ROOKGEDRAG IN BELGIË 2014 Een rapport aan Stichting tegen Kanker
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
1
Inleiding: Achtergrond en doelstellingen Onderzoeksmethode
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
2
Achtergrond en doelstellingen Onderzoeksmethode
Achtergrond en doelstellingen Stichting tegen Kanker is een Belgische stichting met als missie de strijd tegen kanker. Het onderzoek werd opgezet om gedetailleerde kwantitatieve inzichten te verzamelen over het rookgedrag in België anno 2014. Ook de evolutie met de resultaten van 2013 werd onderzocht.
Onderzoeksmethode N=4.007 interviews met Belgen 15-75 jaar Alle interviews werden afgenomen via CATI (Computer Assisted Telephone Interviewing)
Quota werden gezet (en gekruist) op: Provincie Geslacht Leeftijd Er werd gewogen op de quotavariabelen en op sociale klasse 30% van de interviews werd afgenomen van mobile only respondenten (die geen vaste telefoonlijn meer hebben) Duurtijd vragenlijst: Niet-rokers en ex-rokers: ± 5 min. Rokers: ± 7 min. Veldwerkperiode: 26 maart tot 28 april 2014
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
3
Responsoverzicht
De responsgraad bedraagt 35% (aantal respondenten / aantal personen aan de lijn)
n= 11.337
n= 4.007 35%
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
Personen in de doelgroep aan de lijn
Respondenten die de vragenlijst volledig doorlopen hebben
4
Socio-demografisch profiel van de steekproef
De (gewogen) steekproef is representatief voor de totale Belgische bevolking Geslacht Leeftijd Regio 50%
15-17 jaar 18-24 jaar
50% Man
Vrouw
0
35-44 jaar
18%
45-54 jaar
19%
10%
58% Vlaanderen
16% 13%
11%
Brussel
10%
Luik
10%
Vlaams Brabant
10%
Wallonie
Limburg
Brussel
Namen Luxemburg
Beroep*
4% 2%
Sociale klasse 1-2
00
Bediende
6% Lager
* De percentages zijn berekend op de totale steekproef waarvan de gegevens gekend zijn. Basis: Allen, n=4.007
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
19%
Sociale klasse 3-4
Zelfstandige
7%
Sociale klasse 5-6
Kader
8%
Sociale klasse 7-8
Werkloze/zonder werk
32%
25%
Arbeider
Middelbaar
4%
35%
58%
Hoger
8%
Sociale klasse*
Inactief
36%
12%
West-Vlaanderen
Waals Brabant
Opleiding*
13%
Henegouwen
17%
65+ jaar
16%
Oost-Vlaanderen
11%
25-34 jaar
55-64 jaar
Antwerpen
32%
4%
Provincie
25% 28% 15%
6% Klasse 1 = hoogste sociale klasse – klasse 8 = laagste sociale klasse
5
Roken in België
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
6
26%
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
7
Overzicht In totaal kan 26% van de steekproef beschouwd worden als roker (21% dagelijks en 5% niet dagelijks). Het rokerspercentage is hoger bij mannen, in de leeftijdsgroepen 25-34 jaar, in het Zuiden van het land, bij werkzoekenden en arbeiders, en in de lagere sociaal-economische klassen (5-). Mannen zijn vaker dagelijkse rokers, terwijl jongere respondenten vaker als gelegenheidsrokers worden beschouwd. TOTAAL
51%
23%
5%
21%
26%
TOTAAL
51%
23%
5%
21%
Totaal rokers Man (n=1.963) Vrouw (n=2.044)
43%
26%
6%
59%
25%
19% 4% 18%
31%
Totaal rokers Arbeider (n=609)
22%
39%
Bediende (n=1.141) 15-17 j (n=133)
76%
18-24 j (n=447)
60%
7% 9% 8% 17% 9% 6%
24%
30%
25-34 j (n=653)
54%
15% 8%
24%
31%
35-44 j (n=737)
52%
19%
23%
28%
25%
28%
45-54 j (n=837) 55-64 j (n=699) 65+ j (n=501)
46% 40% 48%
6%
25% 35%
21%
35%
14%
Zelfstandige (n=329)
Zonder werk (n=212) Inactief (n=1.320)
BR (n=401) WA (n=1.282)
50% 56% 51%
26%
5% 20%
18% 6% 19% 5%
19% 24%
Basis: Allen, n=4.007 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport © GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
21%
5%
57%
21%
53%
Kader (n=374)
24%
57% 37%
36%
41%
6% 17%
23%
6% 17%
23%
26% 17% 5%
53%
5%12% 18% 41%
26%
46%
4% 17%
21%
24% 17%
Soc. kl. 1-2 (n=1.505) Soc. kl. 3-4 (n=915)
VL (n=2.324)
26%
25%
Soc. kl. 5-6 (n=732)
61% 49% 44%
21% 24% 25%
5% 5%
7% 12% 18% 22% 26%
27% 30%
26% 30%
Soc. kl. 7-8 (n=491)
41%
23%
32%
36%
Nooit gerookt
Vroeger gerookt, maar gestopt
Rookt, maar niet dagelijks
Rookt dagelijks
8
Overzicht Evolutie Het aantal rokers is ten opzichte van 2013 stabiel gebleven
Totaal rokers 2014 (n=4.007)
51%
23%
5%
21%
26%
2013 (n=4.002)
51%
22%
5%
22%
27%
Nooit gerookt
Vroeger gerookt, maar gestopt
Rookt, maar niet dagelijks
Rookt dagelijks
Basis: Allen * Significante verschillen
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
9
Gebruik van elektronische sigaret 1% van de totale steekproef rookt af en toe of vaker elektronische sigaretten. Jongeren en respondenten uit de lagere sociale klasse (7-8) hebben vaker ooit een elektronische sigaret gerookt.
TOTAAL
92%
7%
Man (n=1.963)
91%
8%
Vrouw (n=2.044)
93%
5%
15-24 j (n=580)
25-44 j (n=1.390)
87% 91%
45-64 j (n=1.536)
94%
65+ j (n=501)
96%
11% 7% 5%
Basis: Allen, n=4.007 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
TOTAAL
92%
7%
VL (n=2.324)
92%
7%
BR (n=401)
91%
7%
WA (n=1.282)
92%
6%
Soc. kl. 1-2 (n=1.505)
94%
5%
Soc. kl. 3-4 (n=915)
93%
6%
Soc. kl. 5-6 (n=732)
92%
7%
Soc. kl. 7-8 (n=491) Nog nooit gerookt Minder vaak dan wekelijks Dagelijks
88%
11%
Ooit gerookt, maar nu niet meer Wekelijks
10
Gebruik van elektronische sigaret
1% van de totale steekproef rookt af en toe of vaker elektronische sigaretten. Jongeren hebben vaker ooit een elektronische sigaret gerookt.
Totaal
Geslacht
Leeftijd
Man
Vrouw
15-24 j
25-44 j
45-64 j
65+ j
n=4.007
n=1.963
n=2.044
n=580
n=1.390
n=1.536
n=501
Nog nooit gerookt
92,07%
90,88%
93,25%
87,04%
91,11%
93,93%
95,77%
Ooit gerookt, maar nu niet meer
6,56%
7,92%
5,22%
11,49%
6,93%
5,28%
2,97%
Minder vaak dan wekelijks
0,55%
0,46%
0,64%
0,78%
1,03%
0,13%
0,11%
Wekelijks
0,36%
0,37%
0,34%
0,09%
0,35%
0,38%
0,65%
Dagelijks
0,47%
0,38%
0,55%
0,60%
0,59%
0,28%
0,49%
Basis: Allen, n=4.007 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
11
Gebruik van elektronische sigaret
1% van de totale steekproef rookt af en toe of vaker elektronische sigaretten. Respondenten uit de lagere sociale klasse (7-8) hebben vaker ooit een elektronische sigaret gerookt.
Totaal
Regio
Sociale klasse
VL
BR
WA
1-2
3-4
5-6
7-8
n=4.007
n=2.324
n=401
n=1.282
n=1.505
n=915
n=732
n=491
Nog nooit gerookt
92,07%
92,38%
90,95%
91,86%
94,11%
93,06%
91,61%
87,64%
Ooit gerookt, maar nu niet meer
6,56%
6,75%
7,07%
6,06%
4,71%
5,65%
6,81%
10,61%
Minder vaak dan wekelijks
0,55%
0,47%
0,52%
0,69%
0,61%
0,38%
0,47%
0,93%
Wekelijks
0,36%
0,12%
0,63%
0,70%
0,38%
0,60%
0,27%
0%
Dagelijks
0,47%
0,28%
0,82%
0,69%
0,20%
0,31%
0,84%
0,82%
Basis: Allen, n=4.007 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
12
Aantal gerookte sigaretten per dag Enkel dagelijkse rokers Dagelijkse rokers roken gemiddeld 15 sigaretten per dag. Mannen roken daarbij meer dan vrouwen. In Franstalige deel van het land wordt meer gerookt dan in de andere regio’s. Het aantal sigaretten dat per dag wordt gerookt stijgt daarnaast ook naarmate de sociaal-economische klasse van de roker afneemt. Gemiddeld aantal gerookte sigaretten
TOTAAL
21%
Man (n=461)
19%
Vrouw (n=345)
24%
43%
20%
41%
22%
46%
18%
16%
15
18%
16
Gemiddeld aantal gerookte sigaretten TOTAAL
21%
VL (n=439)
24%
BR (n=76)
25%
12% 14 WA (n=291)
15-24 j (n=112)
30%
25-44 j (n=297)
21%
45-64 j (n=327)
18%
65+ j (n=70)
19%
48% 42% 40%
11% 11% 15 23% 22%
51%
12%
14%
18%
16%
16
Soc. kl. 5-6 (n=186)
17%
15
Soc. kl. 7-8 (n=162)
25%
20%
44% 34%
17% 28%
44%
28%
Soc. kl. 3-4 (n=200)
19%
Basis: Dagelijkse rokers, n=806 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
15
Soc. kl. 1-2 (n=179)
17%
43%
23%
45% 50%
43%
25%
35% <10
18% 10-15
16-20
15
15%
14
13%
15
17%
16% 19%
16%
17
11% 14 14%
15
16%
16
22%
16
>20 13
Aantal gerookte sigaretten per dag Enkel dagelijkse rokers - evolutie Het aantal gerookte sigaretten per dag is stabiel gebleven ten opzichte van 2013
Gemiddeld aantal gerookte sigaretten
2014 (n=806)
21%
2013 (n=837)
20%
43%
20%
40%
<10
21%
10-15
16-20
16%
19%
15
16
>20
Basis: Dagelijkse rokers * Significante verschillen
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
14
Type tabaksproduct gerookt Enkel rokers Bijna 3 op 4 rokers rookt gewone sigaretten. De penetratie van gewone sigaretten is significant lager bij oudere rokers (t.v.v. sigaren), in Franstalig België (t.v.v. roltabak), bij mannen (t.v.v. roltabak en sigaren), en daalt eveneens naarmate de sociaal-economische klasse van de respondent lager is (t.v.v. roltabak).
Geslacht
Leeftijd
Man Vrouw 15-24 25-44 45-64
Regio 65+
VL
BR
Sociale klasse WA
1-2
3-4
5-6
7-8
n=571 n=435 n=153 n=392 n=379 n=82 n=550 n=103 n=353 n=272 n=243 n=217 n=180
Gewone sigaretten
72%
Roltabak Sigaar of cigarillo
32% 5%
66%
80%
82%
76%
64%
59%
76%
81%
63%
83%
77%
65%
60%
38%
24%
29%
30%
36%
32%
30%
21%
39%
20%
28%
37%
43%
8%
1%
1%
4%
8%
12%
6%
4%
6%
6%
7%
4%
7%
Elektronische sigaret
2%
2%
2%
3%
2%
1%
3%
2%
3%
2%
3%
2%
1%
3%
Waterpijp
1%
1%
0%
2%
2%
0%
0%
1%
2%
0%
0%
1%
1%
0%
Pijp
1%
1%
0%
0%
0%
2%
0%
1%
1%
1%
2%
0%
0%
1%
Andere
0%
0%
0%
0%
1%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
1%
0%
0%
Basis: Rokers, n=1.006 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
15
Type tabaksproduct gerookt Enkel rokers - evolutie
Er worden iets minder sigaren of cigarillo’s gerookt ten opzichte van vorig jaar
2014
2013
(n=1.006)
(n=1.024)
Gewone sigaretten
72%
Roltabak Sigaar of cigarillo
75%
32% 5%
35% 9% *
Elektronische sigaret
2%
2%
Waterpijp
1%
2% *
Pijp
1%
1%
Andere
0%
0%
Basis: Rokers * Significante verschillen
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
16
Type tabaksproduct gerookt: menthol sigaretten Enkel rokers van sigaretten Vrouwen (en vooral jongere vrouwen) roken beduidend vaker menthol sigaretten dan mannen. Ook respondenten jonger dan 45 jaar zijn vaker rokers van menthol sigaretten dan ouderen.
TOTAAL Man (n=383)
88% 91%
12%
MANNEN
9%
15-24 j (n=75)
Vrouw (n=353)
84%
16%
15-24 j (n=127)
83%
17%
25-44 j (n=305)
84%
16%
45-64 j (n=254)
93%
7%
65+ j (n=50)
94%
6%
VL (n=429) BR (n=82) WA (n=225) Soc. kl. 1-2 (n=225)
88% 84% 89% 83%
12% 16% 11% 17%
Soc. kl. 3-4 (n=192)
89%
11%
Soc. kl. 5-6 (n=140)
91%
9%
Soc. kl. 7-8 (n=106)
87%
Basis: Rokers van gewone sigaretten, n=736 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
13%
87%
25-44 j (n=164)
90%
13% 10%
45-64 j (n=126)
95%
5%
65+ j (n=18)
95%
5%
VROUWEN
15-24 j (n=52)
78%
22%
25-44 j (n=141)
78%
22%
45-64 j (n=128)
90%
65+ j (n=32)
94%
10% 6%
Rookt geen menthol sigaretten Weet niet Rookt menthol sigaretten
17
Type tabaksproduct gerookt: menthol sigaretten Enkel rokers van sigaretten
Rokers van gewone sigaretten roken in dezelfde mate menthol sigaretten als in 2013
2014 (n=736)
88%
2013 (n=775)
12%
85%
Rookt geen menthol sigaretten
14%
Weet niet
Rookt menthol sigaretten
Basis: Rokers van gewone sigaretten, n=736 * Significante verschillen
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
18
34% 21%
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
19
Waar laatste pakje sigaretten/roltabak gekocht Enkel rokers Sigaretten en roltabak worden vooral aangekocht in de dagbladwinkel (34%) en het grootwarenhuis (21%). Het grootwarenhuis is belangrijker als aankoopplaats voor vrouwen en Vlamingen. Oudere rokers (45+) doen hun aankoop van sigaretten vaker dan jongere leeftijdsgroepen in de dagbladwinkel en ook iets vaker in het grootwarenhuis. Geslacht
Leeftijd
Man Vrouw 15-24 25-44 45-64
Regio 65+
VL
BR
Sociale klasse WA
1-2
3-4
5-6
7-8
n=571 n=435 n=153 n=392 n=379 n=82 n=550 n=103 n=353 n=272 n=243 n=217 n=180
Dagbladwinkel Grootwarenhuis
21%
34% 34%
35%
35%
29%
37%
43%
36%
31%
32%
33%
32%
38%
32%
17%
28%
12%
19%
27%
27%
26%
12%
17%
17%
21%
20%
28%
Nachtwinkel
13%
14%
11%
32%
14%
6%
1%
10%
20%
16%
16%
10%
12%
14%
Tankstation
12%
16%
8%
7%
17%
12%
6%
12%
4%
16%
15%
13%
11%
11%
9%
10%
5%
11%
9%
11%
7%
20%
11%
7%
13%
9%
8%
4%
1%
1%
3%
3%
4%
2%
6%
3%
3%
4%
2%
3%
Buurtwinkel
9%
Gespecialiseerde tabakszaak
3%
Groothertogdom Luxemburg
2%
1%
2%
1%
1%
3%
2%
0%
2%
3%
2%
2%
1%
3%
Automaat
1%
1%
2%
0%
2%
0%
0%
2%
2%
0%
1%
0%
2%
0%
Goedkope sigaretten of roltabak via vrienden of straatverkopers
0%
0%
0%
1%
0%
0%
0%
1%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
3%
3%
4%
4%
2%
2%
4%
1%
2%
4%
4%
3%
0%
2%
1%
2%
1%
1%
4%
2%
3%
1%
2%
1%
1%
1%
Andere Weet het niet
3% 1%
Basis: Rokers, n=1.006 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
-
Luchthaven Buitenland (Duitsland, Frankrijk, Nederland, Tunesië...) Café Koopt zelf geen sigaretten (gelegenheidsroker) Zwarte markt
20
Waar laatste pakje sigaretten/roltabak gekocht Enkel rokers Jongeren en rokers uit het Brussels en Waalse gewest kopen vaker sigaretten aan in de nachtwinkel. Rokers tussen 25 en 44 jaar kopen vaker sigaretten aan in een tankstation, terwijl dit minder vaak gedaan wordt door inwoners in het Brussels gewest. De buurtwinkel is vooral in het Brusselse gewest ook een belangrijke aankoopplaats van sigaretten/roltabak. Geslacht
Leeftijd
Man Vrouw 15-24 25-44 45-64
Regio 65+
VL
BR
Sociale klasse WA
1-2
3-4
5-6
7-8
n=571 n=435 n=153 n=392 n=379 n=82 n=550 n=103 n=353 n=272 n=243 n=217 n=180
Dagbladwinkel Grootwarenhuis
21%
34% 34%
35%
35%
29%
37%
43%
36%
31%
32%
33%
32%
38%
32%
17%
28%
12%
19%
27%
27%
26%
12%
17%
17%
21%
20%
28%
Nachtwinkel
13%
14%
11%
32%
14%
6%
1%
10%
20%
16%
16%
10%
12%
14%
Tankstation
12%
16%
8%
7%
17%
12%
6%
12%
4%
16%
15%
13%
11%
11%
9%
10%
5%
11%
9%
11%
7%
20%
11%
7%
13%
9%
8%
4%
1%
1%
3%
3%
4%
2%
6%
3%
3%
4%
2%
3%
Buurtwinkel
9%
Gespecialiseerde tabakszaak
3%
Groothertogdom Luxemburg
2%
1%
2%
1%
1%
3%
2%
0%
2%
3%
2%
2%
1%
3%
Automaat
1%
1%
2%
0%
2%
0%
0%
2%
2%
0%
1%
0%
2%
0%
Goedkope sigaretten of roltabak via vrienden of straatverkopers
0%
0%
0%
1%
0%
0%
0%
1%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
3%
3%
4%
4%
2%
2%
4%
1%
2%
4%
4%
3%
0%
2%
1%
2%
1%
1%
4%
2%
3%
1%
2%
1%
1%
1%
Andere Weet het niet
3% 1%
Basis: Rokers, n=1.006 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
-
Luchthaven Buitenland (Duitsland, Frankrijk, Nederland, Tunesië...) Café Koopt zelf geen sigaretten (gelegenheidsroker) Zwarte markt
21
Waar laatste pakje sigaretten/roltabak gekocht Enkel rokers - evolutie
Ten opzichte van 2013 worden sigaretten/roltabak minder vaak in de dagbladwinkel gekocht
2014
2013
(n=1.006)
(n=1.024)
Dagbladwinkel
40% *
34%
Grootwarenhuis
21%
Nachtwinkel
13%
Tankstation
12%
Buurtwinkel
23% 10% 11% 9%
9%
Gespecialiseerde tabakszaak
3%
3%
Groothertogdom Luxemburg
2%
1%
Automaat
1%
1%
Goedkope sigaretten of roltabak via vrienden of straatverkopers
0%
0%
Andere Weet het niet
3%
1%
1% 1%
Basis: Rokers * Significante verschillen
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
22
Aanmaning huisarts tot stoppen met roken Enkel rokers
Iets minder dan 4 op 10 rokers is al ooit door zijn of haar huisarts aangesproken geweest over het stoppen met roken
62%
37%
1%
Huisarts heeft respondent spontaan aangesproken om te stoppen met roken Huisarts heeft respondent niet spontaan aangesproken om te stoppen met roken Weet het niet
Basis: Rokers, n=1.006
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
23
61%
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
24
Intentie om te stoppen met roken Enkel rokers 6 op 10 rokers drukt de wens uit om te stoppen met roken - waarvan de meerderheid binnen het komende jaar. Respondenten jonger dan 45 jaar hebben vaker de intentie om te stoppen met roken. Totaal wenst te stoppen TOTAAL
34%
5%
21%
39%
61%
Man (n=571)
35%
5%
20%
40%
60%
Vrouw (n=435)
34%
24%
39%
62%
4%
Totaal wenst te stoppen TOTAAL
34%
VL (n=550)
33%
BR (n=103)
32%
WA (n=353)
15-24 j (n=153)
30%
5%
31%
34%
33%
45-64 j (n=379)
35%
65+ j (n=82)
45%
22% 6% 17% 6% 18%
42%
64%
41%
58%
31%
Basis: Rokers, n=1.006 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
4%
21%
39%
61%
23%
40%
63%
22%
37%
6%
19%
45% 37%
66% 56%
65% Soc. kl. 1-2 (n=272)
25-44 j (n=392)
5%
49%
Soc. kl. 3-4 (n=243) Soc. kl. 5-6 (n=217) Soc. kl. 7-8 (n=180)
28% 38% 34% 39%
4%
25% 5% 20%
4%
23%
5% 17%
43%
43%
38%
38%
39%
39%
40%
40%
Neen, ik wens niet te stoppen Ik weet het niet Ja, ik wens te stoppen, maar niet binnen het jaar 25 Ja, ik wens binnen het jaar te stoppen met roken
Intentie om te stoppen met roken Enkel rokers - evolutie Er is geen verschil merkbaar in de algemene intentie om te stoppen met roken ten opzichte van 2013
Totaal wenst te stoppen 2014 (n=1.006)
2013 (n=1.024)
34%
5%
36%
6%
21%*
16%
39%
42%
61%
58%
Neen, ik wens niet te stoppen Ik weet het niet Ja, ik wens te stoppen, maar niet binnen het jaar Ja, ik wens binnen het jaar te stoppen met roken
Basis: Rokers * Significante verschillen
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
26
81%
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
27
Intentie om te stoppen met roken Enkel rokers De bekendheid van de gratis telefoonlijn is erop vooruit gegaan. 81% van de huidige rokers met de intentie te stoppen met roken geeft aan de gratis telefoonlijn te kennen. In 2013 was dit nog 68%.
Intentie om te stoppen met roken Totaal wenst te stoppen TOTAAL
34%
5%
21%
39%
61%
Basis: Rokers, n=1.006
Bekendheid gratis telefoonlijn 81% Kent de gratis telefoonlijn
19% Kent de gratis telefoonlijn niet © GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
Basis: Rokers die wensen te stoppen met roken, n=614
28
Tabaksreclame gezien Enkel rokers 1 op 5 rokers zegt tabaksreclame te hebben gezien in de afgelopen 3 maanden - en dit vooral in de dagblad- of tabakswinkel (39%). Er werd significant minder tabaksreclame in de pers (12%) opgemerkt in vergelijking met vorig jaar (23%).
Waar tabaksreclame gezien? 5%
Dagbladwinkel/ tabakswinkel
39%
Pers
73%
12%
Ander verkoopspunt
22%
7%
Internet
5%
Buitenland
5%
Fuiven
2%
Festival
1%
Ander
Heeft tabaksreclame gezien (afgelopen 3M) Heeft geen tabaksreclame gezien (afgelopen 3M)
Weet het niet
35% 11%
Basis: Rokers die de afgelopen 3 maanden tabaksreclame gezien hebben, n=213
Geen mening
Basis: Rokers, n=1.006
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
29
Roken in café
Het rookverbod in cafés lijkt nog vrij vaak met de voeten te worden getreden. 22% van de respondenten die de afgelopen 6 maanden een café hebben bezocht claimt daar iemand te hebben zien roken (niet in een afgesloten rookkamer). Dit is wel een verbetering ten opzichte van 2013 (28%).
Iemand binnen, maar niet in een afgesloten rookkamer, zien roken in een café?
2014 (n=4.007)
64%*
2013 (n=4.002) Neen
60% Niet op café geweest de afgelopen 6 M
17%
16%
18%
78/22**
23%*
72/28**
Geen mening
Ja
* Significante verschillen ** Dit cijfer geeft de verhouding weer van het aantal respondenten die iemand niet/wel binnen zien roken hebben, berekend op de totale steekproef (zonder de respondenten die niet op café zijn geweest de afgelopen 6 M). Basis: Allen
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
30
Overzicht Rokers & ex-rokers
78% sigaretten 32% roltabak
26% rookt
34% dagbladhandel 21% grootwarenhuis 13% nachtwinkel 37% aangemaand door arts om te stoppen
61% wenst te stoppen
22% tabaksreclame gezien
81% kent gratis telefoonlijn
23% heeft ooit gerookt, maar is gestopt 86% gestopt zonder hulp © GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
31
Attitudes t.a.v. roken en maatregelen tegen roken
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
32
Attitude t.a.v. verbod op logo’s en andere beelden op sigarettenpakjes Minder dan de helft van de (totale) steekproef is voorstander van het verbod van logo’s en andere beelden op sigarettenpakjes. Huidige rokers zijn vaker tegen zo’n verbod dan ex-rokers en niet-rokers. Ex-rokers en nietrokers hebben hier vaker geen mening over.
Voorstander van verbod op logo’s en andere beelden op sigarettenpakjes? TOTAAL
Rokers (n=1.006) Ex-rokers (n=926) Nooit gerookt (n=2.075)
26%
30%
35% 24%
24% 31%
22%
42% 44%
34% Nee
44%
45% Geen mening
Ja
Basis: Allen, n=4.007 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
33
Attitude t.a.v. verbod op logo’s en andere beelden op sigarettenpakjes Evolutie In 2013 was er meer steun voor een verbod op logo’s en andere beelden op sigarettenpakjes in vergelijking met de huidige resultaten. Er zijn nu vooral meer mensen zonder mening over dit voorstel.
Voorstander van verbod op logo’s en andere beelden op sigarettenpakjes?
2014 (n=4.007)
26%
2013 (n=4.002)
26%
30%*
44%
53%*
21%
Nee
Geen mening
Ja
Basis: Allen * Significante verschillen
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
34
Attitude t.a.v. potentiële maatregelen om het aantal rokers te verminderen 9 op 10 willen nummer Tabakstop vermeld zien op alle pakjes roltabak. Ex-rokers en niet-rokers zijn duidelijk meer pro de voorgestelde maatregelen om het aantal rokers te verminderen dan huidige rokers. Het omgekeerde is echter merkbaar betreffende de overheidssteun voor terugbetaling van doeltreffende geneesmiddelen. Daar zijn rokers vaker voorstander van dan ex-rokers en nietrokers.
Alle pakjes roltabak zouden het nummer van Tabakstop moeten vermelden
Rokers
ExNooit rokers gerookt
n=1.006
n=926
n=2.075
90%
87%
90%
92%
Totaal akkoord
Totaal niet akkoord 7% 5% 9%
81%
De overheid zou het stoppen met roken meer moeten ondersteunen via terugbetaling van doeltreffende geneesmiddelen
25%
19% 6% 15%
57%
72%
77%
69%
71%
Alle tabaksreclame op de verkoopsplaats zou verboden moeten worden
27%
20% 7% 10%
60%
70%
61%
70%
75%
Niet akkoord
Eerder niet akkoord
Basis: Allen, n=4.007 Significante verschillen tussen groepen zijn beschikbaar in het tabellenrapport
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
Weet het niet
Eerder akkoord
Akkoord 35
Conclusies
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
36
Rookgedrag in België Conclusies Rokerspercentage algemeen In totaal geeft 26% van de Belgen aan te roken 21% rookt dagelijks
5% rookt niet dagelijks en kan dus eerder als gelegenheidsroker worden beschouwd
Rokers worden vaker gevonden bij de volgende bevolkingsgroepen: Bij mannen (31%) In de leeftijdsgroepen 25-34 jaar (31%)
In het Zuiden van België (30%) Bij werkzoekenden (46%) en arbeiders (41%) Bij de lagere sociaal-economische klassen (30% in klasse 5-6 en 36% in klasse 7-8)
Jongeren kunnen vaker worden beschouwd als gelegenheidsroker. De helft van de rokers tussen 15 en 17 jaar (17% in totaal) rookt (nog) niet dagelijks. Mannen zijn vaker dagelijkse rokers in vergelijking met vrouwen. Aantal sigaretten (Dagelijkse) rokers roken gemiddeld 15 sigaretten per dag. Mannen roken meer dan vrouwen. Er wordt meer in het Franstalige deel van het land gerookt. Het aantal sigaretten per dag stijgt ook naarmate de sociaal-economische klasse van de roker afneemt. © GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
37
Rookgedrag in België Conclusies Elektronische sigaret 1% van de Belgen rookt minstens af en toe een elektronische sigaret. Jongeren en respondenten in lagere sociale klasse (7-8) hebben hier vaker ervaring mee (gehad). Type tabaksproduct 72% van de rokers rookt gewone sigaretten. 32% van hen rookt roltabak. 5% rookt (ook wel eens) een sigaar of cigarillo.
De penetratie van gewone sigaretten is significant lager: Bij oudere rokers (t.v.v. roltabak en sigaren) In Franstalig België (t.v.v. roltabak) Bij mannen (t.v.v. roltabak en sigaren)
Naarmate de sociaal-economische klasse van de respondent lager is (t.v.v. roltabak)
12% van de rokers van sigaretten rookt menthol sigaretten. Dit % is duidelijk hoger bij vrouwen in de jongste leeftijdscategorieën: Van alle vrouwelijke rokers rookt 16% menthol sigaretten Van alle vrouwelijke rokers tussen 15 en 44 jaar rookt 22% menthol sigaretten. Het % vrouwen dat menthol sigaretten rookt neemt beduidend af na de leeftijd van 45 jaar © GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
38
Rookgedrag in België Conclusies Aankooppunt Sigaretten en roltabak worden vooral aangekocht in de dagbladwinkel (34%) en in het grootwarenhuis (21%). Er worden wel minder aankopen gedaan in de dagbladwinkel in vergelijking met 2013 (40%). 13% van de tabaksproducten wordt verder aangekocht in de nachtwinkel en 12% in een tankstation. Het grootwarenhuis is belangrijker als aankoopplaats voor vrouwen (28%) (26%).
en Vlamingen
Oudere rokers 45+ doen hun aankoop van sigaretten en roltabak vaker dan andere leeftijdsgroepen in de dagbladwinkel en ook iets vaker in het grootwarenhuis. Jongeren kopen vaker sigaretten aan in de nachtwinkel (32% bij 15-24 jarigen en 14% bij 25-44 jarigen). Dit laatste is ook het geval voor rokers uit het Brussels (20%) en Waals gewest (16%). Rokers tussen 25-44 jaar kopen ook vaker sigaretten aan in een tankstation (17%). Inwoners uit het Brussels gewest doen dit minder vaak (4%) dan zij uit het Waals (16%) en Vlaams (12%) gewest. De buurtwinkel is vooral in het Brussels gewest eveneens een belangrijke aankoopplaats (20%).
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
39
Rookgedrag in België Conclusies Stoppen met roken Meer dan de helft van de rokers drukt de wens uit om te stoppen met roken - waarvan de meerderheid binnen het komende jaar. De intentie om te stoppen met roken is significant hoger bij jongeren (<45 jaar). 86% van de ex-rokers zijn gestopt met roken zonder begeleiding van een arts of ander type hulpverlener. Minder dan 4 op 10 rokers is ooit al door zijn of haar huisarts aangemaand om te stoppen met roken. 8 op 10 respondenten die willen stoppen met roken kennen de gratis telefoonlijn. Dit is een verbetering ten opzichte van 2013 toen de telefoonlijn bij 68% gekend was.
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
40
Opmerken van roken in de omgeving Conclusies Reclame gezien 1 op 5 rokers zegt tabaksreclame te hebben gezien in de afgelopen 3 maanden - en dit vooral in de dagblad- of tabakswinkel (39%). Er werd minder tabaksreclame in de pers opgemerkt in vergelijking met vorig jaar (12% vs. 23%). Roken in restaurant of café Het rookverbod in cafés lijkt nog vrij vaak met de voeten te worden getreden. 22% van de respondenten die de afgelopen 6 maanden een café hebben bezocht claimt daar iemand te hebben zien roken (niet in een afgesloten rookkamer).
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
41
Attitudes t.a.v. roken en maatregelen tegen roken Conclusies Attitude t.a.v. verbod op logo’s en andere beelden op sigarettenpakjes Iets minder dan de helft van de (totale) steekproef is voorstander van het verbod van logo’s en andere beelden op sigarettenpakjes. Vooral huidige rokers zijn vaker tegen zo’n verbod.
Attitude t.a.v. potentiële maatregelen om het aantal rokers te verminderen: 9 op 10 Belgen wil dat het nummer van Tabakstop vermeld wordt op alle pakjes roltabak Ex-rokers en niet-rokers zijn duidelijk meer pro de voorgestelde maatregelen om het aantal rokers te verminderen dan huidige rokers. Het omgekeerde is echter merkbaar betreffende de overheidssteun voor terugbetaling van doeltreffende geneesmiddelen, waar rokers vaker voorstander van zijn.
© GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
42
VRAGEN ?
GfK Belgium, Arnould Nobelstraat 42, 3000 Leuven Phone +32 16 74 24 24, Fax +32 16 74 24 01 © GfK Belgium 2014 | Rookgedrag in België | 20 August 2014
43