Gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur gemeente Brecht verslag vergadering milieuraad van 26 oktober 2015 Aanwezig VOORZITTER Linda Valckx STEMGERECHTIGDE LEDEN: Johnny De Backer, Danny Havermans, Lia Herrijgers, Wim Joosen, Jef Lenaerts, Luc Melis, Tim Thys, Linda Valckx, Jos Van Erum, Clara Vanosmael, OVERIGE: Bruno Bellens, Lode Bosmans, Peter De Boever, Johan Van Aert, Kris Verdonck, Luc Verkerk: afgevaardigde politieke fracties Luc Torfs: schepen leefmilieu Wendy Neirynck: milieuambtenaar / secretaris milieuraad Verontschuldigd: -Bart Vannieuwenhuyse, Rudi Bosschaerts, Kurt Groenweghe. -Jan Demey Afwezig zonder kennisgeving: -Frans Fockaert, Wilfried Nombluez, Bob Verselder. Vermits minstens de helft van de stemgerechtigde leden aanwezig is kan de raad geldig vergaderen.
De voorzitter mevrouw Valckx opent de vergadering. 1. Goedkeuring verslag vorige vergadering document digitaal overgemaakt, ontwerpverslag Het verslag van vorige vergadering van 20/04/2015 wordt goedgekeurd. 2. milieujaarprogramma 2014 document website Brecht, milieujaarprogramma 2014. a overzicht acties 2014 b 2015: biodiversiteit (bijenhotels, eekhoornbruggen) c 2016: natuurinrichting : pijlen op domein Leeuwerk (visputten, Wit zand, ...) meer daarover straks. 3. kapverordening / kapreglement. Verdaagd voor een volgende zitting zodra teksten beschikbaar. 4. exotenbestrijding Brechtse Heide - reuzenbalsemien Opvolging agendapunt vorige vergadering. bron MR 6/02/2014: exoten Brechtse Heide (reuzenbalsemien) "Luc (Verkerk) geeft aan dat er een sterke aanwezigheid van exoten in de Brechtse Heide is, met name reuzenbalsemien. Een verzoek op te treden conform de Vlaamse verplichtingen in het kader van exotenbestrijding wordt gericht aan de betrokken partijen. Plan van aanpak: Landbouwers zullen tot bestrijding worden opgeroepen via de landbouwraad (Wim). Voor de boseigenaars werd de Bosgroep aangesproken (BG Antwerpen Noord). Gemeentelijke groendienst: aanpak bermen (en gemeentelijke eigendommen) (Wendy).
WBE wordt verzocht gevolg te gegeven aan de bestrijdingsoproep (Danny). Zie infofiche van ANB omtrent info en bestrijding reuzenbalsemien. " Stand van zaken 2015 -Kempens Landschap: Bestrijding van invasieve exoten (Amerikaanse vogelkers, Japanse duizendknoop en Reuzebalsemien) zal de volgende 2 jaar worden verder gezet als vervolg op de behandeling die in 2013 reeds plaatsvond. Indien KL dit niet zou uitvoeren, zouden deze soorten zich weer massaal verspreiden en zou het werk (en het besteedde geld) van 2 jaar geleden teniet gedaan worden. Op basis van de offerte van Natuurwerk voor de uitvoering van de werken werd een premie aangevraagd en goedgekeurd. 70% van de kosten wordt bijgevolg via Onroerend Erfgoed gefinancierd, om de 30% overige kosten te financieren vragen wij – conform de werking in alle domeinen van Kempens Landschap – de instemming van de gemeente (CBS 22/06/2015). Natuurwerk is reeds gestart met de eerste behandeling (verwijderen zaadbomen vogelkers, en bestrijding duizendknoop). Volgend jaar wordt verder werkgemaakt van de nabehandeling en bestrijding van Reuzebalsemien. -gemeente Antwoord Geert Van Gestel namens de groendienst: "Zowel in de vroege zomer van 2014 als 2015 werd er reuzenbalsamien gemaaid langs Sint-Jobbaan en de wegen die naar het Poppelaerbos leiden en het Poppelaerbos zelf. Omdat er aangaande bestrijding van reuzenbalsamien op percelen die niet tot het openbaar terrein behoren weinig of niks gebeurd is de impact van onze inzet eerder beperkt. Vooral langs de Mieksebaan (maar ook op andere locaties)wordt met regelmaat Japanse duizendknoop gemaaid. Omdat er aangaande bestrijding van Japanse duizendknoop op percelen die niet tot het openbaar terrein behoren weinig of niks gebeurd is de impact van onze inzet ook eerder beperkt. Wanneer er reuzenberenklauw voorkomt in openbare berm dan wordt de plant uitgegraven indien mogelijk(of gemaaid). De locaties waar ooit reuzenberenklauw werd verwijdert worden opgevolgd. Voor 2015/2016 zal er weinig veranderen aan onze manier van exotenbestrijding. Het reguliere onderhoud van ons openbaar groen (snoei en aanplant straatbomen, bermmaaien, onderhoud voetbal, …) vraagt veel tijd, energie en opvolging waardoor er weinig ruimte overblijft voor bijkomende taken... ." Ter info: ondertekening AlterIAS aangaande engagementsverklaring ter exotenbestrijding (besluit CBS 21/05/2012). "MJP acties 2012: Gedragscode invasieve planten PLANT ANDERS Invasieve planten zijn exotische soorten die door de mens vrijwillig of toevallig buiten hun natuurlijke verspreidingsgebied werden geïntroduceerd. Ze vestigen zich in natuurlijke habitats, breiden zich uit en zorgen zo voor concurrentie met de inheemse flora en fauna. Invasieve planten worden, zowel op Europees als op wereldschaal, als een ernstige bedreiging voor het milieu, de biodiversiteit, het ecosysteem en de volksgezondheid beschouwd. Enkele voorbeelden zijn reuzenberenklauw, parelvederkruid, grote waternavel, waterteunisbloem, Amerikaanse vogelkers, Japanse duizendknoop, reuzembalsemien etc. Er werd een gedragscode opgesteld waarbij ook de openbare groenvoorzieners zich engageren de strijd aan te gaan en te sensibiliseren en infomeren. De gedragscode op de website van AterIAS werd ondertekend op basis van de formele collegebeslissing van 21 mei 2012. Op deze wijze verbindt het gemeentebestuur zich als partner de inhoud van de gedragscode na te leven en om de code in praktijk tot uitvoering te laten brengen door de gemeentelijke groendienst. De gedragscode voor invasie planten werd intern goedgekeurd en in de mate van het mogelijke zullen invasieve planten verwijderd worden."
De opvolging van exotenbestrijding kadert binnen de milieuwerking en maakt deel uit van het milieujaarprogramma, thema natuur. Vandaar in de rand de vraag werd gesteld aan de groendienst (e-mail 14/09/2015) om binnen de mate van het mogelijke in exotenbestrijding te blijven investeren. -landbouw Stand van zaken, info Wim Joosen: Wim doet navraag bij collega landbouwers / landbouwraad. -WBE Stand van zaken, info Danny Havermans: er heeft regulier bosonderhoud plaatsgevonden met groep van boseigenaars met dunningskap grove den en verwijderen Amerikaanse Vogelkers. Opmerkingen: -Clara: Er is een meer globale aanpak nodig, vooral in de Brechtse heide. Antwoord: Landbouwers doen hun gronden en houtkanten, de gemeente de openbare bermen, de wbe de (bos)eigendommen etc ... Er kan niet ingegrepen worden op private eigendommen van derden. Het is niet aan de gemeentelijke groenwerkers zich op privaat domein te begeven. Voor de gemeente beperkt de exotenbestrijding zich tot de openbare wegen, bermen en eigendommen van de gemeente Brecht. De overige doelgroepen kunnen we enkel maar aansporen aan exotenbestrijding te doen ten voordele van het bos en de natuurlijke omgeving. -Luc: Actiepunt is het zaad letterlijk in de kiem te smoren. In het voorjaar de grond woelen of maaien (aanvulling: desnoods wortel met gif bewerken cfr ANB-methode.. Eens in zaad is het te laat en hebben maaibeurten geen zin meer. Voorjaarsactie dus! Dit wordt overgemaakt aan de groendienst. ADVIES aan CBS Meer inzetten op exotenbestrijding op openbaar domein conform formele collegebeslissing van 21 mei 2012. Nodige aandacht geven binnen technische diensten, hetzij exotenbestrijding mogelijk maken binnen het dagelijks groenbeheer. Zakboekje invasieve soorten ook voor ploegleiders van de groenwerkers Werminval voor juiste en kordate aanpak zoals ook alle eigen groenwerkers een zakboekje kregen om correct om te gaan met exoten en de bestrijding ervan op het terrein. stemming : unamiem voor. Voorstel wordt overgemaakt aan CBS en groendienst. 5. cursus 'Natuur in de Tuin' 2016 Info en flyer te bekomen via website : delen delen delen .... http://www.brecht.be/cursus-natuurvriendelijke-siertuinen De promo voor de nieuwe editie is gestart. Vernieuwde flyers werden verdeeld binnen de gemeentelijke gebouwen en media. Set te bezorgen aan Clara via Administratief Centrum Sint Job. 6. natuurinichtingsproject Leeuwerk document digitaal overgemaakt ISN2015_04, besluit Minister 28/08/2015, goedkeuring project overige stukken: projectidee (milieudienst gemeente Brecht), aanvullende nota (RLDV) project Investeringssubsidie Natuur 2015 "Inrichten kamsalamanderhabitat De Leeuwerik" inrichting recreatieve verhaal (verder optimaliseren en afstemmen toegankelijkheid) Algemeen: exotenbestrijding, bevorderen streekeigen plantensoorten etc ...
In detail:
Domein Leeuwerk omvat 5 putten natuurvijver (1 / B5) zwemvijver (2) vijsvijver (3) twee kleinere vijvers (4 en 5) VOORGESTELDE WERKEN De visvijver en zwemvijver vallen buiten de projectzone, hieraan worden geen ingrepen gepland. 1. kleine vijver 4 en 5 De twee 'kleinere' vijvers meer geschikt maken als kamsalamanderhabitat. houtkanten terugzetten houtkanten naar Zuiden gericht gefaseerd terugzetten om meer licht op de vijver te verkrijgen visonderzoek overpompen, diepteonderzoek, afvissen ... oever heraanleggen noordkant, ecologische oever aanleggen, schuin heraanleggen (verwijderen oude zwaluwenwand) aanplanting strook nabij oeverzone (deels vervangen grasmat van de ligweide) ter beschutting afgeschuinde oever om instap van mensen te voorkomen
vijver onaantrekkelijk maken voor menselijke recreatie infobord plaatsen, educatief luik naar de natuurvijver toe, info over domein 2. groeninrichtingsproject Centrale grasveld vrijwaren mits opdelen 1/2 recreatie, 1/2 natuurwaarde versterken. Strook hoger gelegen deel en grenzend aan de visvijver : ecologisch grasland (fauna akker, of dergelijke insecten-, bijen-, en vlindervriendelijk inzaaien (verschralen), klaprozen als afboording tussen fauna-akker en geschoren gras. Speelse wisselende paadjes maaien in de fauna-akker (bloemenweide). Vanaf inkom domein over centrale binnendeel wandelpad aanleggen aan grens tussen de ligweide en ecologische grasland naar een vogelkijkwand te plaatsen aan de natuurvijver. Voorzien bijenhotel met educatief luik tegen de houtkant en omgeven door fauna-akker / bloemenweide. 3. Natuurvijver Plaatsen vogelwand met uitzicht op de natuurvijver (1 / B5) die talrijk is aan watervogels aanwezige soorten zoals zaagbek, meerloeten en diverse ganzen 4. Aanleggen knuppelpad in elzenbosje. Verplaatsen afsluitingen om afstand van de het pad en de vijver te bekomen om natuurverstoring te beperken. Zie ministerieel besluit voor definitief projectvoorstel --Opmerkingen -Rudi (via e-mail) De Japanse duizendknoop gaan ze bestrijden met glyfosaat. Omdat die duizendknoop naast de poel staat is het niet aangewezen om daar glyfosaat te gebruiken. Dit is zeer schadelijk voor de salamanders! Volgens mij ligt de Leeuwerik ook in vogelrichtlijn gebied, en is het in de winter ook heel belangrijk voor watervogels. Ik vind daar echter niets van terug. Ook over de wandeling die zou worden aangelegd wordt niet gesproken. Reacties: -De glysofaat-opmerking lijkt terecht. Opgemerkt wordt dat het voorliggende inrichtingsproject een ontwerp is dat wordt opgesteld en bijgestuurd door specialisten binnen het Regionaal Landschap De Voorkempen (Maarten Vandervelpen) en het wordt beoordeeld door het Agentschap voor Natuur en Bos. (Opvolging verzekerd dus) -Vogelrichtlijngebied is er niet, enkel habitat, wel dient er uit de natuurzorgplicht toch aandacht te zijn voor de aanwezige (water)vogels. Gevraagd wordt een telling te houden. -Nu is het beheerontwerp toegespitst op het subsidieerbare gedeelte rond de kamsalamander. Andere inrichtingsideeën zoals het knuppelpad, vogelkijkwand, bloemenweide, bijenhotel, etc zijn dus niet uitdrukkelijk opgenomen in het investeringsdossier aangezien deze kosten ook niet weerhouden zullen worden door ANB. 2016-2017 zal met de werkingskost milieu bekeken worden wat realiseerbaar is in plaats van in te zetten op de diverse thema's van het milieujaarprogramma: 2016-2017 = natuurinrichting. Overige Gevraagd wordt de milieuraad te laten kennis maken met het gebied. Bekeken wordt een wandeling te organiseren. De milieuraad op werfbezoek bij de Leeuwerk. 7. bermbeheersplan Naar concept van provincie Antwerpen (PIH), zie INzoemen op de samenwerking. In het voorjaar is de inventarisatie op het terrein gebeurd. Dit worden die gegevens verwerkt in een inventaris en beheerplan op maat inclusief maaischema's. Voorjaar 2016 wordt het bermbeheerplan verwacht. (voorstellen als klaar).
Vlaanderen telt vele kilometers berm alsook veel private tuinen. In vergelijking samen veel meer dan de 'echte' natuurgebieden. Dus dè plekken bij uitstek om meer natuur te brengen... Opzet is de bermen in het buitengebied ecologischer aan te pakken. Geen 'adhoc' maaibeurten meer en correct omspringen met veiligheidsmaaibeurten en vroegtijdige maaioproepen 'on demand'. Naar het voorbeeld van de gemeente Wuustwezel wordt de mogelijkheid van een informatieavond bekeken. Eventueel ook inhoudelijke voorstelling naar schepencollege toe. Idee een wedstrijd te koppelen 'de mooiste berm' en dan bedoelen we de natuurlijke bloemrijke variant en niet het geschoren grasveldje dat we maar al te vaak zien in het buitengebied. 8. monitoring eekhoornbruggen filmke voorjaar: fijne beelden van diverse fauna (vogels, eekhoorns), maar geen gebruik van touw vastgesteld De wildcam van Regionaal Landschap de Voorkempen werd ons ter beschikking gesteld. najaar: nog geen beelden beschikbaar De camera's van Ankona konden we voor een najaarsmonitoring inzetten Johan heeft namens de milieuraad weer fijn werk geleverd deze monitoring mogelijk te maken, waarvoor dank. 9. varia -Clara: contacten zwerfvuilopruimacties Indevuilbak en LetsdoitBelgium: http://www.indevuilbak.be/ http://www.letsdoitbelgium.be/ Navraag bij Peter Budts duurzaamheidsambtenaar Antwoord: Aangezien het aantal deelnemers aan deze acties jaar na jaar afneemt (en het waren al steeds dezelfde) wordt er gezocht naar een andere aanpak. Vernieuwing rond de opruimacties om het concept terug nieuw leven in te blazen en andere opties te bekijken.
De volgende vergadering zal vermoedelijk in de loop van november ingepland worden. De voorzitter mevrouw Valckx sluit de vergadering. namens de milieuraad
Wendy Neirynck secretaris
Linda Valckx voorzitter