Qliq Primair Onderwijs en MDOP Even voorstellen: Ger Dirks: • Na 30 jaar leerkracht nu ruim 7 jaar bovenschool ICTCoördinator met een breed takenpakket. • Implementatie van digitale (leer)middelen in het onderwijs. • Primaire proces staat voorop • Communicatie en administratief • Infrastructuur en beheer met systeembeheerders
Met minder meer doen - Financieel - Meer taken met dezelfde mensen
MDOP en App-V MDOP is een nieuwe Microsoft dienst die het beheer zoals het QliQ Primair Onderwijs dit zelfstandig uitvoert met name door tijdwinst kan ondersteunen. Het zwaartepunt van de pilot lag bij het onderdeel App-V: het virtualiseren van applicaties en de centrale implementatie van deze (veelal educatieve) software. Het initiatief van het project door Education Alliance Project Agreement Fund voor de pilot van QliQ Primair Onderwijs met ondersteuning en begeleiding van Wortell is de basis geweest.
Het waarom: TS cals zullen in 2012 uit de Campus Agreement verdwijnen. Voor onderwijsinstellingen is het dan ook van belang te weten dat Microsoft Desktop Optimization Pack (MDOP) bestaat en dat daarmee het beheer van omgevingen kan worden vereenvoudigd.
Kan met het virtualiseren van (educatieve) software tijdwinst behaald worden bij systeembeheer. Hoe het was: Standaard worden pc’s in de organisatie geplaatst met een image waarin alle basissoftware al verwerkt is. (o.a. MS Office, Acrobat reader, AV, enz.) Vervolgens wordt de pc op locatie in het domein geplaatst, waarna de cliëntinstallaties van de specifieke voor die locatie noodzakelijke educatieve software gedaan wordt. Dit gebeurt bij voorkeur via een MSI pakket (Ambrasoft) of een handmatige installatie als er geen MSIpakket van die software aanwezig is. Dit geldt voor pc’s die niet in grote aantallen geplaatst worden of een herinstallatie nodig hebben.
Bij grotere aantallen: 1 pc wordt geheel geïnstalleerd en bij de bestelling wordt de harddisk aangeleverd zodat alle pc’s bij levering hetzelfde zijn. Alleen de computernaam hoeft dan nog aangepast te worden.
Nulmeting De software die we in de pilot gebruikt hebben, is eerst op de normale manier verwerkt. Vooraf hebben we een lijst opgesteld van educatieve applicaties die we in de pilot gaan gebruiken: Software Manager van Zwijsen (ZSM)met Veilig Leren Lezen De Trek van Zwijsen Rekenrijk van Wolters Noordhof Taal Actief van Malmberg Cito taal of rekenen Als extra hebben we ook een tijdmeting gedaan voor een tweetal andere applicaties vanwege eventuele wisselingen: Schatkist Rekenen Zwijsen (maakt ook gebruik van de ZSM) Schatkist Taal Zwijsen (maakt ook gebruik van de ZSM) De metingen werden gedaan op een Windows 7 en op een Windows XP professional werkstation.
Tijdens de installatie van Rekenrijk op een Windows 7 werkstation kwamen zoveel foutmeldingen dat deze niet geïnstalleerd werd. Dit lukte wel op een XP computer.
Installatietijden cliënts:
Software Manager van Zwijsen: Veilig Leren Lezen De Trek van Zwijsen Taal Actief Rekenrijk van Wolters Noordhof Schatkist Rekenen Zwijsen Schatkist Taal Zwijsen Totaal
2 minuten 1 minuut 1 minuut per cd (16 cd’s en dus 16 minuten) 3 minuten voor de 4 cliënts 4 minuten (XP) 2 minuten 2 minuten 26 minuten (zonder Rekenrijk)
De Cito cd’s vielen af omdat er slechts een icoontje nodig was om de software vanaf de server te starten en er geen cliëntinstallatie nodig was. Doordat dit verviel hebben we de twee programma’s van Schatkist meegenomen.
App-V • •
De serverinstallaties blijven hetzelfde als bij gebruik zonder App-V. We hebben het niet-streaming model gebruikt. Streaming kan alleen met SCCM (System Center Configuration Manager) gebruikt worden. Het niet-streaming model kan stand-alone draaien. Hierbij worden alle bestanden, registerinstellingen en snelkoppelingen in één App-V pakket verwerkt.
Plan van aanpak: De App-V sequencer maakt een pakket dat gebruikt kan worden voor installatie door achtereenvolgens: 1. Na het opstarten inventariseert het programma de pc zoals die op dat moment is (bestanden, registersleutels, enz.) 2. Dan stopt de inventarisatie en kunnen de cliëntinstallatie(s) uitgevoerd worden zoals dat normaal ook zou gebeuren. 3. Als de cliëntinstallatie klaar is kun je op ‘Stop’ klikken en gaat het App-V sequencer pakket kijken wat er veranderd is. 4. Al deze gegevens worden verzameld. In het App-V pakket kunnen achteraf nog wijzigingen aangebracht worden in registersleutels en ingesloten bestanden. Bij de 16-delige cliëntinstallaties van het pakket ‘De Trek’ van Zwijsen, konden ruim 400 MB aan tijdelijke bestanden verwijderd worden, waardoor er uiteindelijk maar 12 MB overbleef. Dit heeft uiteraard invloed op de snelheid van de uitrol op een netwerk. 5. Als laatste worden alle bewerkingen omgezet in één MSI-pakket (Microsoft Installer).
•
• • • •
Als de werkstations aan bepaalde eisen voldoen kan het pakket via grouppolicy(GP) worden uitgerold. Vooraf dient op het werkstation te zijn geïnstalleerd: Application Error Reporting, Microsoft Visual C++ 2005 SP1, Microsoft Visual C++ 2008 SP1. Deze MSI-pakketten zijn gedestilleerd uit de temp-folders tijdens een handmatige installatie van de App-V cliënt. De App-V cliënt installeert zich simpel weg niet op het moment dat deze componenten niet zijn gedetecteerd. Hierna wordt de App-V cliënt op het werkstation geïnstalleerd. Daarna is automatische uitrol van de software via AD mogelijk.
De praktijk •
Belangrijkste onderzoeksvraag:
•
Kan MDOP de totale configuratietijd van een werkplek verkorten?
Ja indien alle gevirtualiseerde pakketten geïnstalleerd moeten worden met 26 minuten als we dit vergelijken met een handmatige installatie per werkplek, het uitrollen van een image is nog niet getest. Zonder bijvoorbeeld ‘De Trek’ is er een tijdwinst van 10 minuten per werkstation.
• •
Onderzoeksvraag: Kregen we 5 representatieve applicaties, waaronder Zwijsen en applicaties met video en audio, succesvol gevirtualiseerd met MDOP?
Dit is gelukt: De pakketten die werken met de Zwijsen software manager dienen wel in één virtuele applicatie verwerkt te worden. De Trek bevat 16 cd’s vol met audio- en videomateriaal. En in plaats van 1 cd per keer te virtualiseren konden alle cd’s redelijk snel in één virtuele applicatie opgenomen worden.
•
Kunnen we dit zelf?
•
Al snel bleek dat de systeembeheerders dit dankzij de goede ondersteuning van Wortell zelf konden oppakken zodat dat het proces van virtualisatie sneller verliep. De uitrol via GP, de automatische installatie van de App-V cliënt en het aanpassen van de registersleutels bleken toch problematischer en dus tijdrovender dan van tevoren was ingeschat. Zonder hulp van Wortell zouden deze problemen zeker niet zijn opgelost.
Leeropbrengsten
•
Techniek: er is geen extra apparatuur nodig; wel specialistische kennis Businesscase: het geheel was groter en breder dan van tevoren verwacht met name door de steeds terugkerende extra probleempjes die opgelost moesten worden. Hierdoor werd het ook complexer omdat er veel bijgesteld moest worden. Nadat de bijkomende problemen opgelost waren lijkt de uitrol van apllicaties vlot te gaan. Als er geen extra moeilijkheden ontstaan zijn de gevirtualiseerde programma’s breed in te zetten. Om meerdere programma’s op deze manier via App-V uit te rollen zouden de systeembeheerders meer tijd moeten investeren en terug moeten kunnen vallen op experts van bijvoorbeeld Wortell.
Hoe nu verder •
Als eerste gaan we een virtuele machine uitwerken die ingezet gaat worden voor de applicaties die we met App-V kunnen uitrollen. Vervolgens voor ons is te onderzoeken hoe dit geheel in samenwerking met een SCCM-server (System Center Configuration Manager) kan werken (daar is volgens ons nog meer tijdwinst te halen). Ook wellicht als opmaat naar centralisatie als we betere verbindingen hebben. Hopelijk komen er meer virtuele applicaties beschikbaar.
Relevantie voor het onderwijs: Bij eigen beheer is er tijdwinst waardoor er meer tijd beschikbaar komt om gebruikers te ondersteunen dat weer ten goede komt aan het primaire proces. (Met het beschikbaar komen van gevirtualiseerde applicaties zouden ook de zgn. outsourced beheerbedrijven de tijdwinst dienen om te zetten in lagere kosten (i.p.v. grotere winsten)).
• MDOP(App-V) – en dan …..
• Voor ons: eerste stap centralisatie • Cruciaal: bandbreedte internet (we hebben nog geen glasvezel!) • Applicaties webbased (Azure Services Platform (ook Windows Azure Platform genoemd) van Microsoft is een platform voor cloud computing waarmee een aantal internetdiensten aangeboden kunnen worden via het internet of binnen de omgeving van het eigen bedrijf. Microsoft wil hiermee de concurrentie aangaan met andere cloudsystemen die software as a service aanbieden, zoals Google App Engine van Google en EC2 van Amazon. Deze software hoeft niet geïnstalleerd te worden op de computer van de gebruiker, alles gebeurt via het web. Ook toegang tot bestanden en mappen gebeurt via het web.)
• Cloudcomputing (Office365) • Uitgevers, outsourcing bedrijven • Any time, any place, any device