fla^lfc.tl.»mi>.Mt
aaaa«aaaaaalal^aaaaiaaH^«»*»*l
27 jaar - N. 7 6
0 0 0
ttttW*
air».
Prijs per nummer -. voor rJelgiö 3 centiemen, voor dan Treémde 5 •esliemen
Telefoon a Red. en Ad in. 247
Drukster-Ultgeefster
ABONNEMENTSPRIJS BELdlË Drie maanden 3,2 Zes maanden. 6,sr Een jaar . . 12,50 NEDERLAND Drie maanden . . . fr. 4,75 DEN VREEMDE Drie maanden 'drie maal per week verzonden) . fr. 6,75
Sara. Maatschappij HET LICHT Verantwoordelijke bestuurder P . DE VISCH Mooriaanstraat, 113, Ledebcrg • • REDACTIE • • ADMINISTRATIE
HOOQPOORT, 29, QENT
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. —- Verschijnende alle dagen.
M«« «b.nntert il
Aan onze Lezers Ter gelegenheid der herdenking der Holden van de Parijzer t ommunt', waarin de parijsehe proletariërs hun bloed voor de vrijheid offerden, hebben wij ons bijblad ter eere dier moedigen gewijd. Onze lezers en hriofwissclaars zullen ons wel willen verschoonen dat wij veel van het sewonc rticnws offerden om onze plaats aan den hordenkingstrijd dier belden af te staan. Leest, vertelt en verdedigt deze bloedige herinnering, waarin duizonden onzer parijsche broeders hun leven voor de ontslaving onzer klasse gaven. ü e Administratie.
*******************
Smal politie* OMili! ENGELAND TLOOTBOL'W
Zaierdan I S Maart 1911
.
Do resolutie van i l u r r y Macdonald, om to verklaren dat do uitgaven voor cje vloot moeten verminderen, is na een lang debat in het Lagerhuis met 27G tegen 56 stemmen verworpen. OOSTENRIJK BELANGRIJKE ITTSLAGES -In twee belangrijke naverkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden hebben onze Oosteririiksche partijgenooten mooie, hoewel voorlcopige resultaten bereikt. In Warnsdorf. een distrikt waar in 1307 onze partijgenoot Engelbert Pernerstorfer gevallen was, moest oen naverkiezing plaats hebben,. door den dood van den afgevaardigde. • Onze partijgenoot dr. Karpeles komt nu rn herstemming met een vermeerdering van 135 stemmen. In het distrikt hadden de fabrikanten een verschrikkelijke drukking op hun arbeiders uitgeoefend r e n gunste.ran hun eigen kandidaat. Het-strdere- distrikt, d a t door -den dood van tien vorige een nieuwe afgevaardigde oiraet Itlezèn.' is HBrtamnitï. Ook dit is een distrikt waar wij in 1907 Bevallen zijn. Ook ditmaal komt onze kandidaat, partiigecoot Webor. d a a r in herstemming met- beduidend ve^-I betere kansen dan teen. De stiiiring van het aantal stemmen op onzen kandidaat bedraagt d a a r over de lcÖÖ. In beide distrikten hebben de christelijksocialen de beslissing in handen. -
PORTUGAL VERKIEZINGEN De voorloopige regeering in Portugal heeft nu ook aan de vertegenwoordigers van de mogendheden medegedeeld, d a t de verkiezineen voor d e Nationale Vergadering op 30 aoril zullen plaats hebben en d a t het parlement op 20 mei bijeen zal l:omen. RUSLAND HOOGESCHOOLSTRIJD Dertien van de hoogleeraren aan de Hoogéschool van Moskou, die indertijd geschorst waren, zijn nu ontsla- n.
CHINA l'LTIMATCH T A S RLSEAND De Russische gezant in Peking heeft last gekregen de Chineesche regeéring opnieuw een scherp ultimatum aan te bieden, waarin in kategorische termen de vestiging van Russische kónsulateu en de vrijdom van handel in Mongolië geëischt worden. Rusland heeft, om aan dit ultimatum meer kracht bij te zetten, twee brigades op weg n a a r Koeldsja gezonden, welke troepen zich, n a a r men meldt, slechts op 100 kilomet e r van dio stad bevinden.
MEXICO DE TOESTAND Volgems een telegram u i t El Paso heerschen in Noord-Mexiko toestanden die met eèn paniek gelijk te stellen zijn. De opstandelingen iu de staten Chihuahua en Sonora hebben spoorwegen en telegraaf lijnen vernield. In Chihuahua staat alle industrie stil. Volgens een telegram uit Arizona heeft bij Aguprieta in Mexikq zondag een gevecht plaats gevonden tusschen 500 opstandelingen en 300 man regeeringstroepen. De laatsten trokken zich dadelijk t e r u g ; er vielen 35 dooden. Intusschen wordt van Amerikaansche sijde een verder om zich heengrijpen van de revolutie gemeld. De opstandelingen hebhen de staten Coahulo en Morelos aangegrepen. De telegraafdraden zijn vernield; alle détails mankeeren. Berichten uit Mexiko City aan de c NewYork H e r a l d » deelen mede, dat gister arond een ernstige opstand in de stad Vera Cruz is uitgebroken. Een Amerikaan is gedood, zes politie-agenten zijn gewond gevforden. De gevangenis is opengebroken en zeventig gevangenen zijn ontsnapt. Een Mexi .aansoh oorlogssohip d a t in d e haven ligt. beschermt, samen met vreemde oorjfgsschopen, de veiligheid van de vreemdelingen. . De Amerikaansehe staatssekretaris voor oorlog verklaarde, d a t tusschen Mexiko en' dp. Vereenigde. S t a t e n d e meeart vriendschap-
pelijke verhouding bestaat, en dat Mexiko het mobiliseeren van Amerikaansche troepen v volkomen begriipt :>. .
OP HOOP YAN ZEGEN Gisteren namiddag werd do zeevaartdienst van St-Malo (Frankrijk), verwittigd dat eene sloep op d e rotsen stuk geslagen was, in het zicht van Rothéneuf, on Öat twee schipbreukelingen op eene zaten en wanhopige seinen deden. D a a r de zee te hol stond en men voor het onder water komen der rots, waarop do beide mannen eene schuilplaats gezocht hadden, niet behoefde te vreezen, zoo besloot men, de reddingsboot niet in zee te steken, d a a r er onmiddellijk gevaar voor de bemanning bestond. Toen men dit te Rothéneuf vernam, lieten twee vastberaden mannen, de heeren Hamelin. landbouwer en Deséssarts, advocaat, een bootje t e water, en na een u u r levensgevaar en "harde moeite, slaagden zij er in de beide schipbreukelingen, zekere Gouédard en dezes zoon, van Dinard, wiens zcilsloepje stuk geslagen werd in den storm, te redden.
Twee die elkander vermoorden IN 1 KAN K R U K Twee bewoners van Sollaoaro (Corsika), Clément Vitali, -19 jaar, en Paul Andréani, schaapherder, doodden gisteren elkander in een tweegevecht met het geweer, en zulks om een klein meeningsgeschil, d t een kwart u u r daarvoor tusschen hen ontstaan was. Beide schoten op hetzelfde oogenblik hun geweer af en de kogels troffen.
De moord op Beren te Londen , Abinger, de verdediger van Morrison, heeft 'een welsprekend pleidooi gehouden van ruim zes uren, dat eerst om halt vijf eindigde, zoodat de zaak moest worden verdaagd. In den voormiddag is Salomon Eero'n, de broeder van den vermoorde, plotseling dreigend op Abinger toegeloopcn on heeft met heftige woorden gedischt, dat dese Ê-'fn pte: looï • v o o r Morrisnn ^»emiriiddelliji..«rra staken. Eenige policiéagenten hebben Beron verwijderd, voordat hij iets kon uitriohten. De jury heeft verklaard dat Morisson de moordenaar was van Beron.
Eene springpif in Italië VERSCHEIDENE SLACHTOFFERS De badstatie Viareggio werd door eene springgolf, gepaard gaande van eene windhoos, erg geteisterd. Verscheidene huizen werden vernield. Er rijn talrijke slachtoffers.
Het proces der Gamorra IN ITALIË Het eerste tusschengeval \.erd veroorzaakt door het aanstellen der burgerlijke partij van Angelis en Amadeo. Deze beide mannen werden door Pietro Vitozzi aangeduid als zijnde de moordenaars der echtgenooten Cuocolo; zij werden ook aangehouden terwijl de leden der Camorra vrij bleven. De advocaat verzette zich niet togen d e aanstelling der burgerlijke partij, maar riep uit, wijzende op Amadeo en Angelis: Wij zullen bewijzen d a t zij de ware moordenaars der echtgenooten Cuocolo zijn! De beschuldigden maakten veel lawijd in de kooi der opgeslotenen. De voorzitter riep den advokaat t o t de OTde. ' De zitting van gister werd nog besteed aan de lezing van den beschuldignigsakt. De betichten hielden zich nu heel rustig. Op het einde der zitting begon de voorzitter met den uitleg van de gezwooren van d e verschil, lendo beschuldigingen.
Twee vrouwen gegeeseld IN AMERIKA • De inwoners der stad Lcxingt nemen het ernstig op met de zedelijkheid. Twee jonge vrouwen, gezusters, pas van Gincinnati aa -gekomen hadden talrijke echtgenooten verleid. Men hield haar aan, ontkleedde haar, bond haar aan een paal en stelde haar openbaar tentoon. Dan werden zij beurtelings gegeeseld. D a a r n a plaatste men de twee gezusters in een trein en zond .haar '.< rix-^ as:ir Cincinnati.
De overs.roomingen in België I N BRABANT I n de omstreken van Brussel hebben reeds eenige overstroomingen plaats gehad. Voor de fabriek Bollinc-kx te Anderlecht, was de Zenno 80 centimeters boven hot waterpeil gestegen. Aan het Sto-Helcna Eiland was het water 1,50 meter geklommen. I u do Grondelingstraat en de Nituwmoicaitrnat zijn al do sluizen opgetrokken. De Rupel, de Dijle, de Netbo en do Zenne stijgen ook voortdurend. De toestand is nog verergerd in liet Zemoedal. Te jjppeghera.
hebben tengevolge van die onverwachte stijging, de oeverbewoners een deel van den nacht moeten waken. Het water drong in de hoeven die op don oever staan. In verschillige 'huizen drijven de meubelen op ' t water. Zulks is ook het grval te Hombcck en te Leest. INNAMEN '• De regeu en de sneeuw, dio sedert zondag in de provincie Namen terug verschenen zijn. hebben de Maas eü hare bijrivieren gedurig doen klimmen. In vier er* twintig uren, is do stroom bijna dertig centimeters gestegen. De Sambcr wast uok, doch in mindero verhouding. De Lessc e a d e Semois, intcgendecl.zijn fel geklommen. I n de Ardennen 6ncouwt het overvloedig. ..- • . I N VLAANDEREN' De stortregens, di.e sinds twee dagen neervallen, hebbon het peil rler Schelde meer dan een meter 80 centimeters croon st ijgen. Op verschillende plaatsen dreigt de Stroom over te vloeien. De wateren, met eono'snelheid van 30 meter per minuut voortrollende, ondermijnen de oevers op menige plaats,' Van af de Fransche grens tot aan Gent, zijn de balken opgetrokken en al do sluizen sedert eergistër worden wagenwijd opengezet. De scheepvaart is onderbroken. Te Bevcre, Meiden, Petcgsm, Rerchem, Avelghcm. zijn omnotêlijko vlakten weidoen land overdekt met twee mete^ water, dat huizon en hofsteden ernstig, begint, te bedreigen. Tusschen Andenaarde en Zwijnaarde zijn de steenbakkerijen zoodanig .overstroomd dat de Vlaken, dienende om delaaghuizt-n te dekken, wegzwemmon. De schade is aanzienlijk, Het aardestcken is geschorst en honderden werklieden zijn tot werketjlstand gedwongen. , . Het stijgen der zijrivieren . is iinsgelijks aanzienlijk. De Mantel dreigt onmetelijke vlakten en ook hoeven onder water to zetten. Wat tle Lei betreft^ hier en daar stroomt zij over en zet weiden en landen onMeri In do vlasstreek zijn reeds een groot getal mijten aangetast on woningen erg bedreigd. De gronden zijn van water doortrokken: het koren heeft, daardoor veel to lijden. Zoo de regens nog wativoortduren, zal de schade over het algemeen, onberekenbaar zijn,
De laatste strijderm 't jaar 1830 De laatste is overleden. H e t is de heer Philip Dumoulia, van Attiuenrres. Hij stierf in den ouderdom van 102 jaar.. Zijn: vader was landbouwer te Arquennes, in H e c e g ó u w : in JS15, tijdens ien slag van Waterioo was Philip e j a a r ond. Zijne vrouw stierf in l&SS. Van de 11 kinderen bleven er hem nog 7 orer. Op 29 december 1908 vierde men in zijn geboortestad zijn horrelersten'v?rjai>.rdag.
EEN BEROEMD PROCES in zake art. 3 1 0 I n den Nederlandschen Schouwburg te Gent voorde men dinsdag laatst Een Beroemd proces op, een stuk d a . eene «lrak»:> genoemd wordt en oene moord betreft. Doch liet proces dezer moord, hoeveel wreede t-ooneelen .er ook m voorkomen, is zóó beroemd niet als hetgeen gister, donderdag, voor de correetionneele rechtbank van Gent v.-erd opgeroenej.. • •.-;» In dit Beroemd Prót-es zijn niet min dan 04 beschuldigden. De banken waar gewoonlijk de moordenaars zitten, dezo aan d e gezwoorenen voorbehouden, enz., allen waren ruet misdadigers (sters) lï-bezot. '* Gaf een schrikaanjagenden aanblik. Goed dat de zaal verder overstroomd was'met gendarmen. Wat is nu hot misdrijf dezer beschuldigden 1 Zij bevonden zich langs do s t r a a t ' o f in eene herberg op het'oogenblik d a t gendarmen cenigo onderkruipers naar den tram leidden, die hen naaf Aaltre moest brengen. H e t betreft dus den klassenstrijd te Eeklou. Onze lezers weten djafc een drietal.weken geleden 26 werkliedeü vau Waarschoot en Eekloo voor aanslag op de vrijheid vau arbeid vervolgd wenJ>ri. Allen werden vrijgesproken, zoo dorii was de reden voor dewelke men proces opgemaakt had. Bestaan er nn meer redenen ten opzichte der 64 beschuldigden X Het verkeerde is waar en de prooes-verbalcji zijn zóó gewild, zóó gezocht, zóó belachelijk, dat de rechters zelf van tijd t o t tijd moesten lachen tijdons het getuigenverhoor. Het Beroemd Proces-was in vijf"zaken verdeeld. Eerst een LS-vrfigiineisjo- en een man, die beschuldigd w a r e / geroepen to hebben. I s zulks door getuigen bewezen ? Neen. Alleen de' verklaring van «-en gendarm moest als bowijs dienen. Voor de tweede zoak waren drie jongelingen beschuldigd van onderkruipers uitge^ jouwe! t e hebben.2ij stonden t e midden' eener aanzienlijke massa volk en zij werden als dé uitjonwers gevat. -Er verschenen slechts twee vóór de-rechtbank beiden -loochenen, de gendarm houdt alles staan... De derde zaak ten laste van een zeventientol'pesorjcn, waarvan slechts-10'verschenen, betrof» sarnenechölïiig. Werd er-geroepen of geschuifeld J Neen I Zij stonden op den weg langs dewelke de onderkruipers
wesssJê^d. jrcrJgr^E^n.liorjooii. ,van,':dsze
greep v.uvdb belicht een onderkruiper van Aaltre, zekere lieiie' Quentin, oen schop te hebben gegeven. Betichte loochent zulks. Niemand Beeft iiet gezien, noch gendarmen, noch geslagene, ' t Gebeurde ( a l s ' t g e bc'urd is), midden eene massa volk en ' t was donker. Eene vrouw die ook bij de samenscholing ÜOU moeten gestaan hebhen werd onschuldig gedaagd, daar men beweert dat een ander meisje haar naam had aangegeven. Dit meisje loochent zulks. Hoe verder hoe beter. Dè vierde zink ten laste van ruim dertig personen is de volgende : Op S februari worden de onderkruipers zooals gewoonlijk naar de statie geleid. Veel volk op den weg. Aan eene straat- staat volk, en een gend a r m zegt dot ze moeten voortgaan. Er werd niet geroepen, dat bevestigen al de getuigen (gendarmen). De train rijdt weg en de gendarmen gaan de herberg binnen, en stellen procti-verbaal op tegen al de aanwezigen, omdat zij aan de deur der herberg zouden hebben gestaan. Daarmede is dit wreede drama uit. De beschuldigden zeggen formeel niet aan de deur to hebben geweest. En moesten zij nu aan de deur gestaan hebben. Wat dan? Er werd niet geroepen of geschnifeld. Niets. Waar is hier aanslag ' op do • ^vrijheid van onderkruipen?s Hoe kinderachtig!!...'
NOG BETER. - EEN VERNUFTIGE GENDARM Voor de vijfde zaak zijn 18 beschuldigden aanwezig. . . Zelfde lol. Vee! volk, samenscholing, een riep. Daarom werden '•-•! personen gevat uit h o n d e r d e n ! . . ' . . Bij dezen groep zijn vete handelaars, beestenkoopmans, enz. Een schoenmaker had bij een kliënt geweest, gaat voorbij de menigte, wordt gevat. Een vischhandclaar op dezelfde wijze. Er zijn twee personen met denzelfden naam. De eene noemt zich Hektor, do andere Victor. De voorzitter leest een der namen, de beschuldigde, staat recht en een. gendarm zegt: - ja, ' t is hij !-' D c adjudant der gendarmen komt tirséchon ea zegt; «'t is de andere gonda-rm dit-i)rocea-verba.al .opstelde !^,i ÏJ«V andere naam wordt geroepen, deze beschuldigde staat- rori-.t eii opnieuw roept d»> jmnd o o r i . c ' t i s deze. daartv. D e eerste hcsehnl» digde'is 19 j a a r oud, de tweede een man van meer dan 50 jaren'. De gendarm keek verder rond, zegt er neg te herkennen en wijst zelfs op o n s ! :Een beestenkoopman kwam van.de statie, stond te spreken met een agent, procesverbaal werd opgemaakt. De agent zegt: ;: Gij moet hem niet opschrijven, hij t r e k t hem dit niet aan, 't is geen staker >! (Uit deze verklaring blijkt duidelijk d a t men de stakers treffen moet). De gendarm moet bekennen dat dit alles waar is. Een werkman uit eene vellcnfabriek, kwam van werken, ontstak zijne pijp en proces-verbaal werd opgemaakt! Nog nooit hoorden wij dommere, meer gewilde getuigenissen om processen op te maken. Dez.c gendarmen verdienen allen vóór huniie'lieldemladen een kruis,., op hunnen r u g ! Mr d'AsSeler, met do verdediging gelast, doed zich de moeite niet lang t e pleiten; ' t is alles te belachelijk. Alles benist zich op samenscholing en een enkel geroep. Maar wio kan zeggen ' t is hij of hij, uit een troep van duizenden personen! De verdediger zegt dat het verbod vari samenscholing niét geldig is, daar dit moest uitgaan van den burgemeester. Hij vroeg dan ook evenals de verledene maal tic vrijspraak. H e t openbaar ministerie deed ook weinig meeitc. maar vroeg toch eene lichte straf. f De rechtbank ging dan in beraadslaging en kwam na een half üur terug. Slechts de twee eerste zaken werden opgelost. In de eerste z a a k : het meisje wordt veroordeeld tot eene boete van 15 fr. of 3 dagen en de kosten, voorwaardelijk. De man zelfde straf, niet voorwaardelijk: De drie jongelingen worden veroordeeld tot. dezelfde straf, ook voorwaardelijk. Toekomende week worden de andere zaken uitgesproken. .Enfin, gister hebben wij weer goede indrukken van < gerechtigheid » opgedaan. ,Wij ziju benieuwd hét eiiide van dit Be; roemd proees te hooren. , • " . 11. V.
Geeraardsbergen NAAR 'T V O L K S H U I S Zaterdag avond moet liet er stroomen in het Volkshuis. Gezel Alberic Dc Swartc, advokaat te Brussel, komt spreken. Ons muziek vergadert, om 7 1/2 ure in hec Volkshuis pm ite sprvker ;if te. h.-ilen aan Je stiilie.
O P G E P A S T VOOR D E M I E Z E N ! i Gezien dc meeting van zaterdag avond, waar gezel De Swartc spreekt,, hebben tle besturen van de CigarcnjAakers- en Phosphonrbewerkersbonden besloten te zetelen van 7 1/2 ure tot 8 1/2 ure voor liet ontvangen der miezen. "Opgepast i s d a s da lica'igchapï
Antwerpsch Nieuws Internationale Conferentie Naar wij in «Le Pcuplc- lezen heeft zondag en maandag ëene conferentie plaats gehad vau zeelieden, te Antwerpen, waar vertegenwoordigd w a r e n : Duitschland, Engeland, Zweden, Noorwegen, Holland. België en Denemarken. Wij wisten wel iets van die-conferentie, bijzonder dat zij geheim was en met een bijzonder waas van geheimzinnigheid weraf emhuld. Hoc is cLc Petiplc? nu aan een verslag gekomen ?. Nu ook de burgersbladen ervan spreken zeggen wij morgen wat meer, van die geheime conferentie die binnen een paar dagen heel de wereld bekend is.
Feest der Commune Het feest van 'zaterdag belooft prachtig t e zijn. - . , Vorlecnen hivoiie medewerking: De Ea«sallo'skring (mannenkoor on zangkapel van 12 m a n ) ; twee gunstig gekende romanzang e r s ; de kluchtzanger Swölfs. H e t feest begint stipt om 9 ure. Het ieest is gansch kosteloos. Ieder heeft vrije t o e g a n j . P r o g r a m m a ' s ' worden niet verkocht. : Zaterdag avond allen naar het feest der Commune. ... ' • -
STADSNIEUWS Lassalle'skring. — Hcdeu Vrijdag avond, om 9'ure, repetitie voor het klem koor. Zaterdag avond met het feest der Commune, aile leden stipt op post, voor liet uitvoeren van een p a a r kooien. 'Zundagmorgend, om 9 1/2 ure, bijeenkomst in »: De Werker •:, oni deel te nemen aan den optocht van den Vredekring. Geeii achterblijvers d u s ! Omvergereden. -- Vrouw Celiiij. De Puvter„ c:; j a a r oud, honende Oude Vaattplea*9, is in de Meistros* door "één cauiion ottvofgért3d
MECHELEN ZANGKRING Zaterdag aanstaande, otn l) urr stipt, repetitie voor 'de nioüwe Mei-Cantate. H é t bestuur rekent op eene talrijke op» komst der leden, gezien.de tijd kort is. Het. bestuur.
Brussel en omliggende VILVOORDE BBN' S C H R I K K E L I J K ONGELUK IN HET WERKHUIS HCMBERT Gisteren, donderdag worgend; rond 7 ure, heeft éen schrikkelijk ongeluk zich voorgedaan in bovengenoemd werkhuis. Dé genaamde Anna Van Brabant, eclugenoote Cleren», .- er letterlijk vermorzeld geworden. Aan den arbeid r'Jnde, werden hare klce-
elarsB. daar. .eeafc-Ioo^rjrjii»«l«c vm, 8?."
i
m
-
vat en het mgr.uk » slachtoffer werd megesleurd en totaal vermorzeld. Naar men ons verzekert waren de hersenen der rampzalige op den muur gespat. Nog zoo jong, en reeds het sla .htofnr van eer) zoo schrikkelijk ongeluk i Waren al de voorzorgen wel genomen om dergelijke toestanden e beletten 1 Men verzekert ons van neen !..'. Het ongelukkige slachtoffer is slechts 19' jaar ónd én eerst sedert 9 maanden gehuwd. . Wij deelen in den rouw die onzen vriend Cteress en de famliie Van Brabant op zoo eene ongelukkige wijze komt te treffen. ALGEMEENE VERGADERING Zaterdag avond, om 8 1/ 2ure, algemeene vergadering voor den Werkersbond. ' Eene zeer Lelangrijke kwestie wordt b handeld, namelijk het voorstel van kartel, ons door de .iberale partij gedaan. Eene kleine toespraak zal insgelijks gehouden worden over de Commune van Parijs. Iedereen is bij middel eener bijzondere uitnoodiging verwittigd geworden en niemand mag J -is ontbreken.
DE STAKINGEN EN LOCK-OUT TE INGELMUN fER Sedert zaterdag liep hier het gerucht dat de patroons «en scheidsgerecht gingen aannemen. ' Wat was er gebeurd. Eene deputatie der werkstakers — door de anti-socialisten gezonden — had van Madame Deven eene verklaring gekregen, dat zij een scheidsgerecht aannam voor het 'geschil in hare fabriek bestaande. Deputaties werden naar do andere fabrikanten gezonden, en op de verklaring van Madame Deven gewezen wordende, waren deze, afzonderlijk genomen, min of meer geneigd een scheidsgerecht aan te netnen. Den maandag veranderde de zaak. De patroons, vergaderd zijnde, verwierpen het scheidsgerecht. Hunne bijeenkomfrl had ntsn weer sterker en vooral hardvochtiger gemaakt. . . De hoop door een scheidsgerecht de zaak te zien oplossen, was dus weer vervlogen en de strijd wordt voortgezet. Wat hier meldenswaardig is, is de hou-, ding onzer anti-socialisten. j Van zoohaast zij de verklaring van Madame Devén hadden, werd eene deputatie benoemd om Madame te gaan bedanken. ; Welken dank moesten de werklieden uitbrengen? •. Sedert den 2 januari zijn zij uitgesloten, als honden op straat geschopt, omdat hunne j teimeradenvan andere fabrieken opslag van .loon vroegen. Is het daarom dat Medame moest bedanktworden f Onze anti's kunnen hunnen aard van kruiper moeilijk lang wegsteken", vandaar dié platzakkerij. Luistert eens, anti-socialisten. Als wij een opslag veroveren, aanzien wij zulks als een stuk dat ons toekomt, dat ons al te lang onthouden werd, en daafvoor hebben wij niemand t e bedanken. Hetgeen de werklieden veroveren, hebben «ij te danken aan eigen strijd, aan het trotseeren van honger en vervolging. Daarom noemen wij de daad der dompers kruiperij en anders niét-. _ — i — •
De dubbele moord te Dampremy HET ONDERZOEK Gister is het onderzoek voortgezet geworden. Men heeft nogmaals de aangehouden personen ondervraagd, doch geen licht kwam in de zaak. De heer onderzoeksrechter heeft bevolen, in zijn kabinet, de vingerindrukken te hemen der aangehouden personen. Indien die vingerindrukkingen of afprintingen overeenkomen met diegene, welke men. op de plaats der misdaad hoeft opgenomen, dan k i n er geen twijfel meer bestaan, maar, komen de vingerindrukken niet overeen.dan zal men een nieuwe spoor moeten opzoeken.
<m
BRABANT 'BRUSSEL..— Zelfmoord. — Een SOjarig jongeling, .Louis L..., die door de tering in den hoogsten graad aangetast was, werd sinds eenigen tijd in het St-Jansgasthuis verzorgd. Daar hij de dood voelde naderen, wilde de ongelukkige zijn lijden verkorten. Gister bracht hij zich met een groot pennemes eene diepe snede aan de koel toe. Ondanks de geneeskundige zorgen, is de zieke twee «ren later overleden. Aftruggelaars. — Een reiziger, die verklaarde amerikaner en millionnair te zijn, en vergezeld was van eenen franschman, dien hij voor zijn sekretaris 'deed doorgaan, stapte sedert eenigen tijd in de grootjj ste hotels der stad af. Hij leefde rp grooten -voet, doch zonder zijne beurs te openen, want'zoodra het verteer op eenige hondertle franken beliep, was de miljonnair verdwenen. Hij gelukte er zelfs in, zich du >r de hotelhouders nog eenige sommen van 200 tot 800 frank te' doen voorschieten. De . aftruggelaar, die verklaarde algemeene vertegenwoordiger tè zijn van een fel gekend geneesmiddel, vond ook nog talrijke slachtoffers onder, de apothekers. Ti'rvjk'i klachten werden naar 't polioieburoel gestuurd. Na een onderzoek had men kunnen vaststellen dat de twee aftruggelaars hunne correspondentie deden sturen naar een herberg, in de omstreken der Beurs, waar een jongeling ze eiken avond kwam afhalen. Eergistër avond zagen de agenten een jongeling even binnen 'gaan en terugkeeren met een groot pak brieven. Zij achtervolgden hem en zagen dat in eene aanpalende straat de jongman de brieven aan een andéren kerel overhandigde. De agenten sprongen toe en hij werd naar 't poficiebureel geleid. Hij weigerde zijnen naam t e doen kennen. De papieren dio hij
op zich had, deden weldra vaststellen dat hij Auguste Mathias heette, in Italië van fransene ouders geboren, 't Was de sekretaris van den amerikaner, die zelf eene uur later in eene herberg van den Vlaamschen steenweg aangehouden werd. Als men geloof kan hechten aan hetgeen hij verklaarde dan zou hij Brandrach Kaphaël heeten, en te New-York geboren zijn. De twee mannen werden onderzocht De sekretaris bezat geen centiem, terwijl de miljonnair nauwelijks 2 fr. 60 rijk was. Beiden werden, na den nacht in den amigo doorgebracht te hebben, gister ter beschikking van deu prokureur des koninga opgesloten. SCHAARBEEK. — Vcrdwcuen. — De policie heeft gister overal het signalement rondgestuurd van mad. Bortin, wonende in de Marokelbachstraat, 214, die hare woning verlaten had om een klcedingstuk te gaan aanpassen in een winkel der Nieuwstraat, te Brussel, en sedert dien nergens meer gezien werd. 8T-J00ST. — Auto-ongeluk. Zekere H. Caluwaert kwam gister in de Wijnheuvelstraat wonende, met eene kar langs den Leuvenschen steenweg gereden. Bij de aankomst van eenen automobiel wilde hij van zijn gespan springe, doch hij viel op de straatsteenen en een der wielen reed hem over het lijf. Hij werd opgenomen met verscheidene ingedrukte ribben en met gebroken rechterbeen. Dadelijk werd hij naar het gasthuis overgebracht. ANTWERPEN ANTWERPEN'. — Levend verbrand. — Een vreeselijk ongeluk heeft plaats gehad te Merxem, in de Lange Nieuwstraat, 134. Vrouw Janssens, had hare twee kinderen in eene kamer alleen gelaten, om eene boodschap in de buurt te doon. Toen ze weer thuis kwam, kreeg ze een aller versch.iskelijkst schouwspel voor oogen. Haar vier jarig zoontje zat doodgebrand op eeneu stoel. Tijdens hare afwezigheid had de kleine met stekskens gespeeld en alzoo het vuur meegedeeld aan zijne Meertjes. Het is bijna nog ongelooflijk dat zijn zustertje geheel ongedeerd is gebleven. Da wanhoop der moeder is onbeschrijflijk. Brand. — Gister is door eene onbekende oorzaak brand uitgebroken in het magazijn van Bloeffen en schoenen, gelegen Vleminckxveld, 66," en toehoorende aan M. Berlijn. De pompiers hebben het vuur geblnscht. Geheel de winkel en een gedeelte der keuken zijn door 't vuur vernield. Men spreekt van 6000 fr. schade.
LUIK VERVIERS, — Aanhouding. — «All-Baba» of liever Joseph Simoüis, die in de statie van Verviers 13 zakken wó].. géstelen heeft, is in heel aardige omstandigheden aangehouden. Hij kwam, vergezeld van zijne vrouw in de statie van Pepinster en nam er 2 coupons voor Doornijk. Hij werd herkend door een werkman die er dadelijk kennis van gal aan zijnen.overste. Per telefoon verwittigde men de politie van Verviers en van Luik. De statiéoverste van Verviers had insgelijks aan zijn collega van Luik (Guillemins), §etelefoneerd,' en toen Simonis te Luik uit en trein stapte, werd hij door een policieofficier gevangen. Eerst poogde hij een valschrn naam op te geven, doch hij werd opgesloten en gister naar den onderzoeksrechter gevoerd.
Zaterdag 18 Maart 1 9 1 1 —
echtgenooten Remi Schepens, dat bij zijne grootmoeder groot, gebracht wordt, in een ketel kokend water gevallen. Het wichtje was zoo ijselijk verbrand, dat het eenige oogenblikken nadien pverleed: ST-NIKOLAAS. - Diefstal. — Theofiel RotierB.veekoopraan te VVindam. trad gister de herberg binnen en liet zijn rijwiel aan de deur staan Toen hij terug buiten kwam was de velo verdwenen. —i p
Rechterlijke Zaken Hof van Beroep van Gont DE ZAAK TH1RIFA V Gister morgend werd uitspraak gedaan in deze zaak. Het hof bekrachtigde de drie jaar gevangzitting, uitgesproken tegen den gewezen agent door de boetstraffelijke rechtbank van Gent, "voor aftroggëlarij. alsook dé verplichting tot het betalen der 6500 frank schadeloosstelling aan mevr. wed. X... Zijn medebetichte Wauters werd andermaal verwezen tot drie maanden gevangzitting voorwaardelijk. Assisen van Hcnegouw MOORDPOGING TE LEVAtVTRAHEGNIES Eergistër heeft hét hof zich bezig gehouden met eene moordpoging, gepleegd d ö T den miinwerker Gnsl. Thomas, 44 jaar, van Lêval-Trahegnies op zijne vrouw. Eli-a Larcin. die hrj van ontrouw verdacht. T "ir^s had besloten zich te wreken en op zekeren dag betrapte hij zijde vrouw met een anderen man. Den dag daarna ging hij een revolver koopen en schoot zijne vrouw e *i kogel in den hals, een in de schouders en een in de band. De wonden waren; niet doodelijk en de vrouw is thans genezen. Thomas is VRIJGESPROKEN. . . . . . .
dracht niet te storen. Dit in het belang zoo van uitvoerders als van toehoorders. Het feest is kosteloos, en zal stipt om 6 ure aanvangen. Tijdens het Concert zullen de deuren gesloten blijven. *
Dringend verzoek Wij verzoeken de leden en het publiek het volgende in overweging te nemen en wel in hun eigen belang*. Hèt gebeurt in de meeste gevallen dat de leden, wanneer zij 's zondags aankoopen doen iu het kleer- en schoenmagazijn, zulks -bijna door allen op hetzelfde nur geschiedt, zijnde van 10 tot 12 ure. Het is begrijpelijk dat er dan op dit uur gedrang is en het moeilijkheden bijbrengt om «en behoorlijke keus te doen, «.'aar elk zoo-spoedig mogelijk wil bediend zijn. Daarom verzoeken wij dringend de leden en het publiek, al wie het eens zijn kan schikke wat vroeger te komen om hunne aankoopen te doen Dit zal aan ieder vooreerst veel tijd sparen en bovendien ' et voordeel hebben dat elk behoorlijk zal kunnen bediend worden, en op zijn gemak eene keus zal kunnen doen, wat aan elk voldoening zal schenken. Hetzelfde is ook van toepassing te brengen in onze 21 kruidenierswinkels. Dus, leden en publiek, in nw eigen belang komt 's zondags zoo vroeg mogelijk nwe aankoopen doen. Ook wensoheb wij dat de huismoeders, welke niet meer op fabriek of in werkhuizen werken, zooveel mogelijk in de week hunne aankoopen komen doen om aan de leden en het pnbl'èk welke over geen anderen vrijen tiid beschikken, den zondag meer gemak to bieden. Wij hopen dat allen dezen raad zullen volgen. . _; . Namens het Bestuur: Fr. Van Gysegem. .
..
'i
m
De expositie in de magazijnen van "Vooruit,, twee verlelweken van Karnaval
D zijn nu achter den rug.
Laat men nu In alle fabrieken en werkhuizen e r n s t i g den steun inrichten voor Eekloo. 't Wordt een strijd op leven en dood I ,
Een rjoorjeiijk ongeluk heeft erge gevolgen
Gisterennamiddag werd de volkrijke wijk der Groendreef en Hamerstraat in ontroering gebracht. Aan de Hamerbrng ligt het Schip cElisa?, toebehoorende aan Leon-Charles Van Rackelboom, gemeerd. Gister namiddag wareu hunne twee kinderen, een jongen, 13 jaar en een meisje 16 jaar, met het klein bootje gaan varen. HENEGOUWEN MEVEHGNIE9. — Boerende redding. —; Eenige meters voorbij, dén overzet gekoEen soholier, de kleine -CesarDutilldsul, 14 mèn.zag men hét meisje uit het bootje valjaar oud, kwam uit de school. Hij ging op len. Een persoon sprong in het water, maar den boord van den Dender. Eensklaps ver- het slachtoffer was zoo plotseling gezonken loor hij het evenwicht en viel in de rivier. dat men haar niet kon bereiken. Eerst tien De regenmantel, die de jongen aan had,bleef minuten later kon men haar bovenhalen. op het water drijven en hield alzoo zijn Men liep dokter Rijsenaer verwittigen hoofd boven den stroom.Hij werd aldus drie doch alle pogingen door den geneesheer honderd meters ver meegevoerd. aangewend bleven echter vruchteloos. Dan kwam hij aan een molen waarvan de Men oordeele over de droefheid der sluizen openstonden. Hij werd tegen de ouders. steenen geslingerd, terug achteruit geduwd Het lijk werd naar het doodenhuis geen in eenen kolk gepakt. Hij was op het voerd. punt te verdrinken, toen een werkman, de genaamde Liétand in 't water sprong en den Nog een ander doodelijk en wreed ongekleine kan redden. De toestand van het kind luk gebeurde gister namiddag op dezelfden is zeer erg. wijk, én mag ais gevolg van het tweede genoemd worden. WEST-VLAANDEREN Do echtgenootê Lieven Van Caeneghem, OOSTENDE Opgovischt. — Eergistër zagen twee visschers het lijk van een man wonende Hamerstraat, 4, was naar het verin zee drijven, ter hoogte van het fort «Na- dronkene meisje gaan zien. Nauwelijks poleon:. Het lijk, dat in ontbinding was, had zij hare ->ning ' vorlaten teen haar 3jarig zoontje, Gustaaf- vit het venster werd opgehaald en naar het doodenhuis gevoerd. Het was enkel gekleed met kousen der eerste verdieping viel. Het kindje kwam met het hoofd op de en schoenen. ; Gered. — Eergistër avond viel Frans straatsteenen terecht. Het werd door geburen opgenomen en in de woning gedraVignc, wonende Visscherskaai, in do Visscherskreek. Gustaaf Lauweryns sprong gen. De moeder aanstonds, verwittigd kwam den drenkeling gansch gekleed ter hulp en was zoo gelukkig den man behouden op hei toegeloopen en viel in bezwijming bij het zien van het kind. drooge te kunnen brengen. , Ook daar bleven de pogingen van dokter Gevaarvolle toestand. — De engelsche driemastba'rk cNeldos • was van haar Rijsenaer zonder uitslag. Een kwaart uurs anker losgeraakt en beginnen te drijven. De nadien overleed het wichtje. tuiboot, die er bij lag, blies alarm en onmiddellijk vaarde de reddingsboot met 12 redders aan boord, ter plaats, en ging over tot de reddingswerken. Gezien het groot WIJKCLUB PLEZANTE VEST gevaar, sprongen al de matrozen, de kapitein en de loods, ten getalle van 23, in de Zondag 19 Maart, om 3 1/2 ure, vergadereddingsboot. Een der matrozen sprong in ring in het gewoon lokaal. 't water en kon gelukkiglijk gered worden. Toespraak door gezel F. Hardyns. Die 36 koppen worstelden met hunne log•• • « ' ge boot tegen de hooge baren, geraakten gelukkiglijk in de haven, doch niet zonder afmatting, en druipende van het zeewater, dat gedurig over hen sloeg. Intusschen dreef het schip tot voor do havengeul, waar zijn anker ook Vast ge Ter gelegenheid der Parijzer Commune, raakte en het blijven liggen is tot woensdag morgend. Het wedor gestild zijnde, werd de zal er maar een enkele Cinoma-vertooning bemanning terng aan boord gebracht en het gegeven worden/ welke om 3 ure piaate sohip onder' de toejuichingen der menigte, heeft aan den prijs van 0,10 fr. Warm aanbevolen. door de groote tuighoot,schipper Evernerts, Om 6 nre vergast de Harmonie Vooruit zonder verdere ongevallen in de nieuwe bassijns gebracht. ons, op een prachtig Kunst-Concert, waarvan het programme in «Vooruit» is verscheYPER. — Ongeluk. — Eergistër moest Kamiel De Venter, van Rnusbrngge, eene nen. De fasm onzer Harmonie is genoeg gekar strooi van 6000 kilos leveren in de weldigheidsschool van den Staat. Bij het uit- maakt. Het zij genoeg dat het kunstminnend purijden der hoeve, botste de wagen tegen een pijler, die emgereden werd eo op den voer- bliek weet d&t de Harmonie Vooruit in het man viel. De ongelukkige werd deerlijk aan «Feestlokaal» een Concert geeft om de zaal het hoofd en over gansch het lichaam ge- tot barstens toe te vullen. kwetst en moest in 't gasthuis verpleegd Tijdens het Kunsu-Ooncert, zal er door worden. gezel E. Anseele eene toespraak gegeven worden, ter herdenking der Parijzer ComOOST-VLAANDERCN mune. Aan de partijgenooten vragen wij beleefd MULLEM. — Levend verbrand. — EerBister namiddag is het 2jarig kindje der op tijd te> komen opa het Concert of .Voor-
VOOR DEN KIESSTRIJD
Zondag allen naar het "Feestlokaal,,
De Tentoonstelling, ingericht in de groote Magazijnen van VOORUIT, Vrijdagmarkt, heelt de laatste dagen veel volk .elokt. Alles was opnieuw in volle frischheid, netj-8 gerangschikt en opgesmukt. Z-ggen wij dat op den <-ersten trap thans eene prachtige collectie geweefsels onzer socialistische weverij was tentoongesteld. Hoe sterk en schoon afgewerkt zagen er al- die' stukken uit '. • Onze huismoeders zouden meer en meer in onze nlagazi''ien de geweefsels der socialistische weverij moeten eischen. Ons. eigen fabrikaat moet dat der kapitalisten overal verdringen. In de < coupe » van de manskleederen was het nu prachtig ingericht. Thans waren de kleederen op maat afzonderlijk en met veel zorg tentoongesteld. Men kon snedige kostumen beworderen. Er was soo wat van alles voorhanden : kostumen met veston, jaquette, redingote, habit. enz. Onze coupeur en onze kleermakers hebben bewezen op de hoogte te zijn van hunne taak. Vergeten wij ook niet te spreken van de pért'» gesneden kiiderkostuurxpjes. - ' t Was één pracht'» geheel, dat algemeen opgêmetkt en bemroken werd. D« nastoiHe* van VOORTJTT's bakkerij herMen ve<"I biivaL Zij waren lekker en fijn. Zij wprden aan een goedkoop prijsken afgeleverd. Al w » van .VOORUIT's klein goed heeft geproefd, zél een blijvende kalant zijn. 'Wat ook de-aandacht gaande maakte, waren de lieve hoedjes met kunstbloemen met de hand gemaakt. Wat fiin werk 1 Hoeveel geduld en smaak is er niet'.-n«v,si"r r mo natuurlijk de blocnjekensna te maken ! De_prachtige kastjes met mooie kostumen en de nette hoedjes met bioemenguirlanden, overgoten met het zachte electrisch licht der matte lampen, gaven ons en indrukwekkend geheel weer. Onze gezellinnen en gezellen halen eere vanJtun werk. Zij hadden met veel opoffering en toewijding alles verzorgd. e
Kunstnieuws DE REVUE DER VOLKSKINDEREN ... DER BRL'GSCHEPOORT Zondag 1.1. had de tweede opvoering plaats, der kinderrevue Hoc g'heere da dutsekeu. Was de zaal de eerste maal goed bezet geweest, deze maal konden onmogelijk al de bezoekers binnen. Vele partijgenooten zün moeten terugkeeren bij gebrek aan plaats. Wat'.de uitvoering betreft, er mag fier gezegd worden ter eere van gezel G. Marto, die deze revue gemaakt heeft, dat het goed ineengezet is. Van bij de eerste scène tot de laatste, werd door het applaus bewezen dat zij goed beviel. v De verschillende hoofdrollen, die vervuld werden . door M. Van Dierendonck, M. Goethals, Zoé Van Ertvelde en Bertha Miohiels, aisook Angèle V. d. Casteele, die de commère was, alsook Steedje Delasort, waren.allen in handen van jonge gezellinnen die bewezen hebben op gebied van het tooneel resds een goeden vooruitgang gemaakt te hebben. De kleine Thorens was ook een goed element voor het vervullen der jongensrollen. E e t bravogeroep en handgeklap zonder eind? viel dézen kindergroep met zijnen bestuurder ten deel, wat terecht mocht aanzien worden als een hnldebetoon, voor den genoeglijken feestavond aan de ruim 400 aanwezig zijnde gezellinnen en gezellen aangeboden. Daar het zondag 19 Maart feest ti ter herdenking der Parijzer Commune, ingericht door den Wijkclub en waaraan dè Volkskinderen hunne medewerking verleenen met eenige nummers nit dt revue, zoo zal het ongetwijfeld weer niet aan volk ontbreken. Kaarten kan men bekomen in het lokaal. Begin om 6 l/t ure. J. IJ.
STADSNIEUWS Brand. — Gister avond, rond 9 3/1 n. is in de dechetfabriek van M. Toon, Kogelstraat, brand ontstaan. De brandweer snelde met al haar materieel ter plaats, doch had enkel twee lansen, die op de waterleiding geplaatst werden, noodig om het vuur te blusschen. Er was seffens een groote toeloop van volk. ben uur nadien was alle gevaar geweken. De schade is niet groot. - . Begin van brand. — De kleine Elisa Goorrnachtgj oud 5 jaar, woneude Zuidkaai 8, bevond zich gister namid-lag alleen te huis. Hare ouders werken, en de lieden bij wie zij inwonen, moesten naar het hospitaal gaan en hadden bet kind op zijne kamer opgesloten. De kleine die had met stekjes gespeeld, en het vuur reeds medegedeeld aan eenige vodden welke op de kamer lagen. Men heeft het vuur seffens kunnen uitdooven. Harmonie Voeruit. — Vrijdag avoad om 6 nre, solfegeles voor de spelende leden. Laatste algemeene repetitie voor '.et Cosomunefeest van zondag toekomende. Allen op post. Het Muziekonderwijs voor het Volk. veroorlooft zich u het feest te herinneren dat het op z ,odag 19 dezer, in de Lakenhalle inricht, n e t concert begint om 6 nre stipt. Vrijen ingang. — De deuren blijven gesloten gedurende het concert. Voor dc vrouwen der Plezantevert. — Zondag namiddag om 4 nur wordt een oproep gehouden in «De Röisdnif», Plataanstraat. Gezellinnen Van do Meulebroucke en Steurbaut komen spreken over «Duur leven en de noodzakelijkheid van bet organiseeren der vrouwen». Daar het ontwerp vooral voor vrouwen zeer belangrijk is nopen we dat ze talrijk vertegenwoordigd zullen zijn. Lijk opgehaald. — Gister morgend heeft men nit het kanaal van Brugge het lijk opgehaald van Honoré Caron. 38 jaren oud, dienstknecht, wonend? Ryhqvelaan, sedert 27 februari verdwenen Het lijk-werd naar het doodenhuis overgebracht. - EMERENCE 1 - Wat belieft er u, Madame' 1 - Ga eens naar dc Burgstraat, 33, in de Anotheek DE MOOR, en vraagt eene flesch THEOBROMA, neem, daar zijn 3 frank. - Is dat voor u, Madame ? —Ik vind u wel onbescheiden, meisje, mij dat te vragen .' - Madam moet dat niet kwalijk nemen, maar ik dacht er al verscheidene dagen op, dat Madam er zoo flauw én krachteloos uit ziet en ik zeide bü mijn eigen":'dat Madam eens THEOBROMA nam, zij zou rap genezen zjjn. —Eh *el ja, 't is voor mij, de dokter is hier dezen morgen geweest en hij zegde : Madam, ik kan u niets beters schrijven als THEOBROMA. Stedelijke Werkbeurs van oen». — Bericht voor de werklieden. — Opene pi -etsen op 16 maart : MANNEN. - Volle gasten : Schrijnwerker, meubelmaker, rijtuigmaker, paswerker smid, verlakker-tileerder voor vélos, koperdraaier- en bewerker, vuurstoker ; ijzer : mouleerder, fraiseur. schaver, draaier, boorder, mortaiseur, helper-gieter, nr au» teerder ; cimentcteenmaker, ciment armébewerker. metser, glazenmaker, schilder, boekdrukker, zeildoekwever, arbeider, voor zware lasten, kleermaker, schoenmaker. Halve gasten : Meubelmaker, schrijnwerker, borstelmaker, ijzermouleerder, behanger, binder voor ciment armé. . schilder, margeerder, bakker, zadelmaker, photograaf, helper buizenploatser, kleermaker. Leerjongens : Lijstenmaker, meubelmaker, behanger, beéldschilder, biseauteeder, smid paswerker, monteerder, bood» schapper, kleermaker, drukker. VROUWEN — Volle werksters : Strijkster, oude vrouw voor huiswerk;: korsetstepster, werkster in kindervestjes en -kostuums, broekmaakster, borsteltrekster, zeildockweefster, étiragémeisje, speelster, dienstmeid, rolspinster, vlashaspelaarster.» Halve werksters : Linnennaaister, broek, maakster, bottienstikster, gar°nmaakster. Leermeisjes : Kl-.ermaakster, giletmaakster, linnennaaister, monteerste^ Jiroekmaakster, korsetmaaikster, böodschapster. Werkbeurs van Gent. — Bericht vooi de patroons. — Werklieden der volgende categoriën zoeken werk: Volle: Bureelbediende, reiziger, ' magazijnknecht. camionneur, kuiper, i-onteerder, draadmaker, meubeistoelrnaker. spoelinlegger, schrijnwerker, koetsier, metser, paswerker, bramer. loodgieter, metserdiener, sigarenmaker, kuisehvrouw. katoenétiragemeisje, haspelaarster, bankmeisje, bomster, spinster, spinster in jute én vlas, smeet ster en haspelaarster idem,: binnendienster. Halve : Boekbinder, steendrukket, loodgieter, plaatwerker. Leergasten: Bureelbediende, photograaf, garenmaakster. "- - ƒ OPGEPAST ! — Voor den Fraoco> Beige to Luik werft men draaiers aan. D e secretaris aldaar verwittigt ons dat het koperdraaiers moeten zijn, en dat er reedt met heele dozijnen weg en weer tijn ge» .weest. De heer Philipe, destijds bestuurder m de Kleine Bellevuestraat, alhier, bestuurt nu de Franco-Beige. Daar er zalige gedachteniseen aan heb Bellevuettraatje verbonden zijn, meenen wij wel te doen onze stadgenooten to verwittigen. Men vraagt ook raouleerders en noyau» makers aan SS centiemen. Wie niet verder kan, trekke daar heen, maar is in alle geval gewaarschuwd. J. DeClercq GEVRAAGD VOOR BUITEN GENT — Een bekwame ijzerdraaier. Loon: 0.33 fr. per uur. Adres : Secretariaat Metaalbewerkers. Strijkster gevraagd.-i In de Weverij, Metserstraat 136, wordt gevraagd «ene goede strijkster zeer ervaren in het strijken van plooien voor ondergoed, hemden, broeken en reken. Voorkeur zai gegeven «varden aan diegene welke nog op confectié-atelier. gewerkt hebben. Zich aanbieden aldaar.
Zaterda* 18 Maart 1911 Commissiën des Gemeenteraad*. — De Oommissiên van Finantiën, van Handel en Nijverheid, vau Schoone kunsten en van nit Betwistbare «'«en vergaderen Vrijdag 17 Maart U i l , ten 5 1/3 ure namidd .gs, ten Stadhuize (zaal der Commissiën). Dagorde : 1. Stadsgronden aan de £ee vaartinrichtingen. lünsboul.vard. - Aanbod tot aankoop van twee hectaren. »• Stadsgronden Undenstraat. - Aanbod tot aankoop. Wijziging der verkaveling. - 3 . Belfort Gedeeltelijke afbraak en heropbouwing. - 4. .üuseum van Bchoone kunsten. — Ontwerp van vergrooting der loKalen - 5. .'olitie. - Nieuwe Commissarissen'. Dragen van de d i e n s t k l e d i n g . - • « . EleotricitSt. - Hulpstatie van den Kattenberg. Toewijzing der werken en leveringen. _ 7 G a s , water- en electrioiteitsd.ensten. _ Leveren van benoodigheden. Aanbeste"^Bouweu van oen beluik. (Werken en openbare gezondheid). Feestcommissie. — -Jaandag, so Maart, zeer dringende zitting voor de feestcommissie. De leden van het comiteit zullen er tegenwoordig zijn. Dagorde: 1. Onze feesten; 2. Regeling van het Eerste Meifeest. Sant. Maatschappij « Vooruit ». — Men vraagt eenen bediende voor de spaarkas. Voorwaarden ter inzage bij den lokaal houder van «Ons Huis», Vrijdagmarkt.
VERMAKELIJKHEDEN NEDERLANDSCD TOONEEL Zondag 19 maart, om 2 1/4 ure: 't Lustige Weeuwtje, zangspel in 3 bedrijven. Zondag 19 maart, om 7 1/2 ure: Een Beroemd Proces, drama in 6 bedrijven.
worden verhoogd, en de werkman moet zijn pensioen bekomen ten laats'" op 5fijarigcn ouderdom, dat is op een betrekkelijk jongen leeftijd, en wel omdat de mijnwerkers over het algemeen vroeger sterven dan de arbeiders der andere nijverheidsbedrijven. In Frankrijk, bereikt in sommige gevallen, het pensioen der gewezen mijnwerkers 600 frank, dank zij de afzonderlijke overeenkomsten tusschen patroons en werklieden, met name in Pas-de-Oalais. Daarenboven is in de Fransche Kamer een ontwerp overgelegd waarbij het pensioen der mijnwerkers uitsluitend ten loste der mijnrnaatschappijen komt. M. VERSTEYLEN. — Niets belet u dergelijk ontwerp over te leggen. Gezel MAROILLE. — Op wat al spotterGeboorten van 13 maart nijnen en uitroepingen zou hst niet ontMaurice Van Damme, Zeilstraat, 10. haald worden 1 Men zou vragen of de onderGustaaf Van der Meersch, Slijpstraat, 67. teekenaar stapelgek is! Marie Morant, Zaadstege, 36. Gezel BREN EZ — Zou de minister zijn Albert Callebaut, Prinsenplaats, 6. ontwerp niet kunnen vervangen door zulk Maurice Schauwbroeok, Sasblindenstr., 36 nieuw ontwerp. Achille Stockman, Nieuwpoortstraat, 33. Gezel MAROILLE.— Hopen wij het maat Walter De Pauw, Loodsenstrat, 13. niet! Delphine Tas, Slachthuislaan. Tot hiertoe bestaat er geene andere penDionysia Dinnavel, Meeuwstraat, 20. sioenwet dan die van 1900. Welnu, het stel1 onwettig. sel van pensioen bestaat in België voor do ambtenaren en het denkbeeld waarvan het Overlijdeu van 14 maart Albert Fredericq, advokaat, 63 jaar, Hof- uitging, verdient enkel goedkeuring. M. VERSTEYLEN. — De ambtenaren straat, 9. dragen insgelijks onrechtstreeks bij voor Overlijdt' van 15 maart hun pensioen. August Stoffin, 64 j . , inpakker, Voet-eg. Gezel MAROILLE. — Hoegenaamd niet I — Fronciska Ue Smet, 83 j . , zond. ber., Rooigemlaan, 319. — Godefroid Broeders, Zij betelen voor de kas van weduwen en weezen; maar zeg mij wat de pastoors en de 7 maanden, Kleinen Dok. onderpastoors, enz., betalen ? Overlijdens van 16 maart Die regel zou ni»t moeten beperkt zün tot Felix De Schampheleer, 86 j . , zonder ber. de ambtenaren. Waarom hem niet algemeen Cuniijnstraat, 43. — Marietta Wulteputte, getrxvkt ? 3 weken, Maria-Theresiaplaate, 18. — MalVolgens de begrooting van Staatsschuld, vina Van PUtelsberghe, 56 jaren. zond. ber. bp-steedt men gemiddeld iaavb'iks 14 milechtgen. Alohonse Tonel, Leopoldlaan, 23. lioen aan de pensioenen der ambtenaren en het is waarschimliik dat er nog verborgen zijn tn de andere begroetingen. Daarbü moet men nog voegen de pensioenen der leeraars en onderwijzers, hetzij meer dan vijf milKoen. Wü waren nieuwsgierig genoeg om na te gaan hoevee! gepensioneerden men telde op 1 Januari 1910. oog verliezen dat niet elke werkman 360 In de eerste plaats, de gepensioneerden dagen 's jaars arbeidt. Gezel BRENEZ. — Er zijn werklieden van de Leopoldsorde, ten geteJle van 74. De pensioenen van de geestelijken, ten getale die werk leveren voor 9 dagen. Gezel MAROILLE. — Ik blijf niettemin van 549. De militaire pensioenen, ten getale bij mijne meening dat uwe statistiek niet van 3,362 en die van het beheer van finanernstig is. De laatste statistieken, in het ciën, ten getale van 1,710". M. HYMANS. — Wot spreekt gij van een «citaatsblad» verschenen, vermelden .40,717 werklieden in 1909 en 140,447 in 1910; zelfs pensioen van ridder in de Leopoldsorde 1 M. MASSON. — Deze hoedanigheid geeft de willekeurige cijfers van den heer minister aannemende, is het ontwerp van Alired geen recht ep pensioen. M. HOYOIS. — Voorzeker niet. Defuisseaux nog heel goed aan te nemen. Gezel MAROILLE — Raadpleegt de beImmers, naar de laatste statistieken van groeting. 1910, zijn er 16,252 werklieden die 50 jaar M- VERSTEYLEN. - Zij geeft inderdaad oud zijn, waarvan af te trekken de werkliegeen reeht op pensioen. den ondersteund door de voorzorgskassen Gezel MAROILLE. — Zü trekken rnaa» Ondersteld dat dezen niet begrepen zijn onder die 16,252 werklieden en rekening hou- luttel, doch 't ia toch wat. In het ministerie dende met de pensioenen der weduwen, dan van spoorwegen treffen wij 2,444 gepensiozouden wij nog een jaarlijksch overschot' neerden a a n ; in het ministerie van wetenhebben van 6,452,990 frank voor het pen- schappen en kun%ten, 847; in het ministerie sioen van 500 frank en van meer dan 3 mil- •Van binnenlandsche zaken, 255; in het milioen frank voor het pensioen van 550 fr. nisterie van openbaren werken, 202; in het Met zoo een aanzienlijk overschot als ministerie van justicie 3S0j in het ministe121 millioen, bezit de kas, na twintig ja- rie van oorlog, 55; in het ministerie van nijren, een voldoende spaarfonds om in al de verheid en arbeid, 19; in het Rekenhof, 6; noodwendigheden te voorzien. De achtbare leeraars en onderwijzers. 1,690, enz.; dat minister heeft dus groot ongelijk zich te maakt in het geheel 14,606 gepensioneerden En gij zoudt aarzelen een pensioen te ververontrusten, te meer daar hij zeker is dat wij, na twintig jaren, éené regeering leenon aan de ongelukkige grijsaards, die zullen hebben die veel meer dan gij voldoe- gebukt gaa.n onder de jaren en dé afbeuning zoi schenken 1 in den werkman en die fing ? Hebt medelijden met hunne ellende en niet aarzelen zal het geld te nemen daar beloont de dienste, door hen aan het land bewezen. waar het in overvloed voorkomt. Die wet welke wij zullen stemmen kan een i n der waarheid, mijnheer de minister, tracht gij tusschen twee stoelen neer te groot uit werkstel hebben : ze kan patroons en werklieden nader tot elkander brengen zitten: Neem acht om niet te vallen, want zoowel de kapitalisten als de werklieden en derhalve vrede stichten waar tot hiertoe enkel strijd werd gevoerd.(Zeer wel 1 aan de zijn ontevreden over uw ontwerp. De jaarlijksche last, dien wij op de kolen- uiterste linkerzijde.) Doch om dien heilzomen uitslag te beko mijnen willen leggen, bedraagt vijf en half men. moet men het onrechtvaardig en bate millioen. Is dit te veel om werklieden, die zij gedu- lijk ontwerp van den minister van nijverrende hun gansche leven hebben uitgezo- heid en arbeid verwerpen en een ontwerp gen, dit leven 13 rust en vrede te laten ein- stemmen dat voldoening schenkt aan de mijnwerkers. Ik heb gezegd. (Herhaalde digen 2 Van 1850 tot 1900, wonnen de kolenmijnen goedkenring aan de uiterste linkerzijde.) 1,226,633,000 frank en van 1900 tot 1909, MOTIE VAN ORDE wonnen zij jaarlijks 49 millioen. En, men M. VAN DAMME. — Door eene dijkbreuk merke wel aan, dat deze de erkende winst is, want ieder weet dat zeer. dikwijls de van den Dender, zijn de gemeenten Denderwinst veel aanzienlijker iB. Men verduikt belle en St- Gillis-Waas ouder water geloode winst om belasting en ergernis te vermij- pen. M. DE VOORZITTER.— Dat is geehe moden. 49 millioen winst is waarlijk overdreven, en de heer Hanrez heeft in den Senaat tie van orde, doch zoo gij het noodig 00 bewezen dat eene jaarlijksche winst van 4 deelt, richt dan regelmatig eene vraag of of 5 millioen toereikend zou zijn om de interpellatie tet den minister. steenkolenmijnen ruimschoots te vergoeden. M. HELLEPTJTTE. minister van landM. VERSTEYLEN verslaggever. — Dit is bouw en openbare werken. — Natuurlijk, de motie van orde werd niet regelmatig geene wet, maar wel eene overeenkomst. Niets voorgesteld; doch ik hecht er aan aanstonds belet u hetzelfde to doen. Gezel MAROILLE. — In het Noorderbek- te verklaren dat de noodige maatregelen ken waarborgt eene door de patroons aange- reesds werden genomen. M. TIBBALT. — Dit ongeval bewijst hoe nomen overeenkomst dezelfde voordeelen aan dringend het noodig ÏB te Dendermonoe het de werklieden. M. VERSTEYLEN. — Geene enkele wet overtollige water af te leiden. verhindert in België eene overeenkomst tus— Het incident is afgeloopen. schen werklieden en patroons. Gezel MAROILLE. — Neen, doch 1 en DE BERAADSLAGING WORDT i — R V a T heeft er af te rekenen met den kwaden wil M. VER8TEYLJ1N. verslaggever. - V. j van de patroons en met de hardnekkigheid hebben in dit debat verschillende «orekers waarmede zij al de winsten der mijnen wil- gehoord : zij hebben drie verschillende stellen voor zich houdeu. De patroons willen sels uiteengezet en de achtbare voorgaande geene betrekking hebben met de syndicaten spreker deed een geestdriftigen oproep tot van mijnwerkers; zij hébben ongelijk, doch de Kamer, opdat zij onverwijld deze kweswat wil men er aan doen ? Alleen de wetgever tie oplos.se. kan hen tot betere gevoelens brengen. In BelDe redevoering van den minister waarbij gië is hot verboden pensioen to trekken voor wij vernemen dat hethuidge ontwerp slechts verwondingen en tevens een ouder- de inleiding is tot een meer algemeene wet, domspensioen te genieten, terwijl in Frank- de redevoering van den heer Maroille, de rijk dit verbod met Lestaat : een arrest van meening van den heer Denis en de verklahet Hof van Dowaai heeft daaromtrent de ringen uitgebracht in dé middenafdeeling, rechtspraak gevestigd. TIen ziet dus we! dat, dit alles moet ons overtuigen dat deze bevoor de mijnwerkers, tusschen Frankrijk en raadslaging slechts het lokaas is voor meer België een groot versohil bestaat. uitgebreide debatten. Ons dunkens, moet het pensioen een weik Menig voorstel werd ingediend over de zijn van solidariteit, juist zooals de mutuali- pensioenkwestie. Ik gewaag slechte van de teiten. Onlangs vroegen wij om algemeenma- voorstellen Defuisseaux, de Ponthière, king van de onderstandskassen; doch de h o r Daens, Destrée, Warocqué, en ten slotte minister wilde ons niet volgen. van het ontwerp van den heer Hubert, den De wet, die wij willen invoeren, inzonder- achtbaren minister van nijverheid en arbeid. heid voor de mijnwerekero, bestaat reeds in En thans rijst dadelijk de vraag o p : wijzigen Frankrijk, namelijk de wet van 1894: onze wij de wet van 1900 en hare beginselen? verslaggever, heer Versteylen, vergat ervan Het ligt niet in mijne bedoeling de geldete spreken in zijn verslag en ik betreur het. lijke ondersteunde vrijheid en de kapitaliBij artikel 2 dezer wat wordt de ontginner seering te schaden; ik beschouw dus de aan verplicht 41. h. to storten op heb looi ; 2 1 . h. bangige wet als eene uitzonderingswet. daarvan komt ton laste der werklieden en Het ontwerp Defnisseaux -leemt als grond, 2 t. h. ten laste van de patroons. Bij afzon- slag de verplichting en de -erdeeling; het derlijke overeenkomsten mag die afhoudins ontwen» van de hees ministor integendeel
Dinsdag 81 maart, om 7 1/9 ure: Vendetta, pantomime in één bedrijf door Mev. H. Verschuur; 't Lustige Weewtje, zangspel in 3 bedrijven. Woensdag 22 maart, om 7 1/2 ure, vyftigjarig tooneeljjibileum van den heer Pohet Dé Somme: Zieleketens, tooneelspel in 1 bedrijf ; Het Zangersfeest, blijspel in 3 bedrijven. Donderdag 23 maart, om 7 1/9 ure: De Graaf van Luxemburg, zangspel tn 3 bedrijven ; vooraf: Het Hoedje, blijspel in 1 bedrijf.
Burgerlijke stand van Gent
Officies! B. knopt Kameiv.rslag Kamer van Volksvertegenwoordigers Zitting van 16 Maart 1911 Voorzitterschap van den heer COOREMAN, voorzitter. . . . De zitting wordt te 2 uur geopend. VERSLAG M. COLAERT legt tor tafel van de middenafdeeling, belast met het onderzoek van de begrooting van wetenschappen en kunsten. OUDERDOMSPENSIOENEN DER MIJNWERKERS Voortzetting van de algemeene beraadslaging M. DE VOORZITTER. — De heer Maroille heeft het woord om zijne redevoering Voort te zetten. Gezel MAROILLE (op het spreekgestoelte). — Vrijdag laatstleden bewees ik dat, volgens de officieele statistieken, het getai toe te kennen pensioenen aan de 30jarige werklieden, naar het stelsel Defuisseaux 20.377 bedroeg, en dat voor de weduwen, 3.320. De daartoe benopdigde som zou ongeveer 10 millioen uitmaken. De ontvangsten, tegen 3 1 . h. afhouding van het loon der werklieden, 3 t. h. vanwege de patroons en 4 t. h. "vanwege den Staat, zouden in het geheel 18.436.000 frank bedragen. En vermits de uitgave slechts ongeveer 9 1/3 millioen zou vergen, bleef er een overschot van meer dan 8 millioen. Men heeft beweerd dat de lasten voor de werklieden overdreven zouden zijn. De werklieden ondergaan slechts een afhouding van 3 % die zij reeds vroeger stortten, en die zij overigens aangenomen hebben in hunne congressen, zonder te spreken van de referendums die ze goedkeurden. Het gemiddeld jaarlijksch bedrag van de loonen in 10 jaar is 176 millioen 114,341 fr. t e t gemiddeld arbeidsloon voor hetzelfde tijdperk is fr. 1.384,20; derhalve zal van den werkman slechts f r. 38.54 's jaars worden afgehouden. Wij blijven dus ver beneden het cijfer van den heer minister en van de dagbladen die spraken van 30 é n 100 frank per werkman. Gezel CAVROT. — Zie het verslag Trasenster in het « Journal de Liège ». Gezel MAROILLE. — Men heeft den zin van het ontwerp Defuisseaux volkomen verdraaid, om te doen gelooven dat het onuitvoerbaar is. De loonen, in 1909 enkel aan de werklieden van den ondergrond betaald, bedroegen 134,359,300 frank. Doch voegt men er de buitengewone werken bij, dan komt men tot 350 million. De som van de bijdragen van werklieden, patroons en Staat zou 17.611,433 frank bedragen, voor eene uitgaaf van 9.96.550 frank genoeg om het pensioen van 450 frank te betalen. Het eerste jaar zou dus een batig slot van 7.704,883 frank laten. Het globale batig slot zou meer dan 30 millioen bedragen na de eerste vijf jaren, gedurende welke de pensioenen 450 frank zonden bereiken ; 65.900,000 frank na da ojf jaren gedurende welke de pensioenen fr. 500 fr. zouden beloopen, en ten slotte 27,455,420 frank na verloop van de vijf jaren-gedurende welke zij 550 frank zouden bedragen. Samen een batig slot van 124,170,125 rank. Het twintigste jaar, zou het pensioen 600 Iranfc bereiken, en er ware dan nog een overschot van 4 millioen: er is dus geen verrassing i o c h risico te vreezen. De tabel, door den heer minister laattijdig overgemaakt, 's werkelijk zonderling. , ?'?! fir. m e t het minBte vertrouwen in • de inlichtingen, die dienden om ze op té maken, gaan uit van kolenmijnen die er belang brj hebben een hooger "etal werklieden op te geven. De tabel vermeldt 101,553 werklieden; dit getal is overdreven en komt niet overeen met de stet-lieken die 10,608 werklieden minder opgeven. « . A. HUBERT. — Het bestuur der mijnen maakt zijne berekening op per dag, terwijl mrjne tabel het werkelijk getal werklieden, opgeeft. Men mag imers niet uit het
neemt de verdeeling aan voor het overgangstijdperk en de kapiteliieering voor het latere tijdsperk. M. PIRMEZ. — Het'is ook de p o n d s l a g der wet van 1900 en van de 85 frank. M. VERSTEYLEN. — De amendementen Maroille nemen ook de verdeeling aan voor het overgangstijdperk en de kapiteliseering voor later. Mijns dunkens, moet er niet worden afgezien van het beginsel, door de wetgeving aangenomen. De heor Maroille had ongelijk het voorbeeld der ambtenaren aan te halen : hunne jaarwedde wordt vastgesteld met het oog op een verzekerd pensioen en het bedrag hunner wedde staat op deze wijze beneden die, in de private nijverheid betaald. In België kunnen wij geene pensioenen toekennen.wanneer zij, die er voordeel uit trekken, niet de minste poging aanwenden om ze te bekomen. 't Is woordenpraal, het voorbeeld van Duitschland betreffende het verplicht pensioen in te roepen. Over het verdeelingstelstel ben ik hét eens met den minister, waar hij beweert'dat, op wtenschappelijk gebied, dit stelsel niet te verdedigen is. Ten onrechte beweerde men dat m Duitschland gansch de inrichting der pensioenen steunt op de verdeeling . Voorzeker gebeurde de eerste uitbetaling volgens de grondslagen van dit stelsel, waarbij jaar in jaar uit o» kas wordt geledigd en opnieuw gevu' J- Doch men werd ongerust, en uit voorzichtigLe.d ging men over tot kapitaliteering bij tijdstippen. ' ;-' • .. De verdeeling wordt op volstrekte wijze eisóht immer aangroeiende bijdragen : dit feit werd in Duitschland klaar en duidelijk bewezen. , De verdeelng wordt op volstrekte wijze aangonomen in het ontwerp Warooqu» en in het ontwerp DefuiBseaux, terwijl in het ontwerp van den minister en in dit van den heer Mabille,de verdeeling enkel daar wordt aangenomen waar het niet anders kan, namelijk gedurende het overgangstijdperk. Men heeft do wet van 1900 erg bestreden, <sn zeer ten onreohte 1 In 1900 waren er 227000 deelnemers die 2.500.000 frank stortten; in 1905, 541,000 deelnemers dio 6,838,000 frank en in 1909 650.000 deelnemers die 8.645.000 frank stortten. Mon mag dus zeggen dat 80 t. h van de werklieden die zich kunnen aansluiten, ingeschreven zijn in do lijfrentM. LEMONNIER. — Dit is overdreven. M. VERSTEYLEN. — In ' t geheel niet 1 Dit zijn cijfers. Houd Inderdaad ook rekening met het feit dat de werklieden van den itaat gepensioneerd zijn, dat de mijnwerkers bijzondere kassen hebben en dat in tal van nijverheidsbedrijven de werklieden pensioen trekken. Daarenboven breidt de wet van 1900 dag aan dag haar heilzaam uitwerksel uit. Zoo bestaan er heden 960 spaarkassen voor sohoolkinderen. . De wet van 1900 stelt, in strijd met hetgeen men zegt eu herhaalt, hoegenaamd geen pensioen in van 65 frank; die 63 frank zijn enkel eene gunst, verleend aan de ouderlingen gedurende 't overgangstijdperk; het beginsel zelf der wet van 1900 is de aanmoediging, verleend aan voorzorg, aan persoonlijke pogingen van de arbeiders, die, dank zij deze ondersteuning, in staat zijn gesteld zich eene voldoende lijfrente aan te schaffen. Op dat gebied is de wet van 1900 al hare beloften gestand gebleven. De uitwerkselen der wet werden Krachtig in de hand gewrkt door de talrijke mutualiteiten voor pensioen die de propagande stelselmatig inrichtten en de toekomstige gepensioeneerden in groepen verdeelen. •• De Kiim-r kent h»t verschillend bedrag van de pensioenen toevolgens de gedane stortingen; en instede van de uitwerksels der wet van 1900 te verzwakken, zullen wij ze versterken. De heer Mabille heeft alles gezegd wat er te zeggen was ten voordeele van het ontwerp Defuisseaux, doch hij kon mij niet overtuigen. Gezel HORLAIT. — Dat wisten wij vooraf.
M. VERSTEYLEN. — Volgens dit ttelsel zouden de te betalen pfemiéh aanzienlijk zijn. Voor eene jaarwedde van 1.500 frank zou de premie 45 frank bedragen of 3 t. h. voor do werklieden en 45 frank voor de patroons, en 60 frank voor den Staat of 4 1 . h. En daar er ongeveer 1,500,000 werklieden zijn, zou dit 78 millioen uitmaken, zonder de pensioenen der vrouwen te rekenen 1 Zou men een minister van financiën kunnen vinden, die dergelijke verantwoordelijkheid op zich zou laden 1 M. LEMONNIER. — 't Is het bedrag van de begrooting van oorlog. M. VERSTEYLEN. — Men heeft gesproken van de pensioenen van officieren, priesters, magistraten, ambtenaren. Gemiddeld bedraagt het pensioen van een pastoor 425 frank; en nooit heb ik een bisschop gekend die niet in dienst gestorven is, en die pensioen trok. Het ontwerp van den ministor stelt de voorzorgskassen gelijk met de mutualiteiten voor pensioen, derwijze dat -' ' d e voordeelen van de wet van 1900 genieten. Zeer goed 1 Doch ik zou graag weten of het o werp van den minister denkt aan de 8,100 gepensioneerde mijnwerkers, want de heer minister verwijt juist aan het ontwerp Mabille dat het zich niet inlaat mét deze belanghebbenden. En waar haalt de heer minister de 144 frank die hij de voorzorgskassen oplegt? Sommige voorzorgskassen zijn verdwenen. Gezel HORLAIT. — Die -an Namen bijvoorbeeld. , M. VERSTEYLEN. - En die van Luik wordt vereffend. M. PIRMEZ. — De kas van "harleroi betaalt slechts 100 frank pensioen. M. VERSTEYLEN. - Houdt hrt ontwerp van r'"n minister rekening met de 8,100 epensionneerden ? M. A. HUBERT. — Er zijn er 8.600. M. VERSTEYLEN. — Ook goed! Doch de vraag blijft beBtaan. M. A. HÜBERT. — De wet verplicht de mijnmaatsehappüen aan de werklieden de pensioenen* te blijven betalen die zij tot heden betaalden. Aldus bes'"-t te TV,,,- «ene mutualiteit die in stand moet blijven; te Luik waar geene voorzorgskas -taat, verleent men 180 frank pensioen • dit ia ' et aanzienlijkste.
M MABILLE. — Verschooning, in hel' centrum geelt men het aanzienlijkste. M. A. HUBERT. — Ja, doch daar betalen de werklieden bijdragen. Al deze voordee-» Ion moeten krachtens de wet behouden blijven. Mij dunkens genieten de voorzorgskassen geen enkel voordeel behalve de bevoegdheid om het pensioen der werklieden te ontvangen. i n de geschiedenis der voorzorgskassen komen zeer belangrijke parlementaire fei-» ten voor. Zoo werd reeds gedurende tal van jaren de rechtspersoonlijkheid geëischt voor deze kassen, nit hoofde van de groote dien-» sten die zij aan de arbeidende klas bewijzen M. A. HÜBERT. — De voorzorgskassen werden ingesteld met bet oog op de arbeidersongevallen, en slechte later heeft men de pensioenen beoogd. Doch sedert 1903,ten gevolge van het van kracht worden van de wet op de arbeidsongevallen, blijft nog slchte over het vraagstuk der pensioenen. (Onderbrekingen). Ik maak geen inbreuk op de rol der voorzorgskassen... M. LEVIE. — Gansch nw voorstel doet niets anders 1 M. A. HÜBERT. — Ik wacht op nwe be-. wijzen.. M. VERSTEYLEN. — Het programma der cFrancs-Minenrs» was voorzeker van groot belang; doch de mutualiteiten hebben er zioh tegen verzet en met reden, omdat men overdreven voordeelen aan de mijnwerkers toekent. De 55jarige leeftijd kan niet worden aangenomen zoo in het voorstel niét rekening wordt gehouden, met de invaliditeit. De stellers van hét voorstel bekennen het, vermits zij het pensioen op 56 jaren leeftijd verleenen, slechts op voorwaarde dat da werkman een zeer laag loon verdient. En wat doet men met dc werklieden dia maar tijdelijk in de mijnen werken? Zullen zij niets krijgen? Het ontwerp Mabille antwoordt dat de werklieden die minder dan vijftien jaar in de mijnen werkten, hun per» soonlijk rentêbockje zullen hebben. Maart wanneer begint het Overgangstijdperk? De geregelde verdeêling bestaat in het on*, vangen van eene bijdrage van de werklieden, oene andere van de patroons en eene derde) van den Staat. Van dat aldus tet standge» bracht fonds, stort men 5/2Ó in de lijfrentkas, welke het pensioen moet verschaffen aan de mijnwerkers die verdwijnen; verder schenkt men de pensioenen, opgegeven in nét ontwerp,.on oindelijk stelt men eene gemeen» schappelijke kas in. Dat is 't begin der kapi» ' teliseering. M. A. HÜBERT. — Mijn ontwerp vergt dat de werkman le frank stort alsook de. werkgever en dat de Staat 9 fr. schenkt, te zamen 39 frank. Dé Spaarkas dient te weten welke som ter kapitaliseering zal gestort Wor» den volgens het ontwerp der Francs-Mineura, Na dertig jaar antwoordt zij, zal de som door de kapiteliseering bekomen, maar 270 frank bedragen. M. MABILLE. — De voorzorgskassen zullen bijleggen. M. VERSTEYLEN. — Een werkman die 15 frank stort, 15 frank bekomt van zijn patroon en 11 frank van den Staat, zal niét het» zelfde pensioen hebben, in 't opzicht van .kapitaliseering», met het eene stelsel als met het andere. M. A. HÜBERT. — Neen 1 want men stort niet dezelfde som volgens de twee stelsels. Met het stelsel van den heer Mabille, draagt gij het verschil om tot 360 frank be geraken; maar met het stelsel der » Franc-Mineura » bekomt men de 360 frank door de kapitaliseering; dat is niét mijn stelsel. DE VOORZITTER. — Mijnheer de minister, mag ik u verzoeken uwe onderbrekingen te kapitaliseeren. (Gelach.) M. HYMANS. — En dat dé beer Versteylen zijne welsprekendheid Verdêelel (Herhaald gelach.) M. LIEBAERT, minister van financiën.—» Volgens het stelsel Mabille, kan men niet rekening houden mét den samengestelden in» terest, vermits men aanstonds uit de kas dé noodige gelden trekt om de pensioenen uit to betalen gedurende hét overgangstijdperk. M. V. DELPORTE. — Gij vergeet dat vaa eerst af aan, de kas een spaarfonds van vier, millioen zal hebben. M. A. HUBERT. — Dat betwist ik. M V. DELPORTE. — Gij zult het onde*-vinden. M. VERSTEYLEN. — Met het stelsel van den minister worot hét pensioen van 360 fr. slechts over dertig jaren toegekend. Bijgevolg komt het minder duur te staan dan het stelsel Mabille, waarbij dit pensioen onverwijld wordt toegekend. Da heer Mabille beroept zich op den geest van solidariteit der werklieden om dé hoogste bijdragen te billijken die hij van hen eischt. « Wij willen meer storten, zeggen de werklieden, om aan de ouderen aanstonds pensioen te versteek»' ken. % Ik vraag mij af, of de heer minister en de heer Mabille tot elkaar geen stap van toenadering konden doen. Dit overeenbrengen der beide stelsels schijnt mij mogelijk, vermits het aangenomen is dat de werklieden deie opoffering op zich nemen. Wij hoeven het begrip van vereeniging en voorzorg aan te moedigen, en het is dus volkomen logisch j a t wij hen bijstaan om hunne vakinstellingen te versterken. Het is bet beste middel om dé kwestie van 't pensioen dr mijnwerkers eenB en voor goed op to lot» Het ontwerp van den minister lost voorzeker het vraagstuk niet op en de grondbeginselen van de amendementen van den heer Mabille schijnen mij meer geschikt om <»e moeilijkheden op te lossen. Daarom verzoek ik de Kamer te te bestudeeren om ze in ds wet te kunnen inlaesohen. (Zeer wel I op zekere banken.) M. DE VOORZITTER. — De heer Denis heeft amendementen voorgesteld, die zullen worden gedrukt en rondgedeeld. Ik voeg er aan toe, zonder nochtans mijne achtbare collega's aan te zetten tot het indienen van nog andere amendementen (gelach), dat ik hen verzoek, zoo zij het vanzins zijn, deze zoo spoedig mogelijk in t e dienen, op.lat zij mede zouden kunnen behandeld worden. (Zeer wel 1). Dc zitting wordt kwart vóór 5 o n gesloten. Morgen,openbare vergadering kwart vóór, 8 ore,
Zaterdag 18 M a a r t 1911
Brussel en omliggende OP VOOR ALGEMEEN STEMRECHT D e - g r o e p e n bij d e B r u s s ê l s c h e F e d e r a t i e aangesloten, worden uitgenoodigd geene v e r g a d e r i n g e n e n bijeenkomsten voor zondag 2 April aanstaande. H e t is v o o r dien d a t u m d a t d e g r o o t e p r o p a g a n d a s l a g voor A l g e m e e n e S t e m r e c h t ingericht wordt. Zes groote meetings zullen op hetzelfde u u r g e h o u d e n w o r d e n in Brussel en voorgeb o r c h t e n , o m 10 u r e ' s m o r g e n d s , m e t d e m e d e w e r k i n g d e r bijzonderste socialistische sprekers, syndikalistcn en volksvertegenwoordigers : — S C H A A R B E E K - L A K E N . s A « Prog r è s », b i j C h e v a l i e r , L i e d t s p l a a t s , . 5 . MOLENBEEK-KOEKELBERG-JETTE. r. A u s M i ü e C o l o n n e s 5, R a n s f o r t s t r a a t , 2 3 . — ELSENE-ST JOOST-ETTERBEEK. Z a a l d e r « C o n t i n e n t a l », W a v e r s c h e s t e e n w e g , 352a. ( d i c h t b i j d e J o u r d a n p l a a t s ) . ' - ST GILLES-VORST- U K K E L . c Volksb u i s :>, S t G i l l e s , V o o r p l e i n . — C U R E G H E M - A N D E R L E C H T . Bij P o l y , W a y e z p l a a t s , 82. — B R U S S E L (stad). eViaamsche Brouwerij's (Brasserie flamande), August-Ort« r a a t , - 22-24. Alle leden dor p a r t i j m o e t e n a a n de opening d e z e r g r o o t s c h e en beslissende beweging deel n e m e n , h i e r o m m o e t e n alle ontw o r p e n v e r g a d e r i n g e n of z i t t i n g e n v e r s c h o ven w o r d e n . A n d e r e propagancladagen zullen op deze volgen om te bewerken d a t de ontworpen L a n d e l i j k e b e t o o g i n g v a n 13 A u g u s t u s i e t s grootsch zij. A M ' I - K L E R I K A L I S M E AAN VOOR 1 F R A N K
3
ELLEN
De doktrinairc pruiken der hoofdstad h e b b e n d u s . h e t v o o r s t e l d e r l i b e r a l e i.sso^ c i a t i e o m k a r t e l te s l u i t e n m e t d e s o c i a l i s t i sche Jtartij. afgewezen o n d e r v o o r w e n d s e l dat met hot kartel een groot getal liberale s t e m m e n zouden "verloren g a a n . Bij d e l a a t s t e k i e z i n g b e h a a l d e n d e v e r e e n i g d e l i b e r a l e n 17,033 s t e m m e n ; d e s o c i a l i s t e n 9,5S5 e n d e k l e r i k a l e n 11,163 of e e n e a n t i - k l e r i k a l e m e e r d e r h e i d v a n 16,105 s t e m men. M o e t e n wij h i e r u i t d e g e v o l g t r e k k i n g n i e t .Wekken d a t h e t a n t i - k l e r i k a l i s m e d e r d o k t r i n a i r c p r u i k e n euke-1 e e n m i d d e l t j e is o m tlo w e r k l i e d e n v a n h u n n e e c o n o m i s c h e b e l a n g e n af t e t r e k k e n ; w a n t z i j , z u i v e r e a n t i klerikalen, m e t geen e n k e l v e r b o n d m e t de klerikalen op h e t geweten, vreezen d a t hunne kiezers... w a t ; . . . voor de klerikalen zouden stemmen! ï AANWERVING VAN B E D I E N D E N VOOR n E T B E H E E R VAN P O S T E N I J Z E R W E G E N Twee prijskampen in de viaamsche en f r a n s c h e t a a l v o o r h e t b e n o e m e n v a n 100 kandidaten dieustklerken bü het beheer van P o s t en I J z é r w e g e n zullen p l a a t s grijpen in de maa-nd Mei a a n s t a a n d e . D e b e n o e m i n g e n z u l l e n g e s c h i e d e n ' bij h e l f t t u s s c h e n b e i d e prijskampen. Do aanvragen mogen ingezonden worden t o t 23 M a a r t a a n s t a a n d e .
MOLENBEEK S e d e r t esn j a a r is het. getal lezers der socialistische bladen aanzienlijk v e r m e e r dei'd i n d e b r u s s ê l s c h e o m g e v i n g . I n onze g e m e e n t e , d a n k a a n een© g e s t a d i g e p r o p a g a n d e , h e b b e n wij n i e t a l l e e n l i j k o n s l e d e n t a l z i e n k l i m m e n v a n 250 o p 600 m a a r 'oók terzelder t i j d 5C0 l e z e r s v o o r « L e Pe.uple:> e n c V o o r u i t » bij g e w o n n e n . Deze p r o p a g a n d e schijnt niet t e . b e h a g e n a a n onze "liberalen v a n « L ' A u r o r e s . I n een niet onderteekend artikel e n getiteld « De D r u k k i n g :> v e r w i j t m e n o n s d s g e m e e n t e b e d i e n d e n t e willen a a n w e r v e n i n d e socialistische 'partij o m d a t h e t b e s t u u r van onzen werkersbond hen e e n e omzendbrief heeft gestuurd en heeft a a n g e r a d e n een abonnem e n t o p h e t b l a d e L e P e u p l e -> t e n e m e n , m i t s e e n e w e k e l i j k s e h e v e r g o e d i n g v a n £o centiemen. D e gemeentebedienden die de stoutheid Kehad h e b b e n lezer t e w o r d e n v a n o n s g r o o t s o c i a l i s t i s c h b l a d w o r d e n in l i e t l i b e r a a l o r g a a n b e s t e m p e l a l s «liesr-h'ronimlcn of voor slimnrcrjkkcn - die h u n n e seiicpcnen v l e i e n , o ï . v o o r m e n s c h e n d i e zich m e e r Ijc/iïlioutlen met .hunne belangen dan met h u n n e g e d a c h t e n en h u n n e w a a r d i g h e i d » . Wij weten niet welke belangen de bedienden mogen hopen m e t e e n socialistisch blad te lezen. W a t h u n n e waardigheid betreft wij zijn v e r z e k e r d d a t d e g e m e e n t e b e d i e n dencr meer bezitten dan de naamlooze schrijver v a n ' h e t artikel. Dc fontionnarissen van ons gemeentehuis w e t e n b e t e r d a n w i e o o k da.t d e v r i j h e i d v a n d e n k e n , v a n , h a n d e l e n e n v a n a d e m e n in ons b e s t u u r is g e k o m e n s e d e r t de socialis t e n b e z i t n a m e n v a n h u n n e p l a a t s in d e n g e m e e n t e r a a d eu in h e t schepenkollegie. H e t is s e d e r t d a n , d a t zij b e l a n g l o o z e v e r d e d i g e r s ' h e b b e n g e v o n d e n e n d a t wij o n s n o o i t h e b b é n b e z i g g e h o u d e n d m t e w e t e n of zij o n z e p o l i t i e k e g e d a c h t e n d e e l d e n . D a a r b i j i e d e r e e n w e e t in M o l e n b e e k d a t voel b e d i e n d e n . Officieren en" a g e n t e n v a n politie deel .maken van. d o «Liberale Associatie:». ' • Zijn d a t d a n o o k b e s c h r o o r n d e n ; v l e i d e n zij o o k h u n n e s c h e p e n e n a l s e r d o k t r i n a i r e n
in h e t kol legio z a t e n e n h a d d e n zij ook geene waardigheid? W e i h o e h e t zijn d e M o l e n b e e k s c h e s o c i a listen die e e n e d r u k k i n g uitoefenen op de gemeentebedienden 1 W i e h a d dit ooit k u n n e n gelooven ? W a t zullen deze laatsten met deze verklaring lachen. W a t nochtans als echt mag a a n z i e n w o r d e n is, d a t e r d r u k k i n g u i t g e oefend werd eenige j a r e n geleden als er n o g . g e e n k w e s t i e w a s v a n s o c i a l i s t i s c h e gem e e n t e r a a d s l e d e n H e t w a s in 1895, t i j d e n s de eerste gemeentekiezing MM H o l l e v o e t en J a c o b s gaven l i b e r a l e m e e t i n g s . ^ n o v e r a l w a r e n , zij v e r g e z e l d v a n e e n of t w e e g e m e e n t e b e d i e n d e n d i e v e r p l i c h t w a r e n d e o r d e t e h o u d e n in d o z a a l . Heeft men vergeten dat, iedere maal d j g e m e e n t e r a a d officieren van politie benoemde, hen des a n d e r e n daaïïs werd aang e r a d e n deel t e m a k e n d e r liberale associatie ten e i n d e wel t e s t a a n m e t d e n grooten meester. Dit alles behoort tot de geschiedenis der liberale d r u k k i n g die de socialisten afgebroken hebben. F. ELBEHS.
En hef Vlaemsch Krediet
KREDIET aan IEDEREEN
GENT, 2 1 , ST JACLBSMiUWSIRAAT, 2 1 , GENT
v o o r H e e r e n , D a m e n en K i n d e stoftcn, c H e g c e d c r c n , s c h o e n e n , regenseherrnen, enz. enz. " aar mits 5 frank per maand.
maand.
} BjMalaaal ec. B E T A L I N G N A o e
E e n p l i c h t blijft t e v e r v u l l e n v o o r d e zitting van Z o n d a g : er moet gezorgd worden dat niemand ontbreke, opdat sommigen niet z o u d e n k u n n e n z o r g e n d a t h e t a l t i j d dezelfd e n zijn d i e m e n t e g e n w o o r d i g z i e t . D e zitting m o e t stipt om 3 ure a a n v a n g e n . I)C b e s p r e k i n g v a u h e t E e r s t e M e i f e e s t eu andore belangrijke punten staan aan de d a g o r d e , alsook do maandelijksche a a n b e t a ling. U.EKEN PARTIJBELANGEN « D e P r o l e l a a r » . — W i e o n d e h o o g t e wil zijn v a n d e n p o l i t i e k e n t o e s t a n d o n z e r g e meente, moet m a a r enkel maandelijks ons tijdschrift « De P r o l e t a a r » lezen, verkrijgb a a r bij a l l e d a g b l a d v e r k o o p e r s a a n 5 c e n tiemen het nummer. H e t n : 5 ( m a a r t ) is v e r s c h e n e n . . Afdeeling K r o o n v c l d s t r a a t . — Onze opr o e p werd o p r e c h t goed beantvi'oor-l. D e z e afdeeling staat t e r u g op hare boenen en v o o r z e k e r m o g e n wij o p h a r e k r a c h t i g e m e dehulp rekenen voor den kiesstrijd. Als schrijver werd' a a n g e d u i d , gezel Geun r a v G a z s t i T t a t t , Jj|B>'Vvv»M'W**.*»rff n* «...«ZateHag, o m 8 1/2 u r e ' s a v o n d s , bij F r a n s -Fa/ueera, - H r o o n v e l d s t r a a t , 98, a l g e meene v e r g a d e r i n g voor de uitdeeling d e r manifesten. W e l d r a zal d e W e r k e r s b o n d a l h i e r e e n e meeting beleggen om de wijkbelangen te bespreken. W e r k e r s b o n d . — Z a t e r d a g , om S I / 2 u r e ' s a v o n d s , bij g e z e l M o r e a u , S t e e n w e g v a n A n t w e r p e n , 293. b e s t u u r z i t ' c i n g . J o n g e W a c h t . — M a a n d a g S0 m a a r t , o m 8 1/2 u r e 'S" a v o n d s , bij W y n s , Taleizens t r a a t . 366. b i j e e n k o m s t v o o r s t i c h t i n g e e c e r sociabVisthe Jonge Wacht. Gezel ü i t r o e v e r zal als v o o r d r a c h t g e v e r optreden. WERIïERSWONINGEN I n de m a a n d Mei zullen de werEerswoningen die gebouwd w e r d e n d o o r h e t Weldad i p h e i d s b u r e e l , in de M a b i l l e s t r a a t , ingehuldigd worden. H e t batiment bestaat uit drie huizen w a a r 32 f a m i l i ë n k u n n e n g e h u i s v e s t w o r d e n . E l k huisgezin zal beschikken o v e r : e e n e k e u k e n , eene waschplaats, twee slaapkamers, eéne schuilplaats en eene overdekte koer rret water-closet. D a a r o n z e W e r k e r s b o n d u i t g e n o o d i g d is e e n b e z o e k t e b r e n g e n a a n d e z e wor-'ncren. zullen w i j d a a r o v e r in e e n volgend n u m m e r iets m e e r schrijven. L. VAN O D N S E M -
QEMEZIMR ,
i B 3 U S S E L , BEISÜS (
6, Walpooi b ugstraat, 16, GENT Belgische
Werkliedenpartij
LA PRÉVOYANGE SOCIALE
V E R W E Z E N L I J K T E ZAKEN ; Levensverzekering {gósiir.ht in. October 1907). UUi SuifftefG» ut feritktrd. Kaclt»!.. att •-.w6.s1s.37 (• trimester 1Q07 ,ï-947 3 004 :09.5a ' I J . 700 4.23.5.163.53 IO.ISÓ 2 4-955.151.5a 3-4°6 'bb.giO 5 .75S.8.S 3 .o2 ó.8o5. 1909 ? Sb.23 :.'3S-*3 8.ot2.t'oi.73 »3.«>9 9.44H.7K8.08 ia. f48 11.090.550.88 13.452.608.42 »4«/0 15.172.807,18 3» 16627.123.38 * 9M3* Na 3 jaren bestaan heelt de Maatschappij. 1285 sterfgevallen betaald voor eene som van
132:229,39
I
N I E U W III
^PYÖÖRBEEOEBSIBBELEH!
Vemick?ide <*• nterfcOitloai Wie •«*> D>-lie • ïGroote K o k o m e l l c B 'J ïi'li'1 d é R è e l a '*« « >peciale Cour*» % d e l F r c l u mctk-ible - --.. n ' v op' ach.erwi&l T r e k - F r e l n - H e e l a m e 'a
n tuan
**
lainakern.
Ziet onze prijzen in f:e uitstellingen
KouscrvcnKabrick v r a a g t voor h a r e werkplaats van . INPAKBCSSEX een werktuigkundige, grondig kennencle bet o n d e v h o u d v a n a l l e raachienen, z o o a l s s n i j pérsen, uitdrijvende persen (stomppersen), velsmachieneu, alsook h e t m a k e n en herstellen d e r werkt.--.gen, stempels, enz. P l a a t s m e t g o e d e v o o r u i t z i c h t e n . T e schrijven B. S. Bureel van het blad.
•STER [LET
•>rmr| KitDW
voopb(*l»o«.:mlcid«i-/üürbelö»g»»ïachten I Dit V«icï*rt bftttftrMnh inlitt.!i-.'an zijn (irjtilitei brirf iritia SAI3ITASM, 7 Q , A n g p t t h t o a . ta BfiOSSSL-j
W l i H i m t X • Zondag) " avond, eene brttiae. f o o r r a r e , gaande v a n ' het Sas naër den Beestenmarkt. TcruR te brengen tegen goede b oon:DS, Gasmeterstraat, 6»\
'Sanitas 19
Ba».lijn gun tjgcas tsarbshGadmlrldalcii
GöiItutre=rQeï)cM:bri;sliïe dcaer Ifieowe artikels met geheiaaeraad aan beido rclacbuo ia »enonden ire: 1 ataal'SAMTAS l . f Tr. .oor Maaoon. Iftyar I " 2 Fr. »t»r Vroawcz door S A I K T A R I A , 7 0 , «nspachla»
pil-WfiE y, tmekje S ö c u i i l a s «eik 3 rfé nieuwste, r e k e m ê en M wfltme belmr.imi-i'le.s t^i heM-hrijft om uct uront '.-' iretal kiit'-cn-a l e ï c n n i j ': 'en. Itij7.1
r 1 en Trouw. Ri»sie 'I 0111 't ach rrlilij* ". iler maanitMiinili-n ie - ..iinkuTTipii Vpncmlnis d iniiicr omslag leiïro i fr. H 1.1 lHU»lz>*V0l!> na- Ur de H Secu' itaria, t» r u e • des Croltaoes. 1 3 . R BruSSfil
TIEN JAREN BESLISSENDE 0N0ERVIN0ING
A ^ WTHEKEN gratis
l.itch (t..it:e»s. reclame • fr. « , 7 5 Idem. specia', 6 ma'.nd waarb. » 4,5^» fi't'itr.lM. pet paar >i 1 , 7 5 C.rocte -" n s e v o e i l i a k e n » l,O0 I d e a l H ifitl-i'ompeu ,io Vernic clde Va* »pomp»n 1.15 <;u.»!o•!. mod. Potilcin. korap.. 3.25 T e e s de Onli.on f .IO S g > e c t n ! e ;-riJzpiB ' o c ; c * (
voor Ronte-raacfcienea .' . * . . - . tr. 1 1 . * 5 , , . . . .». , O.fl* • , - , . „-n #f*5 • • • • •> **' 5.S<* • ..«' 5.95
!
van B e r g m a n n & C o . , B r u s s e l è 75 cis. per'oltik. — V e r k r i j g b a a r bij : G. C O L A R D I N , apotheker. Lange m u n t ; A. D U M O N T - D ' H U L S T , N e d e r k o u t e r , 143, Jozef. C O L L I N , drogist. Brabantdara, Georges CROMBÉ, dro gist, L a n g e m u n t ; Wed. A. V E R M E Ü L E N , P o s t h o o r n s t r a a t ; D E M O O R en . Co, B u r g s t r a a t , 6 8 ; H e n r i VAN K ü Y K . B r a b a n t s t r a a t , 2 8 ; Leou C R U Y T , a p o •theker. K a l a n d e r s t r a a t
Brussel, verzenden brochuren.
Kuw.li p p e E l d n h a n t , extra prima, special uivaar, en T ansponvelos, i jaar w tarborg . .• • . , -', . Knvclt>i>pe K l . : p h a n t . extra prima, i laar waarborg . '•» Tig-er. 6 maanden waarborg". * . . • . . » Tart-ma * • . . . < • r ÏI Krctxaie
Brandverzekering (gesticht In Soventber 1909) ïn 13 maanden 3907 polleen. Jaarlijks inkas 24.129,4a franken. Geregeld 28 brarjdgcva.Ien voor 5.010,28 fr
,.*,.. DADA-ZEEP
Rogierlaan, volledige
LU I R : r u e 3'l<- o s r é , 1 . 1 3 - 1 3 5
— — M ~ ~ — - > ~ i i i m MI mimsm iMiian.»»—>—•• 1—nrri—iwna 1 rr~in Velo kompleet, C r a n d L u x , 10 jaar waarborg op kader & ïocrchê. 2 jaar o*p**rcralement, i jaar op b 3 n d r n . • - ' , ' • 1 6 9 fr. Velo IJUX, kompleet, IO jaar waarborg op kader & fcurche, 2 jaar c p roaie- • mröt. i j a a - op banden. • 1 5 5 ïr. n Spi*c a l i;omp eet io jaar waarborg op'kader, i jaar op banden, x j a a r •. • p roulement. \ . 1 1 5 fr. te- Np"clnl Ï Ï . kdmnleet, :o jaar op kader, i jaar op roulemea; en banden '- • • ( m a ï ' e kleuren). ^ 5 fr. n S;»peïnl 3 . io jaar op kader & fourefce, i jaar op roulement, 6 m a a n - , . dea op b j n J e n , S * ft". , Ve'o Bc nliiino, io jaar wasrbortj op kader & fourene. J17 ftt,
Brussel
BEIIEERRAAO 1 Voorzitter: B E R T R A N D . Louis, Volksvertegenwoordiger, te Brussel. • Schrijver: MAES. Georges, Schapene te Brussel. ' 'BOURQJJ IN ,fJules. Ingenieur, ti F.l-ene. M A N S A R T , Jules, Volksvertegenwoordiger, te La Louvjcre. AN&ÈELE, Èduard, VólksvenegeDwoLrdiger.te Gent. C L E R E E A U T , Richard. bediende, te Gem. CO L'LEA L" X, Léon, landbouwer, te HautJavs. ( G A S p A R D . Alfons, Bestendige fiifwriirs ; -Sèhrnver, te Luik. L A B O I I L L E , Alfred, lid der Be: *iend:aï DeputDtie, te Luik. LEOï-r.-'.RD, Hendrik. Volksvertegei.-vüordiger, te La Hestre. PIR/VUD. Louis, Volksvenegenw.. te Verviers. i DE .".rrDnELAER. J.-B.. Bcheer1 der van d ï Coöperatie van StKcmtnissarissm:\ . G;;^i-ijru-5el. / SOi.ALi, Guillaume, Bester.dïge hrijver. te Brus:
BRUSSEL: ru de "éJuenliun.
OPENINGVAN HETSEIZOEN1911
—*-
Regentiestraat, .44, Telefoon 9 8 5 7
3.V37
t ioosle en go cl ops'e Velom igazi nen van België
B-JREKLEU
44-,
Iiig maakt een zacht, rein gezicht, een blozeiu.. jeugdig, fri&ch uiterlijk, een blanke zachte hi.io, en verblinöenö schoon teint. Dit alles bewerkt
"" " ""
AMWERPEX: S J , t i e r -.li-iint.
Samonwarktnds Verzekeringsciaafschapiiij op 't Letei en legen Brand
AAN DE L E D E N VAN DEN W E R K E R S B O N D
W
i
VfcHTaMftGiiMlfag -
EENE LAATSTE H l LDE Z o n d a g laatstleden had de p l a n t i n g v a n het gedenkteeken op het graf van onzen diep betreurden vriend Alphonse Bauwclinckx. V e l e p a r t ü g e n o o t e n n a - j i e u d e e l a a n w:>n rouwstoet voorafgegaan door het dapper m u z i e k k o r p s v a n S a v e n t h e m . d a t wij L i e r onzen rechtziunigen d a n k betuigen. E v e n e e n s d a n k aa.n d e l e d e n , d i e z i c h o p offerden voor h e t welgelukken vau h e t bal. waarva-a d e o p b r e u g s t bestemd was om m e d o t e h e l p e n t o t g e n e z i n g cf v e r s t e r k i n g van onzen b e t r e u r d e n strijdmakker, en nu a a n zijne n a k o m e l i n g e n z a l o v e r h a n d i g d worden.
en Ziekten der Ademhalicgswegep tt4.
Volledige meubéleering vooiSl: apkainors v a n af 3 7 5 f r a n k betaalbaar mits 1 5 frank per
DIECHEM
OPPERMACHTIO Gl^EESMJDDEL"TEr7KN" " ^
LAMBIOTTB,
Volledige inriibeleering voor k e u k e n s v a n af 1 2 5 fr. betaalbaar miis 2 frank per week E3EHH
PERLES TAPHOSOT "IMf* Gebr. LAMBIOTTE Qebrwden
CBSDIT a CHACUN
op
aanvraag
wmsBsmèmmmsïeswmmm
HET HUIS VrrfttrMvtc >-M: l i l c n , Marchand-Tail eur, vraat» t een 2>-eï poe de appièceur, - - Zeer goede loonen.
Door üitschaitlins rao Handel Cjrcote uitverkoop van uurwerken en juweelen, ten minste 15 ° e vermindering. Ford. Billemont, Reep, 28, Gent, Hoogstraat, n ö . — Geeftalt d ernstige waarborg. Herstellingen.
GEHHMI ZIEKTEN 0 a WITTE C PEULEN VflN D' DtVIDSON eenezen raHiVaal1 toinier wprlc I vrrlcitint:, <>p allrn qmler» ' ilo'i-pn lirj heide 6fsiac.i'ca. afle lickteo fn l 'ii.n>nniia-, : t.en.leiWaterorRniteB.HlBas ' e» Nifn'u, ï i o a l s Uilluoj-injïten. Wi:tc Verljpjpn Pis' fciii<>viMenfring.Mia Lcn' PO1 pijnen, Steen, troetit 1»», r ijnlijke ol hramlpiirle Watpis, Spren Nnoi' cppni' mi-luk' kini/;zplis hij dc'otiiierlin u r n e n iniieerpsleat».slleo ;.-ï.tOfr tlptloa-i A1-01 litltet. ; 15.rue d i s f.rnivfl'des. Brns* 1 -el hi !")• ui (.cni
Weg met da Medecijnen I
j
De Mnor '48. (tiUKRlrxal: • Aniwerncu • liS. Mercatory straat
é Wascht het bloed 1 Vcrlrisschende. verzulvertnde, aanganam* en geronde *»-»- drank, do«t alle onpasselijkheid verdwijnen/. •*>«»
Overal fr. O.SO dc doos f I Weigert
do
slechte n a m a a k a o l s uit interest
geofferd.
ducht " ENAB T H É „ mtrt CikNekmorlt M L * JAPONAiSC,. •n iürcs e » vapkoopare
L
•
AI I A S r . 10, C h a u s s ê o d e O h a r l e r o ! / 1 0 t-xtmt—ntrttj uoRTiaxie^.ui)-eAMaRt V.r«.Baf/»aj frsmlf ( . . » . tmstl*ptm
gA)'^T.a<wi HJI-U i.
imkwtnmmmmmmmm
BIJvoegial aan V O O R U I T van 1 8 M a a r t 1 9 1 1
De Parijzer Commune Bij bot herdenken vau zulke dagen voel ik mij kraelifiger herleven.
: Uf
4Ï3
De parijzer Commune heeft niet alleen de heele beschaafde wereld in opschudding gebracht. Zij heeft de Republiek gered, die bedreigd werd door het bloeddorstig verbond van alle volksvijanden.Zij bewees voor de geheele wereld wat een volk vermag -dat vrij wil zijn, d a t zijn bloed durft vergieten voor de ontvoogding der loonslaven van alle landen. Door zijn taaien, langdurigen, zegevierenden strijd, door zijn bewonderenswaardig martelaarschap, heeft het volk van het groot Parijs zich doen bewonderen, doen beminnen, daar allen die werken, door allen die lijden, door allen die de grootscho volksdaden bewonderen, gepleegd zonder persoonlijk belang, voor eene betere Toekomst. In zijn heldhaftigen titanstrijd ' an man tegen man, lijf tegen lijf, heeft het volk de afschuwelijke reactie doen beven, die hare overwinning te danken had aan ?nood verTaad — en die zich laghartig terugtrok in hare holen, zoodra zij van schrik bekomen was. zoodra zij de werkelijkheid voor r ögen had Het volk van Parijs heeft de reactie doen sidderen, n a d a t zij in koelen Mr ede de mrnnen had vermoord, de v r o u w e n ' h a d onteerd, de kinders had verkracht, Je ff**"'• a a r d s had beleedigd. de gekwetsten had verminkt in de hospitalen en in de gevangenissen. Maar indien de zog** ie rende Commune de noodklok was voor de onderdrukte massa, zij was ook eene verwittiging voor de volksvijanden, die zich wapenden als baanfetroopers. met het i n c k h t nieuwe bloedbaden te doen stroomen, waarin zij de navolgers of de wrekers zullen trachten te smachten bij elke nieuwe poging. Ik zelf voel mij steeds gedwongen om épisoden uit dezen heldenstrijd te vertellen, . maar hier is de plaats te beperkt en moet ik het woord laten aan den schrijver. De jongeren, die d**n iro^dWi st*-iïd Wfperi voeren voor hunne klasse, die zich verdienstelijk willen maken in de groote Arbeiderspartij, moeten dit boekje lezen btstud ;ren, ontleden, opdat zij het van buiten kennen in de kleinste bijzonderheden. Van de Parijzer Commune moeten zij het beginsel de leering, de daden, de smarten, de dwalingen, de zwakheden-,--maer vooral-de bewon-.. dtorenswaardige doodsvêrach-** g T -ennen. Van de narijzer Commune moet iedereen den acht dagen durenden doodstrijd,— door Huigo de bloedige -meiweek genoemd —- leeren kennen, zich alles in hart en geheugen pr^nl^n om de weerwraaïi te b r l r e n voorbereiden. J a , de Commune moet gewroken worden ! De liefde en de haat zijn de twee zijden van het menschelijk leven en hij die niet weet te haten zal niet weten te bciuinncn. Liefde, heilige liefde moet.men koes*! Ten voor alle armen, alle ellendigen, alle vervolgden, alle verdrukten, voor alle arbeiders van alle landen, voor alle slachtoffers van het kapitalistische monsterverbond I I ï a a t , diepen haat moet men gevoelen voor al degenen die oorzaak zijn van de maatschappelijke wanverhoudingen, voor al degenen die l e v n van het zweet, de tranen en.het bloed der arbeidende klasse ! Plicht is het dus voor allen de dooden tp wreken en de levenden te verdedigen in den strijd ! Hier moet men zich verdedigen met de pen, daar met het woord, elders met de middels die door de omstandigheden voorgeschreven worden De valsche democraten prediken ons de .onderwerping, de gehoorzaamheid, de lijd zaamheid aan... Wij prediken den opstand en de kksseorganisniic. De verzadigden worden behoudsgezinden en wij blijven revolutionnairen, omdat wij
ons zoo spoedig mogelijk willen meester maken van do vruchten van onze» arbeid, van den heelen ïuantsckappelijkeu rijkdom, die alleen te danken is aan onze arbeidskracht, aan onze werkzaamheid. Ziedaar ook wat de parijzer Commune wilde 1 Ziedaar wat alle klassebewuste arbeiders der heele wereld willen ! Aan de jongeren is de taak opgedragen om
de wenschen der Commune, der arbeidende Menschheid te verwezenlijken. Voor wat de parijzer Commune in het bijzonder betreft, moeten de jongeren overal met feiten en stukken bewijzen dat Versaiiles de Commune heeft gelasterd, na hare verdedigers te hebben vermoord en verjaagd over de geheele wereld. Ciprtanf*
De vrouwenbarrikade der Place Blanche Straten en boulevards zijn als naar gewoonte verlicht, behalve in do overweldigde wijken. Aan den ingang van do voorBtad Montniartre houdt het licht plotseling o p ; schildwachten bezetten do grensscheiding tusschen licht en donker, («enerzijds heersoht een
dreigend stilzwijgen De schimmen die ricB in den nacht bewegen, nemen reusachtige vormen a a n ; men stapt als in een akeligen droom; do dappersbon voelen hun h a r t beklemd. Er zijn luidruchtigere, door bliksemen vervulde, grootschero nachten, als de brand en do kanonnade geheel Parijs omhul-»
Vrouwenbarrikade op de Place Blanche l e n ; ge^-no zal diej)er Ue gemoederen treffen. Nacht van stille overweging, wapenmaebt. Men zoekt elkander in de duisternis, men fluistert, neemt en geeft hoop. Aan de straathoeken beraadslaagt men om de stellingen te studecren, en dan aan 't werk. Vooruit met houweel en kasseiden. De aarde opgehoopt daar waar do houwitsers zullen vallen. Do matrassen buiten de venftersgeworpen om de strijders te besehutten; men slaapt toch niet meer. De steenen, door haat gehard, tegen elkander geduwd als do borsten op het slagveld 1 Allo voorbijgangers moeten meehelpen. Aan de Kastille en op de binnenboulevards ziet men te allenkant werklieden druk hezig. Kinderen, vrouwen, doen wat ze kunnen. Do grond is h a r d ; . n u , zij werken geheel den nacht door. Den dinsdag
avond werken vrouwen langen tijd mede a a a den hoek van de square St-Jacques en den boulevard Sebastopol. Zij vullen zakken e a manden met aardo. Op do place Blanche, schrijft Maroteau i a le a 8 a l u t public » van 's anderendaags» is ©eno goed gebouwde barricade die door 120 vrouwen verdedigt wordt. Als ik aankom, wordt ik tegengehouden door een jong meisje met do phrygische muts op hot hoofd, het chassepot in de hand, de patroontasch aan de zijde. Ik l a a t mijn pas» seerbewijs zien 'en de burgeres veroorlooft rai| tot aan do barricado voort te gaan. En het zijn die gewone tweo verdiepingea hooge redoutes niet meer. Behalve -1 of 5 i a do rue St-Honoré en in do rue de Bivoli, be» staat de barricade van Mei u i t eenige ka*»
.
.dien, op u.ünshoogte, mot soms een kanon "t mitraillcuse achter. In t midden, tusschen iwee kasseien vastgezet, wappert de roode lag. Mol twintig man houden zij achter die .avelooze wallen, geheele regimenten tegen. H a d het minste overzicht die machtige ulpbronnen bestuurd; hadden het Pantheon a Montmartre hunne vuren gekruist, het orsailloesche leger ware in Parijs vorajnol Doch, zonder leiding, zonder krijgskundige kennis, l.ondt.n. dc gcfctloreerdeu niet order zien dan hnnne wijk of hunne straat. 'at mankt dat, in plaats van '200 statcgiscbe irricades te hebben die solidair en mr.t 7 a • 000 man gom.ikkeJïjk te verdedigen waren ten er honderden maakte, die niet een» beoorlijk konden nczet worden. De algemeene dwaling was to gelooven dat • -en van voren zou aangevallen worden, torijl dn Versa il leczen, dank aan hnnne ge ilsterkte, overal draaiende bewegingen taakten.
zooals de heer Tluers ze aanduidde, * een bandvol verachtelijke oproermakers ! » De barricade, waar ik, roo ik gewild had. bad kunnen zijn, is op een paar honderd meters afstands van het buis, dat ik bewoon. Zij is aan het eind van de Austerlitzbrue bres geschoten door een zware battorij, aan 't andere hoofd van de brug door twee of drie batterijen, van den boulevard Saint Germain d.ior een andore nog uit den Plant entuin. Daar boven van het station vau Oiieans, veranderd in kazerne, eD van achter de muren van den hoogen oever, doorboord van schietgaten, worden de verdedigers der barrikale onophoudelijk beschot-en, van uit de verte ondersteund door een paar houwitsers, i'ie bovenop Père Lachaise titaan. Ken paar enkele schoten, en het geweld bry •:'. oorverdoovend. erger il.-.n in een Üzexgii ' r i j of kotclmakerij. Salvo's op .al-ro's worden afgegeven, je hersens doen
je pijn van dat door elkaai woelend geluid van knerpen en kraken, verbrijzelen en scheuren, donderen en kraken. Die verschillende geluiden I.oinen van de verschillende projectielen naar golanj; van den afstand, varitïpp ze worden afgevuurd. Hommen springen op de k a d e ; plonzen in het w a t e r ; steken gezonken bootei in brand. Kogels vallen bij ons in deu tuin, slaan tegen i nze muren eu ons dak. Als ue door het venster den kant uit kijk vau de batterij, die tegenover ons s l a - t , zio ik de stukken kalk en pleister voor mijn voeten vallen • een kogelschcrf komt juist op mij aanvliegen, maar op eon p a a r voet afstands slaat zij tegen een lei uit de richting. Ik raap hem op en steek hem in mijn z-k. Men is beslist verplicht in den kelder te vluchten, maar men kan zich toch niet weerhouden, om er af en toe uit t e komen en te gaan kijken hoe het staat. In den tuin springen de
konijnen
?er-
lerdenken wij de Commune Alle jaren herdenken duizenden en dui enden proletaren over heel de beschaafde . ereld de parijzer Conunuue. Daardoor is de Commune iu hare eer geGeld, zijn hare verdedigers vereerd, en de lartélaars hebben niet te vergeeft. I. i • ioed gestort. Op onze dagen is dc organisatie der arjidende klasse veel beter, veel vollediger an in 1870-71. Dc proletaren beginnen als lasse klaarder te zien en ziju reeds wat ge ;hoold in de gezamenlijke oefeningen van en landetijkcu, internationalen klassenamp, maar er blijft nog veel te doen, er loeten nog veel vooroordeelen uitgeroeid .orden. Het midden vormt den mensch, maar de • icnsch kan veel veranderen en verbeteren an h e t midden, en het is daarom dat wij opon mogen in eene betere toekomst,;, met • ene hoogere beschaving. De vervorming, dc ontwikkeling onzer • laalschappij, de eigenlijke Omwenteling zal esteund, bespoedigd worden door de soeiustische ontwikkeling en 'opvoeding; der icnschen, en daarom is het voor eiken Knalüft een heiligen burgerplicht onafgeroken propaganda te maken voor het Soi -alisme, overal waar hij kan. Velen onttrekken zich aan dien' kla«se• licht met den uitvlucht ( d a t slechts onze ihterkleinkinders zullen genieten van datme dat wij veroveren — en zij vergeten dat ij heden genieten van datgene wat hunne • -orouders veroverd hebben. Het is dus eeue maatschappelijke dood-nde voor den socialist als hij zijn maathappelijken plicht niet vervult, als hij het jnc niet bijbrengt ook om de parijzer Com»une t e wieken, die.gesmacht werd in het Ioed onzer vaderen, door de vaderen van ^nze vijanden, de kapitalisten. Tn arwnchting dat die Commune d • r de -rbeidende klasse zal gewroken: worden : Leve de Commune! Leve dc Internationale !! Leve de Sociaaldemokratie I!!
ij r. '
Donderdag, 23 Mei 1671.
"
•
-
De Barrikade Geen geweervuur doet zich .neer hooren - an den anderen kant van het water. Togen en uur of 7, 8 ' s morgens kijken wij n a a r et P a n t h e o n : van zijn roode *•-« is het eroofd. Het Pantheon is voortaan nog slechts de int-Gcneveva-kerk, con katholiek bcde.nis, het tegendeel van een rorneinsch moinment. W a t kan mij liet Pantheon nu schelen 1 De linker Seiuo oever is geheel in hanlen van het Versaillaansche leger, dat, neester thans van de rivier en vau een ge;eele belft van de stad, met zijn van u u r ot u u r aangroeiende macht de Parijzeaars overstroomt, die met ieder oogenblik manschappen verliezend, in al nauwer uimte worden teruggeworpen. Als sedert iet prijsgeven der poorten de nitslag van 'len Btrijd niet twijfelachtig meer kon zijn, :eslag op met hun lijken. — cDio lafaards».
'
Eene schrikt heen eu weer en knabbelden aan de bladeren, die door de kogels van do boomen losgerukt, omlaag vallen. Een kip, verwilderd van angst, klokt haar piepende kuikens bijeen, duiven zijn in pijlsnelle vlucht uit den Plantentuin weggevlogen; de zwaluwen hebben ons niet verlaten maar in dezen mitrailleuzestorm laten ze hun kleine vreugdegeluidjes niet hooren, en zij zeilen en zweven niet om en om, gelijk zij d a t i.ndcrs zoo doen kunnen. — < Wat zijn dat voor schrikaanjagende vogels, moeten zij zich wel afvragen, met hun snijdend scherpe kreten, die daar onzichtbaar voort-ijlen, in hun vlucht met heftigen vleugelslag takken en bladeren van de boomen scheurend? » Een bliksemschicht, een geweldig gekraak, de grond beeft, alles schudt en wankelt, wij zitten in een witachtige v.olk gehuld... Ik ben levend, denk ik na van de eerste verdooving t e zijn bekomen, ja, ik ben levend, maar wie is er nog meer in leven gebleven i En te r-idden r a n zwart en verstikkend stof klim ik over de puin hoopen; ik roep, en een paar Beconden
barricade later vind ik mijn vrouw en mijn zoon weer. Van onze vrienden was niemand gedood noch gewond; drie of vier waren als door een wonderlijk toeval o n t s n a p t : zij stonden in de onmiddellijke nabijheid van een bureau waar alles kort en klein geslagen werd. Een bom was in het huis gedrongen, dwars door schotten en meubels heen, en had, een derde muur nog doorborend, nog de keuken v i n een belendend huis verwoest. Men vond nog een stuk van den bom, een heele zwaarte. En aan het heele projectiel zou klaarblijkelijk een man zijn gewicht hebben gehad. De verwoesting, hier in huis aangericht, wordt geschat op 4' a 5Ö00 franks, de kleinere schade door zes geweerkogels veroorzaakt meegerekend. Maar wat gaf het ten slotte, of de piano, de spiegels, de gr 'ijnen, de fauteuils, de bibliotheek al schade hadden bekomen. Men had er nauwelijks een woord van spijt voor over toen men merkte d a t niemand was gedood of gewond. En de barricade houdt het nog n a a r altijd uit. Wij zijn vol bewondering voor dien dapperen tegenstand. Zijn er sinds van
•
.
*agms morgen niet honderd-, neen duizendtallen kogels en lommen op afgeschoten! En wij gaan tegen den avond. Daar komt eindelijk om haar er onder te krijgen een kauoneer boot, en nog een t w e e d e : de eene o; ereerl stroomopwaarts, de andere -bencdev.waarts -van de barricade: Men huivert, naar de verschrikkelijke monsters kijkend, die daar liggen onoverwiunclijk, onkwetstbaar, aanmatigend, :laar om te verdelgen, gemeen omdat ze niets te vreezen hebben. Plat als een watervl«>o, stuiten de kogels op hun bronzen huid af. Behalve de gaten van waar uit de moordende kogels gevlogen komeu, heeft hun dik pantser alteen van voren een langen 'en verschrikkelijken geopenden m u i l : ieder schip is niets dan een groot kanon. Waarmee ze te beantwoorden f Wat tegenover ze stellen f Met een schot verbrijzelen zij een m u u r . met twee of drie schoten doen zij een huis instorten. De barrikadc laten zij links liggen : maar heele blokken huizen links en rechts van ze schieten ze in kor ten tijd in rand. Binnen enkele uren is • !.b a r r i k a d e niets meer dan een nuttelooze boop steenen te midden van rookende puinhoopen. En nu, vijfhonderd tegen één, tegen dc .verdediger:- van den vooruitgeschoven post .van de Bastille en het Lyonneezer station, wierpen zich, met gevelde bajonet, de sol'daten van de divisie van Bruat. ondersteund door de brigade van Dc Uoja op den linkeroever, en op den rechter de soldalen y a n do brigade vau Mariouse, van de divisie Faron op elkaar. Zegevierend werd de 'driekleur-vlag geheven boven een stapel lijken, liggend in een grooten plas bloed. Elic Rrclavs.
en over de wetgevende macht. De politic, in plaats voort te gaan de dienares der een tralo regeeriug to zijn. ' w e r d onmiddellijk van hare politieke eigenschappen beroofd, eq de verantwoordelijke en steeds herroepelijke di«nares der Commune gemaakt. Hetzelfde princiep werd op »l de andere beambten Van het beheer toegepast. Van Ie (eden dor Commune af tot de laagste bedienden, moe*t de vergelding van den openbaren dienst slechts een normaal ai beidsluou bedragen De verkregeno rechten en de r^ht-e.i van \vrtcgee.»\oordiging der groote xvaardiid-c-itUbcklocders vau den Staat,verdwenen met de persenen.Dennenbare ambten hielden op,het bijzonder oigendom van beschermelingen eener centrale regeéring te / i j i . Nïet alleen het gemeente bestuur, maar de geheele leiding, tot nu toe door d"n Staat uitgeoefend, werd in handen der Commune gegc *cn. Keus ontlast vau do sia•nul,' legers c» van de politic; elementen der stoffelijke macht der oude regeéring; besloot de Commune de geestelijke macht vnn bedwinging, de m a c h t , der priesters te fnuiken, dour bet afschaf feu der kerkfabrieken zoowel nis van hunne inkomsten De priesters werden in hel bijzonder leven teruggedreven, om e r te be staan van tle aalmorven der geloo\igen, gelijk weleer hunne voorgangers, dc apostels Al de 0nderwij3geslieJ1.cn wrrdeti kosteloos voor het volk opengesteld, en van alle tirssehei,komst van Kerk of Staat bevrijd. Aldus wcrtl het onderwijs voor allen bereikbaar, de wetenschap /.elf ontdaan win de
door de verdelging der centrale macht die, onafhankelijk van »de natie — waarvan zij allreu een woekerende aanwas vormde — en boven h a a r verheven, het lichaam zelf ..czer eenheid beweerde t e zijn i [Terwijl mon nan de oude regecringsmaebt hare /uiver betcugcleude organen ontnam, ontrukte men aan eene overheid, die den voorrang bemachtigde, en zich boven . de maatschappij plaatste, hare nuttige werkingen, om ze aan de verantwoordelijke dienaars der maatschappij zelf terug le geven. In pfual.s alle drie of zes jaar te beslissen, welk lid dei heerschend; klas het volk in * het Parlement zou vertegenwoordigen,niopsfc het algemeen gteiBfèobt aan bet in gemeenten verdeelde volk diensten bewijzen, gelijk het persoonlijk stemrecht ieder nijvernar helpt iu zijne opzoekingen naar werklieden of meestergasten ; en het. is een algemeen bekend feit dat de. maatschappijen zoowel als de bijzoiideien, v a a n e e r het waarlijk zaken of de praktijk geldt, gewoonlijk alles op zijne phmtfl welen te zetten en dat, wanneer zij zich-bedriegen, dc misslag spoedig hersteld wordt. Van een a n d . r e n ' k a n t kon niets vreemder z ij ti aan He geest der Commune, dan het algemeen stemrecht Ie vervangen door een stelsel van hiora.ehist.sche benoemingen. Hel 1<»t der geheele nieuwe, geschiedkun dige schepping-m, is gewoonlijk genomen to worden voor de kopij van andero, oudo en verdwenen vormen van het maatschappelijk loven, met dewelke zij eenige gelijkenis verloonen Aldus heeft men in de nieuwe Oom-
De Commune is niet dood! ( X a a r K i o . POTTIER) Men doodde haar met kruit en lood, Doorboord met duizend schoten. En wierp baar vaandel in de goot. Verscheurd, met bloed begoten. De vetgemeste bcdlendrom iVcrklaarde haar voor dood alom ; M a a r toch, dat alles mocht niet geven": Want... de Commune bleef toch leven I Al werd mo menig brave held, Vermoord door • or.de « s l a v e n ; 'Al bleef bet aantal ongoteld, In kuil bij kuil begraven, Al sneed men diep haar in het h a r t Al spaarde men geen pijn of smart, H e t mocht den moordenaars niets geven; .Want .. de Commune bleef toch leven ! Policicvolk en porsgebroed, In 't liegen groote helden, Bezoedelden met treur'gen moed De offers, die zé* velden. E n schrijvers, dom in eigenwaan, iVulden het leugen sprookje a a n ; Doch al dar last'ren mocht niets geven: Want... de Commune bleef toch leven i breeds blijft het zwaard van Damoclès H u n dreigende omgeven; Bij de bcgraafnis van Valles Ontwaarden zij, met beven. Dat duizendvoud de lotgenoot Den strijder 't laatst geleide bood; Daarmee was wel 't bewijs gegeven, Dat... de Commune toch bleef leven! Met vrouw en kroost aan onze zij t Herdenken wij met bloemen, Ondanks d'ellond' het fecstgetij, Waarop wij ons beroemen. Eu de policie spitst bet oor. Verschrikt door ' t proletarenkoor; Daarmee is toch ' t bewijs gegeven, Dat... de Commune toch blijft leven I
De Geschiedkundige beteekenis der Commune van Parijs D e Commune bestond uit verantwoordelijke, eb op korte tijdperken herrocpolyke gemeenteraadsleden, do *)•* het algemeen stemrecht in al d3 arrondissementen van de stad gekozen. De meerderheid h a r e r leden waren natuurlijk werklieden, of erkende vertegenwoordigers der arbeidende klasse. De Commune moest geene redetwistende, m a a r een-s handelende vergadering zijn; zij beschikte tcrzelfdertijd over de uitvoerende
De muur der gefsdereerden bueiejj.Uaar door de vooroordeeleu der klassen en de Staatsmacht opgelegd. De magistraten moesten beroofd wordea van hunne valsehc ouafii.i.nkclijkhcid, die slechts diende om Ininne lage welwillendheid te verbergen voor al d*J regeoringen, die op elkander volgden, eïi aan dewelke zij achtereenvolgens getrouwheid zweerden en steeds mcinccdig werden.Evenals de andere dienaars vau het volk, rnoesteu de magistraten en do rechters verkiesbaar, verantwoordelijk en herroepelijk zijn De Commune vau Parijs moest natuurlijk als model dienen voor al de groote nijverheidscentra van Frankrijk, liet gemeentelijk stelsel eens gevestigd to Parijs en in de bijzonderste steden, zou de oude saiimgctrokken regecring, in de provinciën, overal dc plaats hebben moeten laten voor dc vrije regeering der voortbrengers. In een ontwerp van nationale organisatie, d a t de Parijscho vergadering, geheel opgeslorpt door dc noodwendigheden van den strijd den tijd niet had lc volledigcn, duidde zij aan dat de Commune de politieke vorm zou moest van al do dorpen, zelfs der kleinste, en dat in de buitenkant-ons het staande leger moest vervaugen worden door eene nationale militie, met een uiterst korten diensttijd. De buitengemeenten van leder arrondissement moesten hunne zaken van gemeen belang beheeren bij middel eene* vergadering van afgevaardigden, in dc hoofdplaats vereenigd; deze arrondissementsvergaderingen moesten herroepelijke, en door de gebiedende volmacht der kiezers gebondene, gemachtigden zenden naar de nationale afvaardiging te Parijs. De enkele, zeer belangrijke werkingen,die nog voor eene centrale regecring overbleven, waren niet afgeschaft, zooals valscheUjk beweerd werd, maar wel %*ervuld door gemeentelijke, en bijgevolg strikt verantwoordelijke bedienden. De eenheid der natie moest niet verbroken, maar ingericht volgens de gemeentelijke grondwet cenc werkelijkheid worden.
'mum;, die de moderne Staal smacht verbreekt, eene vernieuwing willen zien der gemeenten der middeleeuwen-, die juist ontstonden uit deze macht, waarvan zij later uit het ware de onderste laag vormden. In deze : gcineensehappiüjko grondwet "heeft men ook eene pogihg willen v-nu». Oto volgens het. droombeeld van Monl<>quicu en der Uirondijnen. in eene federatie vau kleine Staten dc eenheid te willen oplossen der groote natiën, werk d^r politieke macht bij den oorsprong, dat daarom een uiacfitig factor der maatschappelijke voorlbrengst .3 geworden. Iu den tegenstand der Commune tegen dc centrale macht, hebben enkelen eindelijk een overdreven vorm gevonden van den oudeu strijd tegen de misbruiken der centralisatie. Bijzondere geschiedkundige umsiandighoden kunnen de klassieke ontwikkeling vau den burgerlijken regeeringsvorm, zooals hij door Frankrijk verwezenlijkt werd, verhinderd h e b b e n ; zij kouden toelaten, zooals in Kugcland, aan do groote Staatsorganen parochieraden, knociendo radcu, oumenschelijke beheerders der armenlaks in do steden, en in de graafschappen bijna < rfelïjko magistraten te voegen. Do gemeentelijke grondwet zou in werkelijkheid aan het maatschappelijk lichaam al de krachten leruggcgc-'cu hebben, die t o t nu toe werden opgeslorpt door den S t a a t , woekerplant die zich voedt met do kern der maatschappij, en har vrije bewegingen belemmert. Daardoor alleen zou zij h e t uitgangspunt geweest zijn der hergeboorte van Frankrijk De provinciale burgerij zag eerst io do Commune slechts eeno poging om den politieken invloed, dien zij onder Lodewijk Filips had uitgeoefend, en die onder Napoleon door de zoogenaamde overmacht van d e n buiten op de steden was vervangen, t e r u g t a winnen. In werkelijkheid plaatste de gemeentelijke grondwet de voortbrengers van den buiten o n d t r bet verstandelijk bestuur der steden h u n n e r districten, waar zij hujr
in de werklieden natuurlijke bewaarder» hunner belangen verzekerde. H e t bestaan zelf der Commune bracht noodzakelijk de geinecntcvrijheid mede, maar niet meer als toezicht van het voortaan afgeschafte middenbestuur. H e t kon slechts iu Biwmarck's geeft opkomen, aan de Commune het voornomen te geven de oude organisatie van Parijs in 1791, de ge- met-ntelijke grondwet vau Pruisen, die de plaatselijke besturen verlaagt tot eenvoudige raderen der Staatspolicie, na te apen. Door het afschaffen der Btnandc legers en 'der Staatsbeanibten heeft de Commune de goedkoopc regeering, den struikelblok aller burgcroiuwentclingen, verwezenlijkt. H a a r bestaan zelf deed het niet bestaan veronderstellen dei- monarchie die, ten minste ïh Europa, do onvermijdelijke last en het onmisb a a r masker der overheersching eener klas is. Zij leverde aan do republiek de grondslagen van waarlijk democratische inrichtingen. Maar noch de goedkoopo regeering, noch de waro republiek waren haar einddot.* : het waren enkel hare gevolgen. De verschillende verklaringen tot dewelke de Commune aanleiding gaf, en de talrijke belangen die zich op h a a r beroepen, bewijzen d a t dezo politieke vorm geheel uitbrei.dond was, terwijl dc a n d e r e vormen volstrekt beteugelend waren. H a a r geheim .was het volgende : zij was vooral eene regecring der werkende klas en de klas die !zich do voortbrengst toeeigent, den eindelijk gevonden politieken vorm, onder . dewelke het mogelijk was dc vrijmaking van den arbeid to verwezenlijken. . Zonder deze laatste voorwaarde zou do gemeentelijke grondwet eene onmogelijkheid en een aanloksel geweest zijn. De politicko regeéring van den voortbrenger kan niet "bestaan wanneer zijne maatschappelijke sla, vernij blijft voortduren. De Commune moest dus als hefboom dienen om de economische grondvesten, waarop het bestaan der klassen berust, om te werpen. Wanneer do arbeid vrij is, wordt ieder mensch avWei' d e r , en houdt het winstgevend werk op het -.voorrecht eener klas te zijn. ' H e t is een eigenaardig feit : nietlegen'staaude tle ontzaglijke letterkunde, . sedert zcfitig j a a r aan de vrijmaking van den arbeid gewijd, niettegenstaande al de ronkend e volzinnen, ziet men onmiddellijk dc allcswelvindende redeneeringen verrijzen der •nverraoeibai o verdedigers der huidige maatschappij met hare twee polen : het kapitaal en h e t onderworpen salariaat, . van zoodra do werkers zelf hot wagen dit onderwerp voor goed aan te d u r v e n ; juist alsof h e t kapitalisme zich steeds in den zuiversten vorm der maagdelijke onschuld bevond, alsof den wedijver dien h e t verborg zich nog niet ontwikkeld h a d ; alsof hare afschuwelijke werkelijkheid nog niet blootgelegd .was. < De Commune wil den eigendom, grondslag van allo beschaving, vernietigen! > roept men uit. J a , Mijne heeren, do Communo wilde den eigendom vernietigen, dio met den arbeid van het grootste getal, den lijkdam der minderheid schept. Zij wilde de onteigenaars onteigenen. Van den persoonlijken eigendom wilde zij eene waarheid maken, door de voortbrengstiniddelen, den grond, het kapitaal, die nu vooral dienen om den arbeid dienstbaar le maken en uit te buiten, te vervormen in eenvoudige werktuigen van het vrije en vereenigde werk. Maar zulks is communisme, onmogelijk communisme! En waarom I Dc leden der fccerschende klas, die genoeg verstand heb.DOn om de onmogelijkheid t e voelen het huidigo stelsel te vereeuwigen — en zij zijn talrijk — zijn de ijverige apostels geworden der samenwerkende voortbrengst; zij hebben er den mond van vol. Welnu,wanneer de samenwerkende voortbrengst geene begoocheling en valstrïE blij,ven m o e t ; wanneer zij bestemd is het kapitalistisch stelsel t e vervangen ; wanneer samenwerkingen de nationale voortbrengst moeten regelen volgens een algemeen plan, door haar te plaatsen onder hun eigen na«richt, en door een einde te stellen aan de nnafgebrokene anarchie en do regelmatig wederkeerende stuiptrekkingen, die de onvermijdelijke gevolgen zijn der kapitalistische voortbrengst, zal het dan anders tijn, Mijne heeren, als het communisme, het mogelijk communisme 1 De arbeiders verwachtten geene mirakelen van de Commune. Zij bezitten geene voorbereidende hersenschimmen, die door bsluit moet worde ingevoerd. Zij weten wel d a t zij lange Btrijden en eene geheele reeks geschiedkundige vervormingen zullen moet e n ondergaan, alvorens hunne eigene vrijmaking en de edelste vorm, naar dewelke 'de huidige maatschappij zich door hare
eigene krachten richt, te verwezenlijken.Zij moeten geen ideaal bereiken, maar do elementen losmaken der nieuwe maatschappij. waarvan do oude burgermaatschappij zelf zwanger gaat. In het volle en volledig bewustzijn hunner geschiedkundige roeping, eu met het heldhaftig besluit ze te vervullen, kunnen de arbeiders spotten met de grove scheldwoorden der broodschrijver*, en dc waanwijze bescherming van welwillende, doctrinaire burgers, dio hunne platheden van onwetenden, eu hunne bcuzeltaal van seetairen op een mecstcrai-htigen toon afhaspelen, alsof zij do onfeilbare orakels der wetenschap waren. KARLM.WIX
De Versailleesche furie De orde heerscht te Parijs. Overal dood, overal puinhoopen. ü e officieren loopen uitdagend "over do straten en do onderofficieren apen hen na. Do soldaten, verbeeet door de moeite eu dc slachting, bivakceren op dc groote straten. Dc d r i e k l e u r ' hangt uit alle vensters om de huiszoekingen te vermijden. In de volkswijken liggen geweren, uniformen, patroontasschen bij hoo pen op de straat. Aan dc denren zitten vrouwen, met het hoofd in dc handen, te wachten naar man of /oon, die niet terugkomen zal. In do aristocratische wijken heerscht eene woeste vreugde. Het adellijk schuim had opnieuw bezit genomen van de boulevards, liep achter de gevangenen, juichte dc gendarmen en de bloedige karren toe. Natuurlijk had iedereen, officier en burger. eenige heldendaad van zich zelvcn te vertellen. Elegante dames en hoeren gingen, als een plczierpartijtjc, dc lijken zien en lichtten met de punt harer zonneschermen do laatste klcedingstukken der dooden op. Den 28n, 's middags, geeft Mac-Mahon eene proclamatie u i t : c Parijs is verlost; orde, werk en veiligheid gaan herleven :. Het < verlost B Parijs werd aan vier Tem;raals overgeleverd: Vinoy, Ladmirault, Cisse" Douay en weder in staat van beleg gesteld. Parijs iuad geen anderen meester dan het leger d a t het uitmoordde. Iedereen die een wapen bezat, zou voor den krijgsr a a d - k o m e n ; van 's avonds 11 uren mocht niemand op straat meer zijn dan officieren in uniform en patrouilles te paard. In noch uit de stad kon men niet, zoodat men schier zonder levensmiddelen was. Na den « strijd l werd geheel het leger een onmetelijk strü f peloton, 's Zondags werden meer dan D,0CO gefedereerden naar het gevang la Jtuquettc gebracht. Ken officier bezag dc gevangenen on deed hen links of rechts gaan. Die links gezonden werden, moesten gefusilleerd worden. Ze werden nevens elkander tegen een muur geplaatst en in blok gefusilleerd. Rechtover hen stonden twee of drie priesters, met. den neus in hun brevier, de gebeden der stervenden a i te haspelen. Van den Zondag tot, den Maandagmorgen werden aldus in la Koquelte alleen meer dan 1,900 menschen gedood. Het bloed liep bij beken in de riolen vau het gevang. Zelfde slachting in Pèrc-Lachaise, iu de Krijgsschool, in het pare Monccau, in het Lnxembourg, waar de hersenen afliepen van den muur tegen welken de gevangenen gedood werden en waar de beulen tot de enkels in het bloed trapten Dat waren echte slachthuizen. Elders bracht men do gevangenen voor de krijgshovon, waarmee Parijs van den Maandag overdekt was De officieren der -erlijke nationale garde »• .elpen die van het leger, met de sigaar tusschen de tanden. De ondervraging d u u r d e het vierde eener minuut. * Hebt gij de wapens opgenomen 1 H e b t gij de Commune gediend / Laat uwe handen zien. 5 Op het uiterlijk alleen oordeelde men. en men ging tot een anderen over, en zoo tot het einde. Ais, bij toeval, een gevangene den dood ontliep, dan werd hij gehouden om naar Versaiiles gezonden te worden. De anderen werden op staanden voet aan de beulen overgeleverd. Weggebracht, schoten dc gendarmen in den hoop, zonder zich eens dc moeite te geven ze tegen een muur te doen staan. Eenigen die een eind ver liepen, werden achtervolgd. Men schoot, tot er geen meer overbleven. Moreau, van het Midden-Comiteit, werd aldus den Donderdagavond aangehouden en den volgeuden morgend gefusilleerd. Die slachting werd aldus op menigvuldige plaatsen tegelijk voortgezet De lijken werden met groote wagens weggehaald en on een naburigen grond gestort De alaeht-offerfi stierven moedig zonder
pocberij. Velen kruisten de armen o» commandeerden zelven vuur. Vrouwen en kin-) deren vroegen om met hnnne mannen en vaders te sterven. En men voldeed aan hun verzoek. Vrouwen, die t o t dan toe vreemd aan den strijd gebleven waren, gingen, doos den strijd verbitterd, de officieren in ' t ge* zicht slagen en zich aan aan den muur stellen, om den dood af te wachten. M. Thiers had gezworen dat alles volgens de wet zou gaan en hij liet het leger naar willekeur handelen. Dc officieren konden zich op d a t Parijs wreken dat hun dc beleediging aangedaan had niet te willen capituleeren ; de bonapartisten wreekten op do republikeinen den ouden haat van het keizerrijk. Ken generaal (hoogst waarschijnlijk Cissey) liet M. Cernuschi fusilleeren, wiens misdaad was 100,000 fr. aangeboden to hebben voor den veldtocht tegen het plebisciet van 1870. Eenieder dio eenigszins volksgezind was moest zeker sterven. Doktor Vony Moilin, die in de Commune geene ol gespeeld had, doch betrokken geweest was in verscheidene politische processen onder het Keizerrijk, werd, in eenig.» oogenblikken, gevonnist en t e r dood "veroordeeld, i niet omdat hij eenige daad gepleegd had die dit verdiende, : 'gden zijue rechters, maar omdat hij een hoofdman der socialistische partij was, gevaartijk door zïjuc talenten, zijn k a r a k t e r en zijnen invloed op het volk, een van die mannen kortom, waarvan eene verstandige*en voorzichtige regeering zich moet ontmaken, zoodra zij eene wettige gelegenheid vindt Ï . .Als buitengewone gunst, gaf men hem een uitstel vau 12 uren, om aan zijn vader te schrijven on zijn testament te maken. Den 58u, in den morgen werd hij oefusilleerd, en zijn lijk werd aan zijne weduwe geweigerd. Tot zelfs de radicalen, die hun h a a t tegen de Commune geenszins verborgen hadden, dorsten op s t r a a t niet komen, uit vrees gedood te worden. Daar het leger noch policie, noch inlichtingen had, doodde het op goed valle 't uit. De eerste voorbijganger, die iemand niet den naam van een revolutionnair toeriep, deed hem fusilleercn door de officieren. Zoo • fusilleerden zij een valschen Billioray, t r o t s zijne wanhopige protestatiéii. -Le Oauhns^ gaf het verhaal van een heelmeester des ' legers .die Vallés kende m zijne terecht- ^telling bijgewoond had. Ooggetuigen beweerden dat zij Lefrancais 's Donderdags in de m e dc la Banque hadden zien fusilleerén. Do ware Billioray werd in de maand Augustus gevonnist; Valles en Lefranoais konden den vreemde bereiken. Leden en beambten der Commune werden aldus — en dat verscheidene malen — gefusilleerd in den persoon van lieden die min <*>f meer op hen trokken. DE 1)001) VAN VA R U K Varlin, eilaas, moest niet ontsnappen. Den 28n werd hij in de rue Lafayette erkend ên gevat en naar de Tuttea-Mont-" m a r t r e voor den geueraal-commandant gebracht, of liever met de voeten gesleept. De Versaillces zond hem naar de rue des Rosiers om gefusilleerd te worden. Een u u r lang werd Varlin, met dc handen op den rug gehouden, onder eene vlaag slagen en scheldwoorden, door de straten van - I j n t .oartre gesleurd Zijn jeugdig, denkend hoofd, waarin nooit een enkel wreed gedacht opgekomen was, werd door sabelhouwen doorkliefd en geleek weldra aan een blocdigen vlceschklomp, zoodat het oog uit de holte ng. In de rue des Kosiere kou hij niet meer v o o r t ; men moest hem drageu. Men zette hem neder om hem dood te schieten. De ellendigen vielen dan, met kolfslagen, als razenden op zijn lijk. De Berg der Martelaren heeft er geene glorierijkere. Moge zijn aandenken in het groote h a r t der arbeiders bewaard blijven. Do Versailleezer dagblad schrijvers kwamen zijn lijk hoonen en beweerden dat men honderd duizenden franks op hem gevonden had. " Eindelijk kwam de reuk van het bloed dc waanzinnigsten zelfs de keel uit. Niet het medelijden, doch de pest deed zich gelden. Myriaden pcstvliegen kwamen uit dc rottende lijken. De vogels vielen dood op den grond. Zekere straten war* n versperd door de lijken die, met hunne gebroken oogen, dc voorbijgangers bezagen. In de voorstad St-Antoine vond men er overal, bij hoopen, half wit vau chloor. Aan de Ecole-Polytechnique lagen zij op een hoop van 100 meters lang op 3 hoog Te Passv, waar de slachting minder woedend was, vond men er 1,1» bij het Troeadéro ijken,* half met aarde bedekt, lieten hun akelig aangezicht zien
-