IN DIT NUMMER O.A.: THE DIABETIC FOOT 3e INTERNATIONAL SYMPOSIUM
LEPRA BEDREIGING VOOR DE GEZONDHEID
ZONNIGE OPENING VAN HET NIEUWE SECRETARIAATSKANTOOR
ORTHOPEDISCHE
JAARGANG 19
AUGUSTUS 1999
NO 3
Groothandel in Orthopedische artikelen
sinds 1893
b.v. Portsmuiden 17, 1046 AH Amsterdam
AGENTUREN - IMPORT - EXPORT
Telefoon 020 - 611 84 55* Telefax 020 - 611 53 88
Voorraadhoudend o.a.: Degussa: Degaplast schuim/gietharsen Noba Verbandmittel Danz: Elasta/Noba/Rurhstern Triumph gipszwachtels F.W. Kraemer: Steunzolen en toebehoren Caroli: Peroneusveren, pasdelen en orthesen Ipos: Kousmaterialen, ipocon hielkussens Centri: Handschoenen en vulhanden Vaupel: Metalen pasdelen Bissell: Aluminium Loophulpen Dimalo: Houten loop- en hulpmiddelen Langer: PPT plaatmaterialen Freudenberg: ”Luna” plaatmaterialen Zotefoams: Plastazote en Evazote S.P.A.C.: Pulman schoeisel Molinari: S.O.S. Schoeisel Markell: Dennis Browne schoentjes Saba: Lijmen Diverse fabrikaten: Kurkplaten Diverse fabrikaten: Kunststofplaten Diverse fabrikaten: Thermoplastische plaatmaterialen Diverse fabrikaten: Stansmaterialen Diverse fabrikaten: RVS bandstaal en platen
,
Voorwoord
ORTHOPEDISCHE
COLOFON Augustus 1999 Officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging van Orthopedisch Schoentechnici te Utrecht. Redactiecommissie: H.J.M. Diepstraten, Maarssen O.J.A. Toornend, Amsterdam P.J.A. ten Hengel, Baarn K.G.J. Koemans, Utrecht Correspondentie: Redactie Orthopedische Schoentechniek Postbus 3140 3502 GC Utrecht Tel.: 030 - 28.44.522 Abonnementsprijs: f 75,– per jaar, excl. 6% BTW. Administratie: Orthopedische Schoentechniek, Postbus 3140, 3502 GC Utrecht Tel.: 030 - 28.44.522 Annulering van abonnementen dient schriftelijk drie maanden voor het eerstvolgende kalenderjaar te geschieden. Advertentie-verkoop: Wissenraet & van Spaendonck Postbus 3140, 3502 GC Utrecht Tel.: 030 - 28.44.500 Telefax: 030 - 28.44.501 Uitgave: Stichting Voorlichting Orthopedische Schoentechniek te Utrecht. Vormgeving en druk: Karstens drukkers/designers Hooigracht 35, 2312 KN Leiden Postbus 164, 2300 AD Leiden Tel.: 071 - 514.32.44 Telefax: 071 - 514.35.49 Niets uit dit blad mag op welke wijze dan ook worden overgenomen dan met schriftelijke toestemming van de uitgeefster.
én jaar geleden ontvingen wij het bericht dat onze zeer gewaardeerde voorzitter en collega orthopedisch schoentechnicus Jo Hanssen ons na een kort ziekbed had verlaten. Zijn ideeën over een samenwerking met ORTHOBANDA, zijn visie over de toekomst van de orthopedisch schoentechnische branche zijn zeker niet in de vergetelheid geraakt. Integendeel zelfs. Het huidige bestuur is op dit moment hard bezig de samenwerking met ORTHOBANDA te intensiveren. Het bestuur heeft recentelijk een gesprek gehad met een bureau wat ons zal gaan begeleiden in het traject. Samen met ORTHOBANDA en het bestuur van de NVOS zal er een gezamenlijk stappenplan worden opgesteld. Hierin komen ook de wensen die wij hebben met betrekking tot een samenwerking aan de orde. De laatste maanden zijn er weer een aantal examens afgenomen. Hoewel de organisatie hiervan geen schoonheidsprijs verdient, hoop ik dat iedereen toch een goede prestatie heeft kunnen leveren. Voor de examens die nog moeten komen wens ik alle kandidaten veel succes toe. De CAO onderhandelingen zijn onlangs afgerond en hebben geresulteerd in een aanpassing van het functieclassificatiesysteem per 1 januari 2000. Indeling vindt niet langer plaats per functie, maar per activiteit. Hierdoor wordt het eenvoudiger het functieclassificatiesysteem te hanteren. Voorafgaande aan de invoering zal er een uitgebreide voorlichting worden verzorgd, zodat de aanpassing tot minimale problemen zal leiden. Tot slot gebruik ik het voorwoord wederom om de collegae op te roepen zich op verschillende congressen en symposia te presenteren. Het is en blijft van groot belang om het vak uit te dragen.
E
,
Olav Toornend Interim Voorzitter
INHOUD Wie de schoen past ... terug in de tijd De kleine leden proberen hun krachten te bundelen Diabetische Voet: richtlijnen voor onderzoek en behandeling Lepra, bedreiging voor de gezondheid Zonnige opening van het nieuwe secretariaatskantoor Reyskens Orthopedische Schoentechniek The Diabetic Foot (3e international symposium) Feller Orthopedische Schoentechniek B.V. Assepoester op aangepast schoeisel? Harry’s tip
ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK
6 10 11 12 14 18 22 25 28 29 3
Orthopedische Schoentechniek A. v.d. Linden B.V. werkt in het zuidwesten van Nederland in twee vestigingen met totaal 20 personen. Wij zijn een all-round orthopedische schoenmakerij, werken binnenshuis samen met een instrumentmakerij en buitenshuis met een aantal andere bedrijven, waaronder CSO te Moergestel. Wij spelen heel graag in op de nieuwste ontwikkelingen en technieken en zijn onlangs gestart met het Shoemasterprogramma i.s.m. Jos America. Door de toenemende werkdruk zijn wij op zoek naar een:
PASKAMERMEDEWERKER ASSISTENT ORTHOPEDISCH SCHOENTECHNICUS GEDIPLOMEERD SCHOENHERSTELLER Bent u in het bezit van de benodigde diploma's of ervaring? Heeft u een klantvriendelijke instelling, een representatief voorkomen, geen van 9 tot 5 mentaliteit en bent u ambitieus? Dan bent u wellicht de persoon die wij graag in ons team erbij willen. Wij bieden u een uitdagende en afwisselende functie binnen een vrij jong team met een gezellige werksfeer en een goede salariëring in overeenstemming met de zwaarte van uw functie plus prima secundaire voorwaarden, onder andere spaarloon, reiskostenvergoeding, tegemoetkoming in huisvestingskosten, enz. Voor geschikte kandidaten zijn er voldoende doorgroeimogelijkheden binnen ons bedrijf. Uw schriftelijke sollicitatie met c.v. kunt u richten aan: Orthopedische Schoentechniek A. v.d. Linden B.V. t.a.v. mevrouw M.B. Mast - v.d. Linden Raadhuisstraat 57 4701 PM Roosendaal
4
HOE POWER ZORGT VOOR ’N MEERWAARDE VAN UW PENSIOENPREMIE. De Powerlijmtafel heeft een lijmdampafzuiging die naar advies van TNO ontwikkeld is en de optimale afzuiging van lijm dampen garandeert.
E
BREEZ
Uw gezondheid vaart hier wel bij, uw pensioenpremie kan dus meer opleveren als u een BREEZE gebruikt.
* INna aa rl l eu wR AwLe nk sl eeunr eo np lmeav ae tr bgaeamr a a k t * Ve r s c h i l l e n d e ko m b i n a t i e m o g e l i j k h e d e n * Info nummer (030) 2626364 *
Mississippidreef 20 - 3565 CG Utrecht postbus 11005 - 3505 BA Utrecht telefoon 0031(0)30 2626364 - fax 0031(0)30 2610587
,
WIE DE SCHOEN PAST ...
TERUG IN DE TIJD
Het is al weer jaren geleden (1962) dat Chroesjtsjov in een vergadering van de Verenigde Naties zijn schoen uittrok. Ermee timmerend op de vergadertafel, protesteerde hij tegen Amerika dat in Cuba raketten had geplaatst. Wat je al niet met een schoen kunt doen. De schoen! Mogelijk is deze zo oud als de beschaafde wereld. In dit artikel neemt de schrijfster u mee naar het wel en wee van de schoen in bijbelse tijden.
E
r werden symbolische handelingen mee verricht, die grote betekenis hadden in het sociale leven. De onderlinge relaties bepaalden wie aan wiens schoenen mocht zitten. Net als nu functioneerde de schoen als statussymbool en de schoenmode werd bepaald door een Egyptisch koningshuis. Leerlooiers vormden de eerste beroepsgroep met eigen synagogen. MET VOETEN TREDEN Koning David van Israël schreef na een overwinning op twee gebieden: "Moab is mijn wasbekken, op Edom werp ik mijn schoen" (Psalm 60:10). Met deze woorden gaf hij aan beide landstreken ingenomen te hebben. Het ‘schoenwerpen’ was een teken van schande voor de verliezer. Deze Oosterse gewoonte lijkt misschien vreemd, maar het vertoont een overeenkomst met het Westerse gebruik van ‘de handschoen toewerpen’ uit de Middeleeuwen. Na een zege liet de overwinnaar een handschoen afleveren bij de tegenpartij. Overigens waren dit milde blijken van zegepraal. De Egyptenaren en de Romeinen tekenden hun vijanden op hun zolen, zodat ze die letterlijk de grond in konden trappen. IN ANDERMANS SCHOENEN STAAN
Door: Mevr. I. van Lieshout, Lopik
6
De profeet Mozes schrijft over het recht van een vrouw, om de schoen van haar zwager van zijn voet te trekken en hem daarbij in het gezicht te spugen. Dat mocht ze doen in het bijzijn van de rechters (oudsten) van de stad! Van dit recht mocht enkel een weduwe gebruik maken, indien haar zwager 'het huis van zijn broer niet wenste te bouwen'. In dat geval zou zijn familienaam vervolgens luiden: het huis van de ontschoeide (Deut. 25:1 en 9). Wilde hij wel het huwelijk met haar aangaan, dan werd zijn schoen gebruikt ter bevestiging van het con-
tract. Ditmaal vrijwillig uitgetrokken, overhandigde hij de schoen aan zijn schoonzus. Of het de linker of de rechterschoen was, wordt niet vermeld. In Ruth 4:7, 8 staat dit gebruik beschreven. De joodse overlevering vertelt, dat het een leren schoen betrof en geen sandaal; om voetbekleding, die zowel de hiel als de tenen omsloot. Wanneer we hierbij bedenken, dat een 'schoen' de voet moet ondersteunen, is de schoen een mooi symbool van het (zwager-)huwelijk: omvatten, ondersteunen en beschermen. Een oude Angelsaksische traditie lijkt hierop, waar de vader van de bruid een van haar schoenen aan de bruidegom geeft, als een gebaar zonder woorden: nu ben jij de verantwoordelijk voor haar. HET VOETENWERK Omdat de bijbelse geschiedenis zich afspeelt in het Midden-Oosten, zijn we geneigd om te denken dat het schoeisel daar uit sandalen bestond. Dit is waar, maar men droeg in het tropische klimaat ook schoenen. Nu hoeft men bij dit begrip niet meteen te denken aan een gesloten molière. Want schoenvariaties waren er toen al vele. Alles wat meer was dan een platte zool met bandjes, werd onder 'schoen' begrepen. Muiltjes bijvoorbeeld (Turkije) of wat wij in de jaren zeventig 'flatjes' noemen, werden gemaakt van leer (Assyrië) of gevlochten van palmbladeren, biezen en papyrus (Egypte) of van touw (NoordAfrika). Deze bond men ook om met bandjes (zoals bij balletschoentjes) en ze konden prachtig versierd zijn. Houten en ijzeren hakken waren ook bekend. Het dragen van laarsjes wordt binnen de schoencultuur zelfs oorspronkelijk aan de Mesopotamiërs toegedacht (2500 voor Chr.). De Chinezen kenden deze ook, soms met een wat ruimere schacht, waarin zij een flesje sterke drank verborgen, voor een gezellig onderonsje in het theehuis.
STATUSSYMBOOL Aan de lengte van de gekrulde punt van de Turkse 'slippers' kon men
bindt uw sandalen (sandalion) aan" (Hand.12:8a). De discipelen behoorden tot het gewone volk. Zij droegen sandalen en geen schoenen.
een sandaal werd gehaald. Ook maakt de Bijbel melding van onverslijtbaar schoeisel, zoals bij de uittocht van het volk Israël uit Egypte: "Veertig jaar liet Ik u door de woestijn trekken; de klederen die gij (Israël) droegt zijn niet versleten evenmin als de schoenen aan uw voeten." Er is ook een profetie in Jesaja 5:27, die volgens bijbelgeleerden nog vervuld moet worden, bij de terugverzameling van de stammen van Israël uit de volken: "Geen vermoeide of struikelende is erbij; ... en de riem zijner schoenen breekt niet." SCHOENEN DER NEDERIGHEID
gedurende eeuwen iemands welstand aflezen. Het betere voetenwerk, ook de luxueuze sandaal werd vooral door rijkere families aangeschaft. Rabbi Bar Chanan noteerde lang geleden: "Ik zag rabbi Eleazar van Nineve op een feestdag uitgaan naar een bijeenkomst van de synagoge op sandalen van kurk." Kurk was toen in de mode. Men droeg schoeisel dat paste bij bepaalde gelegenheden. Dit hoeft ons niet te verbazen, want schoenen zijn heden nog het visitekaartje van klasse en welvaart. De gemiddelde Amerikaanse vrouw schijnt dertig paar schoenen in de kast te hebben. Een enkele maal komt het klasseonderscheid in het Nieuwe Testament voor, wanneer in de grondtekst (Grieks) sprake is van sandalen (sandalion) in plaats van schoenen (hupodemo). In het bekende verhaal van de verloren zoon, lezen we dat hij bij zijn thuiskomst schoenen (hupodema) kreeg, zie Lukas 15:23. Zijn vader gaf hem bij deze gelegenheid dus geen goedkope stappertjes (sandalion) om zijn nieuwe levensweg in te slaan. Wanneer Jezus de 'zeventig' discipelen uitzendt, zegt Hij: "draagt geen schoenen (hupodema)" (Luk.10:4). Geen schoenen? Moesten zij barrevoets op weg gaan? Nee. Ze moesten op sandalen lopen, zoals tot de twaalf discipelen in Markus 6:9 werd gezegd: "wel sandalen (sandalion) aan de voeten te dragen." Dat Petrus aan deze aanwijzing gehoorzaam bleef, blijkt eruit toen een engel hem uit de gevangenis bevrijdde. "De engel zeide tot hem:
EENVOUDIG MAAR STERK In het Oude Testament – geschreven in het Hebreeuws - is twee maal aan schoen het woord (na'al) 'riem' toegevoegd. Er staat dan letterlijk "schoen met riem". Of dit sandalen waren, of 'flatjes met bandjes' is niet te zeggen. Het woord sandalen komt niet in het Hebreeuws van het Oude Testament voor. Er is reden de schoen met de riem als eenvoudig schoeisel te interpreteren. In Genesis bijvoorbeeld (± 2500 voor Chr.), zei Abram tegen de koning dat hij niets van de buit wilde hebben, ook niet iets wat geen waarde had: "Zelfs geen draad of schoenriem, ja niets van het uwe zal ik nemen, opdat gij niet kunt zeggen: Ik heb Abram rijk gemaakt" (Gen.14:23). Draad kan in het Hebreeuws ook veter zijn of een bandje dat door lusjes van
Devote Hindoes liepen hun pelgrimage vroeger op spijkersandalen als dank voor de gunsten van goden. Er zijn monniken die nog steeds sandalen dragen om hun geestelijke levenswandel van eenvoud te benadrukken. Sommigen gaan zelfs op blote voeten, wat we ook zien bij moslimgeestelijken. Moskeebezoekers dienen hun schoenen uit te trekken. In Indië gaan de Brahmanen nooit met hun schoenen hun heiligdom binnen. Bisschoppen staan wat hoger op de geestelijke ladder en van hen is bekend dat zij zich vroeger pluche huissloffen lieten aanmeten. Veel van dit soort gewoonten zijn terug te voeren naar de opmerking van Johannes de Doper over de schoenen van Jezus: "Na mij komt, Die sterker is dan ik, Wiens schoenriem ik niet waardig ben, nederbukkende, los te maken." (Mark.1:7) Het uittrekken van andermans schoenen, was het minste slavenwerk dat men zich kon indenken. In de Talmoed (oud joods standaardwerk) wordt dit verduidelijkt: "wat is de
7
JOS AMERICA FLEXAM® Alle machines voor de orthopedische schoentechniek Flexam Vakuum en Vakuum 80 stofafzuigsystemen Machines voor de onderwerkmakerij en schachtenmakerij Speciale werktafels naar maat met dampafzuiging Orthopedische persen en compressor systemen Het volledige Hardo machineprogramma inclusief onderhoud en service
PAROCONTOUR® Parocontour 3D CAD/CAM systeem voor het maken van inlegzolen en supplementen met 3D-scanner, werkstation en freesunit
SHOEMASTER® Shoemaster orthopeadic 3D CAD/CAM system voor o.a. de leest- en schachtproduktie
Jos America B.V. Industriepark Vliedberg 9 • 5251 RG Vlijmen Tel. 073 511 91 23 • Fax 073 511 50 97
8
dienst van een slaaf? Hij maakt de riemen los van zijn meesters schoenen, trekt ze uit en draagt ze voor hem naar zijn bad." In Israël was het de gewoonte, dat enkel een Kanaänitische slaaf de schoenen mocht uitdoen en geen Israëliet! Zo was het. Je broer mocht bij jou als slaaf werken, maar ... je mocht hem nooit je schoenen laten uit trekken. Aan een discipel (volgeling, leerling) kon de meester al het slavenwerk opdragen, behalve ... het losmaken van zijn schoenen. Dat moest een slaaf doen, tenminste bij de welgestelden. Anders moest de meester maar zijn eigen schoenen uittrekken. In de gewone milieus was dit een taak van de vrouw des huizes, voor zover het haar gasten betrof. De traditie schreef voor, dat een man aan zijn schoonzus niet mocht weigeren om zijn schoenen uit te trekken. Van zijn sandalen moest ze afblijven. Dat was tegen de etiquette.
nen blijkt, dat de priesters destijds hun dienst in de Tempel op blote voeten verrichtten. Waarom deden ze dat? Op plaatsen waar de God van Israël zich had bevonden was de grond heilig en moesten de schoenen uit (Num.5:3 en Ex.3:5). Deze bepaling trok men later niet alleen door naar de Tempeldienst in Jeruzalem, maar ook naar de Tempelberg. Niemand mocht deze geschoeid betreden. Het was heilige grond. De tweede reden is, dat leer het product is van een dood dier. Het aanraken maakte een Jood volgens de Wet onrein. Van het dragen van leer zou iemand dus ook onrein worden. Nu zag men dit niet zo in het dagelijkse leven, maar wel als het om heilige grond ging of om rituele voorwerpen.
niet ongebruikelijk de charme van een vrouw te beschrijven aan de hand van haar voeten. Koning Salomo viel dit ook op: "Hoe schoon zijn uw schreden in de sandalen (schoenen), vorstendochter." (Hooglied 7:1) Ze zal zeker prachtige schoenen hebben gedragen, want in het Oosten werd speciale aandacht besteed aan schoenen voor koningshuizen. De Egyptische schoenmakersstad Anthylla werd geschonken aan een Egyptische prinses, schrijft Herodotus. Perzië nam dit gebruik van schoenensteden voor het vorstenhuis van Egypte over. Vooral de koninginnen bepaalden de schoenmode. Aan de Romeinse hoven waren witte schoenen (ook voor mannen) je van hét. Zij verwenden hun
Nog steeds vinden we sporen van de te eerbiedigen reinheid terug in de synagoge. Men zal de Boekrol niet met de hand aanraken, want deze is van leer gemaakt. De zegen wordt in de synagoge uitgesproken zonder schoenen aan. Op de Grote Verzoendag gaan alle schoenen van de bezoekers van de synagoge uit. Leer behoort bij het aardse leven en op de Grote verzoendag doet men er alles aan om zich boven het aardse te verheffen, geheel naar Leviticus 16:31. Daarom zijn er Joden, die op deze dag niet op leren schoenen lopen, ook niet thuis. Zij dragen dan bijvoorbeeld gympies.
vrouwen met witte schoenen met gouden zolen. Rood was tijden lang in het Midden-Oosten de kleur van het sjieke. In Ezechiël 16:10 (Statenvertaling) komen we schoenen tegen, die gemaakt zijn van (rode) dassenvellen, bestemd voor de Tyrische hofdames. In de welgestelde joodse families bleven violette en purperen schoenen gedurende eeuwen zeer geliefd. In de 17e en 18e eeuw werd in Europa de 'rode schoen' nogmaals een elitair verschijnsel. Rode schoenen spreken tot de verbeelding. Andersen laat in zijn sprookje de 'rode schoentjes' zien hoe de heldin door de rode schoentjes de dood in werd gedreven en in de Wizard van Oz brengen ze juist redding. Ook in onze tijd hebben ze ook een speciale betekenis, zoals voor David Bowie. Hij nodigde menige teenager uit: “Put on your red shoes and dance!”
'T RIEKT NAAR ... Waarom werden schoenen en sandalen als minderwaardig beschouwd? Was dat vanwege de transpirerende voeten? Dat is mogelijk, maar ook het leer was in onmin. Het looien van leer stonk vreselijk en een leerlooier kon zijn beroepsgeur niet kwijtraken. Om die reden werden leerlooiers door de oversten van de Tempel vrijgesteld van het houden van de joodse feesten. Men kon hen niet verdragen. Van de leerlooiers wordt gezegd dat zij om deze reden in Babylon (huidige Irak) de eerste synagoge voor een beroepsgroep oprichtten. Voor het looien was water nodig en wanneer dat onvoldoende stroomde, bleef de stank hangen. Dit wordt beweerd van de poel van Bethesda in Jeruzalem, waar zieken wachtten op genezing. Dit kan verklaren, waarom zo weinig mensen de zieken in Bethesda hielpen. Jezus kwam daar wel (Joh. 5). Simon de leerlooier woonde in Joppe aan de zee. De apostel Petrus had moeite om naar hem toe te gaan, immers hij was een van de 'minsten' van de arbeidersklasse (Hand.10:6 en 36). Simon had zijn beroepsgeur. BARREVOETS Schoenen behoren niet tot de priesterlijke gewaden, althans niet in de Bijbel. Uit verschillende joodse bron-
ELITE SCHOENEN Schoenen kunnen verleidelijk zijn! Tot slot besteden we hier nog wat aandacht aan. 88% van de vrouwen, zwichtend voor model en kleur, koopt schoenen een maat te klein. Het is
9
,
DE KLEINE LEDEN ...
PROBEREN HUN KRACHTEN TE BUNDELEN
Hierbij een uiteenzetting van wat momenteel door een aantal kleinere bedrijven is opgestart, in samenspraak met bestuurslid de heer R. Schiedon, die de belangen behartigt van de kleinere bedrijven binnen de NVOS: het zogeheten kleine leden platform.
Door: H.J.M. Diepstraten
G
ezien de trend in de branche en de ontwikkelingen in de zorgsector, is het een goede gedachte om de krachten te bundelen. Op 22 januari 1998 heeft ons bestuurslid de heer R. Schiedon het initiatief genomen om vorm te geven aan zijn bestuurstaak, namelijk de belangenbehartiging van de ‘kleine leden’ en contact gezocht met verschillende leden om te polsen of zij bovenstaande gedachte delen. Het resultaat was groot, vele collega's deelden die gedachte waardoor er een bijeenkomst is georganiseerd in het O.S.C. te Utrecht, voor de NVOS leden een vertrouwde plek. Al snel bleek dat het van belang was om op zakelijk- en op kennisgebied tot een bepaalde samenwerking te komen, daarnaast bleek er ook behoefte aan informatie van en naar het bestuur.
Het aantal bedrijven dat op dit moment deelneemt aan deze bijeenkomst bedraagt gemiddeld vijfentwintig en deze bedrijven bekostigen de bijeenkomsten zelf. Om de 6 weken wordt zo'n bijeenkomst gehouden en tot op dit moment zijn hierin veelal zaken besproken waar een kleine onderneming vaak alléén voor staat. Met vereende krachten hoopt men die dingen mogelijk te maken die specifiek door één onderneming minder makkelijk te verwezenlijken zijn. Momenteel loopt er bijvoorbeeld de opdracht voor de heer H. v. Hulten om een modellenboek van orthopedische schoenmodellen te realiseren en deze uit te brengen op Cd-rom! Een ander voorbeeld is dat er een bijeenkomst is gehouden omtrent automatisering, om te zien of collectief instappen ook voordeel kan opleveren per onderneming! Daarnaast zijn er aspecten van gezamenlijk belang aan de orde gekomen, zoals de problematiek van de werkschoenen, CE-markering, de BTW op steunzolen/supplementen en P.R.
10
Per 1 juli is de coördinatie van deze bijeenkomsten in handen gelegd van de heer C. Grol, die deze taak tot het eind van dit jaar op zich neemt. De heer R. Schiedon behartigt binnen de NVOS dan de zaken die direct naar het bestuur worden teruggekoppeld. Elke deelnemer krijgt een klein verslag van de bijeenkomst en een uitnodiging voor de volgende bijeenkomst. Tevens wordt er aangegeven welk onderwerp er de volgende keer aan de orde komt en door wie dit onderwerp moet worden voorbereid. Al met al een prettige samenkomst van collega's. Door elkaar vaker te ontmoeten ontstaat er ook een meer vriendschappelijke omgang met elkaar, meer dan op de halfjaarlijkse bijeenkomsten van alle NVOS-leden, mede gezien het feit dat deze bijeenkomsten wat informeler verlopen.
,
DIABETISCHE VOET:
RICHTLIJNEN VOOR ONDERZOEK EN BEHANDELING
Onlangs zijn er richtlijnen uitgekomen voor de behandeling van de diabetische voet. Voor de orthopedisch schoentechnicus lijkt dit zeer lezenswaardig.
V
ele ziektebeelden werden en worden op vele verschillende manieren behandeld. Nu kan het zijn dat er vele wegen naar Rome leiden, maar in het algemeen is het goed dat er een eenvormigheid van behandeling is, al was het maar om het ook voor de patiënt niet al te verwarrend te maken. Om zo mogelijk eenduidige behandelrichtlijnen te verkrijgen, werkt het CBO (Centraal Begeleidingsorgaan Intercollegiale Toetsing) al jaren om consensus te krijgen over de behandeling van vele uiteenlopende ziektebeelden. Zo zijn er inmiddels consensusteksten gepubliceerd over de behandeling van arteriële claudicatio, de behandeling van verhoogd cholesterol, neurogeen blaaslijden, de behandeling van ernstig traumatisch hersenletsel, etc. Onder regie van het CBO en de Nederlandse Diabetes Federatie zijn sinds enkele maanden richtlijnen gepubliceerd voor de behandeling van patiënten met suikerziekte. In een boekje zijn de richtlijnen vermeld voor de behandeling van oogproblemen, nierproblemen en harten vaatziekten bij diabetes mellitus, maar ook voor de behandeling van patiënten met een diabetische voet (pag. 75-126).
Door: P.J.A. ten Hengel, revalidatie-arts
den de diverse aspecten van de behandeling belicht. Voor de orthopedisch schoentechnicus zijn mijns inziens vooral onderwerpen ‘algemene behandelprincipes’ en ‘schoenvoorziening’ van belang, naast het deel over de Charcotvoet. In hoofdstuk 8 is er uitgebreid aandacht voor de preventie (zeker lezenswaardig!). Hierin wordt een lans gebroken voor de samenwerking tussen de verschillende disciplines. Door middel van een aantal stroomschema’s zijn de adviezen wat betreft de behandeling inzichtelijk gemaakt en, omdat ze op een geplastificeerde kaart staan, goed in de praktijk te gebruiken. Voor de orthopedisch schoentechnicus die zich voor dit ziektebeeld interesseert en wat meer begrip en inzicht wil krijgen in de achtergronden kan ik dit boekje van harte aanbevelen. Literatuur: Diabetische retinopathie, Diabetische neuropathie, Diabetische voet, Harten vaatziekten bij diabetes mellitus, Centraal Begeleidingsorgaan voor de Intercollegiale Toetsing, in samenwerking met de Nederlandse Diabetes Federatie, ISBN 90-6910-217-X.
In heel leesbare en begrijpelijke taal worden alle belangrijke aspecten van patiënten met een diabetische voet belicht. Na een inleiding en een omschrijving van de gebruikte begrippen wordt in hoofdstuk 4 de pathofysiologie van de diabetische voet beschreven. In twee pagina’s en een stroomschema worden de factoren die een diabetische voet veroorzaken helder beschreven. Het hoofdstuk ‘Diagnostiek’ is zeker lezenswaardig, maar voor orthopedisch schoentechnici wellicht wat minder van belang. In het hoofdstuk ‘Behandeling’ wor11
,
LEPRA
BEDREIGING VOOR DE GEZONDHEID
Lepra, dat in de ontwikkelde wereld nauwelijks meer voorkomt, vormt nog steeds een van de belangrijkste bedreigingen voor de gezondheid in de tropen en subtropen. Tussen de tien en twintig miljoen mensen lijden aan lepra, een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium leprae. De aandoening begint met lichte plekken op de huid; gevoelloze plekken doordat de perifere zenuwen zijn aangetast. In ons land komt lepra, Morbus Hansen of melaatsheid voor bij mensen uit de voormalige overzeese koninkrijksdelen. Een kleine, maar belangrijke populatie.
Door: J.P.M. de Boer en J.L.A. Toornend
12
E
FFECT VAN LEPRA OP DE VOET
De drie belangrijkste problemen van de voet zijn gevoelloosheid, misvormingen en ulceraties. De zintuiggewaarwording verdwijnt in sokvorm als gevolg van een perifere neuritis. Dit proces, welk leidt tot gevoelloosheid, begint meestal distaal en komt maar hoogstzelden voorbij de knie. Misvormingen kunnen ontstaan door zenuwbeschadigingen, trauma, botveranderingen en ulceraties. Ulcera doen zich onder andere voor op de belaste delen van de gevoelloze voetzool, voornamelijk kopjes MTP I, II en V; proximale kootje van de hallux; op de hiel en op de teentoppen. Spierverlammingen en misvormingen van de voet, bijvoorbeeld een klapvoet of klauwtenen, veroorzaken een afname van het onderhuidse weefsel, dat normaliter als buffer fungeert. Bij het lopen is er dan een herhaald trauma van de uiteinden van de tenen en kopjes van de metatarsalia. Door het blootsvoets lopen is de kans op infecties en verwondingen groot en de kans op genezing minimaal. De patiënt komt in een vicieuze cirkel die, door een onontbeerlijke goede wondverzorging en een adequate schoenvoorziening, doorbroken kan worden. Bij het ontbreken hiervan is er levensgroot amputatiegevaar!
MULTIDISCIPLINAIR TEAM Om de voeten in een ‘optimale’ conditie te krijgen is een multidisciplinair team, welke we kennen van de diabetische en polyneuropatische voet, een vereiste. Revalidatie-arts, podotherapeut, orthopedisch schoentechnicus zijn enkele schakels in deze zorgketen die de mobiliteit kunnen waarborgen. Het orthopedisch schoeisel dient, ter voorkoming van huiddefecten en deformiteiten, een stabiele situatie te consolideren. Het schoenrecept is opgebouwd uit de volgende componenten. De schoen wordt meestal uitgevoerd in een hoog model met een zacht, soepel en naadloos bovenwerk om drukpunten te voorkomen. De sluiting moet worden aangepast aan de handfunctie wat vaak resulteert in een klittenband- of ritssluiting. De beperkte mobiliteit van de voet maakt een ver en ruim inschot noodzakelijk. Een goed drukverdelend
supplement bekleed met een sandwich van 3mm ppt en 3mm plastazote; een transversaalsteun kan de overbelaste mtp-gewrichten verlichting bieden. Prononcerende botdelen dienen geheel te worden vrij gelegd. Een röntgenopname kan goede informatie geven over de plaatsen waar wel en geen druk kan of mag worden gegeven. Pogingen om leprosische voeten wat betreft stand te corrigeren, respectievelijk te verbeteren, resulteren vaak in pijnklachten of drukplekken. Een con-
tracte, gedeformeerde voetstand dient daarom te worden geaccepteerd en niet gecorrigeerd. Bij lepra bestaat een grote kans op een dreigende strain van de gewrichten in de enkelvoetregio. Het is noodzakelijk de voet in de achter/ middenvoetsregio te stabiliseren. Deze gewrichten moeten geïmmobiliseerd worden met behulp van een verstevigde schacht of een arthrodesekoker. De enkel-voetregio wordt circulair omsloten waardoor een stabiele, ondersteunende situatie ontstaat. De stand van de voetgewelven is hierdoor gewaarborgd. Amputatie van de voet, of delen hiervan is een regelmatig voorkomend verschijnsel. De schoentechnische voorziening in de vorm van een prothese is geïndiceerd. Bij de vervaardiging van de prothetische voorziening zijn naast het type en richting van de afwikkeling, drukpunten belangrijke aandachtspunten. Waar mag wel of
juist geen druk worden uitgeoefend. Het gebruik van polstermaterialen is een must; welk materiaal is een vraag. De praktijk wijst uit, dat er geen uniforme regel is te geven voor het toe te passen drukverdelende materiaal. Wel staat vast, dat schuifkrachten vermeden dienen te worden. Een circulaire omsluiting is in dit geval de geëigende oplossing. Bij het toepassen van een dergelijke fixatie dient men wel rekening te houden met de zelfredzaamheid. Is het inschot voldoende, kan de schoen zelf worden aan- en uitgetrokken? Immers, lepra beperkt de handfunctie! Een klittenband- of ritssluiting kan uitkomst bieden zodat de ADL-zelfstandigheid behouden blijft. KWALITEIT VAN LEVEN Lepra is een complex probleem welk door een multidisciplinaire aanpak in de hand kan worden gehouden. De orthopedisch schoentechnicus kan tal van voorzieningen verstrekken die een verhoogde mobiliteit en kwaliteit van leven bieden.
Van Gils Orthopedische schoentechniek B.V. Van Gils Orthopedie is een Allround orthopedisch schoenmakerij, waar alle te leveren produkten binnenshuis geproduceerd kunnen worden. In de vestigingen in Amersfoort en Zeist verlenen wij onze diensten ook in diverse ziekenhuizen en zorgcentra. Wij zoeken en vinden oplossingen voor de voet-problemen van onze cliënten op medisch-, functioneel en cosmetisch gebied.
Wij zoeken: Aankomend of gediplomeerd
Uw werkzaamheden zullen in eerste instantie van technische aart zijn, ter ondersteuning van de paskamermedewerkers. Wij verwachten van u dat u alle orthopedisch-technische handelingen kunt uitvoeren, -dat u zich verantwoordelijk voelt voor de werkzaamheden die u en uw collega's produceren, -dat u zelfstandig en in teamverband kunt werken, -U bent creatief en toont initiatief. Herkent u zich in dit profiel, dan bieden wij u een uitdagende en afwisselende functie. Uw toekomst mogelijkheden bij Van Gils Orthopedie zijn afhankelijk van uw technisch kunnen, initiatief, betrokkenheid en motivatie.
Assistent Orthopedisch Schoentechnicus m/v Schriftelijke sollicitaties inclusief CV. kunt binnen u 14 dagen richten aan: Van Gils Orthopedie B.V. t.a.v. Mw. M. Gadellaa Utrechtseweg 129 3818 Eb Amersfoort Tel: 033-4632818 Fax: 033-4655788 13
,
ZONNIGE OPENING
VAN HET NIEUWE SECRETARIAATSKANTOOR
Wissenraet & van Spaendonck opende op 21 mei officieel de deuren van haar nieuwe kantoor aan de Beneluxlaan in Utrecht. Dat moest gevierd worden, dus nodigde het bedrijf al haar relaties uit om een kijkje te komen nemen. Uiteraard waren ook diverse leden van de NVOS aanwezig. Zij werden feestelijk ontvangen met muziek en ‘een hapje en een drankje’.
D
e opening kreeg in ieder geval de zegen van de weergoden: 21 mei was een stralende dag, zelfs een tikje te warm. De deuren stonden daarom niet alleen figuurlijk open voor de gasten, maar ook letterlijk, om wat verkoeling te bezorgen in de ruime hal. Zo konden de toestromende genodigden de tonen van het strijkje bij de entree al vanaf de parkeerplaats horen. En de dag trok nieuwsgierigen genoeg die, bijna zonder uitzondering gewapend met bloemstukken en andere presentjes, vanuit het hele land waren afgereisd. Onder hen bevonden zich Ron Schiedon en Rob Jansen van het
bestuur van de NVOS, Cees Veld en Marc van der Zande van het vakblad en ook Van Tuyll van Serooskerken, de voorzitter van Orthobanda. Karin Koemans, de secretaris van de NVOS via het secretariaatskantoor en al jaren actief bij de vereniging betrokken, begroette allen hartelijk. In verhouding was de NVOS goed vertegenwoordigd; zij hadden hun werkzaamheden in het eigen bedrijf neergelegd om bij de opening aanwezig te zijn. Dit keer een ontmoeting zonder de agendapunten van een (bestuurs)vergadering. Dat wil niet zeggen dat de gebeurtenissen in de branche niet besproken werden, integendeel. Onder het genot van zeer welkome koele drankjes voerde men geanimeerde gesprekken over actuele zaken als veranderende wet- en regelgevingen, de moeilijkheid om aan geschoold personeel te komen en onderhandelingen met de zorgverzekeraars. BEWEGING IN DE BRANCHE
Door: Leontien Braakman
C. Veld, bestuurslid SVOS schildert een schoen
14
Alle veranderingen voor de NVOS houden Ron Schiedon behoorlijk bezig: "Er is enorm veel beweging binnen de branche. Dat heeft invloed op je ondernemerschap, op hoe je je organisatie vorm geeft. Het bedrijf van de orthopedisch schoentechnicus verandert. Factoren die daarin een rol spelen zijn nieuwe wet- en regelgeving, de houding van je cliënten, de erkenningsregeling,
De heren Van Rooden (vestigingsdirecteur), Van Zanen (wethouder Utrecht) en De Jong (directeur VSG) proosten op de opening
ISO-certificeringen en de goedkeuring die nodig is om een opleidingsbedrijf te worden. Je ziet bijvoorbeeld bij leerlingen dat hun mentaliteit sterk verandert. De toestroom is minder, maar bovendien hechten leerlingen veel meer aan hun vrije tijd en vinden ze de extra werkdruk die het goed beheersen van een vak met zich meebrengt, al gauw te veel. Ze stellen tegenwoordig gewoon andere prioriteiten. Ik vind dat heel jammer." Het is te merken dat de branche Schiedon na aan het hart ligt. Hij gaat verder: "Ik ben erg trots op mijn vak. En de orthopedie in Nederland is van een heel hoog niveau, ook wereldwijd gezien. De leerlingen van nu zijn over het algemeen minder fanatiek en niet zulke bevlogen ambachtsmannen. Daar ligt een belangrijk aandachtspunt voor de vakopleiding en voor de vereniging." Binnen het bestuur kampt men ook met prioriteitsstelling. Maar dan van alle leden, het bestuur inbegrepen. De speurtocht naar een nieuwe voorzitter heeft ten tijde van de opening dan ook nog niets opgeleverd. "Tja, we zoeken inderdaad al enige tijd een permanente voorzitter, maar niemand lijkt die taak op zich te willen nemen. Het voorzitterschap kost namelijk veel tijd: Je moet de kar wel willen trekken. Die functie er zo maar even bij doen, kan dus niet; het moet een weloverwogen keuze zijn. Al zou je overgaan op vergoeding van de uren voor het voorzitterschap, dan nog blijft de beslissing moeilijk. Want ben je be-
reid, je eigen onderneming er gedeeltelijk voor op te geven? Wat dat betreft zijn we jarenlang behoorlijk verwend, met Bredie aan het roer." "W&VS" Op dat moment worden de gesprekken onderbroken door een verzoek om stilte. Alle aandacht is gericht op Ronald van Rooden, de directeur van de vestiging op de Beneluxlaan. Hij verwelkomt de aanwezigen en laat zijn trots blijken als hij aangeeft dat na een voorbereiding van ruim een jaar, de opening van het nieuwe kantoorpand een feit is. "Eigenlijk is dit de kroon op ons werk. Wissenraet & van Spaendonck heeft flink aan de weg getimmerd. Zo hebben we in de afgelopen jaren de activiteiten van drie vestigingen, in Den Haag, Utrecht en Nieuwegein, gebundeld en die vormen nu een soort Verenigde Staten in Nederland. Voor de toekomst hebben we grootse plannen: we breiden onze service van secretariaatsvoering, waar we sterk in zijn, verder uit met een nieuwe poot aan onze onderneming: de tak ‘advies en projecten’. Daarmee willen we in samenwerkingsverband met onze klanten, tijdelijk of permanent, meer gaan meedenken op specialistische terreinen." Algemeen directeur van de Van Spaendonck Groep, de heer De Jong, schetst hoe de oprichter ooit eens begon: in het klein. "Tachtig jaar geleden startte de heer Van Spaendonck een eigen bedrijfje, dat administratieve en secretarieële hulp
verleende aan zelfstandigen, vooral ambachtslieden, die daarvoor zelf geen tijd hadden. Op een bovenkamertje zette hij een bureautje neer met een tweedehands typemachine, en hij nam een secretaresse in dienst. De telefoon deelde hij met zijn buurman, dat was de bakker. Via een luikje in de muur konden ze beiden het apparaat gebruiken. Nu is dit bedrijfje uitgegroeid tot een dynamische organisatie met meerdere vestigingen." "De formule van Wisenraet & van Spaendonck is een schot in de roos," vult Van Zalen, wethouder van de gemeente Utrecht, aan. "Alles draait in het bedrijfsleven om efficiency en organisaties willen zich liefst zo veel mogelijk bezig houden met datgene waar ze zelf goed in zijn, zich richten op de ‘core bussiness’, zoals dat heet. Uitbesteden van secretariaatsvoering en administratie past helemaal in die trend". Van Zalen had de eer om de officiële opening te doen. Dat was niet zonder gevaar, vooral voor het nette pak dat iedereen voor de gelegenheid had aangetrokken. Want er moest met verf gekliederd worden: alle gasten kregen de opdracht een boodschap, tekening of hun naam op een enorm drieluik te zetten met felle kleuren en grote schilderskwasten. Het ‘kunstwerk’ dat aan het eind van de middag gezamenlijk gemaakt zou zijn, zou een plekje krijgen in het pand. En toen werd het glas geheven: champagne op het resultaat van het werk in het verleden en op het succes in de toekomst. GEMEENSCHAPPELIJK Tijd voor de NVOS-delegatie om haar inspiratie bot te vieren op het witte doek. Ron Schiedon produceerde met vaardige hand een kleurige copie van het beeldmerk van de NVOS, en Van Tuyll, voorzitter van Orthobanda, nam ook een kwast ter hand. Het was een wonder dat er tijdens dit creatieve intermezzo geen personen ‘gekleurd’ op kwamen te staan. Van Tuyll bleek erg enthousiast over Wissenraet & van Spaendonck en haar plannen voor de toekomst. "Nu de samenwerking tussen de NVOS en Orthobanda wat intensiever wordt, kunnen we ook nadenken over het integreren van gemeenschappelijke zaken, zodat ze minder tijd kosten. Zo kan ik me voorstellen dat er een gedeelte van de administratie samen kan gaan. Dat is weer de efficiency waar ook Van Zalen het over had, iets 15
16
dat niet alleen tijd oplevert, maar ook kostenbesparend kan werken." Binnen de vereniging van instrumentmakers is men in principe accoord gegaan met de samenwerking met de NVOS. Over hoe dit vorm gegeven moet worden zijn nog geen uitspraken gedaan, maar is al wel gebrainstormd. "Maar over de vorm kun je niet alleen beslissen. Dat moet je samen doen en beide verenigingen moeten zich er in kunnen vinden. Zo ver is het nog niet. Waarschijnlijk zullen we pas definitieve stappen in die richting zetten als er ook voor de NVOS een permanente voorzitter is gevonden die zijn schouders eronder kan zetten." SUCCES Mark van de Zande, redacteur van dit blad, snelde wat gehaast binnen, uit
Het nieuwe kantoor: de feiten De nieuwe vestiging van het secretariaatskantoor staat aan de Beneluxlaan in Utrecht, een locatie die vanaf verschillende snelwegen vlot en makkelijk te bereiken is. Bovendien ligt er naast het gebouw een grote parkeerplaats waarvan bezoekers gebruik kunnen maken. Verder is ook de verbinding met het openbaar vervoer goed, dankzij de sneltram
een ander deel van het land. De vrijdagmiddagdrukte op de wegen hadden hem enige vertraging bezorgd en ook de uitgelopen afspraak zorgde ervoor, dat hij de officiële opening miste. Hij verzuchtte: "Onze werkdruk is wel hoger, maar niet alleen maar omdat er meer werk verzet moet worden. Vooral de communicatie neemt enorm toe, je wordt er soms gek van. Doordat je makkelijker en sneller bereikbaar bent via e-mail, mobiele telefoons en fax en doordat het aantal vergaderingen steeds groter wordt, kom je soms gewoon nergens anders meer aan toe." In gesprek met Ron Schiedon zegt hij even later: "Alle veranderingen in de branche, ook de vernieuwde wet- en regelgeving, zijn niet per definitie een probleem. Het gaat erom dat je de juiste mensen op de juiste plaats hebt. Als die dan ook nog hun werk goed
die vanaf het Centraal Station in Utrecht binnen 10 minuten nagenoeg voor de deur stopt. In de ruime hal van het gebouw, dat ‘Beneluxstate’ heet, bevindt zich een lift die bezoekers naar de vierde verdieping brengt, waar Wissenraet & van Spaendonck is gevestigd. Aldaar ontvangt een receptionist de gasten met een kopje koffie of thee. De gehele bovenste etage is door het
doen, kun je in feite elk veranderingsproces met succes afsluiten." Dat is niet alleen van toepassing op alle vraagstukken die binnen de NVOS en de branche spelen, het geldt zeker ook voor de ambitieuze stappen die Wissenraet & van Spaendonck ondernam en nog op haar agenda heeft staan. De eerste fase kon inderdaad met een feestelijke opening en een champagnetoast worden afgesloten. De slotsom van Van de Zande geeft reden voor een optimistische start van elke avontuurlijke vernieuwing.
secretariaatskantoor in gebruik genomen. Deze biedt plaats aan de ongeveer 25 werknemers die de vestiging telt en bovendien zijn voor gesprekken of kleine vergaderingen twee aparte ruimten ingericht. In het verleden vonden vergaderingen met grotere groepen plaats in externe accommodaties in de omgeving van het kantoor. Nu heeft Wissenraet & van Spaendonck echter de mogelijkheid deze bijeenkomsten, zoals bijvoorbeeld een bestuursvergadering van de NVOS, in eigen huis te verzorgen. Op de begane grond van Beneluxstate zijn daartoe verscheidene ruimten ingericht, van alle gewenste gemakken voorzien. Men kan er bovendien gebruik maken van een catering service voor lunches en eenvoudige diners tijdens het overleg.
17
,
REYSKENS
ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK
Net over de Nederlandse grens bij Geleen ligt de Belgische plaats Genk, waar 'Orthopedische Schoentechniek Reyskens' gevestigd is. Om de juiste weg te wijzen, schoot een behulpzame voorbijganger toe. Kennelijk is 'Reyskens' een gevestigde naam in Genk, zodat het pand aan de populaire winkelstraat snel gevonden is. Een gesprek met het gastvrije ondernemersechtpaar Hendrik Reyskens en Hilde Vanholst.
Door: drs K.G.J. Koemans
endrik is pas midden dertig, maar zit al 17 jaar in het vak. Hij voelt zich helemaal verbonden met het vak van orthopedisch schoentechnicus en door zijn aderen stroomt ondernemersbloed. Vandaar dat hij nu, samen met zijn vrouw Hilde, de leiding heeft over de zaak die vroeger van zijn vader was. Hilde heeft geen
H
hij naast de orthopedie ook een schoenenzaak. Die vormden samen één bedrijf. Zoon Hendrik Reyskens nam de orthopedische schoentechniek over, terwijl diens beide zusters de schoenwinkel onder hun hoede kregen. De winkel levert een ruime keus aan kinderschoenen en het betere confectieschoeisel. Sinds het afscheid van de grondlegger
opleiding in het vak, maar is echt in het bedrijf gegroeid en is nu een onmisbare factor. Van de algemene coördinatie binnen het bedrijf komt een groot aantal taken op haar neer. Hendrik Reyskens zelf is niet alleen ondernemer, maar oefent zijn eigen ambacht nog intensief uit: hij meet 85% van het schoeisel zelf aan.
van het bedrijf is er veel veranderd. Zo kende het bedrijf vroeger geen werknemers, terwijl Hilde en Hendrik nu 7 personeelsleden in dienst hebben. Volgens hen is de taakverdeling momenteel optimaal en zij hebben dan ook niet direct de intentie nog veel uit te breiden. Reyskens: "Het verschil met vroeger is al enorm. Als er destijds vanwege ziekte iemand afwezig was, ontstond er direct een probleem. Lange werkdagen waren het gevolg. Nu verdelen we het (productie)werk met zijn achten en kunnen we onverwachte gebeurtenissen of een tijdelijke piek veel makkelijker opvangen."
HET BEDRIJF Het bedrijf ligt aan de winkelstraat van Genk, en dat is eigenlijk niet zo vreemd: toen Reyskens senior acht jaar geleden uit de zaak stapte, had 18
De forse personeelsuitbreiding en de omzetgroei van het bedrijf maakten aanpassingen aan het bedrijfspand noodzakelijk. Ook in dat opzicht heeft het paar niet stil gezeten. Elke ruimte in het pand is zeer efficiënt benut. Voor opslag van materialen bleek er geen plaats, zodat een nabijgelegen pand werd aangekocht. En ten tijde van ons gesprek stond de volgende stap alweer op stapel: Een verbouwing van de productieruimte zou in juli van start gaan. OORZAKEN VAN DE GROEI Bij de snelle groei van de afgelopen jaren speelden de vernieuwende ideeën van het echtpaar een grote rol. Zo was Reyskens één van de eersten in België die afstapte van het gebruik van louter bruine en zwarte leersoorten, zoals daar nog lang de gewoonte was in de orthopedie. Momenteel biedt het bedrijf haar cliënten een keus uit 400 kleuren, iets wat voor het vervaardigen van met name kinderschoeisel (en dat bedraagt 25% van het totaal) een groot pluspunt is. Ook echt modieuze modellen vinden een weg door het bedrijf, naast de vele zware orthopedie. "Maar er is een andere oorzaak van onze groei, eigenlijk de voornaamste", zo vervolgt Reyskens. "Wij leveren kwaliteit. En als je goede kwaliteit levert komen de mensen graag bij je terug. Het is dus veel beter voor de continuïteit van je bedrijf. Bovendien wordt je, als je eenmaal een goede naam hebt opgebouwd, eerder gevraagd voor spreekuren. Inmiddels houd ik spreekuren in diverse instellingen en ziekenhuizen in de regio, en in het Universitair Ziekenhuis in Leuven. Van dat laatste is het voordeel dat je in aanraking komt met artsen in opleiding, die uiteindelijk elders zelf een praktijk of spreekuren zullen beginnen. Dat kan ook kansen op uitbreiding bieden." BELGIË In België behoort Reyskens tot de grote orthopedisch schoentechnische bedrijven. De expansiedrift en de overnamegolf gaan voorlopig nog aan dit land voorbij. Ondanks dat, speelt het opvolgingsprobleem van de zogenoemde 'pappa-mamma-bedrijven' ook daar. Deze bedrijven richten zich voornamelijk op een kleine regionale markt, waardoor de orthopedisch
schoentechnicus een verbondenheid met zijn klantenkring opbouwt. Voor de overname van een dergelijk bedrijf door een relatieve buitenstaander levert dit vaak moeilijkheden op. Reyskens: "Om je als orthopedisch schoentechnicus zelfstandig te mogen vestigen heb je een erkenningsnummer van het RIZIV (overkoepelende organisatie van Belgische verzekeringen) nodig. Als voorwaarden stelt de organisatie dat je domicilie houdt in België, dat je het theoretisch en praktisch examen met goed gevolg hebt afgelegd en dat je 5 1/2 jaar in de branche hebt gewerkt." Totaal zijn er in België 105 bedrijven, die tezamen ongeveer 14.500 paar schoenen produceren. Omgerekend betekent dit, dat er op elke 690 inwoners één paar orthopedisch schoeisel geleverd wordt. De cijfers in de Nederlandse situatie laten een heel ander beeld zien. Uitgaande van een inwonersaantal van 16 miljoen en een geleverde hoeveelheid van 50.000 paren schoeisel, is het gebruik in ons land één paar op elke 320 mensen. Oorzaken hiervoor zijn complex en moeilijk aan te geven. Wellicht ligt een oorzaak in de verschillende vergoedingensystemen. MUTUALITEITEN België kent één overkoepelend orgaan voor ziektekostenverzekeringen en ziekenfondsen: het RIZIV, voluit het Rijksinstituut voor Ziekte en Invaliditeit. Hierbij zijn alle 400 ziekenfondsen, ook wel mutualiteiten genoemd, aangesloten. Elke werknemer in België is verplicht verzekerd bij één van deze mutualiteiten, men kan echter zelf bepalen bij welke maatschappij hij of zij zich aanmeldt. Mutualiteiten opereren regionaal, maar hebben daarnaast
veelal een ideologie, op grond waarvan verzekerden hun keuze maken. Zo zijn er ziekenfondsen met een politieke kleur, bijvoorbeeld een socialistische, maar ook maatschappijen die een bepaald geloof uitdragen zoals de katholieke ziekenfondsen. De verzuiling, die jarenlang typisch Nederlands leek, is in België zeker niet verdwenen. Reyskens werkte vorig jaar voor 42 verschillende maatschappijen, waarvan de werkwijze onderling nogal verschilt. "Bij ons zijn de ziekenfondsen niet risicodragend. Er gaan echter steeds meer stemmen op van mensen die daar verandering in willen brengen. De manier waarop de diverse mutualiteiten een aanvraag behandelen, loopt zo sterk uiteen, dat dit consequenties heeft voor de portefeuille van de maatschappijen. Zo voerden de katholieke mutualiteiten in het verleden altijd een gematigd beleid, waardoor zij overschotten hebben. De socialistische deden het tegenovergestelde, met alle gevolgen van dien." SOORTEN VERZEKERINGEN 19
In België kent men vier soorten verzekeringen. Ten eerste is er het Ziekenfonds, de mutualiteiten. Zoals eerder vermeld, is elke werknemer in het land daarbij verplicht aangesloten, ongeacht de hoogte van diens inkomen. Deze ziekenfondsen vallen onder het RIZIV. Daarnaast is er een groep Verzekeringen, die ook onder het RIZIV valt, voor voorzieningen van tijdelijke aard. Hieruit worden voorzieningen gefinancierd voor tijdelijke klachten als gevolg van ongelukken of arbeidsongevallen. Verder bestaat er het Fonds voor Ongevallen. Dit is als het ware een reserve waaruit voorzieningen voor langdurige of chronische afwijkingen vergoed worden. Als iemand bijvoorbeeld ten gevolge van een arbeidsongeval voor de rest van zijn leven orthopedisch schoeisel of een prothese nodig heeft, dekt dit fonds de kosten. Ten slotte is er de groep van zelfstandigen. Zij kunnen zich niet aansluiten bij een ziekenfonds, en moeten zich zelf verzekeren, waarbij voor grote risico's (zoals een operatie) nog een aparte regeling nodig blijft. Orthopedisch schoeisel valt over het algemeen niet onder deze verzekeringen. Voor de eerste twee hierboven genoemde soorten verzekeringen beschreef het RIZIV een vergoedingensysteem. Dit geldt dus voor de mutualiteiten en de reguliere verzekeringen (voor tijdelijke voorzieningen na ongevallen). In orthopedisch schoeisel onderscheidt dit systeem bij onze zuiderburen drie categorieën: De A-categorie, ofwel de zware orthopedie, de Bcategorie, waartoe de grootste groep cliënten behoort, en de C-categorie, de lichte orthopedie. Voor elke groep gelden andere voorwaarden en vergoedingen. De mutualiteiten hanteren, net als in Nederland, een eigen bijdrage van de verzekerde. Deze eigen bijdrage, het 'remgeld', zoals men het aldaar noemt, relateert men aan de noodzaak voor het schoeisel. Zo betaalt de cliënt voor de A-, B- en C-categorie respectievelijk ƒ55,--, ƒ220,-- of ƒ280,-- zelf. Indien de cliënt op grond van de verzekeringen voor orthopedisch schoeisel in aanmerking komt, is geen eigen bijdrage verschuldigd. Degenen die via een ziekenfonds een paar schoenen krijgt, heeft geen recht op een wisselpaar. Dit in tegenstelling de tot verzekeringen die aan degene 20
die een ongeval heeft gehad, wèl een wisselpaar vergoeden. De gebruiksduur is echter in beide gevallen gelijk. Die is 9 maanden voor personen jonger dan 18 jaar en 12 maanden voor personen tussen 18 en 65 jaar. Voor 65-plussers geldt een gebruiksduur van 12 maanden voor schoenen in de A-categorie en 24 maanden voor schoeisel in de B- of Ccategorie. VERGOEDINGEN De berekening van vergoedingen staat beschreven in een bestek. Die bevat een beschrijving van de uitvoering van de schoen en de prijs, berekend via een nomenclatuur van 81 posten. De orthopedisch schoentechnicus kan, door aan de hand van het voorschrift van de specialist het bestek te volgen, de bijbehorende prijs berekenen. Reyskens geeft een voorbeeld: "Bij reuma bestaat een uitsplitsing in reuma aan de enkel en reuma aan de voorvoet. Afhankelijk van de indicatie is er een vaste prijs. De regeling is uniek in Europa. Ikzelf ben er blij mee, omdat de regeling heel praktisch is en duidelijkheid biedt." "Bij de aanvraag van een eerste paar volgt altijd een oproep van een medisch adviseur, die de aanvraag beoordeelt. Goedkeuring van de aanvraag leidt tot een betaalverbintenis (machtiging). Voordat de cliënt een vervolgpaar krijgt, dient men eveneens een aanvraag te doen, ook al is de medische indicatie gelijk gebleven. In deze gevallen oordeelt de adviseur over het algemeen positief zonder dat een tweede medische keuring plaatsvindt," zegt Reyskens. "Maar de beroepsvereniging dringt er bij het RIZIV op aan, contrôles achteraf te gaan invoeren." ANDERS DAN NEDERLAND De Belgische systematiek van verzekeren en vergoeden verschilt niet wezenlijk van die in Nederland. Maar dan vervolgt hij: "Hoewel, wat anders is, is dat hier in België de indicatie van diabetes bij een patiënt niet automatisch leidt tot het verstrekken van orthopedisch schoeisel. Dat schrijft men pas voor als er ook al wonden zijn. Verder kennen we geen semiorthopedisch schoeisel en de regelingen daarvoor zoals die bij jullie gelden." Nog een duidelijk verschil met de situ-
atie in Nederland is het feit dat een (actief) acquisitiebeleid in België uit den boze is. "Een herinneringsbrief versturen mag bijvoorbeeld echt niet. Het RIZIV kan een onderneming voor het verzenden ervan veroordelen, hoewel het zelden daadwerkelijk tot een boete komt. Herinneringsbrieven worden beschouwd als 'aanzet tot overconsumptie van het gezondheidszorgbudget' en zijn op grond daarvan door het RIZIV zeer ongewenst." "Wat hier verder anders is, is de vakopleiding. Ik vind dat de opleiding in Nederland van een ongekend hoog niveau is. Zelf heb ik cursussen gevolgd in het OSC en een deel van mijn vakopleiding in Den Bosch gevolgd. Als mijn zoon mij in mijn voetsporen wil volgen en ook orthopedisch schoentechnicus wordt, zou ik hem aanraden naar Nederland te gaan voor de opleiding. En ik zou hem daar ook het liefst stage laten lopen." DE BELGISCHE VERENIGING Naast de drukke werkzaamheden binnen zijn eigen bedrijf, maakt Reyskens deel uit van het bestuur van de Belgische vereniging van orthopedisch schoentechnici. Hij heeft zitting in het centraal comité van de Nederlandstalige afdeling en is ook afgevaardigde in de nationale vereniging, waarbij zowel Frans- als Nederlandstalige ondernemers zijn aangesloten. "Het bestuur was op zoek naar jonge ondernemers in de branche en onder andere daarom ben ik gevraagd voor het bestuur. De tijd die ik nodig heb voor mijn bestuurlijke activiteiten varieert nogal, afhankelijk van de onderwerpen die op een bepaald moment spelen. Ik vertegenwoordig de Vereniging verder nog in de permanente commissie van het RIZIV. De commissie bespreekt onder meer de prijzen voor orthopedisch schoeisel. Het RIZIV stelt
elk jaar een budget vast, waarbij bijvoorbeeld rekening wordt gehouden met de vergrijzing. Als wij daar in een bepaald jaar overheen gaan, vraagt het RIZIV om voorstellen uit de branche om de kosten het jaar daarna te beperken. Als wij dan zelf niet met goede voorstellen komen, past men de prijzen naar beneden aan, om zo de tekorten weer glad te strijken. Vandaar dat dit overleg van groot belang is voor de branche. Dankzij mijn activiteiten binnen de vereniging hoorde ik van het project 'Dia Shoe Care'. Op het secretariaat kwam na vele omzwervingen een brief binnen van TNO. Door die vertraging moesten we op zeer korte termijn reageren en zo kwam het verzoek om medewerking bij mij terecht. Ik werk erg veel met diabetici dus ik was er de aangewezen persoon voor. Hoewel het project tijdrovend is, heb ik er absoluut geen spijt van dat ik er in ben gestapt. Het is bijzonder leerzaam en bovendien vind ik het leuk collega's uit andere landen te ontmoeten en te horen hoe de branche daar in elkaar zit. Maar ik benijd mijn collega's in Nederland wel heel erg als het gaat om de financiële steun van
de Stichting OFOM, want vooral met het werk dat bij de metingen komt kijken ben ik enorm veel tijd kwijt. Samenwerking tussen onze vereniging en die in Nederland? In IVOverband speelt dit al, maar verder is die eigenlijk niet zo intensief. Dat is ook moeilijk te realiseren waar het belangenbehartiging en wet- en regelgeving betreft, omdat de verschillen zo groot zijn. Vakinhoudelijk is dat naar mijn idee weer wel heel goed mogelijk."
21
,
THE DIABETIC FOOT
(3E INTERNATIONAAL SYMPOSIUM)
In mei 1999 werd in Noordwijkerhout het 3e internationale symposium ‘The Diabetic Foot’ gehouden. Uit de hele wereld hadden belangstellenden zich voor dit congres ingeschreven. Er was ook een aantal orthopedisch schoentechnici uit Nederland aanwezig. Voor degenen die niet in de gelegenheid waren eraan deel te nemen volgt hier een kort verslag (uitgebreide informatie is in het congresboek terug te vinden).
V
an 5 tot 8 mei 1999 werd in Noordwijkerhout het derde internationale symposium ‘The Diabetic Foot’ gehouden. Het was een uitstekend georganiseerd symposium waar alle grootheden die op dit terrein werkzaam zijn aanwezig waren (zowel op het gebied van het wetenschappelijk onderzoek naar de mechanismen die de diabetische voet veroorzaken, als wetenschappers op het gebied van de behandeling, schoenvoorziening, preventie etc.). Daarnaast waren er ook veel deelnemers die in de praktijk veel met deze patiënten werken en geïnteresseerd waren in de huidige inzichten. Het was een zeer internationaal gezelschap van deelnemers, met uiteraard een groot contingent Nederlandse deelnemers. Onder de deelnemers waren ook een aantal Nederlandse orthopedisch schoentechnici: een goede zaak! EEN AFWISSELENDE OPZET
Door: P.J.A. ten Hengel
22
Het congres bestond uit ‘general lectures’ in het begin van de ochtend en het begin van de middag. Het tweede deel van de ochtend was gereserveerd voor voordrachten op diverse gebieden in een aantal parallelle sessies. In het tweede deel van de middag werden er workshops gehouden op gebieden als vaatchirurgie, wondgenezing, schoenvoorziening, antibiotische therapie, voorlichting etc. De workshops werden de volgende dag herhaald zodat het mogelijk was aan twee workshops deel te nemen. Daarnaast waren er een aantal zalen ingericht met posters waar de resultaten van onderzoek op diverse terreinen gepresenteerd werden. Tenslotte was er een tentoonstelling waar diverse fabrikanten (o.a. ook schoenverkopers) hun producten toonden en daar informatie over gaven. Op de laatste dag werd de ‘International Consensus on the Diabetic Foot’ gepresenteerd zoals deze opge-
steld is door de ‘International Working Group on the Diabetic Foot’. In het kader van dit verslag gaat het te ver om alle behandelde onderwerpen te noemen en zeker om erop in te gaan. Een aantal onderwerpen zal hier kort worden aangestipt. Hoe ontstaat de diabetische voet? Wat betreft de pathogenese (ontstaanswijze) van de diabetische voet ontwikkelt er zich geleidelijk meer inzicht in de rol van de lipiden (bloedvetten o.a. cholesterol). Bepaalde onderdelen van dit scala aan chemische verbindingen kunnen al dan niet via bepaalde cellen in het bloed een reactie aangaan met de binnenbekleding van de vaatwand (endotheel) en kunnen dan de vaatwand beschadigen. Vooral combinaties van verhoogde en/of verlaagde gehalten aan bepaalde bloedvetten kunnen deze schade veroorzaken. Zo kan ook bij een normaal cholesterolgehalte een bepaalde combinatie van vetten schadelijk zijn. Agressieve aanpak Wat betreft de behandeling en met name ook de preventie van de diabetische voet wordt gepleit voor een agressieve aanpak wat betreft de regulatie van deze bloedvetten. Daarnaast wordt er gepleit voor een zeer strikte aanpak van de regulatie van de bloedsuikers, maar ook zaken als een nauwkeurige regulatie van de bloeddruk is van groot belang. Operaties Uitgebreid werd ingegaan op de mogelijkheden van vaatoperaties en het onderzoek van de vaten die aan een dergelijke operatie vooraf dient te gaan. Er werden diverse adviezen gegeven aangaande wat bij een dergelijke operatie wel en wat niet te doen (hier zal in het kader van dit artikel niet op in gegaan worden).
Medicatie Wat betreft de invloed van medicatie op de verstoorde doorbloeding van het been en de voet werden alle middelen waaraan een positief resultaat wordt toegeschreven zeer kritisch belicht. Van de meeste middelen bleek het veronderstelde positieve effect niet bewezen. Er waren een aantal uitzonderingen: wat betreft anti-stolling is er enige aanduiding dat er een effect is. Lokale thrombolyse (oplossen van het stolsel) lijkt een redelijk effect te hebben. Pentoxyfilline heeft in een Europese studie wel een effect; in een Noorse studie bleek dit niet het geval. Iloprost heeft wel een effect op de ulcusgenezing en de preventie van amputaties. Hyperbare zuurstof Dit is een behandeling waarbij de patiënt in een tank gebracht wordt waar hij 100% zuurstof inademt bij een overdruk van 2,5 a 3 atmosfeer. Hierdoor kan er wat meer zuurstof via het bloed bij de wond komen en kan de wond gemakkelijker genezen. In studies lijkt dit effect er inderdaad te bestaan; aan het wetenschappelijke bewijs hiervan wordt nog gewerkt. Antibiotica Uit gebreid kwam het onderwerp antibiotica aan de orde: voor orthopedisch schoentechnici is dit waarschijn-
lijk een wat minder interessant onderwerp. Ulcusgenezing door groeistimulatie? Op diverse plaatsen wordt onderzocht of door middel van toepassing van lokale groeistimulatie het ulcus zich eerder zal sluiten. Op zich is dit een heel interessante mogelijkheid, maar de resultaten zijn nog niet eenduidig te interpreteren. PRAKTISCHE ASPECTEN VOOR DE ORTHOPEDISCH SCHOENTECHNICUS: - onderzocht is of een meting van de huidtemperatuur met de dorsale zijde van de hand van de onderzoeker voor de praktijk betrouwbare resultaten geeft. Dit blijkt inderdaad het geval te zijn, zodat in de dagelijkse praktijk wat dit betreft geen ingewikkelde meetinstrumenten nodig zijn. - bij een postersessie werd (door een Nederlandse onderzoeker) een schema gepubliceerd waaruit afgeleid kan worden welke voorzieningen bij een bepaalde afwijking van de voet in de orthopedische schoen ingebouwd moeten worden. - MABAL schoen. In Almelo is een tijdelijke schoen voor gebruik bij diabetische voeten ontwikkeld. Het
betreft een ‘total contact cast’ van de voet met behulp van een kunststof gips; daarboven wordt een wat flexibeler enkelomvatting gemaakt. De schoen is afneembaar. Deze voorziening staat in tussen de bekende ‘total contact cast’ (conventioneel gips) en de voorlopige orthopedische schoen. - in Tsjechië heeft een onderzoeksgroep de voeten van een groot aantal patiënten met diabetes mellitus opgemeten en vergeleken met afmetingen van leesten van confectieschoenen. Een groot percentage van de voeten bleek niet te passen in confectieschoenen. CONCLUSIE Het was een zinvol congres, waar de deelnemers goed op de hoogte werden gebracht van de huidige inzichten in het ontstaan van de diabetische voet en de mogelijkheden voor de behandeling daarvan. Duidelijk werd wel dat er steeds meer behoefte is aan goed wetenschappelijk onderzoek, ook op het gebied van de orthopedische schoentechniek. Bijvoorbeeld een bewering dat een bepaalde voorziening de druk vermindert moet worden onderbouwd met bewijzen (bijvoorbeeld door middel van drukmetingen).
23
De SVGB is het Landelijk Orgaan Beroepsonderwijs dat werkt voor de gezondheidstechnische en ambachtelijke beroepen. De branches variëren van Orthopedische Schoentechniek en Schoenherstellers tot Pianotechniek en Tandtechniek. De centrale taak van de SVGB is ervoor te zorgen dat de door de arbeidsmarkt gevraagde kwalificaties worden gerealiseerd in opleidingsprogramma’s. Samenwerking met het bedrijfsleven en onderwijsorganisaties is dan ook van groot belang. In verband met pensionering van een collega zijn wij op zoek naar
Consulent Orthopedische Schoentechniek/Schoenherstellen 1,0 FTE (v/m) Hij of zij heeft als primaire taak ervoor te zorgen dat er voldoende erkende leerbedrijven in het secundair beroepsonderwijs op het gebied van de Orthopedische Schoentechniek en de Schoenherstellers zijn, en dat deze leerbedrijven van voldoende kwaliteit zijn. Het gaat in eerste instantie om een aanstelling van een jaar. Bij gebleken geschiktheid is een vaste aanstelling mogelijk. Het salaris is afhankelijk van leeftijd en ervaring, u valt onder de CAO-LOB. Kerntaken • Vertalen van landelijk beleid ten aanzien van beroepspraktijkvorming (BPV) • Verrichten van acquisitie voor het verkrijgen van praktijkleerplaatsen • Ontwikkelen van eindtermen & toetstermen • Mede-bijdragen aan het geven van nieuwe impulsen aan de opleidingen Orthopedische Schoentechniek en Schoenherstellen • Het geven van adviezen aan de directie • Het adviseren over opleidingen • Het verrichten van ondersteunende taken, zoals: ontwikkelen en bijstellen van leermiddelen en examens Functieprofiel • HBO werk- en denkniveau • Didactische en pedagogische kwaliteiten • Zelfstandigheid • In het bezit van diploma Orthopedische Schoentechniek • Sociale vaardigheden voor het onderhuden van externe contacten, en het wekken van belangstelling voor de desbetreffende opleidingsmogelijkheden • Analytisch en systematisch denkvermogen • Goede contactuele eigenschappen • Goede mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid Inlichtingen Wilt u meer weten over deze functie? Dan kunt u bellen met dhr. K.G.P. v.d. Lest, tel. 030 - 603 67 56. U kunt uw sollicitatie met CV sturen naar: SVGB, t.a.v. de heer K.G.P. v.d. Lest, Postbus 480, 3430 AL in Nieuwegein.
24
,
FELLER ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK B.V.
OFFICIEEL ISO 9002 GECERTIFICEERD Het team van Feller orthopedische schoentechniek heeft de redactie van het vakblad met gepaste trots het feit gemeld dat zij per 1 juni jongstleden ISO 9002 gecertificeerd zijn. De redactie feliciteert het bedrijf van harte met deze prestatie.
S
inds augustus 1998 is Feller Orthopedische Schoentechniek B.V. te Goedereede bezig geweest met het verkrijgen van een ISO-certificaat. Op 11 mei 1999 heeft KIWA N.V. de officiele audits uitgevoerd bij het bedrijf. KIWA, gevestigd te Rijswijk, is een instantie die certificeringen en keuringen uitvoert. Bij het vervaardigen van orthopedische A- en B-schoenen, voetbedden, voet pro- en orthesen en het vervaardigen van voorzieningen aan confectieschoenen is het streven naar perfectie altijd vanzelfsprekend geweest. Het belang van de klant staat immers voorop. Het bedrijf wist voor zichzelf al dat ze met elkaar al het mogelijke doen om een goed product af te leveren. Maar het bedrijf wilde graag zekerheid, een bevestiging dat ze ook inderdaad goed bezig is. Die bevesti-
ging hebben ze nu gekregen en niet door de eerste de beste. Kiwa heeft verklaard dat Feller orthopedische schoentechniek B.V. beschikt over een kwaliteitssysteem voor het realiseren van kwaliteitsborging conform de norm NEN- en ISO 9002. Dit is goed nieuws voor elke discipline, voor degene die voorschrijft, de zorgverzekeraar en niet in de laatste plaats de gebruiker van het product. Het bedrijf is dus terecht trots op dit mooie resultaat. Alle medewerkers hebben zich er 100% voor ingezet om dit te kunnen bereiken. In een eerste reactie meldt het bedrijf dat het inzicht in de bedrijfsvoering aanzienlijk is toegenomen, mede omdat alle procedures op schrift zijn gesteld. Daarom is het nu eenvoudiger om op bepaalde veranderingen en ontwikkelingen in te spelen.
Het team van Feller Orthopedische Schoentechniek
25
De Stichting Prothese- en Orthese Makerij (POM) is een bedrijf gespecialiseerd in hulpmiddelen en voorzieningen voor mensen die problemen ondervinden in hun houdingsen/of bewegingsapparaat. De dienstverlening richt zich op Nijmegen en omgeving en vindt plaats vanuit drie afdelingen: POM Orthopedie techniek; POM Orthopedie schoentechniek; POM Revalidatie techniek. Voor onze afdeling orthopedische schoentechniek zijn wij wegens uitbreiding van de activiteiten op zoek naar een
Orthopedisch Schoentechnicus
m/v
36 uren per week die voornamelijk belast gaan worden met de voorkomende paskamerwerkzaamheden, het houden van spreekuren met de specialisten alsmede het uitbouwen van onze activiteiten.
Onze functie-eisen: - U beschikt over het diploma orthopedisch schoentechnicus of u behaalt dit diploma binnenkort; - U beschikt over paskamerervaring; - U beschikt over goede sociale en contactuele vaardigheden.
Wij bieden: -
Een 4-daagse werkweek; Een baan in een jong dynamisch team; Goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden; CAO Ziekenhuiswezen; PGGM pensioenfonds.
Informatie en sollicitatie: Voor informatie over deze functie kunt u contact opnemen met de heer F. Lentjes, orthopedisch schoenmaker, ☎ 024-3659210. Uw schriftelijke sollicitatie kunt u richten aan de heer D. Ruitenbeek, algemeen directeur, Hengstdal 3, 6522 JV Nijmegen.
26
ORTHOPEDIE DE NIEUWE GENERATIE
STEUNZOLEN PLAATMATERIALEN SEMI-ORTHOPEDISCH SCHOEISEL (TNO M E E R
en NVOS keurmerk)
I N F O ?
Bel: +31(0)36-5490258 !
FOOTWORK - Hopperzuigerstraat 35 - 1333 HM Almere - Holland tel. +31 (0)36 549 0258 / fax +31 (0)36 549 0260
27
,
ASSEPOESTER
OP AANGEPAST SCHOEISEL?
Sprookjes zijn sinds mensenheugenis het toneel geweest ter lering en vermaak voor eenieder die de geest wilde verzetten. Niet zelden werd in het middelpunt van een legende een ambacht in een goed of kwaad daglicht geplaatst. Schoenmakers hebben in de loop der eeuwen hun pieken en dalen gekend. In de ‘Gouden Eeuw’ genoten zij binnen de gilden een hoog aanzien. Later in de geschiedschrijving werd ons prachtige ambacht uitgeoefend door lieden die voor galg en rad waren opgegroeid. In de praktijk was het schorriemorrie, tuig van de richel, mensen van twaalf ambachten en dertien ongelukken maar… er waren uitzonderingen.
Door: Jaap de Boer
28
S
PROOKJE VERVALST
De plastic passchoen, heden ten dage niet meer weg te denken als controlemiddel van de orthopedisch schoentechnicus, kent zijn oorsprong reeds in de Middeleeuwen. Een Venetiaans glasblazer creëerde het
eerste glazen muiltje op verzoek van de goede fee. Het sprookje vertelt dat Assepoester om twaalf uur thuis moest zijn en in de haast haar glazen muiltje verloor. Echter, onderzoek in de archieven van het schoenmuseum in Waalwijk leert heel wat anders. Na een avond walsen waren de voetjes van het arme meisje zo gehavend dat ze de trip naar de koets liever op haar blote voeten maakte. De rechter voet was een stuk kleiner dan het muiltje en kon eenvoudig worden uitgetrokken. Het linker exemplaar zat door de transpiratie, oedeem en snijwonden zo strak dat ze deze niet uit kon krijgen. Deze lugubere versie was allesbehalve romantisch, hetgeen tot omzetdaling van de heren Grimm en Andersen leidde. Een meer kindvriendelijke interpretatie vond gretig aftrek, waarna de echte versie naar de stoffige archieven werd verbannen.
KABOUTER PLOP Anno 1999 schrijven de schoenmakers opnieuw geschiedenis met doorzichtige muiltjes, die schitteren door het hoogglanzende plexiglas en de flonkelende strassteentjes. Dit is de sprookjeswereld die musical, show, theater of entertainment heet. Op de vooravond van het Millennium heeft Toornend Orthopedic Services, door overname van een gespecialiseerd theaterschoenproduktiebedrijf in Dordrecht, zijn eerste schreden gezet in de wereld van glitter en glamour met een nieuwe onderneming: Toornend Entertainment Services. De keuze voor een orthopedisch schoentechnisch bedrijf was eigenlijk vanzelfsprekend. Het maken van een theater-, televisie of filmschoen is immers bij uitstek een product van veelzijdigheid in techniek en materialenkennis; eigenschappen die bij de maatschoenmaker genetisch zijn bepaald en die in deze branche een pré zijn. De schoenmaker moet wel in de huid kunnen kruipen van ontwerper, acteur of actrice. Het tweeledige denken is een eerste stap naar de fabricage van het theaterschoeisel. In de praktijk betekent dit een goed overleg tussen de ontwerper over de creatie, maar vooral wat de acteur of actrice moet doen. Van orthopedisch schoeisel wordt verwacht dat er goed mee kan worden gelopen. Echter, acteurs slingeren met laarzen met ijzerbeslag als Kapitein Haak over het podium, Evita danst op acht centimeter hoge hakken en haar ‘volk’ springt huizenhoog en ‘jived’ om haar leven
uit te beelden. Kabouter Plop is met zijn crew te herkennen aan zijn muts, neus en schoenen; die zijn kolossaal zonder dat ze het kruipen, klimmen en klauteren belemmeren. MARKTAANDEEL VERGROTEN
,
De nieuwe Belgische serie ‘Dierenwereld’ was een uitdaging, want kun je met dierenvoeten trappenlopen en kun je klimmen met verlengde schoenen in de vorm van een papegaaienvoet met drie tenen. Het resultaat is te bewonderen op de Belgische tv. Meedenken voor zowel televisie- als operaproducties is een eerste vereiste. De opera ‘Götterdämmerung’ van Wagner was niet alleen een uitdaging voor de Nationale Opera van Amsterdam, maar ook voor de schoenmaker. De neusvorm, de knie- en kuitlaarzen in punten, mogen op geen enkele
manier de kostuums hinderen. De schoenmaker moet ‘bezorgd’ zijn over zijn acteurs, die hun aandacht bij de zang en dans moeten houden. Dit resulteerde in een aangepast ellipsvormig podium waardoor de acteurs niet konden uitglijden, maar ook niet konden struikelen over de ruwe zolen. Tegelijkertijd moest alles vederlicht zijn. De komende paar jaren gaat Toornend Entertainment Services de strijd aan op de entertainmentmarkt. Onze thuismarkt wordt momenteel beheerst door bedrijven uit Engeland, Duitsland en Italië, hetgeen historisch gegroeid is, terwijl in eigen land zoveel vakkennis en kunde in dit specifieke marktsegment aanwe-
HARRY’S TIP: HET ANATOMISCHE KNIEKUSSEN
Op de Medica tegengekomen, het ALPRO anatomisch gevormd kniekussen. Misschien voor velen van ons bekend, echter voor mij was het een nieuwe uitvoering en erg handig bij ons werk. Daar we vaak voor onze cliënten op onze knieën moeten, is het een handig hulpmiddel om onze kniebelasting te beperken. In verschillende uitvoeringen te verkrijgen, niet duur, wel effectief!! Vestigingen in Amsterdam, Beilen, Papendrecht en Valkenswaard.
29
30
31
32
