STICHTING EEN HELPENDE HAND Berkstraat 21 2565 MR Den Haag Nederland NL03 ASNB 0854 6928 43 - NL76 INGB 0006 8919 57 Telefoon 070-365 6168 Telefax 070-365 2311 E-mail:
[email protected] Web: www.sehh.nl
STICHTING ‘EEN HELPENDE HAND’ BEZOEKT SIERRA LEONE 2016
Voorbij de ebola-crisis Afgelopen jaar is Sierra Leone getroffen door een dramatische epidemie. Het hoogst besmettelijke ebola-virus greep razendsnel om zich heen en bracht dood en verderf. Dat gebeurde vooral in de afgelegen arme gebieden, waar hulp en voorlichting niet voor handen waren. Met internationale inspanning is de epidemie bedwongen. Ook SEHH bood hulp. Sinds eind 2015 krabbelt het WestAfrikaanse land weer op uit de sociale en economische malaise. Eind april zijn twee bestuursleden, Piet Houtenbos en Sita Schadee naar Sierra Leone afgereisd. Zij hebben samen met onze plaatselijke vertegenwoordigers Abdul en Samira Fofana ‘onze’ scholen bezocht: twee lagere scholen in de hoofdstad Freetown en twee middelbare scholen in het binnenland, in Yonibana en Yele. Dit keer werd ook een bijzonder dorp aangedaan: John Thorpe Community, dat zwaar onder ebola heeft geleden. Wij doen hier verslag van ons bezoek.
Freetown
Yonibana Yele
Sierra Leone (zie bijlage)
Stichting Een Helpende Hand Het doel van de stichting is hulp aan de allerarmsten, met juist gebruik van de aardse hulpbronnen, zonder onderscheid tussen ras, religie of geslacht. SEHH ondersteunt kleinschalige onderwijsprojecten en gehandicaptenzorg in Sri Lanka en Sierra Leone. De stichting hecht veel belang aan een persoonlijke relatie en vriendschap tussen bestuur, donateurs en begunstigden. Het motto van de stichting is daarom: ‘van hart tot hart, van hand tot hand’. SEHH is een vrijwilligersorganisatie. Zij voert geen grote acties en verkrijgt vooral sympathie door middel van mond tot mondreclame. De inkomsten komen van jaarlijkse giften van donateurs, bijdragen van organisaties en bedrijven en vanuit zelf georganiseerde activiteiten. De stichting maakt heel weinig kosten. Op deze wijze gaat elke binnengekomen euro vrijwel geheel naar de projecten. Er wordt jaarlijks gemiddeld €20.000,- aan hulp in de twee landen besteed. De stichting maakt jaarlijks afspraken over bestedingen en wordt voortdurend op de hoogte gehouden van de resultaten van projecten in verslagen, foto’s en filmopnamen. Daarnaast bezoeken leden van het bestuur met enige regelmaat zelf de donorlanden. Zij doen dit geheel voor eigen rekening.
1
‘Ebola-dorp’ John Thorpe Het dorpshoofd Mohamed Conteh geeft ons geen hand. Hij laat ter begroeting zijn beide knuisten op elkaar zien. Nog steeds uit voorzorg tegen besmetting of is hij bang dat wij zijn uitgestoken hand niet durven aan te nemen? Het dorp verloor een jaar geleden meer dan 10% van zijn inwoners. Het was een spookstad geworden, voor ieder ‘verdacht’ huis gold een quarantaine maatregel. Onze vertegenwoordigers Abdul en Samira brachten in die tijd met onze hulp de opgesloten families voedsel en drinken. Een actie om verspreiding van de epidemie te voorkomen. Sinds ruim een half jaar is het dorp ebola-vrij. Het dorpshoofd vroeg ons eerder om hulp. Voor vijftig weeskinderen die het drama achterliet en voor de aanleg van een extra waterput. Eind 2015 maakten we hierover de nodige afspraken. De kinderen krijgen dit jaar schoolmateriaal en elke dag een volwaardige lunch. Wij zagen de waterpomp in werking en we werden toegezongen door de vijftig kinderen. Zij werden verblijd met in Maasland door vrijwilligers vervaardigde kleding. We bespraken met het dorpshoofd de bestaansbronnen van de gemeenschap. Direct gelegen aan een zeearm leven de bewoners van zandwinning en een beetje visserij. Voor serieuze visvangst hebben ze beter materiaal nodig. En daarvoor ontbreekt investeringsgeld. We denken erover om hun broodwinning met leningen (microkredieten) te verbeteren. Waardoor het dorp over een paar jaar weer op eigen benen kan staan. Ook kijken we naar het opknappen van hun toiletvoorzieningen. Na afloop van ons bezoek namen we hartelijk afscheid, uitgebreid elkaars handen schuddend…
John Thorpe Community, de dorpsstraat
De bewoning
Dorpskinderen, de dikke buiken en uitstekende navels wijzen op ondervoeding
2
De waterpomp met vlnr Piet, Sita, het dorpshoofd Mohamed Conteh en de schrijver van de tekst: WATER WELL CONSTRUCTION, Founded by Parish Saint Antony Abbot and Parish the Holy Three Kings, The Hague, The Netherlands. Pump: Harsco Metals & Minerals, The Netherlands. Through Stichting Een Helpende Hand, Netherlands, Friends of Sai Baba Society Sierra Leone
De weeskinderen in hun nieuwe schooluniformen….. en met de uitgereikte kleding uit Maasland
De zandwinning in beeld: in de zeearm wordt zand opgedoken, met bootjes naar de kant vervoerd, in bakken aan wal gebracht en na drogen op vrachtwagens geschept. Arbeidsintensief en zwaar werk!
3
Op schoolbezoek Zoals overal in het land, zijn ook onze vier scholen een half jaar gesloten geweest. De leerlingen zijn nu met een inhaalprogramma bezig. Onze bouwprojecten hebben ook vertraging opgelopen, maar toch waren er resultaten geboekt. Zoals de bouw van degelijke schuttingen (belangrijk voor de veiligheid) en extra klaslokalen. In Yele was het toiletblok gereed gekomen. We hebben op onze scholen in Yonibana en Yele de 120 nieuwe leerlingen ontmoet, die met ingang van dit jaar van SEHH een studiebeurs ontvangen. En we spraken de zeven meisjes uit een aanvankelijke groep van 50 leerlingen, die we zes jaar lang hebben ondersteund en nu het examenjaar middelbare school doen. Zelfbewuste dames, die weten wat ze willen. Mochten ze verder willen studeren, dan helpen we ze ook. We hebben met de schooldirecteuren nieuwe afspraken gemaakt, zoals de aanschaf van sportmateriaal, leerboeken voor in de bibliotheek (waar leerlingen op eigen gelegenheid kunnen studeren), de aanleg van een waterleiding naar de school en uitbreiding van schoolgebouwen. Dat laatste blijkt hard nodig, want het aantal leerlingen blijft groeien! Op verzoek van het schoolhoofd van een tweede middelbare school in Yele namen we daar ook een kijkje. We schrokken van de belabberde huisvesting. De leerlingen zaten opeengepakt in slecht geventileerde klaslokalen. Het hoofd heeft plannen voor de bouw van drie nieuwe lokalen, maar het geld ontbreekt. Gezien het enthousiasme van het nog jonge schoolteam en de schrijnende situatie, willen we de kansen op sponsoring van het bouwplan verkennen.
Ontvangst Caleb-school, met Patricia, Abdul, Samira en Sita. De Caleb-schutting is gereed
Yonibana SS: klaslokaal en schutting in aanbouw De bibliotheek van Yonibana SS
4
Yele
De SEHH-toiletten worden geïnspecteerd De zeven ‘survivers’ van het beurzenprogramma
De tweede middelbare school in Yele
Pas nog opgelapt, maar het blijft armoedig
Leerlingen in een volgepakt klaslokaal In gesprek met het jonge schoolteam
Waterflesjes Een groot succes tijdens onze bezoeken aan de scholen, was het uitdelen van slimme waterflesjes. We kregen ze gratis mee van Join-the-Pipe uit Amsterdam, een bedrijf dat zich toelegt op innovatieve, duurzame waterpompen (http://join-the-pipe.org/nl). De fles heeft twee doppen, één met een brede opening om de fles onder een pomp te vullen (zonder te morsen!) en één daarboven met een smalle opening voor het gemakkelijk drinken. We hadden er genoeg meegenomen om de 120 leerlingen van het beursprogramma te voorzien. Maar ook de leraren wilden allemaal zo’n handig flesje. Er zijn er nog enkele honderden per container onderweg, zodat we meer kinderen blij kunnen maken. Vooral degenen die elke dag kilometers moeten lopen om naar school te komen.
5
Demonstratie van de innovatieve waterfles voor de leerlingen van SDA SS Yele
De flesjes worden gelijk gevuld bij de pomp die SEHH vijf jaar geleden liet aanleggen (zie links)
Medical Centre Lion Heart Foundation
Dokter Erdi Huizenga begroet ons na een vermoeiende dag met vier zware operaties. Zij en haar collega Markus Werz vormen de medische specialisten van het Nederlandse ziekenhuis, dat in 2011 door de Rotterdamse Lion Heart Foundation is opgericht. Toevallig gelegen in hetzelfde dorp Yele, waar SEHH zeven jaar geleden haar hulpprogramma voor de school startte. Het ziekenhuis stond een jaar geleden midden in de strijd tegen ebola. Het verloor vier van zijn medewerkers. Nu wordt gebouwd aan een isolatie-afdeling, waar patiënten met een besmettelijke ziekte veilig kunnen worden opgevangen. SEHH draagt daar letterlijk zijn steentje aan bij. Wij werden er gastvrij ondergebracht en spraken over mogelijke vormen van samenwerking.
6
Gezondheidsvoorlichting Een arm en onderontwikkeld land als Sierra Leone is uiterst bevattelijk voor uitbraken van besmettelijke ziektes. Niet alleen de ebola-epidemie eiste zijn tol, maar afgelopen jaren bezweken ook duizenden mensen aan cholera en malaria. De oorzaak ligt niet alleen bij slechte hygiënische omstandigheden, maar ook bij gebrek aan kennis onder de bevolking. Juiste voorlichting is een effectieve remedie tegen het ontstaan en de verspreiding van ziektes. SEHH heeft het plan opgevat om samen met onze partners in Sierra Leone, Samira Fofana (eerder zelf onderwijzeres) en Patricia Kanu, een voorlichtingsprogramma op te zetten. Een programma op belangrijke thema’s als herkenning en behandeling van ziektes, hygiëne en preventie en tienerzwangerschappen. Dit laatste is een groot probleem in dit land. Samen met hen stellen we aanschouwelijk lesmateriaal samen. Hier denken we ook aan afstemming met het ziekenhuis in Yele. De bedoeling is voorlichting op scholen en aan moeders in de afgelegen dorpen. In John Thorpe houden we de try out!
Patricia, Piet, Samira en Sita in overleg Abdul spreekt vol vuur de leerlingen toe
Terugblik
De reis was, een jaar na het dieptepunt van de ebola-crisis, in alle opzichten heel succesvol. De mensen daar weten zich verzekerd van onze blijvende belangstelling en wij konden de vorderingen met eigen ogen aanschouwen en nieuwe afspraken maken. Wat ons verraste is de enorme veerkracht van de bevolking. Na de traumatische burgeroorlog veertien jaar geleden en de ebolaepidemie die het gehele land in de ban hield, wordt het leven weer krachtig opgepakt. Die bewondering geldt zeker ook voor onze partner Abdul en zijn gezin. Zij hebben met grote risico’s de benodigde hulp aan ebola-slachtoffers geboden en staan ook nu klaar om het charitatieve werk voort te zetten. Wij zijn hen en al onze donateurs dankbaar dat we in dit land de helpende hand kunnen bieden. Piet Houtenbos, Sita Schadee Den Haag, mei 2016
7
BIJLAGE Sierra Leone Sierra Leone is een klein West-Afrikaans land, ongeveer tweemaal Nederland en telt ruim 6 miljoen inwoners. Daarvan behoort ca. 60% tot de soennitische islam en ca. 30% is christelijk. Deze religies bestaan vreedzaam, haast zonder onderscheid naast en door elkaar. Sierra Leone behoort tot de armste landen ter wereld. Zo’n 70% van de bevolking leeft onder de armoedegrens, waarvan het merendeel op het platteland. 40% heeft geen beschikking over schoon water en 80% geen toegang tot toiletten. 53% van de mannen en 75% van de vrouwen is analfabeet. De belangrijkste inkomsten van het land komen van mijnbouw, waaronder ijzererts, goud en diamanten. En voorts agrarische producten, zoals cacao, koffie en palmolie. Van 1991 tot 2002 woedde in het land een hevige burgeroorlog. Dat heeft veel slachtoffers gemaakt en het land verviel in economische armoede. Nog steeds moeten de trauma’s onder de bevolking worden verwerkt. Gelijk na de oorlog begon SEHH samen met Abdul en Samira Fofana met de hulpverlening. In de eerste jaren werden tien opnieuw startende basisscholen in de vluchtelingenkampen in Freetown geholpen, met lesmateriaal, schoolbankjes en materiaal voor nieuwe gebouwen. Zo werden pionierende onderwijzers, die het lesgeven in de open lucht waren begonnen, bijgestaan. Afgelopen zeven jaar ondersteunen we ook middelbare scholen in het binnenland, in de dorpen Yonibana en Yele. In 2014/15 werd het land getroffen door een ebola-epidemie. Vele duizenden bewoners bezweken aan de ziekte en de economie kwam (weer) tot stilstand. SEHH droeg bij aan de bestrijding van de epidemie. Anno 2016 is Sierra Leone weer vrij van ebola en wordt de draad weer voorzichtig opgepakt.
8