Regionale Dag Jonge Kind 19 september 2014 Tobaccotheater Amsterdam
HET CREATIEVE BREIN : KLEUREN BUITEN DE LIJNTJES Onder dit motto organiseren de samenwerkende diensten voor onderwijsbegeleiding in Amsterdam, Hoofddorp en Zaanstreek/Waterland een Regionale Dag Jonge Kind. Deze vindt plaats op 19 september 2014 in het prachtige Tobaccotheater in de Nes te Amsterdam. De laatste jaren is er veel aandacht voor opbrengstgericht werken, ook met jonge kinderen. Maar een kind is meer dan taal en rekenen. Deze dag besteden we aandacht aan een ander onontbeerlijk aspect: creativiteit. Samen met u kleuren we buiten de lijntjes. Dit jaar vindt de regionale dag plaats op een andere locatie dan je van ons gewend bent. Namelijk in het Tobaccotheater in de Nes, één van de oudste straatjes van Amsterdam, vlakbij de Dam. Het is een professioneel theater in een voormalige tabaksfabriek. Je kijkt je ogen uit! We verwelkomen jou én zo’n 150 pedagogisch medewerkers, leerkrachten groep 1 t/m 3, coördinatoren en intern begeleiders. Kortom, iedereen die werkt met jonge kinderen van 3 tot 7 jaar. De dag start met een centrale inleiding door Mark Mieras, wetenschapsjournalist. Mark vertelt ons over de nieuwste inzichten rond de werking van het jonge brein. En met name het belang van creativiteit voor een optimale ontwikkeling. Hij gaat met ons op zoek naar de kunstenaar in jezelf. Vervolgens ga je aan de slag tijdens de eerste ronde workshops. Na de lunch volgt er een intermezzo, om daarna weer opgefrist aan het werk te kunnen in de tweede ronde workshops. De dag sluiten we af met een korte evaluatie, en dan een hapje en drankje. Tijdens de dag demonstreren wij de werking van de 3D printer, nieuwste technologie in het onderwijs (ook aan het jonge kind). Ook is Betty Sluyzer de hele dag aanwezig met haar kinderboekenkraam. Het thema ‘Het creatieve brein’ wordt vanuit allerlei invalshoeken met elkaar verkend en beleefd. Wij heten je van harte welkom op 19 september.
Regionale Dag Jonge Kind, Het creatieve brein: kleuren buiten de lijntjes
19 september 2014 pg. 2
Programma 08.45 – 09.15 uur Ontvangst met koffie en thee 09.15 – 09.30 uur Opening door de dagvoorzitter 09.30 – 10.30 uur Inleiding door Mark Mieras, wetenschapsjournalist: ‘De kunstenaar in jezelf!’ 10.45 – 12.15 uur 1e ronde workshops 12.15 – 13.30 uur Lunch 13.30 – 14.15 uur Intermezzo 14.30 – 16.00 uur 2e ronde workshops 16.00 – 16.30 uur Afsluiting, evaluatie, hapje en drankje
Regionale Dag Jonge Kind, Het creatieve brein: kleuren buiten de lijntjes
19 september 2014 pg. 3
Workshops 1
Het creatieve brein en de digitale wereld Uitvoering Marlies van Dolderen [Het ABC] Doelgroep Leerkrachten groep 1, 2 en 3 Inhoud Het jonge kind van nu komt rond 2030 van school. Hoe ziet de – digitale - wereld er dan uit? Hoe bereiden we kinderen op die toekomst voor? De nieuwste technologieën ontwikkelen zich razendsnel. Denk aan 3D-printing en educatieve apps voor kinderen. 3D-printing is de techniek van de toekomst. Wat kunnen we er nu al mee? En welke mogelijkheden bieden het inzetten van Educatieve apps voor jonge kinderen? Zowel thuis als op school? In deze workshop gaat u zelf aan de slag met ‘edu-apps’, en met de mogelijkheden van 3D-printing. U maakt kennis met de site van Eduapps waarop educatief verantwoorde apps te vinden zijn. Daarnaast gaan we met elkaar in gesprek over wat mogelijk én wat wenselijk is in het onderwijs aan het jonge kind en het inzetten van de nieuwste technologieën.
2
Op je knieën door het lokaal Uitvoering Remko Appel [Onderwijsadvies] Doelgroep Pedagogisch medewerkers en leerkrachten groep 1-2 Inhoud We werken allemaal met kinderen in ons lokaal en in de buitenruimte. Soms staan we stil bij de inrichting, soms ook niet. De inrichting en het materiaal bepalen voor een groot deel wat kinderen kunnen doen, mogen ontdekken en leren. Wat vinden jongens interessant en is dat ook een idee voor de meisjes? Hoe houden we daar rekening mee? In deze workshop kijken we verder dan het reguliere materiaal (uit de catalogus van de onderwijsleveranciers). We kijken wat we allemaal kunnen inzetten om kinderen nieuwe ervaringen op te laten doen of hun ervaringen te verdiepen. Welke problemen kunnen we ze voorleggen en welke nieuwe uitdagingen bieden we ze aan? Hoever mogen ze buiten de lijntjes? Kortom een workshop over de leeromgeving waarin we afdalen op het niveau van kinderen. Wat is voor hen interessant, leerzaam & overzichtelijk . We gaan op onze knieën door de ruimte.
Regionale Dag Jonge Kind, Het creatieve brein: kleuren buiten de lijntjes
19 september 2014 pg. 4
3
Wie staat er aan het roer? Uitvoering Marcia Posma [SBZW] Doelgroep Pedagogisch medewerkers en leerkrachten groep 1 en 2 Inhoud Deze workshop gaat over zelfsturing (executieve functies) bij jonge kinderen. Kinderen met zelfsturing hebben een betere concentratie, laten zich minder afleiden door prikkels, kunnen beter samenspelen en samenwerken. Zelfsturing blijkt een betere voorspeller van schoolsucces dan taal en rekenen. De Aanpak gebaseerd op een Amerikaanse VVE-programma ‘Tools of the Mind’. Tijdens de workshop wordt filmmateriaal gebruikt (o.a. rollenspel en andere spelactiviteiten) en worden voorbeeldmaterialen uit de praktijk getoond. Ook gaan de deelnemers in een actieve werkvorm op zoek naar voorbeelden in eigen groep of klas. De workshop biedt inspiratie om al een kleine stap te maken in het gericht werken hieraan. Als je meer wilt, is het programma ‘De Kleine Kapitein’ misschien iets voor jou. Informatie over deze basistraining, ontwikkeld door Sardes, is aanwezig.
4
De filosoof in ieder kind: denken buiten de lijntjes
Uitvoering Marlien van Stempvoort [ABC] Doelgroep Peuterleidsters en leerkrachten groep 1, 2 en 3 Inhoud Als leraar sluit je aan bij de natuurlijke nieuwsgierigheid naar verschillende levensvragen en neem je de kinderlijke 'verwondering' bij uitstek als invalshoek. Filosoferen is voor en van iedereen en niet alleen voor wijsneuzen en welbespraakte kinderen. Tijdens de workshop benutten we ons creatieve brein. We verkennen 'wonderen' en materialen die je in de klas kunt gebruiken en die het creatieve brein van het kind extra kunnen prikkelen. We gaan zelf aan de slag met concrete activiteiten die geschikt zijn voor jonge kinderen. Filosofische gedachten kun je ook ventileren door ze o.a. te tekenen en te knutselen. Kom en draai mee in ons circuit. Zo kleuren we letterlijk buiten de lijntjes.
Regionale Dag Jonge Kind, Het creatieve brein: kleuren buiten de lijntjes
19 september 2014 pg. 5
5
Creativiteit als eerste hulp Uitvoering Patricia Aarts, creatief en beeldend therapeut Doelgroep Pedagogisch medewerkers en leerkrachten groep 1, 2 en 3 Inhoud Als een kind valt en zich bezeert, doet een pleister soms wonderen. Eerste hulp bieden bij emotionele problematiek, een luisterend oor hebben, de veiligheid bewaken, blijft een taak voor jou in je groep. Als er meer aan de hand is, schakel je een professional in. Maar in eerste instantie ben jij het die merkt dat kinderen niet goed in hun vel zitten, anders reageren of afwezig zijn. Jij kunt dan ook al veel doen, met name het inzetten van hulp gebaseerd op de creatieve proces theorie. Door met creatieve materialen te spelen, kunnen kinderen oplossingen ervaren, hun emoties uiten en deze een plek geven. Hierbij gaat het er niet om een kunstwerk te maken, maar om vrije expressie, kleuren buiten de lijntjes. In deze workshop gaat het om doen en ervaren van het effect van beeldende therapie, ‘vaktherapie beeldend’ waarbij creativiteit als eerste hulp ingezet wordt.
6
Atelier in een koffer: de eigen beeldtaal van het kind
Uitvoering Sabine Plamper, en Titia Sprey (van Atelier in een koffer) Doelgroep Pedagogisch medewerkers en leerkrachten groep 1, 2 en 3 Inhoud Creativiteit lijkt een soort toverwoord. Maar waar hebben we het dan eigenlijk over? Creativiteit uitlokken, kinderen hun eigen beeldtaal laten ontdekken is een belangrijk aspect. Om dit te bereiken is het goed het idee los te laten dat wij kinderen altijd iets moeten leren. Kinderen zijn van nature onderzoekers en worden gefascineerd door hun eigen sporen. Dat kunnen voetstappen in het zand zijn, gemorste yoghurt op de tafel, of krassen op papier. Hoe ontwikkelen deze sporen zich tot een eigen beeldtaal? Tijdens de workshop gaan we met een lijn uit wandelen; tekenen als vrij spel. We verkennen hoe we als volwassene het creatieve proces dat kinderen doorlopen stimuleren en niet verstoren. Kinderen kunnen helemaal opgaan in hetgeen ze maken of onderzoeken. Deze concentratie heeft effect op hun persoonlijke groei en ontwikkeling van de hersenen. Tevens hebben we het over het nut of de terreur van kleurplaten en gaan natuurlijk ook zelf aan de slag.
Regionale Dag Jonge Kind, Het creatieve brein: kleuren buiten de lijntjes
19 september 2014 pg. 6
7
‘Wonderwel’, over natuur en techniek met jonge kinderen
Uitvoering Hans Wilschut, Wonderwel projecten Doelgroep Leerkrachten groep 1, 2 en 3 Inhoud In 2020 wordt van iedere school verwacht dat natuur en techniek een plaats krijgt in het onderwijs. Ook in de onderbouw. ‘Wonderwel’ gaat over de techniek van het dagelijkse leven. Denk aan de basisvoorzieningen in en om huis en de school. Het gaat dan om drinkwater (kraan), riool (wc), elektriciteit (stopcontact), gas (verwarming), afval (vuilniszak) en voedsel (broodtrommel). Hoe werkt dit allemaal en waar komt het vandaan? Vragen die ook jonge kinderen bezig kunnen houden. Door aan de slag te gaan met concrete gebruiksvoorwerpen sluiten we aan bij de leefwereld van de kinderen. In de workshop verkennen we eerst zelf waar onze basisvoorzieningen vandaan komen. Daarna gaan we aan de slag met concrete activiteiten die ook in de eigen praktijk met jonge kinderen zijn uit te voeren, zoals bijvoorbeeld: Eenvoudig knutselen met riool-, gas-, elektriciteits- en waterleidingen Waterfilter maken in de zandbak met petfles Zeven van allerlei dingen Graan malen met handmolens Plattegrond maken van klas en omgeving met daarop de kranen, de wc, de vuilnisbak en de stopcontacten Tekeningen maken met wat er achter de kraan, de wc of het stopcontact gebeurt Zo maakt Wonderwel vanzelfsprekende dingen heel bijzonder.
Regionale Dag Jonge Kind, Het creatieve brein: kleuren buiten de lijntjes
19 september 2014 pg. 7
Aanmeldingsprocedure Je kunt je voor deze dag uitsluitend aanmelden via ww.hetabc.nl/ikganaarderdjk. Na het invullen van het digitale formulier druk je op ‘verstuur’. Je ontvangt daarna automatisch een bevestiging van je aanmelding in je mailbox (let er dus op dat je het juiste mailadres invult). Hierin staan de door jou ingevulde gegevens. Onderaan de mail is een ruimte opgenomen voor het plaatsen van een handtekening. Druk de e-mail af en laat deze ondertekenen door de betalingsbevoegde. Vervolgens stuur je de aanmelding naar:
ABC, Baarsjesweg 224, 1058 AA Amsterdam, t.a.v. RDJK per fax: 020 799 00 20 als scan naar
[email protected]
Let op: De aanmelding is pas geldig nadat wij het ondertekende formulier hebben ontvangen. Dit in verband met de eenmalige machtiging voor het afschrijven van de deelnemersbijdrage. Je opgave dient uiterlijk 25 juni 2014 binnen te zijn. Annulering is na opgave niet meer mogelijk, wel kan je een vervanger sturen. Plaatsing geschiedt op volgorde van binnenkomst. Wij kunnen maximaal 150 personen plaatsen. Bij over- of onderinschrijving van workshops word je bij je reservekeuze ingedeeld. In week 36 (1 tot 5 september) ontvang je de definitieve bevestiging en de indeling in de workshops. Kunnen wij je door overinschijving niet plaatsen, dan ontvang je nog vóór de zomervakantie bericht. KOSTEN
Voor € 225,- ontvangt u een geheel verzorgde dag, inclusief informatiemap en een attentie. INFORMATIE
Het ABC, Colette Cramer (aanmeldingen), 020 625 75 86 of Ineke van der Schuyt (inhoudelijk), 06 466 103 15,
[email protected] OnderwijsAdvies (locatie Hoofddorp), Marja van Iwaarden, 023 510 00 00 Schoolbegeleiding Zaanstreek-Waterland, Annelies de Vries-Bodewes, 0299 78 34 18
@RDJK14 #RDJK14 RDJK@HETABC .NL HETABC.NL/ RDJK
Regionale Dag Jonge Kind, Het creatieve brein: kleuren buiten de lijntjes
19 september 2014 pg. 9
Tobacco Theater Nes 73-87 1012 KD Amsterdam www.tobacco.nl Regionale Dag Jonge Kind, Het creatieve brein: kleuren buiten de lijntjes
19 september 2014 pg. 10