‘
dixit
se
Regio Mechelen Vrijdag 5 oktober 2012
26
krant over
samenleving gezondheid werk www.acw.be
Beseffen klagende werkgevers wel hoe werknemers met een minimumloon de eindjes aan elkaar moeten knopen? Marc Leemans, voorzitter ACV
www.cm.be
Lees meer op pagina 9
www.acv-online.be Armoede verjaart niet
Educatief pakket voor jongeren is een primeur
1 op 5 ouderen in Vlaanderen leeft in armoede
Gelukkig zijn kun je leren op school Nick Claeskens
Niet elke schooldag hoeft met zumba te starten. Maar samen bewegen helpt om je gelukkiger te voelen. Daarvan zijn ze overtuigd in het instituut Mariagaarde in Westmalle (foto). Ze gaan er nu ook aan de slag met De Gelukzoekers, een nieuw educatief pakket van CM.
V.U. Daniëlle Colsoul, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel - WZZ-2012-1001
1 op 5 ouderen leeft in armoede.
Iedereen hoopt op een warme oude dag Campagne Welzijnszorg
BE 21 0000 0000 0303 www.armoedeverjaartniet.be
2
Gemeenteraadsverkiezingen
Visie brengt op pagina 3 een verkie zingsreeks over de thema’s waarbij het ACW lokaal actief betrokken is.
3
Deze week: Sociale economie (5/6).
Ziek worden in het buitenland Wat verandert er voor de ziekte verzekering als je gaat studeren, werken of wonen in het buitenland?
O
ver het algemeen zijn jongeren vrij gelukkig. Toch voelt een groep zich slecht in zijn vel. Een kwart van de meer dan 50 000 mensen die in 2011 gingen aankloppen bij een Centrum voor Geestelijke Gezondheids zorg was jonger dan 17. Ook het aantal kin deren en jongeren die depressieve gevoelens met geneesmiddelen bekampen, doet de wenkbrauwen fronsen: bijna 30 000.
Meer meisjes dan jongens De kans dat een jongere een antidepressi vum neemt, stijgt met de leeftijd: 0,9 pro cent bij 13- tot 17-jarigen, 3,3 procent bij 18tot 25-jarigen. Bijna dubbel zoveel meisjes als jongens bestrijden depressieve gevoe lens met antidepressiva. Ook het inkomen speelt een rol: in sociaal kwetsbare gezin nen nemen meer jongeren deze geneesmid delen. Het aantal gebruikers steeg niet de voorbije jaren, wel het aantal jongeren die langdurig
7 antidepressiva gebruiken. Dat is op tien jaar bijna verdubbeld.
Weerbaar maken Voor CM kan het voorschrijven en nemen van antidepressiva slechts een onderdeel zijn van een totaalaanpak. ‘Door mensen weerbaar te maken, kunnen ze een tegen slag beter verwerken’, zegt psychiater Joël Boydens (CM). ‘We moeten dus werken aan preventie, we moeten voorkomen dat jonge mensen kampen met depressieve gevoelens. Daarnaast moeten psychische problemen
meer bespreekbaar worden zodat er sneller iets kan aan gedaan worden. En de geeste lijke gezondheidszorg moet beter toeganke lijk worden.’
Gelukzoekers
Door mensen weerbaar te maken, kunnen ze een tegenslag beter verwerken.
Om problemen op latere leeftijd te voorko men, is het belangrijk om te werken aan meer welbevinden en een betere weerbaar heid bij jongeren. ‘Dat is verplicht op school, maar goed lesmateriaal bestond tot nu toe niet. Nu is er De Gelukzoekers, het nieuw educatief pakket van CM voor 14- tot 16-jari gen. Het bestaat uit een spel en een lessen reeks die jongeren helpen om zich ervan bewust te worden dat geluk deels maakbaar is’, zegt diensthoofd Gezondheidspromotie Griet Rummens. Het pakket is gebaseerd op het CM-geluksplan dat werkt met zeven wetenschappelijke geluksprincipes.
Joël Boydens, psychiater
✔✔Lees ook op pagina 5: Gelukkige
Manifestatie tegen armoede en ongelijkheid
‘Armoede zou niet mogen bestaan’, vinden enkele duizenden manifes tanten op het Poelaertplein in Brussel.
leerlingen studeren beter
jaargang 68 ¬ visie nummer 26 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 12 oktober 2012
Regionieuws
9 12
2 ver
¬ onze samenleving
WOORD
ING
Fiets vs. auto Minister van Mobiliteit Hilde Crevits maakte onlangs frappante cijfers bekend over hoe de Vlaming zich verplaatst. Twee op drie verplaatsingen doen we met de wagen. Zelfs voor een afstand van minder dan één kilometer neemt één Vlaming op drie de auto.
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
Campagne Welzijnszorg: Armoede verjaart niet
Armoede verjaart niet
Armoede bij ouderen is dubbel zo hoog 1 op 5 ouderen leeft in armoede.
Iedereen hoopt op een gelukkige oude dag, maar een op vijf ouderen in Vlaanderen brengt die door in armoede. Welzijnszorg vindt dit onaanvaardbaar en voert daarom campagne, samen met verschillende partners zoals ouderenbeweging Okra.
V.U. Daniëlle Colsoul, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel - WZZ-2012-1001
Elk jaar geeft Vlaanderen 170 miljard euro uit aan het onderhoud van snelwegen, tegenover 100 miljard aan fietspaden. Er is dus nog een hele weg te gaan, maar ook de gemeenten moeten hun verantwoordelijkheid nemen. De politicus die in mijn straat voor een veilig fietspad zorgt, kom ik persoonlijk een bos bloemen brengen. Mét de fiets.
www.twitter.com/ACW_tweet
www.facebook.com/acwvisie
Leen Grevendonck
Zuiddag zoekt 10 000 jobs Meer dan 10 000 Vlaamse scholieren steken op 18 oktober de handen uit de mouwen voor het goede doel. Voor één dag gaan ze aan de slag bij bedrijven en organisaties, die hun loon vervolgens schenken aan een jongerenproject in de sloppenwijken van Caracas in Venezuela. Zuiddag is nog op zoek naar bedrijven en organisaties die willen meedoen. Jobs aanbieden kan via
Tot mijn scha en schande moet ik bekennen dat ik behoor tot die groep Vlamingen die zich voor korte afstanden verplaatst op vier wielen. Om pistolets te gaan halen bij de bakker (1,2 kilometer van mijn huis) of om naar de kapper te gaan (900 meter verder) rijd ik met de auto. Nochtans ben ik een liefhebber van de fiets en beschik ik over een gezond paar benen. In de gemeente waar ik opgroeide en de stad waar ik studeerde deed ik alles met de ‘velo’. Wat belet mij dan om mijn stalen ros te nemen? In de gemeente waar ik nu woon, durf ik het simpelweg niet. In mijn straat mogen auto’s 70 kilometer per uur rijden, maar er zijn geen aparte rijstroken voor fietsers. Het is bovendien een sluipweg voor heel wat woonwerkverkeer en vrachtwagens, wat een heel gevaarlijke situatie geeft. En dat er op een bepaald stuk verlichtingspalen ontbreken, draagt ook niet bij tot de veiligheid van de zwakke weggebruiker. Het verwondert mij dan ook ten zeerste dat mijn straat deel uitmaakt van het fietsroutenetwerk.
knipsels
✔✔www.zuiddag.be
Prijsuitreiking Spirituele en Religieuze Boek 2012 3 op 10 Vlaamse ouderen moet rondkomen met een gezinsinkomen tussen 500 en 1 000 euro per maand.
Iedereen hoopt op een warme oude dag
H
op leven in armoede ming herverdelend werkt en er mee voor BEetligtrisico 21 0000 0000 0303 bij senioren dubbel zo zorgt dat ouderen met extra zorgnoden
hoog alswww.armoedeverjaartniet.be bij de rest van de niet in de armoede belanden. Vlamingen. En op latere 3. Betaalbaar wonen leeftijd uit de armoede geraken, is des te moeilijker. Met de campagne ‘Armoede Bijna 20 000 65-plussers staan op een verjaart niet’ vraagt Welzijnszorg aan wachtlijst voor een sociale woning. Wie dacht voor dit onrecht. De vzw legt vier al minstens vijf jaar wacht, krijgt sinds beleidseisen op tafel. kort een huurpremie. Welzijnszorg wil dat de voorwaarde om vijf jaar te wachten 1. Leefbaar inkomen afgeschaft wordt. Ten eerste wil Welzijnszorg dat de pensi 4. Sociaal leven oendiensten voor alle ouderen onderzoe ken of ze recht hebben op een Ten slotte leidt armoede bij ouderen vaak Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO). tot eenzaamheid. De overheid moet loka Dankzij de IGO hebben de meeste oude le projecten steunen die het sociale isole ren een min of meer leefbaar inkomen. ment doorbreken.
2. Geen zorgen om zorg Verder werkt Vlaanderen aan de uitbouw van een eigen sociale zekerheid. Welzijns zorg wil dat deze Vlaamse sociale bescher
Leen Grevendonck
✔✔Steun de campagne
en teken de petitie op www.armoedeverjaartniet.be
Wie wint dit jaar de prijs van het Spirituele en het Religieuze Boek? Rik Torfs en Mieke Van Hecke maken de winnaars bekend op 17 oktober om 19 uur in het auditorium Guislain, Jozef Guislainstraat 43 in Gent. De bekroonde auteurs lezen voor uit hun werk, Jean Bosco Safari zorgt voor de muzikale noot.
✔✔Als Visie-lezer ben je van harte uitgenodigd. Inschrijven via
[email protected] of 02 238 05 53.
TransitieFestival op 26 oktober Benieuwd naar hoe een rechtvaardige en duurzame samenleving eruit kan zien? En hoe jouw acties daarbij kunnen helpen? Schrijf je dan snel in voor het TransitieFestival op vrijdag 26 oktober in de Vooruit in Gent.
✔✔www.transitiefestival.be
beelding
ver
Koop eens een eerlijke banaan 9 op 10 Belgen kent fairtrade producten, maar slechts 62 % koopt ze ook. Nochtans kun je de wereld een beetje veranderen door te kiezen voor een eerlijk product. Door jouw aankoop krijgt een producent in het Zuiden een eerlijke prijs voor zijn waar. Tijdens de Week van de Fair Trade van 3 tot 13 oktober worden in het hele land activiteiten georganiseerd over eerlijke handel. Je ontdekt algauw dat je fairtrade zowat overal vindt en dat het meer is dan koffie en bananen. Er is een IK KIES OOK proALS groeiend aanbod aan artisanale ducten, bloemen, kleding... Eerlijke handel doet ook zijn intrede in sectoren zoals toerisme, cosmetica en goud.
IK WIN
WEEK VAN DE FAIR TR
VAN 3 TOT 13 OKTOBER 2
✔✔Check de agenda op
www.weekvandefairt www.weekvanthefairtrade.be
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
3
Reeks gemeenteraadsverkiezingen: sociale economie (5/6)
‘Wij investeren in mensen en maatschappij’ Joost De Bock
Het begon met één goed idee: een pendelbus inleggen voor werknemers in de Gentse haven, omdat er onvoldoende openbaar vervoer in die richting was. Het idee werd een project, het project werd een succesvol sociale-economiebedrijf. Max Mobiel verhuurt allerlei soorten fietsen en doet fiets- en scooterkoeriers door de stad rijden. En de pendelbus? Die brengt intussen elke dag 333 werknemers naar hun werk. ‘Wij schakelen mensen in die het moeilijker hebben of die niet terechtkunnen in het gewone arbeidscircuit. Onze werknemers hebben meestal weinig tot geen opleiding genoten en hebben geen kwalificaties. Bijna altijd hebben ze een lange periode van werkloosheid meegemaakt, meer dan twee jaar. Werkloos worden is makkelijk, maar eruit raken minder. Maar werkzoekend zijn zegt niets over je talenten en mogelijkheden.’ Waarin verschilt een sociale-economiebedrijf van een andere werkgever? ‘De meeste werknemers blijven hier maar tijdelijk, om daarna in het beste geval een job bij een regulier bedrijf te gaan doen. Wij zien een werknemer niet als iemand waaraan iets mankeert, maar als een mens met kwaliteiten. Op basis van die kwaliteiten geven we onze mensen kansen om te groeien. Voor iedere werknemer stellen we een persoonlijk ontwikkelingsplan op. Dat omschrijft zijn kwaliteiten en capaciteiten, technische en sociale vaardigheden, doelen, werkpunten en suggesties voor vorming.’ Kan Max Mobiel een voorbeeld zijn voor andere steden? Wouter De Sutter en fietsherstel-instructeur Filip: ‘Wij zien een werknemer niet als iemand waaraan iets mankeert, maar als een mens met kwaliteiten.’
E
en werkgroep van het partnerschap ‘Gent, stad en werking’ stelde in 2003 vast dat een grote groep mensen niet op hun werk raakte. ‘Je hebt rond de stad Gent veel grote bedrijven waar simpelweg geen bussen naartoe rijden’, vertelt Wouter De Sutter (links op foto), toen in de werkgroep en nu stafmedewerker bij Max Mobiel. ‘Daarom begonnen we met een pendelbus aan het station Dampoort.’ Gemiddeld reden toen 25 mensen per dag mee. Intussen zijn dat er 333. Oorspronkelijk werd het idee ondersteund door de stad Gent en door Vlaanderen. Maar al snel werd Max Mobiel opgericht om het project in handen te nemen en kwamen er allerlei activiteiten bij. Het sociale-economiebedrijf baat nu ook de twee Fietspunten aan de Gentse stations SintPieters en Dampoort uit. De werknemers onderhouden en bewaken de fietsenstallingen, beheren de Blue Bikes van de NMBS en repareren fietsen. Een koerierdienst bezorgt brieven, drukwerk en pakjes per fiets, elektrische scooter of CNGwagen (op aardgas, red.). Wie een fiets wil huren, heeft veel keuze. Een gewone fiets, mountainbike, plooifiets, tandem of bakfiets? Behoren allemaal tot het aanbod. ‘Onze invalshoek was in de eerste plaats werk en economie’, duidt Wouter. ‘Mobiliteit is een belangrijke randvoor-
waarde om te kunnen werken. Hoewel: als het gebrek aan een vervoermiddel het verschil maakt tussen op je werk raken of niet, hoe rand- is die voorwaarde dan nog?’ Max Mobiel stelt een 35-tal werknemers tewerk in de sociale economie. Waarom is het geen commercieel bedrijf geworden? ‘Wij investeren in mensen en in de maat-
schappij. Het was nooit de bedoeling om grote winsten te maken. Wij hebben geen aandeelhouders die we moeten plezieren. Max Mobiel concurreert niet, maar rijdt de gaten in het bestaande aanbod dicht. We gaan geen pendeldienst organiseren op een traject waar De Lijn al een bus heeft.’
‘We willen onze kennis delen met andere, vergelijkbare initiatieven in Vlaanderen. Ik denk dat er in elke provincie wel steden zijn waar je een initiatief als Max Mobiel kunt oprichten. Maar daar heb je, zeker in het begin, wel de steun van de plaatselijke politici voor nodig.’ Lieve Van den Bulck
Welke mensen werken bij Max Mobiel?
‘Sociale economie creëert jobs voor kansengroepen’
Nog voorbeelden van sociale economie?
‘Een groep werkzoekenden zal het altijd zeer moeilijk hebben om werk te vinden in de reguliere sector’, weet Sandra Rosvelds van de ACW-studiedienst. ‘Daarom moet er in elke gemeente plaats en ruimte zijn voor sociale economie. Het ACW pleit voor sociale economie in domeinen die maatschappelijk relevant zijn.’
In de gemeente Heusden-Zolder volgt een speciale tewerkstellingsambtenaar de werkloosheid in de gemeente op. Daardoor is het gemeentebestuur actief bezig met werk en sociale economie.
‘Wij willen dat gemeenten initiatieven van sociale economie ondersteunen en op zoek gaan naar gaten in de markt. Er zijn nog heel wat noden waarop de sociale economie kan inspelen, in de sectoren van welzijn, wonen, mobiliteit en duurzame ontwikkeling. Socialeeconomiebedrijven kunnen een steentje bijdragen aan een duurzame samenleving, onder andere door initiatieven te nemen op het vlak van recyclage en isolatie van woningen. Die creëren tegelijkertijd tewerkstellingsmogelijkheden voor kansengroepen.’
In Antwerpen zet de sociale onderneming Levanto mensen aan het werk die minstens vijf jaar werkloos zijn, in jobs als verhuizen, schilderen, behangen, poetsen of grafmonumenten restaureren. In Eeklo, Halle en Vilvoorde geeft Pro Natura 155 mensen nieuwe kansen om te werken. Zij verwijderen onder andere afval uit bermen, zodat het vers gemaaide gras gebruikt kan worden om energie op te wekken.
4
post
VACATURE CM
• Business analist Process & Development Gezondheidszorg • Medewerker Infopunt Chronisch Zieken Onbepaalde duur – voltijds – Brussel
✔✔Meer vacatures en info: www.cmjobs.be
LBC-NVK
• Vakbondsverantwoordelijke Onbepaalde duur - voltijds Turnhout Solliciteer vóór 12 oktober.
✔✔Info: www.lbc-nvk.be
Rechtzetting: Verwarmingsfonds In de Visie van 28 september verscheen een foutief telefoonnummer voor het Sociaal Verwarmingsfonds. Onze excuses. Het juiste nummer is 0800 90929.
SUDOKU
de oplossing van SUDOKU IN VORIGE VISIE
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
UW
GEDACHT
Geen gratis mammografie meer Mijn echtgenote liet om de twee jaar een gratis mammografie uitvoeren. Begin 2008 nam ze de laatste keer deel aan het bevolkingsonderzoek. In november dat jaar ontdekte ze zelf een knobbeltje in haar borst. Borstkanker werd vastgesteld. Omdat ze er vroeg bij was, waren er geen uitzaaiingen. Nu neemt zij nog steeds geneesmiddelen en gaat zij regelmatig op controle bij de arts. Een of twee keer per jaar moet zij een mammografie laten nemen, die zij voor een deel zelf moet betalen. Voor de gratis borstkankerscreening krijgt zij geen uitnodiging meer. ••• Naam en adres bekend bij de redactie Alle vrouwen tussen 50 en 69 jaar worden uitgenodigd voor het gratis bevolkingsonderzoek naar borstkanker. Tenzij ze zelf laten weten dat ze in behandeling zijn voor kanker. Dan krijgen zij een brief waarin wordt gevraagd naar de datum van de diagnose. Stuurt de vrouw een antwoord terug, wordt zij in principe de volgende tien jaar niet meer uitgenodigd voor de gratis screening. De behandelende arts doet dan immers de opvolging. Na tien jaar wordt ze wel weer opgeroepen als ze nog binnen de leeftijdsgroep valt.
Werken na kanker Ik heb borstkanker gehad en wil graag mijn mening over weer werken na kanker kwijt. Volgens mij moet je als patiënt eerst zelf opnieuw aan de slag willen gaan. Want je job hervatten, vraagt opnieuw een balans vinden tussen werk en privé, vrije tijd en rust. Het kan als gevolg hebben dat er geen energie meer overblijft voor toffe activiteiten en het onderhouden van vriendschappen. Zin om weer je
Seniorenmidweek aan zee
et weken m iorenmid n begelein e s e ll Sfeer vo nd-aquagym e tende. te o.a. och andeling in Oos w de stads
We kunnen door die energietips wel snoeien in ons verbruik, maar veel minder in de energieprijs op onze factuur. Een bedrijf wil winst maken. Wat als er minder inkomsten en winsten zijn, omdat wij minder energie gaan afnemen? De aandeelhouders zullen dat nooit goedkeuren! Dus gaat de prijs voor elektriciteit beetje bij beetje omhoog. ••• Leo Cox, Peer ACW probeert via allerlei kanalen de energiefactuur te drukken. Snoeien in je energie is één manier, premies en fiscale aftrek voor dakisolatie, dubbel glas en nieuwe verwarmingsketels zijn andere mogelijkheden. De prijs van de elektriciteit wordt bovendien door heel veel factoren bepaald, onder andere door vraag en aanbod op de markt, heffingen en accijnzen en de distributiekost. Voor al deze factoren doet ACW voorstellen, zodat de prijs voor de eindgebruiker omlaag kan. Dat is niet eenvoudig. Een echte vrijmaking van de energiemarkt door monopolies te doorbreken is de beste manier om de prijzen te doen dalen. Stilaan hebben ook de energieverbruikers dat begrepen en sindsdien is het aantal klanten dat van leverancier verandert gelukkig spectaculair toegenomen.
Halloween in Houffalize d’Outh Ol Fosse - 2 november r e 30 ok tob
Knutselatelier, bingo- en dansavond, smaakroute van Oostende, kaarttornooi, aperitiefspel... Er is ook een busuitstap, met lunchpakket of middagmaal.
Familieshow met clown Toto, halloweenactiviteiten (knutselen, verkleedwedstrijd, Cluedospel, Halloweentocht), illusieshow met Wally Rocking, optreden van de enige echte Mega Mindy.
Promo-midweken: 5 dagen = 3 nachten betalen + 1 nacht gratis! Zo 11 - do 15, zo 18 - do 22, ma 19 vr 23, za 24 - wo 28 november. za 1 - wo 5, zo 2 - do 6, ma 3 - vr 7, za 8 - wo 12, zo 9 - do 13, ma 10 - vr 14, ma 17 - vr 21 december. Volpension op studio of appartement. Gratis toegang tot fitness, zwembad en whirlpools.
Verblijf 4 dagen (3 nachten) Inbegrepen: ontbijt, avondmaal in zelfbediening, dranken tijdens de maaltijd, speciaal kinderbuffet Fossie, onbeperkte toegang tot zwembad Aqua l’O, inkom Fossiebos, optredens Wally Rocking, Clown Toto en Mega Mindy, alle animatieactiviteiten.
Arcopar-vennoten krijgen 5 % korting op het logement.
Op elke horizontale regel én elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen.
Energiesnoeiers
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar
[email protected]. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
220 euro (1ste en 2de volwassene) 175 euro vanaf een derde persoon op hetzelfde appartement 6 - 11 jaar: 102 euro, 2 - 5 jaar: 69 euro, 0 - 2 jaar: gratis
Hoe los je een sudoku op?
job uit te oefenen, heeft ook te maken met de betrokkenheid bij het werk, met de collega’s en met de werksituatie. Ik nam na een zware behandeling na zeven maanden het werk weer op, maar ik kreeg de mogelijkheid om dat deeltijds te doen. En daar ben ik heel blij om. ••• Josiane De Landtsheer
✔✔Ravelingen vzw
Zeedijk 290, 8400 Oostende www.ravelingen.be
[email protected] 059 55 27 55
Prijzen per persoon: Volwassene: 199 euro Kind 4-12 jaar: 59 euro Kind 0-3 jaar: gratis
Verwennerij in Corsendonk De Linde
n t: 2 dage ngemen a r in r n a e s s n Wellne ontspan heerlijk (1 nacht) lex Hezemeer mp s a u n a co
Overnachting met ontbijtbuffet, dagkaart voor saunacentrum Hezemeer in Laakdal (badkledij niet toegestaan), gratis wifi, gratis parking.
55 euro/pers. (op tweepersoonskamer) www.hezemeer.be of 014 86 79 52
Ontdek cultuur in de Antwerpse Kempen 2 dagen (1 nacht) Overnachting, ontbijt- en avondbuffet, gratis wifi, gratis parking. Een regiopocket Antwerpse Kempen, Corsendonk streekbier als welkomstdrankje en combi museumpas (Nationaal Museum van de speelkaart, Taxandria- en Begijnhofmuseum).
Arcopar-vennoten krijgen 5 % korting op het logement.
66,50 euro per persoon
✔✔Ol Fosse d’Outh vzw (Houffalize)
✔✔Vakantiecentrum
www.olfossedouth.com
[email protected] 061 28 88 01
(op basis van tweepersoonskamer)
Corsendonk De Linde Kasteelstraat 67, 2470 Retie
[email protected] 014 38 99 80
¬ op uw gezondheid
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
5
De Gelukzoekers op school
Gelukkige leerlingen studeren beter Als leerlingen en leerkrachten zich goed voelen op school, presteren ze beter. Dat weten ze maar al te goed in het instituut Mariagaarde in Westmalle. Ze gaan daar nu ook aan de slag met De Gelukzoekers, een nieuw educatief pakket van CM.
Weerbaar maken Als jongeren zich goed voelen op school, ontstaat een klimaat waarin ze voor de dag durven te komen met wat hen bezighoudt. ‘Met scheiding krijgen steeds meer jongeren te maken’, weet Diane Van Hove. ‘Sommigen zijn ongelukkig omdat ze falen op school. Ze worstelen met hun geaardheid of hebben te maken met huiselijk geweld. In het technisch onderwijs en het beroepsonderwijs hebben wij veel kwetsbare kinderen uit kansarme gezinnen. We zijn voortdurend op zoek naar manieren om hen weerbaarder te maken.’
tief gevoel kunnen bezorgen. We werken onder meer rond gezond ontbijt, een goednieuwskrant, een doosje vol geluk en de anti-pestbrigade.’ Het vak gelukskunde mag dan nieuw zijn, in Mariagaarde wordt al veel langer gewerkt rond geluk. In de les lichamelijke opvoeding staan de leerlingen stil bij zichzelf en hun gevoelens en krijgen ze relaxatietraining, zodat ze stress de baas leren zijn. Ook grote en kleine evenementen dragen bij tot meer welbevinden. ‘Bij de start van elk schooljaar is de leefdag belangrijk. De leerlingen leren elkaar beter kennen en met elkaar samenleven. Ze hebben de kans om hun zorgen te delen met hun medeleerlingen’, licht Koen Van Kerkhoven toe.
‘De jongeren worden ook aangemoedigd om hun talenten te laten zien. Wie muziek maakt, mag optreden voor de hele school. Als school moet je durven om van het normale onderwijsgebeuren af te stappen en jongeren op een creatieve manier te laten zien waartoe ze in staat zijn’, benadrukt Koen Van Kerkhoven. ‘Omdat we gewoon zijn om naar de leerlingen te luisteren, komen ze ook snel met ideeën af. Zo kun je grenzen verleggen. En ze zetten zich vrijwillig in, bijvoorbeeld door te helpen met het onderhouden van het natuurreservaat naast de school. Die samenwerking met leerkrachten, ouders en leerlingen geeft een goed gevoel.’
Spel en lessenreeks Het educatieve materiaal om op school te werken rond geluk kwam tot nu toe vooral uit Nederland. Maar nu is er het CM-pakket De Gelukzoekers voor de tweede graad van
het secundair onderwijs. De basis is het spel waarbij leerlingen gelukspunten verzamelen door te reizen op de zeven gelukslijnen van het metronetwerk. Elke halte brengt opdrachten en tips mee. Diane Van Hove ging zelf aan de slag met de zeven gelukslijnen en werkte verschillende lessen uit. ‘Ik ben ervan overtuigd dat de leerkrachten creatief genoeg zijn om met het spel en de lessenreeks als inspiratiebron aan de slag te gaan. Het is echt niet moeilijk om het werken aan meer geluk in verschillende lessen aan bod te laten komen.’ Chris Van Hauwaert Je kunt het educatief pakket bestellen bij de dienst Gezondheidspromotie van je regionale CM-ziekenfonds of via www.cm.be/degelukzoekers.
✔✔www.plukjegeluk.be Daniël Rys
‘De aandacht en de zorg voor alle leerlingen, de kansarme in het bijzonder, staan centraal in ons opvoedingsproject’, zegt algemeen directrice Diane Van Hove. ‘We willen dat alle leerlingen zich welkom voelen op school’, vult directeur van de middenschool Koen Van Kerkhoven aan. ‘Onze deur staat altijd open en dat mag je letterlijk nemen. Die ingesteldheid verwachten we ook van de leerkrachten. Een luisterend oor bieden, is even belangrijk als de nodige vakkennis. Ook de ouders kunnen hier altijd terecht, zelfs zonder afspraak. En als de stap naar school voor de ouders te groot is, gaan wij naar hen toe.’
Talenten tonen
Omdat we gewoon zijn om naar de leerlingen te luisteren, komen ze ook snel met ideeën af. Zo kun je grenzen verleggen. Koen Van Kerkhoven, directeur middenschool
Gelukskunde De stap naar het secundair onderwijs verloopt niet voor iedereen even makkelijk. ‘Daarom zijn we nu in de eerste graad beroepsonderwijs gestart met het vak gelukskunde’, zegt Diane Van Hove. ‘Dat heeft als doel leerlingen meer inzicht te geven in hoe ze zichzelf en anderen een posi-
Aan de slag met De Gelukzoekers: veel spelgenot en tegelijk tal van handvatten om te werken aan weerbaarheid en welbevinden.
Van 26 oktober tot 2 november 2012 vindt in Domein Hooidonk in Zandhoven een aquarelcursus plaats. De schilders Evarist Evrard en Marcel Willemen brengen de deelnemers de knepen van het vak bij. Zowel beginnende als ervaren schilders die al dan niet medisch-verpleegkundige zorg nodig hebben, zijn welkom. De lessen worden afgesloten met een heuse tentoonstelling. De gastronomische toets, de Kempische gastvrijheid en de prachtige natuur van Hooidonk bieden extra inspiratie. CM-leden betalen 471 euro, niet-leden 643,90 euro. Toeslag voor singles.
Het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV) stelt vast dat een op de twee kinderen niet correct wordt vastgeklikt in de auto. Een op de tien kinderen wordt zelfs helemaal niet vastgeklikt. Nochtans loopt een kind in een correct gebruikt kinderzitje drie maal minder risico om ten gevolge van een ongeval te overlijden of zwaargewond te raken.
✔✔www.hooidonk.be
✔✔www.goforzero.be
Tel. 03 320 28 11
Het BIVV wil met affiches en filmpjes op haar website ouders sensibiliseren en informeren. De brochure ‘Kinderen klikvast in de auto’ met handige instructies en weetjes kun je downloaden.
Tamme kastanjes, gezonde inspiratie Tamme kastanjes zijn gezond en je kunt ze verwerken in heerlijke gerechten. In tamme kastanjes zitten weinig vetten en eiwitten. 100 gram bevat 194 kcal. Tamme kastanjes zijn rijk aan koolhydraten, vezels en vitamine B. Raap alleen de zware kastanjes met een glanzende schil zonder gaatjes op. Twijfel je of de uitgezochte vruchten nog goed zijn? Gooi ze in een emmer water. De kastanjes die boven gaan drijven, zijn slecht. Tamme kastanjes kun je gebruiken voor een hartige puree en een zoete crème of als vulling in een quiche of taart. Gekookt kun je ze serveren bij spruitjes en bij wildgerechten.
‘t kort
Klik kinderen goed vast
GEZOND IN
Schilderen in Hooidonk
6
¬ op uw gezondheid
win
Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip: Daar bereik je het einde en het begin Oplossing
S Stuur je antwoord voor 18 oktober op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar
[email protected]. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Het begon met een ster’ van Helga Weiss (dagboek van een jong meisje over de oorlog, de nazi’s en de deportatie naar een getto), uitg. The House of Books of het boek ‘De grote ruimte-encyclopedie’ (met feiten, weetjes en meer dan 800 beelden over het heelal), uitg. Lannoo. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.
Oplossing Visie nr. 22 Hoofdroos Winnaars Francine Commerman (Impe), Marcel Dalemans (Leest), Emiel De Ceuster (Schilde), Clarisse Decocker (Waregem) en Joanna Van Trier (Bornem). Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.
Baby aan de borst
‘Samen het goede ritme In Vlaanderen krijgen twee op de drie pasgeborenen borstvoeding. Zes maanden later is dat nog één op tien. Terwijl borstvoeding de beste keuze is voor de baby. Maar hoe zit het met de mama’s? We vroegen het aan twee pas bevallen schoonzussen die vol overtuiging startten met borstvoeding. Saskia Creyf (26), sinds 21 juli mama van Nyssa, koos bewust voor borstvoeding. ‘Weet je wel waaraan je begint?, hoorde ik in mijn omgeving. Ook tijdens de prenatale lessen in de kraamkliniek zette de verpleegkundige ons met de twee voeten op de grond. Nee, borstvoeding mag je niet kiezen uit romantische overwegingen. Samen met je partner, moet je er voor honderd procent achter staan en weten dat het misschien niet van een leien dakje zal lopen, zeker in het begin.’
vier en een halve maand borstvoeding te geven.’
Ondersteuning Ook bij Saskia verliepen de eerste dagen niet
rimpelloos. ‘In het begin was Nyssa heel ongeduldig om te drinken en dat ging niet zo goed. Op den duur waren mijn borsten zo gespannen dat het zeker niet meer lukte. Je mag nog zo graag borstvoeding geven, als het iedere keer pijn doet, hou je het niet vol. Gelukkig kreeg ik goede hulp in de kraamkliniek. De verpleegkundige gaf mij verschillende tips en daarmee ging het snel beter. Ik mag nog altijd bellen naar de verpleegkundige. Om vol te houden heb je echt ondersteuning nodig.’
Lieven Van Assche
zoek en
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
Als vanzelf? Nog voor ze zelf bevallen was van haar eerste kindje Arnaud, die nu bijna twee jaar is, raadde Stefanie De Smul (29) een buurvrouw aan om borstvoeding te geven. ‘Ze was van plan om flesjes te geven. Waarom zou je niet proberen met borstvoeding, zei ik. Zij had nooit verwacht dat het zo goed zou gaan. Bij sommige vrouwen gaat borstvoeding precies vanzelf, maar ik heb toch moeten doorbijten. Na anderhalve week kreeg ik kloven aan de tepels. Mijn maag trok samen als ik Arnaud hoorde wenen toen het tijd was voor de voeding. Ik zat er bij te huilen. Gelukkig mocht ik altijd een vroedvrouw bellen. Ze raadde mij aan om tepelhoedjes te gebruiken. Daarmee ging het stukken beter. Ik ben er wel fier op dat ik er uiteindelijk in geslaagd ben Arnaud
Mama Stefanie met Aline (links) en mama Saskia met Nyssa: ‘In het begin vraag je je natuurlijk af of je baby genoeg drinkt.’
HUIS dOKTER Focus op talenten Kinderen aanspreken op hun talent, maakt ze zelfzeker en biedt ze meer veerkracht en zelfvertrouwen. In de voorstelling ‘Gelukkige kinderen? Kies voor hun talent!’ gaat pedagoog Luk Dewulf hier dieper op in. Waar en wanneer een lezing in jouw buurt plaatsvindt, vind je op de site of verneem je in het CM-kantoor. Deelnemen kost voor CM-leden 5 euro (met verhoogde tegemoet koming 2,50 euro), voor niet-leden 10 euro. Vooraf inschrijven. Na de voorstelling kun je als CM-lid een toolbox voor jong talent kopen tegen de voordeelprijs van 35 euro in de plaats van 49,99 euro. Talenten van kinderen in allerlei activiteiten wor den erin voorgesteld. Daarnaast bevat de box werkvormen om ouders en opvoeders de talenten van kinde ren te leren zien, te ontwikkelen en in te zetten.
✔✔www.plukjegeluk.be/talent
Hoe kun je migraine voorkomen? Bonzende hoofdpijn aan één zijde van het hoofd? Migraine valt niet te genezen, maar er zijn gelukkig wel middelen om de aanvallen te beperken.
Wat is migraine? Het eigenlijke ontstaansmechanisme van migraine is nog steeds onbekend. Een migraineaanval wordt gekenmerkt door hevig bonzende hoofdpijn, dikwijls aan één zijde van het hoofd. Dat gaat vaak samen met misselijkheid, braken, pijn bij het bewegen en overgevoeligheid voor licht en geluid. De pijn verergert geleidelijk, zodat je niet meer in staat bent om te werken en je bed moet opzoeken. Over het algemeen verdwijnt de pijn binnen de 12 à 24 uur, al kan een aanval bij sommige mensen tot drie dagen duren.
Naar de dokter? Op eigen houtje migraine aanpakken, lukt meestal niet. Je huisarts kan je helpen om passende medicatie te vinden. Er zijn verschillende nieuwe geneesmiddelen op de markt die vrij efficiënt zijn. Evalueer samen met je arts het resultaat en de eventuele bijwerkingen. Als je meer dan twee aan-
vallen per maand hebt, kun je een onderhoudsbehandeling overwegen. De helft van de patiënten slaagt erin om daarmee het aantal aanvallen terug te dringen.
Kun je migraine voorkomen? Migraine is niet te genezen, maar je kunt wel uitvissen welke factoren je migraineaanvallen uitlokken. Hou via een hoofdpijndagboek bij wat je gedaan en gegeten hebt en of je last had van stress of spanning. Noteer ook wanneer je hoofdpijn kreeg en welke medicatie je nam.
slikken. Dat kan bijwerkingen opleveren en de hoofdpijn verergeren of zelfs veroorzaken. Breng je omgeving op de hoogte van het probleem en weet dat ‘flink zijn’ en doorwerken dikwijls niet veel zoden aan de dijk brengt en zelfs de klachten in de hand kan werken. Michiel Callens, preventie-arts CM
Tekst: Nele Verheye
Wat helpt bij een aanval? Ook dat is individueel bepaald en voel je zelf het best aan. Ga liggen in een donkere, stille kamer. Neem bij de eerste tekenen van migraine een middel tegen braken. Dit zorgt voor een vlotte opname van de pijnstiller. Een half uur later neem je een pijnstiller in een voldoende hoge dosis, voor volwassenen 1 000 mg paracetamol of acetylsalicylzuur. Als dat niet volstaat, kun je in overleg met je arts overschakelen op 600 mg ibuprofen. Let er wel op om nooit dagelijks pijnstillers te
✔✔www.cm.be/
dehuisdokter
Eddy Fliers
knipsels
¬ op uw gezondheid
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
de
vinden’
De marxist en de zakkenvuller
schouders doet, de baby ligt eronder om te drinken. Voor Nyssa is dat perfect want anders is ze snel afgeleid.’
Woord: de regering Di Rupo voert een marxistisch beleid. Wederwoord: ondernemers zijn zakkenvullers. Dat is maar één van de publieke discussies die we vandaag meemaken. Ze worden gevoerd door mensen met verantwoordelijkheid.
En de papa’s? Als je borstvoeding geeft, moet je voldoende rusten. ‘Als Nyssa overdag slaapt, doe ik ook een dutje’, zegt Saskia. ‘Je hebt die vrijheid natuurlijk niet als er nog kinderen zijn die je naar school moet brengen en terughalen.’ Mama’s die borstvoeding geven, moeten ’s nachts opstaan tot de baby doorslaapt. En dat kan wel even duren. Tenzij ze melk afkolven en de papa’s een keertje overnemen. ‘Dan voelen ze zich ook meer betrokken’, lacht Saskia. ‘De papa’s zijn in het begin onwennig, maar dat betert snel’, ondervond ook Stefanie.
Kijk, daar zijn we dus niets mee. Onze prioriteiten liggen verkeerd als het belangrijker wordt om de tegenstander te raken dan vooruit te geraken. U, ik, onze buurman, vrienden en familie, wij liggen wakker van het werk, het spaargeld, de betaalbaarheid van de boodschappen, de beschikbaarheid van kinderopvang, de doktersrekening. Dat zijn concrete problemen die mensen terecht op de politieke
Bij sommige vrouwen gaat borstvoeding precies vanzelf, maar ik heb toch moeten doorbijten. Stefanie, mama van Aline
Borstvoedingsdoek Borstvoeding geven kun je overal. Stefanie heeft het liefst een rustig plekje, maar voor Saskia speelt de plaats geen rol. ‘Ik heb Nyssa nog eten gegeven op de Korenmarkt in Gent. Ik heb daar precies minder moeite mee dan sommige voorbijgangers. Ik heb een borstvoedingsdoek en dat is zeer praktisch. Het is een soort cape die je over je
Hoelang je kunt volhouden? Weer gaan werken is vaak de grens. ‘Arnaud heb ik nog een tijd ’s morgens en ’s avonds borstvoeding kunnen geven’, weet Stefanie. ‘Aline wil ik zeker geven tot na de winter.’ Omdat ze haar vakantie opspaarde, hoeft Saskia pas in januari weer aan de slag. ‘Ik zal zien hoe het loopt. Ik zou ook graag zo lang mogelijk ’s morgens en ’s avonds borstvoeding blijven geven.’ Chris Van Hauwaert
Laat ons de problemen aanpakken. Is het, bijvoorbeeld, zo ondenkbaar om de loonlasten te verlagen als onderdeel van een programma voor een meer evenwichtige fiscaliteit en bijkomende investeringen in onze sociale zekerheid? Daarom deze oproep aan al wie echt vooruit wil met dit land. Bedenk, in de plaats van een goede slogan, elke dag een nieuwe manier om mensen mee te nemen in uw verhaal. Neem uw verantwoordelijkheid en herwin het vertrouwen dat langzaam aan verdwijnt uit onze samenleving. Luister naar de ander en probeer te begrijpen. Geef ons opnieuw vertrouwen in de toekomst. Geef ruimte aan vrijwillige inzet, aan sociale organisaties, aan buurtcontacten, aan solidariteit tussen mensen. Het is hoog tijd dat de marxist en de zakkenvuller samen een koffie gaan drinken.
Eddy Fliers
Volhouden?
agenda willen. En ze willen verantwoordelijke leiders die daarvoor zorgen. In de politiek, maar ook bij de werkgevers, de vakbonden, de artsenorganisaties, de ziekenfondsen, enzovoort.
Marc Justaert Voorzitter CM
In de CM-folder ‘Borstvoeding, de beste start’ vind je meer informatie. Je kunt hem bestellen of downloaden via www.cm.be (Publicaties) of vragen bij de dienst Gezondheidspromotie van je regionale ziekenfonds.
www.facebook.com/CMziekenfonds
Borstvoeding heeft veel voordelen. Je hoeft geen flesjes te maken, de voeding is altijd klaar en je hebt ze altijd bij. ‘In het begin vraag je je natuurlijk af of je baby genoeg drinkt’, zegt Saskia. ‘Je weet niet hoeveel ze precies binnen hebben. Maar als de baby genoeg bijkomt, is er geen probleem. Je moet samen het goede ritme vinden.’ ‘Zeker bij het eerste wil je alles zo perfect doen’, vult Stefanie aan. Zij is op 1 september bevallen van haar tweede kindje, Aline. ‘Bij Arnaud moest het aantal voedingen volgens het boekje. Ik ben nogal een controlefreak en schreef alles op. Maar bij Aline doe ik dat niet meer. Ik ben veel meer ontspannen en het gaat stukken beter.’
voorzet
www.twitter.com/CMziekenfonds
Ontspannen
7
Gezondheidszorg over de grenzen
Wonen, werken of studeren in het buitenland Je gaat studeren in het buitenland. Je vindt de job van je leven in een bedrijf net over de grens. Of je laat België definitief achter je. Hoe zit het dan met je ziekteverzekering?
Studeren Een jaar op Erasmus in Italië? Een uitwisselingsproject met een universiteit in Zweden? Het zijn fantastische ervaringen, maar ook in het buitenland kun je wel eens ziek worden. Over je rekening bij de dokter, in de apotheek of in het ziekenhuis hoef je je gelukkig weinig zorgen te maken. Ga je maximaal één jaar studeren in één van de landen van de Europese Unie, IJsland, Noorwegen, Liechtenstein of Zwitserland en heb je nog recht op kinderbijslag, dan kun je een beroep doen op de CM-reis bijstand. Voor alle noodzakelijke medische zorg in één van de hierboven vermelde landen, krijg je een tegemoetkoming. Je kunt ook hulp inroepen van de alarmcentrale Mutas. Neem wel je Europese Ziekteverzekerings kaart (EZVK) en je World Assistance Card mee. En laat op voorhand aan je ziekenfonds weten dat je in het buitenland gaat studeren. Later kun je CM een attest bezorgen van de onderwijsinstelling waar je studeert met daarop de bestemming en de verblijfsperiode.
Blijf je langer dan een jaar of heb je geen recht meer op kinderbijslag? Geen nood, met de EZVK krijg je medisch noodzakelijke kosten bij de dokter of apotheker of in het ziekenhuis terugbetaald. Dat gebeurt wel volgens de reglementering van het land waar je studeert. Studeer je niet in een van de hierboven genoemde landen, dan is het wat ingewikkelder. In een aantal landen, waaronder Kroatië, Servië, Turkije of Marokko heb je een speciaal document nodig. De terugbetaling van medische zorg is er beperkt in de tijd. In alle andere landen – bijvoorbeeld in de Verenigde Staten of China – krijg je enkel een tegemoetkoming bij een dringende ziekenhuisopname. Je sluit het best een goede reisverzekering af. Informeer steeds vooraf bij je ziekenfonds.
Werken Woon je in België, maar werk je in het buitenland? Volgens de Europese regels ben je verzekerd in het land waar je werkt. Je betaalt er sociale zekerheidsbijdragen. Van de verzekeringsinstelling in je werkland
krijg je een speciaal formulier (S1 of E106). Dat bezorg je aan je ziekenfonds in België. Je krijgt in je woonland dan dezelfde rechten op terugbetaling als elke andere verzekerde. Je gezinsleden ten laste zijn verplicht om zich aan te sluiten in het land waar je woont, maar moeten ook in het land waar je werkt bijdragen betalen. In heel wat Europese landen hebben personen ten laste dan ook recht op gezondheidszorg volgens het sociale zekerheidsstelsel van je werkland.
Verhuizen Verhuis je naar een land binnen de Europese Unie, IJsland, Noorwegen, Liechtenstein of Zwitserland en ga je er ook werken, dan heb je een speciaal document (E104) nodig van
Wat is jouw ervaring met gezondheidszorg in het buitenland? Laat het ons weten via
[email protected] of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.
je ziekenfonds. Het bewijst dat je in België in orde was met de ziekteverzekering. Na inschrijving in een ziekenfonds in je nieuwe thuisland zal je dan geen wachttijd moeten doorlopen. Gepensioneerden die naar een van de hierboven genoemde landen verhuizen, vragen bij hun Belgische ziekenfonds een formulier S1 of E121 aan. Ook zij kunnen dan zonder wachttijd een beroep doen op de ziekteverzekering in hun nieuwe thuisland. De terugbetaling gezondheidszorg gebeurt in beide gevallen volgens de lokale regeling. Die kan verschillen van de Belgische. In de meeste andere landen ben je niets met de rechten op gezondheidszorg die je in België opgebouwd hebt. Informeer hoe de ziekteverzekering in je nieuwe thuisland georganiseerd is. Vaak zal je een wachttijd moeten doorlopen. Terugbetaling van gezondheidszorg kan erg verschillen van die in België. Dieter Herregodts
8
¬ uw job, ons werk
DEnieuwe
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
VLOER
‘Militanten bepalen de koers van het ACV’
Z
500 militanten en medewerkers die de richting uitstippelen die het Vlaams ACV de komende vier jaar moet uitgaan. Dat is het concept van het Vlaams ACV-congres, dat eind april plaatsvindt in Oostende. ‘Militanten hebben een belangrijke stem in onze vakbond’, zegt nationaal secretaris Ann Vermorgen.
onder militanten is er geen vakbond. Daarom hecht het ACV veel belang aan inspraak. Zo is er om de vier jaar een Vlaams ACV-congres, waarop militanten en medewerkers krachtlijnen bepalen die het ACV op alle niveaus zal verdedigen. Nationaal secretaris Ann Vermorgen organiseert mee het congres.
der degelijke beroepskwalificatie en wat met werknemers die geen bijkomende opleiding krijgen? Prangende vragen waarop het ACV uitdagende antwoorden zoekt.’
Hoe krijg je als militant inspraak? ‘We kunnen moeilijk alle militanten uitnodigen op het congres. Daarom stellen we delegaties aan. Wel proberen we zoveel mogelijk mensen te betrekken door hen vooraf uitgebreid te raadplegen. Op dit moment stelt elk ACV-verbond de congresthema’s voor aan de militanten. Zo kan ieder toch zijn stem laten horen.’
Waarom is er een congres enkel voor Vlaanderen?
Op dit moment stelt ‘Het arbeidsmarktbeleid wordt elk ACV-verbond de voor een groot deel in Vlaanderen bepaald. En wanneer de zesde congresthema’s voor staatshervorming (het Vlinderak aan de militanten. Zo koord van 2011, red.) wordt uitgekan ieder toch zijn voerd, krijgt de Vlaamse overheid stem laten horen. er bevoegdheden bij op het vlak van sociaal beleid en arbeidsAnn Vermorgen, markt. Het Vlaamse niveau wordt nationaal secretaris ACV steeds belangrijker, maar het ACV blijft samen met het Waalse CSC één vakbond voor alle werknemers in België.’
Wordt er daarover hevig gediscussieerd? ‘Het ACV is een organisatie die verschillende sectoren verdedigt, dus er spelen al eens verschillende belangen mee. Dat leidt soms tot geanimeerde discussies. Maar liever dat, dan dat we er met een grote boog omheen fietsen. Toch bereiken we altijd eensgezindheid over de meeste krachtlijnen. Het congres is een boost voor het samenhorigheidsgevoel.’
Wat gebeurt er uiteindelijk met die krachtlijnen?
Het thema van het congres is ‘De nieuwe werkvloer’. Waarover gaat het juist?
‘De krachtlijnen zijn geen vodje papier. Als het ACV een standpunt moet innemen, wordt ernaar teruggegrepen. Zowel de militanten als de top gaan er concreet mee aan de slag.’ Leen Grevendonck
maken over het ‘nieuwe werken’, zoals thuiswerk? Ten slotte komt het Vlaamse loopbaanbeleid aan bod. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat werk werkbaar is op elke leeftijd en dat iedereen met veel werkplezier aan de slag is? Wat met het hoge aantal jongeren op de arbeidsmarkt zon-
Foto: Pascal Vyncke, Seniorennet.be
‘De Vlaamse arbeidsmarkt staat voor een resem nieuwe uitdagingen. Door de crisis zijn er heel wat banen verloren gegaan. Problemen als de klimaatverandering en de vergrijzing vragen om nieuwe jobs. De belangrijkste uitdaging is daarom het creëren van duurzame, waardige en kwaliteitsvolle jobs. Verder moeten we op zoek naar nieuwe oplossingen om discriminatie op de arbeidsmarkt weg te werken. Ondanks een heleboel maatregelen blijven mensen in armoede, met een andere afkomst of met een arbeidshandicap in de kou staan. Ook denken we na over een kwaliteitsvolle werkomgeving. Hoe kunnen we bijvoorbeeld collectieve afspraken
✔✔Vanaf volgende week start Visie een reeks
over 12 deelthema’s van het Vlaams ACVcongres. Onze vliegende reporters schuimen Vlaanderen af en spreken met militanten en experten.
Europees Vakverbond (EVV)
Vakbonden houden stakingsrecht overeind
D
e Europese Commissie vatte dit voorjaar het plan op om het stakingsrecht in te perken. Met een nieuwe verordening zou de rechtbank een staking kunnen verbieden als die economische vrijheden in het gedrang bracht. Dat plan is nu afgevoerd. ‘Een overwinning voor de Europese syndicale beweging’, zegt Claude Rolin, algemeen secretaris van het ACV.
‘Splitsing NMBS-groep is rampzalig’ Woensdag staakten de werknemers bij de NMBS. Volgens ACV-Transcom was een staking ‘het enige middel dat overbleef, na allerlei alternatieve acties’. Minister Paul Magnette (PS) wil de NMBS herstructureren in twee aparte bedrijven, de vakbonden willen een eengemaakte structuur. ‘Men wil de NMBS-groep opsplitsen. Maar de communicatie loopt daar nu al fout, de dienstverlening daalt en de stiptheidscijfers kelderen. Wij willen waarschuwen voor de rampzalige gevolgen van deze keuze.’ (LVDB)
Het Europese voorstel heet Monti II, naar Mario Monti, voormalig Europees commissaris en huidig premier van Italië. Bij elke staking zou de rechter kunnen oordelen dat die de economische vrijheden te veel beperkte. Als dat zo was, kon de staking verboden worden. Eerder legde het Europese Hof van Justitie al torenhoge boetes op aan vakbonden die
staakten omdat een bedrijf werknemers uit een ander Europees land in zijn vestiging inzette tegen een veel lager loon. De actie had de vrijheid van diensten in gevaar gebracht, oordeelde de rechter. De nieuwe verordening zou boetes - maar ook stakingen - voorkomen. Het ACV en de andere leden van het Europees Vakverbond (EVV) trokken ten strijde tegen deze inmenging. De enorme vakbondsweerstand dwong de Europese Commissie om een stap terug te zetten. ‘Een overwinning voor de Europese syndicale beweging’, stelt Claude Rolin, algemeen secretaris van het ACV. ‘Econo mische vrijheden mogen niet voorgaan op sociale basisrechten. De Europese eenheidsmarkt is opgericht om voor de volkeren van de Unie sociale vooruitgang te creëren.’ (GV)
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
9
Manifestatie tegen armoede en ongelijkheid
‘Armoede zou niet mogen bestaan’ Vakbonden, armoedeorganisaties en sociale bewegingen kwamen vorige zondag samen voor een manifestatie tegen armoede en ongelijkheid. Visie vroeg aan enkele manifestanten welke overtuiging hen naar het Poelaertplein in Brussel bracht.
P
atrick, werknemer bij de gemeente Avelgem, vindt dat armoede eigenlijk niet zou mogen bestaan. ‘Er is toch genoeg geld in de wereld? Er moet een middenweg bestaan, tussen extreme armoede en extreme rijkdom.’ Ook schoonmaaksters Miriam en Ine vinden dat er een te groot verschil is tussen arm en rijk. ‘We zien zoveel mensen hun job verliezen en dat willen wij tegengaan. Wij verwachten ook veel van de overheid.’
Sociaal en solidair Vakbondsvrouw Sophia heeft samen met haar zoontje Timothy een mooiere wereld geknutseld. ‘Met minder gewicht aan geld en macht en meer geloof in de kracht van sociale banden’. Ook Jan kwam uit solidariteit naar Brussel. ‘Ik vind dat er iets moet gedaan worden tegen de armoede bij zoveel senioren. De pensioenen moeten de kosten van het leven volgen en de laagste pensioenen moeten opgetrokken worden.’
Vechten Aldegonda is langdurig ziek en viel terug op een invaliditeitsuitkering. ‘Als langdurig zieke vecht ik met mezelf, omdat ik veel dingen niet meer kan. Daarbovenop krijg ik te kampen met een te beperkt
de
inkomen. Dat heeft een serieuze impact op mijn leven. Ik wil best wel een cursus volgen, maar mijn budget laat dat niet toe. Als ik al naar de dokter kan gaan, maak ik mijn afspraak bij het begin van de maand, zodat ik die maand nog de terugbetaling van het ziekenfonds krijg.’
Zelfs met een job Koen werkt bij AVIA-partners. ‘Door tijdelijke economische werkloosheid zie ik in mijn bedrijf mensen die nauwelijks nog rondkomen. Anderen hebben interimjobs of krijgen alleen maar tijdelijke contracten. Door die werkonzekerheid heb-
Laat ons de kop niet in het zand steken voor het feit dat onze arbeidsmarkt een van de meest ongelijke van Europa is. Marc Leemans, voorzitter ACV
ben zij het moeilijk om de huur te betalen of om een woning te kopen.’
Kop niet in het zand ‘Niet de werklozen moeten bestreden worden, maar de werkloosheid en de werkon-
Vakbondsvrouw Sophia gelooft samen met haar zoontje Timothy dat een mooiere wereld mogelijk is.
zekerheid’, vindt ACV-voorzitter Marc Leemans. ‘Vanaf 1 november gaan veel werklozen om de zes maand een fiks stuk van hun uitkering verliezen, om uiteindelijk te belanden op een uitkering die hen zeer diep in de armoede duwt. Alsof al die werklozen hun werkloosheid zelf hebben gezocht. Altijd vinden werkgevers wel een excuus. Te oud, meneer. Te gekleurd, jongeman. Te zwanger, juffrouw. Te weinig gediplomeerd, mevrouw. Niet gezond of mobiel genoeg, mijn beste. Hoeveel kans hebben zij op een job die hen uit de werk-
loosheid en uit de armoede haalt? Laat ons de kop niet in het zand steken voor het feit dat onze arbeidsmarkt een van de meest ongelijke van Europa is.’ Griet Verhoeyen
✔✔Info over lokale evenementen
voor de Werelddag van verzet tegen armoede: www.17oktober.be
FOCUS
www.twitter.com/Acvonline
https://www.facebook.com/het.acv
Tijd om uit de gordijnen te komen De voorbije weken liep de spanning tussen een aantal werkgevers en de politiek op tot het kookpunt. Zelf stel ik ook tijdens contacten met werkgevers en hun organisaties vast dat de toon alsmaar verhardt. Na een straffe uitspraak van de ene ceo lijkt een nog straffere uithaal van een andere captain of industry te moeten volgen. Dat is heel jammer, want die negatieve spiraal brengt ons nergens. Zouden de klagende werkgevers er trouwens ook al eens bij stilgestaan hebben hoe werknemers met een minimumloon de alsmaar korter wordende eindjes aan elkaar moeten knopen? Wat het perspectief is voor een oudere werknemer die na een ontslag niet veel kans maakt op de arbeidsmarkt en dan maar in de werkloosheid wordt gedumpt? Hoe het voelt voor gepensioneerden, invaliden en werklozen die het budget om hun inkomen enigszins gelijke tred te laten houden met de welvaart verminderd zien met 233 miljoen euro? Wat het betekent voor een langdurig werkloze om binnen-
kort op een onleefbaar minimum te worden gezet? Actieve en nietactieve werknemers hebben hun deel al meer dan gedaan in de uitvoering van het regeerakkoord en bij de vele herstructureringen de afgelopen maanden. Dat moet trouwens ook de regering beseffen, die binnenkort naar verluidt op zoek moet naar 4 miljard euro. Het wordt hoog tijd dat iedereen uit de gordijnen komt en begint met het begraven van de strijdbijlen. We moeten samen door deze moeilijke tijd. En daar zal iedereen, naar draagkracht en vermogen, toe moeten bijdragen.
Tegelijk kan niemand nog ontkennen dat het zwaarste probleem in België de lasten op arbeid zijn. Dat bovendien inkomen uit arbeid merkelijk veel zwaarder wordt belast dan andere inkomens en in het bijzonder inkomens uit vermogen. Laat ons dus, in alle sereniteit, het debat starten over hoe deze lasten omlaag kunnen om zo de werkgelegenheid aan te zwengelen, zonder de sociale zekerheid in moeilijkheden te brengen. Want meer mensen aan het werk betekent meer inkomsten en minder uitgaven voor de sociale zekerheid. Dat vergt dan wel een fiscaliteit die alle inkomens en vermogens op een evenwichtige manier aanspreekt. Belastingen moeten niet hoger, ze moeten eerlijker gespreid worden. Marc Leemans, voorzitter ACV
Actieve en niet-actieve werknemers hebben hun deel al meer dan gedaan in de uitvoering van het regeerakkoord. Marc Leemans, voorzitter ACV
bondig
vak
Actiedag van de Europese industrie IndustriAll, de Europese federatie voor de werknemers in de industrie, voert op 8 oktober actie om het industriële beleid in Europa aan te klagen.
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
5 oktober: Dag van de leerkracht
‘Een tekening van de kinderen maakt mij blij’ ‘Juf kleine Anne’: zo heet Anne Soeteweye (57), de juf in de eerste kleuterklas van de Gemeentelijke Basisschool in Haasrode en jawel, ze is kleiner dan ‘juf grote Ann’ van het derde. In het 36ste jaar van haar loopbaan neemt Anne tot in de dertig minimensjes op sleeptouw. Respect. Compagnie Gagarine
10
¬ uw job, ons werk
Het falende industriële beleid weegt op de tewerkstelling. Lonen, pensioenen, sociale uitkeringen, indexering en werkzekerheid liggen onder vuur. De stevige industrie van Europa dreigt te verdwijnen en er is een wildgroei van onzekere tewerkstelling, in uitzendarbeid en contracten van bepaalde duur. De industrievakbonden in ons land, waaronder ACV Metea, LBC en ACV BIE, eisen samen met IndustriAll een Europees industrieel relancebeleid, dat voorrang geeft aan veiligheid, duurzaamheid en kwaliteitsvolle banen.
✔✔www.acv-csc-metea.be,
Solidair met gevangen Marokkaanse vakbondsleider Said El Hairech, secretaris-generaal van de Marokkaanse transportvakbond UMT, werd drie maanden geleden in Marokko gearresteerd omwille van zijn vakbondsactiviteiten. Marc Storms, Antwerps havenarbeider, en Joris Kerkhofs, ACV Transcom-secretaris voor de haven, overhandigden Saids vervanger een ACV-vlag met handtekeningen van de havenmilitanten als teken van steun. Onder druk van de Internationale Trans portfederatie (ITF) is Said deze week vrijgelaten.
✔✔www.freesaid.org
Betaald educatief verlof Volg je als werknemer een opleiding in het kader van betaald educatief verlof? Dan mag je in bepaalde gevallen met behoud van loon afwezig zijn op het werk. Nieuw dit schooljaar is dat opleidingen basiseducatie, opleidingen tot een eerste diploma secundair onderwijs en tot een knelpuntberoep recht geven op maximaal 180 uur betaald educatief verlof.
✔✔Meer info vind je in de
ACV-brochure ‘Opleiding voor werknemers’, verkrijgbaar in je ACVdienstencentrum of op www.acv-online.be (bij ‘Publicaties en Documentatie’).
‘De kleuters kijken meer tv, spelen op de computer en zijn van alles op de hoogte. We hadden net een les over wilde dieren: ongelooflijk wat ze daar al van kennen. De algemene vorming van de kinderen hangt ook af van wat de ouders hen mee geven. Haasrode, waar veel universitairen uit Leuven zijn blijven hangen, is op dat vlak een luxegemeente. Ik vind wel dat ik meer opvoeder gewor den ben: ouders rekenen meer op de juf en de meester om hun kleutertje zindelijk te maken, om hen zelfstandigheid bij te brengen of patatjes te leren eten.’ Wat vind je belangrijk om je job goed te doen?
www.lbc-nvk.be, www.acv-bouw-industrieenergie.be, www.industriall-europe.eu
ACV Transcom
Wat heb je in al je jaren als kleuterjuf zien veranderen?
‘Juf kleine Anne’ brengt de kindjes van de eerste kleuterklas in Haasrode elke dag weer iets nieuws bij.
D
at 5 oktober de Dag van de leerkracht is, weten de leerkrachten van de Gem eentelijke Basis school in Haasrode maar al te goed. ‘De Ouderraad en directeur Jean-Louis doen altijd wel iets voor ons. Vorig jaar werden we verwend met vers geperst fruitsap en koffiekoeken’, zegt kleuterjuf Anne. ‘De Dag van de leer kracht is ook de geboortedag van mijn moeder, ik vergeet die dag niet. ’ Kennen de ouders de Dag van de leerkracht? ‘Ouders zijn zich er niet van bewust,
tenzij zij zelf in het onderwijs staan. Ik krijg veel attenties op het eind van het schooljaar, maar een tekening van de kin deren maakt mij al blij.’ Vind je dat leerkrachten de waardering krijgen die ze verdienen? ‘Ouders zijn veel mondiger geworden en stellen ons wel eens in vraag. Soms heb ben ze een uitgesproken mening over hoe wij het moeten aanpakken in de klas. Wij moeten vaker dan vroeger uitleg geven bij wat we doen en waarom. Dat is wel eens lastig, maar dat wil ook zeggen dat de ouders betrokken zijn.’
Meer kwaliteitsvolle jobs voor jongeren Wereldwijd zijn 75 miljoen jongeren werkloos. Op de Internationale dag voor waardig werk op 7 oktober draait het om hen. Het ACV voert samen met de andere vakbonden en met de ngo’s een facebook campagne voor meer kwaliteitsvolle jobs voor jongeren. Ze adverteren met interessante jobaanbiedingen in Quatar, Zuid-Afrika en de Filipijnen, maar de bijhorende filmpjes op facebook zetten ook de loon- en werkom-
standigheden in de kijker. In België kan trouwens ook nog één en ander aangepakt worden. Jongerenstages bijvoorbeeld of meer kansen op werk voor jongeren van andere afkomst.
✔✔www.facebook.com/
MeerJobsVoorJongeren
✔✔www.11.be/waardigwerk
‘Blijven bijleren op studiedagen en op bij scholing. Dit jaar zal ik computertoepas singen voor kleuters leren kennen en zal ik leren hoe ik kinderen met gedragspro blemen kan opvangen.’ Waar haal je voldoening uit? ‘Bij de start van dit schooljaar is het me gelukt om snel een goed contact met mijn kleuters te hebben. Het klikte. Ik heb met een hun vertrouwen gekregen. Ik geniet
Ouders en leerkrachten moeten elkaar kunnen vertrouwen. Juf kleine Anne, GBS Haasrode
ervan als ik zie dat ze graag naar school komen en zich goed voelen in de klas. De rest volgt dan wel vanzelf. Met kleuters werken vraagt wel veel geduld. Je moet elke dag opnieuw vanalles herhalen. Maar ik heb veel voldoening als ik de kleuters zie vooruitgaan. Ik heb ook deugd van een goede commu nicatie met de ouders. Ouders en leer krachten moeten elkaar kunnen vertrou wen.’ Is leerkracht zijn een job of een engagement? ‘Als je niet met engagement voor de klas staat, hou je het niet lang vol. Er zijn wel licht makkelijker manieren om zelfs beter je brood te verdienen. Maar ik kies ervoor en ik doe het met hart en ziel.’ Griet Verhoeyen COV en COC, de onderwijsvakbonden van het ACV voor respectievelijk kleuter- en lager onderwijs en secundair en hoger onderwijs, geven kinderen, jongeren en hun ouders de hint om ook eens een pluim te geven aan hun leerkrachten.
✔✔Meer info:
www.cov.be, www.coc.be
gewikt & gewogen
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
ZEGT
11
Mieke, slachtoffer van partnergeweld
‘Eenmaal thuis begon het brullen en schelden’ ‘Mijn ex heeft de dood van zijn vader nooit verwerkt. Maar waarom moest ik uiteindelijk het slachtoffer worden van die frustratie?’ Geen klap heeft de ex-man van Mieke haar uitgedeeld, maar psychisch partnergeweld was er des te meer in hun huwelijk. ‘Hij brak me de hele tijd af toen ik zwaar ziek werd. Ik deed zogezegd niks voor ons gezin. Ik was een slappeling.’ Cia Jansen
35 jaar lang was Mieke Peleman (62) getrouwd. ‘Van in het begin van ons huwelijk misbruikte mijn ex subtiel zijn macht. Niet continu, niet zichtbaar. Ik aanvaardde het als de mindere kant van een relatie. Ik kon me erover zetten, want op het werk en daarbuiten voelde ik me goed.’ Dat veranderde toen Mieke in 2000 ziek werd. ‘Ik kreeg een hernia. Ik sliep niet meer en liep twee jaar lang als een spook door mijn eigen huis. De artsen in verschillende ziekenhuizen geloofden mij niet. Elke keer wanneer mijn man mee ging, manipuleerde hij de dokters. Hij zei dat ik fantoompijn had, dat ik me alles inbeeldde. Mijn ex pakte de dokters zonder moeite in. Ze stelden de diagnose van depressie, terwijl ik gewoon geopereerd moest Ik hield het vol voor worden. Ik dacht: Maar enfin, ik ben mijn kinderen. zwaar ziek en niemand gelooft mij! Uiteindelijk heb ik een dokter gevonMieke Peleman, den die me wilde opereren, en na de slachtoffer partnergeweld ingreep was ik meteen veel beter.’
Wat was de oorzaak van het gedrag van je man? ‘De vader van mijn ex is gestorven toen hij vijftien jaar was. Vier jaar lang heeft hij compleet in de put gezeten,
‘Hij maakte iedereen wijs dat ik gek was. Als iemand belde om te vragen hoe het ging, dan ging hij naar het terras, zodat ik niets kon horen. Ik heb iedereen tegen mij gehad: vrienden, buren, familie. Na de scheiding ben ik zelf naar de mensen toegestapt om de waarheid te vertellen. Ik heb de telefoon genomen en iedereen opgebeld.’ Hoe hield je het bijna dertig jaar lang vol in zo’n situatie? ‘Anderen helpen gaf me een gevoel van eigenwaarde. En ik hield het vol voor mijn kinderen. Maar op een dag waren ze het huis uit. Ze hebben me gevraagd, gesmeekt zelfs, om weg te gaan bij mijn ex. Dat was voor mij de klik. Ik heb meteen de telefoon genomen en ben op zoek gegaan naar manieren om te vluchten.’ Waarom wil je je verhaal naar buiten brengen?
Wanneer besefte je dat het gedrag van je man niet normaal was? ‘Ik kreeg na die hernia ook chronische vermoeidheid, tbc en fibromyalgie. Die ziektes waren niet het ergste, maar de agressie rondom mij. Tegenover andere mensen was mijn ex altijd charmant. Na een operatie kwam hij mij wel afhalen in het ziekenhuis. Maar eenmaal thuis begon het brullen en schelden weer. Ik was zwaar ziek, maar hij brak me de hele tijd af. Je doet niks voor ons gezin. Je bent een slappeling. Op een bepaald moment lag ik verzwakt op de zetel en vroeg ik hem om een pilletje. Hij riep: Onnozele trut, pak het zelf! Pas toen besefte ik: het probleem zit in jou, niet in mij.’
Geloofden de mensen in je omgeving je meteen?
en ik heb hem er toen weer uitgehaald. Ik heb hem weer aan het studeren gezet, tot hij uiteindelijk prof werd aan de universiteit. Voor hem was studeren een manier om de problemen thuis te ontvluchten.’ Hoe hebben je kinderen de situatie thuis ervaren? ‘Ze hebben daarvan afgezien. Als iets hem niet zinde, dan begon hij te brullen. Ik weet nog heel goed hoe hij een scène maakte omdat de houten lepel in de soeppot was blijven staan. Als hij zijn planning moest omgooien, was het ook weer van dat. Brullen, roepen, schelden. Een andere keer zaten we in de auto en vroeg ik om het volume van de radio wat stiller te zetten. Hij draaide de knop helemaal open. Het gezelschap in de auto sprak me achteraf ontzet aan: Mieke, jouw man pest je!’
‘De stilte doorbreken is de oplossing. Mijn ex heeft de dood van zijn vader nooit verwerkt. Maar waarom moest ik uiteindelijk het slachtoffer worden van die frustratie? Als je in je leven frustraties opdoet, kun je ze op een positieve manier gebruiken en anderen helpen. Ofwel bescherm je je persoontje en misbruik je je macht over anderen. Ik hoop dat hij ooit de waarheid kan toegeven.’ Lieve Van den Bulck
✔✔Bij het instituut voor de gelijkheid van vrouwen
en mannen kun je terecht met klachten over ongelijke behandeling van mannen en vrouwen en partnergeweld. Surf naar http://igvm-iefh. belgium.be (‘klacht melden’) of bel het groene nummer 0800 12 800.
?!
Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt elke week enkele rake commentaren van de socialenetwerksite.
Heb ik als schoolverlater recht op vakantie? Als je in de privésector werkt, is het recht op betaalde vakantie afhankelijk van het aantal dagen dat je in het jaar voordien gewerkt hebt. Om ervoor te zorgen dat je als schoolverlater toch ook van voldoende verlof kunt genieten, is er het systeem van jeugdvakantie. Ben je jonger dan 25 en heb je in het jaar dat je afstudeerde minstens 1 maand in de privésector gewerkt? Dan heb je het jaar erop recht op jeugdvakantie. Het aantal wettelijke vakantiedagen dat je opgebouwd hebt, wordt aangevuld met jeugdvakantiedagen tot je in totaal vier weken vakantie hebt.
Een voorbeeld Sofie studeert af in juni 2012 en begint te werken op 1 oktober 2012. In 2012 bouwt zij op basis van haar prestaties vijf wet-
telijke vakantiedagen op. In 2013 zal Sofie die dagen kunnen opnemen, en krijgt zij ter aanvulling 15 jeugdvakantiedagen.
Uitkering De uitkering die je per jeugdvakantiedag krijgt, bedraagt 65 % van je gemiddelde dagloon tijdens de eerste maand waarin je jeugdvakantie opneemt.
Hoe aanvragen? Vraag aan je werkgever de nodige formulieren. Bezorg die aan het ACV, dat na goedkeuring door de RVA je jeugdvakantie-uitkering zal betalen.
✔✔Meer uitleg vind je op www.acv-
enter.be. Voldoe je niet aan de voorwaarden, dan is er nog het systeem van aanvullende vakantie.
Evert Asselman @ev_man @demorgen: Tienduizenden Vlaamse jongeren slikken antidepressiva. Slik.
Sport@Howest @sporthowest Kok op kot van #cm met handige receptjes voor op kot. Ideaal om inspiratie op te doen voor de groente- en fruitpakketten.
mr202 @mr202 Laat die van @cmziekenfonds maar zeggen wat ze willen, ik ben niet 46 maar 100 % gelukkig. Nah. Eat that!
16
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 5 oktober 2012
FILM
Half day tour Soweto
‘Toeristen zien alles met hun telelens’ Twee keer naar Zuid-Afrika reizen om er je masterproef te gaan filmen: je moet het maar doen als 23-jarige jongedame. Maité Franco richtte haar camera op de toeristenbus die ritjes maakt in de sloppenwijken van Soweto, en op de inwoners die zich soms als een aap in een kooi voelen. ‘Ik wil toeristen niet bekritiseren. Maar soms moeten we verder kijken dan het beeld dat we in ons hoofd hebben.’
H
aar masterdiploma in de richting Audiovisuele Kunsten aan het KASK in Gent heeft ze net in handen, de Brugse Maihté Franco. Voor de vereiste masterproef werkte ze twee jaar lang aan haar docufilm ‘Half Day Tour Soweto’. Dat die meteen ook publiek vertoond wordt op het openingsfeest van Belmundo, een noord-zuidevenement in samenwerking met FilmfestiZe komen om te kijval Gent, is een mooie bekroken naar de armoede ning van dat werk.
van de mensen.
Maihté trok met haar camera Maihté Franco, naar Soweto, het stadsdeel van documentairemaker Johannesburg dat wereldberoemd werd als broeihaard van het verzet tegen de apartheid. Dat is ook de reden waarom bussen vol toeristen door de wijk toeren, met een local die uitleg geeft over de gebeurtenissen van vroeger. Waarom vind je het fenomeen van de tourbusjes in Soweto zo interessant? ‘Ik vroeg me af: hoe kun je vanuit zo’n bus een juist beeld krijgen van de mensen? Ik worstel zelf als toerist met het gevoel een indringer te zijn. Maar ik voelde ook een groeiende frustratie over de beeldvorming over Afrika in de media. Je ziet alleen maar documentaires over malaria, armoede, ziektes en honger. Dat zijn niet de dagelijkse verhalen van de meeste mensen daar.’ Je begint de documentaire met een fel contrast: archiefbeelden van de bloedige rellen, met daaronder een stem die promotie maakt voor de commerciële rondritjes. ‘Zonder die geschiedenis van strijd tegen de apartheid zouden die tourbussen niet door Soweto rijden. Het huis van Nelson Mandela is bijvoorbeeld een bekend monument. Maar aan de andere kant staan die bussen stil in sloppenwijken, zoals Kliptown, die niets met die strijd te maken hebben. Ze komen om te kijken naar de armoede van de mensen.’ De reactie van een Nederlandse toeriste illustreert dat treffend: ‘Jeetje, moet je kijken hoe arm!’
‘Ja. En in de scène ervoor zie je kunstenaar Chico de golfplaten muur van zijn huis kussen. Hij is trots op die plek. Dit is het huis dat mij gemaakt heeft tot wie ik ben, vertelt hij. Ik wil de mensen vooral een spiegel voorhouden. Ik wil toeristen niet bekritiseren. We gedragen ons allemaal zo, dikwijls onbewust. Ik heb met de toeristen gepraat: ze zijn wel geïnteresseerd in het land, de cultuur en geschiedenis van Zuid-Afrika. Maar soms moeten we verder kijken dan het beeld dat we in ons hoofd hebben.’
Wat vinden de Zuid-Afrikanen waarmee je sprak van die tourbussen?
Hoe probeerde je zelf dat gevoel een indringer te zijn te vermijden?
Lieve Van den Bulck
‘De eerste keer dat ik naar Kliptown in Soweto ging, was dat met een tweekoppige filmploeg erbij. We hadden er veel bekijks op die manier. Het jaar nadien ben ik alleen teruggegaan, met mijn camera in een rugzak. Ik heb er rondgelopen, mijn ogen de kost gegeven en mensen aangesproken. Alles vertrok toen vanuit de ontmoeting met mensen, dat was het grote verschil.’
‘Het toerisme biedt ongetwijfeld veel voordelen. Maar veel mensen zeggen: wij voelen ons als een aap in een kooi. De bus houdt twee minuten halt op de brug hoog boven de wijk, we zien de fototoestellen flitsen. Maar wat gebeurt er met die foto’s? Toeristen zien alles met hun telelens. Wij zouden dat toch ook niet leuk vinden in België?’
Half Day Tour Soweto Half Day Tour Soweto wordt op 15 oktober vertoond op Belmundo, in samenwerking met Filmfestival Gent. Meer info op www.belmundo.org/openingsfeest. Wie interesse heeft, kan een dvd met de docufilm bestellen. Kostprijs: 10 euro (plus verzendingskosten). Mail naar
[email protected].
WIN EEN DVD
Visie mag 5 dvd’s van ‘Half Day Tour Soweto’ weggeven.
Cross der Jongeren in Westerlo (20 oktober)
Antwoord op deze vraag: Hoe heet de sloppenwijk waar de film Half Day Tour Soweto gedraaid werd? a. Klipriviersoog b. Dobsonville c. Kliptown
Natuurdomein De Beeltjens in Westerlo is op z’n mooist in de herfst: de lage zon kleurt de statige dreven en het bos geurt naar bladeren. Waarom zou je de Beeltjens niet al lopend verkennen? Op 20 oktober kun je deelnemen aan de 55ste Cross der Jongeren van Falos, de sportfederatie van kwb. Kinderen en volwassenen, geoefend of niet, recreatief of competitief: je vindt zeker een afstand die je ligt (100 of 500 meter, 4, 8, 12 of 20 kilometer). Voorinschrijving tot 15 oktober. Inschrijven de dag zelf kan tot 45 minuten voor elke start in de gemeentelijke sporthal in Westerlo.
✔✔Doe mee op www.acw.be (klik links op Visie-
wedstrijd). Of stuur een kaartje naar: ACW Visie, Wedstrijd Soweto, Postbus 20, 2031 Brussel. En dit vóór donderdag 11 oktober.
colofon
✔✔www.falos.be, www.inschrijven.be Info: 02 246 52 70
Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Griet Verhoeyen • Redactie: Leen Grevendonck • Lieve Van den Bulck • CM-nieuws: Bram Swaerts • ACV-nieuws: Patrick Wirix • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be •
[email protected] • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (12-15) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.