29 laar ~
H. 290
Prijs per numiojr : voor Eelgiï 3 centiciacn. vooi den ïreemdo 5 contiemeu
Zondag 1 9 Octobew- 1 9 1 3
Telefoon ; Redactile £ 4 7 - Administratie 2 3 4 5
Sam: Maatschappij KET LICHT
ABONNEMENTSPRIJS BELGIË
yera-.iwoordeiijl'e bestuurder» p. DE ViSCIL LwSct-srg-Oer.t
Zes maanden . . . . . fr. 6 i Q
Dnik8ter-tl!tgeef***r
Drie maanden. . . . .
E e n j a a r . . . . . . . Ir. 12.501 Men abonneert zich op alle postbureeUg
. . REDACTIE . . ADMINISTRATIE HOOGPOORT. 2 9 . üENT
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij.'•—' Verschijnende alle dagen.
ssolidarifeit Vooruit geeft dagelijks verslag over 'den gang van den reuzenkamp die op dezen oogenblik gevoerd wordt door de transportarbeiders te Dublin, de hoofdstad van Ierland, d a t deelmaakt van het Britsche of Engelsche koninkrijk. Onze lezers zullen opgemerkt hebben dat deze strijd in groote lijnen denzelfden gang volgt van alle werkstakingen en uitsluitingen : verzoeningsgeest bij de werklieden, koppigheid en onhandelbaarheid bij de patroons, gewelddaden der policiemacht, verraad dzr, onderkruipers. Maar er is een verschi'/hse> waarop wij de biizondere aandacht willen vestigen van al de partijgenooten. Het is namelijk de bewonderenswaardige beweging van solidariteit, van broederlijke hulp, door het engelsch proletariaat op touw gezet. De tusschenkomst van het verbond der coöperaties is wezenlijk bewonderenswaardig. Ziehier daaromtrent de laatste berichten.
UIT DUBLIN. — Het zesde schip, '
door de centrale der koöperaties voor rekening van de vakvereenigingen bevracht is Zaterdag van Manchester te Dublin aangekomen. De lading bestond uit 20.000 pakketten eetwaren, bestemd voor evenveel gezinnen, die van den voorraad eenige dagen kunnen leven. * De steunbeweging omvat thans geheel Engeland. Gisteren w a s het fonds tot ruim 360.000 fr. gestegen, terwijl het organiseeren van die aktie nog pas is begonnen. In de iaatste dagen vergaderden op tal van plaatsen de vakvereeni^ gingen om de ohdérsteüningfe regelen, ü e Bond van Spoorwegpersoneel houdt bv. een referendum over een bijdrage van drie stuivers per lid. Het personeel van huur-auto's. kollekteert in alle plaatsen waar afdeelingen zijn, enz. - Intusschen reist Larkin, de leider van de Dublinsche transportarbeiders, dien men vergeefs getracht heeft als «syndikalist» bij de vakvereenigingen verdacht te maken, het land ar om het publiek met de toestanden in de lersche hoofdstad bekend te maken.
Het solidariteitsgevoel legt alle taktiekverschillen het zwijgen op, het is nu duidelijk genoeg gebleken dat de patroons de arbeidersbeweging als zoodanig willen treffen. In een groote meeting van Londensche havenwerkers heeft Zondag de sekretaris van het parlementaire komitee der vakvereenigingen n o g uitdrukkelijk verklaard d a t er geen sprake van was Larkin en zijne medestanders te verloochenen of los te laten.
De crisis in Ouitschiand uit alle streken van dit land komea betichten over de toenemende crisis in handel en nijverheid, en nergens hoort men '»n iets bijzonders dat door Gemeente, "ovincie ol Regeering zou gedaan worden om de gevolgen te verzachten, d« slachtoffer» te helpen. De berichten over den toestand die «Mscht in en rond de zoo nijverige stad •""•Mn zijn waarlijk opschuddingwekkend als Nkwisitoriurn tegen het moorddadig ka•Piiahstisch stelsel. "rt socialistisch textielbewérkersverbond "eeft eene onloochenbare statistiek opgemaakt waaruit blijkt dat e r in de 65 weveJ*Je*-n van den omtrek op 5.691 getouwen -• 'a stil staan. Oe organisatie der metaalbewerkers deed °°k een onderzoek waaruit bleek dat honderden ijzermannen naar elders getrokken *S.ren' of in diepe armoede rond slenterden Jill alle werkhuizen volk moest* n afzetten c "or gebrek .aan hestellingen. , t, t werkeloosheid heeft in ganicïi den omes -^ne nooit gekende verhouding aaneenomen en zelfs de vermaarde millioecrijke
i»eum £"'•' K n , e Er**0* **•*- a , t -j*' " oo *-
M,.n j ' c o t t vo1** moeten. af.*cit->n eu be" <J gemaakt dat nog honderden zullen '""r*'afgedankt worden. „ ? ™ ' i moet nog vermeld w->rd»n dst •!•• "Deniers van dezen omtrek nog slecht &*or¥»niseerd zijn, dat zij in alle nijverl.ider. e laagste loonen des knds verdienen, dat fU aoor zwaren arbeid uitgeput zijn — wat "e-eekend dat zij, als de. crisis komt, in hunI- il " m ° e d e n °S meer ellende hebben dan sterker geozcaj^searde arbeiders die
i r 3.25
De Dublinsche werkgevers, zoover zij daartoe in de gelegenheid zijn, willen thans overgaan tot het op s t r a a t gooien van de arbeiders in den letterlijken zin. De tramwegdirektie laat de leden van haar personeel die in de huisjes van de maatschappij wonen, door de politie er uit zetten, andere werkgevers hebben dergelijke m a a t r e g e len genomen, zoodat weldra voor vele arbeiders met hun gezinnen de publieke wég zal openstaan, wan• neer zoowel dc: werk- als de woonplaats door de bezitters vcor hen zal zijn gesloten.
dat er voor eenigen tijd, in een zeer christelijk blad der stad eene aiinonce gestaan had waarin voor een hotel Van de millioenairswijk eene «hondenmin»' 7- eine... hundeamme gevraagd werd !... Om dit schrikkelijk beeld der ellende nog klaarder te doen uitkomen moeten wij hier bijvoegen dat* de hoofdstad Aachen een burcht is van het klerikalisrüe, dat alle nij-
veraars, handelaars en millioenairs christelijke mensehen zijn •— en dat de dompers er door hunne schijnorganisatie alle degelijke organisatie schier onmogelijk gemaakt hebben. Maar .als het zoover gekomen is moeten de oogen der arbeiders wel open gaan en krijgen onze geestverwanten het gemakkelijk "voor hunne propaganda.
e geschiedenis van het radikalisme in Frankrijk :
FRANKRIJK Dfi NIET-VERKÏSZÏNGX-VAN GEZEL BARABANT TE DUON*•"— BÈTLEKEM S ERVAN EN GLVOi.GL*,. -v
In Dijou heeft een'• tusr-chBntijd'-.'iie verkiezing plaats gevonden, waarbij de socialistische partij ten nederlaag-heeft geleden. Dour de partij was kandiuivat gr-steid de Wat les voor de werkende klasse aller voormaligen burgemeester vtjn Dyyu, llai-alanden! hant, die bij de eerste stenjjjung 7019 stemIn Engeland, de klassieke staat van de men kreeg tegen 6263 op deu kouservatief ontwikkeling van het groot-kapitalisme Hébert en 3105 op den rordikaal Juliè, l a treden de nijveraars op met eene een- 1910 had onze man er slechïa 5021 gehaald. dracht en eene wreedheid waarvan men Toen werd bij de herstemmiug de socialist zich moeilijk een gedacht vormt. Maar gekozen met hulp van de radikalen. Ook juist de bewonderenswaardige solidari- thans had de raditcale 'partij ,hiertoe. besloterf, maar bij de thans heerschende anarchie teit der werklieden is het schitterend in die kringen is dit parool slecht gevolgd antwoord op den hatelijken en brutalen geworden. T.rwijl .de stemmen, van Baraaanval der kapitalisten. bant met nog niet 2000 stegen, kreeg de Aile taktiekgevoel zwijgt, zegt het nationalistisc.»e reaktionnair :er 3000 meer, bericht, vóór het solidariteitsgevoel of zoodat deze met 9223 tegen.8974 als overwinnaar te voorschijn kwani.^ Het direkte plichtsgevoel der werkers. politieke verlies is voor de.socialisten, — de Bravo! Hoera voor het juist en edel moreele nederlaag, het ^chtbaa'r worden bewustzijn onzer klasse. van hun desorganisatie of-.zelfs van hun afGodsdienstverschil, taalverschil, zelfs zwenking naar het koeserv^tieve kamp, is politieke meeningsverschil, alles ver- voor de radikalen. dwijnt voor dat- gevaar d a t alle werkers In België doet zich reeds' lang hetzelfde verschijnsel voor. De liberale partij zwenkt bedreigt. Wij zijn er des te gelukkiger en t e . er af naar ' t konservatisme. fierder om, omdat het de gentsche sociaCHINEESCHE REPUBLIEK listen waren, die reeds in 1886 toonden BEN REVOLUTIONNAIR VERBOND hun plicht t e begrijpen, wanneer de 'no"'.i>H -o rW-j-r-rid brooL'- Sc-cn-Jrrt-lrr-en,-geöê*siitó-Hwang-C'h,i*}g. den zond aan de waalsche mijnwerkers en andere Zuld-Chineesehe oversten, thans en anderen, die in, strijd waren. na-ar Japan gevlucht, hebben een eenvoudig De socialistische coöperatie won door verbond gesloten te Shang-Haï waarin revodie schoone daad ineens de sympathie lutionnairen van China, japan en Rusland van al de verstandige werklieden en ' t opgenomen arjn. De leden van de nieuwe was het signaal der kolossale en snelle Oostersche «Internationale» moeten elkaar hulp en bijstand verleenen om het volgend uitbreiding van Vooruit. programma door te drijven : Omverwerping En sedert dien wordt dit schoon voor- der r.aktionnaire regeeringen van Japan, beeld der arme georganiseerde werkers Rusland en China; verlossing van Indië uit het juk van .Engeland en van Korea uit het van Gent, internationaal gevolgd. Daar zijn wij trotsch en gelukkig om. juk van Japan. . De klerikale pers moest nu bij deze BRITSCHE-RIJK gelegenheid ons eens uitleggen, wat de invloed van den godsdienst is of kan EENE BELANGRIJKE ZITTING zijn in dat groot economisch konflikt, in VAN DEN KABINETSRAAD een land d a t in groote meerderheid kaVoor de eerste maal sedert Augustus tholiek is en d a t de « Home Rule » of de heeft eergisteren het Engelsche ministerie kabinetsraad gehouden. Op Herbert Samuel, zelfregeering bekomen heeft ? den postmeester-generaal, die in Canadi D'e protestantsche engelsche werklie- vertoeft, na-, waren alle ministers tegenden steunen hunne katholieke werkbroe- woordig. ders, zooals het behoort. De besprekingen hebben volgens de EnDe katholieke kerk steunt de patroons, gelsche bladen in de eerste piaats geloopen waaronder er geheel zeker protestanten over Home rule. De Daily Mail zegt, dat zijn. alle aanwezige ministers het eens waren De kwestie is gejugeerd en de zedeles over de te volgen gedragslijn, die door mizal voor onze partijgenooten niet ver- nister Churchill dezer dagen is. aangegeven. Het blad verklaart de uitlegging van Churloren gaan. F . H. chill's rede in sommige liberale bladen, als zou de regeering voor de vier graafschappen van Noord-Oost-Ulster op het gebied va'n hooger loonen en betore werkvoorwaarden school 6n kerk zelfbestuur willen geven, maar ze voor 't overige .onder het lersche hebben afgedwongen. In deze streek hebben dc christelijke ka- parlement la.ten,voor onjuist. De regeering pitalisten hunne arbeiders jaren lang er is bereid, verzekert het unionistische blad, onder gehouden door het aanwerven van genoemde vier graafschappen geheel van werkvee op den buiten, tot ver over de Hol- het lersche zelfbestuur uit te sluiten. Zrj iandsche grenzen. Zoo hadden zij steeds blijven dan vertegenwoordigers zenden naar goedwillige en goedkoope arbeiders en de het Engelsche parlement. Er wordenfthans niefc-officieele onderha: oppermachtige papen, die ook,in de nijverheden alles in handen hebben, hadden het delingen gevoerd tusschen de regeering en vfrt-genwoordigers der unionistische partij gemakkelijk om te beletten dat er sterke vakbonden tot stand kwamen die hen. de in Tngeland om tot een vergelijk te komen. Voor ' t or-jenblik zijn de lersche fartijen wet konden maken. De ellende in de streek is dus verschrik- nog buiten de-a besprekingen gelaten. . De Daly Mail heeft voorts vernomen dat kelijk en dit wordt langs een andéren kant bewezen door de ongehoorde toename der Redmond, de uitsluiting van Ulster verwerkindersterfte —. die zoo groot is geworden pend, zfjn laatste woord niet heeft gesprodat regeerende en besturende heeren er zich ken en toegankelijk zal. blijken voor een schikking. Hij heeft in zijn weinig tegemoetover schamen ! komende rede alleen de hooghartige verklaï n de voor de poort van Aachen liggende ringen der mannen van Ulster even hooggemeente Eilensdorf, waar alleen arbeiders der bovengenoemde Rolc Erde en der hartig willen beantwoorden. Het resultaat der onderhandelingen zal Aachtr katoenfabrieken wonen, had het bureel van den burgerlijken stand voor cen Zaterdag doe; Churchill in eene rede 'o paar weken *21 overlijdens uit te plakken Manchester worden medegedeeld. De mionder de 21 gestorvenen telde men... 19 kin- nister, die namens de regeering spreekt, zal ders, en onder die 19 kinders telde men... dan tevens het woord voeren over de libe-, raie landpolitiek. 17 kinders die nog geen jaar oud waren !.'.. De socialistische organisatie heeft dien VEHEENI6DE S T A T E N sckrikkelijken toestand aangeklaagd bij de DE HOUDING TEGENOVER UEiS'ERAAL. openbare denkwijze en daarbij scherp doen DICTATOR HUERTA. — DE PRErSI. uitkomen dat in die sti-ek geen spraak kan DENTSKIEZING ZAL ALS NIETIG BEzijn van de eene of de anders besmettelijke SCHOUWD WORDEN ziekte, en dat er gedurende meer dan eene maand e>n gezond weder,is geweest zooals De kabinetsraad te Washington heeft eeruien er iu lang geen meer geh.-d heeft. gisteren kennis genomen van het edikt, Onze kamerarien die het ondevo-k deden waarin Huerta den Mexicanen kond»doet hoorden zich door eenè bedrukte moeder, dat bij hem de geheele staatsmacht berust die in dc weverij werkte en hare NEGEN en zij zich hebben te houden aan de door kinders had moeten zien sterven vóór d«t hem in het algemeen belang' nitgeva.rdigde. zij één jaar oud se*., or-der- v/arcu.herinneren bealuiteu.
DEN VREEMDE Drie maanden (dagelijks verzonden). , . . . .' fr, 6.73
De «Vorwarts» wijst op de houding van het Fransche Radikalisme in vroeger en, tegenwoordigen tijd. Het laat zich door een fransch corres- • pondent liet volgende schrijven : De laatste jaren hebben voor de radikale ' partij geen gunstig verloop gehad. Haiwr .. . S a afloop van den kabinetsraad is aan de ministeries toonden weinig levensvatbaarzaakgelastigde' der V. S. in Mexico opgedra- heid. Baithou en Briand konden hun poli-'' gen, de Mexicaansche overheid mee te dee- 'tiek van in reaktionaire richting voltrok- • len, dat de Unie onder deze omstandigheden ken concentratie van dé ••republikeinsche, de aanstaande presidentsverkiezing niet als bourgeoisie ongestoord doorzetten — be- ' gunstigd door de verscherpte internationageldig zal erkennen. le verhoudingen, welk een deel van de radi-;' Vermoedelijk zai Wilson zijn bijzonderen kale partij tot chauvinisme deden vervallen afgevaardigde, John Lind, terugroepen. en van alle demokratie afkeerig maakten.,' Het- ministerie van marine overweegt, of De verkiezing van den «sterken» en «natio--iii verband met den dreigenden toestand in nalen» president Poincaré, met- behulp v a n | Mexico de voorgenomen kruistocht van de klerikalen en koningsgezinden, was h e t ' vloot naar de Middellandsche Zee wel kan duidelijkste teeken van de veranderende doorgaan. tijdsomstandigheden. De Spaansche'gezant te Mexico heeft het Niettemin willen verscheidene radikale'. • diplomatieke korps bijeengeroepen ter bespreking van de vraag of het wenschelijk is, gu-ootheden nog steeds niets weten van het dat behalve de Ver. Staten en Duitschland, verval van. hun. groep. Zij schrijven de te-)ook andere mogendheden een oorlogsschip genslagen aan organisatorische gebreken • naar Mexico zenden. Indien daartoe wordt toe of verlangen een andere houding in' besloten, -zou aan de Mexicaansche puzzle het pairlement. Naar aanleiding van bethet karakter van een jjesenu met de Vei-. weldra té houden kongres in Pau,-dat wegens de Kamerverkiezing in h e t ' volgend-Staten in zekeren zin worden ontnomen. voorjaar buitengewone belangstellingtrekt.r WEDERGAVE AAN DE GEMEENSCHAP verneemt men in de radikale pers zooveeli ; De onlangs overleden New-Yorksche mil- verschillende adviezen ën tegenstrijdige be-lioenair Benjamin Altman heeft een deel v: n :weringen, dat reeds uit dez'e teekenen v a n , zijii kostbare, schilderijenverzameling ver- verwarring het bestaan van een krisis in de maakt aan het Metropolitain Museum. Het Partij ten duidelijkste blijkt. Het is waar dat de organisatie alles te! legaat, waarbij o. a. vier Rembrandts zijn, wordt geschat op een waarde van 75 millioen wenschen overlaat. De radikale Kamerle-' den zijn verdeeld in dlie frakties. Nieb frank. De daad van Altman wordt door de bur- meer dan 130, de kleinste helft, behoorengerbladen zeer geprezen, wij aanzien ze als tot de partij, evenals slechts 60 van de 200 eene eenvoudige teruggave aan de gemeen- Senaatsleden. Vele radikale afgevaardigschap, van wat aan de gemeenschap werd den Zijn nog bij andere jiarlementaire groe-r • pen ingeschreven, vooral bij die van het' ontnomen. «demokratische en sociale overleg», de aan-' voerdster der middenpartij van Briand. D e ' BALKANSTATEN radikale afdeeliojj van de Seine (Parijs)'wil, ' DE VREDESVOORWAARDEN TUS- in Pau dit allegaartje doen verbieden., SCHEN T l RKHE EN GRIEKENLAND, Doch dit onderstelt dat deze -menschen bij ZULLEN AAN SCHEIDSGEREt iTEN machte zouden zijn zich zelf bij hun haren, uit het moeras te trekken. De radikale verONDERWORPEN WORDEN. tegenwoordigers hebben maling aan de par-j tijorganisatie wier zwakte verband houdt De officieuze Hestia deelt mede, dat de nieuwe Turksche vredesvoorstellen vijftien met het miserabele verkiezingsstelsel. Het; artikelen omvatten en bovendien een aan- stelsel dat door de verdeeling in distrikten! 1 gehecht protocol over de kwestie der de afgevaardigden wel aan , plaatselijke,', groepjes bindt, maar van hun partij onaf-; moefti's. De voorstellen loopen vrijwel parallel met hankelijk maakt, hebben de radikalen.' de bepalingen vau het vredesverdrag tus- steeds weten te best.endigen.— vrij wel hun . schen Turkije en Bulgarije en handelen over eenig succes in de laatste jaren. Een scherhet weder vau kracht worden der voor den pe resolutie van een kongres tegen hun oorlog bestaande verdragen, over ' t verlee- politieke onbetrouwbaarheid' zouden de • nen van amnestie, de kwestie der. nationali- meeste Kamerleden bedaard . naast zich , teiten, de Otfcomansche keizerlijke domein neerleggen. En wat zouden, bovendien, de , . nen, krijgsgevangenen, mohammedaanscn.e scherpste resoluties tegen de «valsche» radi- ' gem?enten en dier geestelijke hoofden (de kalen helpen als zelfs de meest «echte»J : (moefti's), wakoefs en de voorloopige vre- radikalen zich slap -betoonen zoodra eenige: desvoorwaarden, omschreven in het verdrag verleiding hen nadert? Heeft men steilere figuren gekend dan de leden Massé en Duvan Londen. De Porte is bereid de Gfieksche schepen, mort — tot op het oogenblik dat zij meV die onmiddellijk na de oorlogsverklaring in graagte grepen naar de hun aangeboden)' , beslag genomen zijn, alle terug te geveii. ministerportefeuilles? Waar begint het|. Het bedrag van de schadeloosstelling,voort- zuivere, onaanvechtbare radikalisme, wel-1 vloeiende uit deze ongeoorloofde inbeslag- ke zijn de principes die de.radikale staatsneming, zal worden bepaald door een colle- man in acht moet nemen 0111 niet te verval-' ge van vier scheidsrechters, gepresideerd len tot de rubriek van de verraders? door den Zwitserschen bondsraad. Het colMen ziet h e t : iedere ook maar eenigszins ' lege zal zitting houden te Lausanne. ernstige poging om.de partij.te hervormen' De kwestie van de buit te Saloniki en de komt" neer op het onderzoek en de duidegeschillen die zijn voortgekomen uit de lijke formuleering van haar program, van voorwaarden van overgave dier stad, zullen het doel dsr partij en 'niet alleen yan de , aan het Haagsche Hof van Arbitrage wor- parlementaire taktiek.. Het is niet. voldoen-', den voorgelegd. de, deze of gêne regeering voorreaktionair' uit te maken en de Kameifraktie tot oppoDE VREDE IN ALBANIË DOOR DE MO- sitie tegen haar te verplichten. De radikale 1 GENUiIEDEN GEËISCHT. — SERVIË partij, wil zij niet het vertrouwen van de MOET HET GRONDGEBIED ONTRUI- kiezers geheel verspelen, zal eindelijk precies moeten uitspreken wat zij wil. Tot zooMEN. lang is de leuze van «samenwerking der lin-; Nu de opstand bedwongen sehijnt ie ziju, kerzijde», en nog veel meer de herstelling gericht tegen de gebiedsuitbreiding van Ser- van hét" «Klok», met de socialisten; een. viö in de Albaneesche lander., doet.de poli- woord zouder zin of inhoud. tieke kwestie- zich voor of Servië de bij den Maar de openbare-uitingen van.de radistrijd tegen de Alba-neescne 'benden bezette kale leiders leveren 1 nog altijd niets dan destreken al of niet weer ontruimen zal. Zoo- grootst mogelijke verwarring op: Enkel is.*--' als wij gisteren schreven, za! deze vraag als algemeene wensch gebleken de gemeen-' I zeer waarschijnlijk weer nieuwe moeilijkhe- schappelijke aktie van de geheele linkerzijden oplever. . De diplomatieke vertoogen, de als een strijd tegen het klerikalisme. Dit ! zijn Inderdaad rteds begonDen, zooals eenige platte radikalisme komt vooral in-de heftelegrammen van gisteren doen zien r tige schrijverij va,n 'Clemenceau aan het Naar de « Kölnische-rZ,tng. » uit Berlijn licht. Dan is Combes nog verziender die ten. vci-eemt, heLUen de mogendheden van het minste een minimum program eischt, al wil Drievoudig verbond de Servische regeering hij daarin niet opnemen de voornaamste' vriendschappelijk verzocht de 'besluiten van punten van het oude .radikale program,, de Londensche gezantenkonferentje over de zooals de grondwetsherziening en »de afschaffing van den Senaat, zelfs niet de vergrenzen van -•ilbanië te eerbiedigen. De avondbladen deelen mede, dat Oosten- kiezing Van dit lichaam door het algemeen rijk, Duitschland en Italië op het punt- staan stemrecht. Immers is.de Senaat het stevigra'an de Servische regeering te vragen wan- ste bolwerken tegen de door de radikalen reneer zij haar troepen uit Albanië deukt terug vreesde evenredige vertegenwoordiging. En deze grondslag beschouwt Combes als. te trekken. Aan Servië zal duidelijk worden gemaakt" dat bezetting van Albaneesch sterk genoeg voor de oprichting van h e t , ^ grondgebied, zelfs al wordt die voorloopig nieuwe blok' waarbij hij zoo edelmoedig is genoemd, ongeoorloofd is. Elke hoop de te ook de socialisten toe te laten en dan ge- J| Londen- vastgestelde grenzen van Albanië te zamenlijk te regeeren. Doch er'zij nog mee' hervormingsvoorstellen. Een daarvan wil wijzigen, is ijdel. . Dj Oostenrijksche zaakgelastigde te Bel- alle aandacht gewijd zien aan de onderwijlgrado heeft last ontvangen, van de Servi- kwestie. Een ander bedoelt zelfs de éischeni sche regeering onverwijld ontruiming van ir op belastinggebied te beperken, en nif-% A. ,,-uië door Servische troepen bi*zette stel- langer te staan op de inkomstenbelasting De scherpzinnige en zeer bekwame burg»-' lingen te verlanüeu-
r V ,. . .
r
---• A J J »| t jr, < I^ÉtJi»>JüiMM» i j »
m\t»
HAL. — Marteling. -*. Een genaamde B., meester van Lyon, Herriot, die de belangen van een sterk demokratisch gezinde indus- vader van tweo kinders en wonende Brustrieele bourgeoisie vertegenwoordigt, pleit selschen eteeinveg,truuwde over eenigen tijd voor diep ingrijpende maatschappelijke her- voor de tweede maal. Zijne tweede echtgevormingen, zonder welke hij begrepen noot-e vatte weldra een hevigen haat op teheeft, dfi de woordstvijd tegen d-e klerikale gen de kinders. Gister onder voorwendsel reaktie: de klein'-blirgerlijke niassa^ niet bij dat het oudste kind, nauwelijks zes jaar •Jé partij zal houden, noch da ftrbeiders bir- 'tellend, niet rap genoeg naar school ging, keeren tot smmenwerlting met do radikalen. sloeg zij hee arme wicht met een bezemstok. H^et is intusschen twijfelachtig hoeveel van Daarna smeet zij het de straat op. Geburen het radikaal-burgcrlijke hervorniingspro- namen het arme schaap op eu droegen liet gram in de praktijk tegen de eischen van naar 't gasthuis, waar men bestatigde dat dèn klassenstrijd bestand zul blijken te zijn. het twee ribben gebroken was. De ontaarde Dpe'ibij-alle richtingen van het radikalisme stiefmoeder werd aangehouden. ontmoet men de begeerte naar een parleMOLENBEEK. — Botsing. — Gister h".d mentaire' verstandhouding met de-socialis- in de Scheldestraat, nabij de statie vnn Tul;n ten,'hetzij in den bekenden vorm van het en Taxia eene botsing plaats tusschen een oude «blok», hetzij op andere en. minder motorrijtuig der bruine trams èn 'eén kabindende voorwaarden. mion. Deze laatste werd gansch vernield : Hoe de socialisten staan; tegenover deze de voerman, Emmanuel Vleminckx, werdwenschen. verwachtingen en uitnoodigin- erg gewond aan het hoofd. De reizigers, die gen, blijft nog te beschouwen over. zieh in den tram bevonden, werden door elkander geslingerd," doch bekwamen geen letsel. -'
In ëe Kamer1
HET DEBAT OVER DE SCHOOLWET
->••.•">:..',
'•
• * * ' • '
-•';•'•
~W~ zondag ij» Dotober 1913
AWT WERPEN ANTWERPEN. — Erg traaiongelpk. — Op deu hoek der Plantijnlei en Provinpiestraat werd M Michel Kips, door eeu tramrijtuig verrast en omvergereden.Het slachtotfer werd met talrijke kneuzingen opgenomen en, op zijn verzoek, naar zijne woning; Arthur Van cie Nestlei, 5, overgebracht. MEUBELEN, — Ongeval. — Gisteren avond, om 1 ure SU, kwam een trein uit Brussel binneugestoomtl, toen tusschen de brug en, de statie de genaamde V. D., 20 jaar oud, de portel opende vóór deh sfülstand vau den trein. Hij gleed uit en werd op eeue schrikkelijke wijze aak*i het hoofd gekwetst. Na de verzorgingen door M. Lonêin, geneesheer, werd hij in éenen bedenkelijken toestand naar zijne woning overgebracht. BLAESVBLT. — Brand. — Verleden nacht ontstond er alhier brand in de groots danszaal «Alcazar». op den Mechelsehen stêaawég. Ondanks ; dé spoedige hulp die weldra, langs allé kanten opdaagde is de groote zaal en een deel van het gebouw ten gronde vernield. Een onderioek is door het gerecht ingesteld.- Het parket van Meeheleu is gister namiddag ter plaats een onderzoek gaan doen. ~"\'"''•"*
Na do schitterende redevoering van Do Veze, na de platte en kleurlooze verdediging van ds jeïuiet Poullet, hadden wij Woensdag en Donderdag de meesterlijke iifzwceping dooi* Rc.yer aan onze katholieko linivhotairs toegediend. Wij raden onze lezers nan vooral den tijd . 1e nemen om dit puik stuk van geestdriftig fedenaarstnlent op het gemak te lezen. Rover heeft nl het doortrapt, het huiohel' achtig bedrog van Poullet's wet doen in' zien. Do Kamer is er door wakker geschud, en 'de ihvloed buiten de Kamer is overgroot. Het l.\nd ontwaakt I Het land staat o p ! .De massa deni.u aan verweer I '.Vrijdag heeft Woeste de eersto week der beraadslaging besloten door een nijdig vertoog, waarin hij zijn verslag, dat wij in « Vooruit» stuk voor stuk hebbeu nfgebroken,heeft trachten to verdedigen.Hij steunt zioh vooral op de honderdmaal weerlegde •bewering dat er zonder godsdienst geene rzodeleer.mogelijk is. .. . ... •e Zonder godsdienst daalt.de nicnsoli af t«t de laagste driften! » roept hij. Hoe durft hij zulks, «la men de ellenlange 1 ij st, der godsdienstige wreedheden en LIMBUR6 «itrmoordingen kent, sedert honderden j a Sl'-TRUIDEN. — n e t bankroet Nagels. Ten over gansch de aarde gepleegd in naam en op bevel. der. Heilige Kerk, of met hare — Bij het lichten der zegels in de studie van notariB Nagels, heeft het gerecht tusschen -openlijke -en stilzwijgende goedkeuring! De zitting sloot met eene korte zaakrijke de akten van het notariaat eenè partij geld gevonden, in duitsche en belgische bankredevoering van Lamborelle (Mechelen). briefjes. Hoeveel het bedrag er van beloopt, is nog niet gekend. Messteek. — Gister kregen twee telegrambestellers, de genaamden D... en Sm., twist. Deze twee gasten ontmoetten elkander 's avonds en het ging zoo ver, dat BRABANT Sm... eenen messteek in den linkerarm opBRUSSEL. — Drama. —• Men zal zich nog liep. De" jongeling, welke veel bloed verwel het echtelijk drama herinneren, dat loor, werd in de ouderlijke woonst de nooover drie weken op de Bisschofaheiinlaan dige zorgen toegediend. plaats had, Zekere Paul Flamand leefde geWEST-VLAAKDEREN scheiden van zijne echtgenoote, die als boSï.-MlCinE.LS-BI^rBR.UfiUE. — Doode, T*«»eia i n d i e t w ^ a s 'geft-edtrm van é'en,fiüis 1 T vöö^ Ket vopr-' vaa Toel-nöimde'lah'h-, waar M r e tante ch>' F?jt^ii»gefóïr^'
d**am-Flamand -tJm_\hê eêht- stapte "èêri onbekende-aan dert zelfwerkende geooote opzoeken .-en loste verscheiden re- barreel de spoorbaan op. Toen de trein navolverschoten op haar. Daarna vluchtte hij derde, ging hij te-midden dér sporen Btaan, weg. achtervolgd door een politieagent eh dèn rug naarde lokomotief gekeerd: Dé matalrijke voorbijgangers. Toen hij op het punt chinist bemerkte hem, doch ondanks al zijne stond ingehaald te worden, loste hij zich een opgingen, gelukte hij er niet,meer in bijtijds te stoppen. schot in het hoofd. Men droeg hem naar het De onbekende werd met geweld op de rig§t-Jansgasthuis, waar de kogel is kunnen uitgehaald worden. De toestand van den ge- gels geslingerd en op den slag gedood. De kwetste beterde sinds langzamerhand. Nu wanhopige, wiens lijk naar het doodenhuis heeft men hem naar het verpleeghuis van overgebracht werd, is deftig gekleed en het gevang van Vorst overgebracht;- VVat schijnt rond de GO jaar oud. Mon denkt dat het slachtoffers betreft, dit Werd insgelijks het eeü inwoner van Bellem is. . gekwetst. Langen tijd bleef zij tusschen leB I J A N C K E X B E U G H K . — Bijna een ongeyen en dood. doch thans mag zij als buiten luk. — De bemanning van de motorboot B. • gevaar beschouwd worden. 9. reeder Victor Dumon, stuurman Alfons LAKEN". — Tramoligcluk. — Gister is. er Cattoor, is verleden nacht aan een groot óp' de Emile Bockstaellaen een erg trarn- gevaar ontsnapt. Eeno zijplank van de de vngeluk'gebéurd. De stoomtram naar Weih- schroef was, men weet niet hoe, losgeraakt. mél kwam de laan afgereden, toen, pp zeker Het water stroomde het vaartuig binnen; oogenblik. de voerder in den mist een wagen zoordat het bijna zonk. De visschers, in ledicht op de spoorlijn bemerkte. Hij gelukte vensgevaar verkeerende, trachtten zij stil«pfn den tram tijdig tegen te houden, doch aan naar land t e varen, toen eene stoome*eh andere stoomtram, "naar Grimbergen boot van Oostende hen uit hunnen gevaarrijdend, volgde hem op het zelfde spoor en. lijken toestand kwam redden. KORTRIJK. — Gebeten. — De echtgekon ongelukkiglijk niet bij tijds stilhouden. Dê tweede tram botste dan zoo hevig op den noote Charles Terryn. wonende Cité Jean, eerst?, dat verscheidene rijtuigen uit het n. 20, was gister bezig haar dochtertje Ce'spoor sprongen. Een aantal ruiten werden lina. 9 jaar oud, aan te kleeden om ter verbrijzeld; drie reizigers werden ook door school te gaan.r De hond kwam binnengesprongen en beet het meisje in het gelaat. glasscherven nogal erg gekwetst.
BINNENLAND
De linker wenkbrauw werd afgerukt en het rechter neusgat ih stukken gebeten. De hond liep deur-woedend op den koer. Een geneesheer werd Ontboden die het kind yerzorge. De hond is door de zorgen der policie naar 't slachthuis o'vergebracbt en zul door etn veearts onderzocht worden.
OOST-VLAANDEREN MESl'ELAERE. — Schrikkelijk ongeluk. — Gister namiddag werd de gemeente door een schrikkelijk ongeluk ln opschudding gebrat-ht. Vader eh zoon Ackermans, schaliedekkers te Lede', waren bezig met het dak van den kerktoren té herstellen. De toren is rond de 70 nieters hoog en er was rond de spits, op 23 meters hoo'gte, eene stelling geplaatst. De zoon Ackermans stond op die stelling 'en sloeg de schallen op het dak. die zijn vader liem langs binnen den toren dopr een-, venstérken. 'toereikte. Eensklaps brak de stelling eri'de zoon Ackermans plofte van die hoogte op de straatsteerièn. De arme man' bleef öp den slag dood. Het lijk was ijselijk verminkt. Het slachtoffer was 47 jaar oud, gehuwd en vader van vier kinderen. Dit ongeluk heeft een akelig samentreffen. Over 25 jaar was de broeder van vader Ackermans op den kerktoren aan 't werk en verongelukte' in dezelfde omstandigheden. Toen ook Was de vader van het slachtoffer ooggetuige van het ongeluk.
IJselijk ongeluk te Gheel {ANTWERPEN EEN KIM) WORDT DOOR 0NV00IN ZICHTIGHEIDtf.N DE WIEG uOOüGESCHOTEN De Larinnqckéheide, gelegen - op het grondgebied van Gneel is in opschudding gebracht door een vreeielijk ongeluk. In het huis van de echtelingen Yeysen, kwam dij broeder der vrouw,, ecn jougen vaa 12 jaar, menigmaal pth m « het kind te spelen. Zoo was hij w:eer volop aan 't spel met het kind dat nog in de wieg lag en trachtte door allerlei gebaren het kleintje aan 't lachen te krijgen. Terwijl dè moeder in eene aanpalende kamer vertoefde, kreeg de jomgen het ongelukkige gedacht, het geweer te nemen dat aan den muur hing. Eensklaps ging er een schot af en 't wichtje kreeg de heele lading in volle borst. Het werd op den slag gedood. Mén oordeele over de ontroering die dit ongeluk teweeg bracht.
Rechterlijke Zaken Correctioneel rechtbank van Gent .;.•" E E N E .DIEVENBENDE • "-,: Gister. verKiiiénen- een 8 tal personen waaronder Rpdqlt Dobbelaere (aangehouden), en «feker^e' 3^eofiel De Cook geyhuW naar Amerika )je,ticht .va-n-diefte en", verheling van een tiental vefp'j?„.,'.,"-!,..., "...; ',,,........J? 6 vporna-^'stfl dat^eri*- ftaddej),j-ip,specialiteit- velo. s te stelen dle aan de banken en aan h e i postbureel op de Koornmarkt gesteld w;erderi. terwijl' de eigenaars, hunne zaken gaan vériohtén. . "... Eeu der "dieven, had niet min dan vier rijwielen gestolen in een half uur tijd; hij was altijd' vergezeld van 2 o£ 3 medeplichtigen die elk op hunne beurt zich met een gestolen rijwiel uit de voeten maakten. Het was ook zeer moeilijk de gestolene velo's te herkennen, want zoohaast,ze naaide woning van een dér verhelers waren gebracht, werden de verschillige stukken en deelen der rijwie,len onder elkander verwisseld. Zoo duurde het geruimen tijd vooraleer men de eigenaars ondekte die hunne, gestolen velo's herkenden. Zes der kerels worden vervolgd am de gestolen velo'B te hebben verheeld, twee wegens dieften van dé rijwielen. De rechtbank verwijst Th. De Cock tot 10 maand gevangenisstraf en 26 frank boeteof 8 dagen. - ;. De verhelers worden verwezen tot gevangenisstraffen van 2 tot 5 maanden. De onmiddellijke aanhouding wordt bevolen voor De Cock en Dobbelaere. BÉfilUCnTlGD Gi'ster verschenen voor de raadskamer,
Jan Ruys, herbergier-zeeldraaier en zekere Cogen, voerman, die eenige dagen geleden aangehouden werden wegens vefheling van katoen, gestolen in de fCorlandre»'. Verscheidene balen krrtoen werden aangeslagen in de woning van ltuj*s. Volgens het schijnt zou Cogen de gestolen koopwaren vervoerd hebben. Na êene langdurige beraadslaging en na het aanhooren hunner verdedigingsmiddelen bij monde van hunne verdedigers Mrs Van Roy en Dauwe, besluit de raadskamer tot ds bekrachtiging der aanhoudingsmandaten. . Bcroepsliof van Geut DE MOORD TE DAD1ZEELE Karel Vervisch.die onlangs door de rechtbank van Kortrijk tot 2 maanden gevang en 50 fr. boet werd veroordeeld voor de moord op Richard Tanghe,te Dadizeele, verscheen gister voor het beroepsof te Gent en werd er vrijgesproken.
verovering der lucht EEN KAPITEIN VERKOOLD De kapitein Hoeseler, van den grooten staf, daalde te Schweinitz (Duitschland) neer in geitrekte vlucht. Hij werd hierbij de beenen tusschen het machien en een boom gevat en vermorzeld. Toen de officier^ die hem vergezelde, poogde liem fe verlossen, ontplofte de naphtevergaarbak en de tweedekker vatte vuur. De kapitein Hoeseler werd gansch verkoold. DOODGEVALLEN . Een krijgstoestel met con luitenant en een sergeant bemand is gister e Kirchlouer (Franconie) gevallen. De twee luchtvaarders werden gedood. -
WereldtenfoonstelliDt VAN GENT i/AM
Gister namiddag hielden de Belgische at deelingen dezer maatschappijen hunne jaaL lijksehe vergaderihg te Gent, onder voorzit schap van JL Klobukow6ky, minister Va» Frankrijk, te Brussel. Talrijke afgevardigden waren aanwezig en ook bemerkten wij M. Marraud, -jjj meen kommissaris voor Frankrijk ; Jacaof» konsnl van Frankrijk ; Chaubet en Laroche voorzitter en ondervoorzitter der Gèntsehe afdeeling ; luitenant-generaal Guiette, % Weert, schepene, enz. Na eene intieme vergadering van leden en afgevaardigden, had in den restaurant Vanger .Noot, in het Oud Vlaanderen, eèn ontbijt plaats. R,uim 60 genoodigden •Tattj aanwezig. . . ., De zaal was netjes met bloemen en «pn. pels versierd, en e«n symphonitch ottjéit luisterde het samenzijn op. Na de verschillige gerechten werden velj heildronken ingesteld en door hi. Chaubtrj den historiek der Belgische afdeelingen **m de «Sociétés Francaises de Bieafaisaafc) gemaakt, die op heden
Tooneelnieuws
Betooging te Brussel
FRANSCHE SCHOUWBURG
De liberale partij heeft nu ook besloten aan de betooging te Brussel geen deel te nemen. Da personen die dus naar Brussel willen gaan, moeten het op eigen initiatief doen. De Vrijdenkers-federatie verbindt de betooging tegen de schoolwet Poullet met eene verjaringshulde aan Ferrer, den martelaar der Vrije Gedachte, het slachtoffer der spaansche onverdraagzaamheid. De Soc, Vrijdenkersbond van Gent zal zich met zijne vlag door. eene delegatie doen vertegenwoordigen. Men vertrekt uit Gent (Zuid) om 8.25 ure. RAÖ.-SOC. SCHOüLBONDEN. - De afgevaardigden die naar Brussel gaan om de kwestie der speelpleinen nader te bestudeeren vertrekken met vollen coupon (fr. 3,85) en komen te Brussel bijeen in den j\utomatiek, rechtover den ingang der Noordstatie, om 1 uur stipt. Een Brusselsch hoofdonderwijzer zal dé afgevaardigden 'vergezellen en allen 'uitleg geven. Terugkeer naar believen. " , '
'•••ll>
'.' "-'
"• i
!• •JLUiiL." 1 '
GE N T
De heropvoering vaji Thaïs heeft Birt | voldaan. Dit werk van Massenet is op zich a^ reeds zagerig en gerekt, er zit te w*^ actie in, — en als het dan nog. vert»fc wordt in lamlendige voorwaarden,. daiLli het bijna niet genietbaar. M. Dangès, van het Opera van Parijt, kan misschien goed, ecn uitmuntend baryton zijn, maar dan was hij gisteren h«l zeker niet in zijn element en heeft iederéén te leur gesteld. • r. . - ' , . • • . .', <,' Alleen • Thaïs was prachtig en redde wat nog te redden viel. en ook het tusschenspel voor viool, werd door het publiek fermtoegejuicht. Buiten d i t : grijze, treurige avond, die!. de toehoorders zelf hebben ingekort door er' bijna allen van. onder te. muizen Vottr.djt het laatste tafereel moest aanvangen. ..;. Zondag in dagvertooning, laatste opvoering van «Mad. Butterfly », het groot slijt cesstuk van Puccini, met de medowerkitj der bijzonderste elementen vaa den tróep^ "&, AvoüiJs èvengens de laatste.;opvoê'"' %W-<1\'éöihê'r •>, :tegt-;M;;Aticèl!^.eaj Fórgehr. *"' ''""', .. . •*--•*•' Dè Vertooning zal * eindige*^ Wiet' dè": rette c La Fille de Mad. Angofc ».
Bij de Jongeren
ONS HUIS — Groote m l
Te beginnen van dinsdag 21 October, heropent de Gentsche Partijschool hare deuren. Als jeugdorganisatie die het bijzonder als plicht aanziet «De Socialistische opvoeding der Jeugdr> op haar programma te stellen, is het van zelf sprekend dat we u aansproren de lessen te volgen van de Gentsche Socialistische School. De kursus «al bestaan uit drie reeksen lessen zooals: 6 lessen over: «Weerlegging der anti-socialistische argumentne». ff léssen ' over: «De geschiedenis der Belgische Werkliedenpartij*. 6 lessen over: «De Belgische werkerswetten». Zooals ge ziet valt er voor ieder te leeren. De leden der Gentsche J. W. hebben niet veel tijd meer om zich aan te geven. De aanvraag moet gedaan worden aan de Gentsche Jonge Wacht, «Ons Huis». Vrijdagmarkt. Wij rekenen op ieder leergierig Jonge Wachter om de lessen te volgen.
Socialistische Vrijdenkersbond, tol OP ZONDAG 19 OKTOBEE : om 6 ue 's avonds EERSTE WINTERVOORDRACHT ' MET CONCERT EN TOOSEfl tc gcTcn door dc Vulkskindorcu cn Gcuczci Volksliin doren le DEEL: zangen, twee-zangen en gekostumeerde koors door de Vou.skinderen. 2e DEEL: VOORDR-iCHT DOOR uüSÖ, BOGAERTS. Onderwerp: Het gevaardwi] Godsdienstige School. 3e DEEL: Opvoering van : Een bijgeloMf! deuntje, blijspel in een bedrijf door ë «Gewezene Volkskinderen». ie DEEL: Boeken eo platen-tombola onder de aanwezigen. Tijdens htet concert en tooneelgedetll* zul.cn. lekkere chocolade en botërkoekénts verkrijgen zijn. lngangs vrij en kosteloos. I
FEUILLETON VAN 19 OCTOBER
(-9
MQEDERTROTS Roman van Pol. de Garros Dat w a s eene openbaring voor den vildstrooper. Hij bracht zijne hand aaa het voorhoofd ; plotseling k w a m eene herinnering licht werpon op die zaak. — Ah 1 zoo dan, zei hij... dan zijt gij 'dié vrduw die... die... hoe zal ik dat zegg e n ? W e l n u de bijzit van Mijnheer du Chésnay, die zekeren dag hier gckonï'n •zijt om de klein.*: op le eischen! , Werktuigelijk, als verstond zij het niet, hc-rhaaldo z i j : — De bijzit van Mijnheer du Chranay I t)e bijzit van Mijnheer du Chesnay ! Mij •daarvan beschuldigen, mij, mij 1 Ah I bngelukUige die ik ben. Het denkbeeld -Jat zulk vermoeden, imisschien wel met opzit in de wereld gebracht, op h a a r drukte, bracht haar hoofd op h o l ; voorzeker zou ze uu ook herkend en weer opgesloten worden ,a bij dic wreede gedachte, vluchtte eij feensklaps den weg van Alligny op, terKw~t.fi zij ccn-tn fristen h'ik vol minnchtinsr
e h afkeer op den wrldstroóper richtte. Van verre, al loopende, riep zij nog : . — Ik zal wederkceren met mijn echtgenoot, vvj.nnc-er ik- mijn schat zal gevonden hebber.... cp ik zal mij w r e k e n . Gimel, onthuts!;, zag haar aan den omdraai van d.h weg verdwijnen. Daarna, met die kalme gelatenheid van den buitenmensch, 'waarop de-ontroering slechts een voorbijgaande^ indruk nalaat, trad hij zijn hut binnen. IV
. „rr •
Toen Leon Gimel dien morgen op zijn bureel k w a m , zei de patroon hem : . " — Mijn vriend, gij mooi vandaag naar La Jarrio gaan om stukken to laten teekenen door Mevrouw Maupas. Daar -,'ij uit de slreek zijl, heb ik gedacht dat prij u het best van die taak zult kunnen kwijten. Tracht de postkoets van middag nog te hebben, dan zijt gi} nog voor,daa avond lerug. Leon 'voelde zijn h a r t trillen van vreugde c-n tevens varn onrust. Toen Ue notaris geëindigd.had, cci cle jonge man : — Dat is heel• gemakkelijk, mijnheer, ik gft' mij dadelijk gereed m a k e n . — W a c h t - w a t tot ik u Gé nöCtiige 'üh> ïeiïkinïerï epeevon hpb'. "H*r*¥"-óf*ffèrhjl-
d i g i . . . Eër-st o-h Voorall de volmacht voor den verkoop der aandeelen der bank, de hendlichting Desprat en den schuldbrief Goudin. •••••:•.' — Zeker, mijnheer, ik w i | | het. ^ — Ah I gij stelt er belang in 7... — Ohl...
M
— Snel, besloot de patroon verstrooid, zonder d-3 verlegene beweging van Gimsi te bemarken, en vergeet niet, eerst nog in mijn cj-bir.ette komen om een brief vo^r Mevrouw Maupas af to halen. Juist om twaalf u u r n a m Leon plaats in d-s postkoets of liever in dsn onbsschrijfelijken onderwetschen wagon, aio den dienst yerz.skeröe tusschen Cosno -sn Stiirasjïjj Om h».lf een .stapte hij aan tt stal::'! van Reboullots-af, om van daar langs een-binnenweg La Jarrie le bereiken. Een oogenblik dacht hij even bij zijn vader aan lè loopen ; doch dan was hij verplicht een kleinen omweg te ï o e n cn hij w a s haastig.om bij Mevrouw Maupas te zijn. Haastig was hij, doch levens ongerust. Zóó zijn al de Verliefden. Zij droomen slocliS hcl voorwerp hunneV liefde te kunnen bereiken cn, w a n n e e r de gelegsnhöid zich voordoet, aarzelen zij, ftangegrepen door een instinctmatige vrees. In \7e*i*Mr*e oofcenblikken w a s Léon aan
het kasteel'van La Jarrie, doch nauwelijks hs.d.h ; j de. binnenkoer betreden ol eens hevige sindtrening greep hem aan. Hij. kon haast niet spreken. Stamelen i vroeg hij aan de meid of mevrouw M i u pas te huis w a s . — Noen, mijnheer, antwoordde zii, MtrWTÓa*» is juist uitgegacn ; na he*. ont^ bijt is zij even naar Malicorne gegaan. — Zal zij dadelijk w e e r k o m e n ? - - Dat kan ik u niet zeggen, toch niet vóór den middag. Maar de jufvrouw is bier, zij zal u misschien beter kunnen inlichten. Wiit-ge binnen k o m e n ? Zij had pas deze woorden uitgesproken of Jeanne, door het gesprek nangotrokkon, k w a m de eetkamer uit en bevond i-.ich esnklaps voor den jongen m a n . Jeanne harkende dadelijk h a a r «partnerr» yan het bal van Saint-Michel, an met e-r-n sierlijke buiging zei z e : • — Mijne tante is afwezig, Mijnheer, m a a r zoo het niet onbescheiden is, kan ik d'.n het doel van u w e komst overbrengen. •-.••-.' Tirrin, doodsbleek, uitte eenige onverstaanbare woorden. (Wordt voortgezet!) •J-
|
-
iiM
Leest en verspreidt Uw blad
nrr--r
DEZ « S0CIETÊ8 F R A . N C J U S E S DE Blï-v
r~m\
| Ir
l' ,1
J" i j ' I 1 ' •'., 'li | !
Ir p li'
r'll , I .
'.- 11 --f—m—,
Stadsnieuws EEN OVERLIJBEN IX HEI •* NEGALEESCH DORP. — Het SeB* leesch dorp is in rouw. Gister namiddaj'^ een der inwoners aan eene hartziekte «* zweken. De overledene, Madi Diali was 'afkoDl«J van Dakar. lüj was 20 jaar oud. Het lichaam werd naar het. doodenkiW overgebracht en zal heden namiddag be*1*' ven worden. - — ALT0M0B1EL0NGELLK. -GW-f avond,.rond 6 3/4 ure, werd op den **octrJ^; schen steenweg, op den hoek der »•»• Monckhovenstraat, een Sjarig knaapje doo' een automobiel overreden. -„ H Het slachtoffer werd door ooggetuigen'» de apotheek, n. 74 gedragen, waar eeng neesheer het verzorgde. De automobiel.-" het kind over de bil geloopen. WTSTERGAKTEX, Kuipcrék"'''. opcu alle dagen, om 3 ure namiddag, v.. artisten treden op iu dagvertooning»"' zondag, maandag, donderdag cn vruj** DROEVE BOOD. - Zekere A Cj* wonende Acaciastraat, 45 jaar oud, g«*° ' heeft gister middag eene flesch kalkcbw " uitgedrongen: De ongelukkige o» » j , : eenigen tijd aan zinsverbijstering «•"* ,.-. bezweken. DIEFSTAL. - - Gister werd op * Vrijdagmarkt eene vrouw aangehondeD, a»n een. kraam een paar handschoenen, srostolen.
:
rSjS^" 3 •a-i Dc lekkerbekken verklaren dat do CUIC'OUEI TALPE de smakelijkste is. (Ij
Zondag ÏB Öctöb*F-l9lï"|M
Stroomt Maandag naar de MEETING tegen de SGHOOLWET POULLET. - - Zij heeft plaats in de " Handelsbeurs » Kouter-, om 8 ure ?s avonds stipt. Spreker s Gezel Emiel ROYER.
Kir- UUNST EN K L N A I S (Lokaal: ProKérstraat, 14). — Algemeene vergadering ' bestuuiskiezing donderdag. De kieziug rtl um '•> ">"' aau\ angen en om 10 1/2 ure Kloten worden. feestavond gewijd aan de medewerkers -jr Wereldtentoonstelling up Zaterdag » kovember, om S uur 's avonds. Bijtreding . iiureu naai- het lokaal vóór Donderdag Kovembair. .';: KunsUoabola. — -*er algemeene vergadering vac Donderdag 23 dezer zal de teelenin* van Julien Van de Veegaete kostetós verloot worden. De werken bestemd tot jjn kunsttombüla voor toekomend jaar kunJfl, ingezonden worden tot donderdag 20 ïavernber. Drie prijskampen zijn door het Bestuur ^estjh.reveo'. .Yom*warfrden in het lokaal ',linzage*;", /j *.*• :".;';' -«Verzorgt
Voor de Meeting houdt de «Harmonie Vooruit» een sortie. Bijeenkomst ten 7 ure aan < Ons Huis >.
Een pede raad van den honderdjarige Schamel-Roy;
Gssar's ROMA GfiOkolade-Antwerpen
Lezers koopt deze fijne f melk- chokolade.
uwe pijnen door hei Serum van hef Rhuntatisme»
« Verzorgt uwc |>ijuen slccliis door uitwendige middelen en uw innerlijk oj-eanisme zai door zieli zelf genezen », zegde ons 'M-— LOCENSlRAFÏTNG. — Hét gerucht nog gisteren, bij het bezoek dat wij hem in iu'dezer dagert in omloop dat d e k l a s van zijn huis, 17, rue des Poi-rouniers, te 1913 den 20 November, in piaats van deu ui Néuilly-sur-'Seiue brachten, M. Schau*.*.!. Deoember aanstaande terug naar huis zal Rpy, die sedert enkele dagen zijn honderd "ezsnilen' worden: Dit gerucht-is onnauw- en zesde jaar heeft bereikt, en wiens gekeurig. De klas van 1912 zal cle vijftien schillen nitt zijn eigenaar men kent. Gij die in-runden uitdoci, die door de legerwet vast- denkt, voegde hij erbij, dat een verblijf in gesteld zijn. . ' - " - . . eene badstad u vau uwe llhumatisme, jicht, of lieuppijuen zal afhelpen, luistert liever ILIIIÜOL gsp.eesi radikaal tandpijnen 1 25, alle apoth. naar dezen eenvoudigen raad. in plaats van eene geneeskundige behandeling te volgen ' -•_ KONINKLIJKE MUOEDh...ULj. die soms zeer vermoeiend is, waarvan de V.l>: HETH0R1KA: DE FONTEYNE. — uitslagen soms terstond vernietigd worden jjendag 26 0..r.öber"opvoeriiig"Van « De Erf- door eene verandering van regiem, eu voedkoutvester » (treurspel in 5 bedrijveh: van sel, en waaraan het lichaam niet -ewoon is, Otto Ludwig) in de feestzaal der Meloma- bereidt te huis het vermaarde en eenvoudige voorschrift, dat de groote Noorweegjeo, Savaa'nstraat. sche dokters Otto Nielsen en Hendrik Bun sen die zich in de studie \an het mikroob des Khumatisme hel'.jen gespecialiseerd in 1903 hebben ontdekt, en waarvan de gewon*, eauzete,, het echte serum van het ithumatisme d- bazis is., Gij maakt er een koeldrank van, door 75 grammen 'eauzate, vijf soeplepels azijn en een met water aangelengde eidooier, en gij bewrijft met de hand het zieke deel met dit mengsel.
DEBEteAER
— BEROERTE GKKREÜEN. — Gister nimicltlaj' werd August Ladrière, • oud CS jj4T. zonder beroep, wonende . Lange Kazernstraat, aan zijne deur. staande, door eene beroerte getroffen. Zijn • toestand ii rtBhdpig.
Voo "en wij erbij dat dit iddel met goeden uitslag in alle gevallen w.erd aangewend en wij kunnen als voorbeeld aanhalen buiten M. Schamel-Roy, eene andere honderdjarige Mvr. Elger, 24, rue des Fêtea, te Parijs, evenals de twee dochters dezer laatste mej. Elger, oud 74 en 65 jaren; Mme — - HUISMOEDERS, de beste '• offic is Rossy, 57 rue Pigalle te Parijs; M. Robin, iiewoHie bereid voi-dt met de suikerij «LA patroon der reddingsboot van de Cotinière (Charente-Inférieure); M.Magneron,wach«j BELLE JARDIN1EKE». 5. ter der waters en bosschen te Domino — MUZIEKONDERWIJS VOOR HET (eiland üléron), enz. enz. TOLK. — Zondag aanstaande, 1? dezer, in Mme T..., te Luik en vele anderen. — de zaal n. 1 van het « Notarissenhuis », zal Dringt aan bij uw apotheker opdat hij zich dt terste Openbare kostelooze Volksvoor- voorzie van gewone eauzate, bij zijn gewoon ftth't 'plaats/grijpen. De heer Professor leveraar van zijne geneeskundige- Voorttiihtë zal- Sp'WBtó- bver i J'Hi-ï-'6*t^ r éa* "fctri (tjiTabel; •;;; „ " ._; ;•* ; ' " ' " ' / ' ' -'Dé heer Stéeghers, leeraar vari deklarii!i> _ 2 BÏÏtGËRLÏJKÉ STAXD. — Belangde, zal eenige deelen uit ReinaeTt de Vos rijk Bericht. — De dagen vastgesteld voor roo.rdragen, . . . de huwelijksaangifte zijn den maandag, Mej. Alice De Pessemier, soprano; de donderdag en vrijdag van elke week, 's morheeeru Verniers, tenor ;.R. Rottieren A.De gens van & uur tot 12 uur. Vlaminck, barytons, alsook een drietal Daar 1 Kovember een zaterdag is, zullen leerlingen van het «-Muziekonderwijs» heb- de huwelijksaangiften gedurende de week ben hunne medewerking toegezegd. van 26 October tot 1 November slechts aanBegin om,O l/B ure stipt 's avonds. vaard wórden op maandag 27, dinsdag 28, De bijzondere ingang langs de Winkel- en donderdag 30 Oktober, 's morgens van straat, zal open zijn om 5 ure-' . 9 uur tot 12 uur. Kinderen onder dc tien jaar zullen streng (Medegedeeld.) -geweigerd worden.
D
AHIENHOEDEN, G. Rlys-Soenen, Hoek Kleine 'Visclmiarkt en Vcerleplaa'.s.
— KIJK DER FABRIEKPLAATS. — Gebuurtefeesten worden ingericht zondag M October, o. a. een velokoers voor onderbegiimelipgen : Gent-Selzaete-Gent. . Inschrijvingen in «De drie Blaaskens », Fabriekplein. De Vlaamsche Foore belooft goed te lukten. , S Avonds: monster-vuurwerk en schitterende verlichting der Fabriekplaats.' Maandag 27 October, om 5 ure, voortzetting der feestelijkheden. '—GEVRAAGD een volle kleermakers?«st, bij Aif. Willems, Laurentplaats, 10. ^.FEUILLETON VJUV* 19 OCTOBER -
(*i S
TWEE
Liefdesgeschiedenissen M W fransch van Xavisr de Montepln
ODILLE «II-ÜM SlUlPtrt'kkir;g overviel hem, hij bntó 2 , c h H i t - *-*• er''kwam een .galt •-•«dover zijn.lippen. ~~'klis dood,; zeide een der soldaten. v-iTi,- 0 0 k ! z e i d e d t ' snijdende stem »«>ngoulevent. ' De >*l6(idr z i j n 8 ° w e e r aan «n gaf vuur. •%V ^ ' den man in het voorhoofd. e'& i w l ? , co**ii.'andeerden Telemachus *•*) Raoul te gelijk. ï r w d t ' wapenen waren niet geladen. dp Pn 8 °" e v e n t ' d i e tegelijkertijd lacheneten,! ^ h r l e i e n d e rechtop tegen de " rots «««-.tartte de geheele troepbt hem Dawi'dV , sedooil brulde hij. -'«lernuoolM... ik verwacht J'i. ^ d e l i n g e n ! . Gij hebt mijn kind ' «v-wng ia: het ravijn. vfê^VmK"*. , :V>' ?k- hiJ:uJi. Woinu-l __ .-»]. ik ben uw man! k . Ï Ï ! f ' l°"ee>'rfg I ik zal u halverjpi_«rmileyent sprtAig rrn ooknaar betie-*
maker; tabakbew erker; boekbinder; letterzetter; boodschapper; helperportiér; haarUDbÜMA tegen Zwaarlijvigheid kapper; suiker- en chocoladebewerker; pas« H O E V E T J E personen zouden niet graag werker; smid stovensmid; koperbewerker; ceuigc kilos vermageren en, hunne, hart- der; kadermaker; meubelgai-nierder;-diakloppingen verzachten, indien zij . zeker, mantslijper. waren, dat het middel hun geene ongemakVROUWEN ;.-- Katoen-: spinsters, retorken zou opleveren1;. spinsters, bomster,-. bane- en. etiragemeis• » ï k kan u.bevestigen ;dat ik eên.plant-, jes; Beheersters; weefsters voor armuren ; aardig geneesmiddel heb ontdekt. De gra- vlas: spinsters en haspelaarsters; pannenen van « ObDCita,» die geene enkele scha- snijdsters; naaisters op atelier voor kleeren delijke stof bevat en dóór de teedèrste per- cn fijulinnèn, machien'borduurster, tolmuren; naaisters thuis voor pardessus, vareusonen kan-genomen worden. » Om ü deze bekendmaking te bewijzen sen en fijne witte manshemdehs; strijkster zend mij fr. 0,50 in postzegels en gij zult voor wasscherij; bloemenmaaksters; arkosteloos een staal granen van « Obecita » beidster; verni8ster; doozemaaksters; sigavoor burgershuizen: ontvangen alsook de gebruiksaanwijzing, rettenmaaksters; dit alles zonder een buitenmerk, C. Michon dienstmeiden voor boven, keuken, kinders Apotheker van le klas, 50,. rue Hotel de en voor alle werk; voor hotels: meiden voor de 'keuken en voor alle werk; inwoVille, Lyon (Frankrijk)-. , ';.. . . - . . * nende winkeljuffer voor patisserie. Belangrijk Hork-hl. — Om de kuur van Voor buiten Gent: Meesteres voor vlas" uwe zwaarlijvigheid te beginnen en uwe borduurster op tulle en fluweel; hartkloppingen te jjéhezen," kan ik u eene prepatle; doos granen van « Obceitar» zenden tegen dienstmeid. Halve werksters: Vlas: garenmaaksters internationaal poktmandaat van 4.50 fr. of en aftreksters ; katoen; garenmaaksters; 3 doozen tegen mandaat vart 12 fr. monteersters voor bancs, aftreksters; BtrijkOm u te vergemakkelijken zult gij de naaisters' voor kleeren, kinderkostudoos vinden aan 4 ftank in de apotheken, ster; gilet-s, linnen, bovenrokken; Walraven», Steenweg van Ixeljes, 18, te men, paletots, doozenmaaksters; dienstmeisBrussel; Gabriel. Univer9it«itsstraat, 21, te pardessus; jes. Luik; Deleu te Brugge; RiiyBSen, 15, Groo LeertneisjeB : Pannesnijd'sters ; meisjes te plaats, te Veurne.— 18.S. voor katoen- en vlasfabrieken; dienstmeissigarettenmaaksters; STEDELWKE AVENUELKS VAN jes ; boodsehapster; naaisters voor manBkleeGENT, Hoogpoort; 51."-' 'telefoon ,74. — doozenmaakstors; Bericht voor de wcrkllcdeili: Worden ge- ren, gilets, confectie. vraagd'óp 17 Oktober 1913!: - •• - " WORDT GEVRAAGD. — Een halve MANNEN. — Vertegenwoordiger voor de kleermaker en leerjongens. Voorwaarverzekeringen; reizigers in smeerolie en in gast ter inzage in het Kleermagazijn, Vrijgeweefsels; -chocoladeyoriner'; handheke- den laar; oppermeestergast voor spinnerij; car- dagmarkt. reaux-, lijnwaad- en sargieSvevers; kleermaker;' sigarenmaker; stéendrukKer-condücteur; steendrukKer-ti-anspörteur; haarkapper; ketelmaker; braraer-' elektricien; van Nioujvp Cirk (Gand-Palace). ThéStrc ceme-ntsteenma-ker en -polieraer; steenkapMioard en andere vermakelijkheden in per; stoel- en fauteuilmakefr; beeldhouwer. den omtrek der Zuidstatie.Voor buiten Gent: MetaaiarbeidersjzinkTe rekenen van Zaterdag aanstaande. smelters*, ijzerschaver, ,-stéker .en -draaier; 18 Oktober, zal er in het Nieuw Feestpaleis paswerker ; aleseerder; elektricien ; koper- van «Vooruit», St Pietersnieuwstraat; tijslager ; ijzervlechter; mettttrs;. aardewer- dens de tusschenpoozen te bekomen zijn: kers; encadreerder; lattenklievérs; .meumet pens, aan. 0.10 fr. belmakers ; vernisser-yerzilver •. koolmijn- Broodjes Broodjes met hoofdvleesch,. aan 0.15 > werkers ; gediplomeerd^ -mj?estergast voor Broodjes met hesp of kaas, aan 0.20. rr vlasspinnerij; meestergast. Vflor vlaspreparatie; ,.' kleermak*ef,-:,., porj^gr-geldomlialer.; •^m-ioke-r),,'" r,'."-.•.'.:., ... M**^;..:"' .:-,r'.^t -: K <%J1 Halve gasten : * Spekslm*hiter- bakker; draadmaker; kleermaker; bo%kbind*rïr-~pe-" "FRA-NSCHE SCHOUWBURG daaldrukker; margeerderr-; haarkapper; Zondag, om 2 1/2 ure, «Madame Buttersteendrukker; clicheerder'; letterzetterdrukker; letterzetter; ketelmaker';' bliksla- fly»; om 7 ure, «Werther» en «La Fille de ger ; ijzerdraaier me^t den haak; vijlkapper; Mme Ahgct». Maandag, volksvertooning aan verminschrijnwerker; trapmaker ; timmerman; rijtuigkasmaker ; meubelmaker; behanger; derde prijzen; «Faust». appreteerder; beeldhouwer; vergulde** en VIAAMSCHE SCHOUWBURC borstelmaker. Zondag' 19 October, t e 2 1/4 ure, dagverLeerjongens : Pasteibakker; bakker; tooning aan verminderde prijzen, t 01.die vleeschhouwer; kleine monteerder; jongens Cinéma's »', vopr dè katoenspinnerij;.hekelaar; kleerZondag 19 October, te 7 1/2 ure, eerste
flDÉPITA
Radikaal geneesmiddel
Aan de Fa rti j ge no o ten-bezöëfcs rs
*VERMAKELIJKHEDEN
VOOBUIT's MAGAZIJNEN, VRIJDAGMARKT, GENT
IJNTËRARTIKELEN Palefof Houpelande Fr.
00
den mei geen ander v/apen dan een langen dolk, dien hij in de hand hield. — Raoul ! Raoul! mijn vriend, wat doet gij'! riep de ridder. Ik moet dat monster bevechten 1 Kn hij sprong uok in het ravijn. De overigen aarzelden een oogenblik ; daarop volgden zij het voorbeeld van'de heeren de Lagarde cn de Saint-Béat. Engoulevent en Raoul hadden elkander reeds aangegrepen! Het waren twee strijders, die zich met bijna gelijken kans konden meten..Raoul bezat buitengewone kracht; bovendien - was hij vurig en hartstochtelijk. Engoulevent, die door smart'was opgewonden, gevoelde zich sterker dan ooit: hij nam den 'dolk tusschen de tanden en vatte'Raoul om het lijf. Raoul boog, maat* zijn rechtervoet achterwaarts plaatsende, gelukte het hem zijn tegenstander tegen de rote te dringen. Engoulevent waggelde hu ock:' en brulde als een, wild dier. Vervolgens het lichaam van den jongen man eensklaps loslatende vatte hij hem bij den hals en boog hem tot op de hoogte van zijn borst. De soldaten gaven een schreeuw van schrik ; men meende dat dc wilde Raoul de lenden had gebroken. Telemachus, die zoo bleek was als een lijk, had zijn de-gen in de hand en was gerbed om toe te stooten•; maar de beide strijders verplaatsten zich'zóo.snel,'* dat hij vreesde zijiï vriend te dooden.
00
00
Rapül deed een vreeselijke krachtsinspanningHij drukte zijn hoofd met kracht tegen de borst van Engoulevent, spande zijn stalen spieren, greep den wilde bij dtbeenen eh hief hem op. ..- : • Men klapte in de handen.'alsof men in een circus wasEngoulevent brulde opnieuw ; hij verwachtte dien hevigen tegenstand niet: hij was dadelijk weer opat- been en deed een sprong, die hem vaft Raoul verwijde-rdeEen soldaat maakte er. gebruik van, dat hij dtn jongen man had losgelaten, om hem eèn kolfslag op het hoofd tee te brengen. Engoulevent'ontweekden s'a-r en zich bliksf-hsnel omkerende .stiet hij den soldaat zijn dolk in clë'keelV — Ga weg, Roual! riep.de ridder. En hij ging voorwaarts, terwijl hij de punt van zijn degen op Engoulevent richtte. Maar Raoul bevond zich alweer tusschen zijn degen en den wilde en hij week weer terug. Engoulevent begreep evenwel, dat -de uitslag van het gevecht noodlottig voor hem'moest zijn. Hij sloeg een blik op den in.r-ran? der grot. ^ r waren drie* .mannen vóór 'geplaatst, die hem ^verdedigden. Ook de tegenoverliggende helling- werd bewaakt. ïlii kon niet beproeven de worsteling voort te */etkn dan door de balken van d-- nieuwe brug over ïe gaan en zich naar dat.'gedeelte van hét ravijn te begeven, dat niet bewaakt was.
00
*3F (2 rijen) *^*s
Voor Jongelieden ,
Ziet de uitstallingen.
opvoering van Studentenliefde, nieuw zangspel van Jan Broeckx. Dinsdag i.1 October, te 7 1/2 ure, t Stu< denteuliefde rr». Donderdag 23 October, te 7 1/2 ure, € Stol/ dentenliefde *. . , — — w a r
&
l • — r — — — — n — B — r
HAVEN VAN G E N T M
Aankomsten vnn lfi October Eng. st. Seven Sesis, k. Cooper, *r. Lon«* den, vers. w., De Brabant. — Nederl. tt. Telegraaf 10, k. Htiybrccht, v. Rotterdam» id. — "Eng. st. Aire, k. Cole, v. Goole, m , kolen, De Baerdemaecker. — Eng. §t« Birtley, k. Wiberg, v. JrKëw..:aeU«, kolen", v-s Vyane. Vertrokken : , Duitsche zeelichter Ostsee Zeitung, kap^ Rasmussen, n. Rendsburg, phosphateal. —i Eng. st. Indiana, k. Burdon, n. Plymcmth,i op- ballast. ... ,Hooge tij te Terneu'.eh 17 Ootobër I8Ï3 [g 's -morgens'2.35 u r e ; 's avonds 2.49 Jire., g - jjUukotoistcn van: 17 October 1018 Engelsche st. Grenadier,kapitein Donald ' va.n Newcastle, kolen, J. P . Bsstw —r Engel-i sche st. Ousel, k. Wyrill, van Liverpool, koopwaren, id. — Engelsche st. Otto, k. Harrison, van Hiill, id., Bulcke en Cie."—-I Engelsche st. Houder, k. Prentiefe, 'yan. Goole, id., De Baerdemaecker. Vertrokken j Engelsch zeilschip Snowflake, k. Rieha.rds' naar Devonport, cement. — Engelsche. Bt.! Aire, k. Cole, naar Goolè, öp ballaet! —' Engelsche st. PandOn, k. Gray, na*r Bel- j fast, koopwaren. ïl Hoog water t e Terneuzen op 18 Optober I 1913: 's morgens, 3 u. 04; 's avonds, 3 U.-16.;
Burgerlijke stand van Gent Geboorten 'van 16 October 1913 -fc . Raphael Dhondt, Booffistr.., 278. Georges Van de Putte, Ambeeldstr., 6Ci Clémentine Lippens, Bruggest.Wr, 3>.>..;Marie Laureys, Drongenst.w., 57. 1 Cldthilde Van de Burie, Yskelderstr,, IU} Agnes Leijman, Reep, 11. •• Aline Uytweg, Oude Kerkweg, 12. ™|" Overlijden» van 16 October 1913 - ; Helene Brilns, 21 jaar, onderwijzeres^] Afsnéstraat, 30. — Walter Windels, 16 dag.,' Meerschstraat, 200. — Leonie Demèyër, 25 jaar, fab., Ganzeudriesstraat, 10. — Marie D'hooghe, 36 jaar,-z. b., Muinkkaai; 39,1 wed. Désiré Van der Meulen. — Marie Vftn» den Oostende, 85 jaar, z. b . , St-Antoniuskaai 19, wed. J a n Van Heerzeele. — Urgenia Verbeken, 76 jaar, z. b., AVeldadigheidstraat, 111, echtg. Kaesea. — Eugenie Vaa' Leirberghe, 69 jaar, z. b., Ottérgeïnsche-r steenweg, 111, wed. Fr. Herteleer. Overlijdens van 17 October 1913 Marie Beyls, 75 jaar, z. b . , Zuidkaai, 24,echtg. J a n Van de Weghe. — Marie, Jtor-f tier, 5 maanden, Snellaeftstraat, 3, - -
Vergaderingen en Mededeelingea « A P A È E «. VltHHElD DÖOB BB OÉRSOHAP ». — Om 8 1/2 are, repetitie /oor de muziekanten. SCHOOLBOND RA KOT. — Om 8 ure 't avonds, bestuurzitting. MABXKR1NG. — Zaterdag avoüd, o » 9 urè Btipt, repetitie >oor le en 2e> t e n ö l * Alleo op post. —-> M L L T A T Ü L I - K R I J V G .
—
rHédeSf
zaterdag avond, om 8 1/2 ure, in het Peeet. lokaal, repetitie voor «Buren»; om 9 1/3 urtbestuurzitting. Allen op poet I ZITTINGEN DER WIJKCLUB9 '/ATERUAU i rWERKERSWELZIJN, om 8 1/8 n r e j NOTELAARSTRAAT, om 8 1/2 n*e«* MOLENAARSTRAAT, om 8 l/a uraTST. AMANDSBERG, om 8 1/3 üre.: WONDELGEM, om 8 1/8 o r e . VOET WEG, om 8 1/3 ure. RABOT, om 8 ure. ZONDAG — WERKERSWELZIJN. — Zondag,: om 4 ure namiddag, Algemeene Vérgade-;1 ring. Voordracht door gezel Moritz *o**ê*{ liet VolkBpetl-tionnement. WIJKCLUB DOK. — Zondag ost! 3 ure stipt, algemeene vergadering, in 'tf «Nieuw Boldershof», Metserstraat, n. 24. Belangrijke dagorde.
Dit zou voor hem echter slechts het En ofschoon lüj gewond was en zija! uitstel van eenige minuten zijn. want het bloed verloor trok liïj maar vooruit, tèr-.! was onmogelijk de rots te bekiimmen. wijl hij den balk heen en weer zwaaide,, Hij verzamelde nog eens al zijn krachHet geheele leger verzamelde zich op.: ten, sprong op Raoul en wierp hem door dat punt met mijnheer de Chastearumo-; het geweld van den schok omver ; ver- ran aan het hoofd, het ravijn stond vóï. volgens als een panter opspringende, menschen. Men gevoelde, dat de ontknookwam hij over de balken. ping naderde. Allen staarden verschrikt Een kogel trof hem in 'den linker eh woedend op den reus, die steeds na-, derde met zijn vreeselijk wapen in d« schouder. Raoul stond weer op, deed denzelfden hand. sprong als zijn tegenstander, kwam ook De drie soldaten, die den ingang der over de balken en bereikte Engoulevent grot bewaakten volgden angstig al zija weer. bewegingen. Hij hield zich of hij zich nie* Deze wi-j-rp n.icii op den jongen man om hen bekommerde; maar zich een» met zijn dolk in de hand vast besloten klaps omkeerende, liet hij zijn balk val» , len ; een der soldaten werd verpletterd,': er nu éen einde aan té maken. — Ik had het wel niet op u gemunt, de tweede gaf vuur en zijn kogel nam een, oor van den wilde weg. zeide hij, maar gij zult sterven 1 Het staal van den dolk schitterde, — Het is niets ! brulde hij. Raoul bukte ; het lemmet drong wel drje Telemachus en Raoul gingen hem op* duim in een der balken en brak af. nieuw te gemoet. Raoul had zich van een bijl voorzien* Engoulevent was nu zonder wapenen. De soldaten hieven een vréugde- De sware knods viel in zijn richting neer*/ hij ontweek hem door een zijsprong te; schreeuw aan. — Gij hebt mij nog niet I riep Engoule- dcen en gaf met zijn bijl een niet minders hevigen slag op het stuk hout. vent. -—Kind ! zeide Engoulevent. Met bovenmonschelijke kracht vatte hij Hij nam ds bilk in het midden vast, e?n balk op en ging voorwaarts even hield hem een oogenblik boven zijn hoofd' vreeselijk ais een tweede Simson. Dê soldaten wckon terug hij het zien in oyenwicht en wierp hem toen met zulk van deze kracht ch wanhoop ; .maar een een gi'ooten kracht naar de beide vrien-, hunner loste, terwijl hij acï«feru->' ging den. dat hij over hen heenvloog en ï a ' zijn geweer, op den wilde en schoot hem beenen van een soldaat verbrijzelde. .... een vjnger af... ... • '(Wordt voortgezet.}, 1 j — Wathindert dat! zeide Engoulevent.
Zondag 19 October 1913
KOOPT
GEHUWDE
Lew nat RffinstTMM bocij» •«ourita» tre'.k rin nicuwtlt tekent, ea •etürt - tehotdmiildeli feeuhrijn .to hel troa KUJ kindere» u term ijMa. Düt.iutart n mrtiet i-ir-dge*-!-*-* voor maa e* trouw. Bene rrtriditl om 1 .eknrbirj. un dar LtiacrtsrrroW-n tt taorkom». VernnJins ander amdat tesen 1 f.-, la postxegab aaa Ot da «aourltarla, **, rua dea Oraltadaa, «&, •nMtM,
EEN
.
FATHEPHONE 'REFLEXli '
. Ir- - " • • / . - ' • ' - . '. M P
'
.
"
.
...--*-•
•
Gij zult de vreugde en het geluk in uwe familie brengen
8 dagen op proef
DE
mk
" REFLEX »»
\ MËLKTRAAH ffren V O O R U I T
3C * » j
m e t 3 0 stukken hetzij 15 platen PATHÉ 2 9 c/m dubbele zijde voor de prijs van
[Kr acht her s'.f/aan de, ! [tonisch* en v-xsutfureiride 'emulaie van kali: en soda ' Jbypophophaton, met ga•zuiverden ' bar-jo.rf.han levertraan. 1 Geaft gr*,-.o.-.jflrt.--J ec kracht, prukelt den eetlust, venter kt de zenu*«r*en en gaceest de ergurte borstkwalen. ir. 1 . 2 5 de flesch. Gebruiksaanuiijiinff : I WfUlepet 3maal daags, telkens na het eten.
rv
Kostelooze verpakking: inning der kwijtbrieven zonder kosten.
betaalbaar
ken
Q>
per
II
hetzij
V
9
**éx.
- laat uw drukwerk varvaardigen in ds 'Hoogpoort, 29, Gent,
GEHEIME ZIEKTEN WITTt C'PSULEN VAN D' DAVIDSON sene* -tea radi kaai tonder werkirrleUitm, up alleu ouder* dom en bij beide geslachten, .-ille ziekieo-en intl*mma-. tiöa derWatcrorgo nen, BIaa« •en Nieren, tooals titloopin•Ben, Witte Verliezen, Pisbuis? eren gingen. LeurieQiijnen,Sif*,r.ltraiers, Speen. Koni'. geene misluk* king; wits bil '•*= «uderltü* gen e.a inde ergste gevalJea. 3.10 fr* dé doos. Apotheker, iS. rue des Croisades', Bro** «i. — bepoi iu Gent • Dë Mnor. :S8. Burgstraat; Anlwerpen - 68. MercatorI straat • |
f
\ •/
Verzameling der 30 stukken 29 c/m, bijzonderlijk aangeprezen CHANT
Carman. Air du Toreador. M Vigneau* Faust. Mort de Valentin. » Manon. Ah > fuyez douce imageM. Beyle. Mignon. Elle ne croyait pas •. Rigoletto. Quatuor. M-" Jane Marignan. Trouvére (Ie) scène du Miserere. Beriza. MM. Vaguel et Albers. Nouvelle Brabenponne {hymne national) M. Nolé. Vers 1'Avenlr (chant palriotique: » Noël (niorceaux M. Albers. Crucifix (leï religieuxt 'MM. Vaguet el Boavet, Prophete de1 Ah ! mon fils. Mu- Lapeyrctle. Samson et Da lila- Mon cceur s'ouvrc a ta voix. CONCERT En passant devantta maiaon. M Henri Léoni Je sals que vous êtes jol lo. • »• Hymênée d'un pin son (1*1 * M. Bergeret Viens sous les Platanes • J'ai tant pleuré. M.Dalbret, Légende des flots bleue !la: » Mimi d'Amour M. Marcelly SI tu veüx. »' Chez le Dontlste, M. Willekens et M"1- Leone, Tnpago nocturne. » * . ORCHESTRE Rondo du sotr-la'. (Suriacélèbrechanson' ' , tong du Missouri tle) tSur la chanson'. Calllo et Couoou (Polka postoraleï. SU fles Pierrettes 'Polka origmale'. A la Mcrtlrtlque (Scottish exbtique) Catarlna (Two-Step-Marchei. Belle Mounlère 'la) 'Polka avec cloches'. Deux potlts Plnsons Peel iPoika poür Xyïopfcjftc.
TERLORE?». — Gouden mansring get. G. D . , gaande van dé Statie van «Hotel de Termonder» t o t «Hotel du Commerce», Vlaanderstraat. Belooning aan terugbrenger St-Lievenstraat 29, t/s. I
IIIIIIIII
II
-
Onze verkoopvoorwaard en op krediet sijn de profijtelijkste
Niets te betalen op VOOTMÜQ fr
< Volksdrukkerij»
.
-•
Ieder inschrijver mag, ïn geva! de gemelde verzameling hem niet zou voldoen, dezelve veranderen en zelf zijne keus doen in de repertoriums PATHÉ. De vooruitgang welke de grootefirmaPATHÉ Frères komt te verrichten is onbegrijpbaar. De platen van de beroemdefir!mdJ*$THÊ'Frèreszijriziiivere wonderwerken. Geene andere platen zijn aari dë Pathê platen te vergelijken. • Bewaar U der vervalsching en eischt de naam PA THÉ op den toestel, op het diapliragma r-rtn op de platen • . De beroemste zangershebberttüleenlijk voor hèt huis PATHÉ geboekt r AfTre, Albers, Eaer, Berard, Bergeret, Beyle, Boyer, Belhomxne, Charlus, Charlesky, Dalbret, B i d f l o ^ W M i i n , Fragsoo, Ju^jia, I^b-Jaofet, 5^*^ette,;i|89W-*r«^Ha»^*ïll*i Mangaan, Jtfayol.tMereotiV'Wuratow/rWoté, *?">T«-i Pöltn, aenölia^WiarsiiW:, Vall-rndri, e t c , etc-,, . .f*>*g..' . r Meer dan 10,000 stukken in alle talen, zangen, orkest, vormen de repertoriums der P A T H É P L A T E N Kostelooze verbinding der fransche,, vlaamsche en waalsche
repertoriums
Besehrijving der PAtHÈPHONE " REFLEX, Dien toer-rterwint lich op ln gang en bevat. :.••••' l-.Éën liorli^gie.werk van stipteregel.'matigheid .van welk ieder stuk mét de grootste lorg nagezien is geweest 2° Eene eike doos -van 30 cm. hoog op 35'cm. breed. 3° Een diaphragma Pathé inet ohverslijtbaren saffier die aan de stem de zo iverbeiA der .toonen, aan het orkest zijnen klaak. en zijne werkel:;';.heid bewaart.- . '
Algemeene Maatschappij PATHE Frères Phonagrasl. Cinétnarograaf. Raamt maatschappij. Kapitaal 30 millioen Irankfll. 105-109, Anspachlaan, BRUSSEL ^ a InsohriJvinffsbe-rViJS lk ondergeteekende verklaar U te koopen den toestel REFLEX met eene verzameling van 30 stukken 29 c'm, hetzij 15 platen Pathé, dubbele zijde, aan den prijs van 120 franken. Ik zal de. betaling mijner bestelling doen met afkorting van 6 franken per maand, tot ganschen djlosvan 120 fr.. geheele prijs,
Den^mMmmmM.m..MM. ^.J^
*
i-.-.,- HlWWKW '
Naaw.'m v?Qrn3/irti-a..„..........,.,.,.^rji,,,,-.i^., . :... Ambt of hoedanigheid._..,;.].......i.,j.-.i,;„.;....^;. ',t'.... . ,,. Adres,,. .; '........:. ....;.... K „. Li-i Gelieve te venenden. ondeMimsloii. na hét ingevtililLén êélrttónSteiJiAte^llttj hierboven bcsteÜinpsbewiis, aah dé Aloan-i MaatkchaDSlI PATHE, Fi-èraia, 105-109, Ananaoti laan, Bruaaul. * •r.i^m
mm$mmmmwmmmimmmmm^^ Volledige
Chicorei
electrische zaklampjes
. . - • •^MJ..I„I.II..I.I,.»I . .
van af fp. 0.90 Bij-zondere prijzen aan verkoopen
GEVRAAGD cen halve gast voorslager, Olijfstraat 84, Gent. .. * , OVER T E N E M E X : eene groote herberg m e t groote zaal, dienstig voor alles, geen 'openingstaks, goedkoope huishuur. Zandstraat, 151, Gent. MEN VRAAGT honderd werklieden voor h e t uittrekken en het laden ?a'n beetwortels in Frankrijk. 60 francs per hectaar. Logement, bouillon twee maal Jaags 'en drank kosteloos. Schrijven in de fransche taal aan Fr; 1cois Descamps, W:ers, (Hainaut).
Herinrichting van KOSTHUIS Voor goed logement en eten wendt naafr.de ' -. • APOSTELSTRAAT, N , 99 - (dicht bij de Zuidstatie) te Geut.
U
1 StórMAANDSTONDENwi^nderbareultval „. . . vraagt cte kostnloozo Inlichtingen , Maimanrlina. QETALING NA D*~ aewr-rtMn 70.SAMiT«Rlii, AMSPACHLAAB. 7 0 I BRUSSEL. BÜLSIE ,
VROOWKN
PetioditcDf- Flllea van Dofctoi n Die tilet tonder nitalag beproefd .heötioft. '. uilen met ccn vei;ei> «erDemeaAat er cca opiecüit aterk en onteilbaai mlddttt. Bondt? gevaaf voor 4 e ceaondheid bestaat, taaeo 'eitr-ijfiue eo achter blü*» enAai U a a o a i t o n d e a . e fr -l«-looa Bie*eil-lw). Ovarat gebetm *«r«oé> érnt te*feu pottbon.potlzenél-Qi rrratiu»r«rmrnt. I*e brieven « l o bestuit™* worden met Qm pillen tern-*itesi>n
en bij. M.. Lircbor, apotheker te Oostende
"EIGEN HULP,, OOSTKAMP besteld t e huls het beste SIER en de fijnste g e p a s t e u r i s e e r d e ROOMBOTER, gewaarborgd.
i'
Ceniiel HOSTAERT-CÜEYS TELEFOON l* r 17, OOSTKAMP
Rousselare. Oedeposeerd mark: " D e Zantster*\
Fr. DE CORTE
Nauwkeurig het merk eischen. want er zijn reeds veel. namakers. Onder de eenvoudigste Inpakking, schuilt hier deb'éstt ehlcorei. w a r e V o l k s o h l c o r e l , de"voordeeligste, omdat: te de tuivérstt WI, Mijnheer TALPE geeft graag de toelating en betaalt geerne .allé kotten, om vergelijkende onderzoeken en scheikundige ontledingen ti talen doen van tijnt chicorei, 't Is gelijk met welke andere merken, vooral die hoog-toon-gevende, met overtollig versierde Inpakking. . Mijnheer VAMDE ZANDE, 37, Zomerstraat, te Brnssel, kocht eenen pak chicorei TALPE, deed ze onderzoeken ln het laboratorium Schamelhoat, ta verg»iljking met de chlcord w i zijnen gewonen wrkoop. De chicorei TALPE was 7 6 , 2 3 O/O oplosbaar ta kokende waten Urwtfl deandere er maar 6 8 , 2 8 o/o waa. y> BIJ het onderzoek gedaan op aanvraag vau Mijnhiw JACQ. STROOÜAKT, Vanden Broeckstraat, 68, Eisene, waa de oplosbaarheld der chlcore» TALPE 7 0 , 0 3 O/O, terwijl deze van zijnen gewonen verkoop slechts 6 5 , 6 4 o/O was. Bl) Mijnheer OANSEMAN, te Oilly, waa de chicorei TALPE 7 3 , 9 2 o/o oplosbaar tegen de mededingende 6 9 , 2 2 O/O. Het onderzoek van het hals DACHT-DECAMCQ, 57, St Brlcestrait, te Doornijk, j*af aan de chicorei TALPE 71, 3 0 C/O, tegen 5 9 , tO 0;p aan een ander gekend merk, enz. *. koffie hitst op en ontstelt, goede Chlcofel integendeel verbetert de koffie, tij matigt en ontspant ée tenuwen, bedaart de. maag en.zuivert het bloei.
*
*
BELGISCHE TOURING CLUB Koninklijke
ifn*j*j*ai
*
*
*
*
*
*
•
La Prévoyance
*
-
*
*
*
*
*
*
*
*
*
Extra fijne Chocolade V.
Maatschappij
Om deel te maken van den Belgischeo Tonring Clob betaalt men slechts 3 O*. 5 t O per jaar Üe leden hebben recht op de kostelooze toezending aan het J a a r b o e k eo van het prachtig geïllustreerd T i j d s c h r i f t , verschijnende twee maal per maand. Daarbij genieten zij van merkelijke vermind'-rin^en in schouwburgen, cinema's, gasthoven eo winkels,:tevens als op reisboeken en landkaarten. Mcrkslljkevsor^eelcn warden oan de Inschrijver» verzekerd . Gt*!i<-\e osn proefnummer te vrageü ten maatschap pelijkeh-zetel, 9-, Bibliotheekstraai, te Brnssel, waai de bijtiedingcn ontvangen worden.
*
speciaal vervaardigd voor Vooruit Fr. 1 , 3 0 liet pak van 1/2 kilo '•-» 0 , 6 5
*
r
|4 -
» 0 , 2 6 » > lOOgranini. ln da Kruidenierswinkels van Vooruit *
*
*
*
*
*
*
*
*
.
m o c t P U R G E E E f E N v a n tijd tot Mageleinstraat tijd, m a a r over het algemeen zijt . 2 6 , GENT., gij onzeker övèr de keus van u w pursieermiddel. W e e s t verzekerd dat A L L E E N de G E Z O N D H E I D S P I L L E N ÏDEFENSE gemakkelijk, aangen a a m zijn, geen kolieken geven, de gal verjagen en a a n eenieder eene kloeke en goede gezondheid bezorgen. Doorgansch de wereld kent men Levensverzekeringen dit wonderbaar geneesmiddel. Levenslange renten * Mijnheer, Brandverzekeringei i Sedert lang reeds leed ik veel Ongevallen. aan de maag. Ik heb de GEZOND' 'ÜËIDSPILLÈA' DEFENSE beproefd. Van af de eersle doos bevond Bureeien: 44, ik mij verlicht; nu werkt mijne BRUSSEL maag zeer goed en de eetlust totaal wedergekeerd zijnde, heb ik de geAlle vooruitzionde .personen verzekeren óeh »P: zondheid teruggewonnen. .:. BaroneMALPONTlERE }• het levenj I , .' , -teOétigné (Loire-Ihf.) -. iegen brandf .OPGEPAST. — Zoo gij de g e r iegen ongevallen* zondheid wilt eischt vooral dc echte G E Z O N D H E I Di P I L L E N DfcFE-fsSE, alle andere produk- Aile bewuste werklieden sluiten hunne ver: keringen met " La Prévoyance Sociale „ ten kunnen u geene voldoening geven.
%
•
*
*
*
*
*
*
*
*
*
,
- • '
. ' • - • • •
1 frank de does in alle apotheken.
'•'
M e n v r a a g t e r n s t i g e a g e n t e n , '• *Cvoor d e d r i e a f d e e l i n g e n , 't »U »*•*'; • e n e of t w e e onder h e n .
9*
^ g g T ZöftOag T8 Oëtobor f913 S H Biiveag*****
van
9
^ Oct. 1 S I 3
derwijs, en onze katholieke bevolking zal er recht aan laten wedervaren. De terugkomst in onze scholen is overgroot geweest: dit staat vast; men kan het niet betwisten en de linkerzijde kan de bewijsvoering niet ontwijken welke uit dit feit volgt, door te zeggen dat wij drukking zouden uitoefenen. Nu, daar is niets van. Wij steunen ons enkel op de beredeneerde overtuiging van de huisvaders. Voorzeker, de toekomst behoort ons niet pen en kunsten. — Ik geef den heer Royer toe: zij berust in Godes hand. (Onderbreakte van zijne motie. Ik dank hem omdat . 'j kingen aan de uiterste linkerzijde). heeft bevestigd dat hij hef met mij eens is Doch ik mag er op rekenen, d a t de aanover eene onderbreking welk ik gisteren komende geslachten zoozeer als wij bezorgd deed nopens eene feitelijke werkelijkheid, in zijn om het christelijk onderwijs. (Rechts: zijne rnotie bedoeld. Zeer wel!) Wij zijn het dus volkomen.eens. De waarDe achtbare minister van wetenschappen borg van de wettelijke jaarwedde is niet van en kunsten heeft daareven gezegd dat hij toepassing op de geestelijke onderwijzers in een nieuwe redevoering de tegenwerpindie hun anibt uitoefenen in aangenomen gen van den achtbaren tegenspreker ten opscholen. zichte van zijn wetsontwerp zal weerleggen. Ik zal mij dus slechts bezig houden met de Gezel ROYEE. — Maar de toelagen zijn hoofdzaak, te weten of het niet past een dezelfde. weinig meer gelijkheid te verwekken tusM. POULLET, minister van wetenschapde vrije scholen en de openbare schopen en kunsten. — Verschooning 1 de toela- schen gen zijn niet dezelfde. Het achtbaar lid len. De openbare machten zullen in de toeheeft aan die vaststelling van een feit waarover wij het eens zijn, eene beoordeeling komst zooals in het verleiden niet bijdragen toegevoegd over de mogelijke bestemming in de kosten voor liet bouwen of het onderhouden der scholen. van de toelagen. Anderdeels, zien wij dat de besturen der Ik ben niet voornemens naar aanleiding van deze motie dit punt t-e behandelen. In groote steden al hunne gunsten voorbehoud mijne eerstkomende redevoering zal IK on- den voor het officieel onderwijs. Dit belet niet, datr de mindereidsnota de derzoeken en op volledige wijzen uiteenclericaliseering van he^ onderwijs uitkraait. zetten. Maar, zegt men, de bevolking van de vrije M. HYMAXS5. — Wij zouden deze nadere scholen is op aanzienlijke wijze toegenomen. bepalingen nochtans zoo haast mogelijk In 1895, bedroeg zij 37 t. h. van de geheele moeten hooreu. , schoolbevolking. In'1911, fcereikt zij 45 t. h. Gezel ROYER. — De toelagen zijn van Ik zou mij kunnen houden aan dit antweerskan.''.u dezelfde. woord, dat dit de vrucht is *tïan de vrijheid, M. POULLET, minister van wetenschap- doch 't bewijst de werkzaamheid der kathopen eu kunsten. — De toelagen volgens hee lieken, het gevoelen van de bevolking en ' t gemeenrectiv ja. Maar zooals ik de zaaü is het gevolg van de dwalingen onzer tegenuitgelegd heb, zijn er twee toelagen volgens strevers. Sedert de vijftig jaren welke ik in het het gemeen r -;ht. Luidens art.' .el 8, bestaat vooreerst de gewone toelage welke over het opeubaar leven doorbracht, heb ik twee algemeen op 6GO frank wordt- geraamd; doeleinden nageleefd,: het openbaar onder.daarna, de toelage voor de geregelde ver- wijs te verbeteren eii het privaat onderwijs te bevorderen. In 1863, ob' het Congres te koögingen. Dat •riiin de twee soorten van toelagen Mechelen was ik verslaggever over de onvan 1879 t o t 188-1 bestreed welke de gemeente worden verstrekt voor derwijskwestie; de ongelukswet! in 1884 was ik de opstelde aangenomen scholen en aan de besturen ik ler van het voorontwerp dat de wet van der aanneembare scholen, wanneer deze dien tijd is geworden, en in 1895 was ik verdoor kloosterlingen worden bediend. slaggever over de wet Schollaert. ledermaal Gezel ROYER. — Hier is het juist dat uw eischte ik toelagen voor het.yrij onderwijs. ontwerp nieuwigheden invoert; en dit is de In 1910, wel is waar rees er eenig licht reden waarom de aangenomen scholen geschil op tusschen den heer Schollaert en 645,500 frank toelagen meer zullen trekken. mij, over het punt van den schoolbon, over M. POULLET, minister van wetenschap- dat van de volstrekte kosteloosheid en dat pen en kunsten. — Het cijfer is juist. Trou- van de verplichte bijdrage der gemeenten. wens het werd reeds opgegeven in de Toe- Doch ik breng hulde aan het denkbeeld dat lichting. het initiatief van den heer Schollaert ingaf, Bij de wet van 1S95 werd aan de aangeno- en verheug er mij oyejr dat^de rechterzijde men en aanneembare scholen slechts de ge- thans eensgezind gesel-aard is rond het ontwone toelagp ibegekend, terwijl |de ge-r werp dat aan onze debatten is onderworpen. meentescholen eene tweede toelage ontvin- (Luide toejuichingen, rechts. — Onderbregen, die namelijk van de geregelde verhoo- kingen, links en aan de uiterste linkerzijde). Onzes inziens, kan de opvoeding niet gegingen. De nieuwigheid bestaat hierin dat ' t nieuwe wetsontwerp aan de aangenomen en scheiden worden van het onderwijs, en de godsdienst kan niet afgescheiden, worden aanneembare scholen de verplichting oplegr gende van het diploma en van de nationa- van de eene noch vaa b-et andere, In dte l^ffén sfaiöi dé Vftsaèrwijisj-'lJtètJÜUtt£8fófflfilrWxtf**e- " " M r r fWsat*8B*B>r--Wja« parlementaire . kwestiën steeds aaft'Hè dagorde/ 1 *" * " tf."T4E€#BLla>IgK. " - ^ t D e ^ s t e l l i n g e n . Niettegenstaande dit, bleven, dertig jaar. iiitgezondewk »*&* - «* -*; *-•• lang, de twee groote 'partijen die onder M. POULLET, minister van wetenschap- elkander het bestuur van het land verdeelpen en kunsten. — Haar voortaan de toeeensgezind om tê 'erkennen dat men laag verleent voor de geregelde verhoogin- den, gen, vermits men ze verplicht tot het ge- aan de school een godsdienstig karakter meen recht wat de lasten betreft, zou.het diende te behouden. Daarover heerschte: hier eensgezindheid een schreeuwend onrecht zijn hun het gemeen recht niet toe te kennen, wat de toe- bij het behandelen der wet van 1842 en de drie andersdenkenden, die voor de wet niet lagen Betreft. stemden dachten er niet verschillend over. Wat betreft de bijkomende toelage, of, zoo Buiten het parlement, in den gemeentegij wilt, de gunsttoelage, zooals gij ze bij raad van Luik, zegde evenwel de heer voorkeur heet, en die verleend wordt aan Frère Orban, — toen hij tegen het ontwerp de gemeenten wier geldmiddelen ontoerei- sprak — d a t de chistene geloofsleer en het kend zijn. die toelage zal alleen worden toe- godsdienstig beginsel de grondslag van het gekend, aan de klassen door wereldlijken onderwijs waren en moeten blijven. waargenomen. Toen in 18Ö0 de liberale partij eene wet Gezel ROYER. — Zelfs voor de aangeno- op het middelbaar onderwijs moest maken, men scholen? schreven zij in het programma het godsM. POULLET, minister van wetenschap- dienstig onderwijs. pen en kunsten. — Voorzeker. M. HYMANS. — Al uwe vrienden bestreVOORTZETTING VAN DE ALGEMEENE den het ontwerp driftig, bewerende dat het BEHANDELING antinationaal en ongrondwettelijk was, omM. DE VOORZITTER, — De heer Ver-
Het middelbaar onderwijs behelsde dus het godsdienstig onderwijs; de toenmalige liberale regeering opende de denr voor het vrij onderwijs door de aangenomen collegie'* toe te la-ten. Eens de wet gestemd, knoopte de heer Rogier onderhandelingen aan met de bisschoppen, opdat zij hunne medewerking zouden verleenen. De onderhandeling kwam niet tot een onmiddellijker uitslag. Ze werd hernomen door een anderen liberalen minister, en liep uit op de overeetkomst die «de Overeenkomst yan Antwerpen> werd geheeten. Dan ontstond de Staatsgreep in Frankrijk : bij ons waren het de Fransche uitgegeweknene die de nieuwe strekkingen van de liberale partij in Bchoolzaken invoerden. De laatste verdediger, in de linkerzijde, van de wet van 1842 was de heer Eudore Pirmez en uit deze evolutie ontstond ds wet van 1878. Dadelijk na het in werking treden van de wet van 1879, ontstond overal verzet: 200.000 kinderen verlieten de officieele scholen en het liberaal kabinet zag uit naar minnelijke schikkingen. Het spoorde ds on.derwij-sers aen, den cathechismns te onderwijzeu buiten de klasuren; het hield de godsdienstige zinnebeelden in de Bcholen, en in een berucht gebleven omzendbrief riep het uit, dat de godsdienstige beginselen de grondslag van het onderwijs moesten blijven. Doch niets hielp. Het werk viel in 1SS4 in duigen te gelijk met hét liberaal kabinet, en de katholieke Regeering besliste d a t de gemeenten het recht hadden scholen aan te nemen. Wij gaven haar de machtiging om in het programma het onderwijs van de zedeleer en van den godsdienst te schrijven. Wij richtten een soort van volksraadpleging in en al de gemeenten, op vijftien uitzonderingen na, brachten den godsdienst en de zedenleer opnieuw op het programma. Toen het land zich aldus had verklaard, kwamen wij, in 1885, terug tot het gestemde beginsel en wij schreven opnieuw in de wet het oderwijs van de zedenleer eo van den godsdienst onder de verplichte leerstoffen van het onderwijs. Doch, in eenige steden, benoemden de liberale gemeentebestuurders stelselmatig onderwijzers, gekend om hunne vijandigheid jegens den godsdienst, erf men verwekte eene beweging tot ontslaging van den leergang van godsdienst, alzoo de letter en den.geest der wet yan 1895 verdraaiend. Daarom drongen wij bij de gemeenten aan om de vrije scholen aan te nemen en richtten deze scholen op, daar waar het noodig was. Alzoo zij er, op dit oogenblik, op 934.830 kinderen die den schoolleertijd bezitten, 420.179 welke de aangenomen of aanneembare scholen bezoeken., Ge moogt ongeloovig zijn, dat behoort tot uw recht, maar wanneer gij uwe denkbeelden wilt inprenten aan 's lands kinderen, dan keurt het land u af, en de feiten bewijzen hét ten overvloede. (Zeer wel! recht.) Een eerste feit is de volksraadpleging waarvan ik daareven sprak, de betooging der gemeenten in 1884; het tweede feit is het.getal kinderen in onze ^stjhqlea; het d è M i \ ' i s hët "klein "getal phtslagingén'v*<^ gódsdienstleer, die maar .34.000 bedragen.; Vërdi-*r. .hehben,,wij np^ h ^ gro,o;t getjsi R o deren dei- liberale huisgezinnen, nie naar onze scholen gaan. Daarom heb ik het recht» te zeggen dat gij in strijd zijt met het ge*voelen van ' t land, en dat gij 's landB ziel krenkt. (Herhaalde goedkeuring.) Uwe vijandschap tegen het godsdienstig onderwijs begrijp ik niet. Kunt gij betwisten dat de christelijke leering eene der hoofdbronnen van onze beschaving is? Sommigen onder u «ouden cfe katholiek» kerk willen vernietigen. Voor hen herinner ik hier het gezegde van Taine : « Er is geen einde te zien aan de heerschappij van het katholicisme. » Anderen onder u, die niet terugdeinzen \*oor de gedachte, de kerk te vernietigen, zeggen dnt zij niet tegen het godsdienstig onderwijs zijn, maar dat de zorg ervan moet overgelaten worden aan de kerken en de gezinnen. Neemt bij voorbeeld een werkmansgezin: de vader vertrekt met den dagoraad en komt soms eerst thui» als de kinderen zijn gaan slapen. (Onderbreking .vanwege de uiterste linkerzijde.) Gezel DEMBLON. — 't Is uw stelsel dat hun sulk leven verschaft. Gezel VANDERVELDE. •£ Gij laat hun zelfB dbu tijd niet hunne kinderen in den godsdienst te onderwijzen.
Gezel ANSEELE. — Wat ge zegt, zou »* moeten doen blozen over al uwe werken,-! mijnheer Woeste 1 (Gerucht.) M. WOESTE. — Laten wij deze holklh^r kende woorden terzijde. De huismoeder il overlast door de veelzijdige zorgen voor he< huishouden. Ook kunnen de ouders zich niel toewijden aan de godsdienstige opvoeding' hunner kinderen. Men zegt'dat de Kerk ea de priesters daar zijn voor deze opvoeding.. Gewis, doch men vergeet dat het kind gansch den dag door ter school is. En ik, voeg er dit aan toe : ware het zelfs mog&-; lijk, dan nog zou ons dit niet bevredigen, want de godsdienstige opvoeding geschiedt! door gansch het leven heen, op alle uren van den dag, en eischt een didactisch onder.J wijs. J M. MASSON. — Dat behoort tot •n-*' recht. M. WOESTE. — Bijgevolg hebben wij' het recht er eerbied voor te eischen. M. MASSON. — Doch daarvoor moeteit wij niet betalen. (Onderbreking, rechts.) Gezel BRANQUART. — Niet de vijheid, maar het geld wilt gij. Gezel DEMBLON. — Gij wilt de kloos-i ters verrijken. (Protestatie, rechts). M. WOESTE. — Aldus is de toestand van het lager onderwijs. Er bestaan vrije scho-j len en openbare scholen. De eerste zijn ove*J het: Algemeen godsdienstig, en de laatste kunnen het worden, zoo de huisvaders het' eens zijn. Bestaat er echter oneenigheid, dan kaner ook geen sprake van zijn ; niettemin is! het noodig dat men in deze scholen de hoofd-j zakelijke beginselen onzer beschaving eer-i biedige. Dienaangaande herinner ik aan den omzendbrief van 17 Juli 1879, uitgaande van het liberaal kabinet, welke aan de onderwijzers opdroeg de kinderen te onderhouden; over God, de ziel en de hoofdzakelijke christelijke waarheden, welke geworden zijn toti het gebied van alle godsdiensten en van alla beschaafde volkeren. , Wij handhaafden dit beginsel in 1884, be-r ginsel dat de heer Schollaert huldigde in; 1895, en ik zfelf verslaggever van die Middenafdeeling, gaf duidelijk aan, welke de strekking van de wet wae, mij in dit opzieht ge- : dragende aan den omzendbrief van 1879. * God is het beginsel van alle recht, en til bekrachtiging van de plichten; en de s a menleving die Hem zou loochenen, zou zelfmoord plegen: het geloof van een toekomend onsterfelijk leven doet hoop en opbeu-j ring gloren voor het oog van eenieder. D»' belooning van het goede en de straf vao h e t kwade... (Onderbrekingen aan de uiterste linkerzijde.) ...'« Gezel O. HUYSMANS; — De ketel! (O»-."' lach op dezelfde banken.) M. WOESTE. — ... zijn de beginselen d i * het leven tot richtsnoer moeten dienen, en wij zijn van gevoelen dat hek volksonderwijs moet steunen op de hechte rots •*-*»: dezo waarheden. (Rechte! Zeer wel!) i Doch het kan gebeuren d a t onderwijzers' niet doordrongen zrjn van deze beginselen,.] en daarom richten wij vrije scholen op, en' zullen v/ij steeds meer dergelijke senolfirBJ opriehten, waar de jeugd zieh steeds meer^ zal verdringen. De kwestie van de, toelagen,, aan deze] schelen t e verleenen. is zeer oud. Reeds ihï de maand Augustus 1831, besloot eene offi-1 cieele commissie tot het verleenen van de J toelage^ aan de gemeente- en «bijzondejes? scholen. < Het is dus onwaar, dat wij iete nieuwej invoeren. Wij zeggen MI houden vol, dat da j vrije scholen recht hebben op toelagen zoo--] wel als de officieele scholen. Gij zelf erkent] dat het bezoeken van onze scholen aanhou- j dend toeneemt. Zij bevatten 45 of 50 t. h.'A van de schoolbevolldng. J Zullen wij de toelagen weigeren aan diej -15 of 60 t. h. en ze alleen voorbehondftni voor de 50 of 55 t. h. kindereia die naa* Am' officieele scholen gaan? ' t Ware onrecht-< vaardig (Toejuichingen, reehts). Gij hoopt,wel is waar dat zonder toelagen, de vrije, scholen zouden vallen ; gij hebt net eehter.i leelijk mis ; en mocht zulks toeh gebeuren,' dasi zouden de officieele scholen mits overgroote kosten moeten voorzien in de rbe-J hoeften van de gansche schooljeugd. Gij> zegt dat gij vertrouwen stelt in de officieele' Bchool. Wij, van onzen kant, stellen ons; vertrouwen in de vrije school: dat is e e a ' feit waarmede rekening moet gehouden ineen stelsel dat beweert, iedereen gelijk recht te latem wedervaren. Toen de westrijd'en- bestonden tusseheii s i
toch liesl wat anders. Bedenk ioch dat het- fijne lieden zijn. Ja, ja, liet past ons niet over de familie t-e redeneeren, wij hebben genoeg met ons zelf tc doen. Maar het zou mij heel wat waard zijn, als zij u niet meer zou wegsturen! Wij zouden licht in het gedrang kunnen komen als een luis tusschen twee nagels. Lasse ging aan zijn werk- Hij zuchtte en schudde zijn hoofd, terwijl hij voeder aansleepte. Hij was niet vroolijk gestemd. III.
Do dikke melkmeid K a r n a ging langs hem heen n a a r de p o m p , met twee groote emmérs.Toen zij terugkwam plaste zij eeno stroom w a t e r over zijne laars en lÈj keek m e t een vloek o p . Zij nam het a l s eene uitnoodiging om hare e m m e r s neer te zetten w a a r b i j zij voorzichtig loenschte naar de r a m e n van het woonhuis. — Gij hebt zeker slecht geslapen, Gustaaf , s p r a k zij en lachte schalks. — N u , u w schuld is d a t in elk geval n i e t , a n t w o o r d d e hij kortaf.Kunt gij vand a a g mijn werkbroek verstellen ? — Neen 1 ik verstel hiet, terwijl een ander liefkoost! — Loop d a n n a a r den bliksem. E r zijn or genoeg die mij d e lappen erin zetten aJs gij niet w i l . Hij boog zich wesr over zijn w e r k . — Ik zal eens zien of ik tijd h e b , zegde de groote meid erg m a k . M a a r ik heb v a n m i d d a g toch al zooveel te doen, al de anderen willen u i t . — J a , ik zie dat Bodil h a a r tietjes wascht. Hij s p u w d e een straal tabaksap i n de richting v a n het r a a m van het b r o u w huis. — Zij moet zekor voor de militie gekeurd w o r d e n ; zij doet h e t zoo grondig. K a r n a zette een knorrig gezicht. — Zij heeft vrij geraagd, omdat ze n a a r d e k e r k wilde — die, en naar de k e r k g a a n ! Laat ze d a t a a n anderen wijsm a k e n ! Neen die w i l n a a r Schneidera in hst d o r » ; d a a t treft ze Malpabergf *•*" zij
zijn u i t dezefde stad. Dat zij zich niet tet' goed vindt om zich met een g e t r o u w d e n ^ man in te laten. } — W a t mij betreft zij kan zich inlaten met wien ze w i l , a n t w o o r d d e Gustaaf, en schopte hèt laatste wiel op zijn p l a a t s . Dc groote K a r n a stond voor h e m e n keek .hpm vriendelijk a a n . M a a r eensklaps ontdekte zij een gezicht boven, achter gordijnen en liep snel w e g met, hare emmers. Gustaaf s p u w d e m i n a c h t e n d tusschen"; zijne t a n d e n achter h a a r a a n — zij was-, i m m e r s veel te oud voor zijne zeventien; j a a r ; veertig moest zij toch m i n s t e n s zijn,'' Hij w i e r p n o g een langen blik n a a r Bo-. dil en ging toen m e t poetsdoos en sleutel-J naat* d e wagenloods. Het hooge witte w o o n h u i s d a t h e t bo-) veneinde v a n d e b i n n e n p l a a t s afsloot) w a s niet m e t de overige gebouwen aan-j eengemaakt, doch stond voornaam o p ' een a f s t a n d ; eene schutting v o r m d e d e verbinding. Het h a d een zolder a a n beide! zijden en een hooge souterrain w a a r i n zich de dienstbodenkamer, d e meidenk a m e r , en m a n g e l k a m e r en de groot», provisiekamers bevonden. Aan de zol-; derverdieping n a a r den k a n t der binnen-' plaats w a s eene klok die niet liep. Pelle n o e m d e h e t huis •< kasteel *> en was niet weinig trotsch dat hij verlof h a d de kelder te betreden. De andere bedienden hadden niet zoo'n mooien n a a m et voor.
W.
a?
'-^r--*
Officieel Beknopt Kamer van Voiksvertegenwoordigers Zitting van 17 Octobar 1913 De zitting wordt.te 2 uur geopend onder -oorzitterschap van M. SCHOLLAERT, •j-ooratter. MEDEDEELINGEN -Pe heer Duysters, ongesteld, en de heer *, Jonghe d'Ardoye, verhinderd, veronttchuldigen, zich de zitting van heden niet te itinnen bijwonen. De heer Buisset, ongesteld, verzoekt de gsiper zijne afwezigheid gedurende eenige dagen io verontschuldigen.
Ontwerp van Sclioolwet MOTIE VAN OKD.E ' Gezel'KOYER. — Kader het wetsontwerp onderzoekend, heb ïk bevonden dat inderdaad het tariisf van die loonen, die. de '«meenteonderwijzeTs genieten, niet van tocpasi-ing is op &e onderwijzers en onder-_ ••ijzeressen in angencacn scholen, indien" zjj tot eene geestelijke 'gemeente behooren. niettemin worden te hunnen opzichte door het wetsontwerp nieuwigheden ingevoerd. . Ziehier,, trouwens, wat ik daaromtrent aantref in de memorie van toelichting. «Waar de wetgever van 1S95 het vraagstuk rakende de bepaling der wedde van de aangenomen onderwijzers uit de kloosterscholen overliet aan cle vrije overeenkomsten tusschen deze onderwijzers en h e t bestuur dier scholen, leidde hij er dit gevolg uit af, dat de door hen bediende klassen geen aanspraak mochten maken op de toelagen voorzien onder artikel 15, waarbij geregeld wordt de bijdrage van den Staat tot de uitgave voortvloeiende uit de geregelde verhoogingen. Deze uitsluiting heeft geen reden van bestaan meer: wanneer die klassen in dezelfde omstandigheden werken ajs de gemeentelijke klassen zelf, is het billijk dat de gemeenten uit haren hoofde de gemeenrechtelijke toelage genieten, welke de Staatsbijdrage tot de geregelde verhoogingen uitmaakt. > Bij art. 15, litt. D, van het ontwerp is diensvolgens bedongen dat de gemeente, voor hare aangenomen scholen, en de besturen der aanneembare scholen, voortaan de gemeenrechtelijke toelage,, van 50 frank per tweejarig tijdvak zullen krijgen, zoo let een onderwijzer geldt en deze van 50 fr. pn driejarig tijdvak, zoo het eene onderwjjnres geldt, .Het genot va^^f-^-oelage rait' afhankelijk gemaakt ' van het,' ver,eisohte dat de titelvoerderr .der ilasse houder zij van het wettelijk diploma. > üit de toelichting blijkt dat de meerdere toelagen die ' t gevolg zullen zijn van die nieuwe regelen, reeds bij het in werking treden van de wet, voor de aangenomen scholen, enkel voocr het deel der bijdrage van den Staat in de twee-en driejarige verhoogingen en de bestuursvergoedingen, 645.000 frank, zullen bedragen. Welnu, volgens de bewoordingen van artikel 15 van het ontwerp (bepaling die moét ingelascht 'orden in art. 14 der organieke wet, litt. D). «Wordt de wedde der ongehuwde en in gemeenschap levende bedienden, die hun ambt waarnemen in e aangenomen en aanneembare scholen, geregeld door de vrijelijk tusschen de besturen dier scholen en die ondarwijzers besproken overeenkomsten. » . Daaruit volgt, dat de bedoelde aanzienlijke sommen, gestort zoogezegd als bijdrage van den S u a t in de verhoogingen van wedde, niet zullen overhangdigd worden aan de "ermoedelijke tutilarissen van die wedden, maar terechtkomen in de kas van ' t bestuur der aangenomen school: 't is te zeggen in de kas van een klooster of van eene •choolonderneming. M. POULLET, minister van wetenschapFEUILLETON VAN 19 OCTOBER
' (io
Pe!le, de Veroveraar Roman van
Martin Andersen Nexö (Vertaling door J O A R E N BERG)
Kongstrup liep heen en weer en zei niets. Pelle verwachtte d a t hij h a a r zou -••-•an; want zij gebruikt-e leelijke woor«n, vpel erger d a n moeder Bengta, w a n neer Lasse uit Tommeiilla aangeschoten thuiskwam. Maar hij lachte slechts. , ~*,^ u za-l het wel genoeg zijn, zegde • bracht haar van de deur w e g en liet dp"n jongen uit. HiHSSj v o e l d e zich n i e i prettig 'daarbij. ri«k Sel<x>fd dat mijnheer zich erme-^ Bemoeide om to verhinderen d a t allen den jongen uitstuurden — terwijl hij die hi, o p b! * h e t v e e tec*ï z o ° noodig g . to nu nam het zoo'n leolijken koer. , p •-> zop, was het cognac, herhaalde • 'J* - ja dan kan ik het bcêriipen.: M a a r •ii ™ V 0 0 , v r i : i k a n rondlooöen terwijl i L u L M 0 V n d e u S d i s behept - hij •noet een goedige beer zijn. litr-T v 1] ,UÜ 0 0 k z c I f P r -" u - w a t kraeh«M w n ue gewoonten van den landheer, •"ir maar zeg, eene vrouw dal is
Het was opwekkend met al den zonneschijn,die de ruimte van alle kanten vulde zonder bijzonder heet te zijn. De nevels van de lento waren uil de lucht weggeblazen en de Warmtenevel van den zomer was nog niet gekomen. Er lag slechts licht over de groene akkers en de zee buiten, licht dat de lijnen van het landschap klaar in de blauwe lucht alteekende en eeno milde, aangename warmte uitademde. Het was op een der eerste dagen van Juni, de eerste echte zomerdag. En het was Zondag. Steenhof lag daar te koesteren in do zon. Overal mocht zij binnendringen met hare lichten, gouden schijn ; en waar zij niet kon, daar trilde donkere kleur-scbakeeringen als een heeto, heimelijke adem in het licht; luiken en deuropeningen stonden als gesluierde oogen midden in het licht en waar het dak in de schaduw lag, teek hat wel fluweel
Boven in het w o o n h u i s w a s het heden stil, ook de twist scheen Zohdag te houden. De groote binnenplaats w a s door een staketsel in tweeën gedeeld. De achterste helft bestond voornamelijk uit een groole mestkuil met loopplanken die er d w a r s over lagen en eenige opgeworpen kruiw a g e n s erop. Een paar varkens lagen in de rnost en sliepen tot midden onder het lichaam in de gjer. ; Een troep kippen verpikte ijverig d e n vierkanten hoop p a a r d e n m e s t die dien ochtend uit den stal w a s gehaald. Een groote haan stond midden in den troep en leidde het w e r k — hij leek wel een rentmeester. Op het voorplein w a s een wilte schaar duiven bezig korrels van het schoone plaveisel te pikken. Voor de open inrijpoort liep een knecht heen en w e e r en keek den j a c h t w a g e n n a ; een a n d e r knecht stond in de poort en poetste h e t pronktuig. De k n e c h t bij den wagen w a s in zijne h e m d s m o u w e n en p a s gesmeerde k a p laarzen. Zijn lichaam w a s jong en lenig en n a m bij h e t w e r k mooie standen a a n . Hij h a d zijne m u t s heel achter in zijnen nek geschoven en fóot zacht,.terwijl hij de wielen van binnen en van buiten schoonmaakte en heimelijke blikken n a a r het b r o u w h u i s w i e r p . Daar stond onder h e t r a a m een der meiden en hield Zondagsche walsch met bloote schouders en a r m e n , het h e m d tot onder, d a borsten ne.ér,gekokken.
't Wordl voortgeseï,),, l -r 'r-•
-t.
U'
».' iTJii^"^~Bli***|*-***»i>i
' d e scholen van 't land, hebben wij de vrij* de bestemming is vsn den mensch? Wat zal 'scholen het meest en de best» onderschei- hij antwoorden " dingeiu zien behalen. Hebben onze kinderen, Ger.el BRAN'QUART. — Gij weet er zelf ,in dit geval, niet zooveel bekwaamheid adri niets van, en spreekt er over. de ktudereu, die uit de officieele scholen Gezel O. HUYSMANS. - Hebt gij dat .konijn: De feiten antwoorden daarop en a!|es opgelost? 'dienen tot watft-borg. Ik weiger overigen» M. WOESTE. — Za! de meester zwijgen 1 miet dat op dit gebied waarborgen worden En zwijgt hij', wat beteekent die opvoeding? •geleverd. ' Men hekelt verder de boeket) in onze Zwijgt hij niet, wa zal hij zeggen? Wat'men 'scholen gegeven. Ongetwijfeld kunnen som- ook doe, de schoolmeester zal voor de kiniulge boeken afkeurenswaardige brokken deren een voorbeeld zijn; is hij een ontijbehelzen; maar welk werk is er volmaakt! dige meester, onverschillig of tegen den (Spotgelach, links eu aan de uiterste linker- godsdienst, dsn zullen zijne leerlingen hem zijde.; Iu elk geval /J>I dat on/e scholen en gelijken. Hoe zou de katholiek» bevolking wij besteden er oos geld aan. (Herhaald ge- vred» kunnen hebben met dergelijk» scholach op dezelfde banken. — Zeer wel, len? Men heeft getracht hi Frankrijk het onj«chts) •-. Moeten de onderwijzers der aanneembare zijdig onderwij» in ts voeren- Het volk }aboleo, evenals de officieel» onderwijzers wordt er gestadig door de omwentelingen «ieh onthouden van den politieken strijd.' geteisterd. P a t is zoo voor de getneenteonderwijzers. Gezel ROYER. — Pa» op.! Gij zult den iJÈtaar de aanne«mbare onderwijzers verkee- heer Schollaert dwingen te roepen : Leve ren nict iu hetzelfde geval: Evenwel, ver- Frankrijk i (Gelach, bij de socialisten.)' baast ik mij te zeggen dat het beter is dat M. WOESTE. — Ik verzoek den heer **ijh als de anderen, buiten allen partijstrijd Royer zijne onderbrekingen te staken,want kiijven. ze zouden mij het woord kunnen benemen, . Gezel VANDERVELDE. Woorden in (Gelach, rechts.) 'In Frankrijk zijn er ih de helft der ge"tien wind I s • M. WOESTE. — Men vraagt ons ot lom- meentescholen (ten getalle van IT.000) niigo bepalingen va artikel ij van toepas- sohier geene leerlingen; sommige scholen sing zijn op de aangenomen en aanneem- tellen er 5, en zelfs 2. Worden de officieele scholen ontvolkt, d» bare söholen, ik aarzel niet «fja» te antwoorden. Gij beweert dat wij vijandig zou- vrije scholen integendeel worden hoe langs den gezind tegen de grondwettelijke vrij- zoo meer bevolkt. Men ziet dus dat het onderwijs, dat beweert onzijdig te zijn, eriiipheden ; nu, wij leven van deze vrijheden, Men komt op tegen kloosters. Naar men breuk lijdt. En wat heeft dit onderwij» opgeleverd? «egt, zouden wij hun het onderwijs willen overleveren. Ziet naar onze vrije scholen. Dienaangaande beschut ik mij achter het blad «L'Institueur fransaiss. Dit blad beZij zijn in de handen van tal van wereldlijke onderwijzers. Hiermede wil ik het on. kent dat de taak van den onderwijzer steeds derwijs der geestelijken niet afbreken; zij ondankbaarder is geworden, dat de leerlinarbeiden mede aan een gemeenschappelijk gen stoffelijker en zedelijkerwijze weerwerk. Men zegde ons, dat de kloosterlin- spannig zijn; zij zijn onbeschaafd, en daar gen hun leven slijten in bespiegelende be- er geen breidel hoegenaamd bestaat, daalt schouwingen. De koosterlingen die gij ba- van jaar tot jaar het peil der studiën. Die bandeloosheid verspreidt zich onder doelt, bidden voor hen die. niet bidden; doch zij die onderwijzen leven het werke- de leerlingen en trouwens ook onder de lijke leven, en daarom iif hët, dat gij heu onderwijzers. TOO Hardnekkig bestrijdt. M. HVMAK'8. — Spreek ons liever pyer : Gezel TERWAGNE. — Da heer Renkin de Belgisohe scholen, over di» 'der groote gemeenten en zeg ons of d* weerspannigweet er niets van. (Man lacht, links.) heid en de bandeloosheid er heérschen. Men M. WOESTE. — Gewis getroosten zij zioh «telt ze tot voorbeeld aan den vreemdeling. vele opofferingen; doch deze opofferingen '— Ik haal Frankrijk aan, vsn zedelijkeu en stofi'elijkeu aard zijn omM.teWOESTE. bewijzen dat er geen onzijdig ondervoor ben eens bewonderenswaardige voor- wijs kan bestaan, en toon u wat zulk onbereiding tot de opvoeding der jeugd. Moet derwijs daar voortbrengt. ik namen vermelden als die van 1'. LacorM. HYMANS. — De scholen van Brussel daire, P . Ravio-nan, P. Seoehi, P. Deschamps, P. Newman, om slechts te nemen' zijn onzijdig eu geven geene aanleiding tot opspraak. ben die verdwenen zijn! Zjj leerea aan de kinderen het geloof en M. COCQ. — Nooit heeft men gewezen 'ie eerbied voor de grondslagen van de bur- op misbruiken in onze scholen. gerlijke en politieke maatschappij. M. WOESTE. — De heer Hymans laat Hét staat u vrij ze te beklagen; het volk mij raljh» bewijsvoering niet voleinden. Ik ^al er zich niet om bekommeren, want dat sprak over de scholen van Frankrijk en alles wordt gezegd buiten de wezenlijkheid dit sehijnt hem te ergeren. jen buiten de aan het volk dierbaarste overM. HYMANS. — Geenszins. Doeli ik hertuigingen. (Toejuichingen, rechts). Moest men zekeren redenaar van de lin- inner it aan hetgeen wij bij ons zien. M. WOESTE. — In Frankrijk nemen de kerzijde gelooven, dan zou de liberal» partij, wanneer zij de onzijdige school verde- misdaden onder de jonge kinderen toe... digt, slechts het historisch programma deGezel CJ HUYSMANS. Zooals in eer partij naleven. Het achtbaar lid dut Vlaanderen. :..*;.,• . . . . --: atatts 'gespröTté-ft*-heeft, is':«elrter'-i»öB-wat aJ te jong igeïéech, rechts) en daarom lieH"*ik i , daareven aan de feiten der geschiedenis ve-ringen' aoet ;Xst' Héfoi'üic sJociailc 'uitechijnendat, hvditopzicht, de töëstanct Waarlijk herinnerd. • Doch ' t zij zoo! De liberalen willen de on- onrustwekkend wordt. De toeneming van tijdige school ,dit behoort tot hun recht; deze misdaden is verschrikkelijk. In 1811 Idoch ons reohtis, haar uit al onze kracht t e heeft men, in Frankrijk, 14,805 kinderen en verstooten. Zijt gij verdraagzame lieden? jongelingen vsn min dan 16 jaar oud voor !Zoo ja, "waarom dau u aanmatigen de onzij- bet gerecht gedaagd! Verleden jaar zegde de Revue politiquo et dige school aan gansch het land te willen littéraire, dat Frankryk than» een waar leopdringen?-.. ger van misdadige kinderen heeft, Onder , M. HYMANS. — Wij hebben niet dez» het stelsel van onzijdigheid, zijn tle officieele '-aanmatiging. onderwijzers in Frankrijk bezield met een ' M. WOESTE. — 0 1 mijn waarde collega, verderf lijken geest. Herinnert u het Con(ik twijfel er niet aan, of gij zult aan de re- gres van Chambéry I Ij'Indépennanoc schreef dat de onderwijdevoeringen van het hoofd der progressistische linkerzijde en van èen der hoofden zers, in dit congres vergaderd, zich hebben 'der socialistische linkerzijde, handige tein- gedragen als gevaarlijke oproerlingen. Openlijk sloot zioh het eongres aan bij den peringen toebrengen. (Gelach, rechts.) , Gij spreekt yan eeno onzijdige school die f soldaten penning », onderneming van vereene nationale school zou zijn; doch zoo rle ontzedelijkiog in het leger. En daarop hief '•onzijdige school eene nationale school is, men de International!- aan. Ook was de Fransche minwter van openmoet zij aan iedereen behagen. Welnu, wij willen er niet van weten. Eindelijk bestaat baar onderwijs daarover ontroerd en dwong hij de syndicaten zich te ontbinden. er geen onzijdig onderwijs en zoo er een Al deze wanorde i» toe te schrijven aan bestond, zou het niets waard zijn. Bet doel va-n de school is, het werk vaa het onzijdig onderwijs.' Gelukkig zijn in België meestal de offidea huiski'ing aan te vullen, het Und tot mensch te maken, het in lichamelijk, ver- cieele onderwijzers het vertrouwen van d« stfirodelijk, zedelijk ea godsdienstig opzicht Ouder» waardig. Evenwel zag mén te Gent, gemee-oteoote ontwikkelen. Hoofdzakelijk is de mensch een opgeleid wezen, hij vormt zich door de derWijzers dis besloten hadden dè socialls. fcische werklieden te riigsteünea in hunne invloeden die hij ondergaat, e:i het is noóeischen ten voordeele van het algemeen kiesdip- dat deze invloeden heilzaam zijn. Men zal, zegt gij, de kinderen leerea le- recht en een gedeelte van huurt» jaarwedde zen, sohrijven, enz. Doeh daartoe behooren met dit doel af te staan. boeken en volzinnen. Wat zouden die boeBRAUN. — Deze vergadering bestond ken en die volzinnen zeggen, indien zij aiet uitM.een zeer klein getal onderwijzers. spreken van God noch van de ziel f Het Gezel TERWAGNE. - Dat recht hadden onderwijs zou rationalistisch zijn. Gisteren hoonde ik een va«i onze tegen- zij en het «trekt hun tot eer: zij handelden sprekers gewagen van zedenleer gegrond o,P -goed. (Gerucht, rechts). M. WOESTE. — De omzendbrief zegt dat de solidariteit. Doch nw» zedenleer is niet de onz». Bij- het eene vergadering betrof Van het ondergevolg zal nwe school niet onzijdig zijn: bet wijzend personeel. 'zal eene ratiomalifctisebe school zijn. Zult M. BRAUN. — ' t Is onjuist: Er waren gij de plichten jegens God onderwijzen? slechts enkel» onderwijzer». , Neen, niet waar. Welnu, zonder dit, bestaat M; WOESTE, —• Wat »r ook van zij, ik er voor ons geene zedenleer. Ook kutian wij hoop dat het gemeentebestuur van G«nt onze kinderen niet toevertrouwen aan der- voortaan minder voldoening zal sehenken gelijke school. (Rechts: Zeer wel!) aan dc uiterste, partijleden en eeniga kathoGij kent slecht onze leering. Wij geloo- lieke onderwijzers benoemen zal. (Goedkeu;ven dat de mensch is geschapen door God rend gelach, r*cht«). en dat de beginselen der zedenleer in zijn M, BRAUN, —• Het bestuur bekommert hart zijn geprent. Ma*r de mensch heeft ook zijne vrijheid, waarvan hij heel dik- zich niet om de politieke denkwijze van zijwijl» «lecht gebruik heeft gemaakt, zooda- ne onderwijzer»: allen, overigen», komea nig dat er eene nieuwe openbaring nocdig uit de Staatsnermaalschöol. was. M. POULLET, mini»t«r van wetenschapHet katholicisme bezit du» met het mono- pen en kunsten, — 't I» niet daar dat «ij ditpolie van de zedenleer, maar het heelt deze hebben geleerd. verlicht, gelouterd, ondersteund, volmaakt Gezel DEMBLON. — De heer Woeste veren vooral gevestigd op haren grondslag ien geet dat de werkstaking Wettig is. 'door hare bekrachtiging. (Onderbreking M. WOESTE. — Ik vestig de aandacht van wege de uiterste linkerzijde.) van de katholieke huisgezinnen op deze onHet kind moet voor zijn zedelijk leven derbrekingen, opdat zij den «reestestoestand .een kompas hebben, welk kompas zult gij van zekere officieel» onderwijzers zouden ,het geveul kennen. (Gerucht). Gij zult bet. zegt gij, de geschiedenis onIk herhaal het, èr zijn vele officieels on. derwijzen. Zal het de heilige geschiedenis derwijzers die ik aehfc en die mijn vertrou«ijnï Tot:h nietl Gü zult bijgevolg de ban- wen genieten-.. den verbreken, die het kind verbinden eah H. BUYL- «- Dat ze er van door trekken! den oorsprong dar wereld. De onderwijzer VL- WOESTE. — -.-doeh er zijn «r ander» zal staan tegenover de vragen der scholiere-»- M«- BIII mTttr^n wnt rl- nnrjxprnnr en in wi> «rii'.f»«n v«rtvntiw»t* »+,»ll«n •ndl*»n»-
; *H. WOESTE.'-^ É S - ^ t i M t i i '
M~r=vêrtöritó&'ït} Öolober "1813 ^ aas volgens gehoor gevende aan onze innigste, overtuigingen, "trachten wjj de Bchölen te hebben van aard ora ons te bevredigen. Ik heb door deze voorbeelden ten slotte bewezen dat uw onderwijs geen onzijdig onderwijs ie. (Reobt»; Zeer wel!) Ik heb tot hiertoe getracht aan t» toonen welke ommekeer i» ontstaan bij de liberale partij en welke begimelen thans bet onder. w ijs in België beheerschen. Ik heb de regelen aangewezen waarvan wij uitgingen en waarvan wij, hoop ik, zullen blijven uitgatn voor de inrichting van het onderwij». Die regelen hen ik nauw omschreven voor mijn vrienden en ik vertrouw ze hun toe. Het doet mij genoegen dat het mij ««iijnJ werd, op ' t «inde mijner politieke l<.opb>i*n die regelen eens Je meer m 't licht lo mogen •tellen, Moch ik d ë overtuiging Koesteren dat de gan«ohe rechterzijde er 'tee 't, getrouw aan. zal b.lijven, die overt i'-jiis*: zou voor mijn zwakken ouden dag een woll'-tn'de en opbeurende straal mogen heeten. Ik wend mij-tot mijne vrienden; dat zij mij de hoop laten koesteren dat al de vezel» van hun hart voor die hoofdzaak van het onderwijs trillen met dezelfde levendigheid als mijn hart er voor trilt. (Langdurige toejuichingen en gejuich, recht. — Spreker wordt door zij na politieke vrienden omringd en innig geluk gewenscht.) M. L A M B O R E I J L E . — De regeering en
me tot stand brengen. Maar gij weet hoe de geestelijkheid te.werk ging: bet was een tijdperk van schande en bekrompen dweperij I De clericale dweepzucht ging aan hrt. woeden en zegevierde ten dotte, en de regeering werd omver geworpen. BUITENGEWONE ZITTIJD TA.V u 1 3 M. LEMONNIER. — Tweemaal gaven de Openbare verg'rjcring van verkiezingen ons gelijk in 1860 en ISS2- De vrijdag 17 October lilij val der regeering was te .wijten aan de nieuwe belastingen. ln de vergadering voor heden bijeene». M. LAMBORELLE. — Het vraagstuk van roepen moet overgegaan worden tot de ver.i de belastingen was er voorzeker voor iets kiezing van een provincialen senator ID v«r'tusschen, doch de werking van de liherale vanging van M. de Smet de Na^-er, overRegeering op onderwijsgebied besliste over leden. De zitting wordt om 11 u. 15 m, door lf' haren val. Na dertig jaren, schijnt ons het werk der De Kiemacker, voorzitter, geopend. toenmalige liberalen nog zoo schoon, dat M. DE KERGriOVE-a'EXAERDE, gou.' wij bereid ziin het te herbeginnen. verneur der provincie, geeft lezing zaa-het Bij de laatste tienjarige volkstelling, in koninklijk besluit van 1 Oktober den raad 1900, waren er 131,000 kinderen, van 6 tot in tweede buitengewone uttijd bijeeurov 14 jaar, die geene school bezochten. De pend. heeren Woeste en Picard hebben dit cijfer ÜE VOORZITTER spreekt in naam vM betwist; doch de werken van den heer den raad een rouwbeklag uit ter naged»^. Speyer bebben op afdoende wijze bewezen tenis van M. de Smet de. Naeyer en brejfj dat het nog beneden de werkelijkheid was. hulde aan ht-tgeen bij voor het land deed, Op dit oogenblik telt men er 130.000. M. DE GOUVERNEUR doet hetaelfd» i, Gedurende liet schooljaar 191Q-191I bedroeg de gemiddelde duur van het school- naam der provincie Oost-Vlaanderen; Jf bezoek 199 agen, 't zij eèn dag afwezigheid VAN CLEEMPUTTE, in nauw derkatholi,! op vijf dagen. Op 118.438 'leerlingen die ken; M. BODDAERT, iu naam der liber», binnen een jaar de lagere school verlieten, len; en M. VVURTH, in naam der radico. deden 41.484 min dan vier studiejaren uit, socialisten, sluit- zicb bij liet rouwbeklu eu 42.451 bezochten de school slechts gedu- aan. De leden hooren dit alles rechtstaande rende vier of vijf jaren. ... Wat betreft den graad van geleerdheid, aan. Vervolgens gaat de Raad over tot do ,,.: deze laat algemeen te wenschen over,, en zij is zoodanig oppervlakkig, dat na eenige VERKIEZING VAN DEN jaren er niets meer van overblijft. In de PROVINCIALEN SENATOI bisschoppelijke kweekscholen ~ de zoogezegde vrije normaalscholen — stelt men Zooals men weet stellen de klerikalen &; zich tevreden met een zoo klein mogelijk . A. Ligy yoor, en de liberalen deu heer Hip-: pakje geleerdheid. poliet Callier. Gezel ALLARD. — Moesten de wedstrijDe naamafroeping tot de stemming hesft' den opnieuw worden ingesteld het ware plaats te midden bet grootste geharrewar en niettegenstaande de voorzitter verscheivoor deze scholen eene raam. M. LAMBORELLE. — Een goed leerling dene malen belt en hamert, babbelt mej. der vijfde klos kan gemakkelijk h»t examen maar steeds door. Met 69 Btemmen tegen 12 aan M. Callier! afleggen om tot de normaalsohool te worden toegelaten. Niet enkel heeft men het wordt M. A. Ligy tot' provincialen senator programma der normaalscholen beperkt, gekozen. ook het cijfer der aannemingen beeft men DE PROVINCIALE BELASTING OP verminderd. Het was dus niet voldoende AUTOS EN MOTOCYCLETOi veertien officieele normaalscholen af te schaffen, en die te vervangen door kloosterM. VERWILGHEN, in naam der Eesten.' scholen. digé Deputatie, leest volgend besluit medt De statistiek betreffende uitgereikte di- door de 8. D. aangenomen, met verzoek aan ploma'», doet de stelselmatige verplette-- den Raad het te stemmen : rinrr- van de Staatsnormaalseholen door da «De Provincieraad van Oost-Vlaanderen,! vrije normaalscholen uitschijnen, en om >Gezien de verordening op ISn Juli 1905 een juist denkbeeld van deu toestand te door oazs vergade.ring vastgesteld voor liet hebben, moet men niet uit het oog verlie- heffen eener provinciale belasting op dl zen, dat in de aangenomeo en de aanneem- rijwielen, de motocycletten en de autonjobare scholen 2.440 niet- gediplomeerde gees- vielen; . . , , . . . telijken zijn. . Gezien artikellOS der Grönwet en wtütf M. BUYL. — Er zijn geestelijken die men 85 der provinciewet; voor wereldlijken doet doorgaan, omdat Gezien de wet van Sn September 1913 de! zij hun aandeel in de 4 millioen zouden heb- inning regelende eener taks ten voordes!»' ben : ik heb er hefc bewijs van. van den Staat op dé automobielen eudemo. M. LAMBORELLE. Mgr Waffelaert, bis- tocyclettenj. *,'.'• •' schop van Brugge, beweert in een boek, • BESLUIT: dagteekenend van 1908, dat aan de Kerk Bovenvermelde verordening van 18 J # het eerste recht op de school toebehoort. De ouders, alB zijnde christen ouders, voegt 1903 is afgeschaft voor wat betreft de belashij er aan toe, treden op als tolk van de ting op de automobielen en de motocydet., Kerk. .-rm'; t e n ; de betalingen gedurende het laatste ! .Ziedaar--de^sjerjoale r-kljtingi-Heripnëji-t, j kwartel van het loopende jaar gedaan ignl ru • -kkb ïltrheér-'Woeste' zeèdeTftPhVt"X?öh-' ' vólge* eihdÏJaragraaf vin art. 1; van gerzegle verordening z-utlen terugbeteald*worden«Ui g-res-te Mechelen in-1863: "'•'""•"'" *•••' de belanghebbenden die voor 1911 de nieuw» <- Doch in de politiek moet men rekening door den Staat en de Provincie te heffen houden met de feiten en niet op het gebied belastingen op de automobielen en de moto-; van de theoriën blijven. Welnu, het is blijk- cycletten zullen gekweten hebben.> baar dab de vrije scholen thans niet toereikend zijn ora gansch alleen de onwetendDe nieuwe wet machtigt den provindtheid te bestrijden. Wij hebben dus bevon- raad een maximum van taks van 75 cepti»* den dat men voorloopig en in zekere mate, men te heffen, w*t de B. D. voo.ntéltU wel te verstaan, het onderwijs door den stemmen. Slaat wel moest aannemen. M. WURTH, in naam der raidioo-soeiali«| *• Dooh, tezelfdertijd, zeggen wij t*i4 u, katholieken, dat het uw plicht ie overal en ten, spreekt in eene lange gedokumenteenl en met oijfers vermengde redevoering tegel onverwijld te werken aan de vermenigvulde voorstellen van de B. D. diging van uwe onderwijsgestiehten. Hij sluit zich aan bij het protest door da > En wanneer Europa za) overdekt zijn autociub van Oost-V laau deren tegen hel met katholieke scholen, talrijk genoeg om in alle noodwendigbeden te voorzien, dan zul- voorstel der B. D. gedaan, niet zooveervooil len wij mogen zéggen tot den Staat, die de redenen door den club opgegeven, daar( geene reden meer zaJ hebben om er zich de taks alleen een luxe-verbruik treft, dm, teg»n te verzetten : Uw onderwijs is strijdig een deel op het inkomen der rijken, wat wijr met de vrijheid en met de hedendaagsche treffen willen, ma&r omdat de redenen dooi! de E. D. aangehaald valsch zijn. beginselen, men dient het af te schaffen. Inderdaad de B. D. zegt da* zij hetman*. » Ik geloof ook dat het onderwys van den mum van taks heffen moet om haar bodget, staat «en slecht onderwijs is. en een wille- in evenwicht te kunnen houden met de op*, keurig werk; doch zou bet mogelijk zijn on- brengst der taksen die nu geëischt wordea, Spreker bewijst dat men alleen voordwlmiddellijk al de onderwiJ6gestiohten van den Staat af te schaffen?.,. Hc denk bet niet. heeft de regeering ter hulp te komen in ver*: Doch ik ben van oordeel, dat men onophou- hooging van lasten die zij gestemd heeft, «l, dend moet jwerken tot geleidelijke afschaf- in de enorme uitgaven die de nieuwe leger-, wet en weldra d'e schoolwet zal eischen. j fing van al de onderwijsgestiehten van den Men treft ook niet alleen de luxe-»rt*M* Stas:. > maar ook de st-andplaatsautos (taxit)« En de beer Woeste stelde ten slotte voor, deze der openbare diensten, -üij stelt voor het artikel op te stellen ala volgt: « Het niet 75 maar 40 opcentiemen te heffen. „ opsnbaar of officieel onderwijs io eiken ln ten krachtig slotwoord zegt M. Wniffl graad moet volstrekt afhangen van de de- dat zijn groep tegen de nieuwe taks £ i'SKjk vastgestelde ontoereikendheid der stemmen. (Bravo, links en aan de uiterra vrij» gestichten ; h«t kan nooit aangenomen linkerzijde). u worden als mededinging, tenzij op voorM. VERWILGHEN, lid der B. D„ track waarde dat dg Staat zijne werking stak», te weerleggen dat de 79 opcentiemen meen dat deze overbodig worde. » (Uitroepin- meer zullen opbrengen dan den huidig-* gen, links.) taks, daar het niet de gi;oote auto »«tt/™ Gezel TERWAGKE. - Te dien tijde - u 30 paarden en meer die onze bonen berqae». de heer Woeste oprecht; r.u ii hij geniepig Ook zal het autogebruik zich niet 'f01"!. en huichelachtig. blijven uitbreiden als dit tot op heden-ge„, ,, , ...tiM. uOBLET. — Wat gij daar zegt, is heel schiedde. Wat de bewering van M. Wurth betrw, lief. dat het dient om de schoolwet ter nu'P >• Gezal TERWAGNE, - EN waar I ' komen, de Raad zal wel zijn plicht weten « M. LAMBORELLE. - Dt heer Woeste doen tegenover het vry onderwijs jocsisr-fl wilde dè op'nbare scholen, zoo er niet ge- dit nu ook deed alhoewol HIJ's» met toe « ' noeg katholiek* scholen waren. plicht wa». (De belastingschu digen «MJ Ik heb dus bewezen dat de katholieke par- genoe.* hoeveel rriillioonert er - d j ? « , j & * £ tij zich toelegt op ds vernietiging van het §en klerikalen raad en BestendigeiDw»; officieel onderwijs, ten voordeele van een ti» alleenlijk aan allerhande *•'"*?',,.] vrij onderwjj« dat ganicb van haar zou af- stellingen geschonken worden, t •• hangen. (Zeer wel! Toejuichingen, link». — «chrlkkelijk. Red.) *,...• 8prek*r wordt gelukgiweaiehc door zijn» M. LIEBAERT, liberaal, * * " • * " • £ * partijgenooten. Dinsdag zal hij zijn» redezijn* beurt de nieuwe ge«terode belaJrtm» voering voortzetten.)
van Oost-Vlaanderen
de meerderheid schijnen zieh, in België, te bestendigen in handen van de katholieke kerk! Dit i» een van de grootste gevaren welke een land, als het onze, kan loopen. Door gansch onze geschiedenis heen, was België het strijdperk voor legers door rassen- en godsdienstgeschillen tegen elkander gejaagd. Dat gevaar bestaat nog altijd en het schijnt mij erger toe dan ooit. Nergens is hèt-aed zeer noodig de godsdienstige geschillen en deh rassenstrijd te temperen. Sind» eenigen tijd, nam allerhande misverstand toe. Helaas I talrijke politieke mannen leenen èr zich toe om den twistappel te wéfpen, waardoor onze nationale eenheid gevaar loopt. Eene drukkende lucht benauwt al de opreohte vaderlanders, e» de arme klassen komen in opstand- tegen de ikzucht van de welhebbende klassen. Onze sociale wetten dienen herzien te worden, en raen moet beletten dat de ,pdrtijgeest onzen strijd ^-erbittere, zooniet gaan wij ecn tijdperk van onlusten en. wanorde te gemoet. Welnu, in ons li.ud, drijven de verwaandheid van de Regeering en van de clericale partij, evenals 3e plundering van 's lands financiën, tot'de .ergste gewelddaden. Alles wordt in het werk gesteld om tot de verarming van hët begrip te geraken. Doch ik vrees dat de druppel water eerlang het vat zal doen overloopen. Achtereenvolgens wijzigdet gij uwe schoolwetten, ten einde uwe overheersehing beter to vestigen, wanneer het belang van den Staat het evenwicht der partijen eischt. ' Gij blijft halsstarig! Gij wordt vooruitgedreven door.è*n, blinde macht. De.kerk I Een oud deuntjejzuli gij zeggen, "t Zij zoö I Doeh een deuntje dat altijd gejyost ie. Gij beweert niei geknecht te zijn aan de kerk; doch de feiten. ?ijn, feiten en gij kunt zo niet afbreken. Gansch de geesteegosteldheid van den katholiek is gericht-naar- deze ~ge:.kneohtheid':»a*!1-,ke*k en t£!aus,,,. ,.i., .,.., ,,.,-,; , Vooral- in de^ssnoolkwestaïi heeft'de kéfk, ,op,d«,."öSdst.eteWmatiga wijze, haj>ir-.jr«r-, overingsplan nagestreefd. Gewis bekleedt, de kerk, op het gebied, van ondenvijs, eene.eerste plaats op sommige tijdstippen van de geschiedenis. Doch steeds was zij er op bedacht de gemoederen te onderwerpen. Gedurende eeuwen onderwees ze slecht» legenden... M. NOBELS, r- Wat dwaling l , V.' LAMBORELLE. — In de XVe eeuw bestond er een voorspoedig gemeentelijk onderwij» ; daarvan getuigon onze Rederijkerskamer», 'nl r' Dat onderwijs was ontsnapt aan den uitsluitenden invloed va-n de geestelijkheid en daarom ook was het dat op bedoeld tijdstip een zoo groot getal onzer medeburgers.tot de hervorming toetraden. Allen- weet gij wat er raet het onderwijs gebeurde onder Philips I " Onder de aartshertogen hangen de scholen geheel af van de geestelijkheid. Maria-Theresia en Jozef I I moesten aan het bewind komen om eene verbetering tot stand te brengen. Men weet eeh, ter hoe deze eerlijke .proefneming door da geestelijkheid.werd belchouwd. Over wat er gèbeurcle onder de Republiek en onder bet Keizerrijk stap ik heen. Op bet einde van 1|30 hebben wij 800.0CO leerlingen in 4,0-18 scholen; doch, «edert 1815 ws« d« geestelijkheid opgestaan tegen liet Staatsonderwijs, maakte gebruik en misbruik van het sermoen, van de preek en van den biechtstoel. „ . ' , . De Nederlandsche regeering beging toen enkele onhandigheden welke haar duur kwamen te staan. D» gemeenteicholen verdwenen bij honderden. D» normaaUohool van Lier, de eenis» officieel» instelling werd afgeschaft. De clerieal» partij verkoos gewwteh zonder scholen boven een» schoolinrichting waarover zij hiet kon heérschen. Toen reeds begonnen de bisschoppen met het monopolie van het normaal onderwijs te willen bemachtigen. De w»t vwt 1842 was aen soort van minnelijke schikking tusschen cle liberalen en de elsricalen. 8adert dien tijd i» ds werking d«r aanhangers van cle kerk nooit verzwaktVan 1S42, werd aan 't hoofd van ieder» noroitalschool een geestelijke geplaatst. De gesebiedenU der Kerk en -de catechismus namen «en derde in van d*u tijd aan d» etudiën besteold. Men moeit iederen zaterdag te biecht gaan, de sermoenen bijwonen. god»disn»tige gezangen leeren. Feitelijk, waren de normaalsoholen kweekscholen van kosters. In 1879, hadden de vrije uormaalscholen het buitengewoon voorrecht zooveel leerlingen aan "te nemen als ze maar wilden, — De zitting wordt kwart vóir 8 uur geterwijl voor de Officieele normaalschool het sloten. getal aannemingen beperkt was. Op zeker oogenblik moest de regeering Dinsdag, openbar» vergadering kwart verbieden in de officieele noi-niialsc-holen vóór 3 uur. d» boeken t e gebruiken, opgesteld in de Brosdersschool van- Qarlsburg. Voor 1879 was in West-Vlaanderen het getal gediplomeerde onderwijzers en onderwijzeressen uiterst gering. D» liberale partij, andermaal san ' t be. MÜHllllllHWHI-WUMMUllllllMIH,»!— !•• no wim" «rnVnmsn, wild» nimtiw d»B»liik w»rk
Denkt steeds aan bat winnen van Lezers voor UW blad
T d , , Gouverneur DE -.EROKBOg d'EXAERDE onderbreekt « " » l i * V B i niet aan de dagorde .Uat. Wn hebte» g j niet met d« huishoudelijke z»ken .*- • , parlement te beroöeten. , M. LIEBAERT antwoordt da* e»n pron M t ,, cieraad zoowel als een B*-»** . * ^J3« recht heeft wetten te M-*to$*jff£, Kamer gestemd, en wel tn het oiJ!cn
'i-r1 ^r^ont-ag 13 October .913 het geval is. (Zeer wel aan de beide linker"V-rvolgens bekritikeert hij voort de polidek der regeering, evenals den door de B. n voorgestelde tak». jl DE BAETS, klerikaal, lid der B. D., soreekt over oen gebrek in de wetgeving en Frère-Urban, iets wat met bet debat c,eT „jets te mal-.n heeft. «E STEMMINGEN Jlen gaat eerst over tot de stemming van •jdvenvermeld besluit door da B, D. neergelegd, wat aangenomen wordt rechts tegen wordt. Vervolgens gaat men over tot de stemming der voorgestelde taksen van 75 centiemen, wat aangenomen wordt rechts tegen linksVolgende wijzigingen word*n aan de beilaande provinciale taksen voor autos en motos door de Bestendige Deputatie voorplegd: irt. 9 en 10 der Ontvangsten te wijzigen tate vervangen door een enkel artikel waarr,n de tekst volgt: Art. 9*10. — Vermoedelijke opbrengst der Provinciale taks ten laste der verzekeraar», der maatschappijen met aandeelen, der beheerders, enz., dezer' maatschappijen fr. IBS.000. 1 Art. 9 en 10 der ontvangsten ts wijzigen een enkel artikel e[1 te vervangen door «ivvan de tekst volgt: Art. S-10. — Vermoedel ke opbrengst der JO opcentiemen op de taks door den Staat geheven op de werkelijke inkomsten en baten der -.naaitschappijen per aandeelen, enz,, zooals rij ..angeduid zijn bij de ge, 3e eD 4e van art. I der wet van 1 September 1913, uitgezonderd wat aangaat het deel der taks betrek hebbende op de interesten, pie'!n en loten van obligatien of op de winsi verwezen...*:t in afzonderlijke inlichtingen gelegen in het buitenland of in de kolonie fr. 162.000 Art. II. — Tekst te wijzigen als volgt: «Vermoedelijk opbrengst der provinciale taks op de rijwielen, fr. 3'it.uuO:*. Art. Ilbis (nieuw). — Vermoedelijke opbrengst der 75 opcentiemen op de taks doe* den Staat geheven op de automobielen en andere motorvoertuigen, behalve vaartuigen en booten. (Wet van 2 September 1913) fr. ïOi.OOO*. Dib ook wordt aangenomen rechts tegen link», •' De vergadering sluit om 1 ure.
UIT
KET
Aan onze Correspondenten Wy verzoeken onze correspondenten ons zóo kortbondig mogelijk hunne mededeelingen tc sturen. De Kamerbesprekingen nemen regelmatig twee bladzijden in. Willen wij daarbij 'met goed gevolg de concurrentie legen de andere bladen doorstaan, dan moeten wij zooveel mogelijk uitbreiding zien le geven aan alle groote gebeurtenissen en nieuwstijdingen. Dal onze correspondenten er aan denken dal zij, voor uitvoerige verslagen en berichten, hun plaatselijk weekblad ter beschikking hebben. DE REDACTIE.
CENTRALE VEREENIGING D«iR WER. HEDEN UER VOEDINGSN1JVERHEI» VAN BELGIË Aan de Werklieden en Vrouwen der Voedingsnijverheid, Slachters. Beenhouwers, Suiker- eu Pasteibakkers. Schocoliidebcvferkers, Bakkers, MaahU-vs, enz. Kameraden, Gij wordt vriendelijk verzocht, de openbare vergadering bij te wonen die zal plaat» hebben op Maandag 20 Oktober, te 7 u. 1/2, in het Ruod Huis, Duitsirhlandstraat.'rechtover het Slachthuis van Cureghsin. Deze vergadering is bijzonderlijk bijeengeroepen om den toestand onzer werkkonditiën en dagloonen te bespreken. Iedereen weet dat het de voedingsbeverkers zijn die de langste nren werken en de kleinste loonen winnen. Wij durv-en hopen, dat gij de belangrijkheid dezer vergadering begrijpen zult, want bet geld meer geluk voor uwe familie en- u zelve te veroveren. Dat men het voorzegge. Komt allen luisteren, in het Rood Huis. Maandag toekomende. Voor de Voedingscentrale: Het Bestuur KONINKLIJKE VLAAMSCHE SCHOUWBURG, BRUSSEL Zondag in dagvertooning aan verminderd» prijzen «Jesny bet wcrknioisjo», volksdrama in 6 bedrijven. 's Avonds één enkele vertooning van « Do •ppéw Reis rond dc wereld door twee Brusselsche Jongens», TE MEENEN-HALLUIN Maandag vertooning ingericht door de Maatschappij «La Chorale Ï, van Schaarm BETEEKENISVOL STILZWIJGEN beek « Do Kleine Patriot», drama in 6 taIedere maal onze syndikaten eene ernsti- fereelen door J. Hoste in hetwelk de verba-t beweging voor d9 verbetering der ar- zende kleine Bonnevie voor de eerste maal beidsvoorwaarden hebben gevoerd, en deze de titelrol zal vervullen. ükwijls stakingen voor gevolg hadden, werWoensdag en Donderdag zelfde vertoota:*»ij door al wat snti-socialist is bèr ta**.-. >' -'••-. ojii*w.' j ? t . i u isi-j-r-ï ning. «fis klerikale, liberal» en ehristen-denio- WEftS^^5tt^:t^^4l,^ëlfS5ÉL bitische pers stond aan hat hoofd van de Eene Algemeene-vergadering-.zal jplaunte, itheldcampagne ën zij gaf in koor «baro» grijpen op maandag 20 dezer te 8 1/2 ure op de leiders, die 't volk in armoede dom- stipt. fden, de nijverheid deden verplaatsen, den Belangrijke dagorde. teoruitgang tegenhielden en de schuld waï. Waterqu estie.ren der slapte in handel eu nijverheid, enz. 2. Nieuwe belastingen, (rede door EvrZooals het socialisten betaamt, hebben raert, schepene). »ij de aanvallen telkens afgeslagen. '3. Verscheidenheden. Maar nu belieft het ons de aandacht te GANSHOREN toepen op hunne stilzwijgendheid in zake de BETER LAAT DAN OOIT ! door de < jeunes » uitgelokte staking in de ylasspinnerij van M. Hennion. Het. lamlendig liberaal bestuur onzer geHet was den 27 Augustus dat de dompers meente heeft jarenlang de klerikalen vrijde haspelaarsters in staking deden gaan. gelaten in hunne propaganda tegen onze Dit bsdden zij den 26 Augustus, 's avonds officieele scholen. te voren besloten en des anderdaags-, met Vóór twee jaar nog richtten de katholieket eerste werkuur, zou de staking begin- ken eeue bewaarschool in, om op die wijze nen. de kleine knaapjes van hunne jongste jaren M. Hennion werd het besluit der staking tot zich te lokken, om ze later, in hunne laper brief bekend gemaakt, brief dien hij gere schoten te zenden en van daar naar de slechts ontvangen heeft nadat de staking patronages, waar ze hun, zoowel als in de vroegere jaren, den haat van het socialisme eenige uren duurde. Dat noemen de dompers eene verstandige inplanten, w-jar men hun leert knielen voor kerk en kapitalisme, waar men hun wijstaktiek vsn Btaking-voeren. Het gevolg was dat M. Hennion zijne ma- maakt hoe en waarom -men onderkruipen ehieo deed stilleggen en meer dan 200 wer- moet. kers en werksters uitsloot, die sedert meer Nu eerst hebben de liberalen het noodig dan zeven wekeu op straat loopen. geacht ook eene bewaara.'hool te stichten. De dompers vergaderen eens per week Beter laat dan ooit, zegt een spreekoet de haspelaarsters. Dit duurt 6 minuten. woord. Zij bekommeren zich met de andere 210 Welnu, makkers en inwoners van Ganswerklieden niet; zij beproeven zelfs niet horen, al onze kleine knaapjes uit de kathoeene démarche bij den patroon te doen ; zij lieke school en naar de onzen gezonden; handelen geheel en al naar de leering van Geene uitvlucht meer: gij hebt nu ook den anarchist. Pataud. uwe bewaarschool 1 En meent gij nu dat een enkel blad der Niet vergeten üat wanneer uw man strijdt «lerikslen. liberalen of christen-dernokra- voor minder arbeidsduur ,of vermeerdering 'w het nuttig vindt een woordje maar over van loon en hij onderkropen wordt door *» dom—in—elkaar—gestoken—staking, onbewuste kerels, dat het de schuld is van v *n leiders, bande), nijverheid en armoede de klerikale opvoeding. '«wreken 'I Zorgt dus van uwe kinderen geene onder"'«nie! Huune lievelingen, de wevkers- kruipers te maken en daarom hen uit da •'erdeelere « agiteeren » sn 't moet wel katholieke gelekweckerijen en ze naar onze eigene officieele soholen gezonden. -»»"• 't is alles perfekt. Di» stilzwijgendheid kan veel menschen Verdedigt de toekomst uwer kinderen ! verbazen, maar on» geeft zij het bewijs dat SAVENTHEM a ' «he bonden, 't zij zij zieh klerikaal, libee iu °*IIisten*., orgaan van den nieu/'•"' B'stioht om den socialistischen strijd wen gestichten Liberalen Volksbond met it iWars*>00ninen, het kapitalism» te vsi*. schepen Carpentier aan het hoofd, en <; OnB •Wken en den bevrijdingskamp der arbei- Woord », orgaan der Liberale Associatie «n •*"«M»«i» t« belemmeren. van den burgemeester. H" m<1*t meer en meer geweten worden, In een vorig nummer deelde «Vooruit? ooit ri, J **** •*« «ngen dicht om alle het gekibbel mede van « De Strijd *. Wien stout in 't gezicht, te zien, onze Als onpartijdige toeschouwers van het ge»M met vuur en, welsprekendheid te ver- kijf dat zich ontrolt tusschen de fractie van «öigen e» trots alle tegenstanders de wer- den burgemeester en deze van schepen Car«•"sak te doen triomfeeren. pentier, vermelden wij nu ook het drie-kollommig antwoord van den burgemeester in *#S VRAAGJE AA N zijn blad «Ons Woord >, waarin hij zicb M. V ANDENBUSSCUE. zelve verdedigt en verrechtvaat'digt. Hij doet op zijne beurt zijn best om den d u r l d 0e| "e ,«l br e !tU* r l s * ler dompers den brief tok.. i ? a*a n dmaken dien hij den 6 Oc- jas van schepen Carpentier uit te kloppen. e hecren BlotL *'" Hamel-VangoyDaarenboven daagt de burgemeester den **">mme gezonden heeft 1 schepen uit elk 5000 fr. te storten in cle handen van een scheidsman. D * " M. OAl'l'EI.Lt.ES ZONEN Zoo bij kan bewijzen dat ééne onkcle der 14 de Mort *»?? **?, bontelrawhtooso duurt aangehaalde beweringen tegen hem aangeCa el!e d e n haald echt zijn, dan zullen zijne 5.000 fr. omtrekken PP aftrok niet teii goede komen aau het Bureel van Welrk § ? k > u 1 p È * « «!«• machienenl Geene dadigheid ; in tegenovergesteld geval zou züne
X^AJ^iD den en deze van den schepen aan den arme gegeven worden. Wachten wy nu het antwoord af. Er is nochtans iets dat zeer in 1het oog springt : Het artikel vau «De Strijd - waarin de Burgemeester en het bestuur der Liberale Associatie wprden naar de ziel getast, is geteekend D^, wat doet veronderstellen dat het geschreven is door. den gewezen voorzitter der Liberale Jonge Wacht, die insgelijks zijn ontslag als dusdanig heeft gegeven. Welnu, de Burgemeester antwoordt niet aan D.. maar altijd én gedurig san schepen Carpentier. Bewijst dit ook niet dat hij ondanks alles het zwarte beest moet zijü'1 •MOLENBEEK LAATSTE OPROEP De leden van den Werkersbond vergaderen ih heit lokaal Zondag, ten 9 1/2 ure des mörgends, om zich met de vlag aan liet hoofd te begeven .naar de manifestatie tegen de Schoolwet.
M E C H ID L M N ZANG EN TOONEELKRING «GELIJKHEID EN RECHT» Onze tweede vertooning zal plaats hebben in den Stadsschouwburg op 18 November. Men zal opvoeren: «Kleine Jlonsebi'n'»'* tooneeïspel in i bedrijven v«nA. Van Waesdijk ; gevolgd van het lieve blijspel: « Zij Hing niet trouwen ». Met- deze beide stukken neemt onze kring deel aan den wederlandschcn tooneelprijskanip te Audenaarde. Oplegk&arten der leden, T- Inschrijving Dinsdag van 8 tot 8 uren in -Dê Toekomst». De leden moeten hunne kaaj-t medebrengen die ze Zondag nullen ontvangen van den bode. Tooneelmannen, eens dapper medegewerkt voor het wellukken onzer vertooning. HOUTBEWERKERSBOND Maandag om 6 ure algemeene vérgadering, OPENBARE VOORDRACHT Maandag om S J/3 ure. Openbare Voordracht in het lokaal «Vooruit» door tlHolemans. Onderwerp: Het nieuwe nufwerp van wet op dc biTocpsvcj-eoiilgingcn. Kameraden, het i» volstrekt noodiu het schandalige ontwerp van Minister Hubert te kennen.
"roN^RiÉN - * * * " ' — "
1
' •*'
•"•"•"
"
" * " * " * * * " * * *
• " "
SNELHEID SWAAXZIN Meer dan tijd wordt het-idat er een» wet kome.op de snelhèiö dfcr tfdwtüobiteten. Niet dat wij' ffegèh' het 'airtórnobilism': zijn of het mit dezer nijverheid willen- betwisten. Integendeel, 't is juist omdat zij tot iete anders moet dienen dan tot menscheoplagerij, dat wij.roglementeering vragen. In eeno eenvoudige redevoering heeft volksvertegenwoordiger Daéns op SB "J.iili do onheilen door den snelheidswaanzin der rijke menschen veroorzaakt, voor de oogen der kamerleden doen oprijzen. Na M. Daen» kwgm de Limburgsche keizer Helleputte, minister van Landbouw en Openbare Werken aan het woord... natuurlijk om het plezier der rijke menschen te verdedigen. Met eene statistiek, der stad Londen trachtte hij te bewijzen dat het getal ongevallen in verhouding hetzelfde is voor de motorrijtuigen als voor de gewone rijtuigen. De statistiek bewees : drie maal zoo veel ongevallen voor de, motorrijtuigen als voor de andere. «Opgemerkt, zei de heer Helleputte, dat een motorrijtuig vijf maal meer'afstand doorloopt dan een gewoon rijtuig, is dit niet overdreveö^. Dit was hét antwooTd van den minister. Een oogslag op de rechterzijde geworpen duidde de voldoening aan van deze. Ongetwijfeld zag de minister ook karamellenmotoren die vóór 2 Juni 1912 in dolle snelheid zijn arrondissement TongerenMaaseick doorvliegen, — de assen gevet mét' alcool en bier, alüoo eed tienmaal grootereïi afstand aflegggende dan de gewone rijtuigen, •— dus tien maal 'meer gelegenheid hebbend de menschen suit"t*" koopen 'I De auto van Frans de Zwijger r-ies ongetwijfeld voor zijne oogen op. geladen met ksukengerief eu vrouwenrókken en den dienst begrijpende door die rijtuigen in den sit-h&ndelijken kiesveldtoeht tegen Neven in Limburg bewezen, had hij als plicht de doodrijder» te verdedigen. Minister Helleputte zegt : «Men moet de ongevallen niet overdrijven». Doch moesten al de ongevallen rechtzinnig onderzocht, worden, dan zouden 95/100 ore schuld der dolle snelheid zijn. Gebeuren er niet meer ongelukken, dan is het t e . wijten aan de. tegenwoordigheid van geest dei- voerlieden, die oogen en ooren goed móeten openzetten en somtijds het onmogelijk» doen om met zware vrachten in tijds uit den wsg t» zijn, want moet mijnheer de graef of baron zijn dolle rit stuiten,dan regent bet scheldwoorden op den voerman, en is er bij ongeluk eon policieagent kort bij, dan is het nog proces-verbaal voor overtreding van het reglement op het vervoer. De voerlieden laten zich straffen : tegen de rijke menec-hen kan men toch niet op I Als een voerman zijn paard laat loopen, harder dan den gewonen draaf, js hij strafbaar, en ontsnapt niet aan eene veroordoeling- Maar als eeu automobiel de straten doorvliegt, minimum 50 kilometers per uur, dat is niets! De policiemannen voorziet mett niet van verrekijkers, om de nummert, te kunnen onderscheiden. Iemand zegde ons : «Het i» een teeken de» tijcis, die snelheidswaanzin der rijke klasse. Dia iever naar «nelheid vertoont zieh ook in de sociale toestanden. De bourgsosie loopt met dezelfde snelheid naar hsr»n val en "rp.1 >*ieh •"••lh»a*t r*9«n A»n
Hier zijn werkkrachten genoeg; immersblok die het proletariaat vormt den kop te 70 kiezers brachten hunne stem uit op onzen pletter loopen !!! kandidaat Lucien Vertongen. Welnu, hoe sneller, hoe liever I Dat deze zioh als werkers onzer zaak Nicolas Nuphar aangeven. TEGEN' DE SCHOOLWET Voor de achting die gij eee liberalen kanDegenen die zi.h gelasten met het opha- didaat toedraagt, moogt gij uwe eigene belen der handteekens tegen het nieuwe Oginselen, uwe gedachten, uwe vrijheden, echoolwetevoorstel Poullet, hebben' met uwe toekomst en deze uwer kinderen niet vreugde kunnen vaststellen dat zelfs chris- in den hoek zetten. tene werklieden hunne afkeuring willen 't Is waar, M- Persoons verdient ten volle betuigen. de achting van elk eerlijken man zulks voor Waarom dan üw e kinderen aan de broer- de toewijding die hij als geneesheer de arm« kensschool toevertrouwd 1 vroegen wij hen. ste klasse van Zele toedraagt. Doch hij is — Men moet wel doen zooals d'anderen, liberaal, hij dient eene partij wiens vooranders wordt men van alle kanten gezocht mannen onlangs tegen het recht van ver-, it\ gebroodroofd. eenigen stemden, of die, wanneer er moet Dit is waar voor zoolang het eenigen gestemd worden ten voordeele van het geldt. Maar als alle .vrijzinnigen het niet werkvolk, niet ter zitting verschijnen. meer zullen willen, zal zulk s afgeschaft Steunt UWE partij i En wanneer deL zijn. znlesche liberalen werkelijk volksvrienden' MEETING PRENAU ziin, zullen zij u helpen in den moeilijken^ De meeting'' door het Midden-Comiteit strijd tot verheffing der arbeidende klasie.: ingericht, door een onvoorzien toeval niet Kameraden-propagandisten, vormt eenen J hebbende plaats gehad, zijn wij gelukkig sterken socialistischen kring I Gij zult hard! onze vrienden t» kunnen verzekeren dat te werken hebben tegen de schoolwet Poul-I deze zal gegeven worden op zaterdag 1 No- let, voor hot petitionnement voor algemeen' vember (Al|erheiligecclag), om 3 ure, in de stemrecht en voor de socialistische gedach-! zaal van M. Defresne, vóór het hospitaal. ten, die moeten triomfeeren, willen wij ko- • Uitgesteld is niet verloren. Aan de pro- mén tot cle volledige ontslaving der arbei-; Bruinije. paganda dus, mannen, die de vrijheid der dende klas. ouders wilt geëerbiedigd zien. s t-mimiiSm-i.«m^^m-wm.m^is!S^mi Weg met het klerikaal schoolwetsvoorstel! SOCIALISTISCHE SCHOOL Zondag 2 November, om 3 ure' stipt naONZE PARTIJSCHOOL VÏ-'lS: middag, bij Vliers, in de Korvenstraat. woensdag geopend. eerste les door Elfers van Holland. Hij zal wordt inschrijvingen worden nog aanvaard: handelen over : De ohristene syndikaten. totDemaandag. Ds lessen zullen stipt om, Mijnwerkers, metaalbewerkers, allen ge- S ure beginnen. Er zullen twee reeksen van' zorgd dien dag met uw» vrienden op te zes lessen zijn : 1. Anti-socialistische argukomen ! menten ; 2. De geschiedenis der Belgisohe De mannen van Mülen verdienen een Arbeidersbeweging. hartelijk proficiat ora hunne krachtige werLeeraar : Van de Meulebroucke. king voor het winen van nieuwe leden vcor Vrienden, gewerkt vóór veel leerlingen onzen Ziekenbond. voor onze svhool! Vooruit öp den ingeslagen weg, toont dst gij de Tongernsren eene les geven wilt, niet FEEST VÜLKSKINDEREN DER BRUGSCHEPOÖRT alleen voor wat clen Ziekenbond betr Weer komt deze lieve kindergroep feest maar tevens door uwe verkleefdheid nan de geven op 9 November. Als vorige jaren coöperatief en aan het blad «Vooruit». hopen wij dst onze zaal te klein zal zijn. VERVLOEKT GELD! Men zal opvoeren '-. Asschepoetster, eene' Geld is aardsch slijk, zoo zeggen dé chris- kinderoperette in 2 bedrijven. Voor eenetenen. opvoering met schoons kostumen i Maar als men sterft, en men kan den prachtige pastoor niet betalen, dan wordt men niet enz. 16 gezorgd..De kaartenverkoop zal den morgend van niet bet kruis afgehaald. Dit gebeurde npg gedurend» deze dagen het. feest geschieden 'door de kinderen zelf., Onze Harmonie zal 's namiddags met dente Milieu, met cen armen drommel, die ongelukkiglijk niet genoeg van dat aardsche kindergroep een uitstap in de gemeenteslijk bezat en zoo maar op zijn armzaligs maken. Maandag, om 5 1/2 ure, algemeene ver-' begraven werd. P . Diricken gadering. WORDT LID 0J.ZER JONGE WACHT Veel partijgenooten welke zonen hebben, verHezen uit het oog welken duurzamen. DE DOMPERS HEBEEN HUNNE TOXG plicht' zij te vervullen hebben, door deze lid te laten worden onzer Jonge Wacht. G£SLEPE> Dat zou niet mogen zijn : leidt nwe zonon. Een briefje is hier verspreid den titel op tot jonge strijders, dan loopt gij geen g*sdragend : «Veel lawaai en veel bedrog». vaar dat zij bij tegenstrevers terechtDe titel alleen bewijst dat men in het komen. dompershol niet heel tevreden is over onPROTEST-MEETING zen vooruitgang. •Msaadas -wo.r-dt- eene. • groote-. protest-,. • Het papierken^ zegt dat. de;«i50S.sen:> -da werklieden ,gi*Qete,,haKf«;lat'*n drinken, ze me*Jting ingericht tegen , cte - -, schaJKfigehier. en daajr.trBktl 11||| W U l ^ W ^ ; raden om zekere fabrikanten in de hand te werken. Tijdens den strijd hebben wij tegenover onze leden volledig onzen plicht gedaan en BIJ DE MIJNWERKERS " niemand kan ons iets verwijten, 't Is daarHeden Zaterdag avond, om 6 ure, algs-rj door ook dat gij, deze week alleen meer dsn 30 leden kwijt zijt. Gij hebt gesproken meene vergadering voor de mijnwerkers-j van vaandels, ehwe! een heel groot vaandel vereeniging. « Les Frères réunis ». Dagor«} zullen wij maken van al de ledenboekje» de: De loonkwestié. uit de Gilde. "7.QJ.!J*lUlüü-_'litjUJjlS!!UiU>**M***«w**»> I Iets weten de werkers ook nog : 't Is dat gij het zijt die ze gekoord aan handen en voeten aan de patroons geleverd hebt, alhoewel z» nog te wachten hebben °P den beloofden opslag! > Nadat het papierken zegt: «dat wij trachten onzen boel te doen draaien», vertelt hefc verder : «dat w'ü beproeven het werkvolk onvereenigd te laten». Dat men zulke tegenstrijdigheid opsolfert IN RUSLAND aan kinderen, die nog geen verstand hebLoedmilla Tsjeberjak, een dochtertje van, ben, is aannemelijk, maar aan geen groote' Wera Tsjeberjak, getukt, dat zij in gezelmenschen! Tot slot roept de' schrijver da aandacht schap van den jongen JoestsjüiBki en vier.' der véreenimden op het blad «De Textielbe- andere kinderen, waaronder haar broertjewerken van zondag toekomende. Wij «lin Engen, op de plaats van de fabriek van! benieuwd : voorzeker staat de opslag er in Sauef was gaan spelen. Beilis en zijn zoon. vermeld die verkregen is na vier maanden en twee andere joden hadden hen achternagezeten. Beilis had Joeêjtsjinskl gepakt eii: staking. Een strijder Zondasr 19 October. om i ure namiddag, hem de fabriek in gesleurd, de andere kinin hefc «Volkshuis*. algemeen» vergadering deren waren ontsnapt. Jewdokia Nakonetsjni heet Loedmilla i s voor den Ziekenbond. opgewonden bewoordingen liegen. De pre»! •* -' -*ff«*Vff sident roept haar tot de orde. , Loedmilla verklaarde voorts, dat Poüsjtsjoek haar met den dood had bedreigd, als, zij niet vóör Beilis getuigde. KAMERADEN. AAN DE PROPAGANDA! -'olisjtejoek ontkent, dat hij Loedmilla Kermis is voorbij en het is nu weer de tijd heeft gedreigd. oni op nuttige zaken te denken. Vervolgens worden de drie verklaringen In den tegenwoordigen toestand is het van Eugen Tsjeberjak (een inmiddels overnoodig dat elke socialist zjp:b als propagan- leden speelkameraadje van Jcesjtsjinskiy dist aangeve om onze gedachten t» ver- voor den rechter van instructie voorgelezen, spreiden en de sleohte handelwijze der kle- over zijn laatste samenkomst raet Joesjtrikalen kenbaar te maken. sjinski. Eugen's verklaringen spreken eik. Het mag niet zijn dat er niets gedaan ander tegen. In aijn tweede verklaring beweert hij, dat worde, terwijl andere dorpen en steden alles doen om onze nogg onbewuste broeders Fedo Nijinski op eén keer in dronkenschap onb rH*-!»ft --^>r»rTr* ; « 1*1» 1-TOTVJ» Ammri-m- !*»!**• *'a*-. den goedrin w>«r t« wi;ijz*n.
"WETTEREN
ROESSELARE
Gh&telineau
r Het proces Beilis
J J
Z E L E
..'—J-J-l.AJg
Zondag 19 October 1913
21
Door reden van vergrooting. — AUe koopwaren zullen aan kostende prijs worden afgezet.
De magazijnen zullen gesloten zijn gedurende de werken van I tot 15 december DEZE LIKWIDATIE is zeer aantrekkelijk voor de klanten die onze prijzen en de hoedanigheid onzer waren kennen
e
„SENT met-r, hij is vermoord ». Eugea bracht de akeligeu aanblik op. 'Een dikke zwarte rook, woorden van Nijinski oan zijn moeder, Wera waartusschen men nu en dan groote vlamTsjeberjak, over. « men zag doorkronkeien, walmde er uit op. Dere bevestigt zulks. V o $ het overige Do groote middenmast stond nog recht. zegt ze, dat de verklaringen van Loedmilla • Van op de «Lorain*-» hoorde men duidejuist zijn. Zij beweert dat Nijinski zeide: lijk eene klok luiden. De passagiers dachten < Ik weet; alles van de misdaad at, die is om dat er nog levenden op het v-rak waren en geld gepleegd ». dat deze de noodklok luidden, doch weldra Wera vertelde vooste dat Charkof en besefte men dat het klokkengelui veroorBrazol haar hadden bezocht en in aanra- zaakt'was door het gewiegel van hét wrak. . kii-r gebracht met onbekenden, die haar In den omtrek van het brandende schip betrachtten te overreden te verklaren, dat zij merkte de «Lorraine» nog een anderen steaden moord had gepleegd. De onbekenden mer, denkelijk de holiandsche « Noordman » beloofden haar de hulp van een bekwaam die uit New-York vertrokken is, op zoek advokaat en een belooning. van 40,000 roe- naar de lijken van de slachtoffers. bels. Dezelfde onbekenden hadden haar laDE « NARRAGANSETT » TE LONDEN ter opgezocht en haar gezegd, dat zij het De «Nfarragansett» aan wie de redding voornemen hadden, de aanklacht, tegen der schipbreukelingen te danken is, vaarde Beilis te ontzenuwen. eergister de haven van Londen binnen. Een OM TEGEN BEILIS TE GETUIGEN geestdriftige ontvangst is dien steamer te -Loedmilla Tsjekejr-jak i s een kind van beurt gevallen. Het schoolschip «Cornwall», met muziek negen jaar. Zij zeide ook door een opening in de omheining van de plaats van de aan boord, vaarde langs de Teems de « Narragansette » te gemoet. Langs beide oevers fabriek van Saizef, te zijn geslopen, om er te Bpelen. Haar broertje Eugen en haar 'van den stroom lagen talrijke steamers gezusje Valentine gingen met haar mee. Deze meerd. Toen de « Narraganett » voorbij vaarde, kinderen zijn inmiddels overleden aan dysSentheriej volgens de getuigenis van den deden al die schepen de stoomfluit werken, detective Pelistajoek echter zijn zij door en de passagiers en de bemanning juichten Krassofski, gewezen chef van de veiligheid den kapitein en zijne mannen luidruchtig te Kief, vergiftigd. Maar ook moest er nog toe. De kapitein bevestigde het goede en bij geweest zijn, Jewdokia Nakonetsjini. heilzaam uitwerksel van de olie op de woesMet deze wordt Loedmilla gecomfronteerd. te baren. Zoodra wij ter plaats waren, zegde hij, beJewdokia loochent hartstochtelijk Loedmilla's verhaal. Kom, zegt ze, herinner u sloten wij eenige tonnen olie in zee te laten alles. Beilis heeft ons niet achterna geloo- vloeien. Op min dan tien minuten waren de pen. Ge kunt later nog genoeg leugens ver- baren gestild en wij stuurden twee booten koopen... ' t Is dan dat de president haar uit, die elk met dertig schipbreukelingen terugkeerden. het zwijgen oplegde. Het is te wenschen, voegde hij erbij, dat Loedmilla geeft vervolgens een beschrijving van Krafsofski, den gewezen chef van al de overzeesche schepen een goeden voorraad olie aan boord hadden, want in tijd van den veiligheidsdienst, die snoepgoed bij haar thuis had gebracht, na het gebruik nood kan de olie ons groote diensten bewij•waarvan haar broertje Eugen en haar zusje .Valentine d t o zouden zijn overleden. Ku ondervraagt de -verdecliger Loedmilla, en zij erkent, dat haar moeder haar heeft Ingeprent om niet de waarheid to zeggen. En het gebabbel van dit negenjarig kind, bepraat door. haar moeder, Wera TsjekerIN Z U I D WALES jak, een vrouw, die aan alcohol is verslaafd, ER ZIJN 426 SLACHTOFFERS een heelster en middelpunt van een bende beroepsmisdadigers, zelf op deugdelijke HET WERK DER REDDERS, DIE WARE gronden van het misdrijf verdacht, is de HELDEN ZIJN ' voornaamste grond waarop de aanklacht teIn het gasthuis zijn verscheidene gekwetgen den ongelukkigen Beilis steunt. sten aan hunne wonden bezweken. Wat de 371 slachtoffers die nog in de mijn bedolven liggen, betreft, hoop hen te redden koestert men niet meer. Men vreest vooral dat cle redders, die heldhaftig het gevaar trotseeren, in groot getal zouden kunnen omkomen, daar de lucht in de mijn gansch bedorven iB. Doch niets schrikt hen van hunne taak GEEN BELGEN AAN BOORD af ea met onverpoosden iever werken zij De gewettigde protestatie van den socia- voort, zonder erin te gelukken nog een enlistischen antwerpschen Zeemansbond, t e - kel slachtoffer te redden. Het reddingswerk is ook uiterst moeilijk gen de beweering dat er aan boord van de «Volturno» belgische matrozen zouden ge- geworden; daar men de puinhoopen stilaan weest zijn, die zich öproerig en lafhertig uit de gaanderijen moet wegruimen. Boventijdens de ramp zouden gedragen hebben, dien is h e t werk zeer gevaarlijk. De redders bezigen bijzondere toestellen om zuivere heeft reeds haren naklank gehad. M. Tinsley, bestuurder der Urannium- lucht in te ademen ; verscheidene onder hen maatschappij te Rotterdam, die de beschul- zijn nochtans half verstikt in bezwijming diging had uitgebracht doch dit n u loo- gevallen en moesten zelf door hunne werkchent, verklaart dat er tusschen de be- gezellen gered worden. Men begrijpt dat het redden in zulke manning der «Volturno» geen enkele belg voorwaarden maar traagjes vooruitgaat. ''was. Doch de moed deze proletariërs om een Wat het gedrag der bemanning betreft, dit is verre van lafhertig geweest. De ma- klassegenoot te redden is te groot en deze trozen hebben tijdens de ramp een grooten braven zrjn daarenboven met hoop bezield. moed en eene bewonderenswaardige koel- Die hoop is hun voldoende, en voor geene enkele moeite, voor geen enkel gevaar deinbloedigheid aan den dag gelegd. zen zij terug. De bestuurders der mijn verDE «GROSSER-KURFURST» TE NEWmoeden nochtans dat het eene maand zal YORK aanloopen eer men de slachtoffers die zich De duitsche stoomboot «Grosser Kur- in het uiteinde der gaanderijen bevinden, furst», die 105 schipbreukelingen reddu, is zal bereiken. de haven van New-York binnengevaren. Men heeft ook besloten eene nieuwe Volgens berichten uit New-York zouden gaanderij- t e " kappen om spoediger dem de schipbreukelingen heftig in verwijten noorderkant van de mijn te bereiken. Men uitgevallen zijn tegen den kapitein van de meent dat de slachtoffers die zich daar be«Carmania», die het eerst met zijn schip vinden de saamgerferste lucht, die er ter ter plaats was en niets gedaan heeft om de hunner beschikking in buizen opgesloteu Slachtoffers te redden. (Men weet dat de was, zouden kunnen benuttigd hebben, en «Oarmania» slechts 13 schipbreukelingen alzoo nog levend zijn. aan boord heeft.) DE STEUN De tweede officier van de «Volturno», Uit alle streken van Engeland wordt naar Edward Lloyd, die door de «Grosser-Kurftirst» gered werd, is van meening daageen de huisgezinnen der slachtoffers hulp en enkel schip groote hulpvaardigheid in de steun gezonden. Koning Joris V zelf heeft reddingswerken betoond heeft, en dat zij 12.600. frank ter beschikking van den burgeeerst de reddingsbooten uitgestuurd heb- meester van Oardiff gesteld. Een onbekende ben, wanneer de schipbreukelingen zelf met kwam te Cardiff een hotel binnengestapt en hunne booten van de «Volturno» wegvaar- begaf zich aanstonds naar de zaal waarin den en daardoor bewezen dat redding mo- volksvertegenwoordiger Tom Richards met de bestuurders der mijn aan 't spreken gelijk wae. Die berichten worden natuurlijk slechts was. Hij overhandigde hem eenige bankbriefjes, en zegde: Voor de vrouwen en degegeven voor wat ze waard zijn., kinderen», eo verdween. HET WRAK VAN DE « VOLTUHNO » Voor 't oogenblik heeft men'reeds meer De fransche steamer «La Iiorraine» is te dan 225.000 frank ingezameld. Le Havre aangekomen. Dit schip heeft de Vreeselijk is het dat de weduwen en weenoodseinen van de «Volturno» niet kunnen na zoo ijselijk getroffen te zijn hun beopvangen, daar hei, er te ver van verwij- zen, op de liefdadigheid moeten stellen, derd was, namelijk op 1500 mijlen. Later trouwen om niet van honger tê kreveeren. Dergelijke vernam de kapitein de ramp per draadloo- levenstoestand bestaat alleen in eene kapizen telegraaf. Hjj vaarde in de richting -.-an talistische wereld en zal verdwijnen wande plaats der romp, waar hij maandag neer mijnen en andere nijverheden in hanavond, om 0 ure aankwam. Het was heldere den dr-r gemeenschap zijn. maneschijn en men kon het wrak van de «Volturno» langzaam zien wegdrijven. HET GETAL SLACHTOFFERS Ket wrak leverde iu den maneschijn een ladien.er «eene ontsnapten meer ontdekt
iMjfeeDTrjnramp
De ramp van de "Volturno,,
worden, zal het getal werklieden die in de ramp omkwamen, vier honderd zes-en-twintig beloopeu. DE . i H N ONDER WATER Volgens de laatste berichten die ontvangen worden zou de bijzondere kommissie met het reddingswerk gelast, besloten hebbeu, daar geen anderen uitweg meer is en alle hoop verdwenen is, — de mijn onder water te zetten.,
Eene nieuwe ramp Een bestuurbare luchtbllona "Zeppelin,, ontploft 25 dooden
Soldaten met bijlen en houweelen sloegen het uiterst taaie alluminium-geraamte uit elkaar. Alle opvarenden, die te voorschijn gehaald werden, waren dood op den eenen na.die nog steeds jammerlijk lag te schreeuwen, doch ook hij is stervende. EEN ANDER VERHAAL Dë besuurder van de Albatros-fabrieken, die het ongeluk op een afstand van 500 meters aanzag, deelde mede: Het omhulsel was reed3 geheel verbrand toen het luchtschip neerviel. Ook van de gasballons was niets meer te zien. Het was slechts een geraamte, dat- op de weide neerkwam. TREURIGE STOET De «Berliner Zeitung am Mittag» meldt: Langs den geheelen weg zag men de treurige sporen van den brand. Op baren, die met vlaggen gedekt zijn, worden de lijken van de verongelukten weggedragen. HET OPRUI.HINGSWERK De brandweer ts aan het werk en de soldateo loopen in koortsachtige haast heen en weer. Rookwolken stijgen op. Het terrein is bezaaid met toeschouwers, arbeiders en,vrouwen en kinderen uit den omtrek, zij vertellen hoe het ongeluk gebeurt
algemeene stemmen» onschuldig verklaard. Suizer is door het hof ook nog schuldig verklaard wegens pogingen om te beletten dat bepaalde getuigenissen werden afge. legd. Over vier andere, punten der beschuldiging zal heden uitspraak worden gedaas.r
. . .
.
Valscbmunters aangehouden te Meohelen en te Brussel Eergister boden zich in verschillige winkels alhier twee dames aan, wel gekleed, om kleinigheden van eenige centiemen te koopen, en gaven telkens in betaling één stuk van ecn frank. Na haar vertrek bemerkte men dat het stuk valsch was. Htt droejg de beeltenis van koning Albert met het jaartal 1913, doch ha.d hetztüfde gewicht hiet'.'als. dë echte muntstukken van die' waarde. , Rond,7 ure beden'zij zich aan in de melkerij van M. Van Löóck, Bruel, kochten er voor 10 centiemen en gaven alweer een valsche frank in betaling. M. Van Löóck temerkte dep truk nog op tijd ën liep d» dames achterna. Zij gebaarden van niets t» weten en gaven onmiddellijk andere mnnt i in betaling. Intusschen waren verschillij* klachten bij de policie toegekomen. Dc twee bedriegsters werden op de fon.* teinbrug een agent aangew-ezen die ze onmiddellijk naar-het policiebureel bracht . Men vond in het bezit der twee aangehoudenen 40 valsche stukken van 1 fr. eh 5 fr. en nikkelgeld, voortkomende van de mtrwisselingen. Hunne identiteit werd onmiddellijk vastgesteld en men bevond zich tegenover mad. Anna Catharinna Bueleni, 47 jaar, wonende Nestor de Tièrestraat, te Schaerbeek, echtgenoote Delvaux, en hare dochter Nathalia, echtgenoote Rowoes, bij hare moeder woonachtig. Het parket. werd verwittigd, terwijl de1 twee aangeliQudepen in, afzonderlijke .plaat-" sen werden gezet. Ook werd de policie vn Schaerbeek verzocht de woning der Nestor De Tièrestraat in 't oog te houden. De moeder loochende alle medeplichtig heid doch de dochter eindigde met te i klaren dat het hare moeder was, die valsche munt maakte. HET ONDERZOEK TE BRUSSEL De rechterlijke policieofficiers Ertel, Ta»1 Brussel, en Brulé van Schaarbeek, werden gelast de zaak te Brussel te onderzoeken.' Eene bijzondere waakzaamheid werd in da Nestor De TiéreEtraat ingericht, en gister! trokken de twee politieofficieren de woning, van Dejvaux en Richard binnen. Beiden lagen nog te bed. De kamer werd gansch afgezocht. In de kleederen der twee nmnnra ontdekte men verscheidene valsche stukken;1 in een hoek der kamer vond men onder allerlei voorwerpen een volledig valschmun-' tersgerief. . In den voormiddag kwam h-t parket t Mechelen ter plaats en deed de twee valM munters ter beschikking van den prokun des konings naar deze stad overbreng De vrouwen, te Mechelen aangehoudi twerkten» in de provincie, terwijl hunni echtgenooten zich met dé uitgifte dervsl sche munt te Brussel, gelastten.
Bij de vreeselijke rampen op water, ln kolenmijnen, op spoorwegen, komt zich nu nog eene andere te voegen die het ieven aan 25 menschen kostte : namelijk eene ramp in de lucht, 't ls waarlijk ijselijk hoe de bloedige gebeurtenissen elkander opvolgen. VREESELIJK TOONEEL Ziehier nu wat reeds vernomen werd over het luchtdrama dat gister, vrijdag voorHet schip was 250 M. hoog toen een vuurmiddag, plaats hsd °P het vliegplein Johan- zuil omhoog steeg en het langzaam naar nisthal (Duitsohland) : , het midden doorzakte. Met steeds grooter Gister morgend, te 10 ure., moest een be- snelheid viel het naar beneden. Men zag stuurbare ballon Zeppelin «L. 2» aan het menschen uit het brandende wrak vallen. duita:he leger geleverd worden. Eerst ech- Toen het neerkwam leefden nog slechts twee ter moest dit luchtschip in het bijwezen der man van de bemanning. Om 12 uur leefde regeeringskommissie, gelast met het keu- nog slechts 1 officier. De man leed verren der aangekochte ballons, eene proef- schrikkelijk en riep toen men hem wilde vlucht afleggenvervoeren voortdurend: Sla mij dood. Er Die kommissie was naar het vliegkamp zijn dus 25 dooden en een levensgevaarvan Johannisthal, nabij Berlijn, gekomen lijk gekwetste.' Het verongelukte luohtschip was de om de proefvluchten van den bestuurbaren ballon bij t e wonen. De leden der kommis- nieuwste en modernste Zeppelin-kruiser. .. Den 2jL,gBBtÖ«herri. hat^-hij,.zjjn , eersten sie, mét dèn 'körvetkapiteih Behnisch aan 't hoofd, besloten in de schuit van den bal- toekt,enderneme^-yan Frie.dïichshafeh-naar lon plaats te nemen met.de regelmatige Berlijn. Hij was bestemd óm de plaats in bemanning; die: onder het bevel stond van te nemen van het pas in zee gevallen en den luitenant-kapitein Freyer en den ka- vergane marine-lnchtschip L 1. DE TIENDE pitein Gluth. Te samen bevonden er zich in de schuit zes en; twintig personen. Door de ontploffing der «L 2.» is nu het Eene afdeeling soldaten van het lucht- tiende Zeppeliu-luchtschip in Duitschland vaartkorps hield den ballon stevig bij de vernield geworden. meertouwen. Brj het bevel van luitenantDe laatste ramp- was C weken geleden, te kapitein Freyer «laat alles los!» steeg het weten op donderdag 9 September toen de luchtschip langzaam in de hoogte. «L 1.» nabij Helgoland in zee verging en SCHRIKKELIJKE ONTPLOFFING 13 opvarenden den dood vonden in de golven. De ballon zweefde regelmatig op ongeDie «L 1.» was gebouwd in 1912 en op veer 300 meters hoogte boven de uitgestrekte weilanden van. Johannisthal. Men 17 October van dat jaar in.ontvangst gevolgde de schoone vlucht, toen eensklaps nomen. Hij was 100 meters lang, 15 meters eene vervaarlijke ontploffing het publiek in doorsnede en 22.000 kub. nieters va,n inmet schrik en 'angst sloeg. Die ontploffing houd. De ballon had drie motors van 170 was geschied aan boord van het luchtschip paarden elk, welke eene snelheid van 80 tot en terzelfdertijd zag men het voorste ge- 8ï kilometers per uur toelieten. Achttien deelte van den «Zeppelin» in brand arrhie- ballonnekens steunden het gevaarte'. Boven op den ballon was een platfrrm in allumiten. nium, dat tot -waarneitiingspost diéride. Men zag zesïpersonen uit de schuit ge- Aan boord was 'een post van draadlooze slingerd wordeh en draaiend en wentelend telegrafie, die 500 kilometers ver droeg. Hij naai* beneden ploffen. Op hetzelfde oogen- kon 3000 ki!os olie en benzine meenemen, blik kantelde het ge«aarte langs voren om die'hem toelieten - 5 uren in de lucht te en schoot geheel en gansch in brand. Het blijven en 4000 tot 5000 kilometers af te was een ijzingwekkend schouwspel. De leggen, zonder te landen._ brandende ballen bléjif eenige stenden ln Wij deelen deze inlichtingen mee omdat het ruim rondwentelen, terwijl men nog ,de «L 2.», die nu ontploft is, wel nagenoeg eene hevige, ontploffing hoorde. dezelfde vorm en afmetingen zal gehad hebben, ofschoon daarvan niets bekend is, verWAT EEN' OOGGETUIGE ZEGT Om de 'bijzonderheden .van dit vreeselijk mits het aan de pers verboden is beschrijvingen van militaire luchtschepen of zelfs luchtdrama te kennen zullen wij een ooggeinlichtingen,, over hunne reizen mee te Gister morgend vroeg zag men rook «il; tuige aan 't w'öWa"lftfën : vlammen opstijgen uit het huis nrs 211"*'1 Heel den ochtend had men midden op deelen. 243 van den Jetschen steenweg, te Molen* het vliegveld aan de «L. 2» gewerkt. Tegen beek. Men wekte in allerhaast de bewonen, 10 uur stak een beetje wind op en begon het en liep de pompiers verwittigen. buiïg te worden. Verscheidene vliegtuigen Eenige minuten later waren de pompie.il vlogen om het veld. Ongeveer kwart over IN AFRIKA ter plaats. Het brandend gebouw bestas^. tienen steeg de «L. 2» tegen den opstekenuit een • woonhuis niet 2 verdiepen, tegtr» den wind in op en sloeg de richting naar Het fransche ministerie van koloniën te straat uitgevend. Het gelijkvloers is oetrofc' Rudow in. Hët luchtschip was, juist de Parij3 heeft een telegram ontvangen, inhou- ken door M. Poilspoel, varkensslachter. Oft vliegloods voorbij, toen ik het geheel in dende dat de kwartiermeester van de artil- do overdekte koer bevindt zich de scMl)0*1 vlammen gehuld zag. Weinig seconden la- lerie De Grammont, die zich met. eene af- werkerij van M. Bettens, van Koekelberg ter hoorde ik eene vreeselijke ontploffing, deeling van 19 Senegaleezen op toi-ht be- Eenige meters verder staan zeven were-, waarbij waarschijnlijk de benzine-reservoirs vond in noordelijk Wadai, gedood is. manswoningen met een verdiep. Het vuur ontploft zijn. Met een vreeselijken slag vie r Vernomen hebbende dat in de nabijheid was ontstaan in de schrijnwerkerij, tfaar| len de overblijfselen op de weide bij de van Rezzoe 250"roovers. afkomstig van Bor- eene groote hoeveelhied droog hout voorbrug neer. koe, de streek plunderden,aarzelde tïïj niet handen was en nam hierdoor eene bliksemIk sprong in een auto en reed zoo snel hen aan te vallen en na hun gevoelige ver- snelle uitbreiding. mogelijk naar de plaats. AU» militairen, liezen te hebben toegebracht, te vervolgen. Toen dë pompiers ter plaats kwamen,, die automobielen tot hun beschikking hadBehalve De Grammont zijn nog een in- sloegen de vlammen reeds hoog op. De W*! den, reden daar eveneens heen. De Zeppe- landsch sergeant en zes inlandsche tirail- wouers der werkmanswoningen sprongen | lin vormde een verwarden hoop allumi- leurs gedood. verschrikt op en trokken in allerhaast eeninium. De benzine-reservoirs stonden in ge kleederen aan ön vluchtten luiten. . ; volle vlam. Wij trachtten de gekwetsten te Spoedig stortte de schrijnwerkerij mei. voorschijn te halen. Dat ginjr wegens tte groot gëdruiscE in. Huu tocht warr*. luerdoW gloeiende draden en de brandende onderafgesneden en men zag weldra in dat gee deelen zeer moeilijk. Wij trokken eenige anderen uitweg bestond dan over den muur gekwetsten uit dè vlammen. te klimmeu. .. , Een van hen •was zeer zwaar gewond en Na,een uur namen de vlammen al in n*-r Het hof heeft met 39 tegen 18 stemmen schreeuwde als waanzinnig van pijn ; ock hij Suizer schuldig verklaard aan het indienen vigheid en korts naüien was alle gevaar g was reddeloos verloren. Een ander lag in van eene valsche rekening en verantwoor- weken. De werkmanswoningen en hetwooo-, zijn laatste stuiptrekking.Van vijf anderen, ding der bedragen, gestort voor zijn ver- huis van den slachter konden gevrij*, as™' die wij te voorschijn trokken, waren slechts kiezingscampagne. Over de andere onder- worden. Alleen het werkhuis werd verniei»de voeten verbrand,, terwijl de overige deden van de aanklacht is nog niet ge- Tijdens de reddingswerken werden vers" • stemd, maar deze eerste stemming doet dane pompiers gewond. De genaamde *™ lichaamsdeelen zwaar gehavend waren. Nog moeilijker wa? het werk bij het voorzien, dat Suizer uit zijn ambt van gou- nan brak een arm *de serjant Van h.oy « verneur van den staat New-York zal wor- kwam erge brandwonden aan de nM*-"*r\'; voorste schuitje. Hier was met den besten een derde pompier werd erg verbrand M-V wil hiet te helpen. Ik trachtte door de den ontzet. •.„.t.U vlammen heen te komen en zag in het Het hof heeft Suizer ook schuldig ver- het gelaat. De policie heeft een onderzoek 'n6e*T i, schuitje een geheelverkoolden man staan. klaard aan het hem sub 2 ten laste gelegde: Wij moesten hier echter alle pogingen op- meineed. Aan het derde onderdeel der aan- om de oorzaak van den brand vast te ij*g klacht .- ora koop ing. heelt het hc! luw. mat la-v De schade is •tanzieuJül'geven.
Hevige brand te Molenbeek
Vreeselijke ontmoeting met rooms
De gouverneur van New-York Suizer schuldig verklaard aan bedrog
,-3