Laarseweg 14 8171PP Vaassen Telefoon: 0578 - 575305 Fax: 0578 - 575 303 E-mail:
[email protected] Bankrelatie ING nr. 67.80.34.516 Becon nr. 465276
Opmerkingen n.a.v. het voorstel nieuwe regeling financiële en tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten. 1. Huidige situatie en regelingen De Buitengewone Uitgaven (BU) regeling is een fiscale regeling voor ziektekosten. Voorzover de ziektekosten boven een bepaalde drempel uitkomen, kan men deze aftrekken van het verzamelinkomen. Dit verzamelinkomen is niet alleen van belang voor de belastingheffing, maar ook voor veel inkomensafhankelijke regelingen en eigen bijdrageregelingen. In onze praktijk, die gericht is op mensen met een zorgvraag en een laag inkomen, komen wij onderstaande posten tegen. Algemeen Aanvullende zorgverzekeringen incl. tandarts Forfaits Arbeidsongeschiktheidsaftrek (chronische ziekte forfait) Huisapotheek Specifieke uitgaven Eigen bijdrage medicijnen Verzorging en verpleging (eigen bijdrage AWBZ) Hulpmiddelen Woningaanpassing Vervoer Diëten Extra kleding en beddengoed Extra gezinshulp Deze specifieke uitgaven (en ook de huisapotheek) mogen worden verhoogt met 113% Overige uitgaven Premie uitvaartverzekering Extra begeleidingskosten Eigen bijdrage tandarts/fysiotherapie Pedicure Specifieke therapieën. Vaak is het hier niet duidelijk of het om recreatie gaat of niet, denk aan therapeutisch paardrijden etc. Bezoekkosten van naaste verwanten of curatoren/mentoren. Een aparte post vormt de weekenduitgaven voor gehandicapten.
Pagina 2
Daarnaast zijn er ook veel posten welke niet fiscaal worden gefacilieerd: Pedicure niet op doktersvoorschrift Kosten voor bewindvoering en mentorschap Administratiekosten, Inrichten van hun kamer voor mensen die in een inrichting wonen Extra verwarming
Pagina 3
2. Commentaar voorgestelde regeling 2.1 Drie instrumenten 2.1.1 Doelgroepgerichte forfaitaire regeling, generiekE en specifieke regeling Volgens het voorstel zal er een indeling in klassen plaatsvinden. Het is de vraag hoe de vaststelling van de klassen plaats gaat vinden. Uit de toelichting blijkt dat gekeken gaat worden naar zorggebruik. Is dan bepalend de door de zorgverzekeraar betaalde kosten of wordt ook gekeken naar de duur van een opname en andere factoren? Wordt onder zorgkosten ook het betaalde PGB verstaan? Vast staat al wel dat mensen in een inrichting en jonger dan 65 een bedrag ontvangen van € 250. Op basis van de nog vorm te geven generieke regeling zou men dan nog een bedrag ontvangen van € 225,-. In totaal gaat men dan een bedrag ontvangen van € 475. De huidige AO aftrek en Huisapotheek geven een belastingteruggave € 292 op basis van de laagste tariefschijf. De nieuwe regeling geeft in dit opzicht een beter resultaat. 2.1.2 Verlaging van de eigen bijdrage AWBZ 2.1.2.1 Extramurale eigen bijdrage. Mensen met een minimum inkomen betalen momenteel een eigen bijdrage van € 220 per jaar. Fiscaal kunnen ze deze post als buitengewone uitgaven aftrekken. De belastingteruggave bedraagt € 157 (220*2,13*0,336). In de voorgestelde regeling gaat de eigen bijdrage met 1/3 omlaag dat is een bedrag van € 73 (1/3 * € 220). De beoogde regeling is op dit punt een verslechtering. 2.1.2.1 Intramurale eigen bijdrage. Mensen met een Wajonguitkering betalen een eigen bijdrage van € 533,38 per maand ( € 6.400 per jaar). De belastingteruggave bedraagt voor hen € 1.145 (12*533,38*2,13*0,25*0,336). In de voorgestelde regeling gaat de eigen bijdrage met 10% omlaag. Dit is een bedrag van € 640. De beoogde regeling is een aanmerkelijke verslechtering.
Pagina 4
2.2 Overige opmerkingen 2.2.1 PGB Hoe wordt omgegaan met mensen met een PGB? Deze betalen een eigen bijdrage in de vorm van een lager budget. In de voorgestelde regeling vind ik hier niets van terug. Als men met het lagere budget niet uit komt, staat hier dan de nieuwe fiscale tegemoetkoming tegenover? 2.2.2 WWB Hoe gaat het met mensen die een uitkering genieten op grond van de Wet Werk en Bijstand? 1. Als men in een inrichting is opgenomen hoeft men geen eigen bijdrage voor de AWBZ te betalen. Op grond van de WWB ontvangt men alleen zak- en kleedgeld. Mensen met Wajong uitkering moeten een eigen bijdrage betalen. Bij de berekening van de eigen bijdrage wordt rekening gehouden met genoemde zak en kleedgeldnorm. Door de belastingfaciliteit is momenteel hun uitgangspositie aanmerkelijk gunstiger dan voor mensen met alleen een WWB uitkering. 2. Chronisch zieke en gehandicapte mensen met een WWB uitkering kunnen hun BU aftrekken van hun inkomen. Door de tegemoetkomingsregeling buitengewone uitgaven ontvangen ze een compensatie voor extra ziektekosten. Blijft de tegemoetkomingsregeling BU bestaan? Ontvangen bijstandsgerechtigden straks ook de specifieke en generieke regeling? Komt er dan een bepaling in de WWB die de specifieke en generieke inkomenscompensatie buiten de middelen laat? 2.2.3 Langdurigheidstoeslag Om voor een Langdurigheidstoeslag in aanmerking te komen moet men 5 jaar lang een inkomen hebben gehad wat niet hoger mag zijn dan de WWB-norm. Voor de mensen die opgenomen zijn in een instelling was dat inkomen vaak iets te hoog om voor de regeling in aanmerking te komen door de overgangsregeling van de eigen bijdrage AWBZ. Per 1 januari 2008 is de overgangsregeling afgelopen dus zou men in beginsel voor de Langdurigheidstoeslag in aanmerking komen. Door nu de eigen bijdrage te verlagen zou de uitleg van de regeling wel eens kunnen zijn dat men niet in aanmerking zou komen voor de toeslag. Deze toeslag bedraagt € 341 voor een alleenstaande.
Pagina 5
2.3 De fiscale regeling 2.3.1 Algemeen Uit de oude fiscale regeling worden de forfaits geschrapt en ook een aantal andere zaken die een verslechtering zijn voor de doelgroep zoals; 2.3.1.1 Overlijdensverzekering Veel mensen binnen de doelgroep hebben een fiscaal aftrekbare natura verzekering. Deze fiscaal aftrekbare verzekering is ook noodzakelijk omdat men geen vermogen kan vormen waaruit de erfgenamen de uitvaart kunnen betalen. 2.3.1.2 Aanvullende zorgverzekeringen De aanvullende verzekeringen worden niet meer aftrekbaar als BU. Wel blijven onder de post medische hulp kosten aftrekbaar waarvoor men zich aanvullend kan verzekeren. Dit kan een verschuiving van verzekeren naar niet verzekeren tot gevolg hebben. Mensen met een klein inkomen en veel kosten kunnen zich niet veroorloven om dit risico te lopen. Dit zou men op kunnen lossen door de aanvullende premie wel af te laten trekken en de drempel daarmee te verhogen. Een volledige aanvullende en tandarts verzekering zal snel ca € 540 aan kosten met zich brengen bij een inkomen van € 20.000 zou dat een verhoging van 2,7% van de drempel betekenen. Het neveneffect om mensen met een hoog inkomen buiten de regeling te houden is daarmee gelijk opgelost. 2.3.1.3 Drempel vermenigvuldigsfactor Bij welk bedrag gaat de drempel omhoog? Heb ik het goed gelezen dat dit gelijk loopt met het maximum van de procentuele premie Zvw? Het afschaffen van de vermenigvuldigingsfactor alleen voor 65- vind ik niet reeel. Bij de invoering was het argument dat het ging om specifieke kosten dan wel om personen die langdurig deze kosten moesten maken, daarbij is de leeftijd niet van belang. Mensen die alleen een AOW uitkering hebben betalen geen belasting en kunnen dus hun BU niet geldend maken. Blijft in dit verband de tegemoetkomingsregeling BU van toepassing? 2.3.1.4 Extra gezinshulp / Verpleging Hoe moet de post extra gezinshulp en verpleging gezien worden in het licht van het schrappen van de aftrekbaarheid van de eigen bijdragen en de verlaging van de eigen bijdrage AWBZ/WMO? Hoe gaat het met extra begeleidingskosten welke instellingen momenteel in rekening brengen? 2.3.1.5 Vervoer De post vervoer geeft nu vaak problemen om aan te geven onder welke categorie deze vallen en of deze fiscaal aftrekbaar zijn. Duidelijkheid is gewenst. Momenteel zijn er verschillende posten vervoer. Vervoer naar artsen etc. voor een behandeling, sociaal vervoer, vervoer voor bezoek aan de gehandicapte, vervoer voor bezoek van de gehandicapte, vervoer van wettelijk vertegenwoordigers voor de vervulling van hun taak. De vorenstaande posten komen soms voor rekening van de gehandicapten of worden door hun ouders of wettelijk vertegenwoordigers gedragen. 2.3.1.6 Weekenduitgaven. Vervalt de post weekenduitgaven voor kinderen die regelmatig thuis logeren?
Pagina 6
2.3.1.7 Aanvullingen Momenteel worden een aantal posten niet als buitengewone uitgaven aangemerkt, gedacht kan worden aan de kosten van het curator- bewindvoeder- dan wel mentorschap, omdat deze posten geen direct verband met ziekte hebben. Toch pleit ik er voor deze post alsnog op te nemen. Hetzelfde voor administratiekosten etc. die instellingen in rekening brengen. Mensen met een (verstandelijke) beperking zijn vaak niet in staat zelf dit soort zaken te regelen. Ook de post pedicure zou beter omschreven moeten worden en onder de fiscale regeling moeten vallen. Veel van onze clienten kunnen niet zelf hun voeten goed verzorgen. Een “medische” reden voor een pedicure is vaak niet voorhanden.
Pagina 7
2.4. Generieke compensatie ouderen en arbeidsongeschikten 2.4.1 Algemeen De compensatie voor ouderen wordt vorm gegeven door a. verhoging van de ouderenkorting van + € 185 b. verlaging van de aanvullende ouderenkorting (bedoeld zal zijn de alleenstaande ouderenkorting) van - € 125 c. verhoging van de tegemoetkoming + € 120. Deze laatste uitkering is een bruto bedrag. Over dit bedrag moet men belasting betalen en geeft een verhoging van het verzamelinkomen en drempels voor aftrekposten. Mensen met een (verstandelijke) beperking zijn vaak alleenstaand. Voor hen komt de compensatie uit op (+185 - 125 + 120) – 18 belasting over de 120 is € 162. 2.4.1.1 Compensatie huurtoeslag Niet alleen bij ouderen, maar ook bij mensen die werken bijvoorbeeld in een sociale werkplaats, gaat door het vervallen van de aftrekbare forfaits in de buitengewone uitgaven hun verzamelinkomen omhoog. Hierdoor komen ze niet meer voor huurtoeslag in aanmerking of wordt hun huurtoeslag aanmerkelijk lager. De door het kabinet gestelde oplossing om voor ouderen de inkomensgrenzen op te schuiven zou ook voor hen een (gedeeltelijke) oplossing zijn. De voorgestelde oplossing van verschuiving van de inkomensgrenzen is maar een gedeeltelijke oplossing. Men zou juist de standaard ouderenaftrek moeten verhogen met het verlies van forfaits. Dit zou ook voor gehandicapten moeten gelden. 2.4.1.2 Inkomenseffecten en terug dringen niet-gebruik Het onbedoeld gebruik maken van de BU regeling kan naar mijn idee middels wetgeving aangepakt worden. De vooringevulde aangifte zou het niet-gebruik op kunnen lossen. Ik ben benieuwd wat de effecten zijn geweest van het specifieke teruggaafformulier dat een aantal jaren aan daarvoor in aanmerking komende belastingplichtigen is uitgereikt.Naar mijn beleving kloppen de berekeningen niet. Maar dat zou kunnen komen omdat er in onze praktijk alleen mensen zijn die de regelingen volledig benutten.
Pagina 8
2.5. Inkomenseffecten huidige regeling in 2008 2.5.1 Berekeningen Als bijlagen zijn voor vier groepen berekeningen opgesteld. Hieronder is in een kort overzicht weergegeven hoe de inkomsteneffecten zijn. Berekend zijn de effecten voor mensen die intramurale zorg krijgen en voor mensen die extramurale zorg genieten. Voor beide groepen zijn zowel de effecten voor en na 65 jaar uitgewerkt. De bedragen luiden in euro’s. Intramurale zorg Teruggave inkomstenbelasting extra AWBZ verlaging AWBZ doelgroep forfaitaire regeling *1
Saldo
2007 1.704
< 65 jaar 2008 1.774
1.704
2009 173
-672
-672 640 475
1.102
616
2007 838
> 65 jaar 2008 889
2009 139
-1.229
-1.229 702 250
-410
-208
> 65 jaar 2007 2008 402 358
2009 39
838
*1 Generieke- en specifieke regeling samengevoegd
Extramurale zorg Teruggave inkomstenbelasting huurtoeslag verlaging AWBZ doelgroep forfaitaire regeling *1
Saldo
< 65 jaar 2007 2008 731 738
2009 57 -586 73 475
731
738
19
73 250 402
358
*1 Generieke- en specifieke regeling samengevoegd
In de vergelijking is meegenomen de forse inkomens achteruitgang welke is ontstaan door het vervallen van de overgangsregeling eigen bijdrage AWBZ. Mensen die werken (b.v. een sociale werkplaats) hebben vaak een hoger inkomen. Door de aftrek van de buitengewone uitgaven krijgen ze niet alleen een bedrag van de belasting terug, maar gaat ook hun huurtoeslag omhoog. Afhankelijk van hun prive situatie is de hogere teruggaaf ongeveer 28,9%. De door mij gemaakte berekeningen tonen aan dat voor de groep gehandicapten die in een instelling verblijven er in ieder geval jaarlijks minimaal € 480 op achteruit gaan. Zonder aanvullende bepalingen lopen ze ook nog de Langdurigheidstoeslag mis. Mensen die werken en degene met een wat hogere uitkering krijgen geen compensatie voor het verlies aan (huur)toeslag wat ook een forse inkomensachteruitgang tot gevolg heeft. Bovendien zal compensatie lager zijn omdat ze minder gebruik maken van zorg. Momenteel ontvangen ze nog compensatie voor extra zorgkosten door middel van de huisapotheek en arbeidsongeschiktheidsaftrek.
362
Pagina 9
2.5.1.1 Uitvoeringsaspecten Door pas in 2010 het CAK de forfaits en de verlaging van de eigen bijdrage uit te laten voeren als compensatie voor het verlies aan BU in 2009 zijn deze mensen wel een jaar “kwijt”. Uit tabel 2 financiële effecten begrijp ik dat het gaat om 0,7 mld euro. 2.5.1.2. Overige inkomensaspecten Zorginstellingen brengen, wellicht door opgelegde bezuinigingen, steeds meer kosten in rekening. Denk hierbij aan het doorberekenen van waskosten, kledingverzorging, administratiekosten, verzekeringen en kosten voor extra begeleiding. In 2008 is de overgangsregeling voor de eigen bijdrage AWBZ afgeschaft. Veel mensen in eeen instelling moeten hierdoor € 670 meer betalen aan eigen bijdrage AWBZ. Voor 65+ is dat zelfs € 1.300.
Pagina 10
3.Conclusie In de voorgestelde regeling gaat het grootste deel van onze klantenkring er fors op achteruit. Alleen mensen die ouder dan 65 jaar zijn en niet in een instelling verblijven, worden voldoende gecompenseerd. Vooral mensen in een instelling en mensen die werken tegen een laag inkomen (sociale werkplaats) zullen het grootse nadeel ondervinden. Daarnaast zullen zich nog een fors aantal problemen voordoen welke nog niet in de nota zijn onderzocht. Zie opmerkingen onder het kopje 2.2 Overige opmerkingen. Het aanpassen van de regelingen zou ook de mogelijkheid bieden om een aantal onduidelijkheden in de huidige regeling op te lossen en een aantal onredelijke zaken onder de regeling te brengen.
Vaassen 12 juni 2008
