nieuws Grootste zonnepark van Nederland op Rotterdam CS Centraal station Rotterdam – inmiddels
procent. ProRail heeft het initiatief geno-
– begint al aardig vorm te krijgen. De
sidie voor het project van 500.000 euro
alweer enige tijd in bouwsteigers gehuld grote stationshal, in niets te vergelijken met de oude hal, krijgt een duurzame
uitvoering. Meest in het oog springende onderdeel zijn de vele zonnepanelen die op het nieuwe dak worden geplaatst.
Midden juni is tijdens een feestelijke bijeenkomst het eerste paneel gelegd. Van
de 30.000 m2 glas op de sporenkap is een
oppervlakte van 10.000 m2 (vergelijkbaar
men voor de aanleg. Een deel van de subis uitgereikt door het Rotterdam Climate Initiative, daarna volgden ook de ge-
meente Rotterdam en de provincie ZuidHolland. Prorail heeft vervolgens de rest
van het 2,5 miljoen kostende project voor zijn rekening genomen.
In het ontwerp zijn verder duurzaam-
heidselementen verwerkt als zonnecel-
len, wko en spiegels in het plafond van
de stationshal om extra daglicht binnen te krijgen. Ook wordt in het station een gescheiden rioolsysteem doorgevoerd.
Met 110.000 reizigers per dag verwerkt
het stationsgebied evenveel reizigers als luchthaven Schiphol. Naast de aanslui-
ting op het Europese net van hogesnelheidstreinen krijgt Rotterdam Centraal
ook een aansluiting op de lightrailverbinding RandstadRail. Door de komst van de hsl-Zuid en RandstadRail is de verwach-
ting dat het aantal reizigers op
Rotterdam Centraal in 2025 zal zijn toegenomen tot 323.000 per dag.
met een voetbalveld) geschikt om zonne-
cellen te plaatsen. De overige oppervlakte
ontvangt door de omringende hoogbouw te weinig direct zonlicht, waardoor een
extra investering niet duurzaam en zinvol is. De pv-cellen leveren jaarlijks 350 MW, dit is vergelijkbaar met het elektriciteitsverbruik van honderd huishoudens. De
duurzame energie wordt gebruikt voor de roltrappen, liften en de verlichting.
Het park betekent een CO2-reductie op
het energiegebruik van het station van 8
Organisch zonnepaneel biedt voordelen Zonnepanelen blijken in staat zich
traditionele organische polymeren niet
bijdrage levert de Dichtel Research
ben de voordelen van het materiaal
steeds weer te verbeteren. Een nieuwe Group met organisch materiaal.
William Dichtel heeft met een nieuwe
rangschikking van organisch materiaal nieuwe eigenschappen verkregen die
POLL nee 4 %
nieuws
ja 96 %
waar nu zonnepanelen van worden gemaakt, maar niet de nadelen.
Dichtel en collega’s ontdekten een methode waarmee ftalocyanine kan
door een geordende laag kan groeien. Hierdoor krijgen de panelen eigen-
schappen als hoge thermische stabili-
teit, groot oppervlak en een permanente porositeit. Ftalocyanine is ver ver-
want aan chlorofyl, dat zorgt voor de omzetting van licht naar energie bij planten en bomen.
‘Ook zonder subsidie is zonne-energie rendabel’ Op www.installmedia.nl is maandelijks een poll te vinden waarop bezoekers hun mening kunnen geven over ontwikkelingen in de installatiewereld.
De afgelopen weken konden bezoekers zich uitspreken over de prestaties van
zonnepanelen. Zonnepanelen kunnen ook presteren zonder dat er subsidie voor
nodig is, afgaand op de stemmers. Op de stelling reageerden 152 mensen voor en 7 tegen, een percentage van 96 tegen 4.
Op www.installmedia.nl staat inmiddels de nieuwe stelling ‘Sollicitanten boven de zestig zijn bij mij kansloos’. Wilt u reageren of heeft u zelf een stelling? Stuur dan een e-mail naar
[email protected].
52 EI07 52-56.indd 52
hebben. Met andere woorden: ze heb-
worden aangebracht op grafeen, waar-
intech E&I Juli/Augustus ’11
04-07-11 15:30
column Nieuwe bestuursleden Uneto-VNI
Tel de NENzegeningen
In het Algemeen Bestuur van Uneto-vni zijn drie nieuwe
nen 1010 is in de laatste 25 jaar vaak op de schop
municatie en marketing, Leertouwer), drs. ing. Joris Bracke
van onze installaties belangrijk is verbeterd. Ik
(algemeen directeur Elektromotoren Bracke) en ir. Rik Dikken
gegaan. Het heeft ertoe geleid dat de veiligheid
stapte het vak binnen tijdens een prille nen 1010, tweede druk.
(algemeen directeur Unica Groep). Uneto-vni kent een
Toen was het nog een lekker te hanteren A5-je dat zo’n dertig
zijn representatief voor de aangesloten leden. Dat betekent
laties? Dat viel wel mee. Er vielen jaarlijks ruim dertig doden
Algemeen Bestuur en een Dagelijks Bestuur. Beide besturen dat zowel installatiebedrijven als technisch detaillisten zijn
vertegenwoordigd. Het Algemeen Bestuur bepaalt het beleid van de vereniging en is verantwoording verschuldigd aan de
jaar is meegegaan. Maakten we toen erg onveilige instal-
door elektrocutie, meestal door amateuristisch gepruts in de badkamer. Teveel natuurlijk, maar daar kwam verbetering in toen in 1983 de derde druk van nen 1010 verscheen. Het
Ledenraad. Bracke en Van der Boon jr. nemen plaats in het
belangrijkste element daarbij was de aardlekschakelaar. Toen
Dikken doet dat namens de Groep Groot. Zij vervangen Piet
laties, daalde het aantal dodelijke ongevallen door elektriciteit
Algemeen Bestuur namens de Hoofdvakgroep Installatie,
Hovink, Henk Dekkers en Aart van Gelder die hun zittingstermijn hebben beëindigd.
Van der Boon jr. is geen onbekende binnen de brancheorganisatie, momenteel is hij voorzitter van de Vakgroep Do-it.
dat apparaatje behoorlijk was ingevoerd in de woninginstaltot circa vijf per jaar nu. De derde druk van nen 1010 pakte
de potentiaalvereffening in het gevaarlijkste hok in huis – de badkamer – goed aan. De toen ingevoerde steraarding was
afgeleid van nen 3134, de bepalingen voor medische ruimten.
Ook Bracke heeft al bestuurlijke ervaring binnen Uneto-vni en
In Amerika waren er dodelijke ongevallen bij operaties te
Dikken is een van de vertegenwoordigers van de Groep Groot
over veiligheid. De nieuwe inzichten – zwevende netten en
andere netwerken. Hij is voorzitter van de Vakgroep emo. binnen het Algemeen Bestuur.
NEN 3840 gepubliceerd Na het verschijnen van nen 3140 voor laagspanning, is nu de
norm voor de bedrijfsvoering van hoogspanningsinstallaties,
nen
3840, gepubliceerd. Beide normen verschenen in 1998
voor het eerst.
De nieuwe norm omvat ook nen-en 50110 -1:2005, ‘Operation
of electrical installations’ en nen-en 50110 - 2:2010,
‘Bedrijfsvoering van elektrische installaties – Deel 2:
Nationale bijlagen’. Het doel van de publicaties is voor
Nederland de algemene eisen te geven voor de veilige be-
drijfsvoering van en werkzaamheden aan elektrische installa-
ties. Bedrijfsvoering van elektrische installaties omvat het gebruik van elektrische installaties tijdens het werk en het werk aan of nabij installaties. Het doet er daarbij niet toe of dat
voor onderhoud, reparaties, uitbreidingen of sloop is. Bij het
gebruik en onderhoud van elektrische installaties bestaat risico op letsel. Dit kan worden veroorzaakt door een elektrische schok, elektrische verbranding, vlambogen, of door
brand en/of explosies die voortkomen uit de elektrische energie. Daarnaast moet ook rekening worden gehouden met letsel of ziekte, veroorzaakt door elektrische en/of elektromagnetische velden door werkzaamheden aan of nabij elektri-
sche installaties. Op dit aspect wordt echter in deze verzameling publicaties niet ingegaan.
betreuren die aanleiding waren nog eens goed na te denken potentiaalvereffening – werden in nen 3134 samengevat. Ook de kabelberekeningen gingen in de derde druk van nen 1010
stevig op de schop. De paar simpele tabellen op A5-jes werden
vervangen door vele pagina’s tabellen, dit voor een reeks montagevarianten met correcties voor bij elkaar gelegde kabels en voor afwijkende temperaturen. Ook de latere nen 1010-druk-
ken volgen die weg nog steeds. Een paar tabellen zijn zelfs opgerekt. Ten opzichte van de eenvoudige tabellen in de
tweede druk kan de aderdoorsnede soms wat krapper worden gedimensioneerd. Dan is de kabel iets goedkoper, maar ont-
wikkelt meer warmte zodat over de totale levensduur van die kabel de besparing ruim teniet wordt gedaan door de hogere energiekosten. Welke zegeningen zijn er verder nog over ons
gekomen? Allereerst krijgen nu alle contactdozen een bescher-
mingscontact, ook in de woningbouw. Als gunstig neveneffect wordt daarmee de hoeveelheid elektromagnetische straling
vanuit de installatie behoorlijk verminderd. Ook in de utiliteit gaan tegenwoordig alle contactdozen achter aardlekschakelaars. Desnoods worden er wat meer eindgroepen geplaatst
als het een beetje kritisch is, bijvoorbeeld als er veel pc’s worden aangesloten, met het oog op dataverlies bij aanspreken van de aardlekschakelaar. En dan de hoofdschakelaar. Alle
installaties – zelfs kleine woninginstallaties – krijgen er een.
Bij elkaar toch leuke stappen vooruit. Vervallen zijn een aantal typisch Nederlandse bepalingen. Onze installaties zijn in
de afgelopen 25 jaar veel veiliger geworden. Hoogwaardiger
materialen leverden ook wat omzetgroei. Maar of daar echt zoveel nieuwe drukken voor nodig waren? bob verheul,
[email protected]
intech E&I Juli/Augustus ’11
EI07 52-56.indd 53
column
leden benoemd: Maarten van der Boon jr. (manager com-
53 04-07-11 15:30
nieuws ‘Af en toe problemen in de cloud’ Bijna de helft van de it-beslissers in or-
en twijfels bij de overstap naar de cloud.
twaalf maanden problemen te hebben
meer bedrijven naar de cloud overstap-
Het onderzoek bevestigt dat meer en
ganisaties geeft aan de afgelopen
gehad met hun cloud-provider. Dit blijkt
uit het Global Cloud Security-onderzoek, uitgevoerd door it-beveiliger Trend
pen en dat dit een golf van nieuwe
werkzaamheden en issues met zich
meebrengt. Hoewel bij slechts iets meer dan 10 procent van de respondenten
Micro. Het onderzoek, uitgevoerd onder
sprake is van cloud computing-projec-
twaalfhonderd it-beslissers uit de
ten, geeft bijna de helft (43 procent) van
Verenigde Staten, Europa, India, Canada
de respondenten aan bezig te zijn met
en Japan, bespreekt hun onzekerheden
de implementatie van cloud-projecten of het opstarten van pilotprojecten.
Respondenten werd ook gevraagd naar
drijven. 85 procent van de respondenten die momenteel gebruikmaken van een publieke cloud, geeft aan dat ze in de cloud opgeslagen data versleutelen.
Voordat bedrijven de overstap naar de cloud wagen, geeft meer dan de helft
van de respondenten aan de voorkeur te geven aan cloud-providers die ook en-
cryptie bieden. Toch zijn veel encryptiemethoden die in de cloud worden gebruikt kwetsbaar.
Glasvezel in Wezep
onderzoek zijn de grootste barrières om
kregen voor de aanleg van een glasve-
over te stappen bezorgdheid over de
Koning & Hartman heeft opdracht gezelkabelnetwerk op Bedrijvenpark H2O
veiligheid van data- of cloud-infrastruc-
en de industrieterreinen Wezep Noord
schikbaarheid van cloud services (48
ook aan een datacenter gebouwd.
tuur (50 procent) en de prestaties en beFoto: Industrie
encryptie een belangrijk middel voor be-
hun motivatie om toch vooral niet over te stappen naar de cloud. Volgens het
procent). De uitkomsten zijn een trend-
en Voskuil. Op hetzelfde terrein wordt
breuk; In het verleden was beveiliging
Licht op afbetaling
de cloud. Wat betreft het veilig opslaan
led’s op leasebasis aanbiedt, is een sa-
de grootste barrière voor de adoptie van
Zonnepanelen leasen met Google Google heeft een lucratieve deal gesloten met installateur SolarCity in Californië. De
Het Amsterdamse bedrijf led Lease, dat
menwerking aangegaan met de Ecover
International groep om zijn innovatieve
concept te financieren en internationaal uit te rollen.
houdens zonnepanelen kunnen leasen. SolarCity zorgt voor de installatie.
Schneider en OVG verduurzamen
len op het dak liggen alleen nog maar te betalen voor de energie die de panelen heb-
partnership gesloten met projectont-
zoekmachine heeft een fonds opgericht met daarin 280 miljoen euro, waarmee huisConsumenten die willen meedoen aan de regeling hoeven vanaf de dag dat de paneben opgewekt. Het geld in het potje wordt vervolgens gebruikt voor onderhoud en
Schneider Electric heeft een strategisch wikkelaar ovg voor verduurzaming van
installatie. Volgens de directeur van het installatiebedrijf hebben resultaten uit het
gebouwen in Europa. Eerder richtten
rendement oplevert. In april investeerde Google al 168 miljoen dollar in een project
werkingsverband op.
verleden al laten zien dat een dergelijke regeling naast milieuwinst ook een goed
dat werkt met zonnecollectoren. Ook investeerde het al miljoenen in andere vormen van duurzame energie, zoals koeling met zeewater en windmolens.
Belgisch spoortraject van zonne-energie voorzien In België rijdt vanaf juni de eerste trein
Schoten en Brasschaat heeft het traject
voorzien van zonnepanelen, maar door
de treinen in eigen energie te voorzien.
op zonne-energie. De trein is zelf niet
nieuws
van gevoelige data in de cloud is data-
het openen van een zonnepark voor het Belgische spoorbedrijf nmbs wordt ge-
noeg energie opgewekt om de trein op zonne-energie te laten rijden. Door de
plaatsing van zo’n zestienduizend zonnepanelen op een tunnel tussen
54 EI07 52-56.indd 54
Antwerpen-Brecht genoeg energie om
Imtech en Hoen al een dergelijk samen-
Saint Gobain Technical Fabrics: Adfors
Op de Techtextil-beurs heeft Saint-
Gobain Technical Fabrics zijn nieuwe
naam bekendgemaakt. Vanaf nu heeft
het bedrijf Adfors. Het belangrijkste product blijft glasvezel.
uit de panelen. De tunnel met daarop de
Nieuw pand MW Instruments
te snelweg E19, in Nederland de A16,
Antennestraat 26 te Almere. De nieuwe
Ook de infrastructuur haalt zijn energie
zonnepanelen ligt langs de veelgebruikrichting Antwerpen.
mw-Instruments
is verhuisd naar de
ruime behuizing biedt plaats voor uitbreidingen.
intech E&I Juli/Augustus ’11
04-07-11 15:30
opinie
palen voor de elektrische auto. De bond wil elektrisch vervoer
Personeelstekort in een teruglopende markt
haal doorbreken. Volgens onderzoeken blijkt dit een van
tak werken. Al die jaren klagen ondernemers al
De Anwb opent bij alle Wegenwachtstations binnenkort laad-
in Nederland zo een impuls geven en het ‘kip-en-het-ei’-ver-
Ik mag al vele jaren voor deze mooie bedrijfs-
grootste obstakels te zijn voor de aanschaf van een elektri-
over een tekort aan goed geschoold personeel.
sche auto. Geïnteresseerden zijn bang dat ze met een lege
accu langs de kant van de weg komen te staan, vanwege het
beperkte aanbod van laadpunten. Bij de palen kan een batterij in ongeveer een half uur worden opgeladen voor 80 pro-
cent. 100 procent volladen duurt enkele uren langer. Een batterij kan met 80 procent zo’n 75 kilometer mee. Geïnte-
resseerden kunnen terecht op www.anwb.nl/elektrisch voor informatie over de elektrische auto in Nederland.
Zij hebben natuurlijk gelijk. Als je mensen
zoekt die iets kunnen betekenen voor je bedrijf haal je die
niet zomaar van de markt. Zeker niet als je jonge medewerkers zoekt die zelfstandig kunnen werken, vele jaren ervaring hebben en over een op het bedrijf gerichte opleiding beschikken. Die zijn er niet en zullen er ook nooit komen. Dat is ook de reden waarom in de bedrijfstak wordt sa-
mengewerkt op het gebied van scholing. Voor de instroom uit scholen werken we samen in de LPI’s en RBPI’s. Nog geen
Aanvulling A1:2011 op NEN 1010
20 procent van onze nieuwe medewerkers komt recht-
Uneto-vni heeft een circulaire en een leaflet gepubliceerd over
ten zij-instromers. Vaak zelfs zonder relevante of voldoende
de belangrijkste wijzigingen in de in juli verschenen aanvulling
A1: 2011 op nen 1010: 2007 +C1: 2008. Hoewel de aanvulling nog
niet in het Bouwbesluit is aangewezen, raadt Uneto-vni leden aan al wel de aanvulling goed door te nemen en deze in de
praktijk toe te passen. De belangrijkste wijzigingen betreffen: - Contactdozen voor algemeen gebruik door leken.
- Keuze en installatie van leidingsystemen (tabel 52A, hoofdstuk 52).
- Scheiding van sterk- en zwakstroomleidingen. - Aardlekschakelaars.
- Periodieke inspectie (hoofdstuk 62). - Ruimten met bad of douche. - Medisch gebruikte ruimten.
Aanvulling A1: 2011 op nen 1010: 2007 +C1: 2008 is te bestellen
bij nen. De volledige circulaire is te vinden op het Ledennet
van Uneto-vni, evenals de uitgebreide leaflet (onder ‘Dossier
Elektrotechniek’).
streeks van school. De overige nieuwe mensen zijn zogeheopleiding, omdat het belangrijker wordt gevonden dat
ze willen leren en zelfstandig kunnen werken. Ook nu de bedrijfstak krimpt, horen we nog steeds praten over het
tekort aan ……. Hoe raar dat ook klinkt in een teruglopende bedrijfstak. Het is nu de tijd aan de toekomst te denken. En
dan niet eens in de trant of we voldoende geschoold personeel kunnen krijgen, maar of er wel personeel is te vínden. Uit de statistieken blijkt dat de bedrijfstak op dit moment
– voor het eerst in vele jaren – een lichte daling van de personeelsaantallen laat zien.
Op zich is dit geen ramp, maar de daling vindt eigenlijk al-
leen plaats in de groep zeer jonge werknemers, dus veelal de leerlingen. Onze werknemers van de toekomst. Deze jeugdigen gaan dus bij andere bedrijven werken en leren. Het zal
veel inspanning vereisen ze daarna nog voor onze bedrijfstak terug te winnen. Daar waar mogelijk zullen werkgevers zich moeten inspannen om te voorkomen dat we deze groep kwijtraken en het toekomstige tekort nog groter wordt.
Drents windmolenpark
Om ons voor te bereiden op de toekomst moeten we de
Innovatie begint een onderzoek naar de effecten van een mo-
veranderen, en dat vraagt eveneens om extra scholing.
Het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en
gelijk windmolenpark in de Drentse gemeente Borger-
Odoorn. Het park moet een vermogen krijgen tussen de 300
en 450 MW. Hiermee kunnen alle inwoners van Drenthe van elektriciteit worden voorzien. Minister Verhagen vindt windparken op land van groot belang. ‘We schakelen geleidelijk
over op duurzame energie’, aldus de minister. ‘Daarbij steunen we als eerste de relatief goedkoopste technieken. Wind op land is daar een van. Zo wordt er per euro belastinggeld
meer groene energie opgewekt.’ Het kabinet kiest voor een
mix van verschillende vormen van energie. Dat verzekert de
betrouwbare aanvoer van energie, zadelt mensen en bedrij-
ven niet op met onnodig hoge energiekosten en mobiliseert de kracht van de energiesector.
huidige medewerkers goed scholen, want er komen veel uitdagingen op technisch gebied aan. Ook onze klanten Bemoedigend is dat zoveel bedrijven meedoen aan het
project om de leercultuur in de midden- en kleinbedrijven te verbeteren; dan zien we toch maar weer dat veel be-
drijven inzien dat scholing voor succes in de toekomst van groot belang is. Ook Otib is actief om – vaak samen met
InstallatieWerk Nederland – het aantal leerlingen in de bedrijfstak te bevorderen. De jeugd van nu is onze toekomst. Door de vergrijzing verlaten veel medewerkers binnen en-
kele jaren de bedrijfstak. Om die goed te kunnen vervangen, moeten we nu jeugdigen aannemen en opleiden; hoe raar dat in deze tijd ook mag klinken.
rob bernSen, hOOFD AFDelinG BeleiDSOntwiKKelinG werKGeverSZAKen,
[email protected]
intech E&I Juli/Augustus ’11
EI07 52-56.indd 55
opinie
ANWB plaatst laadpalen
55 04-07-11 15:30
nieuws
agenda
1 miljard kilo apparatuur ingezameld Producenten en importeurs van elek-
dat 136 gemeenten minder afgeven dan
energiezuinige verlichting hebben sinds
en veertien gemeenten zelfs minder dan
trische apparaten, ict-apparaten en
de start van hun nationaal inzamelsys teem in 1999 inmiddels 1 miljard kilo
afgedankte apparaten en spaarlampen ingezameld. Dat meldt Wecycle, de
organisatie die de inzameling van afge-
dankte elektrische apparaten coördineert. Producentenvereniging nvmp wil de in-
gezamelde kilo’s apparatuur nog verder
verhogen. De organisaties willen daarom dat nog meer apparatuur hun richting
opkomt. Nu is dat ruim 40 procent, over tien jaar moet dat gestegen zijn naar
80 procent. Wecycle en ict-Milieu zien dat er nog veel winst is te behalen bij
Nederlandse gemeenten. De gemeenten krijgen een vergoeding voor de kosten
die zij maken voor de inname, tijdelijke opslag en afgifte van e-waste.
Uit een onlangs gepubliceerd onderzoek
komen grote verschillen tussen gemeen-
ten naar voren. In het onderzoek is te zien
het gemiddelde van vijf kilo per inwoner
26 juli Cursus nen 3140 nen,
Utrecht
www.nen.nl/web/cursussen/
steuning om de gescheiden inzameling
15 september Congres ‘Gas- en elektriciteitswet opnieuw op de schop’
ten en importeurs hebben het Wecycle-
www.euroforum.nl
2 kilo per inwoner. Om bijstand te leveren krijgen gemeenten hulp en onder-
van e-waste te stimuleren. De producenfonds opgericht, waaruit communicatie-
wtc,
Rotterdam
e-waste worden gefinancierd. In totaal is
22 september D&E Event
en met het derde kwartaal van 2012. De
www.2.fhi.nl
en pilotprojecten voor de inzameling van hiervoor 7 miljoen euro beschikbaar tot
consument speelt een belangrijke rol om
Evoluon, Eindhoven
hogen. Zo verdwijnt per jaar ongeveer
3 – 7 oktober Beurs Elektrotechniek
sche apparaten in de vuilnisbak, terwijl
www.elektrotechniek-online.nl
het ingezameld volume e-waste te ver-
33 miljoen kilo aan vooral kleine elektrideze goed kunnen worden gerecycled.
Consumenten kunnen gebruikte appara-
Jaarbeurs, Utrecht
inleveren in de winkel bij aanschaf van
4 – 6 oktober Vakbeurs Energie
lieustraat van de gemeente.
www.energievakbeurs.nl
ten en kapotte spaarlampen bijvoorbeeld een vergelijkbaar product of bij de mi-
Brabanthallen, Den Bosch
11 – 13 oktober Bouw Relatiedagen
Evenementenhal, Hardenberg www.evenementenhal.nl
10, 17 en 24 november Cursus Power Quality Isso, Woerden www.isso.nl
Duits dorp ‘recordmeister’ energie opwekken Het Duitse dorp Lathen is er in geslaagd
Binnenkort zal het dorp het netwerk
teren in dergelijke genossenschaften. In
triciteit op te wekken. Met elfduizend
zorgen voor extra warmte. Het dorp is
een Energiegenossenschaft voor een
nieuws
vorig 154.000.000 kWh duurzame elekinwoners betekent dat drie keer zo veel als het verbruik. De productie van de
groene energie komt uit wind, zon en
biogas. Om de energie goed te kunnen
distribueren, heeft het dorp een warmtenet aangelegd.
56 EI07 52-56.indd 56
uitbreiden, waardoor wkk op hout kan zo succesvol met de duurzame ambities omdat de afnemers participeren in een energiegenossenschaft, een duurzame energiecorporatie op stichtingsbasis.
Dankzij heldere en duidelijke basis is het voor banken goed te doen om te inves-
Lathen is er naast het warmtenet ook
zonnecentrale van 2,1 MW waarin burgers participeren.
Op de site van Warmtenetwerk toont burgemeester Weber van Lathen de prestaties van de gemeenschap.
intech E&I Juli/Augustus ’11
04-07-11 15:31