Techniek in het VMBO. Bedrijfssimulatie Studeerkamer

Techniek in het VMBO

Bedrijfssimulatie Studeerkamer

In OTIB zijn vertegenwoordigd:

08_OTIB_Cover_SK_1.4_v2.indd 1


Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf

Postbus 416 3440 AK Woerden T 0800 – 8855885 F 0348 – 43 73 45 E [email protected] I www.otib.nl

30-07-2008 14:38:31

Bedrijfssimulatie Studeerkamer Projectkaart Functiekaarten Opdrachtkaarten Formulieren

5808_Studeerka_krtn_2zijd.indd 1

01-08-2008 13:29:53

Colofon Deze job hoort bij de mini-bedrijfssimulaties en is ontwikkeld in opdracht van het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf (OTIB).

Projectleiding C. van de Graaf & Partners, Amstelveen Idee C. van de Graaf & Partners, Amstelveen OTIB, Woerden Opleidingskundige realisatie C. van de Graaf & Partners, Amstelveen Inhoud OTIB, Woerden Ontwerp Hollands Lof ontwerpers bv, Haarlem Vormgeving / Drukken Accentdesign, Mijdrecht Verweij Printing, Mijdrecht

Platform Technische Installaties April 2008


01-08-2008 13:29:53

Projectkaart

Projectkaart

Bedrijfssimulatie Studeerkamer Situatie Lucas van Hoorn gaat volgend schooljaar naar het voortgezet onderwijs. De kleine oude zolder is al jaren zijn slaapkamer. Dat wil hij zo laten. Maar het is er nu vaak veel te koud. Zo kan hij er ’s winters geen huiswerk maken. En, om een mooie studeerplek te maken, moet er nog wel wat ruimte gemaakt worden. De familie Van Hoorn heeft bedacht dat de wastafel best weg kan. Dat scheelt een hoop ruimte. Zijn bureau kan dan daar staan. Er zijn alleen nog wel een paar goede spots nodig. Verder willen ze een nieuwe radiator laten plaatsen, die wel genoeg warmte geeft. De familie belt jullie projectleider bij het installatiebedrijf Van Weijlen. Jullie projectleider heeft een offerte opgesteld voor de familie Van Hoorn. Afgesproken is dat het werk wordt opgeleverd voordat de familie op vakantie gaat.

Functies Monteur Assistent-monteur

Tijd 20 uur

Eindproduct Aangenaam warme studeerzolder

Stappen

Aanleggen radiator, wandcontactdozen en spots met bediening Monteren leidingen voor radiator en elektriciteit In werking stellen installatie Opleveren installatie met gebruiksaanwijzing

Wensen | eisen Een tevreden klant Installatie volgens opdracht en geldende voorschriften, zoals NEN 1010, 1006 en 3215. I.p.v. installatie volgens NEN 1010 Arbo normen Juiste beroepshouding


01-08-2008 13:29:53

Projectkaart

Bedrijfssimulatie Studeerkamer Opdrachtkaarten

Formulieren

Dit zijn kaarten om mee te werken.

Dit zijn formulieren om te kopiëren.

Offertefase Gesprek met projectleider / klant

Voorbereiding gesprek met projectleider / klant Gespreksverslag Installatietekening

Uitvoeringsfase Projectplanning

Projectplanning Weekstaat

Materialen en Materieel

Installatietekening Magazijnbon Weekstaat

Installeren 1 t/m 4

Installatietekening Weekstaat

Testen

Weekstaat

Gebruiksaanwijzing

Gebruiksaanwijzing Weekstaat

Opleveringsfase Projectoplevering

Gebruiksaanwijzing Weekstaat

Interne administratie

Weekstaat Magazijnbon

Evaluatiefase Projectevaluatie


Evaluatieformulier

01-08-2008 13:29:55

Functiekaarten

Functiekaart


Elektromonteur Als elektromonteur ben je vooral bezig met het aanleggen van de elektrische installaties. Maar ook moet je contact met de klant onderhouden, de planning bewaken en bijhouden hoeveel uur je werkt en welke materialen je gebruikt.

Taken

Onderhouden contact met de klant. Uitvoeren installatiewerkzaamheden volgens NEN 1010. Signaleren fouten en onveilige situaties. Verantwoordelijkheid dragen voor eigen werkzaamheden en veilige werkomgeving. Ondersteunen collega-monteurs bij het uitvoeren van installatiewerkzaamheden. Opleveren van de installatie. Opstellen gebruiksaanwijzing. Zorgdragen voor naleving van de planning. Verantwoorden van de uren. Opruimen van de overgebleven materialen.

Aandachtspunten

Veiligheid. Kwaliteit eigen werk. Goede samenwerking met collega’s. Verantwoordelijkheid voor installatie, werking en kwaliteit. Juiste beroepshouding.


01-08-2008 13:28:28

Functiekaart


Installatiemonteur Als installatiemonteur ben je vooral bezig met het monteren van de water-, gas-, sanitair en verwarmingsinstallaties. Maar ook moet je contact met de klant onderhouden, de planning bewaken en bijhouden hoeveel uur je werkt en welke materialen je gebruikt.

Taken

Onderhouden contact met de klant. Uitvoeren installatiewerkzaamheden volgens NEN 1006, 3275 en 3215. Signaleren fouten en onveilige situaties. Verantwoordelijkheid dragen voor eigen installatiewerkzaamheden en veilige werkomgeving. Ondersteunen collega-monteurs bij het uitvoeren van installatiewerkzaamheden. Opleveren van de installatie. Opstellen gebruiksaanwijzing. Zorgdragen voor naleving van de planning. Verantwoorden uren. Opruimen van de overgebleven materialen.

Aandachtspunten

Veiligheid. Kwaliteit eigen werk. Goede samenwerking met collega’s. Verantwoordelijkheid voor installatie, werking en kwaliteit.


01-08-2008 13:28:29

Opdrachtkaarten

Opdrachtkaart

offertefase | uitvoerfase | opleverfase | evaluatiefase


Gesprek met projectleider / klant Wat is de opdracht? Jullie hebben de opdracht gekregen. Om de opdracht goed te kunnen uitvoeren gaan jullie samen het gesprek voorbereiden. Hebben jullie alle informatie van de projectleider / klant gekregen? Of ontbreekt er nog informatie en moeten jullie nog een gesprek met de projectleider / klant voeren?

Stappen 1 Bereid samen het gesprek voor. Voorbereiding gesprek met de projectleider / klant 2 Voer het gesprek. 3 Maak een verslag van het gesprek. Gespreksverslag – gesprek met projectleider / klant 4 Maak één of meer schetsen van de situatie. Installatietekening


01-08-2008 13:29:55

Opdrachtkaart



Gesprek met de projectleider / klant Bronnen Begrippen

Informatiebronnen

Vakmatige vaardigheden

–

–

– Voorbereiden van een gesprek – Vragen stellen – Luisteren – Symbolen benoemen en gebruiken – Jezelf voorstellen – Voeren van een kennismakingsgesprek

Aandachtspunten

Lees de opdracht goed door. Bedenk wat je al weet van de klant, installatie en planning. Bedenk de vragen die je nog nodig hebt om aan de slag te gaan. Bereid de introductie en afsluiting van het gesprek voor door te oefenen of het uit te schrijven.


01-08-2008 13:29:55

Opdrachtkaart



Projectplanning Hoe ziet de planning eruit? Voordat jullie beginnen met installeren, moeten jullie altijd de werkzaamheden plannen. In deze opdracht heeft de projectleider al een projectplanning gemaakt. Bekijk deze planning en vul de geplande uren in.

Stappen 1 Vul samen de projectplanning in. Projectplanning 2 Bespreek de planning met de projectleider. 3 Gaan jullie akkoord met de planning? Zet dan een paraaf onder de projectplanning. Laat de projectleider ook paraferen. Projectplanning 4 Spreek af dat jullie allebei de weekstaat bijhouden en de materiaallijst invullen. 5 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


– Plannen

–

– Planning maken – Taken verdelen – Eigen mening geven


01-08-2008 13:29:56

Opdrachtkaart



Projectplanning Aandachtspunten Houd bij het maken van de projectplanning rekening met momenten (uren) waarvan je nu al weet dat je niet aan het project kunt werken. Schrijf kort en duidelijk op wie welke werkzaamheden heeft uitgevoerd.


01-08-2008 13:29:56

Opdrachtkaart



Materialen en materieel Wat hebben we nodig? Jullie bereiden het werk eerst voor, voordat je echt aan de slag gaat. Samen denken jullie na over het volgende: Hoeveel tijd is er nodig om de werkvoorbereiding uit te voeren? Wat hebben we qua materiaal en gereedschappen nodig om de opdracht uit te voeren? Daarna gaan jullie een magazijnbon maken en gaan jullie het materiaal bestellen bij het magazijn.

Stappen 1 Maak een elektro- en installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal hoeveel tijd jullie voor dit onderdeel hebben. 3 Bepaal welk materiaal en gereedschap jullie nodig hebben. 4 Schrijf op de magazijnbon welk materiaal en gereedschap nodig is en hoeveel dat kost. Magazijnbon 5 Bestel het materiaal en gereedschap bij het magazijn (materiaalbeheer). 6 Werk de uren op de weekstaat bij. Weekstaat


01-08-2008 13:29:56

Opdrachtkaart



Materialen en materieel Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


–

– Catalogi voor materiaal – Prijs index materiaal – Lesbrieven montage boxen nr. 1, 2, 3, 4

–

Aandachtspunten Bestel alleen noodzakelijk materiaal. Denk aan de veiligheid bij de installatie (beschermingsmiddelen).


01-08-2008 13:29:56

Opdrachtkaart



Installeren 1: Wastafel verwijderen Aan de slag! Jullie hebben de werkzaamheden voorbereid: de planning is klaar; het materiaal is besteld. Jullie gaan nu samen de installatie per onderdeel monteren, te beginnen met het weghalen van de wastafel.

Stappen Elektrische installatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Afsluiten en aftappen van de waterleiding. 3 Koppel de waterleiding van de wastafelmengkraan. 4 Verwijder de plugbekersifon. 5 Demonteer de wastafel. 6 Demonteer de leidingen en dop deze af met een eindkap knelkoppeling. 7 Demonteer de afvoer en dop deze af met lijmkap of speciedeksel. 8 Zet de waterleiding weer onder druk. 9 Controleer of er een lekkage optreedt. 10 Werk de weekstaat bij. Weekstaat


01-08-2008 13:29:57

Opdrachtkaart



Installeren 1: Wastafel verwijderen Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


–

– L esbrieven montage boxen nr. 1, 2, 3, 4, 5

–

Aandachtspunten

Denk aan het milieu. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.


01-08-2008 13:29:57

Opdrachtkaart



Installeren 2: Radiator vervangen Aan de slag! Nu gaan jullie de oude radiator vervangen voor een grotere radiator.

Stappen Verwarmingsinstallatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Bekijk of de oude radiator wel of geen voetventielen heeft. 2a. Wel voetventielen: laat alleen de radiator leeglopen. 2b. Geen voetventielen: laat het hele circuit leeglopen. 3 Verwijder de oude radiator en de aansluitleidingen. 4 Bepaal eventueel de nieuwe plaats van de nieuwe radiator. 5 Monteer de radiatorkraan, het voetventiel, de ontluchtingskraan en een stop in de overgebleven aansluiting van de radiator. 6 Plaats de radiator in de beugels. 7 Sluit de radiator aan. 8 Vul de installatie met water. 9 Ontlucht de cv-installatie. 10 Controleer de installatie op dichtheid.


01-08-2008 13:29:57

Opdrachtkaart



Installeren 2: Radiator vervangen 11 Controleer de waterdruk van de installatie. Indien de waterdruk van de cv-installatie te laag is, vul de installatie bij en ontlucht opnieuw. 12 Stel de installatie in bedrijf. 13 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


– Ontluchten – Aftappen, vullen, bijvullen

– L esbrieven montage boxen nr. 1, 2, 3, 4, 15, 16, 17, 18, 20, 21, 22, 23

– Klemverbinding op aansluitcombinatie met beschermvoet maken – Verdeler monteren

Aandachtspunten

Denk aan het milieu. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.


01-08-2008 13:29:57

Opdrachtkaart



Installeren 3: Aanpassen elektriciteit Aan de slag! Jullie gaan een 230V basisinstallatie aanleggen.

Stappen Elektrische installatie 1 Bekijk de elektrotechnische tekening. Installatietekening 2 Zorg dat de tekening zowel de oude als de nieuwe aansluitpunten laat zien. 3 Leg het buizen / plintgootsysteem aan en trek de bedrading. 4 Maak de lassen. 5 Monteer schakelaars en wandcontactdozen. 6 Bepaal de plaats van de armaturen. 7 Bepaal het type armatuur en de lichtsterkte. 8 Monteer de armaturen. 9 Monteer de spots. 10 Sluit de verlichting aan. 11 Controleer / meet de vereffeningsleiding en aansluiting.


01-08-2008 13:29:58

Opdrachtkaart



Installeren 3: Aanpassen elektriciteit 12 Test de installatie. 13 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


–

–

– Buizen / plintgootsysteem aanleggen – Schakelaar monteren en aansluiten – Wandcontactdoos monteren – Lassen maken

Aandachtspunten

Let op de tekening in verband met plintgootsysteem. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.


01-08-2008 13:29:58

Opdrachtkaart



Installeren 4: Installeren telefoon CAI Aan de slag! Jullie gaan nu de telefoon en het datanetwerk aansluiten.

Stappen Elektrische installatie 1 Bekijk de elektrotechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal de plaats van de walloutlets en telefoonaansluiting. 3 Monteer de plintgoten / wandgoten. 4 Monteer de walloutlets. 5 Monteer de wandcontactdozen voor de telefoonaansluiting. 6 Trek de UTP kabels. 7 Bewerk de UTP kabels met dataconnectoren. 8 Monteer de walloutlets en telefoonaansluiting af. 9 Werk de plintgoten / wandgoten af. 10 Plaats de computers, printer en router. 11 Sluit alle netwerkkabels aan.


01-08-2008 13:29:58

Opdrachtkaart



Installeren 4: Installeren telefoon CAI 12 Test de werking. 13 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


–

–

– Telefoon en datanetwerk aansluiten

Aandachtspunten

Denk aan de UTP kabel voor de telefoonaansluiting voor het internet. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.


01-08-2008 13:29:58

Opdrachtkaart



Testen Werkt het goed? De installatie is gemonteerd. Maar werkt de installatie goed? Of ontbreekt er nog iets? Samen met de docent stellen jullie de installatie in bedrijf en controleren jullie of de installatie goed werkt.

Stappen 1 Breng de waterleiding op druk. 2 Controleer of er geen lekkage optreedt. 3 Sanitaire afvoerleidingen controleren op dichtheid. 4 Bij lekkage: lek opsporen en herstellen. 5 Meet met een tweepolige spanningsaanwijzer of de installatie spanningsloos is (i.v.m. veiligheid). 6 Vraag de docent om spanning op de installatie te zetten. 7 Controleer de werking van de installatie. 8 Bij onjuiste werking: fout opsporen en herstellen. 9 Maak gereed voor oplevering 10 Werk de weekstaat bij. Weekstaat


01-08-2008 13:29:59

Opdrachtkaart



Testen Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


– Test – Meten – Veiligheid

– Aansluitschema onderdelen – Opleveringschecklist

– Fouten zoeken – Storing verhelpen – Overleggen met een collega – Eigen mening geven – Eigen werk evalueren

Aandachtspunten Test de installatie steeds in een vaste volgorde. Ruim de werkplek op.


01-08-2008 13:29:59

Opdrachtkaart



Gebruiksaanwijzing Hoe werkt het? De installatie is klaar. En werkt! Om de klant zo goed mogelijk van dienst te zijn, maken jullie een gebruiksaanwijzing. Dan weet de klant tenminste hoe de installatie werkt.

Stappen 1 Maak samen de gebruiksaanwijzing van de verschillende installatiedelen. Gebruiksaanwijzing 2 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


–

– Internet – Technische gegevens onderdelen

– Aansluitschema van technische apparatuur lezen en tekenen

Aandachtspunten

Let op het schriftelijke taalgebruik. Leg kort uit hoe de installatie werkt. Geef duidelijk aan wat de klant moet doen als de installatie niet meer werkt. Zorg ervoor dat het werk er verzorgd uitziet.


01-08-2008 13:28:29

Opdrachtkaart



Projectoplevering Lever de installatie op! Nu gaan jullie de installatie bij de klant opleveren. Bij de oplevering licht je ook de gebruiksaanwijzing toe.

Stappen 1 Spreek met de klant af wanneer jullie de installatie gaan opleveren. 2 Leg aan de klant uit hoe de installatie werkt en stel de installatie in bedrijf. Gebruiksaanwijzing 3 Overhandig de gebruiksaanwijzing. Gebruiksaanwijzing 4 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


– In bedrijf stellen

–

– De werking van de installatie aan de klant vertellen

Aandachtspunten Laat de klant zien wat de belangrijkste onderdelen van de installatie doen. Vertel de klant wat hij moet doen om de installatie te bedienen. Vertel kort wat er in de gebruiksaanwijzing staat.


01-08-2008 13:28:30

Opdrachtkaart



Interne administratie Rond het project af! De installatie is aan de klant opgeleverd. Het laatste onderdeel van het project is het bijwerken van de interne administratie. Jullie berekenen hoeveel uur aan het project is besteed. Ook stellen jullie vast wat het materiaalverbruik is. Verwerk dit op de magazijnbon.

Stappen 1 Verzamel de weekstaten. Weekstaat 2 Reken uit hoeveel uur aan de opdracht is besteed. Weekstaat 3 Vul op de magazijnbon in welke materialen over zijn. Magazijnbon 4 Reken uit wat je aan materialen hebt gebruikt. 5 Breng de overgebleven materialen en gereedschappen terug naar het magazijn. 6 Lever de weekstaten en de magazijnbon in bij de projectleider.

Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


– Administratie

–

–

Aandachtspunten Ga zorgvuldig om met het materiaal. Het project dient binnen de geplande tijd af te zijn.


01-08-2008 13:28:30

Opdrachtkaart



Projectevaluatie En hoe is alles gegaan? Jullie hebben de installatie bij de klant opgeleverd, de gereedschappen en materialen opgeruimd, de rekening verstuurd en de nazorg uitgevoerd. Dan is het nu tijd om samen terug te kijken op de uitvoering van het project.

Stappen 1 Maak een afspraak met de projectleider / docent. 2 Kijk samen terug op de uitvoering van het project. Evaluatie 3 Bespreek het evaluatieformulier met de projectleider / docent.

Bronnen Begrippen

Informatiebronnen


– Evaluatie

–

– Eigen werk evalueren – Luisteren – Eigen mening geven

Aandachtspunten Bedenk van tevoren wat je wilt zeggen. Denk aan de juiste omgangsvormen.


01-08-2008 13:28:31

Formulieren

Formulier


Voorbereiding opdracht gesprek met klant 1 Wie is de klant (aantal inwoners, leeftijd, randvoorwaarden werkzaamheden, enz.)?

2 Wanneer moet de installatie klaar zijn?

3 Wat is de opdracht van de klant?

4 Aan welke technische specificaties moet de installatie voldoen?

5 Welke materialen gaan jullie gebruiken?


01-08-2008 13:28:31

Formulier


Voorbereiding opdracht 6 Welk extra gereedschap en materieel hebben jullie nodig?

7 Zijn er vragen nog niet beantwoord? Welke informatie over de opdracht ontbreekt nog?

Weet je al: Waar de installatie komt?

Waar de bedieningsschakelaars geplaatst worden?

Waar de meterkast is?

8 Welke vragen gaan jullie aan de projectleider / klant stellen?


01-08-2008 13:28:31

Formulier


Gespreksverslag Gesprek met: Gesproken over: Datum: Plaats: 1 Welke vragen hebben jullie gesteld?

2 Beschrijf kort de informatie die jullie hebben verzameld.

3 Welke afspraken hebben jullie met de klant gemaakt?


01-08-2008 13:28:31

Formulier


Installatietekening Schets de installatie.


01-08-2008 13:28:31

Formulier


Projectplanning Namen:

Project: Projectnummer: Activiteit

Wie

Planning bespreken Taakverdeling Werkvolgorde Schetsen installaties

Elektromonteur, Installatiemonteur

Materialen en gereedschappen opzoeken in catalogus en bestellen


Aanleggen voeding en schakelaars


Afmonteren oude installaties


Monteren nieuwe installaties


Installaties aansluiten


Testen van de installaties


Gebruiksaanwijzing maken en uitleg geven aan klant


Project opleveren


Interne administratie van gewerkte uren en materiaalverbruik


Evaluatie van het project


Totaal


Geplande tijd Tijd p.p.

20 uur

01-08-2008 13:28:32

Formulier


Projectplanning Namen:

Project: Projectnummer:

Paraaf monteur 1:

Paraaf monteur 2:

Paraaf projectleider:


01-08-2008 13:28:32

Formulier


Weekstaat Namen:

Project: Projectnummer: Week:

Datum


Functie

Uitgevoerde werkzaamheden

Uren

Totaal aantal uren

01-08-2008 13:28:32

Formulier


Magazijnbon Levering:

Naam aanvrager:

Project: Projectnummer: Retour:

Datum:

Materialen / componenten / toestellen / etc. Aantal

Omschrijving

Over

Speciaal gereedschap / materieel Aantal

Omschrijving

Over

Paraaf aanvrager:

Paraaf magazijnmedewerker:

Tweede paraaf – retour magazijnbon

Tweede paraaf – retour magazijnbon


01-08-2008 13:28:32

Formulier


Gebruiksaanwijzing Naam: Datum: Project:

Welke onderdelen van de installatie moet de klant zelf kunnen bedienen?

Geef een beschrijving van de werking van de installatieonderdelen.


01-08-2008 13:28:32

Formulier


Gebruiksaanwijzing Maak een tekening van de installatie.


01-08-2008 13:28:33

Formulier


Evaluatie Namen:

Project: Projectnummer: Week / weken:

1 Waren de taken aan het begin van het project voor iedereen duidelijk?

Ja / Nee

Nee, wat niet?

2 Wat vonden jullie moeilijk?

3 Welke werkzaamheden waren makkelijk?


01-08-2008 13:28:33

Formulier


Evaluatie 4 Hoe verliep de samenwerking? a. Wat ging goed?

b. Wat ging minder goed?

5 Wat zouden jullie de volgende keer anders doen?

6 Hebben jullie de planning gehaald? □ Ja: Waardoor komt dat? □ Nee: Welk deel van de planning hebben jullie niet gehaald? En hoe komt dat?


01-08-2008 13:28:33

Formulier


Evaluatie 7 Wat hebben jullie van dit project geleerd?

8 Welke onderdelen of werkzaamheden vonden jullie het leukst om uit te voeren?


01-08-2008 13:28:33

Techniek in het VMBO


In OTIB zijn vertegenwoordigd:

08_OTIB_Cover_SK_1.4_v2.indd 1


Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf

Postbus 416 3440 AK Woerden T 0800 – 8855885 F 0348 – 43 73 45 E [email protected] I www.otib.nl

30-07-2008 14:38:31

Techniek in het VMBO. Bedrijfssimulatie Studeerkamer

Recommend Documents