voor. Voorbereiding gesprek met de projectleider / klant 2 Voer het gesprek. 3 Maak een verslag van het gesprek. Gespreksverslag - gesprek met projectleider / klant 4 Maak een schets van de installatie. Installatietekening
Bronnen Begrippen
Informatiebronnen
Vakmatige vaardigheden
–
–
– Gesprek voorbereiden – Zakelijk gesprek uitvoeren – Doorvragen
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 5
01-08-2008 10:48:31
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Gesprek met de projectleider / klant Aandachtspunten Gebruik de juiste omgangsvormen. Begin het gesprek door je voor te stellen en het doel van het gesprek toe te lichten. Stel vragen aan de klant om te weten te komen wat er precies moet gebeuren. Gebruik gebaren ter ondersteuning van het gesprek. Indien je een woord niet kent, gebruik een omschrijving daarvan. Houd het gesprek gaande door de beurt te nemen en samen te vatten en te bevestigen wat de ander zegt. Maak de benodigde afspraken en rond het gesprek af.
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 6
01-08-2008 10:48:31
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Projectplanning Hoe ziet de planning eruit? Voordat jullie beginnen met installeren, moeten jullie de werkzaamheden plannen. De projectleider heeft al een projectplanning gemaakt. Bekijk deze planning en vul de geplande uren in.
Stappen 1 Vul samen de projectplanning in. Projectplanning 2 Bespreek de planning met de projectleider. 3 Gaan jullie akkoord met de planning? Zet dan een paraaf onder de projectplanning. Laat de projectleider ook paraferen. Projectplanning 4 Spreek af dat jullie allebei de weekstaat bijhouden en de materiaallijst invullen. 5 Werk de weekstaat bij. Weekstaat
Bronnen Begrippen
Informatiebronnen
Vakmatige vaardigheden
– Feedback – Afspraak
–
– Planning maken – Omgaan met feedback – Het met elkaar eens worden – Afspraken maken
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 7
01-08-2008 10:48:32
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Projectplanning Aandachtspunten Houd bij het maken van de projectplanning rekening met momenten (uren) waarvan je nu al weet dat je niet aan het project kunt werken. Geef duidelijk aan wie wat doet.
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 8
01-08-2008 10:48:32
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Materialen en materieel Wat hebben we nodig? Om de installatie te kunnen monteren heb je nodig: materialen (buis, draad, montagematerialen); materieel (ladder, speciaal gereedschap); gereedschappen. Jullie gaan bepalen wat er nodig is en bestellen dit bij het magazijn.
Stappen 1 Stel vast welke materialen jullie nodig hebben. Kijk nog eens naar de installatietekening! Installatietekening 2 Bepaal hoeveel materiaal jullie nodig hebben. 3 Vul de magazijnbon in. Magazijnbon 4 Schrijf op welk materieel en gereedschap nodig is. Magazijnbon 5 Bestel het materiaal, gereedschap en materieel. 6 Werk de weekstaat bij. Weekstaat
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 9
01-08-2008 10:48:32
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Materialen en materieel Bronnen Begrippen
Informatiebronnen
Vakmatige vaardigheden
–
–P roductinformatie (catalogi groothandel) – Bestelsystemen van de groothandel – Website van de leveranciers – Catalogi voor materiaal – Montagevoorschriften van de fabrikant
–
Aandachtspunten Bestel alleen noodzakelijk materiaal. Denk aan de veiligheid bij de installatie (beschermingsmiddelen). Noteer je gewerkte uren gedurende het hele project.
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 10
01-08-2008 10:48:32
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Montage / productie Aan de slag! Jullie hebben de werkzaamheden voorbereid: de planning is klaar; het materiaal is besteld. Jullie gaan nu samen de installatie monteren. De monteur geeft instructies aan de assistent-monteur.
Stappen 1 Bekijk de tekening van de installatie. Installatietekening 2 Leg de bekabeling aan. 3 Monteer de onderdelen van de inbraakbeveiliging. 4 Monteer de installatie af. 5 Programmeer de gegevens in de installatie. 6 Werk de weekstaat bij. Weekstaat
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 11
01-08-2008 10:48:33
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Montage / productie Bronnen Begrippen
Informatiebronnen
Vakmatige vaardigheden
– Serie en parallel – Maak- en breekcontact – Besturing
–P roductinformatie sensoren, centrale unit, bedieningsunit – Montagevoorschriften van de fabrikant
– Opstellen van een beveiligingsplan/ -protocol – Monteren van sensoren; bewegingsmelders; deur / raamcontacten; glasbreukmelder; Passief Infrarood Detector(PIR); brandmelder; – Optie: Aansluiten van camerabewakingssysteem en sirene – Risicofactoren bepalen – Schema tekenen en lezen
Aandachtspunten Let op: de centrale unit heeft een 230V voeding nodig met een vaste aansluiting op een afzonderlijke groep. Veiligheid. Draag verantwoording voor productie en kwaliteit.
5226_Inbraakbev_krtn_2zijd.indd 12
01-08-2008 10:48:33
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Testen Werkt het goed? Jullie hebben de beveiligingsinstallatie geïnstalleerd. Maar werkt de installatie goed? Of ontbreekt er nog iets? Samen met de docent stellen jullie de installatie in bedrijf en controleren jullie of de installatie goed werkt.
Stappen 1 Vraag de docent om spanning op de installatie te zetten. 2 Regel de alarminstallatie af volgens de handleiding van de fabrikant. 3 Controleer de werking. 4 Bij onjuiste werking: fout opsporen en herstellen. 5 Maak gereed voor oplevering. 6 Werk de weekstaat bij. Weekstaat
Bronnen Begrippen
Informatiebronnen
Vakmatige vaardigheden
–
– Aansluitschema inbraakbeveiliging – Opleveringschecklist
– Signaleren knelpunten, fouten en afwijkingen – Eigen werk controleren
Aandachtspunten Veiligheid. Denk aan opruimen van de werkplek.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 3
01-08-2008 10:47:27
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Gebruiksaanwijzing Hoe werkt het? De installatie is klaar. En werkt! Maar weet de klant ook hoe de installatie werkt? De monteur maakt nu de gebruiksaanwijzing voor de klant.
Stappen 1 Maak de gebruiksaanwijzing. Gebruiksaanwijzing 2 Werk de weekstaat bij. Weekstaat
Bronnen Begrippen
Informatiebronnen
Vakmatige vaardigheden
–
– Aansluitschema inbraakbeveiliging – Technische gegevens onderdelen
– Aansluitschema van technische apparaten tekenen
Aandachtspunten Denk aan het schriftelijke taalgebruik. Zorg dat je werk er verzorgd uitziet.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 4
01-08-2008 10:47:27
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Projectoplevering Lever de installatie op! Nu gaan jullie de installatie bij de klant opleveren. Bij de oplevering licht je ook de gebruiksaanwijzing toe.
Stappen 1 Spreek met de klant af wanneer jullie de installatie gaan opleveren. 2 Leg aan de klant uit hoe de installatie werkt en laat dit zien. Gebruiksaanwijzing 3 Werk de weekstaat bij. Weekstaat
Bronnen Begrippen
Informatiebronnen
Vakmatige vaardigheden
– Opleveren
–
– Presenteren – Klantvriendelijk zijn
Aandachtspunten
Denk aan de juiste omgangsvormen. Vertel kort aan de klant hoe de inbraakbeveiliging werkt. Laat de klant het zelf ook een keer doen. Geef tips over wat te doen bij afgaan van het alarm.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 5
01-08-2008 10:47:27
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Interne administratie Rond het project af! De installatie is aan de klant opgeleverd. Nu moet alleen de interne administratie nog bijgewerkt worden. Jullie vullen de laatste gegevens in op de weekstaat en op de magazijnbon.
Stappen 1 Verzamel de weekstaten (monteur). Weekstaat 2 Reken uit hoeveel uur aan de opdracht is besteed (monteur). Weekstaat 3 Vul op de magazijnbon in welke materialen over zijn (monteur). Magazijnbon 4 Breng de overgebleven materialen en gereedschappen terug naar het magazijn (assistent-monteur). 5 Lever de weekstaten en de magazijnbon in bij de projectleider (monteur).
Bronnen Begrippen
Informatiebronnen
Vakmatige vaardigheden
– Meer / minder werk
–
–
Aandachtspunten Ga zorgvuldig om met het materiaal. Het project dient binnen de geplande tijd af te zijn.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 6
01-08-2008 10:47:28
Opdrachtkaart
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Projectevaluatie En hoe is alles gegaan? Jullie hebben de installatie bij de klant opgeleverd. En jullie hebben vastgesteld: hoeveel uur jullie aan het project hebben besteed; hoeveel materialen jullie hebben gebruikt. Niet gebruikt materiaal en materieel is weer terug in het magazijn. Is alles opgeruimd? Dan is het nu tijd om samen terug te kijken op de uitvoering van het project.
Stappen 1 Maak een afspraak met de projectleider of docent. 2 Kijk samen terug op de uitvoering van het project. Evaluatie 3 Bespreek het evaluatieformulier met de projectleider of docent.
Bronnen Begrippen
Informatiebronnen
Vakmatige vaardigheden
– Kritiek
–
– Omgaan met kritiek
Aandachtspunten Denk aan de juiste omgangsvormen.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 7
01-08-2008 10:47:28
Formulieren
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Voorbereiding gesprek met klant 1 Wie is de klant (aantal inwoners, leeftijd, randvoorwaarden werkzaamheden, enz.)?
2 Wanneer moet de installatie klaar zijn?
3 Wat is de opdracht van de klant?
4 Aan welke technische specificaties moet de installatie voldoen?
5 Welke materialen gaan jullie gebruiken?
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 8
01-08-2008 10:47:28
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Voorbereiding gesprek met projectleider / klant 6 Welk extra gereedschap en materieel hebben jullie nodig?
7 Zijn er vragen die jullie niet konden beantwoorden? Welke informatie over de opdracht ontbreekt nog?
Weet je al: Waar de installatie komt?
Waar de bedieningsschakelaar geplaatst wordt?
Waar de meterkast is?
8 Welke vragen gaan jullie aan de projectleider / klant stellen?
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 9
01-08-2008 10:47:28
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Gespreksverslag Gesprek met: Gesproken over: Datum: Plaats: 1 Welke vragen hebben jullie gesteld?
2 Beschrijf kort de informatie die jullie hebben verzameld.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 10
01-08-2008 10:47:29
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Installatietekening Schets de installatie.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 11
01-08-2008 10:47:29
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Projectplanning Namen:
Project: Projectnummer: Activiteit
Wie
Geplande tijd Tijd p.p.
Planning bespreken
Monteur, Assistent-monteur
Materialen en gereedschappen bestellen
Monteur, Assistent-monteur
Aanleggen bekabeling
Monteur, Assistent-monteur
Aanleggen centrale unit, bedieningsunit, Monteur, Assistent-monteur PIR-sensoren, magneetcontacten Afmonteren
Monteur, Assistent-monteur
Programmeren gegevens in centrale unit en instellen gevoeligheid PIR-sensoren
Monteur, Assistent-monteur
Testen
Monteur, Assistent-monteur
Gebruiksaanwijzing maken
Monteur
Project opleveren
Monteur
Interne administratie
Monteur, Assistent-monteur
Evaluatie
Monteur, Assistent-monteur
Totaal Paraaf monteur:
10 uur Paraaf assistent-monteur:
Paraaf projectleider:
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 12
01-08-2008 10:47:29
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Weekstaat Namen:
Project: Projectnummer: Week:
Datum
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 13
Functie
Uitgevoerde werkzaamheden
Uren
Totaal aantal uren
01-08-2008 10:47:29
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Magazijnbon Levering:
Naam aanvrager:
Project: Projectnummer: Retour:
Datum:
Materialen / componenten / toestellen / etc. Aantal
Omschrijving
Over
Speciaal gereedschap / materieel Aantal
Omschrijving
Over
Paraaf aanvrager:
Paraaf magazijnmedewerker:
Tweede paraaf – retour magazijnbon
Tweede paraaf – retour magazijnbon
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 14
06-08-2008 10:38:47
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Gebruiksaanwijzing Maak een tekening van de centrale unit en de bedieningsunit van de inbraakbeveiliging.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 15
01-08-2008 10:47:30
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Gebruiksaanwijzing Beschrijf de werking van de bedieningsunit voor de klant. Beschrijf wat de klant moet doen bij een stroomstoring en hoe de klant de installatie reset.
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 16
01-08-2008 10:47:30
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Evaluatie Namen:
Project: Projectnummer: Week / weken:
1 Waren de taken aan het begin van het project voor iedereen duidelijk?
Ja / Nee
Nee, wat niet?
2 Wat vonden jullie moeilijk?
3 Welke werkzaamheden waren makkelijk?
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 17
01-08-2008 10:47:30
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Evaluatie 4 Hoe verliep de samenwerking? a. Wat ging goed?
b. Wat ging minder goed?
5 Wat zouden jullie de volgende keer anders doen?
6 Hebben jullie de planning gehaald? □ Ja: Waardoor komt dat? □ Nee: Welk deel van de planning hebben jullie niet gehaald? En hoe komt dat?
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 18
01-08-2008 10:47:30
Formulier
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Evaluatie 7 Wat hebben jullie van dit project geleerd?
8 Welke onderdelen of werkzaamheden vonden jullie het leukst om uit te voeren?
5226_Inbraakbev_krtn_1zijd.indd 19
01-08-2008 10:47:30
Techniek in het VMBO
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
In OTIB zijn vertegenwoordigd:
13_OTIB_Cover_IB_v2.indd 1
Bedrijfssimulatie Inbraakbeveiliging
Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf
Postbus 416 3440 AK Woerden T 0800 – 8855885 F 0348 – 43 73 45 E
[email protected] I www.otib.nl
30-07-2008 09:56:27