Stedelijke Adviesraad voor Milieu en Natuur Verslag algemene vergadering
Tijdstip
Dinsdag 14 juli 2015, 19u30
Plaats
Milieudienst, Braemkasteelstraat 41, 9050 Gentbrugge (vergaderzaal)
Organiserende dienst
Stedelijke Adviesraad voor Milieu en Natuur p.a. Milieudienst Braemkasteelstraat 41 9050 Gentbrugge contactpersoon : Arthur Depuydt tel 09 268 23 00 fax 09 268 23 68 e-mail:
[email protected]
Uitgenodigd
De leden van de Stedelijke Adviesraad voor Milieu en Natuur
Inhoud
Hierna volgt een overzicht van de te behandelen punten (items kunnen aan de agenda toegevoegd worden tot de aanvang van de algemene vergadering)
Nr. Punt Doel 1 Goedkeuring verslag vorige Goedkeuring vergadering 2 Op te volgen punten: - Aanpak gevaarlijk transport - Geluidsgrenzen - Milieuvergunningen - Reizigersspoorlijn langs kanaal richting Nederland - GEN rond Gent - Afdamming Schelde - Inventaris stedelijke projecten gemiste opportuniteiten - To do lange termijn - Visie op landbouw in stedelijke omgeving
1
3
4
5 6
Agendapunten: Straling: toelichting Jan Allein van ‘Beperk De Straling’ - Advies geluidsactieplan - Voorstellen open Mina-Raad - Oproep klimaatmanifestatie Parijs Opvolging Adviezen: - 2014/26: Duurzame wijken - 2015/01: Mobiliteitsplan vervolgadvies - 2015/02: Subsidiereglement afvalpreventie Gentse Feesten - 2015/04: Bomen Oude Houtlei - 2015/05: Straat- en monumentverlichting - 2015/06: Fijn stof - 2015/07: Water- en energieverbruik stadsgebouwen Vaste items Projecten milieuadaptatie. ‘Good practices’ Varia
Bespreking Bespreking/advies Bespreking Kennisgeving
Korte brainstorm
1. Verslag vorige vergadering
Geen opmerkingen. Het verslag wordt goedgekeurd.
2. Op te volgen punten
Op te volgen punten: Niet behandeld
3. Agendapunten
‘Beperk De Straling’ Mr. Jan Allein van ‘Beperk De Straling’ licht hun standpunten toe over de risico’s van straling. De powerpointpresentatie van de uiteenzetting staat op de sharepoint van de Mina-raad. Professor Olle Johansson (Zweden) van het Karolinska Institutet beantwoordt telefonisch vragen: Is straling niet overal in onze omgeving aanwezig, zodat je altijd wordt blootgesteld en niet enkel als je de gsm aan je oor houdt. Inderdaad, straling is overal aanwezig in onze omgeving maar de stralingsgraad van wireless-systemen zijn duidelijk meetbaar veel hoger. We moeten ons vandaag de vraag stellen of we door de evolutie heen meer beschermd zijn tegen die straling in
2
-
-
-
vergelijking met vroeger, dit is door onderzoekers meer dan eens onderzocht en blijkt dat dat niet het geval is. We moeten dus de blootstelling aan stralingen in onze omgeving beperken. Wetenschappers maken zich zorgen over de gevolgen op korte termijn, maar zeker over de lange termijn gevolgen/risico’s. Deze gevolgen zijn er niet enkel voor de mens maar ook voor dieren en planten zullen er gevolgen zijn. Akkoord, Jan Allein heeft ons de verschillen in de stralingshoeveelheden geschetst. We vroegen ons echter af of de voorschriften van afstand van bvb 20 cm voor notebook of x mm voor gsm voldoende ver is om ons te beschermen. De aanbevolen afstand is een aanbeveling van producenten van dergelijke apparaten en kan worden aanzien als een voorzorg om niet aansprakelijk gesteld te kunnen worden. Wetenschappers vinden dat de aanbevelingen niet voldoende zijn. Er wordt gesteld dat bij de blootstelling aan stralen het beter is contact te houden met aarde gezien de stralingen dan wegvloeien. Er zijn zelfs een soort ‘matten’ te koop hiervoor. Is dit waar? Er is data daaromtrent maar die is niet gevalideerd, dit moet verder onderzocht worden. Er wordt soms gesteld dat bvb blootvoets lopen helpt (in een niet thuisomgeving is dit echter minder praktisch) maar ook dat is niet wetenschappelijk bewezen. Er zijn beweringen dat het verdwijnen van bijen niet alleen door pesticiden wordt veroorzaakt maar ook door aanwezige straling. Klopt dit? Er zijn studies van onderzoeken waarbij ze naast de bijenkorven straling aanbrengen. De bijen trokken weg. De resultaten van de studies zijn echter nog niet gevalideerd. Er zijn ook studies waarbij ze straling nabij mierenkolonies veroorzaakten, de mieren hebben hun baby’s verwijderd van de stralingsbron, maar ook deze data moet nog gevalideerd worden. Vanuit de wetenschap wordt aanbevolen aan insecten om geen tablet of gsm te gebruiken (grapje). Jan Allein vult aan mbt de bijen ‘verdwijn-ziekte’. Er zijn voorbeelden van meldingen van imkers waarbij een volledig gezonde populatie van de een op andere dag verdwijnt. De populatie trekt plots weg, waarnaartoe is niet duidelijk. Waardoor komt dit? Er zijn verschillende studies die mogelijke gevolgen van straling op die populatie onderzochten. 1. Onderzoekers hebben een deck-telefoon achter de bijenkorf aangebracht. Er werd vastgesteld dat in vergelijking bij niet blootgestelde bijen de terugkeertijd minder snel is of de bijenpopulatie wegtrok en op een ander plaats een nieuwe korf beginnen. Waar ze heen gaan en waarom die locatie gekozen wordt, blijkt niet uit de studies. 2. Een ander onderzoek vergelijkt het gewicht van bijenkorven. Bij bestraalde bijen is het gewicht lager dan bij niet bestraalde bijen. Ook de aangroei van de korf gaat trager dan bij niet blootgestelde bijen. 3. In een ander onderzoek hebben ze een gsm in de bijenkast geplaatst en op regelmatige tijdstippen gebeld. De bijen trokken
3
weg bij een contact. Als het contact werd uitgeschakeld, kwamen de bijen terug. Jan Allein stelt dat mieren een diersoort zijn die zeer elektrogevoelige is. Jan Allein schetst voorbeelden van gevolgen van straling op planten. In Beervelde kon men vaststellen dat bomen die blootgesteld werden aan de golven van stralen van een mast ziek werden en afsterven. De actiegroep ‘Beperk de Straling’ had aan INBO gevraagd om dit de toestand van die bomen te onderzoeken. Vanuit INBO is geantwoord dat dit niet mocht, dergelijk opdrachten tot onderzoek zouden via een overheidsopdracht moeten gelanceerd worden. Ook in Canada zijn er voorbeelden waarbij essen ziek worden naar aanleiding van blootstelling aan straling. Er wordt steeds gesteld dat we voorzorgsmaatregelen moeten nemen. Welke voorzorgsmaatregelen raadt ‘Beperk de Straling’ aan? Gebruik thuis een vast telefoontoestel met draad (geen decttelefoon) Gebruik thuis geen wifi, maar werk via kabel Indien je wireless werkt hou dan afstand tussen de gsm en je hoofd. Hou je gsm zover mogelijk van uw lichaam. Indien je in de mogelijkheid bent sms ipv bellen of gebruik oortjes Bel zo weinig mogelijk Als je thuis zelf geen wifi hebt, blijkt dikwijls dat je met smarttoestellen wel wifi-netwerken ziet vanuit je omgeving (buren edm). We vermoeden dat die straling in je omgeving aanwezig zijn ook al zijn die netwerken beveiligd. Dat klopt Wat zijn de gevaren van GPS gebruik. Bij GPS is de straling minder, een GPS is een ontvanger (werkt via satelliet) Elektromagnetisch gevoelige mensen zijn zeer kwetsbaar en kunnen bij een hogere blootstelling aan stralen zware lichamelijke klachten hebben. Heeft ‘Beperk de Straling’ reeds contact gehad met stad Gent omtrent het beleid van stad Gent mbt straling. Er is contact geweest met schepen Tapmaz omtrent het aanbieden van gratis wifi. Er is contact geweest met de heer Erik Portier omtrent het aanbieden van gratis wifi op trams. Er is gesteld dat dit een proefproject zou zijn. ‘Beperk de Straling’ heeft gevraagd om op de tram een icoon aan te brengen op de plaatsen van de routers zodat gebruikers zelf kunnen bepalen hoever ze van de router staan. In een krantenartikel stond dat op de belgacom-toren een zendmast stond die een signaal uitzendt zonder bericht. Is dat nog steeds zo? Dat is inderdaad zo, dit is gepubliceerd in de Standaard. Of dit ondertussen is stopgezet is niet geweten. Jan zal dit navragen bij de desbetreffende journalist.
4
Omtrent hoogspanning zijn in Frankrijk dossiers gekend waarbij boeren vergoed zijn omwille van het sterven van hun koeien als gevolg van weidegrond die onder de hoogspanningskabels lagen. Zijn nog dergelijke situaties gekend? Hoogspanning is idd problematisch. Er zijn onderzoeken die stellen dat leukemie meer zou voorkomen bij inwoners onder hoogspanningskabels (2 gevallen bij kinderen onder de 4 jaar) Er is wel discussie omtrent deze cijfers. Hoogspanningsleidingen onder de grond steken is ook niet ideaal want die moeten speciaal geïsoleerd worden edm In Nederland koopt de overheid stelselmatig woningen op die onder de hoogspanningsleidingen staan indien ze te koop worden aangeboden. Het is eveneens niet toegestaan om scholen en crèches uit te baten onder hoogspanningslijnen. In het stedelijk onderwijs te Gent, is Wifi verboden. Wie heeft ervoor gezorgd? Schepen Elke Decruynaere. Wat was de basis om dit te doen? Wat is de reden geweest? Dit is niet op basis van een rapport van ‘Beperk de Straling’. Vermoedelijk op basis van een Europees advies, dat advies is richtinggevend maar niet bindend. Ann De Neve vraagt dit na. Veelal krijgen aanvragers een stedenbouwkundige vergunning voor het plaatsen van zendmasten maar mogen ze die niet ‘aanleggen’ als ze niet over een comformiteitsattest beschikken. Dergelijk attest zorgt ervoor dat de stralingwaarden binnen de normen blijven. Misschien moet geadviseerd worden geen vergunning te geven als er geen comformiteitsattest wordt meegeleverd. Is het beter 1 grote mast te zetten of meerdere verschillende masten te zetten? Meerdere masten zijn geen oplossing, cumulatieve blootstelling wordt groter. De masten hoger zetten zou een verbetering kunnen zijn. Overal picocellen plaatsen zal voor veel grotere blootstelling zorgen. Brengen fotovoltaische cellen een risico mee? Daar zijn er minder problemen mee, alles wordt naar de omvormer gebracht. Tip voor de microgolf oven: hoe kan je zien hoe hij lekt (straling doorlaat)? Trek de microgolf uit de stekker, leg je gsm erin, bel ernaar met een andere gsm. Indien je contact kunt maken dan kunnen stralen erin, dit wil ook zeggen dat bij gebruik stralingen eruit kunnen. Geluidsactieplan Op 9 juni werd het geluidsactieplan voor de agglomeratie Gent aan de Mina-Raad toegelicht. De raad besliste om nog geen advies uit te brengen maar het punt te verdagen naar de vergadering van juli en de vertegenwoordigers van Viadukaduk hierbij opnieuw uit te nodigen om hun visie uiteen te zetten.
5
De raad beslist een advies uit te brengen naar LNE, maar ook een bijkomend advies naar Stad Gent. Wat kan Gent doen om het geluid te beperken. Hoe verhoudt zich dit met het Gentse beleid? Het advies naar LNE is meest dringend gezien het openbaar onderzoek eind deze maand afloopt. Viadukaduk heeft een hun advies geformuleerd en vraagt aan alle mogelijke partijen om de mee te ondertekenen. Ook GMF zal een advies uitbrengen. De werkgroep tweepoorten zal eveneens een advies uitbrengen. Wat stelt de raad vast: 1. In de prioriteitenlijst komt Gentbrugge en Ledeberg niet voor, terwijl dit volgens de geluidskaart zwaarst belast is. Kloppen de prioritaire zones met de geluidskaarten. 2. Er is geen duidelijkheid over hoe de rustplekken participatief zullen bepaald worden. Hoe zal dit aangepakt worden? Over welke afstanden spreken we? 3. Het betreft het geluid langs de grote verkeersassen, lawaai van oude dieselbussen moet worden meengenomen in een advies 4. Veel van de plannen die gemaakt worden, zijn legislatuuroverschrijdend. Er is weinig zicht op wat deze legislatuur zal gebeuren, het objectief van deze legislatuur is niet bekend. 5. Geluidschermen zijn ok om geluid tegen te houden maar zijn geen oplossing voor de geluidsbronnen. 6. Terugkijken wat in het memorandum is gezet 7. R4 snelheidsbeperking tot 70km/u vragen 8. Speeltuin Gentbrugge, advies om op zijn minst al bijkomend groen aan te leggen Erik, Stefan en Adelheid breiden een tekst voor die ze doorsturen naar de secretaris uiterlijk 26 juli. Na samenvoegen wordt die op 27 juli naar dezelfde personen gemaild die het advies valideren zodat het op 28 juli doorgestuurd kan worden naar LNE. Voorstellen open Mina-Raad De raad wil dit opnieuw samen organiseren met de nieuwjaarsreceptie, begin februari 2016. De voorbereiding moet dus dringend starten. Bijkomend mogelijk onderwerp: monumentenzorg en energiebesparing Omtrent stadslandbouw moet gezegd dat op 8 sept reeds een toelichting wordt gegeven over de visie. Wellicht wil stad hier zelf op inzetten en is het voor de mina-raad niet nodig hierop te focussen. Het vooropgezette doel om dit thema te brengen was om te kijken hoe gezond het eigen gekweekt voedsel is. Gezond uit eigen grond is een initiatief vanuit de Vlaamse Overheid hieromtrent, het is een zeer theoretisch kader met veel richtlijnen (doe dit, doe dat…) Er beweegt duidelijk al veel omtrent stadslandbouw, is dan nog bijkomende sensibilisatie nodig? Is het effect van straling een mogelijk thema? Is dit geen te zwaar thema? Als dit praktischer gemaakt kan worden, misschien wel.
6
Nu was de uiteenzetting zeer theoretisch. Huidige presentatie ging velen het petje te boven gezien te technisch. Als dit thema wordt gekozen moeten verschillende sprekers van verschillende opinies/strekkingen zorgvuldig gekozen worden. Opletten voor een te activistische houding. Adelheid kijkt na wat in de reguleringsimpactanalyse staat hieromtrent en vraagt na bij LNE of een spreker bereid is te komen (eventueel Hans Reynders) Er moet eveneens een koppeling zijn naar de Gentse situaties, het standpunt van de stad moet gevraagd worden want visie omtrent scholen en visie omtrent publieke openbaar domein is relevant. Ook het stedenbouwkundig standpunt kan gevraagd worden Els vraagt aan ‘Beperk de Straling’ wat de mogelijkheden zijn voor een meer toegankelijk prestentatie. Mogelijke data: Zaterdagvoormiddag 6 of 13 februari of 20 februari Gents klimaatstad heeft een tip mbt straling van de website gehaald. Kan dit wel? Oproep klimaatmanifestatie Parijs De raad neemt kennis.
4. Adviezen
-
5. Varia
2014/26: Duurzame wijken 2015/01: Mobiliteitsplan vervolgadvies 2015/02: Subsidiereglement afvalpreventie Gentse Feesten Antwoord ontvangen: zie sharepoint 2015/04: Bomen Oude Houtlei Antwoord ontvangen: zie sharepoint 2015/05: Straat- en monumentverlichting 2015/06: Fijn stof Antwoord ontvangen: zie sharepoint 2015/07: Water- en energieverbruik stadsgebouwen Antwoord in College van 9 juli, brief nog niet ontvangen
8 sept gezamenlijk punt met Gecoro nl toelichting eindrapport van de studieopdracht ‘VISIE OP LANDBOUW IN DE STEDELIJKE OMGEVING VAN GENT IN 2030 EN DE RUIMTELIJKE VERTALING ERVAN’ Starten om 19u – locatie moet bekeken worden. Actualisatie Waarderingskaart Gent 2014 – agenda 8 sept, vraag omtrent deadline. Indien mogelijk uitstel naar oktober. Uitnodiging Gentse buitenband, 26 juli, publicatie Geluidsactieplan Gent, er is toen gesproken over pleinprofilering. Hoever staat dat ermee? Het advies wordt tegen volgende Minaraad opgezocht. GMF 9 voorstellen voor ruimte voor de Gentenaar, Adelheid stelt dit voor op de Mina-raad.
7
