S A M E NW E RK I NG B E HE E R E N O N DE R HO UD I N D E F RI E S E W A TE R K E T E N
P RO J E C TP L A N
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
Opgesteld door werkgroep Beheer en onderhoud: Pietrik Hoornstra, Menaldumadeel Marten Gorter, Dongeradeel Gauke Schippers, Littenseradiel Henk Hiemstra, Leeuwarderadeel Gert Jan Warrink, Ooststellingwerf Eddy Braaksma, Vitens Jelke Bosma, Wetterskip Fryslân Machiel de Vries, Wetterskip Fryslân (aanspreekpunt regiegroep)
ontwikkeling projectplan Datum
Versie
ontwikkeling
9 april 2010
Verslag werkgroep “samenwerking beheer en onderhoud”
Eerste verkenning van het onderwerp tijdens de startbijeenkomst Fries bestuursakkoord Waterketen
20 mei 2010
Concept 0.1
1 bijeenkomst werkgroep: Verslag startbijeenkomst verder uitgewerkt tot een eerste concept-projectplan
8 juni 2010
Concept 0.2
2 bijeenkomst werkgroep: concept-projectplan verder uitgewerkt met focus op resultaat en aanpak
25 aug 2010
Concept 1.0
3 bijeenkomst werkgroep
16 dec 2010
Definitief
Na bestuurlijke bijeenkomst op 3 december en Stuurgroep op 16 december
Definitief
e
e
e
- - pagina 2 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
I NH O U D S O P G A V E
1.HET PROJECT 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6
5
AANLEIDING EN UITDAGING DOEL RESULTAAT AFBAKENING RAAKVLAKKEN MET ANDERE ONTWIKKELINGEN RISICO’S EN HOE WE DAARMEE OMGAAN
5 6 6 6 6 7
2.DE AANPAK 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8
DEELPROJECT DEELPROJECT DEELPROJECT DEELPROJECT DEELPROJECT DEELPROJECT DEELPROJECT DEELPROJECT
8 1: 2: 3: 4: 5: 6: 7: 8:
INTEGRAAL INVESTEREN IN ZUIVERINGSKRINGEN SLIMMER STUREN IN ZUIVERINGSKRINGEN BETER DATABEHEER IN DE FRIESE WATERKETEN (QUICK WIN) SAMEN WERK VOORBEREIDEN EN AANBESTEDEN GEZAMENLIJK ONDERHOUD VAN RIOOLGEMALEN (QUICK WIN) BUNDELEN STORINGEN EN KLEIN ONDERHOUD (QUICK-WIN) SLIMME COMBINATIES STEUNPUNTEN INTEGRAAL ASSET MANAGEMENT
3.KOSTEN, ORGANISATIE EN COMMUNICATIE
18
3.1 KOSTEN EN KOSTENVERDELING VOOR 2011 3.2 ORGANISATIE EN WERKWIJZE 3.3 COMMUNICATIE
Definitief
10 11 12 13 14 15 16 17
18 18 19
- - pagina 3 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
0. Voorwoord Tijdens het opstellen van dit projectplan is ook gesproken over zaken die zich niet zo eenvoudig in een “hard” projectplan laten vatten, maar die wel belangrijk zijn voor het succes van de samenwerking. We willen ze daarom wel benoemen in het voorwoord bij dit projectplan. Het is belangrijk hier alert op te blijven en er bewust van te zijn dat deze zaken ook een rol spelen bij het behalen van het succes. Constructief gevoel groeit, maar het gaat niet vanzelf: leer elkaar kennen en vertrouwen! •
er is tijdens de rit een constructief gevoel in de werkgroep ontstaan, we willen wat met elkaar. Het wij-zij denken is verdwenen.
•
Wel ervaren werkgroepleden dat wanneer je na een werkgroepbijeenkomst weer terug komt in de dagelijkse praktijk, dat je je wel eens afvraagt: moet het eigenlijk wel anders?
•
En we beseffen dat het enthousiasme dat in onze werkgroep is ontstaan, er niet automatisch bij anderen is.
Niet alleen samenwerken om het geld •
Bij samenwerking gaat het niet alleen om de euro’s, maar ook om de “klik”: om de lol van het samenwerken, de logica ervan
•
Hou je gebiedskennis vast! Dit is onmisbaar, het gevoel bij het systeem, wat is acuut, wat kan wel even wachten?
•
Gebruik elkaars sterke punten (en dat begint ermee met elkaar te praten, elkaar te ontdekken: wat zijn jou sterke punten, wat zijn de mijne?)
Met behoud van ieders verantwoordelijkheden •
We geven invulling aan de maatregel uit het Fries bestuursakkoord waterketen: “samenwerken beheer en onderhoud”. De insteek daarvan is behoud van ieders verantwoordelijkheden.
•
Wel beseffen we dat de politiek anders kan beslissen. Hoe dan ook, we zijn ervan overtuigd dat onze aanpak vruchten zal afwerpen.
Tot slot: tijdens het bestuurlijk overleg op 3 december gaven de bestuurders aan dat samenwerking beheer en onderhoud de kern is van samenwerking in de waterketen. Dat vraagt dus ook de wil en de inzet van alle partijen om dit project tot een succes te maken.
De werkgroep Beheer en onderhoud, december 2010
Definitief
- - pagina 4 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
1.HET PROJECT 1.1 A a n l e i d i n g e n u i t d a g i n g
Met de ondertekening van het Fries Bestuursakkoord Waterketen op 19 februari 2010 hebben de Provincie Fryslân, de Friese gemeenten, Vitens en Wetterskip Fryslân gezamenlijk de eerste stap gezet op weg naar een doelgerichte, duurzame en klantgerichte waterketen. Eén van de onderdelen die we daarvoor willen oppakken is samenwerking op het gebied van beheer en onderhoud. In het akkoord staat hierover: “In de huidige situatie (zonder waterketenbedrijf) kan samenwerking op het terrein van beheer en onderhoud winst opleveren, zowel ten aanzien van de doelmatigheid als ten aanzien van de dienstverlening. Het gaat hierbij om uitvoerende taken van de riolering (distributie), drinkwaterproductie en - distributie en afvalwaterzuivering( distibutie en zuivering) en zaken als planvorming, ontwerp, uitvoering van nieuwbouw, renovatie en vervanging, kennisdelen en gezamenlijk inkopen. In 2010 gaan gemeenten, Vitens en Wetterskip Fryslân hiervoor een plan van aanpak opstellen.” De uitdaging om die samenwerking tot een succes te maken is: het durven loslaten van autonomie, wederzijds vertrouwen, niet wij-zij denken, maar samen door dezelfde bril naar de waterketen kijken en zeggen: hoe zouden we het doen wanneer er maar één waterketenbeheerder zou zijn? En de aanpak moet passen binnen de landelijke ontwikkelingen in de waterketen. Zoals de gezamenlijke aanpak van de VNG en de UvW.
Definitief
- - pagina 5 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
1.2 D o e l
Om het doel in beeld te brengen hebben we een beeld geschetst hoe de samenwerking in de Friese waterketen er in 2015 uit ziet: Integraal afvalwaterketenbeheer in alle zuiveringskringen: Voor alle zuiveringskringen is één integraal investeringsplan, waarin alle investeringen van gemeenten en waterschap op elkaar zijn afgestemd. Tevens is er een optimale balans tussen investeringen, onderhoud en risico’s (asset management). Daarnaast hebben we de slag gemaakt van theorie naar praktijk: doordat we zijn gaan meten, weten we hoe het systeem werkelijk functioneert, en kunnen we slimmer sturen. Dat is doelmatiger (investeringen kunnen soms worden uitgesteld of achterwege blijven) en het levert milieuwinst op. Bundeling van kennis en kunde binnen Fryslân: Bij alle Friese waterketenpartijen is veel kennis en kunde aanwezig. We hebben die gebundeld en ingezet op onderdelen waar winst te halen valt: databeheer, voorbereiding en aanbesteding van werk, storingsdiensten. 1.3 R e s u l t a a t
Om de doelen te bereiken zetten we acht deelprojecten in. Deze deelprojecten én hun resultaten worden besproken in hoofdstuk 2. 1.4 A f b a k e n i n g
Wat levert het project niet op? •
Het project levert de middelen/instrumenten op waardoor betere samenwerking mogelijk wordt. De daadwerkelijke samenwerking (en daarmee mensen anders aansturen) gebeurt door de afzonderlijke organisaties: managers!! Deze moeten het uiteindelijk gaan doen.
•
Het bestuurlijk traject van de gezamenlijke aanpak Unie/VNG
1.5 R a a k v l a k k e n m e t a n d e r e o n t w i k k e l i n g e n
De aanpak sluit aan bij de doelstellingen van de VNG/UvW-aanpak: Deze invulling sluit aan bij de gezamenlijke aanpak van de VNG/UvW, die toewerkt naar een gemeenschappelijke regeling: een integrale (middel)lange termijn investeringsprogrammering voor gemeenten en waterschap gelegen binnen een of meer zuiveringskringen.
Definitief
- - pagina 6 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
1.6 R i s i c o ’ s e n h o e w e d a a r m e e o m g a a n
•
Afvalwater en drinkwater: hoe groot zijn de risico’s op vervuiling van drinkwater wanneer je gaat samenwerken in operationeel beheer? Hier gebruik maken van ervaringen Waternet.
•
Voor storingen en klein onderhoud is gebiedskennis noodzakelijk. Pas op voor te groot opschalen. Hier eerst ervaring mee opdoen in kleinere pilots.
•
Wanneer we met elkaar grootschalig gaan aanbesteden lopen we eerder tegen Europese regelgeving aan. Kan te koste gaan van kleine locale aannemers die het soms beter en goedkoper doen. Dit betrekken bij de businesscase.
•
Groter is niet altijd goedkoper en beter. Dit kan objectief worden gemaakt door hier met verschillende alternatieven in businesscases rekening te houden.
•
voorkom dat je verkeerde keuzes maakt en daar vervolgens moeilijk of niet meer van af komt. Dit doen we door heldere go/no-go momenten op basis van de businesscases.
•
Efficiency door samenwerking in de waterketen mag niet ten koste gaan van efficiency op andere terreinen. Zo moeten we oog houden voor de gehele breedte van de gemeentelijke taken, en de efficiency die door de partijen reeds is bereikt. Dit doen we door hier rekening mee te houden in de businesscases.
Definitief
- - pagina 7 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
2.DE AANPAK In de werkgroep is uitgebreid gesproken over de aanpak. Daarbij kwamen de volgende zaken naar voren: Kies concrete deelprojecten: Hou het behapbaar. Werk daarom met afgebakende, concrete deelprojecten met één duidelijke focus, en een compact projectteam dat daarvoor wordt vrijgemaakt (tijd en prioriteit) en het resultaat straks ziet als hun succes. Kies twee schaalniveau’s: Er zijn twee schaalniveau’s waarop we samenwerking op willen pakken: •
(set van) zuiveringskringen: In Fryslân zijn 29 zuiveringskringen. Een zuiveringskring bestaat uit een afvalwaterzuivering met de daarop aangesloten riolering. Dit kan beschouwd worden als een afzonderlijke afvalwaterketen (één samenhangend systeem).
•
Fryslân (maar dan eerst pilots): Voor een aantal onderdelen kan de samenwerking goed Fryslân-breed worden opgepakt. In dat geval eerst ervaring opdoen in pilots.
Op de volgende pagina is dat schematisch weergegeven.
Definitief
- - pagina 8 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
Om de samenwerking beheer en onderhoud slagvaardig op te kunnen pakken, werken wij met deze acht deelprojecten, ieder met een eigen team. Zo kan er tempo worden gemaakt, en is het risico op vertraging bij tegenslag kleiner.
Definitief
- - pagina 9 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
2.1 D e e l p r o j e c t 1 : I n t e g r a a l i n v e s t e r e n i n z u i v e r i n g s k r i n g e n
Omschrijving
In Fryslân zijn 29 zuiveringskringen. Een zuiveringskring bestaat uit een afvalwaterzuivering met de daarop aangesloten riolering. Dit kan beschouwd worden als een afzonderlijke afvalwaterketen (één systeem). Binnen één zuiveringskring doen zowel Wetterskip Fryslân als gemeenten (vervangings)investeringen. Door die op elkaar af te stemmen kan de verhouding prijs/prestatie verbeteren. De eerste stap hierin zijn de optimalisatiestudies. Hierin kijken gemeenten en Wetterskip Fryslân samen hoe de afvalwaterketen nog beter kan functioneren. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar de doelmatigheid, maar wordt er ook gelet op duurzaamheid en milieu. De optimalisatiestudies moeten ertoe leiden dat gemeenten en Wetterskip Fryslân afvalwaterakkoorden sluiten, met daarin de verbeterpunten voor de komende jaren. De afvalwaterakkoorden zijn een opmaat voor een permanente samenwerking met de gemeenten op het schaalniveau van een (set van) zuiveringskringen. Het gaat hierbij om: • Permanente afstemming van investeringen; • samenwerking op het gebied van beheer en onderhoud (zie “slimmer sturen”). Voor een aantal gemeenten wordt in 2011 naar verwachting geen optimalisatiestudie uitgevoerd. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld omdat in het verleden al een optimalisatiestudie is uitgevoerd. Of omdat er andere zaken spelen die eerst moeten worden afgerond. Of omdat gemeenten er door de gemeentelijke herindeling niet voor 2012 aan toe komen. Deze gemeenten maken samen met Wetterskip Fryslân in 2011 een alternatief samenwerkingsplan. Omdat we daarmee wel op koers blijven als het gaat om permanente samenwerking in de waterketen.
Doel
Het doel is een betere prijs/prestatie te bereiken door de investeringen binnen een (set van) zuiveringskringen blijvend op elkaar af te stemmen.
Resultaten per jaar
• •
2011: per zuiveringskring een afvalwaterakkoord of alternatieve afspraken tussen gemeenten en Wetterskip Fryslân 2012: per zuiveringskring een integraal investeringsprogramma
Partijen
Gemeenten en Wetterskip Fryslân
Raming financiën 2011
Dit is sterk afhankelijk van de invulling en verschilt per geval. Gemeenten en waterschap delen de kosten voor het opstellen van optimalisatiestudies en afvalwaterakkoorden.
Uren 2011
Op basis van eerdere ervaringen kost het opstellen van een optimalisatiestudie en afvalwaterakkoord circa 70 uur per gemeente. Voor Wetterskip Fryslân ligt dit hoger vanwege de bijkomende regierol t.a.v. optimalisatiestudies en afvalwaterakkoorden.
Definitief
- - pagina 10 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
2.2 D e e l p r o j e c t 2 : S l i m m e r s t u r e n i n z u i v e r i n g s k r i n g e n
Omschrijving
Na optimalisatiestudies en afvalwaterakkoorden wordt de stap gemaakt van theorie naar praktijk. Van theorie naar praktijk: De huidige afvalwaterketen beter in de vingers krijgen door te meten: wat gebeurt er in buizen, gemalen, overstorten en zuiveringen? Hierdoor is beter beheer mogelijk (het systeem doet wat het moet doen) waardoor doelmatigheid en milieuwinst verder toeneemt. In afvalwaterakkoorden wordt afgesproken hoe dit wordt opgepakt. Er zijn pilots nodig: Deze aanpak is nieuw. Tot nu toe zijn beslissingen gebaseerd op theoretische getallen (ontwerpen, modellen). Deze aanpak probeert grip te krijgen hoe het daadwerkelijk functioneert. Dit is een nieuwe insteek die vraagt om pilots om ervaring mee op te doen. Voor Warns zijn hierover al afspraken gemaakt in het afvalwaterakkoord, waarmee Warns één van de pilots is. Daarnaast kunnen twee zuiveringskringen waarvoor binnenkort afvalwaterakkoorden worden afgesloten als pilots dienen.
Doel
Het doel is een betere prijs/prestatie te bereiken door de processen Inzamelen, Transporteren en Zuiveren van afvalwater binnen een (set van) zuiveringskringen blijvend op elkaar af te stemmen.
Resultaten per jaar
• • •
2011: de start van drie pilots (waaronder Warns) waarin gemeenten en Wetterskip Fryslân ervaring opdoen met slimmer sturen in de afvalwaterketen 2012: de resultaten van de pilots worden opgeleverd 2012: gemeenten en Wetterskip Fryslân maken vervolgafspraken over slimmer sturen op basis van de pilots
Partijen
Gemeenten en Wetterskip Fryslân
Raming financiën 2011
Het betreft hier de kosten van de noodzakelijke metingen in het zuiveringssysteem. Kosten zijn sterk afhankelijk van meetdoelstellingen. Afspraken over kosten en kostenverdeling worden gemaakt in afvalwaterakkoorden.
Uren 2011
pm
Definitief
- - pagina 11 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
2.3 D e e l p r o j e c t 3 : B e t e r d a t a b e h e e r i n d e F r i e s e w a t e r k e t e n ( Q u i c k w i n )
Omschrijving
Elke waterketenpartij verzamelt en beheert data. Het gaat vaak om dezelfde soort informatie (bijvoorbeeld telemetrie, inspectiegegevens), maar iedereen heeft daarvoor net weer een andere manier of een andere database. Voordelen: Hier zitten naar ons idee grote kansen. Door zaken slim te combineren en gezamenlijk te beheren kan het doelmatiger. Maar ook beter, door te kijken hoe data breder (in de keten) kan worden ingezet. En waar we van elkaar kunnen leren. Aanpak: We kiezen voor een pragmatische aanpak. Dat kan bijvoorbeeld een “paraplu” zijn waardoor bestaande systemen met elkaar kunnen communiceren. Of (op termijn) naar één gezamenlijk systeem toe. De aanpak is globaal als volgt: • inventariseren om welke data het gaat, waarvoor die wordt gebruikt en hoe die wordt beheerd • de kansen in beeld brengen. Hierbij ook partijen betrekken als Aquario, Datawatt, Mous, Landustrie. • in een businesscase enkele alternatieven naast elkaar zetten hoe dat anders en beter kan, wat dat kost en wat het kan opleveren • Op basis van voorkeursalternatief afspraken maken.
Doel
Samenvattend zijn de voordelen: • Makkelijker beschikken over de gewenste informatie op het gewenste moment • Minder tijd en geld kwijt met beheren van data • Beter beheer door meer inzicht in de hele waterketen
Resultaten per jaar
• •
Partijen
Vitens, gemeenten, Wetterskip Fryslân
Raming financiën 2011 Uren 2011
€ 70.000 voor het opstellen van een businesscase
Definitief
2011: een businesscase databeheer waterketen met een voorkeursalternatief 2012: afspraken over implementatie
1 projectleider: 200 uur 1 teamlid namens elke waterketenpartij: 50 uur pp
- - pagina 12 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
2.4 D e e l p r o j e c t 4 : S a m e n w e r k v o o r b e r e i d e n e n a a n b e s t e d e n
Omschrijving
Elke waterketenpartij bereidt werk voor en besteedt dat aan. Het gaat hierbij om planbaar (groot) onderhoud, (vervangings)investeringen, groen onderhoud, inspecties etc. Fryslân-breed gaat het om grote bedragen. En om veel werk, waar veel mensen van alle organisaties mee bezig zijn. Voor sommigen is het een dagtaak, voor anderen een kleiner onderdeel van het totale takenpakket. De uitdaging: Bij alle Friese waterketenpartijen is veel kennis en kunde aanwezig. De uitdaging is om die kennis en kunde te bundelen zodat de voorbereiding en aanbesteding van werk beter en efficiënter wordt. Aanpak: De aanpak is globaal als volgt: • een projectenkaart maken (quick&dirty): Op basis van investeringsprogramma’s en onderhoudsprogramma’s zet iedereen zijn projecten op een kaart. Projecten die niet op de kaart kunnen (bijvoorbeeld groen onderhoud, inspectie) komen op een A4tje. • Een workshop: Nu er één projectenkaart is, is er een beeld van waar het eigenlijk om gaat. In een workshop praten partijen met elkaar over de mogelijkheden, onmogelijkheden, kansen en risico’s om hier samen wat mee te doen. Hier wordt ook kennis en ervaring van buiten Fryslân bij betrokken. En natuurlijk de ervaringen binnen Fryslân op andere terreinen dan water. • een businesscase maken met enkele alternatieven die laten zien hoe dat anders en beter kan, wat dat kost en wat het kan opleveren • Op basis van voorkeursalternatief afspraken maken.
Doel
Betere en efficiëntere werkvoorbereiding en aanbesteding door de aanwezige Friese kennis en kunde te bundelen.
Resultaten per jaar
• •
Partijen
Vitens, gemeenten, Wetterskip Fryslân
Raming financiën 2011 Uren 2011
€ 40.000 voor het opstellen van een businesscase
Definitief
2011: projectenkaart, workshop en een businesscase met voorkeursalternatief 2012: afspraken over implementatie
1 projectleider: 200 uur 1 teamlid namens elke waterketenpartij: 50 uur pp
- - pagina 13 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
2.5 D e e l p r o j e c t 5 : G e z a m e n l i j k o n d e r h o u d v a n r i o o l g e m a l e n ( Q u i c k w i n )
Omschrijving
In Fryslân beheren gemeenten en Wetterskip Fryslân duizenden rioolgemalen. Het onderhoud daarvan doet ieder voor zichzelf, of besteed het uit. Volgens ons zit hier een quick win omdat het om vergelijkbaar werk gaat. De uitdaging: Bij alle Friese waterketenpartijen is veel kennis en kunde aanwezig. De uitdaging is om die kennis en kunde te bundelen zodat onderhoud van rioolgemalen efficiënter wordt. Aandachtspunt: Goed functioneren van rioolgemalen is van groot belang om problemen als overlast te voorkomen. Wanneer anderen ons gemaal onderhouden, moet dit daarom aan kwaliteitseisen voldoen. We moeten deze kwaliteitseisen daarom goed benoemen. Hier kunnen we gebruik maken van de ervaringen van gemeenten die het gemaalonderhoud hebben uitbesteed aan Aquario of andere partijen. En er moet wederzijds vertrouwen zijn. Aanpak: De aanpak is globaal als volgt: • opstellen kwaliteitseisen: wat verwachten we als het gaat om gemaalonderhoud? • bouwen aan vertrouwen: bij elkaar in de keuken kijken, stage lopen, pilots uitvoeren, etc • een businesscase maken met enkele alternatieven die laten zien hoe dat anders en beter kan, wat dat kost en wat het kan opleveren • Op basis van voorkeursalternatief afspraken maken.
Doel
Beter en efficiënter onderhoud van rioolgemalen door de aanwezige Friese kennis en kunde te bundelen. Minder storingen.
Resultaten per jaar
• • •
Partijen
gemeenten, Wetterskip Fryslân
Raming financiën 2011 Uren 2011
--
Definitief
2011: kwaliteitseisen, 2 pilots, minimaal 1 stage gelopen/ontvangen per partij 2012: businesscase 2012: afspraken over implementatie
1 projectleider: 200 uur 1 teamlid namens elke waterketenpartij: 50 uur pp de uren voor deelname aan 2 pilots: pm
- - pagina 14 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
2.6 D e e l p r o j e c t 6 : B u n d e l e n s t o r i n g e n e n k l e i n o n d e r h o u d ( Q u i c k - w i n )
Omschrijving
Naast groot onderhoud gaat veel tijd zitten in klein onderhoud (reiniging en inspectie, reparaties, kleine vervangingen) en het oplossen van storingen en verstoppingen (gemalen, riolen). Dit werk is vaak ad-hoc van karakter en er zijn weekenddiensten omdat dingen soms niet kunnen wachten. De uitdaging: Hoe kunnen we storingen en klein onderhoud zo bundelen dat we hier allen de vruchten van plukken (minder weekenddiensten, minder km rijden, minder tijd kwijt) en dat tegelijkertijd de huidige kwaliteit gewaarborgd blijft of beter wordt? En we willen elkaar kunnen vinden wanneer je zelf de capaciteit of kennis niet hebt. Aandachtspunt: • Bij storingen is systeemkennis essentieel. Je moet gevoel hebben bij het systeem om in te kunnen schatten of een storing acuut moet worden opgelost of kan wachten. En je moet er op kunnen vertrouwen dat storingen tijdig en adequaat worden opgelost. Hier kunnen we gebruik maken van de ervaringen van gemeenten die storingsdienst hebben uitbesteed aan Aquario of andere partijen. • heeft sterke relatie met deelproject “combinaties steunpunten”. Daarom in pilots ook mogelijke slimme combinaties van steunpunten onderzoeken. Aanpak: De aanpak is globaal als volgt: • opstellen kwaliteitseisen: wat verwachten we als het gaat om storingen en klein onderhoud? • bouwen aan vertrouwen: voordat bij elkaar in de keuken kijken, stage lopen, pilots uitvoeren, etc • een businesscase maken met enkele alternatieven die laten zien hoe dat anders en beter kan, wat dat kost en wat het kan opleveren • Op basis van voorkeursalternatief afspraken maken.
Doel
Beter en efficiënter afhandelen van storingen en klein onderhoud door de aanwezige Friese kennis en kunde te bundelen.
Resultaten per jaar
• • •
Partijen
gemeenten, Wetterskip Fryslân
Raming financiën 2011 Uren 2011
--
Definitief
2011: kwaliteitseisen, 2 pilots, minimaal 1 stage gelopen/ontvangen per partij 2012: businesscase 2012: afspraken over implementatie
1 projectleider: 200 uur 1 teamlid namens elke waterketenpartij: 50 uur pp de uren voor deelname aan 2 pilots: pm
- - pagina 15 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
2.7 D e e l p r o j e c t 7 : S l i m m e c o m b i n a t i e s s t e u n p u n t e n
Omschrijving
Alle waterketenpartijen hebben hun eigen werkplaatsen en steunpunten. De uitdaging: hoe kunnen de steunpunten en de werkplaatsen in Fryslân elkaar versterken, en wat zijn daarvan de voordelen (minder voorraad, beter voorraadbeheer)? Aandachtspunt: heeft sterke relatie met deelproject “bundelen storingen en klein onderhoud”. Daarom in eerste instantie geen eigen pilots opstarten. Aanpak: De aanpak is globaal als volgt: • inventarisatie: hoeveel steunpunten/werkplaatsen zijn er, hoe worden die gebruikt, wat ligt er op voorraad, etc. • eventueel 2 pilots uitvoeren waarin steunpunten slim worden gecombineerd (voorraadbeheer, wat ligt waar, uitwisseling, etc). Dit alleen doen als uit deelproject 6 dat hier alsnog behoefte aan is. • een businesscase maken met enkele alternatieven hoe steunpunten en werkplaatsen elkaar kunnen versterken • Op basis van voorkeursalternatief afspraken maken.
Doel
Betere en efficiëntere inzet van werkplaatsen en steunpunten.
Resultaten per jaar
• • •
Partijen
Vitens, gemeenten, Wetterskip Fryslân
Raming financiën 2011 Uren 2011
--
Definitief
2011: inventarisatie 2012: een pilot (eventueel) en een businesscase 2013: afspraken over implementatie
1 projectleider: 150 uur 1 teamlid namens elke waterketenpartij: 40 uur pp de uren voor deelname aan 2 pilots: pm
- - pagina 16 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
2.8 D e e l p r o j e c t 8 : I n t e g r a a l a s s e t m a n a g e m e n t
Omschrijving
Onder asset management verstaan we het optimaal inzetten van de kapitaalgoederen (infrastructuur) kijkend naar de duurzame prestaties, risico’s en kosten. Het gaat hierbij om een optimale balans tussen storingen, risico’s, onderhoud en (vervangings)investeringen. Door de permanente afstemming van investeringen en de samenwerking op het gebied van beheer en onderhoud wordt een basis gelegd voor integraal asset management in de waterketen. Aanpak: De aanpak is globaal als volgt: • opstellen quickscan asset management: voor de Friese waterketen wordt in beeld gebracht waar kansen liggen voor integraal asset management. • Verdere invulling gebeurt mede op basis van de andere deelprojecten.
Doel
Optimaal inzetten van de kapitaalgoederen (infrastructuur) kijkend naar de duurzame prestaties, risico’s en kosten.
Resultaten per jaar
• •
Partijen
Vitens, gemeenten, Wetterskip Fryslân
Raming financiën 2011 Uren 2011
--
Definitief
2012: quickscan integraal asset management Friese waterketen 2013: vervolgafspraken op basis van quick scan en de andere deelprojecten.
--
- - pagina 17 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
3. KOSTEN, ORGANISATIE EN COMMUNICATIE 3.1 K o s t e n e n k o s t e n v e r d e l i n g v o o r 2 0 1 1
In de onderstaande tabel is een globale kostenraming voor de deelprojecten in beeld gebracht.
Deelproject
WF
Gem.
1
Integraal investeren in zuiveringskringen
x
x
2
Slimmer sturen in zuiveringskringen
x
x
3
Beter databeheer in de Friese waterketen
x
x
4
Samen werk voorbereiden en aanbesteden
x
x
5
Gezamenlijk onderhoud van rioolgemalen
x
6
Bundelen storingen en klein onderhoud
7 8
Vitens
Kosten 2011 *
Kosten 2012
Kosten 2013
Kosten 2015
Gezamenlijke uren per jaar
p.m.
p.m.
p.m.
*
**
p.m.
p.m.
p.m.
**
x
€ 70.000
p.m.
p.m.
p.m.
400
x
€ 40.000
p.m.
p.m.
p.m.
400
x
***
p.m.
p.m.
p.m.
400
x
x
***
p.m.
p.m.
p.m.
400
Slimme combinaties steunpunten
x
x
x
--
p.m.
p.m.
p.m.
100
Integraal asset management
x
x
x
--
p.m.
p.m.
p.m.
--
totaal
€ 110.000
toelichting * Het betreft hier de kosten en uren voor gemeenten en Wetterskip Fryslân voor het opstellen van optimalisatiestudies en afvalwaterakkoorden. Dit is sterk afhankelijk van de invulling en verschilt per geval. Gemeenten en waterschap delen de kosten voor het opstellen van optimalisatiestudies en afvalwaterakkoorden. ** Het betreft hier de kosten van de noodzakelijke metingen in het zuiveringssysteem. Kosten zijn sterk afhankelijk van meetdoelstellingen. Afspraken over kosten en ***
kostenverdeling worden gemaakt in afvalwaterakkoorden. Het betreft hier de kosten en uren voor de pilots. Deze worden door de partijen betaald die deelnemen in de pilots.
kostenverdeling De kosten voor de deelprojecten worden gelijk verdeeld over de deelnemende partijen (zie kruisjes in de tabel). 3.2 O r g a n i s a t i e e n w e r k w i j z e
Om de samenwerking beheer en onderhoud slagvaardig op te kunnen pakken, werken wij met deze acht deelprojecten, ieder met een eigen team. Zo kan er tempo worden gemaakt, en is het risico op vertraging bij tegenslag kleiner.
Definitief
- - pagina 18 van 19
PROJECTPLAN SAMENWERKING BEHEER EN ONDERHOUD
De projectleiders van de teams zijn verantwoordelijk voor de onderlinge afstemming, en rapporteren aan de regiegroep. De regiegroep is gedelegeerd opdrachtgever namens de stuurgroep. Zij is het eerste aanspreekpunt voor de projectleiders.
3.3 C o m m u n i c a t i e
Een belangrijk deel van de communicatie wordt ingevuld binnen de projecten zelf, door mensen vanuit verschillende organisaties te betrekken. De pilots zijn belangrijke om ervaring op te doen, niet alleen voor de directe deelnemers, maar voor alle Friese waterketenpartijen. En er wordt actief uitwisseling gestimuleerd door de onderlinge stages.
Definitief
- - pagina 19 van 19