Nr. 36
Afgiftekantoor: Brussel X – Amonis Magazine – Erkenningsnummer: P404054
M
A
G
A
Z
I
N
E
Pas afgestudeerden
Tweemaandelijks Juli - Augustus 2012 www.amonis.be
Financiële markten
Liever loontrekkende of zelfstandige?
Uw pensioen in goede handen
Goed beheer van uw praktijk
Welzijn
Hoe kiest u een boekhouder?
Kijk uit voor burn-out
EDITO
Colofon INFOMAGAZINE - Nr. 36 JULI-AUGUSTUS 2012 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Herwig Van Dijck de Jamblinne de Meuxplein, 4 1030 Brussel
2011: terugblik op een veeleisend jaar
AMONIS OFP Instelling voor Bedrijfspensioenvoorziening toegelaten op 25-02-1996, Nr. 55.001 Ondernemingsnummer: 0414.082.508 de Jamblinne de Meuxplein, 4 1030 Brussel Tel.: 02/738.00.21 Fax: 02/735.52.46 e-mail:
[email protected] ONTWERP EN REALISATIE Rodenbachstraat 70 1190 Brussel Tel.: 02/640.49.13 Fax: 02/640.97.56 www.vivio.com e-mail:
[email protected]
© Jan Pollers
REDACTIECOMITÉ Nathalie De Maertelaere, Communication Manager Dimitri Siraux, Sales Manager REDACTIECOÖRDINATIE Pieter Segaert
De jaarresultaten, die we u zoals elk jaar voorstellen na onze Algemene Vergadering, tonen 2011 als een nieuw jaar van versnelde groei. De commerciële resultaten zijn uitstekend. Het aantal nieuwe leden en het incassoniveau haalden recordhoogten, en dat in een economisch zeer chaotische situatie. Bovendien zijn er veel leden teruggekeerd die hun bijdragen eerder hadden stopgezet. Een bemoedigend signaal van vertrouwen in een actieve concurrentiële markt die voortdurend beweegt en evolueert. Onze missie getrouw, blijven we onze strategie
REDACTIE Stéphane De Bremaeker, Claudine De Kock, Candice Leblanc, Frédéric Wauters MAQUETTE Kunstmaan LAYOUT Catherine Harmignies
concentreren op de evolutie van uw – steeds specifiekere – behoeften. Onze prioriteit
FOTO’S EN ILLUSTRATIES
daarbij luidt: u verzekeren van complete en vernieuwende oplossingen waarmee u uw
Corbis, Jan Pollers
financiële zekerheid van vandaag en uw pensioen van morgen kunt veiligstellen.
DRUK Symeta nv
In een politiek klimaat van bezuinigingen besteedt Amonis ook bijzondere aandacht aan haar gepensioneerde leden. Want een loopbaan bij Amonis eindigt niet bij uw pensionering. Uw welzijn staat centraal voor ons, en dat gedurende heel uw parcours.
Verschijnt tweemaandelijks OPLAGE 40.000 exemplaren PARAÎT ÉGALEMENT EN FRANÇAIS
Tom Mergaerts
Herwig Van Dijck
Chief Executive Officer
Voorzitter van de Raad van Bestuur
2.
M A G A Z I N E
Korte berichten
Inhoud
Rendement Amonis draagt zorg voor uw pensioen In de huidige context van besparingen heeft Amonis beslist om het welzijn van haar leden te vrijwaren en zich te concentreren op haar kerntaak: het pensioen. De maandelijkse rente van de beneficiarissen zal verhoogd worden met 2%. Deze 2% is netto en wordt vanaf juli 2012, en retroactief tot op 1 januari 2012, toegevoegd aan de maandelijkse rentes, zowel bij de lijfrente als bij de rente op vaste termijn, en dit voor alle rust- en PWFSMFWJOHTQFOTJPFOFOŔŔ
4. Loontrekkende of zelfstandige? Pas afgestudeerden
6. Hoe kiest u een boekhouder? Zoom
8. Professionals beheren uw Amonis-pensioen
Sociale voordelen RIZIV Geconventioneerde artsen en tandartsen
Financiële markten
Bezorg ons zo snel mogelijk uw aanvraagformulier voor de sociale voordelen RIZIV 2012 als u dat nog niet gedaan hebt. 0NFFOEVQMJDBBUWBOVXEPDVNFOUUFLSJKHFOCFMOBBSŔŔ
10. Kijk uit voor burn-out Ontmoeting
Cultuur
Stemmen onder de Sterren 2012 Profiteer van de 5 euro korting die de lezers van Amonis Magazine krijgen aangeboden. Op 24 en 25 augustus 2012 nodigen zes internationaal befaamde koren u uit op een wandelconcert in het prestigieuze domein Bois-Seigneur-Isaac, voor de gelegenheid prachtig verlicht. Aan het eind van de avond verschijnen alle artiesten samen op het podium voor een grootse finale, inclusief vuurwerk. 18 uur: opening van de deuren 18.30 tot 23 uur: doorlopend optredens 23.15 uur: vuurwerk Meer info op www.stemmenonderdesterren.be.
Bel naar 0800/96.119 om 5 euro korting te krijgen op uw ticket. Opgelet: dit aanbod is geldig tot 14 augustus 2012.
3.
Eerste stappen
Loontrekkende of zelfstandige? Stage voltooid, diploma op zak: eindelijk kunt u uw eerste stappen in het professionele leven zetten. En dus ook kiezen voor een statuut als loontrekkende of als zelfstandige. Maar wat is het verschil tussen beide?
V
oor sommigen ligt de keuze voor de hand: tandartsen bijvoorbeeld zijn al sinds het begin van hun stage zelfstandige. Kinesitherapeuten en apothekers kiezen hun statuut pas na hun studies. Zowel arts-specialisten als huisartsen moeten pas over hun statuut beslissen eens hun stage is afgelopen. Tot dan genieten ze van het ‘sui generisstatuut’.
Kwestie van ondergeschikt verband Het belangrijkste verschil tussen loontrekkenden en zelfstandigen kan samengevat worden in twee zaken: een arbeidsovereenkomst en een hiërarchische relatie. Werknemers sluiten met hun werkgever een arbeidsovereenkomst af, met de voorwaarden van de samenwerking: aard van de arbeid, loon, aantal verlofdagen enz. De overeenkomst bepaalt ook dat loontrekkenden onder het gezag staan van hun werkgever. Er is dus sprake van een hiërarchische relatie. De werkgever beslist met andere woorden over het uurrooster en de werkorganisatie. Elke maand keert hij een loon uit aan zijn werknemers en zorgt hij voor de formaliteiten met betrekking tot hun sociale zekerheid.
Baas over uzelf Zelfstandigen staan niet onder het gezag van een werkgever, en beslissen zelf over alles wat verband houdt met hun werk.
4.
M A G A Z I N E
Maar deze vrijheid gaat ook gepaard met onzekerheden. Terwijl loontrekkenden bijvoorbeeld exact weten welk bedrag zij op het einde van de maand ontvangen, hangen de inkomsten van zelfstandigen af van de raadplegingen in hun praktijk of het ziekenhuis. Bovendien moeten ze zelf zorgen voor hun sociale zekerheid, zoals de storting van de sociale zekerheidsbijdrage, of voor de voorafbetalingen. Daarnaast krijgen loontrekkenden een ‘loonfiche’ voor hun belastingaangifte. Zelfstandigen moeten zelf hun beroepsinkomsten berekenen voor hun aangifte. Hiervoor kunnen zij wel een beroep doen op een boekhouder.
Zelfstandigen krijgen minder bescherming Zowel loontrekkenden als zelfstandigen genieten van een sociale zekerheid, maar die van zelfstandigen is beperkter. Ten eerste krijgen ze een beduidend lager pensioen. Zo bedraagt het maximale brutopensioen van alleenstaande loontrekkenden 2.065 euro per maand. Voor zelfstandigen is dat slechts 1.174 euro. Ten tweede worden zelfstandigen minder beschermd in geval van werkonbekwaamheid. Loontrekkenden ontvangen tijdens de eerste maand nog een loon van hun werkgever. Daarna neemt het ziekenfonds het over en keert het de werknemers een vergoeding uit die 60% van hun brutosalaris bedraagt, met een plafond van 1.973 euro per maand. Maar
zelfstandigen krijgen niets tijdens hun eerste maand van werkonbekwaamheid. Daarna ontvangen ze een forfaitaire vergoeding; voor alleenstaande zelfstandigen bedraagt die slechts 1.027 euro per maand.
Verplichte basisbescherming Deze sociale zekerheid is verplicht voor zelfstandigen, hoe minimaal ze ook is. Zij zijn verantwoordelijk voor de driemaandelijkse storting van hun bijdrage bij een sociaal verzekeringsfonds naar keuze. Deze bijdrage wordt berekend op basis van hun inkomsten van het refertejaar, het derde jaar voorafgaand aan de berekening van hun bijdrage. ‘Starters’ betalen dus een voorlopige forfaitaire bijdrage gedurende hun eerste drie jaar dat ze actief zijn. Vanaf het vierde jaar zal het sociale verzekeringsfonds een definitieve berekening uitvoeren. Indien
Wenst u meer informatie te krijgen over de bijkomende verzekeringen van Amonis? Neem dan contact op met uw Amonis-adviseur op 0800/96.119.
Pas afgestudeerden
De grotere vrijheid van zelfstandigen gaat ook gepaard met onzekerheden
nodig zal het een regularisatiebijdrage vragen. Om te vermijden dat die te hoog wordt, kunt u in het begin vragen om de sociale zekerheidsbijdrages te baseren op een realistisch ingeschat inkomen.
Aanvullende bescherming à la carte Zelfstandigen moeten dus zelf hun aanvullende sociale zekerheid opbouwen. Ook voor loontrekkenden kan dat nuttig zijn. Want zij krijgen dan wel een hoger pensioen dan zelfstandigen, toch is dat bedrag niet voldoende om hun levensstandaard te behouden. Bovendien bereiken de vergoedingen van het ziekenfonds vrij snel het absolute plafond bij werkonbekwaamheid. Omdat die aanvullende zekerheid niet verplicht is, kunnen zelfstandigen en loontrekkenden zelf beslissen over de omvang en de formule ervan:
overlijden en afhankelijkheid. Ook geconventioneerde loontrekkenden kunnen genieten van het Sociaal VAP. - Amonis biedt u eveneens een Verzekering Gewaarborgd Inkomen aan. Zo krijgt u na een vrij gekozen carenzperiode een dagelijkse, vooraf bepaalde vergoeding in geval van werkonbekwaamheid. De persoonlijk gestorte bijdragen waarmee u deze dekkingen financiert, zijn fiscaal aftrekbaar van uw belastbaar inkomen. Hierdoor kunt u meer dan de helft van de kosten aftrekken als belastingverlaging en sociale zekerheidsbijdrage.
Voor geconventioneerden bieden de sociale voordelen RIZIV een mooie opportuniteit om zowel pensioen als gewaarborgd inkomen te financieren.
Beroepsaansprakelijkheid: onontbeerlijk! Tot slot moeten zelfstandigen ook voor hun beroepsaansprakelijkheid zorgen. Deze formaliteit moeten ze absoluut vervullen om hun carrière in alle veiligheid te starten. Bent u loontrekkende, dan kunt u inlichtingen vragen over uw contract bij uw werkgever. Ga na of het contract u ook dekt in geval van medische handelingen buiten het ziekenhuis. #JKWPPSCFFMEBMTVQFSTPOFOJOOPPEIFMQULJŔŔ
© Corbis
- Het Sociaal Vrij Aanvullend Pensioen (VAP): u kunt hierop intekenen bij Amonis. De gestorte bijdragen worden gekapitaliseerd tegen een basisrente van 2,61% in 2012. Hier kunnen nog winstdeelnames bovenop komen. Als u met pensioen gaat, stort Amonis u het bijeengespaarde kapitaal terug. Tijdens uw beroepsloopbaan kunnen de solidariteitspremies uw veiligheid en die van uw naasten waarborgen bij zwangerschap, invaliditeit, vroegtijdig
5.
Beheer praktijk
Hoe kiest u een boekhouder? Voor tal van zelfstandige gezondheidsprofessionals is de hulp van een boekhouder eerder een verplichting dan een kwestie van goed beheer van hun praktijk. Toch kan een boekhouder een waardevolle adviseur zijn.
J
ean-Marie Conter is voorzitter van het Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten. Hij weet als geen ander dat zelfstandige artsen, en zeker huisartsen, talrijke administratieve taken moeten vervullen. “Elk jaar moeten ze steeds meer verplichtingen nakomen. Maar de tijd die ze daarin steken, kunnen ze natuurlijk niet gebruiken om patiënten te verzorgen. Die tijd is dus met andere woorden onproductief”, merkt hij op. “Gezien hun werklast begrijp ik niet waarom ze hun boekhouding niet toevertrouwen aan een specialist. Er zijn zelfs heel wat artsen die nog zelf hun belastingbrief invullen, terwijl ze links en rechts wat advies proberen in te winnen. Uiteraard verloopt een fiscale controle dan niet altijd van een leien dakje.”
Welke rol heeft de boekhouder? Volgens Jean-Marie Conter kunnen gezondheidsprofessionals er heel wat bij winnen als ze hun cijferwerk toevertrouwen aan een specialist. “Een goede boekhouder vult niet alleen uw aanslagbiljet in op het einde van het jaar, hij is een partner die u het hele jaar door helpt. Dus ook bij een controle. Hij herinnert u aan de fiscale betaaltermijnen die u absoluut niet mag vergeten: zo vermijdt u boetes en belastingverhogingen
6.
M A G A Z I N E
Zoom
als gevolg van laattijdige betalingen. Hij waakt erover dat u regelmatig de nodige documenten indient en de bijkomende informatie die nodig is voor het bijhouden van de boekhouding. Daarnaast geeft de boekhouder fiscaal advies: bijvoorbeeld over een bepaalde kost die al dan niet als beroepskost kan worden gezien, over het beste moment om te investeren, maar ook of het opportuun is om uw activiteit eventueel in een vennootschap onder te brengen. Omdat hij zeer vertrouwd is met cijfers, kan hij nauwkeurige berekeningen
maken om zijn advies te staven en u helpen om de juiste beslissing te nemen. Vaak levert een boekhouder ook veel fiscale winsten op.”
Gereglementeerd beroep Boekhouder is een beschermd beroep: om dat te kunnen worden, is een officiële goedkeuring nodig van een van de twee bevoegde instituten in België, het Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten (BIBF) of het Instituut van de Accountants en Belastingconsulenten (IAB). “Het verschil tussen beide is zeer subtiel: expert-boekhouders zijn als enige bevoegd om speciale taken uit te voeren bij een fusie of een bedrijfssplitsing.” Om erkend te zijn, moet een boekhouder niet alleen een door de wet erkend diploma hebben. “Eerst moet hij een professionele stage gelopen hebben van een periode van één tot drie jaar. Op het einde van die stage legt hij een examen af, waarin wordt gecontroleerd of de opgedane competenties voldoen aan de vereisten van zijn beroep.” De erkenning is dus een garantie van zijn competentie en betrouwbaarheid, maar er is meer. “Erkende boekhouders worden ook als enige gedekt door een beroepsaansprakelijkheidsverzekering die hun cliënten vergoedt in geval zij een fout hebben gemaakt”, verduidelijkt Jean-Marie Conter. “Dat is een extra zekerheid voor de cliënten.”
Kwestie van vertrouwen Hoe vindt u een boekhouder en vooral, hoe komt u te weten dat hij voor u de geschikte persoon is? “Op de websites van het BIBF en IAB (zie kadertekst) is een lijst beschikbaar van alle erkende boekhouders in uw regio”, legt Conter uit. “Maar dat hij zijn activiteit in uw buurt uitoefent, is niet het belangrijkste. U moet er in de eerste plaats zeker van zijn dat het goed klikt en dat u een toekomstige samenwerking ziet zitten. Het is dus belangrijk dat u hem persoonlijk ontmoet en met hem een gesprek aangaat.” Belangrijk in dat gesprek is dat u nagaat of de boekhouder ervaring heeft met beoefenaars van een vrij beroep. “Aangezien vrije beroepen niet btw-plichtig zijn, hebben ze minder te maken met deadlines gedurende het jaar. De boekhouder moet zijn cliënten dus ‘discipline’ bijbrengen, en ervoor zorgen dat hij tijdig alle nodige documenten krijgt om de boekhouding in orde te brengen”, verduidelijkt hij nog. “Vraag hem gerust of hij het hele jaar door uw dossier regelmatig opvolgt, want dat is van groot belang. Zitten uw activiteiten nog niet in een vennootschap, vraag hem dan ook naar de mogelijke meerwaarde ervan. Dergelijke zaken moet hij u duidelijk kunnen uitleggen, in heldere bewoordingen. Per slot van rekening is de verhouding tussen een boekhouder en een cliënt in zekere zin vergelijkbaar met die tussen een arts en zijn patiënt. De relatie is voornamelijk HFCBTFFSEPQWFSUSPVXFOŐLJŔŔ
Waar vindt u een boekhouder? Om een eerste afspraak te maken met een boekhouder, surft u best naar de website van de twee professionele organisaties in België:
© Corbis
Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten (IAB): www.iec-iab.be Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten (BIBF): www.bibf.be Op beide websites kunt u naar adressen zoeken van gecertificeerde boekhouders in uw buurt.
7.
Amonis Bevek
Professionals beheren uw Amonis-pensioen Elke dag opnieuw laat Amonis uw bijdragen voor uw aanvullend pensioen renderen. Hiervoor heeft ze een bevek met tien compartimenten opgericht. Het beheer ervan wordt toevertrouwd aan specialisten. Een woordje uitleg.
Amonis Bevek, een actieve aandeelhouder De meeste aandelen verlenen hun eigenaars stemrecht op de algemene aandeelhoudersvergadering van de onderneming die ze heeft verdeeld. De raad van bestuur van de Amonis Bevek heeft besloten om een stembeleid te voeren voor alle Europese bevek-aandelen.
ISS, een gespecialiseerde onderneming Concreet betekent dat het stemrecht werd toevertrouwd aan ISS, een onderneming gespecialiseerd in het stemmen bij volmacht. ISS bepaalt en de raad van bestuur bekrachtigt het stembeleid waarmee de belangen van de aandeelhouders het best worden verdedigd, en voert dat beleid ook uit in hun naam. Maar de raad van bestuur van de Amonis Bevek behoudt het recht om individueel af te wijken van dit beleid, en om zelf te stemmen als hij dat wenst.
8.
M A G A Z I N E
H
et beheer van beleggingen op lange termijn, zoals dat van een aanvullend pensioenkapitaal, berust op twee belangrijke pijlers: de optimale diversificatie van de beleggingen en het beheer van die beleggingen door experts. Om deze twee pijlers met elkaar te verbinden en het geïnvesteerde kapitaal volledig te controleren, heeft Amonis in 2001 een bevek opgericht. De bevek is een gemeenschappelijk beleggingsfonds dat gecontroleerd wordt door Amonis en waarvan Amonis het beheer en de investeringsstrategie in handen heeft. Het fonds beheert de gestorte bijdragen van de Amonis-leden, maar het bevat ook beleggingen van institutionele of privéinvesteerders.
Tien compartimenten Voor een optimale diversificatie van de beleggingen is de Amonis Bevek onderverdeeld in tien compartimenten, elk met een duidelijk afgebakende strategie:
- Equity Europe SMid Cap: genoteerde aandelen van Europese bedrijven met kleine tot middelgrote kapitalisatie; - Equity Europe Alpha: aandelen van Europese bedrijven; het beheer is actief en gebaseerd op de beleggingsstrategie van de beheerder; - Equity Emerging Markets: aandelen van bedrijven genoteerd op de emerging markets of groeimarkten, en van bedrijven met een belangrijke economische activiteit in deze landen; - Equity Japan Mid Cap: aandelen van bedrijven met middelgrote beurskapitalisatie die genoteerd of actief zijn op de Japanse markt; - Equity US SMid Cap: aandelen van bedrijven genoteerd op de Amerikaanse of Canadese markt, met kleine en middelgrote beurskapitalisatie; - Equity Real Estate: aandelen van genoteerde vastgoedondernemingen en vastgoedfondsen op de Europese en Amerikaanse markten;
- Equity World: bedrijfsaandelen met een grote beurskapitalisatie genoteerd op de hele wereldmarkt;
- Corporate Bonds Euro: obligaties in euro uitgegeven door Europese bedrijven;
- Equity Europe: genoteerde aandelen van Europese bedrijven; het beheer is eerder passief, gebaseerd op een groei op lange termijn;
- Government Bonds Euro: obligaties in euro uitgegeven door één of meerdere Europese overhe(i)d(en) of een supranationale organisatie.
Financiële markten
Beleggingen betreffende het VAP van de Amonis-leden worden onderverdeeld in de verschillende compartimenten, zodat het best mogelijke rendement verkregen wordt, met een redelijk risiconiveau.
Gerenommeerde beheerders Naast deze diversificatie heeft Amonis ook besloten om het beheer van elk compartiment over te laten aan een professionele beheerder die gekozen wordt op basis van zijn competenties en kennis van de beoogde markt. Zijn beleggingsbeleid is opgenomen in een mandaat met duidelijk afgebakende grenzen in termen van markten, sectoren, beurskapitalisatie en verdeling van de beleggingen. In dit verband maakt elke investeerder gebruik van zijn kennis van de markt om een beleggingsportefeuille samen te stellen met als doel de groeimogelijkheden te maximaliseren en het risico tot een minimum te herleiden. De prestaties van de verschillende beheerders worden regelmatig geëvalueerd en vergeleken met de algemene marktevolutie.
De fondsen van het VAP Amonis die toevertrouwd zijn aan de Amonis Bevek, worden nauwgezet in het oog gehouden. Het beheer van een pensioenfonds is namelijk zeer delicaat, omdat het tegelijk twee doelen nastreeft: enerzijds moet het rendement voldoende hoog zijn om een stabiele groei van de fondsen te verzekeren; anderzijds moet Amonis op tijd over de nodige liquide middelen beschikken om de pensioenen uit te betalen die opgenomen worden. Om beide doelen met elkaar te verenigen, heeft Amonis een apart beheermodel opgebouwd. Maandelijks bepaalt een spitstechnologisch informaticasysteem de pensioenengagementen met een horizon van 10 jaar. De bedragen die deze engagementen moeten dekken, worden geïnvesteerd in een zogenaamde LDIrekening (Liability Driven Investment) voor obligaties, waarvan de beleggingsstrategie
© Corbis
VAP: voorzichtigheid geboden
voorrang geeft aan zekerheid. De rest van de fondsen wordt onderverdeeld in de tien bevek-compartimenten. Doel is om het kapitaal op te laten brengen, terwijl het risico onder controle blijft. Bijna 7% wordt in alternatieve beleggingen geïnvesteerd. Dankzij deze dubbelstrategie kan Amonis u met grote zekerheid een comfortabel, aanvullend pensioen toekennen.
Wilt u investeren in Amonis Bevek? De Amonis Bevek staat open voor particuliere beleggers. Personen die graag willen beleggen in een van deze compartimenten kunnen meer informatie vinden op de website van Amonis. Het adres vindt u in PO[FLBEFSUFLTUŌNFFSJOGPSNBUJFōLJŔŔ
Meer informatie Wilt u meer weten over de Amonis Bevek? Surf dan naar www.amonis.be/nl/bevek-amonis. Daar vindt u onder meer het jaarverslag van de bevek en een gedetailleerde fiche voor elk compartiment.
9.
Welzijn
Kijk uit voor burn-out ‘Professionele uitputting’, beter bekend als een ’burn-out’, is een ziekte waarvan de symptomen en de impact de werksfeer sterk overstijgen. Vooral gezondheidsprofessionals lopen een risico.
“I
k heb lang geweigerd om de realiteit onder ogen te zien”, vertelt dr. Jean-Paul M., huisarts in Brussel. “Eerst dacht ik dat het gewoon om een dipje ging. Of dat zoiets nu eenmaal gebeurt als je al een tijd bezig bent. Het was dus ongetwijfeld normaal dat ik me steeds minder betrokken voelde bij mijn werk, zo maakte ik mezelf wijs. Horen we tenslotte geen afstand te nemen van het leed van onze patiënten? Tot op een dag een patiënt overleed die ik enorm waardeerde. Maar ik voelde helemaal niets. Mijn vrouw verweet me een ‘gebrek aan menselijkheid en empathie’. Ze herkende me naar eigen zeggen niet meer. Toen ben ik gecrasht.
Neem uw voorzorgen In het laatste stadium van een burn-out kan iemand zes maanden tot twee jaar arbeidsongeschikt zijn. De verzekering gewaarborgd inkomen van Amonis kan u beschermen tegen de financiële gevolgen van een burn-out. Voor meer info kunt u ons bellen op 0800/96.119 of een e-mail sturen naar
[email protected]
10.
M A G A Z I N E
Ik die in het begin van mijn carrière zo enthousiast en gepassioneerd was, voelde me op mijn 47ste leeg en uitgeblust.”
De symptomen van een burn-out “Een burn-out is een typische beroepsziekte als gevolg van een overdreven vervaging tussen werk en privé”, aldus dr. Michel Delbrouck, huisarts en specialist in burn-outs (1). “Een burn-out kan tal van oorzaken en gevolgen hebben die zich op verschillende manieren kunnen uiten. Deze kunnen niet alleen een impact hebben op professioneel vlak, maar ook op persoonlijk, sociaal en gezinsvlak.” Patiënten krijgen lichamelijke klachten die ook optreden bij een depressie (2): rug- en hoofdpijn, hoge bloeddruk, maagen darmstoornissen, slaapstoornissen enz. Er kunnen ook psychische symptomen (geheugenstoornissen, concentratieproblemen, neerslachtigheid) en gedragssymptomen optreden.
De drie fasen van een burn-out Een burn-out ontstaat zeker niet van de ene dag op de andere. Integendeel, hij ontwikkelt zich geleidelijk, vaak over een verloop van jaren. Hij omvat drie fasen die overeenkomen met de drie ernstgraden van de ziekte:
- Fase 1: emotionele uitputting Maar liefst de helft van alle gezondheidsprofessionals zou hiermee te maken krijgen. Ze kunnen moeilijk om met stress, zijn kwetsbaarder en prikkelbaarder. De behandeling is eenvoudig: het volstaat om gas terug te nemen, bijvoorbeeld door op vakantie te gaan. - Fase 2: ‘ontmenselijking’ In dit stadium volstaat vakantie niet langer om de dagelijkse stress te verdrijven. De persoon heeft de neiging om een schild op te trekken als afweerstrategie: hij wordt onverschillig en cynisch. Dat is hij niet alleen tegenover collega’s, patiënten en chefs, maar ook tegenover zijn naaste omgeving (familie, vrienden of partner). - Fase 3: vergevorderde burn-out De patiënt stort volledig in. Hij is zijn zelfrespect, motivatie, ambitie, werk- en levenslust kwijt. Vaak isoleert hij zich als gevolg van zijn gedragsstoornissen, wat zijn herstel nog moeilijker maakt.
Is er leven na een burn-out? Herstellen van een burn-out vraagt tijd, maar met een volledige en aangepaste behandeling is dat mogelijk. “Er is een arts nodig om de lichamelijke symptomen te behandelen en een psycholoog of psychiater om de diepere oorzaken van het probleem aan te pakken”, raadt
© Corbis
Ontmoeting
dr. Delbrouck aan. Een burn-out duikt immers niet zomaar op. De term zelf verwijst naar een uitdovende vlam. Helaas komt dit verschijnsel bijzonder frequent voor in zachte sectoren zoals de gezondheidszorg, het onderwijs, de sociale sector enz. Iedereen kan een burn-out krijgen, al lopen sommige persoonlijkheidstypes zoals perfectionisten, meer risico. “Wie een burn-out wil overwinnen, moet vragen durven stellen: analyseren wat er is misgelopen, zijn werkhouding ernstig herzien en voor zichzelf uitmaken hoe belangrijk zijn werk is. Als professionele omscholing niet mogelijk is, komt het erop aan om zijn loopbaan anders aan te pakken. Bijvoorbeeld door deeltijds te gaan werken of dat op een andere plaats te doen, in een andere praktijk, op een andere dienst enz.”ŔŔ
Beter voorkomen dan genezen Er bestaan twee maatregelen om een burn-out te voorkomen. 1. Zorg ervoor dat u ook een leven hebt naast uw werk. Tijd vrijmaken voor uzelf en uw geliefden, en af en toe ontspannen (sport, culturele of artistieke activiteiten, uitgaan met vrienden, een weekendje met het gezin enz.) is geen luxe of tijdverlies, maar essentieel om te relativeren. 2. Praat over uw problemen. Door ze te verwoorden en uw hart bij iemand te luchten, eventueel bij een professional (arts, psycholoog, psychiater of coach), kunt u er beter mee omgaan… voor ze u te veel worden.
(1)
Michel Delbrouck is auteur van verschillende standaardwerken over burn-out. Zijn nieuwste boek
(‘Comment traiter le burn-out? Principes et prise en charge du syndrome d’épuisement professionnel’) verscheen bij uitgeverij De Boeck (2011, 464 pagina’s). (2)
Burn-out en depressie zijn twee verschillende ziekten, al sluiten beide elkaar niet uit.
Zo kan een depressie optreden als complicatie van een burn-out.
11.
Afgestudeerd in 2012?
U heeft vanaf dit jaar recht op de sociale voordelen RIZIV
© Corbis
Contacteer ons: wij ondernemen voor u de nodige stappen
Meer inlichtingen? 0800/96.119.
M A G A Z I N E
