Voorstellen voor onderzoekspresentaties Mbo Onderzoeksdag Presenteer je eigen onderzoek op de Mbo Onderzoeksdag op 12 november 2015! Indienen van een voorstel kan tot en met 15 mei 2015 via e-mailadres:
[email protected] Gebruik hiervoor onderstaand format.
Naam indiener (contactpersoon): Richard Voss Naam mbo-instelling: ROC Friesland College Mailadres:
[email protected] Telefoonnummer: … Naam/namen van de presentatoren: Richard Voss
1. 2.
Titel van de presentatie: Samen werken aan werkplekleerbegeleiding De aanleiding voor het onderzoek en de onderzoeksvragen. Bijv: wat is het probleem en wat gaat op grond van dit onderzoek veranderen in de onderwijspraktijk? Welke vragen wil je met dit onderzoek beantwoorden?
Deze Masterthese is geschreven in het kader van de opleiding ‘Master Learning and Innovation’ (MLI) aan de Stenden Hogeschool met als onderwerp ‘Werkplekleerbegeleiding’ (WPLB). Het betreft een onderzoek en innovatieplan in opdracht van de Academische Opleidingsschool Friesland College (FC) – NHL Hogeschool binnen de FC School voor Commercie en Dienstverlening (SvC&D). WPLB wordt van essentieel belang geacht bij het werkplekleren (WPL) door toekomstige docenten als onderdeel van het Opleiden in de School (OidS) als gevolg van die FC-NHL Opleidingsschool. Nationaal en internationaal wordt werkplekleren (WPL) als een veelbelovende mogelijkheid gezien om toekomstige docenten beter voor te bereiden op een baan in het onderwijs. Het onderzoek in deze Masterthese dient ter ondersteuning van het innovatieplan. Het innovatieplan is gebaseerd op de vraag uit de eigen organisatie het OidS in de eigen context te positioneren, richten en verstevigen. De bedoeling van het onderzoek is daarbij dat duidelijk wordt welke kritische factoren bij WPLB het succes ervan bepalen, zodat tevens duidelijk wordt hoe deze factoren het beste kunnen worden toegepast. Het voorgaande samenvoegend leidt dat tot de volgende centrale onderzoeksvraag binnen de context van het werkplekleren door toekomstige docenten binnen de school voor Commercie en Dienstverlening van het Friesland College: In hoeverre ondersteunen kritische succesfactoren ‘werkplekleerbegeleiding’? a. Theoretische deelvragen: • Wat zijn kritische succesfactoren? • Wat is werkplekleerbegeleiding? • Hoe werkt werkplekleerbegeleiding? • Waartoe werkplekleerbegeleiding?
In theoretisch kader zijn de theoretische deelvragen verder onderzocht en hebben variabelen voor het praktijkonderzoek opgeleverd (zie figuur 1) en is een conceptueel model (figuur 2) geformuleerd: OidS als deel van school- en personeelsbeleid commitment van de leiding Faciliteiten tijd en middelen
draagvlak team
opgeleid en of gecertificeerd Deskundigheid WPLB
kritische succesfactoren bij WPLB
inzetbaarheid
competentie
koppeling Match klik
Betrokkenheid
congruent handelen vanuit betrokkenheid
Figuur 1 variabelen en indicatoren in boomstructuur
Het (ofwel: klaar voor de taak)
waartoe?
Ik (ofwel deskundigheid tav WPLB)
Figuur 2 conceptueel model
Wij (ofwel: betekenisvolle ontmoeting met de toekomstige leraar)
b. Dit leidt tot de volgende praktijkvragen eveneens binnen de beschreven context: 1. Wat is de huidige situatie ten aanzien van: a) de faciliteiten van WPLB? b) de deskundigheid van WPLB? c) de Match bij WPLB? 2. Wat is de gewenste situatie ten aanzien van: a) de faciliteiten van WPLB? b) de deskundigheid van WPLB? c) de Match bij WPLB? 3. In hoeverre wordt er congruent gehandeld vanuit de betrokkenheid bij WPLB? 4. In hoeverre ervaren toekomstige leraren een betekenisvolle ontmoeting bij WLPB? 3.
De methode(n) van onderzoek: welke methode is gebruikt om een antwoord te geven op de onderzoeksvragen?
Het beschreven onderzoek is een vorm van exploratief onderzoek met als doel het zoeken naar verbanden. Naast literatuuronderzoek heeft er uitwisseling plaats gevonden met een deskundige. Binnen het praktijkdeel van het onderzoek is er gekozen voor kwalitatief onderzoek in de vorm van kwalitatieve interviews met een explorerende vraagstelling, zie figuur 3 voor de onderzoek aanpak.
Deskresearch: literatuurstudie; construeren conceptueel model; formulering praktijkvragen; afstemming met deskundige; interviewontwerp.
Praktijkonderzoek: interviews met begeleiders; interviews met toekomstige docenten; groepsinterview met management team.
Afstemming bevindingen met de deskundige, verslaglegging en ontwerp innovaties.
Figuur 3 Onderzoek ontwerp
Om goed zicht te krijgen op de huidige en gewenste situatie rondom WPLB gaf bovenstaand onderzoeksontwerp aanleiding om met drie verschillende groepen participanten (zie ook conceptuele model en toelichting in paragraaf 2.6) in gesprek te gaan. Bij de samenstelling van de groep begeleiders hebben ter variatie de volgende overwegingen meegespeeld: de mate waarin er sprake is van een opleiding voor de taak; de werkplek of team binnen de school; de mate van georganiseerdheid van de begeleiding; onderling verband van toekomstige docent in
relatie tot begeleider; het totaal aantal recente begeleidingen. Er was aldus sprake van een doelgerichte selectie (Hart, Boeije, & Hox, 2009). participanten WPL begeleiders Toekomstige docenten Managementteam SvC&D
aantal teams opgeleid Georganiseerde Onderlinge Recente begeleiding verbanden begeleidingen 7 4 2 14 meerdere 15 maximaal 2
2
n.v.t.
ja
meerdere
n.v.t.
6
8
n.v.t.
n.v.t.
meerdere
n.v.t.
Tabel 1 Overzicht participanten
De participanten worden persoonlijk, per E-mail of op advies (MT ScC&D) benaderd. Er wordt met de participanten afgesproken dat antwoorden zonder naam en toenaam gebruikt zullen worden. 4.
De opbrengsten: wat heeft het onderzoek (tot nu toe) opgeleverd? Denk aan resultaten én conclusies.
Zoals hierboven beschreven dient het onderzoek ter ondersteuning van het innovatieplan. De bedoeling van het onderzoek was daarbij dat duidelijk wordt welke kritische factoren bij WPLB het succes ervan bepalen, zodat tevens duidelijk wordt hoe deze factoren het beste kunnen worden toegepast. Met kritische succesfactoren als uitgangspunt voor een succes- of betekenisvolle toepassing bij werkplekleerbegeleiding kan worden gesteld dat de geïdentificeerde indicatoren in de huidige situatie op enkele van belang geachte onderdelen onvoldoende worden toegepast. Daar waar ze wel (voldoende) worden toegepast blijft onduidelijk met welk aandeel ze bijdragen aan een mogelijk succes. Daarbij lijken de uitkomsten van dit onderzoek behoorlijk overeen te komen met de eerdere bevindingen omtrent de gehele Opleidingsschool FC-NHL. Uitspraken van participanten omtrent de gewenste situatie geven voldoende richting aan de reeds ingezette innovatie en een verdere uitwerking daarvan. 5.
De (mogelijke) benutting van de opbrengsten in de schoolpraktijk: hoe zullen de opbrengsten resultaten worden gebruikt? In je eigen school ? ook in andere?
De figuur 4 betreft een definitieve schematische uitwerking van verdere innovaties en voorstellen op basis van dit onderzoek. Grofweg zijn de volgende initiatieven en interventies in gang gezet als gevolg van deze thesis: • het informeren en het voeren van een dialoog met het betreffende managementteam waarbij voorstellen in het managementcontract zullen worden overgenomen; • het ontwerpen en uitvoeren een opleiding voor WPLB op basis van kenniscreatie waarbij naast op basis van het FC concept praktijkgestuurd leren. Het onderzoek van Kroeze (2014) en diens aanbevelingen zullen daarin meegenomen worden.
OidS als deel van school en personeelsbeleid
mag wel indalen
betere positionering opleidingsschool
presentatie onderzoek en innovatie /dialoog mt
Commitment van het management
erkening en waardering begerenswaardig
samenwerking met opleidingsschool versterken
idem
Tijd en middelen
compensatie tijd en digitale middelen
integraal personneelsbeleid rond OidS
idem
Draagvlak team
gezamenlijk op strepen staan bij leiding
OidS als professionalisering
idem
Opgeleid en of gecertificeerd
beide als vorm van waardering
opleiding coaches en certificering
pilot ontwerp opleiding coaches + lerarenregister
Inzetbaarheid
meer maatwerk en breder
meer maatwerk en breder
presentatie onderzoek en innovatie /dialoog mt
Competentie
verdere profesionalisering
zie verdere aanbeveling *
pilot ontwerp opleiding coaches + lerarenregister
Koppeling
beter aansluiting behoeften, leervraag, talenten
zowel communicatief, organisatorisch e.d.
brochure + website
Klik
meer sturing op maatwerk
dialoog tijdens opleiding coaches over professionaliteit
congruent handelen op basis van betrokkenheid
benoemd als taak
samenhangende gezamelijke principes
Faciliteiten
kritische succesfactoren bij WPLB
Deskundigheid
Match
Betrokkenheid
dialoog over principes volgens MCC
Figuur 4
6.
Literatuurreferenties
Kroeze, C. (2014). Georganiseerde begeleiding bij opleiden in de school. Nijmegen: Efficient. Richard Voss